1. INLEIDING 3 2. FINANCIËLE POSITIE 7 3. DE … · 2018. 9. 24. · 10 structureel onderdeel was....

1

1. INLEIDING 3

2. FINANCIËLE POSITIE 7

3. DE BELEIDSBEGROTING 13

I Programmaplan 13

Economische en Ruimtel i jke Ontwikkel ing 14

Sterke Samenleving 43

Onders teuning, Zorg en Part ic ipat ie 53

Fys ieke Leefomgeving 70

Dienstver lening en Belast ingen 86

Bestuur en Vei l igheid 101

I I Concernf inanciën en Algemene dekkingsmiddelen 109

I I I Paragrafen 125

1. Lokale hef f ingen 126

2. Weerstandsvermogen en r is icobeheers ing 142

3. Onderhoud kapitaalgoederen 148

4. Financ ier ing 153

5. Bedr i j fsvoer ing 160

6. Verbonden part i jen 166

7. Grondbele id 197

4. DE FINANCIËLE BEGROTING 203

I Uitgangspunten f inancieel beleid 204

I I Overzicht van baten en lasten 208

Recapi tulat ie programma’s 208

Recapi tulat ie taakvelden 210

Overzicht inc idente le baten en las ten 212

Geprognost iceerde begin- en e indbalans 215

Overzicht EMU saldo 216

I I I Investeringen 217

IV Reserves en voorzieningen 223

3

Gemeente Westland Begroting 2019 - 2022

Hoofdstuk 1

Inleiding

5

Inleiding

West land beleef t net a ls de rest van Neder land a l een langere per iode van economische groei . In veel

opzichten is d i t gunst ig ; er word t door bedr i j ven geïnvesteerd, er is sprake van een aanzien l i jke toen a-

me van het aanta l banen en het consumentenvert rouwen neemt toe. Daar s taat tegenover da t de g roei

en de welvaar t ook in onze gemeente le iden to t knelpunten. Hie rb i j gaat het om druk op de schaars b e-

schikbare ru imte en de daarmee samenhangende ef fecten op het mi l ieu en de scheefgroei tussen vraag

en aanbod op de a rbeidsmarkt . Om samen met a ndere par t i jen de ve le u i tdagingen waar het openbaar

bestuur mee wordt geconfronteerd het hoofd te kunnen b ieden is ge ld nodig, waardoor de d ruk op de

gemeente l i jke f inanc iën toeneemt.

Begroting bestaand beleid

In verband met de gemeenteraadsverk iezingen in maart 2018 en het daaru i t voor tv loe iende aantreden

van een n ieuwe raad is voor 2019 n ie t de gebru ike l i jke Voortgangsrapportage CW P opgeste ld . De b e-

grot ing 2019-2022 bevat een voortzet t ing van he t bestaande bele id 2018, aangevuld met de ef fecten

van een aanta l ontwikkel ingen waar we a ls gemeente wein ig o f geen invloed op hebben.

De a lgemene u i tker ing i s gebaseerd op de meic i rcu la i re 2018 en laat de komende jaren een toename

zien. In l i jn met de kadernota 2019 is deze toename in deze begrot ing bestaand bel e id gereserveerd

voor de gevraagde inzet van gemeenten voor het zogenoemde Interbestuur l i jk Programma. Hierb i j s te l -

len gemeenten, provinc ies en waterschappen samen met het Ri jk middelen beschikbaar voor gro te

maatschappel i jke opgaven, waaronder het k l imaat , woningbouw, he t soc iaa l domein en reg ional iser ing .

WestlandProgramma

De eers te begrot ingswi j z ig ing 2019 bevat enerzi jds het door het co l lege voorgeste lde n ieuwe bele id

voor 2019 en anderzi jds het dekk ingsplan voor een s lu i tende begrot ing 2019 -2022. Beide e lementen zi jn

gebaseerd op het W est landProgramma 2018 -2022 en (voor 2019) met name het Ui tvoer ingsprogramma

2019. Beide vormen op hun beurt weer een nadere u i twerk ing van het West lands Akkoord 2018 -2022.

Het W est landProgramma en het u i t voer ingsprogramma worden tegel i jke r t i jd met deze begrot ing aan uw

raad aangeboden.

Financieel beeld

Bi j de eers te begrot ingswi j z ig ing 2019 wordt een u i tgebre ide beschouwing over het f inanc iee l beeld

2019-2022 gepresenteerd. Daar in is rekening gehouden met de bele idsaccenten u i t het W est landPro-

gramma, het u i t voer ingsprogramma 2019 en de dekk in gsvoorste l len. De in de voor l iggende begrot ing

gepresenteerde teksten en toe l icht ingen zi jn gebaseerd op het be le id dat in de vor ige bestuursper iode

(2014-2018) is opgeste ld en s lu i ten daarom nie t vo l led ig aan op de voors te l len d ie het co l lege door

middel van de eers te begrot ingswi j z ig ing aan de raad voor legt . W i j zu l len re levante afwi jk ingen u i te r-

aard onder de aandacht brengen.

Tot slot

Het is be langr i jk dat de begrot ing van W est land meer jar ig in evenwicht i s , waarb i j de s t ructure le u i tg a-

ven worden gedekt door s t ructure le inkomsten. Daarb i j zorgen wi j voor “ f i nanc iën op maat” door ene r -

zi jds o.a. te borgen dat er vo ldoende middelen z i jn om r is ico ’s op te vangen maar anderzi jds de b e-

schikbare middelen ook op zo ’n e f fect ie f mogel i j ke wi jze ten gunste van de W est landse maatschappi j in

te zet ten. Di t is een belangr i jke p i j ler van het be le id van he t n ieuwe co l lege. Daarom zul len de komende

jaren s teeds scherpe keuzes gemaakt moeten worden tussen enerzi jds de voor onze opgaven en amb i-

t ies benodigde middelen en and erzi jds de re la t ie f beperk t beschikbare inkomsten van de gemeente.

Het co l lege van burgemeester en wethouders van West land,

Naaldwi jk , september 2018

7


Hoofdstuk 4 Financiële positie

8

Financieel Meerjarenperspectief

Algemeen

Er l iggen g rote u i tdagingen en onze gemeente s taat voor be langr i jke keuzes. De f inanc ië le ru imte voor

n ieuw bele id en ambi t ies is echter wel beperkt . Met andere woorden: n ie t a l les kan. W i j wi l len de h ierb i j

te maken afwegingen samen met de raad en samenle ving in een par t ic ipa t ie f proces oppakken. Omdat

wi j h iermee een duide l i j k n ieuwe l i jn wi l len markeren hebben wi j gekozen voor een begro t ing bestaand

bele id en daarnaast het West landProgramma met u i tvoer ingsprogramma 2019. Voor 2019 bevat d i t

voora l i nc idente le act i v i te i ten. De s t ructure le keuzes vo lgen in 2019 a ls u i tkomst van het h iervoor g e-

noemde part ic ipat ieve proces.

De begrot ing 2019-2022 (d i t boekwerk) bevat daarom in hoofd l i jnen een ext rapolat ie van het bestaande

bele id 2018, aangevuld met de ef fec ten van een aanta l onontkoombare, exogene on twikkel ingen.

De begrot ing 2019-2022 d ie u nu in handen heef t , is op zichzel f een s lu i tende begrot ing op bas is van

bestaand bele id . Zoals in de in le id ing a l is aangegeven d ien t voor een ju is te beoordel ing van de f inan-

c ië le pos i t ie en explo i ta t ie van de gemeente deze begrot ing 2019 -2022 in nauwe samenhang te worden

gezien met de eers te begrot ingswi j z ig ing 2019. De eers te begrot ingswi j z ig ing 2019 bevat enerzi jds het

door het co l lege voorgeste lde n ieuwe bele id voor 2019 en anderzi jds het dekk ingsplan voor een s lu i te n-

de begrot ing 2019 -2022. Beide e lementen zi jn gebaseerd op het W est landProgramma 2019 -2022 en

(voor 2019) met name het u i tvoer ingsprogramma 2019.

De a lgemene u i tker ing (de groots te inkomstenpost) is gebas eerd op de meic i rcu la i re 2018. Voor de p e-

r iode 2019 to t 2022 wordt de accresontwikkel ing neerwaarts b i jgeste ld . De belangr i jks te verk lar ing

daarvoor l ig t in de lagere ontwikkel ing van de lonen en pr i j zen b i j de min is ter ies dan eerder verwacht

en een beperk te aanpass ing van de accresre levante u i tgavenontwikkel ing door de to ta le bes lu i tvorming

over de voor jaarsnota van het r i jk . In het F inanc iee l Meer jarenperspect ie f 2018 -2022 (onderdeel Kader-

nota 2019) is naar aanle id ing van de u i tkomsten van de maartc i rcu la i re een deel van het accres a lg e-

mene u i tker ing “gereserveerd” voor o .a . de opgave u i t het In te rbestuur l i j k Programma ( IBP), ontwikke-

l ingen soc iaa l domein en de toen nog onbekende u i tkomsten van de meic i rcu la i re . Op bas is van de u i t -

komsten van de meic i rcu la i re is deze reserver ing b i jgeste ld . Deze b i js te l l ing heef t daarom geen e f fect

op het begrot ingssaldo (c .q. sa ldo van de Kadernota 2019).

Ontwikkel ingen vanaf de begroting 2018 -2021 en saldo begrot ing 2019 -2022

De Kadernota 2019 zoals de raad op 10 ju l i 2018 behandelde, bevat voor de jaren 2019 -2022 he t

onders taande f inanc ië le samenvat tende overzich t . Deze mutat ies z i jn in de voor l iggende begro t ing

2019 – 2022 verwerkt . D i t lever t het vo lgende ac tuele f inanc ië l e beeld op :

9

(x € 1.000)

Financieel Meerjaren Perspectief 2019 2020 2021 2022

Star tsa ldo meer ja renbegrot ing 2018 -2021 V 2.480 V 2.560 V 1.090 V 1.090

Financ iee l Meer jarenperspect ie f (FMP) V 1.048 V 1.356 V 1.694 V 2.143

Subtotaal V 3.528 V 3.916 V 2.784 V 3.233

Structure le effecten 1e Actual isat ie 2018

- Economische en Ruimte l i jke Ontwikkel ing N 121 N 85 N 80 N 80

- Sterke Samenleving N 179 N 165 N 165 N 165

- Ondersteuning , Zorg en Part ic ipat ie N 102 N 93 N 95 N 95

- Fys ieke Leefomgeving N 186 N 86 N 86 N 86

- Dienstver len ing en Belast ingen N 286 N 286 N 286 N 286

- Bestuur en Vei l igheid V 2 V 2 V 2 V 2

- Algemene dekk ingsmiddelen N 25 N 25 N 25 N 25

- Invester ingen N 127 N 126 N 124 N 122

Subtotaal V 2.504 V 3.052 V 1.925 V 2.376

- Sturen op overschot € 1 mln. (amendement) N 1.000 N 1.000 N 1.000 N 1.000

Totaal saldo na Kadernota 2019 V 1.504 V 2.052 V 925 V 1.376

Saldo begroting V 1.504 V 2.052 V 925 V 1.376 Taakste l l ingen en reserver ingen

In het kader van de f inanc ië le pos i t ie is het ook belangr i jk om zicht te hebben op de in de begrot ing

opgenomen taakste l l ingen en reserver ingen .

Taakstel l ingen

In de onderstaande tabe l z i jn de bezuin ig ingen opgenomen d ie nog n ie t vo l led ig s t ructureel z i jn

ingevuld. Het gaa t h ierb i j om de nog reste rende taakste l l ingen.

Bezuinig ingen meer jarenbegrot ing

(bedragen x € 1 mln. )

2019 2020 2021 2022

1. Taakste l l ing organisat ie 0 ,6 1,4 1,4 1,4

2. Sturen op kapi taa l las ten 0,6 1,1 0,1 0,4

Totaal 1 ,2 2,5 1,5 1,8

Toel icht ing per taakste l l i ng:

1. Taakstel l ing organisat ie

Taakstel l ing organisat i e ( bedragen x € 1 mln. ) 2019 2020 2021 2022

Verhoging taaks te l l ing dek k ingsp lan 2015 -2018

A f : a f ram ing in VGR CW P 2017 -2021

Invu l l ing

2 ,5

- / - 0 ,8

- / - 1 ,1

2 ,5

- / - 1 ,1

2 ,5

- / - 1 ,1

2 ,5

- / - 1 ,1

Nog te real i seren taakste l l ing organisa t ie 0 ,6 1 ,4 1 ,4 1 ,4

Toel icht ing

In het Col legewerkprogramma (CW P) 2010 -2014, “De route naar Bouwen, Binden en Bere iken” was een

pakket aan bezuin ig ingen opgenomen waarvan de taakste l l ing op de o rganisat ie op lopend to t € 6,8 mln.

10

s t ructureel onderdeel was. In het dekk ingsplan voor de begr o t ing 2015-2018 is de taakste l l ing organis a-

t ie s tapsgewi js met € 2 ,5 mln . verhoogd, op lopend to t € 9,3 mln. in 2018.

De invul l ing van de 1e t ranche van deze taakste l l ing (€ 6,8 mln. ) is inmiddels v ia de aanpak van het

“ innova t ie f bezuin igen” vo l led ig gere al iseerd zoals ook gerapporteerd in eerdere P&C rapportages.

Daarom wordt vanaf nu a l leen nog gerapporteerd over de 2e t ranche van de bezuin ig ing, het bedrag van

€ 2,5 mln.

B i j de behandel ing van de begrot ing 2018 -2021 i s door de raad geconsta teerd dat e r spanning on ts tond

tussen de beschikbare format ie en aanwezige werkzaamheden. Om de o rganisat ie de t i jd te geven de

organisat ieontwikkel ing zoals per 1 januar i 2017 ingevoerd zorgvuld ig te implementeren, is voor de j a-

ren 2018 en 2019 een faser ing op de taa kste l l ing doorgevoerd voor een bedrag van € 750.000 . Inmid-

dels b l i jk t de dest i jds geconstateerde spanning door n ieuwe ontwikkel ingen en toenemende vraag op

d iverse (be le ids) ter re inen nog groter dan voorzien.

2. Sturen op kapitaa l lasten

Sturen op kapi taal l asten (* € 1 mln. ) 2018 2019 2020 2021

Resterend na j aa r reken ing 2016 0 ,6 1 ,1 0 ,1 0 ,4

Restant s turen op kapi taa l lasten 0 ,6 1 ,1 0 ,1 0 ,4

Toel icht ing

Achtergrond b i j het s turen op kapi taa l las ten is , dat sommige investe r ingen vanwege externe factoren

u i t lopen of achterb l i j ven in de p lanning. In a l le voorgaande jaren b l i jk t de post vo l led ig gereal iseerd.

Deze post is aangemerkt a ls inc identeel dekk ingsmiddel . Di t beteken t dat tegenover deze dekk ing ook

a l leen inc idente le u i tgaven kunnen s taan.

Reserveringen

Met het oog op toekomst ige f inanc ië le onzekerheden is in de begrot ing 2019 -2022 een aanta l

reserver ingen opgenomen. Er is jaa r l i jks een bedrag van ca. € 5,3 mln. aan s te lposten opgenomen voor

onder andere het opvangen van p r i js - en sa la r iss t i jg ingen, voor het rea l i seren van garant iebanen en

voor de u i tvoer ing van het zogenoemde in terbestuur l i jke programma. De over ige f inanc ië le r is ico ’s

maken onderdeel u i t van de paragraa f weerstandsvermogen en r is icobeheers ing.

Schuldposit ie

De f inanc ië le pos i t ie van de gemeente is in 2017 ie ts verbeterd. De schuldpos i t ie is in 2017 nagenoeg

gel i jk gebleven. Op bas is van deze begrot ing bestaand bele id neemt de schuldpos i t ie de komende jaren

naar verwacht ing verder af van € 336 mln. per 1 januar i 2018 to t € 315 mln. u l t imo 2022.

De gemeente l i jke schuldpos i t ie is on losmakel i jk verbonden met het moge l i jk maken van gewenste

ontwikkel ingen in de samenleving. De huid ige len ingenportefeu i l le toont daarb i j het ambi t ien iv eau van

de gemeente en is het gevolg van raadsbes lu i ten d ie genomen zi jn om belangr i jke inves ter ingen u i t te

voeren en explo i ta t ie -u i tgaven te doen (mede ten las te van reserves en voorzien ingen).

Deze bovengenoemde ramingen zi jn gebaseerd op een rea l is t isc h model ten aanzien van de

invester ingsui tgaven . Hiermee word t bedoeld dat er in de c i j fe rs rekening mee is gehouden dat e r

jaar l i jks sprake is van een ver t rag ing in de u i tvoer ing van invester ingen vanwege externe factoren.

Hiervoor is in de begrot ing een s te lpost s turen op kapi taa l las ten opgenomen. In hoofd l i jn komt d i t neer

op een gemiddeld jaar l i j ks invester ingsvolume van € 31,9 mln. Di t vo lume is berekend op bas is van het

werkel i jk gemiddelde invester ingsvolume van 2004 -2017 b i j de mater ië le invester ing en.

Reserveposit ie

De reservepos i t ie ( inc lus ie f voorzien ingen) van de gemeente is kracht ig te noemen. In vergel i jk ing met

de begrot ing 2018 -2021 is de reservepos i t ie gemiddeld ca. € 14 mln. hoger. Deze toename laat z i ch

voornamel i jk verk la ren door het (gedeel te l i jke) bat ig sa ldo u i t de jaarrekening 2017, de vorming van een

voorzien ing g raf rechten en de provis ie garan ts te l l ingen ONW en OBW Z. Voor een verdere toe l ich t ing

wordt kor the idshalve verwezen naar he t hoofdstuk Reserves en voorzien ingen e lders in deze begrot ing.

11

EMU-saldo

Als gevolg van de inwerk ingtred ing van de W et Hof (Houdbare Overheidsf inanc iën) kr i jg t het

zogenoemde EMU-saldo van de gemeenten tegenwoord ig aandacht . Di t maakt samen met de EMU -sald i

van andere decentra le overheden a ls provin c ies en waterschappen onderdeel u i t van het to ta le EMU -

saldo van he t Ri jk . Het aandeel van de decentra le overheden in het EMU -saldo is macro genormeerd.

Als het EMU-saldo van de co l lec t iv i te i t van gemeenten (op bas is van de jaarrekeningen van de

gemeenten) de macronorm st ructureel overschr i jd t , kan d i t voor het Ri jk aanle id ing zi jn om een sanct ie

op te leggen (kor t ing op de a lgemene u i tker ing) .

Voor het gezamenl i jke EMU -saldo van de gemeenten d ient op he t moment van opste l len van de

begrot ing de tekor tnorm ten opzichte van het BBP voor 2019 nog te worden vastgeste ld .

Het berekende EMU-overschot van de gemeente West land bedraagt voor (de begrot ing bestaand bele id)

2019 € 23,4 mln. , voornamel i jk a ls gevolg van de verwachte opbrengst van grondverkopen.

Vennootschapsbelast ing

Met ingang van 1 januar i 2016 is de „W et modern iser ing Vpb – pl icht overheidsondernemingen‟ in

werk ing get reden. Met de inwerk ingt red ing van deze wet worden overheden in beginsel

vennootschapsbelast ingpl icht ig , voor zover z i j een ond erneming dr i j ven. De belast ingpl icht is van

toepass ing voor boek jaren vanaf 1 januar i 2016. Voor o.a . de por te feu i l l e van he t taakveld

Grondbedr i j f en de por te feu i l le Vastgoed is onderzocht o f er sp rake is van een act iv i te i t d ie

vennootschapsbelast ingpl ich t ig is . Ui t d i t onderzoek is gebleken dat enkel het Grondbedr i j f van de

gemeente vennootschapsbelast ingpl icht ig is . Gemeente W est land is nog in gesprek met de

Belast ingdienst over de ingenomen s tandpunten.

In de meer jarenbegrot ing wordt er vanaf he t jaar 2 019 rekening gehouden met een verschuld igde

belast ing van € 1,2 mln. in het kader van de geprognost iceerde winsten over de grondexplo i ta t ies . Voor

de jaren daarna wordt er s t ructureel rekening gehouden met € 0,6 mln.

13


Hoofdstuk 5 - De Beleidsbegroting

I Programmaplan

14

Programma Economische en Ruimtelijke Ontwikkeling

Thema Sterke economie

Accent Duurzame en innovatieve Greenport

Doel Een toekomstbestendige greenporteconomie met toegenomen kennis , innovat ie en

duurzaamheid .

Activi te i ten 1. Vergroten verd iencapaci te i t

2 . Real isat ie Greenpor t Hort i Campus

3. Ui tvoer ing Bio Base W est land

4. Ui tvoer ing p ro ject Modern iser ing tee l tareaal in West land

5. Vers terken agro log is t ieke funct ie en pos i t ie zaadveredel ing /u i tgangsmater iaa l

6 . Ui tvoer ing energ iet rans i t ie

7 . West land Agenda I I

8 . Duurzaamheidsfonds

Activi te i t 1. Vergroten verdiencapaciteit

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Op bas is van de ‘Bedr i j f s levenvis ie 2030’ onderzoeken wi j samen met het bedr i j fs l e-

ven hoe de verd iencapaci te i t in W est land kan worden vergroo t . Nieuwe product -

marktcombinat ies , meer samenwerk ing en cross -overs met andere sectoren gaan

h iervoor zorgen. Het exportpakket van de greenport wordt verb reed en omvat n ieuwe

versproducten, techniek en kennis .

Het vergroten van de verd iencapaci te i t is pr imai r een verantwoordel i jkhe id van h e t

bedr i j fs leven . Als gemeente zorgen wi j o .a . v ia Innovat ionQuar ter voor cross -overs

door par t i jen aan ta fe l te brengen en ondersteunen wi j het bedr i j fs leven in de zoe k-

tocht naar n ieuwe markten ( in ternat ional iser ing, kennis en innovat ie Biobase en agr o-

log is t iek) .

Waar staan

w i j nu?

Gebiedsverkenning: forse inzet gepleegd op hers t ructurer ing /modern iser ing.

Greenport W est -Hol land: Energ ie - t rans i t ie , Innovat ie , Beschikbaarheid bedr i jve n-

terre inen, Agro log is t iek , Gezondheid en Geluk, In ternat ional iser ing, Next Economy

( inc l . d ig i ta l iser ing) .

West land Event 2018: In het kader van d ig i ta l iser ing (o.a. b ig data en kunstmat ige

in te l l igent ie) .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Het co l lege k iest voor een n ieuwe economische koers d ie in het W est landProgram-

ma en het u i t voer ingsprogramma 2019 wordt verwoord. In het kader van d ie n ieuwe

koers wordt nader bezien welke spec i f ieke act i v i te i ten door lopen in 2019.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De fac i l i terende ro l van de overheid vergt nogal forse f inanc ië le invester ingen, waa r -

b i j op het gebied van ru imte (m.n. wegen, water , smart gr id voor energ ie ) voora l Ri jk

en provinc ie aan zet z i jn . Gemeente W est land za l lobbyact i v i te i ten moeten inzet ten

om het Ri jk en de provinc ie te over tu igen van de noodzaak van investe r ingen . Daar -

naast za l ook het bedr i j f s leven fo rse inzet (ook f inanc iee l ) moeten p legen .

Activi te i t 2. Realisatie World Horti Center

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

De Greenport Hor t i Campus (nu W or ld Hort i Center) is een in ternat ionaal kennis - en

op le id ingscentrum. W i j werken samen met onze par tners toe naar een cent ra le locat ie

voor de GHC in W est land met onderwi js ins te l l ingen, ( i n terna t ionale) s tudenten, mee r-

dere Innovat ie - en Demonstrat iecentra en de Demokweker i j en verb ind ingen met i n-

15

novat ies van TU Del f t , InHol land en W ageningen Univers i te i t .

Waar staan

w i j nu?

Het W or ld Hort i Center (W HC) is een fe i t . Op het terre in van de Greenpor t Hort i

Campus s taat nu een gebouw waar bedr i j fs leven , onderwi js en overheid samen i n-

noveren , demonstreren en leren en waar jaar l i jks 25.000 vakmensen u i t de hele

were ld worden verwacht . Het W HC biedt onderdak aan MBO W est lan d en Demo-

kweker i j W est land en heef t een onderzoekskas en expos i t ie ru imte. Ook het Pla t -

form ( IDC) Robot ica en het F ie ld lab FreshTeq kr i jgen er een p lek. Het aanta l b e-

t rokken bedr i j ven bedraagt inmiddels meer dan 80 en groei t nog s teeds.

Het onderwi jsaanbod g roei t . In 2018 is de assoc iate degree ople id ing Tu inbouw

Management van Hogeschool InHol land gesta r t , waarvan het onderwi jsp rogramma

gedeel te l i jk za l p laatsvinden in het W HC. Daarnaast b iedt het samenwerk ingsve r-

band van de univers i te i t Le iden, de TU Del f t en de Erasmus Univers i te i t Rot ter dam

(LDE) in het kader van het Kennis - en Innovat iepact en de Greenport Hub, in het

W HC onderwi js aan op univers i ta i r n i veau.

In 2018 is met een kwart iermakersteam bestaande u i t de gemeente W est land,

Royal F loraHol land, de provinc ie Zuid -Hol land en de s takeholders van het W or ld

Hort i Center gewerkt aan het formuleren van bouwstenen voor he t verder vers te r-

ken van de kennis - en innovat iebas is in W est land, met de ambi t ie om hé t in terna-

t ionaal kennis - en innovat iecentrum te worden van de duurzame g lastu inbouw.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Het co l lege k iest voor een n ieuwe economische koers d ie in het W est landProgramma

en het u i t voer ingsprogramma 2019 wordt ve rwoord. In het kader van d ie n ieuwe koers

wordt nader bezien welke spec i f ieke act iv i te i ten door lopen in 2019.

Verbonden

part i jen

Hort i Campus

Het rea l iseren van de Greenport Hort i Campus draagt b i j aan het vers terken van de

economische act iv i te i ten en pos i t ie van W est land. De gemeente W est land heef t een

aandelenstor t ing gedaan van € 2 mln. en tevens een garant ie voor Lent i z vers t rekt

van € 13 mln.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De real isat ie van het expos i t iecentrum is f inanc iee l n ie t haalbaar voor de Demokw e-

ker i j , Greenport Food & Flower Xper ience ( GFFX) en Lent i z samen. Door gemeente l i j -

ke deelname in de vennootschap d ie word t opger icht , wordt het expos i t iecentrum

haalbaar . Na vi j f jaar wordt het aandelenkapi taa l tegen nominale waarde overgen o-

men door de Demokweker i j o f één van de andere par t ic iperende par t i jen .

Activi te i t 3. Uitvoering Bio Base Westland

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

We gaan door met Bio Base W est land, de netwerkorganisat ie van bedr i j ven, overh e-

den, kennis inste l l ingen en maatschappel i jke organisat ies om b io based bus iness in

de g lastu inbouw tot ontwikkel ing te brengen. In d i t programma wordt gewerkt aan de

commerc ië le toepass ing van p lantenstof fen en p lante next racten in onder andere de

farmaceut ische, cosmet ica, food & feed, (agro)chemische en papier - en kar ton in-

dustr ie .

Eén van de act ie l i jnen is het rea l iseren van een b io based va lo r isat iepark in de reg io

West land; een bedr i jven terre in waar b iobased bedr i j ven worden gevest igd. Daar v ind t

de (hoogwaard ige) verwerk ing van p lantenstof fen p laats . Voor kennisontwikkel ing

wordt gewerkt aan de opr icht ing van een Innovat ie - en Demonst rat iecentrum ( IDC)

voor de b io based economy.

Waar staan

w i j nu?

B io Base W est land en het lopende u i tvoer ingsprogramma zi jn gedeel te l i j k opg e-

gaan in Biobased Greenport W est -Hol land. Onderdeel van d i t programma is het

16

Ondernemerspla t form Plantenstof fen, waar in 14 tu inbouwondernemers par t ic ipe-

ren. Daarnaast is er het Jong Ondernem ersplat fo rm waaraan 7 ondernemers me e-

doen. Er is sp rake van een u i tgebre id p rogramma waarb i j e r met ve le s takeholders

wordt gewerkt aan een veelhe id van pro jecten en in i t ia t ieven d ie moeten le iden to t

n ieuwe verd ienmodel len, b i jvoorbeeld het winnen van inh oudsstof fen u i t i n Neder-

land geteelde p lanten ten behoeve van onder andere cosmet ica, gewasbesche r-

ming en de farmacie. Daarnaast gaat het om het benut ten van rests t romen voor het

winnen van vezels voor b i jvoorbeeld de papier - en kar ton industr ie , e iwi t ten en su i -

kers voor d iervoeders en minera len a ls mests tof . Concrete pro jecten zi jn onder

andere het Ant i -obes i tas pro ject Dioscorea . Tomatenloofext ract a ls p lan taard ig

gewasbeschermingsmiddel , Groene gewasbescherming met s ier tee l tgewassen en

Bioraf f inage van tu inbouwresten. Vezelproduct ie papier - en kar ton industr ie is ge-

s tar t .

In het Europese pro ject BioBoost , waarvoor een In terreg -subs id ie is verk regen,

wordt samengewerkt met Engelse, Belg ische en Neder landse par tners . D i t pro ject

voorzie t in reg ionale b iobased strateg ieën voor de reg io ’s W est land -Oost land,

Roeselare en Lea Val ley .

