1

Probleemgedrag van kleuters op school en de relatie met ouderlijke

opvoeding.

2

Typologie van Baumrind - onderscheiden van 3 opvoedingsstijlen1) Autoritaire opvoedingsstijl ( straffen)2) Permissieve opvoedingsstijl ( niet-straffen)3) Autoritatieve opvoedingsstijl ( zekere vrijheid met nodige

restricties)

Aandacht aan het domein van ouderlijke controle

3

Onderzoek : de band tussen moederlijke en vaderlijke opvoedingsstijl en probleemgedrag op school.Verwachtingen voor onderzoek :1) Eerder sombere,bevreesde en vlug prikkelbare kleuters en

risico op vijandig,agressief en angstig gedrag bij autoritaire opvoedingsstijl.

2) Vijandig-agressief en hyperactief probleemgedrag bij permissieve opvoedingsstijl.

3) Geen probleemgedrag bij autoritatieve opvoedingsstijl

4

Het onderzoek Drie onderzoeksdoelen :

1) Vergelijken opvoedings-en disciplineringsstijl van vaders en moeders.

2) Samenhang tussen disciplinerings-en opvoedingsstijl van ouders eenderzijds en probleemgedrag bij kleuters anderzijds

3) Het onderzoeken van gezamenlijke of gecombineerde opvoedingsstijlen van ouders

5

De uitvoering Deelnemers :- 84 kleuters ( 46 meisjes & 38 jongens) 27 kinderen eerste kleuterklas 27 kinderen Tweede kleuterklas 30 kinderen derde kleuterklas

Van 65 kinderen moeder en vader nemen deel aan onderzoek Van 15 kinderen Alleen moeder Van 4 kinderen alleen Vader

6

De uitvoeringHet meetinstrument = Parenting practices questionnaire Wat houdt dit in? - Een lijst om de drie opvoedingsstijlen te analyseren. - lijst bevat 62 items verdeeld over 3 subschalen :1) Autoriatief omvat 27 items die gaan over warmte en

betrokkenheid, vriendelijkheid en goedhartigheid.2) Autoritair omvat 20 items die gaan over verbale vijandigheid,

lichamelijke straffen en straffen zonder uitleg3) Permissief omvat 15 items die gaan over Niet volhouden van

straf, negeren van wangedrag en opvoedingsonzekerheid

7

De uitvoering Hoe gaat het in zijn werk?- De ouder krijgt een lijst met een vijfpuntensschaal ( van “nooit” tot

“altijd”) met betrekking tot het genoemde gedrag tov zijn/haar kind + gedrag van partner

Voorbeeld ter verduidelijking : - Ik ken de namen van de vrienden van mijn kind ( autoritatief)- Ik schreeuw of roep wanneer ons kind zich misdraagt ( autoritair)- Ik kondig ons kind straffen aan die ik niet uitvoer ( permissief)

Invullen van “ nooit” tot “altijd”

8

De uitvoeringHet meetinstrument = Parenting scale Wat houdt dit in?- Een lijst om de discipline van ouders te meten- lijst bevat 28 items verdeeld over 3 subschalen1) Laksheid permissieve opvoeding2) Overreactie autoritaire opvoeding 3) Breedsprakigheid autoriatieve opvoeding

9

De uitvoering Het meesinstrument = Preschool Behavior Questionnaire Wat houdt dit in?- Een leerkrachtenvragenlijst die het gedrag van de kleuters op school

nagaat.- Lijst is onderverdeeld in 3 subschalen1) Vijandig- agressief omvat 11 items die gaan over weinig rekening

houden met anderen,vlug geïrriteerd en vechten met leeftijdsgenoten

2) Angstig- bang omvat negen items die gaan over angstig zijn,ongelukkig zijn,gemakkelijk wenen of voor zich uit staren

3) Hyperactief-afleidbaar omvat vier items die gaan over Aandachtsproblemen, wriemelend, onrustig of zenuwachtig.

10

De resultaten Vergelijking moeders en vaders = onderzoeksdoel 1 Ouder zichzelf beoordelen : - Moeders scoren hoger bij ppq-schaal autoritatief- Vaders scoren hoger bij lichamelijke straffen Beide ouders elkaar beoordelen- Bevestiging dat moeders meer autoritatief zijn ingesteld- Moeders werden ook beoordeeld meer verbaal vijandig en

meer overreagerend dan vaders

11

De resultatenSamenhang tussen ouderlijke opvoedingsstijl en

probleemgedrag van kleuters = onderzoeksdoelen 2 en 3 zeer beperkt verband tussen probleemgedrag bij kleuters en

leerkrachten Bij vaders geen significant verband tussen opvoedingsstijl en

problematisch kleutergedrag op school Bij moeders : - Permissieve opvoedingsstijl vijandig agressief gedrag- Minder autoritaire opvoedingsstijl angstig bang gedrag

( onverwacht)

12

De resultaten : conclusieSamenhang tussen ouderlijke opvoedingsstijl en probleemgedrag van

kleuters = onderzoeksdoelen 2 en 3 Een hoog permissieve opvoeding door vader gecombineerd met een hoog

permissieve opvoeding van moeder vijandig agressief gedrag Een hoog permissieve opvoeding van vader gecombineerd met een weinig

permissieve opvoeding of autoritatieve van moeder geen verhoogde kans op vijandig, agressief gedrag

Eeen permissieve opvoeding van vader gecombineerd met een een laag autoritatieve opvoeding van moeder vijandig- agressief gedrag

Een hoge permissieve opvoeding door vader gecombineerd met een hoog autoritaire opvoeding van moeder geen probleem gedrag

13

An-Sofie Desmet 1BaSw Katho Kortrijk IpsocBron :Schalenbourg,K.,& Verschueren, K.(2003).Probleemgedrag van kleuters op school en de relatie met ouderlijke opvoeding. Kind en adolescent, Doi 10.1007/BF03060891