Cross sectoraal is e r samenwerk ing met onder andere de papier - en kar ton in-

dustr ie , de voedingsmiddelenindustr ie , de gewasbeschermingsmiddelenindustr ie en

Heal th (obes i tas -pat iëntenverenig ing) .

Het is n ie t ge lukt een b iobased va lor isa t iepark te ontwikkelen. Echter , met het

verwerk ingsbedr i j f van Renewi in Hoek van Hol land beschik t de reg io in fe i te a l

over een va lor isat iepark . Onze inzet is e r op ger icht om samen met Renewi te k o-

men to t beter verwaard ing van de rests t romen. Daarb i j r ichten we ons op de meest

waardevol le producten u i t de verwaard ingsketen. W at ook (nog) n ie t is ge lukt , is

het opr ichten van een Innovat ie - en Demonstrat iecentrum voor de b iobased ec o-

nomy. Met de opening van het W or ld Hort i Center verwachten we op termi jn ook

h ier s tappen te gaan zet ten. De banden met InHol land en andere kenniscentra z i jn

geborgd via Greenpor t West -Hol land.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Netwerkvorming:

Ondersteuning Biobased Greenport W est -Hol land.

B i jeenkomsten Ondernemersplat form.

B i jeenkomsten Jong ondernemersplat form.

Samenwerk ing met over ige b io based in i t ia t ieven en landel i jke agenda .

Kennisverspre id ing & va lor isat ie :

Communicat ie (websi te , n ieuwsbr ie f , soc ia l media) .

Presentat ies .

Awareness & act i vat ion campaign.

Bus iness development :

Hoogwaard ige inhoudsstof fen en rests t roomverwerk ing.

(b i jdragen in) Onderzoek en/of ontwikkel ingspro jecten.

Inzet door ondersteuning ondernemers b i j onderzoek en ontwikkel ing.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Om de daadwerkel i jke kansen voor bus iness met p lantenstof fen goed in kaar t te

brengen en te verzi l ve ren is het nodig dat de cont inuï te i t van de netwerkorganis a-

t ie voor ten minste een per iode van vier jaa r is gegarandeerd. Daarb i j za l een

(herhaald) beroep worden gedaan op Europese fondsen, maar is ook aanzien l i jk f i -

nanc iee l commitment van de vie r Greenpor ts in Noord - en Zuid-Hol land essent iee l .

Al le inzet , waarvan bovengenoemde ontwikkel ingen s lechts voorbeelden zi jn , ten

sp i j t , ontp loo ien ondernemers momenteel nog n ie t veel act iv i te i ten in de b io based

economy vanwege het gebrek aan rendement en de nog beperkte vraag vanui t de

17

markt .

B iobased act i v i te i ten ontwikkelen gaat voora l om n ieuwe ketens ontwikke len. In de

keten zi jn bedr i j ven u i t de zaadveredel ing, tee l t , handel , industr ie , re ta i l en e in d-

gebru ikers betrokken. Biobased producten moeten concurreren met bestaande

producten veela l geproduceerd door de chemische industr ie . Het creëren van b e-

wustword ing b i j e indgebru ikers en producenten en het op de ju is te wi j ze vermark-

ten zi jn een belangr i jk aandachtspunt .

Het r is ico bestaat dat he t Kenniscentrum Plantenstof fen wegval t en daarmee b e-

langr i jk onderzoek naar inhoudsstof fen n ie t o f onvoldoende wordt u i tgevoerd. He t

Kenniscentrum Plantenstof fen heef t inmiddels veel waardevol le in format ie over de

inhoudsstof fen in de d iverse in de Greenpor ts geteelde producten. Het behoud van

deze kennis is essent iee l .

Activi te i t 4. Uitvoering project Modernisering teeltareaal in Westland

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Binnen het p ro ject Modern iser ing van het tee l tareaal werken wi j samen met het b e-

dr i j fs leven aan het wegnemen van de ru imte l i jke en f inanc ië le obstakels d ie de m o-

dern iser ing van het g lastu inbouwareaal in W est land in de weg s taan. De gemeente

fac i l i teer t d i t t ra ject . W e schakelen een gebiedsbemiddelaar in om part i jen b i j e lkaar

te brengen en a fs temming te zoeken met publ ieke par tners . Met behulp van ons ru i m-

te l i jk ins t rumentar ium wordt b i jgedragen aan het verminderen van de obs takels .

Daarb i j kan worden gedacht aan f lexibe le bestemmingsplannen, s t rengere handhaving

van s t r i jd igheden in het g lastu inbouwgebied en het verp laatsen van woningen, maar

ook n ieuwe (bele ids ) ins t rumenten a ls onte igening kunnen nodig z i jn . Daarnaast werkt

de gemeente in samenwerk ing met par t i jen onverminderd aan de u i tvoer ing van l o -

pende pro jecten, zoals Poelzone en Boomawater ing. Verder maken wi j ons s terk om

met ondersteuning van het min is ter ie van Economische Zaken, de provinc ie Zui d-

Hol land en Greenport Hol land Overheden knelpunten in wet - en regelgeving weg te

nemen.

Waar staan

w i j nu?

W i j werken samen met een aanta l grote marktpar t i jen en de provinc ie Zuid-Hol land

in Coal i t ie HOT. Op in i t i a t ie f van de marktpar t i jen (met name Rabobank), wordt

gekeken hoe de g lastu inbouw zich in de toekomst moet ontwikkelen. Daarmee

heef t de Rabobank zich gecommit teerd aan f inanc ier ing op re levante pro jecten, d ie

ontwikkel ing in de weg s taan. Het betref t ca. € 50 mln. met betrekk ing to t het ve r -

werven en verkopen van g lastu inbouwpercelen ( t .b .v. modern iser ing tu inbouw) en

het f inanc ieren van onder ander geothermie bor ingen. De u i tvoer ing h iervan l ig t b i j

het Ontwikkelbedr i j f HOT, respect ieve l i jk de Rabobank ze l f . De samenwerk ing van

de gemeente met Coal i t i e HOT focust z ich op he t W est land. Landel i jk is St icht ing

HOT (de bet ref fende marktpar t i jen) met meerdere reg io ’s aan de s lag. Met het

Ontwikkelbedr i j f HOT is regelmat ig afs temming inzake vragen u i t de markt en b e-

schikbare perce len. Met tussenkoms t van het ontwikkelbedr i j f wordt in 2018 naar

verwacht ing meer dan 50 ha. gemodern iseerd .

Het ‘Handel ingsperspect ie f Greenport W est land -Oost land’ en de verd iep ing op

West land middels het ‘Werkboek W est land modern iseren en kansen gr i jpen’ z i jn to t

stand gekomen (2016-2017). De gemeente werkt op tee l tareaal samen met Ontwik-

ke l ingsbedr i j f HOT W est -Hol land.

Subs id ieregel ing VORM West land, ingezet door de gemeente en de p ro vinc ie Zuid -

Hol land, is in werk ing. De regel ing zet in op het versnel len van u i tp laats ing van

woningen. Er z i jn inmiddels negen aanvragen ingediend.

De provinc ie Zuid -Hol land heef t , in over leg met de gemeente, opdracht vers t rekt

om de inzet van het ins t rument W et inr icht ing landel i jk gebied (W i lg) voor mode r-

n iser ing van g lasbouwgebieden te ond erzoeken.

Ui twerk ing en bele idsvorming van met de raadswerkgroep Herst ructurer ing bespr o-

18

ken knelpunten en oploss ingsr icht ingen komen to t u i t ing in loka le wet - en regelge-

ving.

De hers t ructurer ingspro jecten Poelzone en Boomawater ing zi t ten in de laats te fas e

van rea l isat ie en zu l len op kor te termi jn worden afgerond.

In de per iode 2014 t /m 2017 is voor 86 hectare vern ieuwing van p roduct ieareaal

vergunning ver leend.

De omvang van de ru imte l i jke be lemmering is a fgenomen, maar nog s teeds su b-

s tant iee l . Handhaving van s t r i jd ig gebru ik is noodzakel i jk voor een gel i jk econ o-

misch speelve ld a ls voorwaarde voor invester ingen.

De fe i te l i jke vern ieuwing van he t g lastu inbouwgebied zi t i n een opwaartse sp i raa l ,

maar vo ldoe t nog n ie t aan het wensbeeld voor de moderne g lastu i nbouw.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Ui tvoer ing van de subs id ieregel ing VORM W est land.

Bele idsontwikkel ing naar aanle id ing van de raadswerkgroep en bele idsevaluat ie .

Voorbere id ing van de bestemmingsplanwi j z ig ing.

Ui tvoer ing van de pro jec ten: Boomawater ing/Poe lzone (nas leep(ef fecten) en aa n-

hangige pro jecten) en input in de gebiedsverkenning (o.a. ten behoeve van Broek-

polder) .

Ui tvoer ing van de handhavingsstrateg ie.

Concret iser ing van de impulsagenda Greenport 3 .0/Beraad van Boskoop ( landel i jke

ontwikkel ingsr icht ing tu inbouw) in loka le act ies .

Mogel i jke implementat ie W i lg in Cr is is en Herste l W et (CHW ).

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Ruimtevragen (g roei over ige funct ies) kunnen p lanolog ische zekerheid ondermi j -

nen. Daarmee onts taat speculat ie f gedrag en invester ingsonzekerheid. D i t mech a-

n isme werkt remmend op de modern iser ing van het g lastu inbouwgebied.

De coal i t ie HOT draagt er aan b i j dat ondernemers hun ‘SW OT -analyses ’ maken en

daarb i j een helderder beeld hebben van wat z i j van f inanc ier(s) en overheden ( in

termen van randvoorwaarden) kunnen verwachten. Ondernemers zu l len op bas is

van hun analyses to t keuzes en p lannen komen.

De t rend to t verdere samenwerk ing tussen ondernemers ze t door, waardoor mark t -

pos i t ies worden vers tevigd. On voldoende tempo in het rea l iseren van invester ingen

in in f rast ructuur en energ ie kan de hers t ructu rer ing f rust reren. Ook de doorze t -

t ingsmacht in handhaving is een r is ico. Na de pr imai re bes lu i tvo rming kan b e-

zwaar, beroep en hoger beroep vo lgen. Di t kan to t langlopende, meer ja r ige t ra jec-

ten le iden, wat om meer inzet vraagt .

Aan de pr i vate kant z ien wi j a ls r is ico dat de lage rente in combinat ie met toen e-

mende schaarste aan u i tbre id ings - o f n ieuwbouwareaal en pr i jsopdr i jv ing le id t to t

verdere afname van verkoopbere idheid (verhuur i s in teressanter) en daarmee to t

marg ina l iser ing van de invester ingsmogel i jkheden voor ondernemers in West land.

Naar verwacht ing in 201 9 een toename van het aanta l net to -hecta re g lastu inbouw,

dat gemodern iseerd wordt .

Activi te i t 5. Versterken agrologistieke functie en positie zaadveredeling en

uitgangsmateriaal

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Wij voeren een in tens ieve lobby en creëren de randvoorwaarden om een goede b e-

re ikbaarheid en meer mul t imodaal ve rvoer te rea l iseren. Bedr i j ven in zaadveredel ing

en u i tgangsmater iaa l fac i l i teren wi j zo goed mogel i jk in hun verdere ontwikk e-

l ing/u i tbre id ing.

Waar staan

w i j nu?

De pos i t ie van de zaadveredel ing en u i tgangsmater ia len in W est land is vers terk t ,

onder andere door de u i tbre id ing van Ri jk Zwaan, de centra l isat ie van Dümmen

Orange, met een n ieuw kantoor en lab, en de u i tbre id ing van Beekenkamp Plants

19

BV. Er z i jn in W est l and veel bedr i jven d ie z ich bezighouden met zaadveredel ing en

u i tgangsmater ia len en de groei in d i t segment is groot . Als gemeente fac i l i teren wi j

deze ontwikkel ingen, zoals ook de s terk groeiende sector agro log is t iek door ru imte

te rea l iseren.

Het is n ie t ge lukt een gezamenl i jke agenda Mainport -Greenpor t op te s te l len. Niet

a l le par t i jen voelen de u rgent ie om d i t te rea l iseren. Oorspronkel i jk was het de b e-

doel ing om tot een agenda te komen tussen Greenport W est land en het Havenbe-

dr i j f Rot terdam naar aan le i d ing van onder andere het in i t ia t ie f Green Meets Port

(een ondernemerspla t form in de handel en log is t iek in de mainport Rot terdam en

Greenport W est land). Di t heef t echter geen vervo lg gekregen. Het in i t ia t ie f Green

Meets Port van he t bedr i j fs leven is een b elangr i j ke aanjager om er voor te zorgen

dat de agro log is t ieke on ts lu i t ingen en ontwikkel ingen voor W est land vo ldoende

aandacht kr i jgen.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019




Activi te i t 6. Uitvoering energietransitie

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Wij bevorderen en fac i l i teren de omslag van het gebru ik van foss ie le brandstof fen

naar duurzame energ iebronnen. De behoef te van bedr i jven aan bepaalde vormen van

duurzame energ ie is voor ons le idend. Samen met het bedr i j fs leven onderzoeken wi j

ook de mogel i jkheid om havenwarmte in te zet ten voor de W est landse g lastu inbouw.

Verder wordt toegewerkt naar een warmte - in f rast ructuur , waarb i j verschi l l ende war m-

tenetwerken aan e lkaar gekoppeld z i jn . Ook zet ten wi j ons in voor u i tbre id ing van het

OCAP-netwerk en het verbeteren van de lever ingszekerheid van CO2 in West land.

Vanui t de W est land Agenda worden aardwarmtepro jecten ondersteund. Ook wordt b i j

het Ri jk een lobby gevoerd voor de inzet van gelden.

Waar staan

w i j nu?

In W est land zi jn 6 geothermiedoublet ten gereal iseerd met 39 aangesloten te lers

en 239 ha g lastu inbouw.

Energ ie Trans i t ie Partners (ETP) werkt aan W armte Systeem W est land (WSW ). Het

doel van W SW is een West land dekkend warmtene t te rea l iseren dat zodanig i s

gedimensioneerd dat loka le bronnen (o .a. geothermie en b iomassa) en ne twerken

aan e lkaar kunnen worden gekoppeld en ru im genoeg zi jn om aans lu i t ing op de

reg ionale warmtenet ten (Le id ing over Midden, Le id ing over W est en retour Le id ing

over Noord / Midden) mogel i jk te maken.

Er z i jn 5 warmte coöperat ies opger icht waarb i j 152 te lers met ru im 700 ha g la s-

tu inbouw zi jn aangesloten.

Met de tu inderscoöpera t ies en LTO Glaskracht wordt nauw samengewerkt om

n ieuwe warmte in i t ia t ieven en warmtenet ten te ontwikkelen.

V ia warmtecoöperat ies worden in W est land 5 ext ra geothermiedoublet ten inc lus ie f

warmtenet ten gereal iseerd. Daarnaast wordt een s tar t gemaakt met de koppel ing

van bestaande warmtenet ten en het over -d imensioneren van lokale netwerken.

Door over -d imensioneren kan worden aangesloten op de reg ionale warmtehubs

aan de randen van W armte Systeem W est land en kan restwarmte u i t het Rot te r -

damse havenc luster worden gebru ik t in W est land.

Er z i jn a fspraken gemaakt met pro jectontwikkelaars om 5.000 n ieuw te bouwen

woningen aan te s lu i ten op W armte Systeem W est land.

V ia Coal i t ie HOT is een f inanc iee l arrangement opgeste ld waarb i j v ia de provinc ie

en Rabobank f inanc ië le ondersteuning voor aardwarmte in i t ia t ieven word t aang e-

boden.

Geothermiecongres is georganiseer d.

20

Lobby r icht ing min is ter ie van EZ wordt gevoerd.

Bedr i j ven op ABC W est land zi jn voorzien van zonnepanelen.

Energ iestudies, bus iness cases en geolo gische s tud ies zi jn gef inanc ierd .

Aan ETP is een subs id ie toegekend ter ondersteuning van de act i v i te i ten voor het

ontwikkelen van n ieuwe warmte - in i t ia t ieven.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Fac i l i teren van ETP in de haalbaarheid en u i tvoer ing van W SW .

Onderzoek fac i l i te ren naar haalbaarheid aans lu i t ing W SW op Leid ing over Midden,

Le id ing over W est en re tour Le id ing over Noord / Midden.

V ia opger ichte warmtecoöperat ies 2 ext ra geothermiedoublet ten inc lus ie f warmt e-

net ten te rea l iseren.

Star t maken met de koppel ing van bestaande warmtenet ten en he t over -

d imensioneren van lokale netwerken.

Met p rovinc ie Zuid -Hol land en andere s takeholders een vis ie ontwikkelen voor de

toepass ing van geothermie.

Met Greenport W est Hol land werken aan een energ iet rans i t ie p rogramma.

Lobby r icht ing min is ter ies (EZK en I&M) .

Organiseren van draagvlak b i j bedr i j venter re inen voor energ iet rans i t ie .

Werken met s takeholders aan de W est landse Energ ie Agenda.

De s t ra teg ische heroverweging inzake verbonden par t i jen HVC en Juva wordt in

2019 opnieuw gemaakt , op bas is van de gekozen s t ra teg ie voor de gemeente

West land.

Verbonden

Part i jen

West land In f ra /JUVA (beheerder en explo i tant West lands gas - en e lekt r ic i te i tsnet) en

HVC (HuisVui lverbrandingsCentra le u i t Alkmaar ) .

West land is aandeelhouder in be ide bedr i jven. Op verzoek van W est land hebben be i -

de par t i jen ETP BV opger icht . ETP is opger icht om de versnel l ing van de energ iet ra n-

s i t ie te bewerkste l l igen.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Restwarmte u i t het Rot terdamse havencomplex b iedt de mogel i jkheid om de ene r-

g ievoorzien ing van W estland te verduurzamen. Daarb i j ge lden de door he t co l lege

geformuleerde randvoorwaarden om imagoschade en locked in s i tuat ies te voork o-

men. Bi j voorkeur s lu i t de lever ing van (duurzame) restwarmte u i t he t Ro t terdamse

havencomplex aan op een te rea l iseren W est lands warmtenet . Door de aanleg van

een warmtenet nemen de mogel i jkheden om warmte “af te zet ten” s terk toe. Hie r -

door wordt een belangr i j k r is ico voor geothermiepro jecten (afnamer is ico) k le iner .

Er bestaat een kans dat de lever ing van restwarmte en aardwarmte met e lkaar co n-

f l ic teer t .

De druk van Ri jk op het loka le bestuur om de energ iet rans i t ie doele inden te rea l i -

seren za l toenemen. Maatschappel i jke acceptat ie van de energ iet rans i t ie b l i j f t een

aandachtspunt . Daarb i j d ient het u i tga ngspunt te z i jn da t ru im voor radige en b e-

taa lbare energ ie voor he t W est landse g lastu inbouwcluster en de inwoners van

West land beschikbaar is .

Activi te i t 7. Uitvoering Westland Agenda II

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Innovat ieve pro jecten d ie W est land s terker moeten maken zi jn onder de noemer

West land Agenda I I b i jeengebracht . Het gaat om: Modern iser ing van he t tee l tareaal ,

Nieuwe Verd ienmodel len , Bio Base W est land, Aardwarmtebor ingen in de d iepere

aard lagen, Soc ia le Duurzaamheid, Vers- log is t iek , een Innovat ie - en Demonstrat iecen-

t rum voor gezondheid en welbevinden en een ( fys ieke) ru imte voor jonge innovato rs .

Waar staan

w i j nu?

Op ta l van f ronten is vo lop geïnnoveerd door de pro jecten van de W est land Agenda I I .

Bovendien is de sp in-of f van p ro jecten en he t he fboomeffect van de ingezet te f inanc i -

21

e le middelen groter dan gedacht . Confo rm afspraak heef t het bedr i j fs leven minstens

zoveel inbreng geleverd. Door de inbreng van gemeente W est land is veel ext ra bu d-

get b innengehaald vanu i t provinc ie en bedr i j fs leven. De W est land Agenda I I wordt

na jaar 2018 afgerond op de onderdelen Aardwarmte, Biobase, Soc ia le Duurzaamheid,

Vergroening van gebouwen (o.a. ook k las lokalen) , Vers - log is t iek (voor groente; en

ook voor b loemen/potp lanten) , Jong e ondernemers ( i .c .m. in te rnat ional iser ing) .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019




Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De W est land Agenda I I i s een pro jectenportefeu i l le . De ontwikkel ingen en r is ico ’s op

de inhoud s taan in de begrot ing beschreven b i j de desbetref fende onderwerpen.

Gerelateerde

l inks

Kaders te l lende be le idsnota ’s Jaar van vas ts te l l i ng Loopt i jd

S t ruc tuu rv is i e W es t land 2025.

Perspec t ie f 2040 2013

2025

met perspec t ie f naar

2040

Nota B io Bas e W es t land 2011

Energ iev is ie W es t land 2007 -

Activi te i t 8. Duurzaamheidsfonds

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Wij wi l len de ambi t ies op d iverse bele idsvelden s t imuleren en s te l len in dat ve rband

de vorming van een duurzaamheidsfonds voor, met een omvang van € 3,75 mln. ,

waarmee de energ iet rans i t ie , hers t ructu rer ing en soc ia le duurzaamheid kunnen wo r -

den ondersteund.

Waar staan

w i j nu?

Wij hebben een duurzaamheidsfonds ingeste ld met een to ta le omvang van € 3,75 mln.

Hiervan is € 3,25 mln. beschikbaar geste ld voor modern iser ing van de g lastu inbouw.

Daarnaast hee f t de p rovinc ie € 3,8 mln. beschikbaar geste ld . Met d i t ge ld wordt een

bi jdrage geleverd om in de weg l iggende woningen u i t te p laatsen ten behoeve van

herst ructure r ing. Daarnaast is er in het duurzaamheidsfonds een bedrag van € 0,5

mln. voor de vo lgende soc ia le duurzaamheidspro jecten:

Voor het ve rru imen van de Subsid ieregel ing Duurzame Energ iemaatregelen W es t-

land (SDEW ) € 250.000, ge labeld aan sportverenig ingen d ie LED ver l ich t ing op de

sportve lden wi l len aanbrengen en h iervoor het subs id iepercentage te verhogen

naar 50%. De SDEW is h ierop aangepast .

Voor Energy Chal lenges op de scholen € 100.000. Di t p ro ject gaat n ie t door van-

wege te wein ig deelname van scholen. Het bedrag b l i j f t beschikbaar voor soc iaa l

duurzaamheids in i t ia t ieven.

Voor een p i lo t bestaande soc ia le huurwoningen min imaal twee labels tappen ener-

giezuin iger maken € 150 .000 ter ondersteuning.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Invu l l ing geven aan de besteding van genoemde bedragen aan de genoemde doelen.

22



Accent Externe positionering Greenport

Doel Een s terkere W est landse economie door ondersteuning van bele id en f inanc ier ing

vanui t de reg io (Haaglanden/Met ropool reg io Rot terdam -Den Haag), de provinc ie Zuid -

Hol land, het Ri jk en de Europese Unie.

Activi te i ten Opt imal iseren van he t vest ig ingsk l imaat voor ondernemers door:

1. Deelname aan s t ra teg ische a l l iant ies

2. Investeren in publ ic a f fa i rs

3 . In ternat ional iser ing

4. Verbeteren vest ig ingsk l imaat

Activi te i t 1. Deelname aan strategische allianties

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

We gaan onze deelname aan s t ra teg ische netwerken in tens iveren en zo nodig u i tbre i -

den. Binnen Greenport West land -Oost land en Greenport Hol land Overheden cont inu e-

ren wi j onze t rekkersro l .

Waar staan

w i j nu?

W i j nemen deel aan verschi l lende s t ra teg ische a l l iant ies om onze Greenport doe-

len te bere iken. W e part ic iperen in Greenport W est -Hol land (GPW H), Greenport

Hol land Overheden, Innovat ionQuarter , de Met ropool reg io Rot terdam Den Haag,

Economische Programmaraad Zuidvleugel (EPZ) , de Coal i t ie Herst ructurer ing en

Ontwikkel ing Tuinbouwsector (HOT) en het p la t form Energ ie Trans i t ie Partners

(ETP) .

De governancestructuur van Greenport W est -Hol land is vastgeste ld . De g reenport

is nu een t r ip le he l i x o rganisat ie met de gedeputeerde van economische zaken van

de provinc ie Zuid -Hol land a ls voorzi t ter . Vanui t GPW H worden act i v i te i ten u i tg e-

voerd d ie ger icht z i jn op de modern iser ing van de g lastu inbouw, energ iet rans i t ie ,

water b io base en gezondheid.

Het bedr i j fs leven , kennis inste l l ingen en overheden hebben de Verk lar ing Im -

pulsagenda Greenports 3 .0 ondertekend, d ie de verschi l lende Greenport reg io ’s

een s tap verder moet brengen.

In het BO MIRT is a fgesproken dat het Ri jk en de reg io samen gaan werken aan de

In tegra le Gebiedsui tker ing Greenport 3 .0 W est land. De A4 -A20 corr idor maakt deel

u i t van deze gebiedsui twerk ing, d ie ger icht is op het rea l iseren van netwerkkracht .

Ontwikkel ing g reenport i s in Met ropool reg io Rot terdam Den Haag (MRDH) vera n-

kerd (o.a. Roadmap Next Economy).

Prestat ieafspraken zi jn gemaakt met St icht ing West land Market ing t o t e ind 2018

ger icht op de exte rne pos i t ioner ing van W or ld Hort i Cente r (W HC). Een gezamen-

l i jk marcomplan is ontwikkeld.

In tens ieve samenwerk ing met Innovat ionQuarte r ( IQ) v indt p laats op het gebied

van acquis i t ie en innova t ie (Vers+ pro ject en Innovat ieka ar ten) . Het katapul tcen-

t rum Vers+ is een pré -compet i t ie f p la t form waar in bedr i j ven, kennis inste l l ingen en

onderzoekscent ra kennis en ervar ing bundelen . Ze r icht z ich op onderzoeken op

het gebied van nut r iënten in groente en f ru i t en creëert daarnaast ook v raag naar

producten met verhoogde inhoudsstof fen door het organiseren van p i lo ts met sp e-

c i f ieke doelgroepen.

Specif ieke

act ivi te i ten

Het co l lege k iest voor een n ieuwe economische koers d ie in het W est landPro-

gramma en het u i t voer ingsprogramma 2019 word t ve rwoord. In he t kader van d ie

23

in 2019 nieuwe koers wordt nader bezien welke spec i f ieke act iv i te i ten door lopen in 2019.

In 2019 wordt het pro jec t Vers+ voor tgezet door IQ en andere par t i jen. In het ka-

der van de n ieuwe koers van gemeente W est land en een evaluat ie e ind 2018 wordt

bekeken of het pro ject verder za l worden gesteund.

Verbonden

part i jen

Metropool reg io Rot terdam Den Haag (MRDH)

Centra le doels te l l ing van de MRDH is het ve rs te rken van de reg ionale economie. De

MRDH werkt met de 23 deelnemende gemeenten aan het vers te rken van de bere i k-

baarheid en het economisch vest ig ingsk l imaat van de reg io Rot terdam Den Haag ; een

aantrekkel i jke reg io voor inwoners om te werken , te wonen en te rec reëren, waar ( i n-

ternat ionale) bedr i j ven z ich vest igen en waar bezoekers z ich welkom voelen.

St icht ing W est land Market ing (SW M)

SW M heef t a ls hoo fddoe ls te l l ing om de reg ionale ’Bus iness to Bus iness ’ en ‘Bus iness

to Government ’ market ing van Greenport W est land te verzorgen en h iermee een b i j -

drage te leveren aan een s terke Greenport W estland en daarmee aan een s terke

West landse economie.

De hoofdact i v i te i t van SW M is de ontwikkel ing van s t ra teg ische ’Bus iness to Bus i -

ness ’ en ‘Bus iness to Government ’ ac t iv i te i ten b innen en bui ten W est lan d i .s .m. de

gemeente , d ie beeldbepalend en imagoversterkend zi jn voor de pro f i ler ing van W es t-

land a ls hét g lastu inbouwcluste r van de were ld en het W HC als het kennis - en innova-

t iecentrum voor de Neder landse g lastu inbouw sector .

De subs id ie aan SW M is in 2018 door de gemeente s topgezet .

Innovat ion Quarter ( IQ)

IQ heef t a ls doels te l l ing het ontwikkelen van Zuid -Hol land to t een van de meest inn o-

vat ieve reg io ’s van Europa. Al le act i v i te i ten r ichten zich op d r ie p i j lers : i nnovat ie ,

invester ingen en vest igen m et name op het gebied van L i fe Sc iences & Heal th , Safety

& Secur i t y, Cleantech en Hort icu l tu re .

Activi te i t 2. Investeren in public affairs

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

De organisat ie word t vers terk t op het gebied van publ ic a f fa i rs . Daarb i j wordt inge-

speeld op de pol i t ieke bes lu i tvorming b i j andere overheden, met a ls doel onderste u-

n ing van bele id en f inanc ier ing te kr i jgen (b i j voorbeeld vanui t Europa).

Waar staan

w i j nu?

Het programma Externe Pos i t ioner ing is opgeste ld . Met Greenport Hol land Ove r-

heden en Greenport Hol land Bedr i j fs leven werken we aan een gezamenl i jke lobb y-

agenda r icht ing de Ri jksoverheid en de landel i jke po l i t iek . Op bas is h iervan wi l len

we met de min is ter van Landbouw, Natuur en Voedselkwal i te i t komen to t een Na-

t ionaal Tuinbouw Akkoord, met a ls doel vers te rk ing van he t greenportc luster . Het

West landse lobbydocument dat we hebben opgeste ld ten behoeve van de Tweede

Kamerverk iezingen in 2017 is u i tgangspunt geweest voor de ins teek van Greenport

Hol land Overheden.

W i j hebben onze contacten met de min is ter ies van Economische Zaken & Kl imaat

en In f rast ructuur & W aters taat vers terk t v ia onder andere werkbezoeken en we

werken ger icht samen op bepaalde doss iers , zoals energ iet rans i t ie en mobi l i te i t en

bere ikbaarheid.

In 2016 hebben wi j het Neder landse EU-voorzi t terschap op verschi l lende manieren

gebru ik t voor verdere prof i ler ing van W est land en het greenportc luster r i cht ing de

Europese Unie en Den Haag. Di t is van belang, omdat de pos i t ie van de tu inbouw

op de Brusselse bele idsagenda zeker nog vers te rk ing behoef t (denk aan de Eur o-

pese d iscuss ie over gewasbeschermingsmiddelen en het kwekersrecht o f de to e-

24

gang to t Europese gelden). Di t b l i j f t door lopend een punt van aandacht .

In 2017 heef t in Den Haag de European Regions for Innovat ion in Agr icu l ture,

Food and Forest ry (ERIAFF) confe rent ie p laatsgevonden. Op d i t congres zi jn de

eers te s tappen gezet op weg naar een ERIAFF -subnetwerk -hor t icu l ture , Di t ne t -

werk, dat wi j in samenwerk ing met ERIAFF gaan opzet ten, is bed oeld om de sa-

menwerk ing in Europa te vereenvoudigen, wat kan le iden to t n ieuwe pro jecten en

verd ienmodel len .

De samenwerk ing inzake de EU -st rateg ie met de Topsecto r Tuinbouw & Ui tgang s-

mater ia len en de p rovinc ies Noord -Hol land en Zu id -Hol land ver loopt goed . Met de-

ze par tners is een lobbydocument opgeste ld waarmee vanui t Neder land, maar ook

vanui t andere EU- tu inbouw landen/bet rokkenen b innen de EU het be lang van tu i n-

bouw wordt toegel icht . Het netwerk van tu inbouwregio ’s /c lusters kan daarb i j een

grote s teun betekenen.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019




Activi te i t 3. Internationalisering

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Wij ondersteunen onze bedr i jven vanui t een fac i l i terende ro l b i j hun in te rnat ionale

contacten door het openen van deuren, te lobbyen voor f inanc ier ing, programma’s te

organiseren voor bu i ten landse delegat ies en presentat ies te geven over de kracht van

de greenport . Met het bedr i j fs leven en maatschappel i jke organisat ies voeren we de

d ia loog om in beeld te b rengen wat er randvoorwaardel i jk nodig is om de in ternat iona-

le or iëntat ie te vergroten.

Tweeta l ig onderwi js in het bas is - en voortgezet onderwi js is gewen st . Daarom is d i t

opgenomen in de Lokale Educat ieve Agenda.

Z ie ook accent Nieuwe bedr i jv igheid

Waar staan

w i j nu?

Leer l ingen in het voor tgezet onderwi js kunnen in W est land b i j de Lent iz Onde r -

wi jsg roep (Dal ton MAVO en het Groene Lyceum) tweeta l ig onderwi js vo lgen. Voor

leer l ingen d ie op ISW Hoogeland op het VW O beginnen is er de mogel i j kheid te

s tar ten in de VW O Cambr idge k las. Het Cambr idge Program bere idt hen voor op

een in ternat ionale s tud ie of u i tdagende baan. De ople id ing Bus iness en Manag e-

ment van MBO W est land is in het Engels o f in he t Neder lands te vo lgen. Deze o p-

le id ing in het Engels le id t naar een in ternat ionaal erkende BTEC-dip loma.

Ontvangst van in te rnat ionale de legat ies in het W HC.

In het kader van in ternat ionale pos i t ioner ing is de En gels ta l ige websi te

www.west landhort ibus iness.com verder doorontwikkeld met onder andere innov a-

t iekaarten, n ieuws, in fographics en f i lmpjes.

In 2018 is een c luster2c lusters t ra teg ie W est land -China en een p lan van aanpak

voor een St rategy Desk As ia voor W HC opgeleverd, waarmee zowel W estland a ls

concrete Chinese reg io ’s ger ichter kunnen inves teren in samenwerk ing op het g e-

b ied van kennis , gezondheid en handel .

Deelname aan tu inbouwmiss ies naar China en Japan.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019




http://www.westlandhortibusiness.com/

25

Activi te i t 4. Verbeteren vestigingsklimaat

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Met gebiedsmarke t ing moet een b i jdrage geleverd worden aa n het aant rekkel i jker ma-

ken van het vest ig ingsk l imaat van W est land. Daarb i j is het van belang om de toeko m-

st ige focus nader te bepalen. Ook accountmanagement hoort daar b i j . De verbe ter ing

van het vest ig ingsk l imaat moet ook ten goede komen aan ondernemingen d ie z ich a l

in W est land hebben gevest igd.

Waar staan

w i j nu?

Met de St icht ing W est land Marke t ing (SW M) zi jn prestat ieafspraken gemaakt over

gebiedsmarket ing en de in ternat ionale pos i t ioner ing van he t W or ld Hort i Center .

Ook is een gezamenl i jk market ingcommunicat iep lan ontwikkeld. De subs id iere la t ie

met SW M eindigt na 2018.

Accountmanagement voor 80 geselecteerde topbedr i jven is gereal iseerd en a c-

countp lannen zi jn opges te ld . Diverse u i tbre id ingen van bedr i j ven zi jn begele id .

Met het oog op de acquis i t ie van n ieuwe bedr i jven is een Rode Loper Team ing e-

r icht , dat onder andere bestaat u i t ver tegenwoord igers van de bedr i j venterre inen

ABC W est land, Honderd land en FloraHol land, W est land Partners , de gemeente

West land en Innovat ion Quarte r . Gezamenl i jk hebben zi j een acquis i t ies t ra teg ie

ontwikkeld en communicat iemiddelen zoa ls een in ternat ionale websi te voor het

tu inbouwcluster W est land (www.west landhort ibus iness.com).

In MRDH-verband word t de u i tbre id ing van bedr i j venter re inen op bas is van de

marktvraag onderzocht en onderbouwd. Hie rb i j l i g t de focus op ABC W est land en

het gebied rond W HC.

Een inspi rerend , tu inbouw gere lateerd kennis - en innovat iek l imaat en de aanwe-

zigheid van topbedr i j ven waar innovat ies van s ta r t ups, ( in ternat ionale ) bedr i jven

en s tudenten kunnen worden getest , lever t een g rotere b i jd rage aan het aantre k-

ke l i jker maken van he t vest ig ingsk l imaat van W est land dan f inanc ië le en f isca le

incent ives. Om die reden is dan ook ingezet op aanjaagf inanc ier ing van bou w-

steenpro jecten, zoals o.a. Hort i Heroes, Vers+ en innovat iekaarten voor een f lor e-

rend kennis - en innovat ie ecosysteem.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019




26



Accent Nieuwe bedrijvigheid

Doel Het aant rekken van n ieuwe bedr i j ven d ie de economie en werkgelegenhe id vers te rken

en het vasthouden van bestaande bedr i j ven.

Activi te i t 1. Open armen beleid en actieve acquisitie

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Samen met marktpar t i j en gaan we op bas is van een open armen bele id n ieuwe bedr i j -

ven naar W est land halen. Het gaa t pr imai r om greenportvers terkende bedr i jven d ie

innovat ie f z i jn op produc t , log is t iek , market ing en bedr i j fskunde/ f inanc ier in g. Daar -

naast s taat de gemeente open voor bedr i j ven d ie n ie t to t deze categor ie behoren,

maar wel veel werkgelegenheid b ieden.

Waar staan

w i j nu?

Een Rode Loper Team is samengeste ld voor de externe pos i t ioner ing van W es t-

land en leadopvolg ing. In dat kader z i jn ook communicat iemater ia len, zoals de

Green Bus iness krant on twikkel t in samenwerk ing met W est land Market ing. Voor

de u i tvoer ing van het s t ra teg isch accountmanagement en acquis i t ie z i jn een s t r a-

teg isch accountmanager en bus iness development manag er(par t t ime) aangeste ld .

Een goed CRM systeem, gekoppeld aan Out look, is ontwikkeld.

Met in te rnat ionale s ta r t up centra/ incubator is samenwerk ing gezocht om te komen

to t een u i twissel ing van s tar t ups, kennis en ta lent , gekoppeld aan he t Wor ld Hor t i

Center .

Leads en in ternat ionale contacten van beurzen en Innova t ion Quarter z i jn act ie f

opgevolgd in 2018. In ternat ionale bedr i j ven worden act ie f u i tgenodigd om W es t-

landse bedr i jven( ter re inen) te bezoeken en e r worden maatwerk match -makings

programma’s voor hen georganiseerd met a ls doel zaken doen en/of vest ig ing. Het

Rode Loper Team werkt h ier in nauw samen met Innovat ion Quarter en Nether lands

Fore ign Investment Agency ( NFIA).

Ook worden/zi jn beurzen in 2018 bezocht : F ru i t Logis t ica, Green tech en d iverse

cross-sectora le innovat ie beurzen in Neder land (GFIA, e tc . ) en Frankr i jk .

Om star t ups en ta lenten aan t rekken en te fac i l i teren heef t he t bedr i j fs leven met

een aanjaagf inanc ier ing van de gemeente en een e igen b i jdrage van € 1 mln.

st icht ing Hort i Heroes opger i cht . Ook zi jn – met v l iegwie l f inanc ier ing van de g e-

meente – c ross-over p ro jecten gestar t , zoals katapul tcentrum Vers+ (nut r iënten en

n ieuwe verd ienmodel len) .

De Engels ta l ige websi te www.west landhort ibus iness.com wordt act ie f op content

onderhouden.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019




http://www.westlandhortibusiness.com/

27

Beleids-

indicatoren Naam ind icator Resu l taat Bron

Ves t ig ingen (van bedr i j ven ) 156,8

LISA - Rappor t

werk ge legenheids r e-

g is ter

Het aanta l ves t ig i ngen van bedr i j ven, pe r 1 .000 inwoners in de l eef t i jd van 15 -64 jaa r .

Jaar W est land Neder land

2008 144,1 102,4

2009 146,2 107,7

2010 146,8 112,4

2011 142,5 116,7

2012 140,1 119,5

2013 142,5 123,0

2014 147,6 126,3

2015 152,8 130,7

2016 157,8 136,4

2017 156,8 139,7

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Ris ico ’s z i jn he t ver t rek van grote, s t ra teg isch belangr i jke bedr i j ven u i t West land en

het u i tb l i j ven van n ieuwe bedr i j ven d ie z ich wi l l en vest igen in W est land.

28



Accent Gezonde detailhandel en horeca

Doel Toename aantrekkel i jkheid van de centra.

Activi te i t Opstellen investeringsagenda MKB

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Samen met onder andere MKB W est land word t een investe r ingsagenda opgeste ld . Het

bedr i j fs leven is h ierb i j nadrukkel i jk aan ze t . De invester ingsagenda za l p ro jecten en act i -

v i te i ten beva t ten d ie de aantrekkel i jkheid van de winkelgebieden vergroten. Daarb i j ku n-

nen b i jvoorbeeld bere ikbaarheid, parkeren en cameratoezicht aan de o rde komen.

Waar staan

w i j nu?

W i j hebben een MKB-invester ingsfonds ingeste ld van waaru i t word t b i jgedragen aan

pro jecten d ie de reta i ls t ructuur vers terken en de aantrekkel i jkheid van de winkelg e-

b ieden vergroten. 80% van de aanvragen is gehonoreerd. Er z i jn b i jd ragen toegekend

aan de he r inr icht ing van het Marktp le in in ’s -Gravenzande, he t W i lhe lminaple in in

Naaldwi jk en het p le in aan de Voorst raat in Poeld i jk , de W est landpas, het W OS -

programma De Pi tch, de Vis ie Reta i ls t ructuur West land, St icht ing Bezoek W est land,

Kredietun ie MKB ( f inanc ier ingsmogel i jkheden), de feeste l i jke opening van het winke l -

centrum in ’s -Gravenzande, het Reta i l Event W est land en het aanste l len van een ce n-

t ramanager. Het investe r ingsfonds is nu vr i jwel u i tgeput . Bi j het MKB bestaat een

s terke behoef te om he t MKB- inves ter ingsfonds te cont inueren.

P le inen zi jn zeer bepalend voor de aant rekkel i jkheid van de dorpscentra . In Naaldwi jk

is daarom het W i lhe lminaple in opnieuw inger icht . Via een par t ic ipat ie t ra ject met b e-

woners, ondernemers en markt l ieden is bepaald hoe het p le i n er u i t moest z ien. In-

middels wordt ook he t Havenple in onder handen genomen. Voor de her inr icht ing van

het Marktp le in in ’s -Gravenzande en de Voorst raat in Poeld i jk is eveneens een par t i -

c ipat ie t ra ject door lopen. De voorbere idende werkzaamheden in Poeld i jk z i jn nagenoeg

afgerond. Het n ieuwe Marktp le in in ’s -Gravenzande is in het tweede kwartaa l van

2018 afgerond.

De bedr i j veninvester ingszones dragen ook b i j aan de kwal i te i t van de centra. Na g e-

s laagde draagvlakmet ingen worden de bedr i j ven invester ingszones i n de winkelgebie-

den in W ater ingen, Monster , Naaldwi jk , Honsele rsd i jk en ’s -Gravenzande voor tgezet .

De winkel ie rs zorgen gezamenl i jk voor het ve i l ig en aantrekkel i jk maken en houden

van hun winkelgebied.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Het co l lege k iest voor een n ieuwe economische koers d ie in het W est landProgramma en

het u i tvoer ingsprogramma 2019 word t verwoord. In het kader van d ie n ieuwe koers wordt

nader bezien welke spec i f ieke act iv i te i ten door lopen in 2019. Duidel i jk is dat een vervo lg

wordt gegeven aan het bestaande MKB invester ingsfonds. Middels gebiedsger icht be le id

wordt e r een b i jd rage ge leverd aan de vi ta l iser ing van de winkelgebieden. Tevens geef t

de gemeente in samenwerk ing met de provinc ie Zuid -Hol land en MKB W est land invul l ing

aan de aanpak van leegstand b innen de winkelgebieden.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Met bet rekk ing to t de invu l l ing van een vervo lg op het MKB- inves ter ings fonds is cof i -

nanc ier ing door he t bedr i j fs leven een nadrukkel i j ke voorwaarde.

Gerelateerde

l inks Kaders te l lende be le idsnota ’s Jaar van vas ts te l l i ng Loopt i jd

Deta i l handels -

s t ruc tuurv is ie 2009 2015

S t ruc tuu rv is i e W es t land

2025. Perspec t ie f 2040. 2013

2025

met perspec t ie f 2040

29


Thema Aantrekkeli jk Westland

Accent Levendige dorpscentra

Doel Grote re aantrekkel i jkheid en vi ta l i te i t van de dorpscentra.

Activi te i ten 1. Ui tvoer ing cent rumplannen

2. Herontwikkel ing gemeentehuis locat ies

Activi te i t 1. Uitvoering centrumplannen

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Wij gaan door met de u i tvoer ing van de p lannen voor ’s -Gravenzande, Kwintsheul ,

Monster , Poeld i jk en De L ier . Na concrete u i twerk ing van de p lannen voor het cent rum

van Honselersd i jk kan ook h ier gefaseerd worden gestar t met de u i tvoer ing.

Waar staan

w i j nu?

’ s -Gravenzande: winkelcentrum is in gebru ik genomen. Het g roots te deel van de

woningen van pro ject ‘Hart van s -Gravenzande’ i s opgeleverd . Soc ia le huurappa r-

tementen ‘Vi l la Alba ’ z i j n opgeleverd. Het marktp le in is her inger icht .

Kwintsheul : supermarkt i s in gebru ik genomen. Bui tenru imte is gereed .

Monster : hergebru ik oude gemeentehuis Monster wordt onderzocht .

De L ier : de n ieuw woningen op de gemeentehuis locat ie z i jn gereal iseerd en opg e-

leverd.

Poeld i jk : een groo t deel van de woningen in Poeld i jk centrum zi jn opgeleverd. De

Leuning jes is deels weer in gebru ik genomen.

Honselersd i jk : het cent rumplan is aangepast .

Naaldwi jk : Her in r ich t ing van het Havenple in en W ilhe lminaple in is gereed.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

’s-Gravenzande: het parkeerterre in aan de Sand Ambachts t raat wordt ve rder o p-

gepakt . Er wordt gestar t met de bouw van appartementen op de oude ‘Mu l t imate

locat ie ’ aan de Sand Ambachts t raat .

Honselersd i jk : het cent rumplan wordt ve rder u i tgewerkt . Het s t reven is er op g e-

r icht het centrumplan in 2020 geheel te hebben u i tgevoerd.

Poeld i jk : de woningen in de d iverse vervo lgfasen in het dorpscent rum worden o p-

geleverd .

Naaldwi jk : s ta r t met de t i jde l i jke her inr icht ing van de oude gemeentehuis locat ie .

Water ingen: een in tegra le v is ie op W ater ingen is nodig. Bes lu i tvorming h ierover

za l nog in 2018 p laatsvinden.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De L ier : de ext ra kosten van asbestsaner ing t i jdens de s loop kunnen gevolgen hebben

voor het resul taa t van de grondexplo i ta t ie .

Monster : voor de s loop van het gemeentehuis Monster moet er ook een f lora - en fau-

naonderzoek en een asbestonderzoek worden gedaan. De resu l ta ten h ie rvan kunnen

invloed hebben op de p lanning a ls er b i j v. beschermde d iersoorten worden aangetro f -

fen.

Activi te i t 2. Herontwikkeling gemeentehuislocaties

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

We gaan met geïnteresseerde marktpar t i jen in gesprek om te komen to t een goede

invu l l ing van de gemeentehuis locat ies in ’s -Gravenzande, Naaldwi jk en Water ingen.

Voor Naaldwi jk wordt een gebiedsvis ie opgeste ld , waarb i j ve rschi l lende ru imte l i jke

ontwikkel ingen in samenhang worden bekek en.

30

Waar staan

w i j nu?

’ s -Gravenzande: het voormal ige gemeentehuis in ’s -Gravenzande is verkocht .

Water ingen: het voormal ig gemeentehuis in W ater ingen is verkocht .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

’ s -Gravenzande: de p lannen worden verder u i tgewerkt . Real isat ie vanaf 2019.

Naaldwi jk : de voormal ige gemeentehuis locat ie wordt t i jde l i jk inger ich t .

Water ingen: de herontwikkel ing van het gebouw in 2018/2019.

Monster : du ide l i jkheid omtrent de ontwikkel ing voor de gemeentehuis locat ie .

Gerelateerde

l inks


Nota g rondbele id 2013

Meer j arenperspec t ie f

geb iedsontwikke l i ng 2016 t /m 2019

31



Accent Wonen naar behoefte

Doel Voldoende betaalbare woningen voor iedere doe lgroep.

Activi te i t Opstellen Westlands woonprogramma

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Samen met corpora t ies en marktpar t i jen is een West lands woonprogramma opgeste ld

waar in be le id en u i tvoer ing op e lkaar z i jn a fgestemd. Niet a l leen (grond)pr i jzen, w o-

n ingtypen en aanta l len hebben daar in een p lek, maar b i jvoorbeeld ook de kwal i te i t

van de woning, doelgroepen, woonmi l ieus en he t voorzien ingenniveau. Onderdeel van

het woonprogramma is een afwegingskader voor n ieuwe woningpro jecten.

Op bas is van het woonprogramma worden afspraken gemaakt met de won ingcorpor a-

t ies en ontwikkelende par t i jen .

Waar staan

w i j nu?

West landse W oonstrategie (W oonvis ie + u i tvoer ingsprogramma) is in januar i 2016

vastgeste ld door de raad en word t toegepast a ls kader voor het woonbele id .

Een woningbouwprogrammering , d ie op a l le v lakken vo ldoet aan de W est landse

woningbehoef te , is nog n ie t bere ik t . Er z i jn re la t ie f wein ig ‘ zachte ’ p lannen meer

om het betaalbaar/soc iaa l segment in de programmering op te nemen.

Er fpacht is toegepast (o .a. pro ject Chrysantenstraat) .

De grondpr i jzen voor soc ia le woningbouw in n ieuwbouwpro jecten zi jn in 2017 he r-

i jk t en ver laagd.

1000e s tar ters len ing is vers t rekt .

Campagne en por ta l “W est landwoontwi j ze r .n l ” z i j n in 2017 geïnt roduceerd.

B l i jve rs len ing is februar i 2017 ingevoerd. De 1e Bl i jve rs len ing is 2e kwar taa l 2018

vers t rekt .

Het pro ject Tiny houses in Naaldwi jk is in u i tvoer ing.

Met de corporat ies z i jn prestat ieafspraken gemaakt , waarmee de u i tvoer ing van de

Woonvis ie verder is geconcret iseerd. Deze afspraken worden, ind ien nod ig, jaa r-

l i jks her i jk t .

De locat ie “Tuinen van der Le ly” , waar soc ia le huurwoningen worden gepland,

wordt ge ïntegreerd in de gebiedsontwikkel ing W ater ingen -Noord.

W i j z i jn act ie f op zoek naar locat ies om k le inschal ige huisvest ing te rea l i seren

(semipermanente bouw).

In 2017 is het ( reg ionale ) convenant “Gaten d ichten” door par t i jen (gemeente en

corporat ies) ondertekend. Di t convenant geef t op loss ingsr icht ingen voor het “Ve s-

t ia-vraagstuk” . Het Vest ia -be le id om woningen af te s to ten betekent namel i jk een

afname van de soc ia le huurvoorraad in de kernen Maasdi jk , Honselersd i j k en

Naaldwi jk , terwi j l de W oonvis ie inzet op groei van de soc ia le huurvoorraad.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Verdere ver ta l ing van he t woningbouwprogramma naar vo ldoende betaalbare w o-

ningen (soc ia le huur to t € 710); soc ia le koop ( to t € 190.000); bere ikbare koop

(€ 190.000 - € 221.000) en vr i je sector huur ( to t € 850).

Ui tvoer ing en moni tor ing van de prestat ieafspraken (o.a. kwant i te i t en kwal i te i t

soc ia le huurwoningen).

Het behouden van de soc ia le woningvoorraad van Vest ia door verdere u i twerk ing

van de verkenning voor overname van d ie voorraad door andere corporat ies .

Invloed u i toefenen voor het ve rgroten van kansen voor o.a. W est landse s tar ters ,

o .a. b i j het opste l len van een n ieuwe a fgestemde Huisves t ingsverordening.

32

Beleids-


Func t iemenging 58,8 LISA

De func t i emengings index (FMI ) weersp iege l t de ve rhouding tussen banen en woningen, en

va r ieer t tussen 0 (a l leen wonen) en 100 (a l leen werken) . B i j een waarde van 50 z i jn er eve n-

vee l woningen a ls banen.


2008 60,7 52,7

2009 60,7 52,9

2010 60,6 52,8

2011 60,1 53,0

2012 60,3 52,9

2013 60,0 52,5

2014 59,2 52,0

2015 58,9 51,9

2016 59,3 52,1

2017 58,8 52,4

Naam ind icator

Resu l -

taat Bron

Nieuw gebouwde woningen 13,7 ABF - Sys teem

W oningvoor raad

Het aanta l n ieuwbouwwoningen, pe r 1 .000 woningen.


2012 10,2 6 ,6

2013 9 ,2 6 ,6

2014 17,1 6 ,0

2015 6 ,0 6 ,4

2016 13,7 7 ,2

Facultat ieve

indicatoren Ef fec t ind icator

0-

met ing

Ac tuee l

c i j fe r

S t reefwaarde Bron

2019 2020 2021 2022

Verhoud ing

s tar ters /

to taa l

toegewezen

huurwoningen

36%

(2010)

46,6%

s tar ters

(2017)

47% 47% 47% 47%

Jaar l i j ks

aanbodrappor tage

W oningcorporat i es

Aanta l

ve rs t rek te

s tar ters -

len ingen voo r

koopwoningen

30

(2008)

112

(2017) 100 100 100 100

Cont i nu

Regis t ra t ie

W es t land

33

Verbonden

part i jen

Ontwikkelbedr i j f De W est landse Zoom BV (OBW Z)

OBW Z draagt b i j aan het rea l iseren van de woningbouwopgave van W est land.

Op grond van een r is icoanalyse is voor deze deelneming een voorzien ing getrof fen

van € 38,9 mln. , waarvan € 11,7 mln . door middel van a fwaarder ing van het aandele n-

kapi taa l . Daarnaast i s er een r is icoreserver ing berekend van € 6,2 mln.

Ontwikkel ingsmaatschappi j “Het Nieuwe W est land BV” (ONW )

ONW draagt b i j aan het rea l iseren van de woningbouwopgave van W est land.

Op grond van een r is icoanalyse is voor deze deelneming een voorzien ing g etrof fen

van € 10,9 mln. , waarvan € 7,6 mln. door middel van a fwaarder ing van het aandele n-

kapi taa l . Daarnaast is er een r is icoreserver ing berekend van € 1,1 mln.

VOF Jul iaho f

VOF Jul iaho f draagt b i j aan het rea l iseren van de woningbouwopgave van W est land .

Op grond van een r is icoanalyse is voor deze deelneming een voorzien ing getrof fen

van € 0,8 mln. Daarnaas t is er een r is icoreserver ing berekend van € 0 ,45 mln.

Gerelateerde


S t ruc tuu rv is i e W es t land 2025.

Perspec t ie f 2040 2013

2025


2040

W oons t ra teg ie 2016

34



Accent Droge voeten en schoon water

Doel Een waterproof W est land, zonder waterover last , met ve i l ige boezemkades, schoon en

helder wate r en ef f ic iënte afva lwatera fvoeren. Di t tegen zo laag mogel i jke kosten en

met behoud van zo veel mogel i jk g lastu inbouwgrond.

Activi te i ten 1. Voorkomen waterover las t

2 . Verwerken hemelwater

3 . Verbeteren waterkwal i te i t

Activi te i t 1. Voorkomen wateroverlast

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

De gemeente en het Hoogheemraadschap van De l f land nemen maatregelen in de Ora n-

jepolder , Boomawater ing , Kra l ingerpolder , Oude L ierpolder , W aalb lok, Poelzone, Poe l -

po lder en Monster . Voor de Kra l ingerpolder , Dorppolder , Oude Campspolder , Nieu w-

land-Noord land en Oude en Nieuwe W ater ingveldsepolder worden watersysteemanal y-

ses u i tgevoerd, waarna ind ien nodig maatr egelen vo lgen.

Waar staan

w i j nu?

De afgelopen ja ren zi jn in samenwerk ing met het Hoogheemraadschap van Del f land

op verschi l lende p lekken maatregelen genomen om de kans op wate rover last te

verk le inen.

In de Oranjepolder is de r io ler ing in de W i l lem I I I s t raat aangepast en zi jn

‘ ra in levele rs ’ (g ie twaterbass ins) ingezet .

In de Boomawater ing zi jn natuurvr iendel i jke oevers aangelegd en zi jn watergangen

in combinat ie met wegen ver legd en water robuust gemaakt .

In de Kra l ingerpolder z i jn ext ra waterberg ing en verbeter ingen van de bestaande

in f rast ructuur van de watergangen gereal iseerd.

De aanleg van een bergbezinkbass in in de Van Ri jns t raat (Oude L ierpolder) in De

L ier is in vo l le gang.

Voor het W aalb lok is een n ieuwe gebiedsovereenkomst opgeste ld met een n ieuw

pei lbes lu i t .

B i j de reconstruct ie van de Poelzone Noord zi jn natuurvr iendel i jke oevers aang e-

legd en is het oppervlakte water u i tgebre id.

Een n ieuwe duiker tussen het wate r van de Kle ine Geest en de Vlotwater ing in

Monster zorgt voor een betere afvoer van over to l l ig water .

De geplande watersysteemanalyses zi jn u i tgevoerd en maatregelen zi jn o f worden

verwerkt in de d iverse u i tvoer ingsplannen van he t W aterp lan W est land en het u i t -

voer ingsprogramma Openbare Ruimte. Het is n ie t a l t i jd mogel i jk om a l le knelpunten

d ie u i t de watersysteemanalyses komen aan te pakken, omdat op loss ingen vaak g e-

koppeld z i jn aan hers t ructurer ingen. Als deze u i tb l i jven, kunnen ook de maatregelen

n ie t worden u i tgevoerd. De Kra l ingerpolder is daar een voorbeeld van .

Samen met het Hoogheemraadschap van Del f land hebben wi j een verkenning

u i tgevoerd naar ca lami te i tenberg ingen voor de boezem van in to taa l min imaal

50.000 m3. W i j hebben in beeld waar deze gerea l iseer d zouden kunnen worden en

zi jn gesta r t met de verdere u i twerk ing. Bes lu i tvo rming h ierover v indt p laats in de

n ieuwe bestuursper iode.

35

Activi te i t 2. Verwerken hemelwater

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

De inzet is om regenwater meer vast te houden op de p lek waar het va l t . Daarb i j gaa t

het om s l imme oploss ingen in de ru imte l i jke in r icht ing . De hemelwatervis ie is opgeno-

men in het u i t voer ingsprogramma van het ‘W aterp lan W est land’ . Met deze vis ie en he t

programma ‘Hemelwa ter vasthouden in W est land’ is aangegeven hoe W est land omgaat

met de hemelwaterzorgp l icht . Zo vo ldoen we aan de verp l icht ingen van de waterwet .

Waar staan

w i j nu?

B innen het p ro ject W aterbewustzi jn W est land wordt aanges loten b i j Steenbreek.

Steenbreek is een s t ich t ing d ie het k l imaatbewustzi jn wi l vergroten en inwoners

s t imuleer t de e igen tu in te vergroenen. Vanui t Steenbreek wordt gewerkt aan een

campagne water - en k l imaatbewustzi jn onder de inwoners van W est land.

Richt l i jnen voor he t verwerken van hemelwater z i jn in concept gereed. In deze r ich t -

l i jnen wordt geste ld dat inwoners ze l f verantwoordel i jk z i jn en ze l f ac t ie moeten o n-

dernemen. Na het vergroten van het wa terbewustzi jn vo lgt de fase van het wi l len en

doen, waarb i j par t icu l ieren ook daadwerkel i jk maatregelen gaan implementeren.

Deze fase is weerbars t ig en n ie t a f te dwingen met voorschr i f ten zonder inbedding

in communicat ie .

Met de verkregen In terreg -subs id ie (subs id ieaanvraag SPONGE 2020) kunnen wi j

k le inschal ige vasthoudmaatregelen ondersteunen. Het In terreg -pro ject is ger icht op

het verbeteren van het aanpass ingsvermogen en het vergroten van de sponswerk ing

van s teden en bebouwde gebieden, in samenwerk ing met de verschi l lende s takeho l -

ders . Het ra in levelers p ro ject en vasthoudmaatregelen op de Greenpor t Hort i Ca m-

pus zi jn de eers te pro jecten d ie h ieraan meedoen. Het verg roten van he t waterb e-

wustzi jn is impl ic ie t onderdeel van het p ro ject .

De hemelwaters t ra teg ie is opgenomen in het beheerkader Afva lwater , hemelwater

en grondwater waterhuishouding van de gemeente, dat in 2018 is aangeboden aan

de gemeenteraad. Na vasts te l l ing za l de hemelwatermatr i x worden verwerkt in het

programma van s tandaarden voor de inr i cht ing van de openbare ru imte zoals dat

b innen W est land gehanteerd wordt .

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Uit n ieuwe neers lagreeksen b l i jk t dat de omvang van ext reme buien gemiddeld t ien

procent hoger l ig t dan in eerdere s tat is t ieken . De kans op ext reme neers lag is met on-

geveer een factor 2 toegenomen. Ui t de n ieuwe neers lagreeksen b l i jk t wederom dat de

Randstad, de Veluwe en het zu ide l i jks te punt je van L imburg in Neder land het meest

getrof fen worden door ext reme neers lag. Di t kan er toe le iden da t er een ext ra opgave

in het verschiet l ig t voor vasthoudmaat regelen in het W est landse r io ler ing - en water-

systeem.

Activi te i t 3. Verbeteren waterkwaliteit

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Samen met het hoogheemraadschap zoeken we naar haalbare en betaalbare maatreg e-

len om in 2027 aan de normen van de Europese Kaderr icht l i jn water (KRW) te kunnen

vo ldoen. Met LTO, Del f land en andere g lastu inbouwgemeenten wordt gewerkt aan een

reg ionaal u i t voer ingsprogramma dat moet le iden to t een (n agenoeg) nu l lozing van mi-

nera len en gewasbeschermingsmiddelen naar water in 2027.

Het hu id ige bele id voor het ve rbeteren van de chemische waterkwal i te i t wordt voor tg e-

zet . W est land vo ldoet inmiddels aan de bas is inspanning voor beperk ing van emiss ies

u i t de r io ler ing . Door middel van moni tor ing, toezicht en handhaving op de aans lu i tve r-

ordening wi l de gemeente W est land zorgen voor goed funct ionerende r io ler ing in het

bu i tengebied, zodat de waterkwal i te i t daadwerkel i jk verbe ter t .

36

Daarnaast zu l len wi j voor he t verbete ren van de ecolog ische waterkwal i te i t in same n-

werk ing met verschi l lende par t i jen natuurvr iendel i jke oevers en vispaaip laatsen pr o-

grammeren en u i tvoeren .

Waar staan

w i j nu?

Het reg ionaal u i t voer ingsprogramma ‘W est land/Oost land, samen op weg naar de

emiss ie loze kas in 2027’ is gereed. Di t u i t voer ingsprogramma (met act iep lan) wordt

per iod iek geactual iseerd en loopt door .

In 2017 hebben 16 c lusters met in to taa l 445 bedr i jven i n W est land u i ts te l van de

ind iv iduele zu iver ingspl i cht aangevraagd. In samenspraak met het Hoogheemraa d-

schap van Del f land en de Omgevingsdienst Haaglanden (ODH) zi jn de bus inessca-

ses van de voorgeste lde gezamenl i jke zu iver ings insta l la t ie van de c lusters beoor-

deeld en is met de bet rokkenen gesproken over eventueel maatwerk.

In de tussent i jd wordt de handhaving op het gebru ik van de r io ler ing onverminderd

voortgeze t met de p ro jecten ‘Handhaving op de aans lu i tvero rdening r io ler ing ’ en

‘Onrechtmat ig gebru ik ’ . Het Hoogheemraadschap van Del f land voert het pro ject

‘Gebiedsger icht meten en handhaven’ u i t . De ODH verzorgt het toezicht op de nal e-

ving van de mi l ieuverordening.

De vere is te nat te ecolog ische zones en/of over ige onderdelen van de Kaderr icht l i jn

Water(KRW )-opgave worden door Del f land en de der t ien in l iggende gemeenten g e-

zamenl i jk geprogrammeerd voor de KRW -per iode 2016-2021. In de gemeente W es t-

land zi jn 26 kansen geïnventar iseerd voor na t te ecolog ische zones. De p rogramm e-

r ing van maatregelen l i g t op sch ema. Hiermee is de bas is ge legd voor een robuust

ecolog isch netwerk. De Poelzone noord en de Kreken, v ispaaip laats Buys Bal lo t -

s t raat en De Groene Schakel z i jn inmiddels gereal iseerd. In De L ier worden maa t-

regelen genomen in combinat ie met de ontwikkel ing v an woonwi jk L iermo lens loot en

de Ooste l i jke Randweg.

We hebben a ls gemeente voornamel i jk ingeze t op het inregelen en handhaven op de

aans lu i tvero rdening van het r io ler ingssysteem. Het systeem funct ioneert i nmiddels

vo ldoende.

Externe

ontwikkel ingen

& r is ico’s

In 2017 wordt de scope van de KRW verbreed en verd iept . Bi j de KRW -problemat iek

heef t het min is ter ie van In f rast ructuur en Mi l ieu het over de del ta -aanpak waterkwa-

l i te i t en zoet water . Er doen zich mogel i jk ontwikkel ingen voor d ie ext ra aandacht

vragen ten aanzien van het grondwater . Daarom gaan wi j in beeld brengen wat n o-

d ig is om een vis ie op de ondergrond vast te s te l len.

Normoverschr i jd ingen b i j gewasbescherming komen zowel in het opperv laktewater

a ls in het grondwater voor en vormen daarmee een probleem voor het bere iken van

de gewenste waterkwal i te i t . Er z i jn du ide l i jke para l le l len met het thema nutr iënten.

In reg ionaal verband wordt verkend op welke manier de problemat iek van de g e-

wasbescherming b innen het deels t roomgebied kan worden opgep akt (geïnspi reerd

door de nutr iëntenaanpak Ri jn -W est) . Doels te l l ing van deze verkenning i s z icht te

kr i jgen op de problemat iek b innen Ri jn -W est , op het e f fect van de huid ige aanpak

via het gener ieke bele id en de ins t rumenten d ie de reg io heef t . Om KRW -doelen te

ha len moet er meer gebeuren dan to t nu toe, in het b i jzonder voor d i f fuse bronnen.

In de reg io en landel i jk wordt toegewerkt naar een ‘Bestuursakkoord W ater p lus ’

met een n ieuw werkprogramma en een n ieuw st roomgebiedbeheerp lan.

Gerelateerde


W aterp lan W es t land

W ateragenda 2015 -2018 2015 2018

37



Accent Kwaliteit in toerisme en recreatie

Doel Versterk ing van de kwal i te i t en het imago van toer isme en recreat ie in West land.

Activi te i ten 1. Bieden p la t fo rm voor toer isme en recreat ie

2. Onderzoek naar W est landpas

Activi te i t 1. Bieden platform voor toerisme en recreatie

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Om recreat ieve act iv i te i ten met e lkaar te verb inden b ieden we een p la t fo rm voor o n-

dernemers in de toer isme- en recrea t iesector . Op deze wi j ze fac i l i te ren we dat onde r-

nemers e lkaar vers terken. Gedacht kan worden aan de speerpunten arrangementen en

promot ie . W i j s t reven ernaar dat ook VVV W est land par t ic ipeert in het p la t form.

Waar staan

w i j nu?

Plat form voor toer isme en recreat ie ( ‘Bezoek W est land’ ) is opger icht .

Websi te is ge lanceerd (2016).

Toer is t ische p la t tegrond en themafo lders z i jn on twikkeld.

Arrangementen worden op de websi te aangeboden.

Bewegwi jze r ing toer is t ische at t ract ies z i jn geplaats t .

De s t icht ing Bezoek W est land heef t a l ru im 100 par tners .

Momenteel worden e r f ie tsroutes ontwikkeld i .s .m. reg iopartners .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Uitbre iden van arrangementen, inzet van ger ichte market ing - en p r- ins t rumenten sa-

menwerk ing met andere market ingpart i jen en reg iopartners .

Daarnaast wordt er e lk jaar een act i v i te i tenplan opgeste ld waar in een keuze wordt

gemaakt voor d iverse pro jecten afhankel i jk van de ambi t ies voor W est land.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

St icht ing Bezoek W est land heef t momenteel ru im 100 par tners en a l le par tners bet a-

len een par tner fee. De s t icht ing wordt ve rder gef inanc ierd door subs id ies en spo n-

sors . Het is du ide l i jk dat ook de komende jaren nog profess ionele ondersteuning n o-

d ig is . De s t icht ing is nog n ie t vo ldoende ontwikkeld dat de par tners de huid ige taken

van de ingehuurde market ing coörd inator kunnen overnemen. Om de betaalde onde r-

s teuning van het p la t fo rm te garanderen en om West landse producten te promoten en

te ontwikkelen is het nodig om de act iv i te i ten voor lop ig f inanc iee l te b l i jven onde r-

s teunen.

Activi te i t 2. Onderzoek naar Westlandpas

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

In samenwerk ing met he t bedr i j fs leven gaan wi j de mogel i jkheden voor een ‘W es t -

landpas ’ onderzoeken. Met deze pas kunnen inwoners van W est land grat is o f met ko r -

t ing gebru ik maken van recreat ieve , cu l ture le en sportvoorzien ingen.

Waar staan

w i j nu?

De St icht ing W est landpas heef t vanui t het MKB - invester ingsfonds een bedrag van

€ 25.000 ontvangen om de W est landpas te ontwikkelen. De W est landpas is inmiddels

gelanceerd. De pas wordt ook gebru ik t door de St icht ing Leergeld W est land, ten b e-

hoeve van he t f inanc ië le en admin is t ra t ieve proces b i j de u i tvoer ing van het Kindpa k-

ket . Het advies is a fgerond.

38

Gerelateerde


Bele ids v is ie “Be leef

W est land” 2012 2030

Ui tvoe r ings agenda toe r isme

2013 -2015 2013 2015

Min imabele id 2015: adden-

dum op Nota m in imabele id

2013 e .v .

2014 onbepaald

39



Accent Duurzame leefomgeving

Doel Verduurzaming van de leefomgeving in W est land.

Activi te i t Duurzame woningbouw

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

We maken met de verschi l lende betrokken par t i j en afspraken over de manier waarop

er in W est land duurzamer gebouwd kan worden.

Waar staan

w i j nu?

Het concept ‘W est land woont duurzaam’ is ontwikkeld en in gang gezet . Di t is een

pakket van act ies ger ich t op verduurzaming van bestaande woningen en gedrag s-

verander ing. Er is een communicat ie t ra ject gestar t om gedragsverander ing te b e-

werkste l l igen b i j a l le inwoners. Verder z i jn er wi j kaanpakken in d iverse kernen u i t -

gevoerd en is een t ra in ingstra ject met ondern emers georganiseerd. Ui t d i t t ra ject

i s een groep ondernemers voortgekomen d ie onder de naam ‘W est land woont duu r -

zaam col lec t ie f ’ (WW DC) gezamenl i jk act ie f aanbiedingen gaan doen aan bew o-

ners .

De convers ie (bewoners d ie daadwerkel i jk het gedrag veranderen of energ iebespa-

rende maatregelen nemen) b l i j f t nog ach ter b i j onze wens, waardoor de doels te l -

l ing van 1% jaar l i jkse verbeter ing van de woningvoor raad nog n ie t wordt gehaald.

Veel mensen hebben t i jd nodig om een bes l iss ing te nemen om te investeren. W i j

b l i jven de boodschap en act ies , even tueel b i jges te ld na evaluat ie , daarom herh a-

len. In het na jaar van 2018 vindt een evaluat ie van W est land woont duurzaam

plaats . Als gevolg van deze evaluat ie word t W est land woont duurzaam mogel i jk

b i jgestuurd.

Los van W est land woont duurzaam zi jn a fspraken gemaakt met d iverse par t i jen

over duurzaamheid in n ieuwbouwpro jecten. Onze inzet is ger icht op het rea l iseren

van gas loze wi jken. W i j z i jn medeondertekenaar van de Green Deal aardgasvr i je

wi jken en zi jn bezig met een p i lo t om het W esterhonk gas loos te maken.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Voortzet t ing van de bewonerscampagne waarb i j de inzichten van de evaluat ie (n a-

jaar 2018) worden meegenomen.

Verdere u i twerk ing van aanpak huurwoningen in over leg met corporat ies .

Centra le b i jeenkomst / ta fe l voor V vE’s.

Verdere u i t ro l bewustword ingscampagne ger icht op a l le inwoners.

Facultat ieve

Indicatoren E f f e c t -

i n d i ca t o r 0 -m e t i n g

A c t u e e l

c i j f e r

S t re e f wa ar d e B r o n

2 01 9 2 02 0 2 02 1 2 02 2

Ga sv e r b ru i k

wo n i n gv o o r -

r aa d i n T j

1 . 8 2 7

( t em p er a -

tu u r g ec o r -

r i g ee r d )

( 20 1 2 )

1 . 6 6 6

( 20 1 6 ,

t em p e ra -

tu u r g ec o r -

r i g ee r d )

1 . 6 1 7 1 . 6 0 0

1 . 5 8 4

1 . 5 6 9

K l i -

m aa t -

m on i -

t o r

R i j k s -

wa t e r -

s t a a t

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De onzekerheid ten aanzien van de ontwikkel ing van energ iepr i j zen en de onzeker -

heid over wanneer hun woning ‘ van het gas af gaat ’ , maken het nemen van een be-

s l iss ing op maatregelen nemen moei l i jker voor onze bewoners.

40

Gerelateerde


Duurzaamheidsagenda 2013 2020

41


Continuïteit van de bedri jfsuitoefening (going concern) en overige

intensiveringen niet toe te delen aan accenten

Doel Het doelmat ig en rendabel beheren van het gemeente l i jk vastgoed .


2 . Onderzoek naar W est landpas

3. Vergroten van t ransparant ie van kosten/opbrengsten b innen de maatschappel i jke

vastgoedpor tefeu i l le

Activi te i t 1. Efficiënter portefeuillebeheer, maximalisatie van de verkoopop-

brengst

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

We stoten over to l l ig vas tgoed u i t de vervreemdingsportefeu i l le a f . Daarvoor k iezen we

een verkoopstrateg ie d ie zorg t voor maximal isat ie van de verkoopopbrengst .

Waar staan

w i j nu?

De tota le verkooptaakste l l ing over de per iode 2011 t /m 2015 bedraagt € 4,8 mln.

Deze is in 2017 gereal iseerd.

Het a fs toten van over to l l ig vastgoed is een door lopende act iv i te i t d ie over meerd e-

re jaren p laatsvindt en ook s teeds de aandacht van het co l lege heef t .

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Sommige verkooptra jecten ver lopen langzamer dan verwacht vanwege voorbere idende

onderzoeken en bestemmingsplanwi j z ig ingen . Verder z i jn we afhankel i jk van de b e-

re idwi l l igheid/ in teresse van kopers.

Activi te i t 2. Verkleinen van de gemeenteli jke vastgoedportefeuille

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

We voeren maatregelen door voor meer mul t i funct ionele inzet van bestaande acco m-

modat ies. Di t moet le iden to t een kr imp in de maatschappel i jke por te feu i l le .

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Tot aan het fe i te l i jk gereedkomen van aangepaste accommodat ies in W ater ingen en

Poeld i jk ( i .c . mogel i jkheid van mul t i funct ioneler gebru ik van deze accommodat ies) ,

kunnen overbruggingskosten onts taan voor de gebru ikers d ie t i jde l i jk e lders moeten

worden gehuisvest .

Activi te i t 3. Vergroten van transparantie van kosten/opbrengsten binnen de

maatschappelijke vastgoedportefeuille

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Een helder overzicht van inkomsten en u i tgaven in de maatschappel i jke por te feu i l le

maakt inzichte l i jk welke ind i recte subs id iër ing in d i t deel van de vastgoedportefeu i l le

p laatsvindt . Transparant ie is inzet voor kostendekkende c .q. marktconforme ta r ieven

in d i t deel van de por te feu i l le .

Gerelateerde


Ui tgangspuntennota

Vas tgoedbele id 2009

42


Wat mag het

kosten?

Programmatotaal

(x € 1.000)

Omschr i j v i ng Reken ing Raming Meer j arenbegrot i ng

2017 2018 2019 2020 2021 2022

Lasten

A05 Bere ikbaarhe id en mobi l i te i t 352 279 202 202 202 202

A10 Economische s t imuler ing 3 .508 5 .330 5 .395 3 .027 2 .767 2 .750

A15 Ruim te l i j k be le id 2 .784 3 .547 2 .866 2 .681 2 .665 2 .665

A20 Mi l i eu 653 1 .237 891 636 636 636

A25 W onen 752 1 .595 1 .892 1 .773 1 .769 869

A30 Bouwgrondexp lo i ta t ie 18.018 62.625 52.248 29.566 24.816 26.237

A35 Vas tgoedexp lo i ta t ie 8 .476 12.559 6 .109 5 .887 5 .734 5 .776

Totaa l l as ten 34.543 87.172 69.603 43.772 38.589 39.135

Baten

A05 Bere ikbaarhe id en mobi l i te i t 3 0 0 0 0 0

A10 Economische s t imuler ing 780 466 466 466 466 466

A15 Ruim te l i j k be le id 460 305 124 36 36 36

A20 Mi l i eu 56 6 6 6 6 6

A25 W onen 384 798 830 869 874 874

A30 Bouwgrondexp lo i ta t ie 22.108 59.890 54.018 27.497 25.548 25.184

A35 Vas tgoedexp lo i ta t ie 5 .737 6 .138 2 .615 2 .615 2 .594 2 .594

Totaa l baten 29.528 67.603 58.059 31.489 29.524 29.160

Saldo van baten en las ten - 5 .015 - 19.569 - 11.544 - 12.283 - 9 .065 - 9 .975

Reserves en voorzieningen


2017 2018 2019 2020 2021 2022

S tor t ingen rese rves - 5 .183 - 2 .894 - 4 .004 - 1 .717 - 3 .387 - 1 .540

Ont t rekk ingen rese rves 6 .994 11.054 4 .888 2 .132 2 .061 1 .081

Totaa l mutat ies reserves 1 .811 8 .160 884 415 - 1 .326 - 459

Geraamd begro t ingsresul taa t - 3 .204 - 11.409 - 10.660 - 11.868 - 10.391 - 10.434

S tor t ingen voorz ien ingen

Bes tuur

- 1 .416 - 1 .181 - 1 .181 - 1 .181 - 1 .181 - 1 .181

Ont t rekk ingen voorz i en ingen

Burgerzaken

4 .824

3 .939 1 .079 1 .277 954 1 .207

Totaa l mutat ies voo rz ien ingen 3 .408 2 .758 - 102 96 - 227 26

43

Programma Sterke Samenleving

Thema Sociale Kracht

Accent Participatiemaatschappij met goede basisfuncties dichtbij

Doel Het vergroten van de e igen kracht van inwoners en de samenleving .

Activi te i ten 1. Vers terken van p revent ie

2 . Af ronden en u i tvoeren accommodat iebele id

Activi te i t 1. Versterken van preventie

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Wij zet ten in op p revent ieve maat regelen en in te rvent ies in het normale leven om de

kans dat mensen in dure eers te - o f tweedel i jnszorg terecht komen te verk le inen. B e-

wezen prevent ieve oploss ingen worden ingeze t en afhankel i jk van het resul taat verder

u i tgewerkt . Soc iaa l makelaars en zorgregisseurs gaan ext ra ondersteuning geven in

het onderwi js en de k inderopvang. Zo vers t e rken we de s ignale rende kracht van

(voor)scholen, komen k inderen eerder in beeld a ls ze hulp o f onders teuning nodig

hebben en kunnen we snel ler en eenvoudiger hu lp b ieden.

We verbreden de inze t van respi j t zorg om mante lzorgers te ont las ten .

Waar staan

wi j nu?

Het pro ject ‘Erb i j horen en meedoen’ , a ls onderdeel van he t Ui tvoer ingsprogramma

Kernacht ig Soc iaa l 2016 -2020, wordt u i tgevoerd.

We investeren in Vi t is Welzi jn waarmee we inzet ten op het t i jd ig s ignale ren van

problemen, het verg roten van de ze l f redzaamheid van mensen en hun ne twerk, het

s t imuleren en act i veren van W est landers om zich in te zet ten voor de samenleving

en de inze t van vr i j toegankel i jke hu lp en onders teuning waardoor er minder spec i -

a l is t ische zorg nodig is .

Met Vi t is en de b ib l io theek is een t ra ject in gang gezet om in meerdere kernen te

komen to t gezamenl i jke hu isvest ing met a ls doel een laagdrempel ige ontmoet ing s-

p lek voor een brede doe lgroep.

In 2017 is het team ‘Voor W est land’ gestar t ; het b iedt onafhankel i jke c l iëntonde r -

s teuning en cursussen/ t ra in ingen aan. Doordat de onder l inge samenwerk ing tussen

de betrokken par t i jen n ie t goed is gegaan, z i jn de waakvlamfunct ie en d ig i ta le o n-

ders teuning echter nog nauwel i jks van de grond gekomen. Per 2019 wordt ‘Voor

West land’ dan ook ande rs gepos i t ioneerd.

Het Soc iaa l Kernteam heef t goede afspraken gemaakt met het onderwi js om vroe g-

t i jd ig de zorgbehoef te van gezinnen in beeld te kr i jgen.

De respi j t zorg in W est land is verbreed door de rea l isat ie van respi j thu is Stran d-

goed Ter Hei jde en Vi ta Vivet in ‘s Gravenzande. Daarnaast is de respi j t zorg aan

huis geïntens iveerd door u i tbre id ing van de Bezoekdienst dement ie en Buddyzorg.

A ls gevolg van de mante lzorgwaarder ing heef t de afge lopen jaren een enorme

groei p laatsgevonden van het aanta l mante lzorgers dat in beeld is . Er is in 2015

een consulent jonge mante lzorgers aangeste ld , Tevens is e r per 2018 ext ra budget

voor een derde mante lzorgconsulent gecreëerd .

Voor p leegk inderen d ie 18 jaar z i jn geworden kan ook de p leegzorgvergoeding

worden ingeze t (ver lengde p leegzorg) .

Pro ject prevent ieve inze t voor k inderen met opval lend gedrag is gesta r t .

We voeren de p i lo t Ze l fs tandig leren re izen in he t leer l ingenvervoer u i t ten beho e-

ve van de ze l f redzaamheid van de k inderen in het spec iaa l onderwi js (p i lo t p er iode

2018-2019).

44

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Voor de voorzien ing GGZ in loop met dr ie locat ies in W est land worden n ieuwe co n-

t ractafspraken voorbere id.

Op bas is van de u i tkomsten van een onderzoek dat in het na jaar 2018 is a fgerond,

zu l len e r act ies op het gebied van vers terken samenwerk ing/netwerk en onde r-

s teuning werkende mante lzorgers geformuleerd en u i tgeze t worden.

Herpos i t ioneren ‘Voor West land’ .

We werken aan vern ieuwing/u i tbre id ing van mogel i jkheden to t ontmoet ing en par t i -

c ipat ie voor kwetsbare senioren (a lgemene voorz ien ing) om een a l te rnat ie f te b i e-

den voor het inzet ten van een maatwerkvoorzien ing W mo. Daarb i j wordt verb ind ing

gelegd met andere kwetsbare inwoners.

De samenwerk ing tussen k inderopvang en zorg i s vers te rk t door he t ma ken van

samenwerk ingsafspraken en per iod ieke gezamenl i jke themabi jeenkomsten.

Ui tvoe r ings programma SBK St ruc turee l Inc identee l 201 9

Voorkomen is be ter dan genezen

Aanbod co l l ec t ieve voo rz i en ingen en e -hea l th 250 75

W aakvlamfunc t ie en onafhanke l i j ke

c l iën tonders teun ing 350

F inanc ië le ze l f redzaamheid 50

Onders teunen v r i jw i l l i gers en mante lzorge rs 60

W es t land Gezond (handhaving en be le id ) 205 280

Totaal 915 355

Erbi j horen en meedoen

Van ontmoet ing to t pa r t i c ipat ie ( i nc l . Vereen ig ing) 330

N ieuwe vo rmen dag invu l l i ng k wetsbare sen io ren

Burger i n i t ia t i even 40

Van ontmoet ing to t pa r t i c ipat ie

Verb reden opdracht pa r tne rs spor t en cu l tuu r 50

Amateurkuns ten 30

Totaal 370 80

Verbonden

part i jen

Gemeente l i jke Gezondheidsdienst en Vei l ig Thuis Haaglanden

In januar i 2018 is de Gemeenschappel i jke Regel ing GGD en Vei l ig Thuis Haaglanden

ingegaan. De GGD bewaakt en moni tor t de publ ieke gezondheid in de reg io Haaglan-

den. Z i j bevorder t de gezondheid en beschermt tegen natuur l i jke en/o f opzet te l i jke

bedre ig ingen van de vo lksgezondheid door toezicht o f act ie f ingr i j pen. Vei l ig Thuis

Haaglanden draagt b i j aan het voorkomen en bestr i jden van huise l i jk geweld en k i n-

dermishandel ing. Ver wacht wordt dat de b i jd rage van de gemeente W estland ten o p-

zichte van de b i jdrage in 2018, voor met name Vei l ig Thuis , za l toenemen.

Activi te i t 2. Afronden en uitvoeren accommodatiebeleid

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Wij s te l len een breed accommodat iebele id op voor de dorpen in aans lu i t i ng op de on t-

wikkel ingen in het soc iaa l domein. Kernvraag is welke funct ies nodig z i jn per dorp en

hoe deze funct ies moeten worden gehuisvest . In i t ia t ieven vanui t de samenleving d ie de

e igen kracht en soc ia le samenhang vergroten, worden h ier in meegenomen.

Waar staan

wi j nu?

De brede aanpak la ten we los. Het accommodat iebele id kr i jg t prakt i jkger icht vo rm. G e-

keken wordt naar het fe i te l i jk gebru ik van gebouwen, de kosten en de mogel i jkheden

voor mul t i funct ioneel gebru ik .

45

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Voor de Hofboerder i j is een n ieuw programma van e isen opgeste ld , d ie ru imte

moet gaan b ieden aan o .a. k le inschal ige horeca.

Voor het cent rum van Poeld i jk is een s tedenbouwkundige vis ie u i tgewerkt . Er is

een s tar t gemaakt met het par t ic ipat ie t ra ject om te komen to t een cent rumplan.

46



Accent Goed onderwijs en adequate onderwijsvoorzieningen

Doel Opt imale ontwikkel ingskansen en passende ondersteuning voor de W est landse jeugd .

Activi te i t 1. Ondersteuning brede schoolontwikkeling

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Er wordt u i t voer ing gegeven aan het Masterp lan 2016 -2019 waar in u i tb re id ingsplan-

nen en p lannen voor vervangende n ieuwbouw en brede schoolvorming in d iverse ker -

nen zi jn opgenomen.

Waar staan

wi j nu?

De vervangende n ieuwbouw en brede schoolvo rming voor de Eben -Haëzerschool , de

Bl inkerd en de Zeester in Monste r en de Pieter van der Plasschool in W ater ingen zi jn

gereal iseerd. Er wordt een geactual iseerd In tegraal Huisvest ingsplan opgeste ld voor

de per iode 2019 -2022. De brede schoolontwikkel ing is een onderdeel van d i t p lan .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Er wordt u i t voer ing gegeven aan de in het geactual iseerde In tegraal Huisvest ingsplan

opgenomen noodzakel i jk e act iv i te i ten.


Talenten ontwikkelen

Ta lentontwikke l ing 100

Peuteropvang 50

Taa l , lezen, ta lentontwikke l ing, u i t va l (RMC) 255

Totaal 150 255

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Door in tens iver ing van woningbouwprogramma’s groei t het aan ta l leer l ingen in de ke r -

nen W ater ingen, ’s -Gravenzande, Monste r en Naaldwi jk .

Gerelateerde

l inks

Kaders te l lende bele idsnota ’s Jaar van vas ts te l l i ng Loopt i jd

Mas te rp lan

Onderwi jshu is ves t ing 2015 2016-2019

Soc iaa l Be le idskader

Kernacht ig Soc iaa l 2016 onbepaald

Ui tvoe r ings programma 2016 -

2020 Kernacht i g Soc iaa l 2016 2016-2020

47



Accent Sociale Westland Agenda

Doel Een soc iaa l s terk W est land, waar in inwoners in hun kracht worden gezet en de

samenleving haar verantwoordel i jkheid pakt .

Activi te i t 1. Opstellen Sociale Westland Agenda

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens be-

staand be-

leid?

Samen met maatschappel i jke ins te l l ingen en bedr i jven gaat de gemeente een Soc ia le

West land Agenda opste l len. Di t is een programma waar in innova t ieve pro jecten en d ie n-

s ten zi jn opgenomen d ie de omslag d ie b innen het soc iaa l domein gemaakt moet wo r -

den, ondersteunen. De agenda draagt b i j aan de u i tvoer ing van de n ieuwe taken van de

gemeente en maatschappel i jke par tners op het terre in van Opgroeien Meedoen en W e r-

ken. Hierb i j b rengen we verb ind ing aan met de bestaande taken.

Waar staan

wi j nu?

Een subs id ieregel ing is opgeste ld voor innovat ieve in i t ia t ieven van inwoners en

maatschappel i jke par tners .

Een evaluat ie is u i tgevoerd naar de resul ta ten van het innovat ie fonds. U i t de evalu a-

t ie is gebleken dat veel in i t ia t ieven worden voortgezet na af loop van de subs id ier e-

gel ing.

St ructureel worden werkconferent ies georganiseerd, waarb i j par tners act ie f bet ro k-

ken worden b i j de organisat ie en invu l l i ng.

A ls gemeente werken wi j samen met andere gemeenten (b i j v. in de H4) en zorgve r-

zekeraar /zorgkantoor DSW . Ook zi jn we be trokken b i j de p lannen voor revi ta l iser ing

van ‘De Ark ’ in W ater ingen en de ‘Naaldhors t ’ in Naaldwi jk .

Het p lan om een gezamenl i jke soc ia le W est land Agenda op te s te l len, in l i jn met de

economische W est land Agenda, is te ambi t ieus geweest .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019


Samen komen we verder

Soc ia le W es t land Agenda 100

Bet rekken van pa r tne rs b i j t rans fo rmat ie 25

Cont i nueren van het innovat ie fonds

Organ ise ren van werkconferent ies

Subtotaal SBK

125

Gerelateerde

l inks


Subs id ie rege l i ng i nnovat i e -

fonds Soc iaa l Domein 2016 2017-2020

Kadernota Kuns t en Cul t uu r

vanu i t de kern 2009 Onbepaald


Kernacht ig Soc iaa l 2016

Onbepaald

U i t voe r ings programma 2016 -


A lgemene subs id ie -

ve ro rden ing W es t land 2016 2016 onbepaald

48




Doel Een W est landse samenleving waaraan zoveel mogel i jk mensen kunnen meedoen.

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Geven van publ ieks in format ie en persoonl i jke in format ie om inwoners en gebru i -

kers van zorg te in fo rmeren over ondersteuning en de wi j ze van toegang.

In samenwerk ing met maatschappel i jke par tners (GGD, GGZ Del f land, Br i jder (ve r-

s lavingszorg) , Vi t is e tc . ) u i tvoeren van preven t ieve in te rvent ies b i j spec i f ieke doe l -

groepen.

Ui tvoer ing geven aan in tegraal u i t voer ingsplan p revent ie en handhaving a lco hol en

drugs.

Evalua t ie en actual isat ie Lokale educat ieve agenda.

Deelname aan Regenboogsteden 2015 -2017 waarb i j samen met andere gemeenten

en het min is ter ie van OCW gewerkt wordt aan het LHBT -bele id ( lesb ische, homo-

seksuele, b iseksuele en t ransgender burg ers) .

Ui tvoer ing van he t topsportbe le id W est land.

St imuleren van gezonde sportkant ines en gezonde scholen.

Cont inuer ing van de 25%-regel ing voor spor tverenig ingen.

Voortzet t ing van zwembad de Hoge Bomen in Naaldwi jk .

Verbeteren bere ikbaarhe id, ve i l igheid en parkeren op de sportparken de Hoge B o-

men in Naaldwi jk en het Ju l ianasportpark in ’s -Gravenzande.

Vervangen kunstgrasvelden.

V ia Cul tuurweb fac i l i teren van cu l tu re le act i v i te i ten.

Ui tvoeren regel ing Cul tuureducat ie met kwal i te i t .

Fac i l i teren maatwerk b ib l io theekaanbod in de kernen en op scholen.

St imuleren van cu l tuureducat ie .

Ondersteuning k le ine cu l ture le act i v i te i ten.

In het kader van de jongerenpart ic ipat ie u i t re iken van he t jaar l i jkse jongerenl in t je

‘De Ui tb l inker ’ .

St imuleren jeugdpart ic ipat ie : de kwal i te i t van voor - en vroegschoolse educat ie ve r-

der verbeteren door op t imal iser ing van het bestaand bele id en het opnemen van

ouderbetrokkenheid a ls speerpunt voor de komende jaren.

Ui tbre iden van het aanta l uur VVE van 10 uur per week per k ind naar 16 uur per

week per k ind (wet te l i jke e is per 2020) .

Waar staan

w i j nu?

Act ies u i t de voorgaande opsomming zi jn opgevoerd.

Ins te l len jongerenraad : samen met de raadswerkgroep word t een co l legebes lu i t

opgewerkt . De doelg roep betref t jongeren tussen de veert ien en ach t t ien jaar . De

jongeren zu l len beschikken over adviesbevoegdheid en worden daarnaast in s taat

geste ld om zich te ontwikkelen door t ra in ingen en het organiseren van eveneme n-

ten. Deze evenementen hebben a ls funct ie meningen van a l le W est landse jongeren

te pe i len. In september i s gestar t met de werving van leden via de middelbare

scholen, het SKT en Jongeren Aan de Slag (JAS) . In oktober 2018 is de jongere n-

raad voor het eers t b i jeen.

Deelname aan ‘Regenboogsteden’ was voor het jaar 2018 ver lengd . Voor de per i o-

de 2019-2022 wordt opnieuw een in ten t ieverk lar ing met de min is ter van OCW get e-

kend. Huid ig be le id kan h iermee worden voortgezet .

49

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019


Programma organisat i e

Moni to r ing en ve rantwoord ing 65 10

Prog ramma/proces le id ing en a lg . onders teun ing

Communicat ie

Totaal 65 10

Samen komen we verder

Ca lam i te i ten GGD 15 15

Totaal 15 15

Beleids-


Abso luut ve rzu im 0 ,92 Ingrado

Het aanta l l ee rp l i ch t i gen dat n ie t s taat ingesch reven op een schoo l , pe r 1 .000 i nwoners leef t i jd 5 -18 jaar . De c i j fe rs van Ing rado hebben bet rekk ing op school j a ren. De per i odeaanduid ing “2017” s taat voor schoo l jaar “2016/2017” .


2014 0 ,85 2 ,82

2015 0 ,73 2 ,34

2016 2 ,08 1 ,81

2017 0 ,92 1 ,82

Naam ind icator Resu l taat Bron

Rela t i e f verzu im 21,44 Ingrado

Het aanta l l ee rp l i ch t i gen dat we l s taat i ngesch reven op een schoo l , maar ongeoor l oofd a fwezig i s , per 1 . 000 inwoners leef t i jd . 5 -18 jaar . De c i j fe rs van Ing rado hebben bet rekk ing op school j a ren. De per i odeaanduid ing “2017” s taat voor schoo l jaar “2016/2017” .


2014 20,06 31,32

2015 18,30 28,65

2016 18,90 26,55

2017 21,44 26,58

50

Beleids-


Voor t i j d ige school ve r la t ers to taa l (VO + MBO) 1 ,1 % DUO - Diens t U i t voe -

r ing Onderwi js

Het pe rcentage van het to taa l aanta l l ee r l i ngen (12 - 23 jaar ) dat voor t i j d ig , dat w i l zeggen zonder s tar tk wal i f i ca t ie , he t onderwi js ve r laat . De c i j fe rs van DUO hebben bet rekk ing op school j a ren. De pe r i odeaandu id ing “2017” s taat voor schoo l jaar “2017/2 ” .


2007 3 ,1% 4,2%

2008 3 ,0% 3,8%

2009 2 ,6% 3,4%

2010 2 ,3% 3,4%

2011 2 ,9% 3,5%

2012 2 ,1% 3,2%

2013 1 ,7% 2,1%

2014 1 ,4% 2,0%

2015 1 ,0% 1,7%

2016 1 ,1% 1,7%


Nie t spo r te rs 46 ,5%

Gezondheidsmoni tor

vo lwassenen (en ou -

deren ) , GGD’en, CBS

en RIVM

Het pe rcentage n ie t -weke l i j ks spor ters t .o .v . bevo lk ing van 19 j aa r en ouder . Bevo lk ing van 19 jaar en ouder dat n ie t m ins tens één kee r pe r week aan spor t doet .


2012 41,3% 46,6%

2016 46,5% 48,7%

Facultat ieve

indicatoren Ef fec t ind icator Ac tuee l c i j fe r (2015)

W aarder i ng a lgehe le pe rsoon l i j ke

gezondheid

0 - 11 j r . 96%

12 - 18 j r . 90%

19 - 64 j r . 85%

65 jaar en ouder 64%

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Wmo

De vraag naar ondersteuning neemt toe door vergr i jz i ng en doordat mensen langer

gebru ik maken van W mo voorzien ingen. Ook inwoners d ie thu is zorg ontvangen vanui t

de W et langdur ige zorg zu l len een beroep doen op de W mo voor woonvoorzien ingen.

Invoer ing abonnements tar ie f per 1 januar i 2019

Het abonnements ta r ie f geef t een vast bedrag van € 17,50 per 4 weken aan e igen b i j -

drage. Ongeacht het inkomen, ongeacht de hoeveelheid zorg, ongeacht de gezinss i -

tuat ie . De belangr i jks te r is ico ’s z i jn : aanzuigende werk ing (met name b i j hu lp b i j het

huishouden), waardoor de kosten s t i jgen; s t imula t ie e igen verantwoordel i j kheid, e igen

kracht en inzet netwerk verva l t .

51

Gerelateerde



Kernacht ig Soc iaa l 2016 Onbepaald

Ui tvoe r ings programma 2016 -


52


Wat mag het

kosten?

Programmatotaal

(x € 1.000)


2017 2018 2019 2020 2021 2022

Lasten

B05 A lgemene voo rz ien ingen 25.192 27.144 24.173 23.969 23.864 23.899

B10 Prevent i e 2 .965 6 .353 3 .354 3 .346 3 .435 3 .434

Totaa l l as ten 28.157 33.497 27.527 27.315 27.299 27.333

Baten

B05 A lgemene voo rz ien ingen 1 .849 1 .293 1 .254 1 .254 1 .254 1 .254

B10 Prevent i e 714 142 142 142

142 142

Totaa l baten 2 .563 1 .435 1 .396 1 .396 1 .396 1 .396

Saldo van baten en las ten - 25.594 - 32.062 - 26.131 - 25.919 - 25.903 - 25.937

Reserves en voorzieningen (x € 1.000)


2017 2018 2019 2020 2021 2022

S tor t ingen rese rves - 1 .707 0 0 0 0 0

Ont t rekk ingen rese rves 2 .500 6 .497 795 727 727 727

Totaa l mutat ies reserves 793 6 .497 795 727 727 727

Geraamd begro t ingsresul taa t - 24 .801 - 25.565 - 25.336 - 25.192 - 25.176 - 25.210


Bes tuur

- 100 - 100 - 100 - 100 - 100 - 100


Burgerzaken

39 0 0 0 0 0

Totaa l mutat ies voo rz ien ingen - 61 - 100 - 100 - 100 - 100 - 100

53

Programma Ondersteuning, zorg en participatie


Accent Participatiemaatschappij met goede basisfuncties dichtbij

Doel Het vergroten van de e igen kracht van inwoners en de samenleving .

Activi te i ten 1. Samenhang aanbrengen in bas is funct ies

2. Organiseren van zorg d ichtb i j

3. Ui tbouw aanbod voorzien ingen brede doelg roep min ima

Activi te i t 1. Samenhang aanbrengen in basisfuncties

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Het d ienstver len ingsconcept wordt geïmplementeerd. Per kern worden netwerken g e-

vormd van p rofess ionele en vr i jwi l l igersorganisat ies d ie samenwerken om de e igen

kracht van inwoners te vergroten. Als gemeente reg isseren en fac i l i te ren we d i t .

De soc iaa l makelaars werken samen met zorgregisseurs van he t Soc iaa l Kernteam om

formele oploss ingen te vervangen of aan te vu l len met in formele oploss ingen. De s o-

c iaa l makelaars werken aan gebiedsprof ie len d ie na analyse de bas is vormen voor

act iep lannen op het gebied van p revent ie , par t ic ipat ie en vers terk ing van soc ia le

s t ructuren.

Waar staan

wi j nu?

In 2014 is een d ienstver len ingsmodel vastgeste ld . In dat d ienstver len ingsconcept

i s een kracht ig ‘ voorve ld ’ , georganiseerd door Vi t is , een Soc iaa l Kernteam (SKT)

en een centra le toegang voor a l le zorgvragen b i j de gemeente cruc iaa l .

Er is een Soc iaa l Bele idskader opgeste ld , waar in we ons a ls doel s te l len dat i e-

dereen meedoet , par t ic ipeert en b i jdraagt aan een s terke W est landse samenleving.

Een groot deel van de benodigde soc ia le in f rast ructuur is gereal iseerd . V i t is W e l-

z i jn heef t een belangr i jke ro l in het ve rb inden van welzi jn en zorg en is sp i l in het

netwerk van bewoners, v r i jwi l l igersorganisat ies en profess ionele zorgorganisat ies .

Het SKT, dat inmiddels een overheids BV is , b iedt een in tegra le aanpak b i j jeug d-

zorgvragen en complexe zorgvra gen b i j vo lwassenen.

Er is een goede verb ind ing tussen de a lgemeen toegankel i jke voorzien ingen,

maatwerkvoorzien ingen en de zorg.

Vei l ig Thuis Haaglanden is onder publ ieke aanstur ing gebracht en vormt nu een

onderdeel van de Gemeenschappel i jk Regel ing Gemeente l i jke Gezondheidsdienst

en Vei l ig Thuis Haaglanden.

In 2017 is onder le id ing van de gemeente in samenwerk ing met Vi t is W elzi jn g e-

s tar t met kernsess ies. Doel h iervan is om proact ie f in te kunnen spelen op maa t-

schappel i jke vraagstukken in e lke kern. Door gebrek aan capac i te i t z i jn de ker n-

sess ies helaas gestopt .

W i j hebben een model u i tgewerkt waarb i j zo rgvei l igheidskr ingen in W est land gaan

onts taan.

Er z i jn zes gemeente l i jke reg isseurs escalat ie aangeste ld . Z i j hebben kennis van

de par t i jen en p rocessen in het soc iaa l domein en nemen de reg ie a ls e r sprake is

van maatschappel i jke onrust o f escalat ie .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Regionale afspraken inzake zorgvei l igheidskr ingen worden opgezet .

54


Van denken naar doen

Vers terken gemeente l i j ke d iens t ve r len ing

Totaal 0 0

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Te wein ig of te laat s ignaleren kan to t gevolg hebben dat inzet van zwaardere zorg

noodzakel i jk wordt .

Activi te i t 2. Organiseren van zorg dichtbij

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

De gemeente zet het Soc iaa l Kernteam (SKT) erop in dat mensen met een hulpvraag

snel in beeld z i jn . De zorgregisseurs , d ie werkzaam zi jn b i j he t SKT, he lpen b i j het

vinden van ondersteuning en zorg. Di t is een ‘e r -op-af -aanpak’ in aanvul l i ng op de ro l

die Vi t is heef t i n de kernen om ook samen met burger s in formele zorg te organiseren.

Waar staan

wi j nu?

Mensen moeten door verander ing in het zo rgste lse l s teeds langer thu is b l i jven

wonen. Dat kan a ls het verantwoord is , en daar in hebben we a ls gemeente een o n-

ders teunende ro l .

Na een ontwikkelper iode is s inds 1 januar i 2017 in W est land het Soc iaa l Kernteam

(SKT) in de vorm van een verbonden par t i j ac t ie f (overheids -BV met de gemeente

West land a ls en ige aandeelhouder) .

Het SKT waarborgt toegang to t de jeugdzorg in het kader van de Jeugdwet .

Het SKT fac i l i tee r t de toegang to t onders teuning in het kader van de W et maa t-

schappel i jke ondersteun ing 2015.

Samenwerk ing met a l le par t i jen d ie zorg en hulp b ieden is essent iee l . Daarom is

vanui t he t SKT verb ind ing gelegd met be langr i jke netwerkpartners , zowel lokaal

(onder meer Vi t is , onder wi js , k inderopvang en pol i t ie) a ls reg ionaal (onder meer de

jeugdhulpaanbieders) .

Het SKT lever t ook bemoeizorg . Di t is een vorm van zorg d ie ‘ zorgwekkende zor g-

mijders ’ he lpt b i j het onderkennen en s te l len van hun hulpvraag en hen ac t ie f u i t -

nodigt zo rg te accepte ren.

Met de inze t van het SKT beogen we op termi jn een dal ing te bere iken in het b e-

roep op ( jeugd)zorgvoorzien ingen. Dat is nog n ie t ge lukt . W el bevinden we ons op

d i t moment in de fase da t we door de nabi jhe id van het SKT b i j de loka le gemeen-

schap hulpvragen snel le r in beeld hebben.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Dement ievr iendel i jke gemeente za l ve rder worden vormgegeven.

De act i v i te i ten van he t hu id ige team ‘Voor W est land’ worden opnieuw bezien en

mogel i jk e lders be legd.

Implementat ie resul taatger ichte inkoopstrateg ie 2020 -2023.

Verbonden

Part i jen

Regionaal Inkoopbureau H10

Het inkoopbureau s lu i t de contracten met de aanbieders van jeugdhulp, voer t het co n-

t ractmanagement u i t en ondersteunt de admin is t ra t ieve afhandel ing . Door de inzet

van het inkoopbureau wordt de admin is t ra t ieve las t van par tners en gemeenten b e-

perk t . Gezamenl i jk inkopen ondersteunt de kwal i te i t en het behoud van de zorg in f r a-

s t ructuur .

Soc iaa l Kernteam

Het Soc iaa l Kernteam waarborgt de toega ng to t jeugdhulp en fac i l i teer t de toegang to t

maatschappel i jke ondersteuning in het kader van de W et maatschappel i jke onderste u-

n ing 2015.

55

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De pr i vacywetgeving is n ie t bevorderend voor het in tegraal werken. Zo komt het

voor dat de samenwerk ing met andere par t i jen wordt be lemmerd omdat in format ie -

u i twissel ing, ze l fs met toestemming van de c l iën t , wet te l i jk gezien n ie t is toeg e-

s taan.

Door het groeiend aanbod van c l iënten is de ju is te format ie voor het SKT een

b l i jvend pun t van aandacht .

Het werven en behoud van medewerkers met de ju is te competent ies (zoa ls reg is-

seren, omgevingssens i t iv i te i t , gespreksvaard igheden en benodigde kenn is en erv a-

r ing) is door schaarste op de arbeidsmarkt complex.

De overgang voor c l iënten naar z waardere 24 -uurs zorg, d ie ge f inanc ierd wordt

door het zorgkantoor (op grond van de W et langdur ige zorg) , ve r loopt n ie t soepel .

De overgang wordt be lemmerd door op lopen van de wacht l i js ten voor een passe n-

de p lek in een verp leeghuis b innen de gemeente.

De druk op mante lzorgers neemt toe. Di t b l i jk t u i t de s ignalen b i j het mante lzor g -

s teunpunt . Voora l de per iode voorafgaand aan opname voor 24 -uurs zorg is zwaar

voor mante lzorgers .

Omdat inwoners verantwoord langer thu is wonen met ondersteuning , wonen zi j

verspre id t over de dorpen. Als gevolg h iervan on tbreekt er een centraa l punt waar

in format ie over deze kwetsbaren beschikbaar is .

Activi te i t 3. Uitbouw aanbod voorzieningen brede doelgroep minima

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

De toegang to t de voorzien ingen voor de b rede doelgroep min ima is verru imd. Ook

gaan we armoedebele id ontwikkelen en samenhang to t s tand b rengen in de bestr i jd ing

van armoede en prevent ie van schuldenproblemat iek.

Het aanbod voor k inderen wordt op een andere wi jze inger icht .

Op bas is van het Soc iaa l Bele idskader zet ten wi j in op het verg roten van de doe l -

groep en toename van het gebru ik van de voorzien ingen.

Waar staan

wi j nu?

Naar aanle id ing van onderzoek van de rekenkamercommiss ie is het armoedepla t -

form opger icht . Hiermee wordt de samenwerk ing met de par tners in W estland rond

armoede vers terk t . Doel van d i t p la t form is om de armoedeketen te verbreken voor

a l le inwoners in W est land.

Het contact met ondernemers om ook werkenden te in formeren over min imareg e-

l ingen schuldhulpver len ing heef t nog to t het gewenste resul taat ge le id . Er za l een

a l ternat ie f moeten worden benut om ondersteuning op d i t gebied b i j deze groep

vo ldoende bekend te maken.

Het Kindpakket word t vanaf 2018 u i tgevoerd do or de St icht ing Leergeld conform

een mot ie van de Raad. De St icht ing W est landpas verzorg t de backof f ice door

middel van he t koppelen van he t Kindpakket aan de W est landpas.

Regel ing Zorgkosten en regel ing Soc ia le par t ic ipat ie z i jn verru imd.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Het act iep lan a rmoede en schulden wordt u i t gevoerd, waarvoor het Ri jk ext ra

middelen inzet .

Gerelateerde


Min imabele id 2015: adden-

dum op Nota m in imabele id

2013 e .v .

2014 onbepaald



onbepaald





56



Accent Duurzame arbeidsmarkt

Doel Zoveel mogel i jk mensen ( inc lus ie f mensen met een arbeidsbeperk ing) aan de s lag b i j

regul iere werkgevers .

Activi te i ten 1. Ui tvoer ing Part ic ipat iewet

2 . Ui tbouwen MVO W est land

3. Verb inden onderwi js en bedr i j fs leven

Activi te i t 1. Uitvoering Participatiewet

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

De gemeente werkt samen met Pat i jnenburg a ls u i tvoer ingsorganisat ie aan de u i tvo e-

r ing van de Part ic ipat iewet . Er is een lokaal soc iaa l akkoord met a fspraken tussen

gemeente en werkgevers over een duurzame arbeidsmarkt . Als gemeente geven we

het goede voorbeeld door ook ze l f s tage - en werkplekken en t ra ineeships te creëren.

De gemeente kr i jg t met de invoer ing van de Part ic ipat iewet de taak om mensen met

een arbeidsbeperk ing en /of een afs tand to t de a rbeidsmarkt te ondersteunen naar

werk b i j regul iere werkgevers . De ins t room in de W sw wordt a fges loten. Binnen het op

te r ichten reg ionaal werkbedr i j f wordt in de a rbe idsmarkt reg io Haaglanden afs temming

gezocht over de inzet van ins t rumenten en worden afspraken gemaakt over de ma t-

ch ing op de garant iebanen.

Waar staan

wi j nu?

De r i jks taakste l l ing op de rea l isat ie van Beschut W erk wordt gehaald.

De s lu i tende aanpak schoolver la ters VSO/P RO is in u i tvoer ing.

Voor s tatushouders, d ie z ich in W est land vest igen is de aanpak ‘Meete l len en

Meedoen’ on twikkeld. Naast een t ra ject naar werk is veel aandacht voor het aanl e-

ren van de Neder landse taa l .

West lands Act iep lan MVO 2020 is in u i tvoer ing.

Verbonden

part i jen

Pat i jnenburg BV

Pat i jnenburg is een overheids BV. Pat i jnenburg i s u i tvoerder voor de gemeente W es t-

land voor de W sw ( in afbouw) en de re - in tegrat ie voor de doelgroep Par t ic ipat iewet .

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De u i ts t room van het u i t ker ingsbestand is mede afhankel i jk van de werkgelegenheid.

De huid ige economische groei heef t to t gevolg dat de groep d ie nu nog n ie t ze l fs ta n-

d ig aan het werk komt, een (s teeds grote re) a fs tand to t de a rbeidsmarkt heef t en i n-

tens ieve begele id ing nodig za l hebben. Ind ien de huid ige economische groei n ie t

doorze t kan d i t gevolgen hebben voor het te behalen resul taat .

Activi te i t 2. Uitbouwen Maatschappeli jk Verantwoord Ondernemen (MVO)

Westland

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens be-

staand be-

leid?

Wij spannen ons samen met Pat i jnenburg in om het aanta l werkgevers dat is aang e-

s lo ten b i j MVO W est land u i t te bre iden. Hie rb i j worden o.a. de betrokken werkgevers

gevraagd a ls ambassadeurs op te t reden. Ook de gemeente W est land ze l f is amba s-

sadeur voor MVO W est land in haar contacten met werkgevers .

Waar staan

wi j nu?

De ervar ing is dat in de afge lopen jaren n ie t a l le par tners van MVO overgegaan

zi jn to t meer p laats ingen.

Om het gewenste resul taat van de aanpak MVO West land, p laats ingen van mensen

57

met een afs tand to t de a rbeidsmarkt , te verg roten wordt de aanpak door Pat i jne n-

burg samen met ondernemers doorontwikkeld. Onderdeel h iervan is een n ieuw

ontwikkelde brancheger ichte aanpak. Het W est land Act iep lan MVO 2020 wordt h ie r

ook b i j bet rokken.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Het resul taa t is a fhankel i jk van de bere idheid van ondernemers om mensen met een

arbeidsbeperk ing en/of a fs tand to t de a rbeidsmarkt in d ienst te nemen. De economi-

sche s i tuat ie speel t h ierb i j een ro l .

Activi te i t 3. Verbinden onderwijs en bedrijfsleven

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens be-

staand be-

leid?

We maken afspraken met het onderwi js en bedr i j fs leven over vo ldoende regul iere a r-

be idsplaatsen, s tage- en leerwerkplekken voor leer l ingen u i t het prakt i jk - en voortge-

zet spec iaa l onderwi js . Daarnaast zet ten we in op betere aans lu i t ing van het prakt i jk -

en voortgezet (spec iaa l ) onderwi js op de vraag vanui t de arbeidsmarkt .

Waar staan

wi j nu?

In samenwerk ing met de scholen voeren we de in reg ionaal verband ontwikkelde

aanpak Voortgezet Spec iaa l Onderwi js en Prakt i j kond erwi js (VSO/PRO) u i t .

De resul ta ten van de s lu i tende aanpak zi jn pos i t ie f . Er is samen met de loka le en

reg ionale par tners een ontwikkelagenda opgeste ld . Aandachtspunten zi jn onder

andere het in tens iveren van de werkgeversaanpak en moni tor ing to t 23 jaar .

Entreeonderwi js is ingevoerd in W est land. Een entreeople id ing bere idt jongeren

voor op de arbeidsmarkt o f op doors t roming naar een mbo-2-ople id ing . Er z i jn in -

middels twee groepen gestar t .

We zi jn in gesprek met het onderwi jsve ld om de verb ind ing “onderwi js en arbeid s-

markt” te borgen in de n ieuwe op te s te l len Lokale Educat ieve Agenda (LEA).

Regionaal wordt aans lu i t ing gevonden om de beroepsger ichte schol ing van mensen

met een afs tand to t de a rbeidsmarkt in de kwal i te i tsagenda MBO op te nemen.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De beschikbaarheid van vo ldoende en geschik te p lekken is u i te indel i jk a fhankel i jk van

de bere idheid van ondernemers om deze ca tegor ie leer l ingen (VSO/PRO) werk te b i e-

den. De huid ige economische s i tuat ie maakt dat de kansen voor deze doelgroep to e-

nemen.

Gerelateerde

l inks Kaders te l lende bele idsnota ’s Jaar van vas ts te l l i ng Loopt i jd



onbepaald





58



Accent Goed onderwijs en adequate onderwijsvoorzieningen

Doel Opt imale ontwikkel ingskansen en passende ondersteuning voor de W est landse jeugd .

Activi te i ten 1. Fac i l i teren passend onderwi js

2. Vers terken W NME en SOB W est land

Activi te i t 1. Faciliteren passend onderwijs

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens be-

staand be-

leid?

De gemeente zorg t voor ondersteuning van de scholen vanui t de zorgst ructuren.

Aanpass ingen aan schoolgebouwen voor minderval ide leer l ingen in het kader van

passend onderwi js worden betrokken in het in tegraal hu isvest ingsplan onderwi js .

Waar staan

wi j nu?

Hier gaat het enerzi jds om de toegankel i jkheid in verband met l ichamel i jke beperk i n-

gen en anderzi jds om de inr icht ing van een schoolgebouw in het kader van passend

onderwi js .

Bouwkundige aanpass ingen in het kader van toegankel i jkheid nemen we mee b i j

n ieuwen verbouw. Als er knelpunten zi jn in bes taande gebouwen, worden ze zo

snel mogel i jk opgelost .

De bekost ig ing van bouwkundi ge aanpass ingen aan schoolgebouwen in het kader

van onderwi jskundige on twikkel ingen (waaronder passend onderwi js ) is een on-

derdeel van het door de raad vast te s te l len In tegraal Huisvest ingsplan.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

In 2019 wordt u i t voer ing gegeven aan de noodzakel i jke aanpass ingen van gebouwen,

d ie opgenomen zi jn in het In tegraal Huisvest ingsplan .

Activi te i t 2. Versterken WNME en SOB Westland

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens be-

staand be-

leid?

We st imuleren dat nog meer scholen aans lu i ten b i j het programma W estlandse N a-

tuur- en Mi l ieueducat ie (W NME). W NME en Samenwerk ing Onderwi js en Bedr i j fs leven

(SOB) W est land worden programmat isch samengevoegd. Techniek wordt een n ieuw

thema b innen het p rogramma W NME. Hiervoor wordt een p i lo t u i tgevoerd .

Waar staan

wi j nu?

A l le bas isscholen in W est land en Hoek van Hol land zi jn aangesloten b i j het pr o-

gramma voor W est landse Natuur - en Mi l ieueducat ie (W NME). Er is een breed

techniekaanbod ontwikkeld. Ook is een n ieuwe websi te ge lanceerd: W est land Na-

tuur en Techniek W eb, met het actue le aanbod en bredere mogel i jkheden dan

voorheen.

In maart 2018 was de fus ie tussen W NME en SOB W est land een fe i t , met

ext ra inzet op techniek. Ook de n ieuwbouw van de les locat ie in het Pr insenbos in

Naaldwi jk is gereed.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Ti jdgebrek b i j de scholen en medewerk ing van het bedr i j fs leven vormen een mogel i jk

r is ico voor het implementeren van techniekeduca t ie .

59

Gerelateerde


Eva luat ie en p lan van aanpak

W es t landse Natuu r - en Mi l i eu

Educat ie (W NME)

2013 2014-2018

60



Accent Innovatieve woon- en vervoersconcepten

Doel Innovat ieve woon- en vervoersconcepten ger icht op het vergroten van de

ze l f redzaamheid van inwoners .

Activi te i ten 1. Ui tvoeren p i lo t innovat ie f woonconcept

2. Ontwikkelen innova t ieve vervoersconcepten

Activi te i t 1. Uitvoeren pilot innovatief woonconcept

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Faci l i teren van een p i lo t om mensen te ondersteunen zodat z i j langer ze l fs tandig kun-

nen b l i jven wonen. Daarb i j gaat het om een combinat ie van technologische toepass i n-

gen, levens loopbestendige woningen en de organisat ie van zorg en welz i jn .

Waar staan

wi j nu?

Herontwikkel ing Naaldhors t ( ter re in) : vasts te l len vis ie document en in tent ieover -

eenkomst en s tar t P rogramma van Eisen .

Ui twerk ing Bouwbeslu i t+ : par t ic ipat ieve b i jeenkomst gehouden, bes lu i tvo rming

vo lgt .

Ontwikkel ing woongroepen op brandweer locat ie te Naaldwi jk en op voormal ige g e-

meentehuis locat ie in De L ier .

Herontwikkel ing De Ark Water ingen: verbouwing gestar t , verkenning ontwikkel ing

aanpak horeca/ontmoet ingsconcept en gezondhe idsc luster in voorbere id ing .

K le inschal ige woonzorg in i t ia t ieven en pro jecten :

Real isat ie medio 2018 GZ woonconcept Nederhors t te Honsele rsd i jk .

A loys iusschoolgebouw te Monste r : in tent ieovereenkomst ges loten, a f ronding

haalbaarheidsfase najaar 2018.

Zuyt Brugge: in tent ieovereenkomst ges loten.

Zorg in i t ia t ie f Maasdi jk : bouwfase gestar t .

GZ woonin i t ia t ie f ‘ I r is ’ te Naaldwi jk : ontwerpfase afgerond.

GZ woonin i t ia t ie f Zonneberg te W ater ingen: aanbesteed.

Eers te b l i j vers len ing is vers t rekt .

Wooncoachprogramma gestar t , u i t voer ing door V i t is .

Herontwikkel ing locat ie Westerhonk ( ’s Heerenloo) : gebiedsvis ie in

voorbere id ing .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Vanaf 2019 u i tvoer ing Bouwbeslu i t+.

Begin 2019 evaluat ie Bl i jvers len ing.

61

Ui tvoe r ings programma SBK

S t ruc turee l Inc identee l 201 9

Gewoon thuis

Zorg en samenwerk ing 30

W onen (gesch ik t en besch i kbaar maken) 55

Samenwerken zorg voo r thu is wonen 80

W elz i jn op recept & maatschappel i j k werk n i euwe

s t i j l 95

Out reachende hu lp voo r jong en oud 90

Gesch ik te woningen soc ia l e huur (c of inanc ie r ing

ROV) 300

Aanpass ingen woningen (c of inanc ier ing ROV) 100

Subtotaal SBK 85 665

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De f inanc ier ing rondom WLZ, ZVW en W mo is veranderd en he t is onzeker of de

hu id ige vorm behouden b l i j f t .

Gemeenten moeten ant i c iperen op de bevolk ingsontwikkel ing. Di t heef t een zekere

mate van onzekerheid in z ich. Door de f inanc ië le scheid ing van wonen en zorg za l

een grotere vraag naar ze l fs tandig wonen en zorg aan huis onts taan.

Activi te i t 2. Ontwikkelen innovatieve vervoersconcepten

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Wij zoeken naar combinat ies tussen vervoersvormen. De d iverse vormen van W mo -

doelgroepenvervoer bek i jken we in onder l inge samenhang en in samenhang met het

regul iere openbaar vervoer en leer l ingenvervoer .

Waar staan

w i j nu?

In de n ieuwe concess ie voor het openbaar vervoer (medio 2019) komt veel meer

ru imte voor de combinat ies van doelg roepenvervoer, leer l ingenvervoer en ope n-

baar vervoer. De mogel i j kheden zi jn in beeld gebracht , zodat b i j de s tar t van de

n ieuwe concess ie kan worden gestar t met p i lo ts . W i j onderzoeken samen met het

Kernover leg Maasdi jk (KOM) en de Seniorenraad W est land, de MRDH en de ve r -

voerders de mogel i jkheden voor Maasdi jk en W ater ingen.

De kadernota Regionaal Doelgroepenvervoer wordt her i jk t en in het na jaar 2018

aan de raad voorgelegd ter bes lu i tvorming. De her i jk ing ze t meer in op kwal i te i t

van d ienstver len ing b innen het doelgroepenvervoer.

Er is een inventa r isat ie opgeleverd waar in a l le ‘wi t te v lekken’ in Haaglanden s taan

vermeld: p lekken waar momenteel geen of geen geschik te vervoers mogel i jkheden

beschikbaar z i jn . Deze inventa r isat ie laat z ien waar het mogel i jk is om oploss ingen

voor k le inschal ig vervoer in te zet ten en s l im me vervoerscombinat ies te maken.

Deze inventar isat ie word t gebru ik t voor een lokaal pro jectp lan met op loss ingen

voor de ‘wi t te v lekken’ .

De mogel i jkheden voor maatwerkvervoer en de haalbaarheid h iervan zi jn voor de

n ieuwe concess ie in kaar t gebracht . Dat ge ldt ook voor he t reg ionaal doe lgroepen-

vervoer .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Onderzoeken en u i twerken van haalbare mogel i j kheden van maatwerkvervoer in s a-

menwerk ing met het openbaar vervoer, het reg ionale vervoer, vervoer in het kader van

de W mo, de MRDH en belangenverenig ingen en organisat ies .

62

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Na in bedr i j fs te l l ing van de Hoekse L i jn gaat de n ieuwe d ienstregel ing in . Di t betekent

dat het aanta l ‘wi t te v lekken’ in W est land toeneemt, d ie met haalbaar maatwerkve r -

voer en innovat ieve vervoersconcepten mogel i jk ingevuld kunnen gaan worden.

Gerelateerde

l inks Kaders te l lende be le idsn o-

ta ’s

Jaar van vas ts te l l i ng Loopt i jd

W oonvis ie 2008 2020

V is ie Openbaar Vervoer

p lus + b i j l age 2014 onbekend

Implementat iep lan doe l -

groepenvervoer Haaglanden 2016 2019

Ui tvoe r ings programma

2016-2020 Kernacht i g

Soc iaa l

2016 2016-2020

63




Doel Voorzien ingen aanbieden in het kader van wet te l i jke taken.

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Wij b ieden in format ie , advies en ondersteuning waar nodig.

Waar staan wi j

nu?

De W mo ondersteuning is in 2018 opnieuw aanbesteed b i j de zorgaanbieders . Het

u i tgangspunt voor de toekenning en de lever ing van ondersteuning is resul taatger ich t -

he id. Voor c l iën ten en zorgaanbieders wordt 2019 een overgangs jaar .

Wmo t rap l i f ten en hulpmiddelen zi jn opnieuw aanbesteed.

Toezichthouder rechtmat igheid W mo is aangeste ld .

Het PGB Portaa l is beschikbaar voor PGB houders en gemeente om d ig i taa l werken te

bevorderen en cont ro les voora f u i t te voeren.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Wmo ondersteuning: 2019 is een overgangs jaar omdat dan a l le c l iënten een ind icat ie

voor resul taatger ichte ondersteuning gaan kr i jgen. In de begele id ing van c l iënten zo u-

den c l iëntondersteuners een ro l kunnen spelen.

Jeugdhulp: de inkoop voor 2020 en verder wordt voorbere id. Ui tgangspunt h ierb i j is

resul taats tur ing.

Beleids-


Banen 903,4 L ISA

Het aanta l banen, per 1 .000 inwoners in de leef t i jd van 15 -64 j aa r .


2008 952,7 746,0

2009 953,4 747,5

2010 951,2 744,0

2011 933,3 747,2

2012 918,0 746,1

2013 913,5 741,9

2014 897,1 738,0

2015 889,0 741,2

2016 911,0 750,3

2016 903,4 758,2

64

Beleids-


Jongeren met een de l i c t voor de rec hter 0 ,93% Verwey Jonker Ins t i tuut

– K inde ren in Te l

Het pe rcentage jongeren (12 -21 j aa r ) dat met een de l i c t voo r de rechter i s vers chenen


2006 2 ,39 3 ,39

2007 3 ,55 3 ,49

2008 2 ,84 3 ,27

2009 2 ,44 3 ,18

2010 2 ,61 3 ,15

2011 2 ,58 2 ,96

2012 2 ,14 2 ,57

2013 1 ,98 2 ,35

2014 1 ,56 2 ,00

2015 0 ,93 1 ,45


K inderen opgroe iend i n a rmoede 3 ,83% Verwey Jonker Ins t i tuut


Het pe rcentage k inde ren to t 18 jaa r dat in een gez in l eef t dat van een b i j s tandsu i tker ing moet rondkomen.


2006 2 ,61 6 ,39

2007 2 ,49 6 ,10

2008 1 ,96 5 ,47

2009 1 ,81 4 ,97

2010 2 ,31 5 ,22

2011 2 ,52 5 ,53

2012 2 ,83 5 ,66

2013 3 ,09 6 ,15

2014 3 ,53 6 ,47

2015 3 ,83 6 ,58


Net to a rbe idspar t i c ipat ie 71,9% CBS - Arbe idsdeelname

Het pe rcentage van de werkzame beroepsbevo lk ing ten opz ichte van de (potent i ë le ) beroepsbevo lk i ng.


2008 72,0 67,9

2009 72,4 67,6

2010 71,1 66,7

2011 71,2 66,5

2012 70,7 66,4

2013 68,6 65,4

2014 69,1 64,9

2015 69,9 65,4

2016 70,5 65,8

2017 71,9 66,7

65

Beleids-


W erk loze jongeren 1 ,16% Verwey Jonker Ins t i tuut


Het pe rcentage werke loze jongeren (16 -22 jaar ) .


2006 0 ,71 2 ,25

2007 0 ,57 1 ,43

2008 0 ,34 0 ,93

2009 0 ,33 0 ,99

2010 0 ,65 1 ,43

2011 0 ,35 1 ,17

2012 0 ,62 1 ,21

2013 0 ,62 1 ,35

2014 0 ,74 1 ,27

2015 1 ,16 1 ,52


B i j s tandsu i tke r ingen 19,4 CBS - Par t i c ipat ie W et

Het aanta l pers onen met een b i j s tandsu i tke r ing, pe r 1 .000 inwoners .


2015 18,9 40,5

2016 19,9 41,8

2017 19,4 41,1


Aanta l re - in tegra t ievoorz ien ingen 10,1 CBS - Par t i c ipat ie W et

Het aanta l re - in tegra t ievoo rz ien ingen, per 1 . 000 i nwoners in de l eef t i jd van 15 -64 jaa r


2015 7 ,5 25,1

2016 9 ,2 26,0

2017 10,1 29,0

66

Beleids-


Jongeren met jeugdhulp 9 ,0 CBS - Be le i ds in fo rmat ie

Jeugd

Het pe rcentage jongeren to t 18 jaar met jeugdhulp ten opz ichte van a l l e jongeren to t 18 j aar .


2015 8 ,5 8 ,9

2016 9 ,1 9 ,5

2017 9 ,0 9 ,7


Jongeren met jeugdbescherm ing 0 ,6% CBS - Be le i ds in fo rmat ie

Jeugd

Het pe rcentage jongeren to t 18 jaar met een j eugdbescherm ingsmaat rege l ten opz ichte van

a l le j ongeren to t 18 jaar .


2015 0 ,6 1 ,1

2016 0 ,6 1 ,0

2017 0 ,6 1 ,0


Jongeren met jeugdrec lasser i ng 0 ,2% CBS - Be le i ds in fo rmat ie

Jeugd

Het pe rcentage jongeren (12 -22 j aa r ) met een j eugdrec lasser ingsmaat rege l ten opz ichte van

a l le j ongeren (12 -22 jaar ) .


2015 0 ,2 0 ,4

2016 0 ,2 0 ,4

2017 0 ,2 0 ,4

67

Beleids-


Wmo c l iënten met een maa twerka r rangement 42 CBS - Moni to r Soc iaa l

Domein W MO

Aanta l per 1 .000 inwoners in de bet re f fende bevo lk ingsgroep. Een maatwerk ar rangement i s

een vo rm van spec ia l i s t i sche onders teun ing b innen het kader van de W mo. Voor de W mo

gegevens ge ld t dat een re f erent iegem idde lde gebaseerd is op 137 dee lnemende gemeente n.


2015 45 55

2016 42 56

2017 42 57


Meld ing k inderm ishandel i ng 0 ,66% Verwey Jonker Ins t i tuut

- K inderen in Te l

Het pe rcentage m ishandelde k inderen to t 18 jaar dat b i j de Bureaus AMK (Adv ies - en Me ld -

punt K inde rm ishande l ing) i s gemeld .


2005 0 ,30 0 ,45

2006 0 ,32 0 ,57

2007 0 ,34 0 ,72

2008 0 ,40 0 ,73

2009 0 ,48 0 ,76

2010 0 ,40 0 ,65

2011 0 ,54 0 ,70

2012 0 ,46 0 ,70

2013 0 ,66 0 ,72

2014 0 ,66 0 ,70

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Voor jeugdhulp en W mo geldt dat de gemeente tegemoet moet komen aan de

vraag. Budget ten, contracten of begrot ingen mogen d i t n ie t inperken. Een toename

van zorggebru ik is z ichtbaar. Voor jeugdhulp is d i t naar verwacht ing het “boe g-

gol fe f fect ” , da t te verk la ren is doordat meer op l i chtere hulp wordt ingeze t , zodat

ui te indel i jk zwaardere hulp voorkomen kan worden. De beweging van zware naar

l ichtere hulp is onde rdeel van de moni tor Soc iaa l Domein.

Wmo: de vraag naar ondersteuning neemt toe door vergr i j z ing en doordat mensen

langer gebru ik maken van W mo voorzien ingen.

Invoer ing abonnements tar ie f per 1 januar i 2019 : het abonnements tar ie f geef t een

vast bedrag van € 17,50 per 4 weken aan e igen b i jdrage. Ongeacht het inkomen,

ongeacht de hoeveelheid zorg , ongeacht de gezinss i tuat ie . De belangr i jke r is ico ’s

zi jn : aanzuigende werk ing (met name b i j hu lp b i j het hu ishouden), waardoor de

kosten s t i jgen , s t imulat ie e igen ve rantwoordel i jkheid, e igen kracht en inzet ne t -

werk verva l t .

Vei l ig Thuis : deze voorzien ing draagt b i j aan het voorkomen en bestr i jden van hu i -

se l i jk geweld en k indermishandel ing. Het maakt s inds 2018 onderdeel u i t van de

Gemeenschappel i jke Regel ing GGD en Vei l ig Thuis Haaglanden. Het aan ta l Vei l ig

Thuis -meld ingen, en daarmee het aanta l f te dat nodig is om deze te kunnen afwi k-

ke len, neemt de afge lopen jaren s teeds toe . In de huid ige gekozen begro t ingssy s-

temat iek wordt h iermee nog onvoldoende rekening gehoude n. Ook is er onduide-

68

l i jkhe id over de dekk ing vanui t r i jksmiddelen voor be le idsmiddelen, d ie vanui t het

r i jk worden opgelegd (Wet meldcode en MDA++). Daarnaast bestaat onzekerheid

over de f inanc ië le dekk ing vanui t de Regiovis ie Huise l i jk geweld en Kindermis han-

del ing d ie e ind 2018 opn ieuw wordt vastgeste ld .

Gerelateerde


V is ie van de gemeente

W es t land op de W et soc ia le

werk voorz ien ing en de u i t -

voe r i ng door Pat i jnenburg

2008 Onbepaalde t i jd

Ui tvoe r ings p lan schu ldhu l p -

ve r len ing 2017 2017-2020



Onbepaald




ve ro rden ing W es t land 2016 2016 Onbepaald

H4 Inkoopvis ie Onders teu -

n ing Vo lwassenen 2018 2019-2022

Inkoops t ra teg ie Jeugdhulp 2018 2020-2023

Ui tvoe r ings p lan Trans form a-

t ie Maatschappel i j ke opvang

en Beschermd W onen

2018 Onbepaald

69

Programma Ondersteuning, Zorg en Participatie

Wat mag het

kosten?

Programmatotaal

(x € 1.000)


2017 2018 2019 2020 2021 2022

Lasten

C05 Toegang en toe le i d ing 8 .489 9 .607 8 .986 8 .985 8 .985 8 .985

C10 Onders teun ing 36.855 33.149 33.744 33.808 34.179 34.068

C15 F inanc ië le ze l f redzaamheid 36.476 36.917 36.645 36.637 36.564 36.587

Totaa l l as ten 81.820 79.673 79.375 79.430 79.728 79.640

Baten

C05 Toegang en toe le i d ing 93 58 93 93 93 93

C10 Onders teun ing 3 .993 1 .725 1 .725 1 .725 1 .725 1 .725

C15 F inanc ië le ze l f redzaamheid 19.258 19.101 18.963 18.963 18.963 18.963

Totaa l baten 23.344 20.884 20.781 20.781 20.781 20.781




2017 2018 2019 2020 2021 2022

S tor t ingen rese rves - 1 .245

0 0 0 0 0

Ont t rekk ingen rese rves 5 .153 2 .301 292 316 316 316

Totaa l mutat ies reserves 3 .908 2 .301 292 316 316 316

Geraamd begro t ingsresul taa t - 54.568 - 56.488 - 58.302 - 58.333 - 58.631 - 58.543


Bes tuur

0 0 0 0 0 0


Burgerzaken

0 0 0 0 0 0

Totaa l mutat ies voo rz ien ingen 0 0 0 0 0 0

70

Programma Fysieke Leefomgeving


Accent Goede bereikbaarheid en verkeersveiligheid

Doel Het vergroten van de bere ikbaarheid en he t verbeteren van de verkeersvei l igheid in

West land.

Activi te i ten 1. Verbeteren in f rast ructuur

2 . Verbeteren openbaar vervoer

3 . Verbeteren verkeersvei l i gheid

Activi te i t 1. Verbeteren infrastructuur

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Samen met de provinc ie worden de vo lgende in f rast ructure le pro jecten u i tgevoerd:

3- in-1 pro ject (W ester lee -Maasdi jk en Ver lengde Vei l ingroute )

N223 - Duurzaam Vei l ig

Verbreding N213 tussen Middel Broekweg en Di jkweg

Verbreding N222 tussen Lange Broekweg en Middel Broekweg ( inc lus ie f aa npass ing

aans lu i t ing F lora Hol land)

Als gemeente voeren we de vo lgende pro jecten u i t :

Verb ind ingsweg Honderd land -Maasdi jk

Onts lu i t ing bedr i j venterre in Teyl ingen in ‘s -Gravenzande

Ooste l i jke Randweg De L ier

De gemeente en het bedr i j fs leven voeren daarnaast een gezamenl i jke lobby voor het

verbeteren van de in f ras t ructuur in de toekomst .

Waar staan

wi j nu?

Verbeter ing in f rast ructuur zu idooste l i jke kant van W est land door aanleg 3 - in-1

pro ject , verbreding N222 en N213 rondom FloraHol land. Verbe ter ing in f rast ructuur

noordoostkant van W est land door verbete r ing doors t roming N211.

Pro jecten in samenwerk ing met provinc ie Zuid -Hol land:

3- in-1 pro ject , verbreding ve i l ing route N222, onts lu i t ing Greenport Hort i Ca m-

pus en aanpass ing ingang terre in F loraHol land b i j Middel Broekweg zi jn g e-

reed.

Verbreding N213 tussen Middel Broekweg en Di jkweg (e ind 2019 gereed).

Snel f ie tspad Naaldwi jk -Ri jswi jk (e ind 2018 gereed).

Corr idor A4-Vei l ingrou te -A20: Samen met Ri jk , MRDH, provinc ie Zuid -Hol land

en gemeente Midden-De l f land zi jn wi j gesta r t met de in tegra le gebiedsui twe r-

k ing Greenport 3 .0. Na pos i t ie f bes lu i t BO MIRT 2019 kan verkenning worden

gestar t .

N211-W ippolder laan: In samenwerk ing met de p rovinc ie Zuid -Hol land wordt

gewerkt aan het verbete ren van de doors t roming op de W ippolder laan (N211)

tussen de aans lu i t ing met de Vei l ingroute (N222) en de Harnaschknoop. In het

na jaar van 2018 vindt de bes lu i tvo rming inzake de W est landvar iant p laa ts . Op

bas is van bes lu i tvorming wordt de voorbere id ing opgestar t en za l na ar ve r-

wacht ing rea l isat ie p laatsvinden in 2020 -2021.

Gemeente l i jke pro jecten :

Het eers te deel van de verb ind ingsweg Honderd land -Maasdi jk is aangelegd en

medio mei 2018 in gebru ik genomen. Di t be t ref t de aans lu i t ing op het Maa s-

d i jk -p le in to t de rotonde ter hoogte van Blauwhek . De aanleg van het tweede

deel van de weg is a fhankel i jk van nog lopende procedures over de verkr i jg ing

van het e igendom. Met het tweede deel van de weg kan de aantakk ing op de

71

Maasdi jk (N220) worden gereal iseerd. De voorbere idende wer kzaamheden zi jn

inmiddels gestar t . De verwacht ing is dat de werkzaamheden voor de aanta k-

k ing in het eers te kwartaa l 2019 s tar ten. Als a l les vo lgens p lanning ver loopt

za l de verb ind ingsweg in het eers te/ tweede kwartaa l van 2020 gereal iseerd

zi jn .

Onts lu i t ing bedr i j venterre in Teyl ingen in ’s -Gravenzande (e ind 2018 gereed).

Ooste l i jke Randweg De L ier : in jun i 2018 is het voorbelasten conform p lanning

gegund.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

De verbreding van de N213 Middelb roekweg -Di j kweg.

De in tegra le gebiedsui twerk ing Greenport 3 .0 n aar het BO MIRT (najaar 2019),

waarna na een pos i t ie f bes lu i t met de MIRT -verkenning kan worden gestar t .

De voorbere id ing van de reconstruct ie van de N211 -W ippolder laan.

Het a f ronden van de verb ind ingsweg in Honderd land en aans lu i ten op de pro-

vinc ia le wegenstructuur .

Het s tar ten van de aanleg van de Ooste l i jke Randweg De L ier .

Het s tar ten van de voorbere idende werkzaamheden ten behoeve van de ve r-

dubbel ing van de rotonde Zweth laan/Vei l ingrou te.

Externe

ontwikkel ingen

& r is ico’s

Om de bere ikbaarheid en de doors t roming zovee l mogel i jk te borgen worden groo t-

schal ige act iv i te i ten in het kader van beheer en onderhoud op e lkaar a fgestemd en

s temt de gemeente de p lanning van haar act i v i te i ten af met d ie van andere par t i j -

en. Omgevingsmanagement , dat wi l zeggen afs temming met d i rect betrokken o m-

wonenden, bedr i jven en ins te l l ingen, is inherent aan de n ieuwe manie r van werken

met programmat isch beheer en onderhoud. Deze afs temming van g rootschal ige

act iv i te i ten vraagt zorgvuld igheid en t i jd en lever t mogel i jk een tempor isat ie van

de rea l isat ie op. Daarnaast zorgen maatschappe l i jke ontwikkel ingen (o.a . toename

aanta l inwoners en bedr i j fsact iv i te i ten) voor s teeds meer druk op de in f rast ructuur .

Gerelateerde l inks

Kaders te l lende bele idsnota ’s Jaar van vas ts te l l i ng Loopt i jd

S t ruc tuu rv is i e W es t land 2013

2025


2040

Activi te i t 2. Verbeteren openbaar vervoer

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Het voornemen is om samen met de provinc ie Zu id-Hol land en de Vervoersautor i te i t

een onderzoek u i t te voeren naar de rea l isat ie van een hoogwaard ige busverb ind ing

tussen de Haagse en Rot terdamse regio v ia W est land. Daar in wordt ook de ambi t ie

ten aanzien van een l igh t - ra i l verb ind ing meegenomen.

Waar staan

wi j nu?

De conc lus ie van het haalbaarheidsonderzoek naar ( l ight ra i l )verb ind ingen in W es t-

land is : het aanta l re iz igers is te k le in voor de aanleg van een l ight ra i l ve rb ind ing .

HOV(Hoogwaard ig Openbaar Vervoer) - f requent ie opgevoerd van 4 naar 6 keer in

de ochtend- en avondspi ts voor l i jnen 31, 32 en 36. L i jn 36 wordt met ingang van

de n ieuwe concess ie een R-net verb ind ing.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

De R-net verb ind ing l i jn 36 s tar t in de zomer van 2019, ge l i jk t i jd ig met de n ie u-

we MRDH-bus concess ie Haaglanden s t reek.

Onderzoek naar d i recte OV-verb ind ing W ater ingen-Haga ziekenhuis Leyweg.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Tot en met 2019 zi jn de gelden voor het investe r ingsprogramma verkeer en

vervoer ( IPVV) vastgelegd in de begrot ing van de MRDH/Vervoersautor i te i t .

In 2018 is het busvervoer in MRDH-verband opnieuw gegund . Het onderzoek

72

HOV-studie W est land is een onder legger voor he t programma van e isen.

De ontwikkel ing van de Greenport Hort i Campus is mede bepalend voor de on t-

s lu i t ing met hoogwaard ig openbaar vervoer .

Gerelateerde l inks

Kaders te l lende be le idsn o-

ta ’s

Jaar van vas ts te l l i ng Loopt i jd

V is ie Openbaar Vervoer

P lus + b i j lage 2014 -

Activi te i t 3. Verbeteren verkeersveiligheid

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Naast het a f ronden van het school - thu isroutepro ject r ichten wi j ons op het beïnvlo e-

den van het gedrag van verkeersdeelnemers via educat ieprogramma’s en campagnes.

Zo ondersteunen wi j ac t ie f de programma’s SCHOOL op SEEF (bas isonderwi js ) en De

kunst van ve i l ig f i e tsen (voortgeze t onderwi js ) .

Waar staan

wi j nu?

Pro ject school - thu isroutes in samenwerk ing met het voor tgezet onderwi js is a fge-

rond.

St ructureel aandacht voor verkeersvei l igheid met SCHOOL -op-SEEF cer t i f icaat .

Inmiddels hebben acht bas isscholen het cer t i f icaat .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

In het school jaar 2018 -2019 wordt voor SCHOOL -op-SEEF ingezet op communica-

t ie naar ouders van de bas isschool leer l ingen en over ige weggebru ikers .

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Het behalen van het SCHOOL-op-SEEF cer t i f icaat is een proces waar scholen

min imaal dr ie jaar voor nodig hebben. Scholen worden geacht de ambi t ie te heb-

ben aan a l le voorwaarden d ie aan de cer t i f icer ing worden ges te ld te vo ldoen. Als

gemeente kunnen we d i t wel s t imuleren en de scholen fac i l i teren, maar de scholen

zu l len het ze l f moeten doen.

Gerelateerde l inks


W es t lands Verkeer en

Vervoe rp lan 2006 2015

Permanente Verkeerseduc at ie 2007 -

Verkee rsp lannen per ke rn

( ’ s -Gravenzande, Mons te r ,

De L ier )

2006 -

73



Accent Droge voeten en schoon water

Doel Een waterproof W est land, zonder waterover last , met ve i l ige boezemkades, schoon

en helder water en ef f ic iënte afva lwate rafvoeren. Di t tegen zo laag mogel i jke kosten

en met behoud van zo veel mogel i jk g lastu inbouwgrond.

Activi te i ten 1. Vei l ige boezemkades

2. Samenwerk ing a fva lwate rketen

Activi te i t 1. Veilige boezemkades

Wat doen wi j daarvoor vol -gens bestaand beleid?

Het Hoogheemraadschap van Del f land en de gemeente verhogen en vers terken de

boezemkades. Bi j de pro jecten van het Hoogheemraadschap van Del f land zorg t de

gemeente voor een goede ru imte l i jke inpass ing en afs temming.

Waar staan

wi j nu?

Het ver leggen van de Lee -overkade in De L ier is in de voorbere id ingsfase .

Het pro ject Ki jckerweg in De L ier is in de u i tvoer ingsfase.

Het pro ject Lange W ater ingkade -Zuid in Kwintsheul is in de in i t ia t ie f fase .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Af ronden van he t ver leggen van de Lee -oeverkade in De L ie r .

Verdere a fs temming met het Hoogheemraadschap van Del f land over de aanpak

van n ieuwe d i jkvakken.

Opnemen nieuwe kadepro jectwerkzaamheden in de u i tvoer ingsprogramma’s

openbare ru imte voor de per iode 2019 to t 202 4.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De evaluat ie naar aanle id ing van het convenant ‘Beheer en onderhoud Watergan-

gen’ waaronder hoe om te gaan met wegen op kades, wordt a fgerond. De evaluat ie

vormt he t u i tgangspunt voor toekomst ige beheer - en onderhoudskaders voor en

tussen de gemeente en het wate rschap. De p i lo t Zwethkade Noord heef t a ls input

voor de evaluat ie gediend.

Activi te i t 2. Samenwerking afvalwaterketen


Wij werken aan een goedkoper en ef fect iever beheer van de afva lwaterketen door

samenwerk ing met het hoogheemraadschap en oml iggende gemeenten. De koepe l -

organisat ies Unie van W aterschappen (UvW ) en de Verenig ing van Neder landse

Gemeenten (VNG) hebben in hun not i t ie “Gezamenl i jke doelger ichte aanpak Afva l -

waterketen” een ombuig ing van de landel i jke kos ten met € 380 mln. ( “minde r meer”)

in 2020 afgesproken. Verta l ing h iervan naar gemeenten afzonder l i jk , waaronder

West land, v indt in de komende jaren p laats .

Waar staan

wi j nu?

W i j nemen deel aan het Netwerk Afva lwater Del f land (NAD). De Del f landse reg io

stond begin 2014 aan de la t om in 2020 een kostenreduct ie van € 10 mln . te be-

re iken b i j het t ransporte ren en zu iveren van a fva lwater . De voor tgang van deze

opgave is a ls goed beoordeeld.

Om de afgesproken doelen te bere iken zi jn op t ies voor e f f ic iën tere s tur ing en

samenwerk ing geïdent i f i ceerd en gereal iseerd. Het gaat om onder andere ke n-

n isdel ing en -ontwikkel ing, gezamenl i jke p ro jects tur ing, inkoop en model ler ing.

Vervo lg op het communicat ieprogramma Niet - in-het- r ioo l is gesta r t . Ook is in

2018 een waters t resstes t u i tgevoerd in samenwerk ing met de oml iggende ge-

meenten. De s t resstest houdt in dat onderzocht wordt waar eventuele wate r-

74

over lastp roblemen optreden door het ve randerende k l imaat .

In samenwerk ing met reg iogemeenten is het on twerp-beheerkader Afva lwater ,

hemelwater en grondwater opgeste ld .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

De model ler ing van de waters t resstest wordt in samenwerk ing verder dooron t-

wikkeld.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Regionale samenwerk ing is een in tens ief proces dat de nodige t i j d vergt . Het ge-

b iedsger icht en in tegraa l werken vormt een belangr i jke opgave, waarb i j systee m-

opt imal isat ie en k l imaatontwikkel ingen belangr i j ke aandachtspunten zi jn .

Gerelateerde


W aterp lan W es t land 2008 2015

Ac tua l i sa t ie ges tar t

Beheerp lan Openbare

Ru im te W aterhu ishouding –

2015-2018

2015 2018

Ac tua l i sa t ie ges tar t

Verb reed Gemeente l i j k

R io l er i ngsp lan (GRP)

W es t land 2011 -2015

2011

2015

Vigerend to t vas ts te l l i ng

n ieuw “Beheerkader

A fva lwate r , hemelwater

en g rondwate r ” i n 2018

75



Accent Kwaliteit in toerisme en recreatie

Doel Versterk ing van de kwal i te i t en het imago van toer isme en recreat ie in West land.


2 . Ui tbre iden mogel i jkheden vaar recreat ie

3 . Ui tbre iden mogel i jkheden verb l i j fs recreat ie

4 . Ui tbre iden ru i terpaden

5. Onderzoek skatenetwerk

6. Leefomgevingsfonds

Activi te i t 1. Bieden platform voor toerisme en recreatie

Wat doen wi j daarvoor vol -gens be-staand be-leid?

Om recreat ieve act iv i te i ten met e lkaar te verb inden b ieden we een p la t fo rm voor o n-

dernemers in de toer isme- en recrea t iesector . Op deze wi j ze fac i l i te ren we dat onde r-

nemers e lkaar vers terken. Gedacht kan worden aan de speerpunten arrangementen en

promot ie .

Waar staan

wi j nu?

Plat form voor toer isme en recreat ie ( ‘Bezoek W est lan d’ ) is opger icht .

Websi te is ge lanceerd (2016) .

Toer is t ische p la t tegrond en thema fo lders z i jn ontwikkeld .

Arrangementen worden op de websi te aangeboden.

Bewegwi jze r ing toer is t ische at t ract ies z i jn geplaats t .

De St icht ing Bezoek W est land heef t ru im 100 par tners .

F ie tsroutes worden ontwikkeld in samenwerk ing met reg iopartners .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Uitbre iden van arrangementen, inzet van ger ichte market ing - en p r- ins t rumenten in

samenwerk ing met andere market ingpart i jen en reg iopartners . Daarnaast wordt e r e lk

jaar een act i v i te i tenplan vastgeste ld waar in een keuze wordt gemaakt voor d iverse

pro jecten afhankel i jk van de ambi t ies voor W est lan d. Het p lan voor 2019 moet nog

worden opgeste ld .

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De St icht ing Bezoek W est land heef t momenteel ru im 100 par tners en a l le par tners

beta len een par tner fee . De s t icht ing wordt ve rder gef inanc ierd door subs id ies en

sponsoren. Het is du ide l i jk dat de komende jaren nog profess ionele ondersteuning

nodig is . De s t icht ing is nog n ie t zodanig ontwikkeld dat de par tners de huid ige tak en

van de ingehuurde market ing -coörd inato r kunnen overnemen. Om de betaalde onde r-

s teuning van het p la t fo rm te garanderen en om West landse producten te promoten en

ontwikkelen is het nodig de act iv i te i ten voor lop ig f inanc iee l te b l i j ven ondersteunen.

Activi te i t 2. Uitbreiden mogeli jkheden vaarrecreatie

Wat doen wi j daarvoor vol -gens be-staand be-leid?

In reg ionaal verband wordt een vaar routenetwerk aangelegd: v ia handige knooppunten

wordt W est land makkel i jk toegankel i jk . Ook rea l i seren we een aanta l k le inschal ige

vaar recreat ieve voorzien ingen, zoals aanmeerpalen en aanlegste igers .

Waar staan

wi j nu?

De bere ikbaarheid van West land voor de vaar recreat ie is verbeterd door aanpa s-

s ing van de doorvaarhoogte van bruggen (Ooste r leesebrug, Bosheulb rug,

Pouwelsbrug en de bruggen over De Zweth en Monsterwater ing) .

Voor de doorverb ind ing van de Nieuwe Vaar t met Poelwater ing heef t het Hoog-

76

heemraadschap van Del f land een vergunning a fgegeven.

De vaarverb ind ing Str i jp -Rei jnerwater ing is voor een tweejar ige proef opengeste ld

voor gemotor iseerd vaarverkeer .

Het vaarroutenetwerk is gereal iseerd en voo rzien van bewegwi jze r ing en in fopane-

len. Het ne twerk is aanges loten op het s loepennetwerk Haaglanden, Rot temeren,

Hol lands Plassengebied en op het kanonetwerk Haaglanden en Rot temeren.

Verschi l lende k le inschal ige voorzien ingen zi jn gereal iseerd: boothel l ing Hons e-

lersd i jk en W ol lebrand, jachthavent je in Honsele rsd i jk en minderval idens te iger in

Poeld i jk . Binnen het pro ject ‘Ophoging Zwethkade Noord ’ hebben ondernemers i n

samenwerk ing met de gemeente en het Hoogheemraadschap dr ie passantenste i -

gers aangelegd.

Op d iverse p lekken in W est land zi jn ha l tep laatsen voor rondvaar tboten gereal i -

seerd.

Er heef t een onderzoek p laatsgevonden naar de mogel i jkheden voor een doors teek

tussen de Zweth en de Brede Lee.

Ten behoeve van de Geneeskundige Hulpver len ingsorganisat ie in de Regi o

(GHOR) zi jn i n samenwerk ing met verenig ingen 40 overnameplaatsen voor de

hu lpd iensten gedef in ieerd. Deze locat ies kr i jgen zoveel mogel i jk een dubbel func-

t ie .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

In 2019 wordt ingezet op het rea l iseren van de eers te overnameplaatsen ten behoeve

van ca lami te i ten op het water . Om de kosten beperkt te houden, v indt d i t p laats door

middel van werk met werk maken (b i jv. in samenhang met beschoei ingswerkzaamh e-

den) en in samenwerk ing met andere par t i jen (Hoogheemraadschap va n Del f land, wa-

tersportverenig ingen en visverenig ingen ).

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Bi j invoer ing van de Omgevingswet wordt een op t imal isat ie doorgevoerd van de bo r-

g ing van doorvaarbaarheid van he t vaarnetwerk in W est lan d. Tot d ie t i jd z i jn de cr i te-

r ia zoals opgenomen in de vigerende (conserverende) bestemmingsplannen van to e-

pass ing.

Activi te i t 3. Uitbreiden mogeli jkheden verbli jfsrecreatie

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Wij gaan inventar iseren of het mogel i jk is ru imte te creëren voor n ieuwe in i t ia t ieven

van toer is t ische ondernemers, zoals recreat ieparken, campings en s t randhuizen (ve r-

b l i j fs toer isme).

Waar staan

wi j nu?

De kansen en mogel i jkheden voor verb l i j fs rec reat ie in W est land zi jn zowel ru imte l i jk

a ls economisch verkend.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Onderzoek naar u i tbre id ingsmogel i jkheden voor verb l i j fs recreat ie . Aan we lk type

verb l i j fsaccommodat ies i s er behoef te en op welke locat ies l iggen er mogel i jkhe-

den?

Opleveren rapport da t kan d ienen a ls toets ingskader voor n ieuwe in i t ia t ieven.

Verbonden

Part i jen

Recreat ieschap Midden-Del f land

Per 1 januar i 2018 is het Recreat ieschap Midden -Del f land opgeheven. De opvolger is

de Coöperat ie Beheer Groengebieden Midden -Del f land UA. De gemeente W est land is

l id van deze gemeenschappel i jke regel ing. Doels te l l ing van de coöperat ie is het b e-

har t igen van de belangen van de openlu chtrecreat ie en het beheer van recreat ieg e-

b ieden in Midden-Del f land. Een k le in gebied b i j het Kraaiennest l ig t in de gemeente

West land. De beheerstaken van het schap worden voor een per iode van twee jaar

overgenomen door Staatsbosbeheer.

77

Activi te i t 4. Uitbreiden ruiterpaden


Wij voeren een onderzoek u i t naar de wensel i jkheid en mogel i jkheden van ext ra ru i -

terpaden in W est land. Als d i t onderzoek u i twi js t dat er mogel i jkheden zi jn d ie bean t-

woorden aan de behoef te van de doelgroep, zu l len wi j deze p lannen u i twerken. Ook

het creëren van ru i ter routes wordt onderzocht .

Waar staan

wi j nu?

Wij hebben samen met de doelgroep onderzoek u i tgevoerd naar ru i terpaden en

– routes in W est land. Naast de bestaande rou tes, z i jn daarb i j gewenste paden d ie r e-

la t ie f eenvoudig gereal iseerd kunnen worden (qu ick wins ) , paden d ie mee kunnen l i f -

ten in andere on twikkel ingen en nog nader u i t te werken paden in beeld gebracht .

Voor rea l isat ie van de eers te qu ick wins wordt gebr u ik gemaakt van f inanc ier ing va n-

u i t het Leefomgevingsfonds. Het eers te n ieuwe ru i terpad is in 2018 in gebru ik gen o-

men.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Met de inze t van het voor ru i terpaden gereserveerde geld u i t he t Leefomgeving s-

fonds worden n ieuwe ru i terpaden gereal iseerd.

Er wordt ingezet op het rea l iseren van ru i terroutes in pro jecten , zoals gebiedson t-

wikkel ingen en b i j de aanleg of reconstruct ie van in f rast ructuur .

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Een deel van de gewens te ru i terpaden loopt door het grensgebied van West land of

op e igendommen van derden. Daardoor is u i tvoer ing afhankel i jk van samenwerk ing

met andere (semi) overheids instant ies en organisat ies .

Real isat ie van een deel van de gewenste ru i terpaden is a fhankel i jk van de reco n-

s t ruct ie van wegprof ie len en inpass ing in lopende pro jecten en daarmee afhank e-

l i jk van de p lanning in deze pro jecten.

Gerelateerde


Bele ids v is ie “Be leef

W est land” 2012 2030

Activi te i t 5. Onderzoek skatenetwerk


We gaan een onderzoek u i tvoeren naar de mogel i jkheden van rea l isat ie van een sk a-

tenetwerk .

Waar staan

wi j nu?

In over leg met gebru ikers in W est land is een skateroutenetwerk in beeld gebracht dat

gebru ik maakt van bestaande wegen en f ie tspaden. Di t ne twerk s lu i t aan op routes in

oml iggende gemeente . Ten behoeve van d i t netwerk is een bebord ingsplan opgeste ld .

Het bebord ingsplan wordt de bas is voor toekomst ige u i tvoer ing van he t bewegwi jzeren

van de routes. Daarnaas t wordt b i j wegaanpass ingen en onderhoud zovee l a ls mog e-

l i jk rekening gehouden met ru imte voor skaters en het comfor t van he t wegdek voor

skaters .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Ui twerken en rea l ise ren van het bebord ingsplan.

Afs temming met onderhoudspro jecten van wegen en f ie tspaden.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De aanleg van een skatenetwerk moet over verkeers luwe asfa l twegen/brede f ie t s-

paden gereal iseerd worden. De delen van het gewenste netwerk d ie h ie r n ie t aan

vo ldoen moeten aangepast worden. Deze aanpass ingen worden gekoppe ld aan het

regul ier onderhoud van wegen om zo de kosten te beperken. Di t kan ef fect hebben

78

op de p lanning.

Een deel van de gewens te paden loopt over e igendommen van derden. Daardoor is

u i tvoer ing afhankel i jk van samenwerk ing.

Real isat ie van een deel van de gewenste skatepaden is a fhankel i jk van de reco n-

s t ruct ie van wegprof ie len en inpass ing in lopende pro jecten zoa ls Poelzone, Kas-

tee lweg en Ooste l i jke Randweg De L ier .

Activi te i t 6. Leefomgevingsfonds

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Wij s te l len een Leefomgevingsfonds in om pro jecten te f inanc ieren d ie b i jdragen aan

de vers terk ing van de leefomgeving. De omvang van het fonds bedraag t € 3,75 m ln .

Waar staan

wi j nu?

Het overgrote deel van 3 ,75 mln. van het Lee fomgevingsfonds is inmiddels b e-

steed. Zo zi jn de middenbermen in Naaldwi jk , Honselersd i jk en ’s -Gravenzande

voorzien van bol len, is het groen in de Eikenhof in De L ier aangepakt , z i j n op ve r-

schi l lende p lekken de groeiomstandigheden voor de bomen verbeterd, is een n ie u-

we skatebaan in Poe ld i j k gereal iseerd en zi jn n ieuwe speelp lekken gereal iseerd b i j

de voormal ige W i lhe lminaschool in ’s -Gravenzande.

In het na jaar van 2018 en het voor jaar van 2019 worden de resterende groenpr o-

jecten gereal iseerd.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

In 2019 vindt de a f ronding van he t merendeel van de resterende pro jecten p laats .

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Bi j enkele pro jecten is de gemeente afhankel i jk van de voortgang van de par tners

(b i jv. Hoogheemraadschap van Del f land) . Mogel i jk betekent d i t dat de rea l isat ie la ter

dan 2019 p laatsvindt .

79



Accent Duurzame leefomgeving

Doel Verduurzaming van de leefomgeving in W est land .

Activi te i ten 1. Verduurzamen wagenpark en openbare ver l icht ing

2. Ontwikkel ing ecolog ische zones

3. Subs id ieregel ing Duurzame Energ ie W est land (SDEW )

Activi te i t 1. Verduurzamen wagenpark en openbare verlichting


Het gemeente l i jk wagenpark en de openbare ver l icht ing worden zoveel mogel i jk ve r -

duurzaamd. Daarb i j wordt de funct ional i te i t n ie t u i t het oog ver lo ren. Bi j aankoop

van de n ieuwe voer tu igen worden, door het Agentschap opgeste lde, duurzaamheid s-

e isen toegepast . W aar mogel i jk worden voer tu igen met a l ternat ieve aandr i jv ing i n-

gekocht .

Waar staan

wi j nu?

De voorbere id ing voor de inkoop van het gemeente l i jk wagenpark is ges tar t .

De voorbere id ing voor de vervanging van de openbare ver l icht ing is a fgerond en

heef t ge le id to t een programmat isch vervangingsplan ‘s l imme’ ver l icht ing .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Af ronden van de inkoop van het gemeente l i jk wagenpark .

Programmat isch vervangen van de openbare ver l icht ing.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

In het kader van e f f ic iën t ie wordt het vervangen van openbare ver l icht ing zowel

so l i ta i r a ls in in tegra le g rootschal ige pro jecten gereal iseerd. De afs temming met

in tegra le groo tschal ige pro jecten lever t mogel i jk een tempor isat ie van de rea l is a-

t ie op.

Voor een aan ta l voer tu igen zi jn de opt ies voor verduurzaming moei l i jk . Bi j voo r -

beeld de s t roo iwagens en de vrachtwagens. Gezien de snelhe id van de ontwikk e-

l ingen bestaan h ier toe mogel i jk over een aanta l j aren wel kansen.

Aardgasvoertu igen zi jn in aanschaf duurder dan de t rad i t ionele voertu igen. In het

gebru ik z i jn ze echter aanzien l i jk goedkoper omdat aa rdgas goedkoper is dan de

t rad i t ionele brandstof fen . Het aan ta l tankstat ions met aardgas is in de reg io nog

beperkt .

Activi te i t 2. Ontwikkeling ecologische zones


De gemeente werkt v ia verschi l lende pro jecten aan behoud en ontwikkel ing van

ru imte voor groen , natuur en recrea t ie . De grote ecolog ische verb ind ingen tussen de

kust en het achter land en de dwarsverb ind ingen daartussen worden gereal iseerd via

de Poelzone, Zwethzone, W est landse Zoom, de Gante l en de Blakervaar t .

Waar staan

wi j nu?

De afgelopen ja ren zi jn verschi l lende ecolog ische zones gereal iseerd, zoals de

Zwethzone en de Poelzone. Er lopen verschi l lende bestemmingsplanprocedures ter

rea l isat ie van delen van de ecolog ische zones in ONW en OBW Z (o.a. Ri jnvaart ,

Waelp las, De Kreken, De Gouw en W estmade) .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Voorbere id ing en s tar t van de aanleg van de eco log ische zones in de gebieden:

Ri jnvaart , W aelp las, De Kreken, De Gouw en W estmade.

Star t van de aanleg van de ecolog ische zones: Wenzone en Blakervaart .

80

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Eventuele s tagnat ie van woningbouwontwikkel ingen zorgt mogel i jk ook voor s ta g-

nat ie van de aanleg van de ecolog ische zones.

De explo i ta t ie van woningbouwgebieden zorg t voor druk op de omvang en i n-

r icht ing van ecolog ische verb ind ingszones.

De aanleg van de ecolog ische zones wordt voor een deel gezamenl i jk met mark t -

par t i jen voorbere id en u i tgevoerd. Di t vergt in tens ieve afs temming.

Gerelateerde


Duurzaamheidsagenda 2013 2020

S t ruc tuu rv is i e W es t land 2013

2025


2040

Activi te i t 3. Subsidieregeling Duurzame Energie Westland (SDEW)


We ver lenen subs id ie voor zonnepanelen, k le ine windturb ines, b io -wkk’s wko -

systemen en energ iebespar ingsmaatregelen in de vorm van LED, ten behoeve van

ins te l l ingen met maatschappel i jke doelen.

Waar staan

wi j nu?

De raad hee f t e ind 2017 in het kader van het bestedingsvoorste l duurzaamheid s-

fonds a ls vo lgt bes loten:

Een budget van € 250.000 ext ra beschikbaar te s te l len voor de subs id ieregel ing

en het subs id iepercentage voor spor tverenig ingen, d ie LED ver l icht ing wi l l en

toepassen te verhogen van 25% naar 50% van het to ta le invester ingsbedrag.

A l le andere aanvragen voor duu rzaamheidmaatregelen in aanmerk ing te la ten

komen voor een subs id ieb i jdrage van 25% van het to ta le invester ingsbedrag.

In 2014 is b i j aanvang van de regel ing € 500.000 beschikbaar geste ld . Begin 2018

was h iervan nog € 202.259 beschikbaar en op grond van een raadsbes lu i t met het

bestedingsvoorste l Duurzaamheidsfond soc ia le duurzaamheid is een ext ra budget

van € 250 .000 beschikbaar geste ld .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

In behandel ing nemen van n ieuwe aanvragen.

Externe

ontwikkel ingen

& r is ico’s

Het aanta l aanvragen is mede afhankel i jk van de e igen f inanc ië le mogel i j kheden en

draagkracht van verenig ingen e.d. Een mogel i jkheid om het gebru ik van de regel ing

te s t imuleren is het min imum invester ingsbedrag evenals het jaar l i jks subs id iep l a-

fond los te la ten.

Gerelateerde


Duurzaamheidsagenda

2012-2020 2012 2020

81




Activi te i ten 1. Beheerp lannen Openbare Ruimte 2015 -2018

2. Oploss ingsr icht ingen verzakk ingen bodem De L ie r

Activi te i t 1. Beheerplannen Openbare Ruimte 2015-2018

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

In 2015 zi jn voor he t beheer en onderhoud van de openbare ru imte to t en met 2018

de vo lgende beheerp lannen vastgeste ld en inhoudel i jk en f inanc iee l doorver taa ld in

de begrot ing voor desbetref fende per iode:

1 . Woonwi jken en dorpscentra

2. Recreat iegebieden en begraafp laatsen

3. Bedr i j venter re inen

4. Wegen

5. Waterhuishouding

De vi j f beheerp lannen vormen het kader waarb innen de gemeente, door middel van

programmat isch beheer en onderhoud en b innen de f inanc ië le kaders , werkzaamh e-

den in de openbare ru imte u i tvoer t . Van de vi j f beheerp lannen zi jn er dr ie gebiedsg e-

r icht en twee c iv ie l techn isch van aard . De werkzaamheden hangen nauw met e lkaar

samen. Zo heef t b i j voorbeeld het beheer en onderhoud van woonwi jken en dorpsce n-

t ra d i rect invloed op het beheer en onderhoud van wegen en vice versa .

Op bas is van de vis ie beheer openbare ru imte zi jn door de gemeente per beheerp lan

kernwaarden geformuleerd. Aan e lk van deze kernwaarden is een kwal i te i tsn iveau

gekoppeld. Bi j het beheer van de openbare ru imte s taan de vo lgende kernwaarden

centraa l :

Gebiedsger ichte beheerp lannen

Woonwi jken & dorpscent ra: Leefbaarheid, aant rekkel i jkheid, bere ikbaarheid .

Bedr i j venter re inen: Bere ikbaarheid, ve i l igheid en omgevingskwal i te i t .

Recreat iegebieden en begraafp la atsen: Omgevingskwal i te i t , bere ikbaarheid en ve i -

l ighe id.

Civ ie l technische beheerp lannen

Wegen: Vei l igheid, bere ikbaarheid en omgevingskwal i te i t .

Waterhuishouding: Vei l i gheid en aantrekkel i jkhe id .

In de u i tvoer ing pak t de gemeente het beheer en onderhoud van de openbare ru imte

gebiedsger icht op en waar mogel i jk samen met haar par tners in de bui tenru imte. De

ervar ingen d ie h ie rb i j worden opgedaan vormen weer input voor de n ieuwe behee r -

plancyc lus, voor de jaar l i jkse u i tvoer ingsprogramma’s en voor de nadere p roductge-

r ichte beheerkaders.

Grootschal ige act i v i te i ten worden ge ïn i t ieerd , voorbere id en gereal iseerd op bas is van

kwal i te i t , r is ico ’s en budget (programmat isch beheer & onderhoud). Bi j het dagel i jkse

beheer en onderhoud worden de maatregelen zodanig in geze t dat wordt vo ldaan aan

de kernwaarden en ambi t ies zoals opgenomen in de beheerp lannen (programmat isch

beheer & onderhoud).

82

Waar staan

wi j nu?

De ef fecten van het werken met beheerp lannen en u i tvoer ingsprogramma’s hebben

gele id to t du ide l i jke p r io r i ter ing van p ro jecten en b i jbehorende inspanningen. De

grootschal ige act i v i te i ten en het dagel i jkse beheer en onderhoud worden conform a f -

gesproken kwal i te i tsn iveaus in tegraal en gebiedsger icht gereal iseerd . Door gebru ik te

maken van de beschikbare geograf ische- , ob ject - en f inanc ië le in format ie kunnen we

s teeds beter t ransparant en meervoudig e data on ts lu i ten.

Door gewi j z igde wetgeving voor onkru idbestr i jd ing en areaalu i tb re id ing zi jn wer k-

zaamheden aangepast aan de n ieuwe s i tuat ie . De vastgeste lde beh eerkaders voor

a fva l , begraven en waterbeheer geven verder s tu r ing aan de inhoudel i jke programm e-

r ing van beheer en onderhoud.

In 2018 is gewerkt aan het opste l len van het Geb iedsger ichte Plan. Hier in wordt naast

de bestaande programma’s ingegaan op vastgo ed, cu l tuurh is tor isch e r fgoed, grond en

omgeving & toezicht .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Implementeren van beheerkaders r io ler ing , begraven en a fva l inzamel ing in u i tvo e-

r ingsprogramma’s openbare ru imte.

Real isat ie eers te jaarschi j f ui tvoer ingsprogramma’s 2019-2024.

Implementeren Gebiedsger icht Plan 2019 -2022.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Gebiedsger icht en in tegraal werken kan le iden to t een toename van de complexi te i t

in pro jecten met a ls gevolg een langere door loopt i jd .

De huid ige beheerp lannen zi jn vastgeste ld voor de per iode 2015 -2018. Voor de

n ieuwe cyc lus van vie r jaar (2019 -2022) ge ldt dat wi j z ig ingen in be le id en regelg e-

ving, a reaalu i tbre id ing en indexat ie kunnen le iden to t een gewi j z igde budgetbehoe f-

te . Voorbeelden z i jn onk ru idbestr i jd ing, onderhoud bomen en de inzamel ing van

huishoudel i jk a fva l .

Gerelateerde

l inks



Ru im te – W egen 2015

2018

(verva l t met inwerk ingt r e-

d ing Gebiedsger ic h t P lan )


Ru im te – W aterhu ishouding 2015

2018




Ru im te – W oonwi jken en

Dorpscent ra

2015

2018




Ru im te – Bedr i j venter re i nen 2015

2018




Ru im te – Recreat i egeb ieden

en Begraafp laatsen

2015

2018



Gebiedsger ich t P lan Ruim te 2019 2023

Activi te i t 2. Oplossingsrichtingen verzakkingen bodem De Lier

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

De Bomen- en Dru ivenbuurt in De L ier hebben te maken met ernst ige verzakk ingen

van de openbare ru imte a ls gevolg van bodemdal ing. Er z i jn op loss ingsr icht ingen in

beeld gebracht . Afhanke l i jk van de technische u i tvoerbaarheid worden de oploss ing s-

r icht ingen fasegewi js per deelgebied u i tgewerkt in een u i tvoer ingsplan in combinat ie

met de in tegra le regul iere opgave voor r io le r ing, verhard ing etc . Tevens wordt een

meer jar ige moni tor ing opgezet voor verdere kennisopbouw en het bepalen van de e f -

fec t iv i te i t van (genomen) maatregelen. Voor de verkenning van de deelgebieden en

83

moni tor ing heef t de gemeente in de Midterm review addi t ioneel ge ld gereserve erd .

Waar staan

wi j nu?

De u i tvoer ing door middel van ophoging voor de fasegewi j ze aanpak van het dee l -

gebied Eikenhof is a fgerond.

Met de provinc ie Zuid -Hol land en het Hoogheemraadschap van Del f land is nader

onderzoek opgestar t naar de oorzaak en de mogel i jkheden voor aanvul lende mon i -

tor ing.

Het ( technische) moni tor ingssysteem, dat z ich voornamel i jk r icht op zakk ing en

grondwater , is van s tar t gegaan. De gegevens worden verzameld voor analyse.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Voortzet t ing gegevensverzamel ing en moni tor ing.

De gemeente b l i j f t ervar ingen opbouwen met betrekk ing to t de zet t ings -

problemat iek. Toepasbare ervar ingen voor W est land van e lders worden vanzel f -

sprekend meegenomen.

Voortzet t ing fasegewi j ze aanpak van buurten in De L ier .

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Een aanta l woonwi jken i s gebouwd op s lappe bodems. Verwacht wordt dat de len van

de openbare ru imte (wegen, r io ler ing en openbaar groen) zu l len gaan verzakken. Di t

betekent dat deze objecten ext ra onderhoud vergen of eerder vervangen moeten wo r -

den, wat ext ra invester ingen meebrengt . Deze invester ingen (€ 5 à 10 mln. zoals g e-

meld b i j de jaarrekening 2016) kunnen n ie t b innen het hu id ige beheerbudget worden

opgevangen, zoals reeds gemeld. In de n ieuwe cyc lus van beheerp l annen wordt de

f inanc ië le doorwerk ing nader bepaald op bas is van de n ieuwe kennis en ervar ingen.

Activi te i t 3. Overig

Beleids-


Z iekenhuisopname n.a . v . verkee rsongeva l met een

motorvoer tu ig 8% Vei l ighe idNL

Verkeersongeva l met motorvoe r tu ig a ls aandeel van het to taa l aanta l ongeva l len d ie l e iden to t z iekenhuisopnamen.


2013 8% 7%

2014 8% 7%

2015 8% 8%

84

Beleids-


Z iekenhuisopname n.a . v . vervoe rsongeva l met f ie tser 13% Vei l ighe idNL

Verkeersongeva l met f ie tser a ls aandee l van het to taa l aanta l ongeva l len d ie le i den to t

z iekenhuisopnamen.


2013 12% 8%

2014 13% 10%

2015 13% 9%

85


Wat mag het

kosten?

Programmatotaal

(x € 1.000)


2017 2018 2019 2020 2021 2022

Lasten

E05 W egen en verkeer 13 .916 15.437 15.807 16.407 16.346 16.639

E10 Parkeren 365 381 365 513 476 473

E15 Openbare ve r l i ch t ing 1 .705 1 .884 1 .854 1 .890 1 .942 2 .007

E20- W ater 1 .402 1 .546 1 .475 1 .501 1 .526 1 .545

E25 Groen en rec reat ie 7 .537 7 .637 7 .657 7 .907 7 .890 8 .032

E30 Rio ler i ng 10.196 10.218 10.324 10.400 10.326 10.432

E45 Vergunn ingen 2 .269 2 .880 2 .376 2 .375 2 .375 2 .375

Totaa l l as ten 37.390 39.983 39.858 40.993 40.881 41.503

Baten

E05 W egen en verkeer 666 556 556 556 556 556

E10 Parkeren 134 138 138 138 138 138

E15 Openbare ve r l i ch t ing 176 169 169 169 169 169

E20 W ater 3 0 0 0 0 0

E25 Groen en rec reat ie 236 131 131 131 131 231

E30 Rio ler i ng 163 129 129 129 129 129

E45 Vergunn ingen 4 .528 3 .840 3 .477 3 .477 3 .477 3 .477

Totaa l baten 5 .906 4 .963 4 .600 4 .600 4 .600 4 .700




2017 2018 2019 2020 2021 2022

S tor t ingen rese rves - 105 - 960 0 0 0 0

Ont t rekk ingen rese rves 1 .213 3 .452 1 .552 980 460 460

Totaa l mutat ies reserves 1 .108 2 .492 1 .552 980 460 460

Geraamd begro t ingsresul taa t - 30 .376 - 32 .528 - 33.706 - 35.413 - 35.821 - 36.343


Bes tuur

- 750 - 704 - 628 - 446 - 123 0


Burgerzaken

0 29 3 3 - 72 - 117

Totaa l mutat ies voo rz ien ingen - 750 - 675 - 625 - 443 - 195 - 117

86

Programma Dienstverlening en Belastingen

Thema Eigenti jdse dienstverlening

Accent Digitaal aanbod van producten en diensten

Doel Het verbete ren van de externe d ienstver len ing en het rea l iseren van een

betrouwbare en voora l d ig i ta le overheid .

Activi te i ten 1. Inr ichten bas is in f rast ructuur voor de e -overheid: I -NUP

2. Dig i ta l iseren van de in fo rmat ievoorzien ing

3. Dig i taa l onts lu i ten van gemeente l i jke in format ie

4. Dig i taa l zaken doen

5. Ui tbouwen Klant Contact Centrum (KCC)

Activi te i t 1. Inrichten basisinfrastructuur voor de e -overheid: I -NUP

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Het overheidsbrede programma I -NUP ( Implementat ieagenda voor he t Nat ionaal Ui tvo e-

r ingsprogramma Dienstver len ing en E -overheid) omvat de implementa t ie van meer dan

20 ICT-bouwstenen. Deze bouwstenen zi jn noodzakel i jk om de bas is in f rast ructuur op

orde te brengen en de d ienstver len ing aan burgers en ondernemers snel ler , beter en

ef f ic iënter te maken.

Waar staan

wi j nu?

Al le voor de gemeente West land benodigde I -NUP bouwstenen zi jn gereal iseerd.

Het I -NUP is opgegaan in de roadmap VNG Real i sat ie .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Ui tvoeren van de punten voorkomend u i t de impactanalyse met be trekk ing to t de

Omgevingswet .

Breder inzet ten van de Bas isregis t ra t ie Groo tschal ig Topograf ie b innen de gemeen-

te.

Mi jnOverheid Ber ichtenbox i nzet ten voor meer d iensten en brede communicat ie

vanui t Dienstver len ing.

Verdere u i t ro l van e Herkenning.

Star t implementat ie van In ternet Protocol v6.

Meewerken aan GGI -Vei l ig en aans lu i ten b i j Govroam . Govroam geef t medewerkers

in de publ ieke sector ve i l ig toegang to t wi f i -netwerken.

Common Ground arch i tectuur wi j z ig ing voor Appl icat ion Programming In ter face

(API ) . API ’s worden de n ieuwe technologische s tandaard om data confo rm wetg e-

ving te hergebru iken in de appl icat ie ongeacht waar deze appl icat ies s taan. Voor

2019 wi l len we een voorzien ing t re f fen om he t gebru ik van API ’s organisat iebreed

mogel i jk te maken.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Bi j de Omgevingswet hoort een goede d ig i ta le ondersteuning. Dat is het Dig i ta le S te l -

se l Omgevingswet (DSO). Aans lu i t ing op het (DSO) vindt p laats in 2019-2020.

Activi te i t 2. Digitaliseren van de informatievoorziening

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Om vol led ig d ig i taa l te kunnen werken, r ichten wi j ons op het d ig i ta l iseren van de i n-

format ie in de k lantp rocessen. Enerzi jds door het d ig i taa l maken van a l le inkomende

en u i tgaande documenten en het d ig i ta l iseren van de processen. Anderzi jds door aan

te s lu i ten b i j een n ieuwe technische in f rast ructuur waarb i j e -d iensten, automat ische

ops lag in het Document Management S ystem (DMS) en het verkr i jgen van s tatus -

in format ie onderdeel z i j n van de inr icht ing van in format iemanagement b innen de g e-

meente.

87

In het Masterp lan ‘Dig i ta l iseren’ z i jn pro jecten opgenomen om verschi l lende k lantpr o-

cessen van de gemeente d ig i taa l in te r ich ten.

Waar staan

wi j nu?

In de afge lopen per iode is een s tevige impuls gegeven aan het d ig i ta l iseren van de i n-

format ievoorzien ing. Zo is een groot aanta l processen gedig i ta l iseerd, waarb i j de pr io r i -

te i t lag b i j het d ig i ta l iseren van de k lantprocessen en zi jn a l le gemeente l i jke processen

papierarm gemaakt .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Ui tvoer ing geven aan de heror iëntat ie d ig i ta le t ransformat ie .

Het vo lgen van en het aanhaken op het d ienstver len ingsconcept op bas is van de

common ground gedachte.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Vanui t VNG Real isat ie wordt op d i t moment de landel i jke s tandaard Zaak Ger icht W e r-

ken her i jk t .

Activi te i t 3. Digitaal ontsluiten van gemeenteli jke informatie

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Via de gemeente l i jke websi te wordt a l le gemeente l i jke in format ie toegankel i jk gemaakt .

De websi te word t vraagger icht inger icht en van goede zoekmogel i jkheden voorzien . Ook

is een centraa l gestuurde contentbeheersorganisat ie inger icht .

De websi te word t inger icht op bas is van zogenaamde ‘ toptaken’ : b iedt content en fun c-

t ional i te i t d ie de meeste toegevoegde waarde b iedt aan de k lanten en s te l t de k lant ce n-

t raa l .

Waar staan

wi j nu?

De gemeente l i jke websi te is voorzien van de gemeente l i jke in format ie d ie re levant

is voor de bezoekers van de websi te .

Er z i jn s t ructu re le processen geïmplementeerd voor het content beheer.

De websi te b l i j f t door on twikkelen, zodat gemeente l i jke d ienstver len ing met externe

ontwikkel ingen meegroei t (Dig i taa l waar nut t ig ) .

De persoonl i jke in te rnetpagina (Mi jn W est land) is in ontwikkel ing.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Toegankel i jk maken gepubl iceerde documenten.

Persoonl i jke in terne tpag ina ‘ Mijn W est land ’ door ontwikkelen.

Star t Implementa t ie Omgevingswet (2019-2021).

Implementat ie Brede toegang.

Activi te i t 4. Digitaal zaken doen

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

De gemeente W est land heef t een centra le webredact ie , d ie ervoor zorgt dat de websi te

beter toegankel i jk wordt voor het d ig i taa l zaken doen, met a ls e f fect een toegenomen

aanta l d ig i ta le aanvragen.

We maken het mogel i jk dat inwoners en bedr i j ven vo l led ig d ig i taa l zaken kunnen doen

met de gemeente. Via een e igen persoonl i jke pagina op overheid.n l word t s teeds meer

in format ie onts lo ten. Inwoners en bedr i j ven hebben toegang to t de e igen gegevens en

inzage in b i j voorbeeld gemeente l i jke be last ingen.

Waar staan

wi j nu?

Het aanta l p rocessen waar in inwoners d ig i taa l zaken kunnen doen met de gemeente

is fors u i tgebre id. Het gaat h ierb i j onder andere om processen b innen he t domein

Burgerzaken, W et maatschappel i jke ondersteuning (W mo), Inkomen en Gemeente-

l i jke be last ingen.

De Ri jksoverheid heef t een aanta l wi j z ig ingen aangekondigd, waardoor het doo r

88

ontwikkelen van de d ienstver len ing aan bedr i j ven n ie t verder kan worden opgepakt .

Daar waar mogel i jk nemen wi j ze l f in i t ia t ie f om de d ienstver len ing verder door te

ontwikkelen.

De persoonl i jke in te rnetpagina ‘Mi jn W est land’ is in ontwikkel ing.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Ui tvoer ing heror iëntat ie d ig i taa l zaken doen.

Arch iver ing mul t imedia ber ichten ( logging) .

Persoonl i jke in terne tpag ina ‘Mi jn W est land’ door ontwikkelen.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De gemeente is a fhankel i jk van het Ri jk voor de t i jd ige oplever ing van de landel i jke

voorzien ingen d ie nodig z i jn om in tegraal d ig i taa l zaken te kunnen doen met onze

inwoners en ondernemers.

De gemeente is a fhankel i jk van ICT- leveranc iers om ook lokaal de d ig i ta le d ienstve r-

len ing t i jd ig te kunnen implementeren.

Dig i ta le d ienstver len ing le id t pas to t hoogwaard ige d ienstver len ing wanneer van b e-

g in to t e ind a l le d ienstver len ingsprocessen in de organisat ie opt imaal z i jn gestroo m-

l i jnd en kunnen worden gemoni tord. Dig i ta le d ienstver len ing is dus n ie t a l lee n de

techniek, maar ook het inr ichten van d ig i ta le werkprocessen.

Activi te i t 5. Uitbouwen Klant Contact Centrum (KCC)

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Het KCC word t verder geprofess ional iseerd. Hie r toe worden de medewerkers getra ind

en gecoacht , wordt de ondersteunende ICT kwal i ta t ie f verbete rd en worden onderste u-

nende processen geïmplementeerd.

Waar staan

wi j nu?

De webcare is inger icht in een eers te en tweede l i jn . Eers te l i jn is het KCC en tweede

l i jn de webredact ie .

S inds 2016 maakt de gemeente voor de d ienstver len ing ook gebru ik van het kanaal

Whatsapp. W i j ontvangen h ierover van inwoners veel pos i t ieve react ies .

Met het oog op verdere profess ional iser ing van het KCC zi jn medewerkers getra ind en

gecoacht , om op meerdere werkgebieden te kunnen worden ingeze t . Ook is er een lee r -

werkt ra ject opgezet met inwoners u i t de b i js tand. Deze worden opgele id r icht ing een b e-

taa lde baan.

Met de implementat ie van key2kcc en kennisbank is ook de kwal i te i t van de ICT

verbeterd.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

De afname van paspoort -aanvragen per 2019 za l er toe le iden dat we minder ba l ies voor

Burgerzaken bemensen . De medewerkers zu l len dan voor RNI worden ingezet .

Verdere doorontwikkel ing het KCC op het gebied van ople id ing en kwal i te i t .

Service levels bere ikbaarheid conform norm kr i jgen.

Facultat ieve

Indicatoren Ef fec t ind icator

0-

met ing

Ac tuee l

c i j fe r

S t reefwaarde Bron

2019 2020 2021 2022

Serv ice leve l

bere ikbaar -

he id

1-7 -

2014

80%

b innen

30 sec .

80% 80% 80% 80% Tele fooncent ra le

In één keer

a fdoen o f

goed doorge -

le iden

1-7 -

2014 80% 80% 80% 80% 80% K lantcontac tsys teem

Dig i ta l i ser ing

van de i nko-

mende pos t

1-9 -

2013 60% 95% 95% 95% 95%

Rappor tage

Pos tkamer

89

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Er is een toename van het aanta l posts tukken te z ien, waarb i j het aanta l fys ieke

posts tukken s tab i l iseer t en het aanta l d ig i ta le posts tukken toeneemt. De prec ieze

impact h iervan is nog onduidel i jk .

Er is nog geen afname te z ien van het te le foonverkeer, ond anks toename van he t

aanbod van d ig i ta le producten en d iensten. Het i s nog onduidel i jk hoe d i t z ich gaat

ontwikkelen.

Gerelateerde

l inks


Vis ie “Diens tver l en ing dichtb i j ”

2009 Door lopend

90



Accent Aantrekkeli jke dienstverlening voor ondernemers

Doel Een aantrekkel i jk vest ig ingsk l imaat voor ondernemers door goede en snel le

d ienstver len ing.

Activi te i ten 1. Ui tbre iden Ondernemingsdoss ier

2. Verminderen regeldruk

Activi te i t 1. Uitbreiden Ondernemingsdossier

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens be-

staand be-

leid?

Het Ondernemingsdoss ier word t voor meer branches ingevoerd . Hie rb i j l eggen o n-

dernemers hun in fo rmat ie eenmal ig vast om vervo lgens beschikbaar te s te l len aan

verschi l lende overheden. Di t lever t een b i jd rage aan een meer k lantger ichte d iens t -

ver len ing en breng t voor de overheid ook ef f ic iencywinst met z ich mee.

De brancheorganisat ies NRK (Fede rat ie Neder landse Rubber - en Kunsts tof industr ie)

en LTO Glaskracht gaan de samenwerk ingsovereenkomst met de gemeente s lu i ten.

Vanui t programmabureau ondernemingsdoss ier Neder land lopen er gesprekken met

LTO.

Waar staan

wi j nu?

Het ondernemingsdoss ie r is per 7 augus tus 2017 s topgezet . Di t in opdracht van

de Min is ter ie van EZ.

De samenwerk ingsovereenkomst tussen de brancheorganisat ies en de gemeente

is per 7 augustus 2017 komen te verva l len.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Het succes van de overgang naar het a l ternat ie f voor het ondernemingsdoss ier is

a fhankel i jk van de implementat ie van Mi jnOverheid voor Ondernemers door het m i -

n is ter ie , medeoverheden en de technische mogel i jkheden.

Activi te i t 2. Verminderen regeldruk

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens be-

staand be-

leid?

Binnen het p ro ject Herontwikkel ing gemeentehuis locat ie De L ier word t geëxper ime n-

teerd met ‘onts lakken’ . Daarb i j werken we met minder regels . Om meer ervar ing op

te doen, wordt ‘onts lakken ’ ook b i j andere p ro jecten toegepast . Het is de bedoel ing

om bi j de herontwikkel ing van de gemeentehuis locat ies W ater ingen en ’s Grave n-

zande of ander gebru ik h iervan , ook op een ‘on ts lakte manier ’ vo rm te geven.

Ook nemen we a ls gemeente deel aan de landel i j ke beweging ‘Doorbraak in d iens t -

ver len ing ’ , d ie pro jecten s tar t waar in wordt geëxper imenteerd met eenvoudiger en

meer op de bedr i j ven en burgers toegesneden d ienstver len ing .

Door verdergaande d ig i ta l iser ing worden s teeds meer beschikbare gegevens van

ondernemers hergebru ik t , waardoor de admin is t ra t ieve las ten verminderen.

W ij b l i jven act ie f lu is teren naar be lemmeringen d ie ondernemers ondervinden b i j

regelgeving en admin is t ra t ieve verp l icht ingen, o .a. v ia onze websi te (meldpunt r e-

gelgeving) , onze contacten met ondernemers vanui t accountmanagement en onze

over leggen en samenwerk ingsverbanden met brancheorganisat ies .

Te vereenvoudigen hogere regelgeving b rengen wi j onder de aandacht van provinc ie

en Ri jk .

Waar staan

wi j nu?

De afgelopen ja ren is op verschi l lende manie ren de regeldruk voor onze onde r-

nemers verminderd.

Er z i jn exper imenten u i tgevoerd met g lobale bes temmingsplannen. Een g lobaal

bestemmingsplan geef t minder regels en e r is m inder van te voren bepaald wat

91

er gebouwd kan worden.

Onze ru imte l i jke bes lu i tvormingsprocessen zi jn her i jk t . Bestemmingsplanproc e-

dures zi jn verkor t met m in imaal 16 weken. De procedure voor een omgevingsve r-

gunning met verk lar ing van geen bedenkingen is 8 weken kor te r geworden.

Facultat ieve

Indicatoren E f f e c t i n d i c a t o r A c t u e e l c i j f e r

W aarder i ng ondernemers a lgehe le

gemeente l i j ke d i ens tver l en ing

A l le bedr i j ven 6 ,4

Land- & tu i nbouw en

v isser i j 6 ,2

E f f e c t i n d i c a t o r A c t u e e l c i j f e r

W aarder i ng ondernem ingsk l imaat gemeente 6 ,7

92



Accent Maatwerk in dienstverlening in sociaal domein

Doel Real isat ie d ienstver len ingsaanpak Soc iaa l domein

Tussenevaluat ie kernnetwerken ( ro l Vi t is ) .

Activi te i t Dienstverleningsaanpak sociaal domein

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens be-

staand be-

leid?

De gemeente hanteer t het ‘no wrong door ’ -pr inc ipe. Het maakt n ie t u i t waar de inwoner

met een zorg- o f onders teuningsvraag b i j de gemeente aank lopt : h i j komt a l t i jd op de

ju is te p lek terecht . De inwoner wordt snel en ef fect ie f doorgele id naar de ju is te zor g-

oploss ing. W e volgen daarb i j de weg van de burger : voor de burger herkenbare en

laagdrempel ige ins tant ies zoals scholen en consul ta t iebureaus vervu l len een belan g-

r i jke ro l in s ignaler ing en doorgele id ing a ls e r een zorgvraag is . Er word t geïnvesteerd

in vers te rk ing van de p revent ie en brede bas isvoorzien ingen waarvan a l le inwoners

van W est land prof i teren. Belangr i jke aandachtspunten daarb i j z i jn de waakvlamfunct ie ,

vers te rk ing van de c l iëntondersteuning en u i tb re id ing van de d ig i ta le d ienstver l e -

n ing/ze l fhu lp. He t groepswerk gaat vanui t het Soc iaa l kernteam (SKT) naar het voo r -

ve ld en wordt meer laagdrempel ig toegankel i jk .

Zorgregisseurs en consu lenten werken in tens ief sa men met Vi t is en d i t zorgt voor een

aanpak op maat voor iedere c l iënt . Ui tgangspunt daarb i j b l i j f t in formeel waar dat kan

en formeel a ls het moet (één gezin/hu ishouden-één p lan-één reg isseur) .

Waar staan

wi j nu?

Het d ienstver len ingsconcept is geëvalueerd. Doel van de evaluat ie was bepalen

welke d ienstver len ingsaanpak het beste is voor de W est landse burger . Een oordeel

over e f fect i v i te i t van genomen maatregelen is nog n ie t goed mogel i jk omdat er te

wein ig kwant i ta t ieve data beschikbaar z i jn . Ui t de kwal i ta t ieve data b l i jk t dat het

d ienstver len ingsconcept pos i t ie f gewaardeerd wordt .

Er is een s ta r t gemaakt met de c luster ing van de ondersteunende admin is t ra t ies .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

In 2019 wordt de resul taatger ichte s tur ing voor de maatwerkvoorzien ingen W mo en

Jeugdhulp geïmplementeerd.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Bi j aanvang van de decentra l isat ies h ie lden we rekening met t i jde l i jke f inanc ië le

tekor ten t i jdens het t ransformat ieproces welke we wi lden opvangen met de reserve

Soc iaa l Domein. Inmiddels begint de omvang v an d i t tekor t z ich af te tekenen en is

met name het tekor t op het jeugddomein is grote r dan verwacht . Dat betekent dat de

bodem van de reserve Soc iaa l Domein eerder in z icht komt dan verwacht . Act ies h ie r-

voor worden beschreven in het W est landProgramma.

Gerelateerde


De weg van de burge r Ui tgangspunten n ieuwe werk wi j ze d iens t ve r len ing soc iaa l domein

2014 2014 – 2017

Soc iaa l Be le idskader Kernacht ig Soc iaa l

2016 onbepaald

Ui tvoe r ings programma 2016 -2020 Kernacht ig Soc iaa l

2016 2016-2020

93



Accent Naar buiten gerichte en slagvaardige organisatie

Doel Makkel i jke, snel le en goede d ienstver len ing aan burgers , ondernemers en

organisat ies .

Activi te i ten 1. Procesger icht werken en procesmanagement

2 . Ui tbouwen accountmanagement

3 . Inzet ten k lantpanels

Activi te i t 1. Procesgericht werken en procesmanagement

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Al le d ienstver len ingsprocessen zi jn opnieuw inger icht en worden s tuk voor s tuk ged i -

g i ta l iseerd. Vanui t het KCC wordt gemoni tord of processen goed lopen en of wordt

vo ldaan aan de geldende servicenormen. W aar nodig worden processen b i jg e-

s te ld /verbeterd.

De herontworpen d ienstver len ingsprocessen worden gele ide l i jk geïmplementeerd en

gedig i ta l iseerd. Di t is een complexe ont wikkel ing , waarb i j ve rbeter ingen worden doo r-

gevoerd in zowel p rocessen en systemen a ls in organisat ie en medewerkers .

Processtur ing waarborg t een in tegra le en procesger ichte organisat ie op a l le onderd e-

len van de gemeente l i jke d ienstver len ing, ook in het pe rsoonl i jke contact .

W i j wi l len a l le (keten -)d ienstver len ingsprocessen to t op ind iv idueel n iveau kunnen

vo lgen (en ook onts lu i ten naar burgers en ondernemers) . Daartoe moet per proces én

over a l le processen heen management in format ie worden gest ructureerd en geïmple-

menteerd.

Waar staan

wi j nu?

Wij voeren pro jecten u i t om de k lantprocessen in het soc iaa l domein te opt imal iseren

vanaf he t eers te k lan tcontact (KCC) to t en met de u i tvoer ing van ondersteuningstr a-

jec ten door externe par tners . Denk h ie rb i j aan de “Brede Toegang”, “Soc iaa lp le in

West land” en “Ketensamenwerk ing” .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Operat ioneel maken van een deel van het herontwerp van p rocessen (Brede To e-

gang).

Ui tvoer ing geven aan de afspraken voor ketensamenwerk ing in het soc iaa l domein .

Het opt imaal houden van de websi te voor de toegang to t het soc iaa l domein.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Ontwikkel ingen in het soc iaa l domein, zowel landel i jk a ls reg ionaal en lokaal , ku n-

nen van invloed zi jn op de inhoud, vormgeving en snelhe id van rea l isat ie van de

p lannen.

Voor de d ig i ta le d ienstver len ing en de d ig i ta le ondersteuning van de u i tvoer ing zi jn

we afhankel i jk van ICT- leveranc ie rs met een – b i jna – monopolypos i t ie . D i t werk t

ver t ragend en soms belemmerend om de gewenste oploss ingen voor onze d iens t -

ver len ing te rea l ise ren.

Activi te i t 2. Uitbouwen accountmanagement

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens be-

staand be-

leid?

We gaan accountmanagement u i tbouwen. Onder accountmanagement vers taan we he t

s t ructureel onderhouden van ambte l i jk en bestuur l i jk contact met onze maatschapp e-

l i jke par tners en he t bedr i j fs leven (brancheorgan isat ies , bedr i j venter re inverenig ingen,

deta i lhandelsverenig ingen en ind iv iduele ondernemers) .

In het kader van de onderwerpen verd iencapac i te i t en par t ic ipat iemaatschappi j gaan

wi j de s tur ing op de ontwikkel ingen van de gemeente l i jke d ienstver len ing b innen de

94

economische en maatschappel i jke taakvelden vers terken. Di t doen we onder andere

door het voor tze t ten van in teract ieve over leggen met b edr i j ven, brancheorganisat ies ,

deta i lhandel , horeca, marktcommiss ies en maatschappel i jke ins te l l ingen.

Waar staan

wi j nu?

Strategisch accountmanagement

Voor het accountmanagement ru imte l i jk en economisch taakveld ‘ vest ig ingsk l imaat ’

i s er een s t ra teg isch accountmanager aangeste ld .

Er is een s t ra teg isch accountmanagementp lan opgeste ld .

Accountmanagement van 80 geselecteerde en gevest igde topbedr i j ven i s gereal i -

seerd, accountp lannen z i jn opgeste ld en vragen van bedr i jven zi jn beantwoord.

V ier in ternat ionale bedr i jven hebben zich in W est land gevest igd i n samenwerk ing

met Innova t ion Quarter .

V i j f W est landse bedr i jven hebben u i tbre id ing gereal iseerd of u i tb re id ing i s gaande

(aanvraag en coörd inat ie vanui t het accountmanagement) .

Een PP Rode Loper Team is inger icht met communicat iemiddelen om accounts

opt imaal te verb inden met ( in terna t ionale en) innovat ieve bedr i j ven en om vest i -

g ing van n ieuwe bedr i j ven op bedr i j venter re inen te fac i l i teren.

Voor het accountmanagement soc iaa l domein zi jn accountman agers aangeste ld a ls

eers te aanspreekpunt voor de externe par tners .

Market ing /communicat ie

Samenwerk ingsovereenkomst St icht ing W est land Market ing is ondertekend en een

gezamenl i jk marcomplan voor gebiedsmarket ing en pos i t ioner ing van W HC/GHC is

ontwikkeld .

Accountmanagement / innovat ie /verb ind ing

Verb indende p ro jecten op het gebied van b randing, aantrekken en fac i l i teren van

star t ups en ta len ten ( ’The W est land Talent Academy’ / nu Hort i Heroes) en cross

over p ro jecten met he t bedr i j fs leven zi jn opgesta r t .

De u i tbre id ing van bedr i j venter re inen op bas is van re levante marktvraag wordt

onderzocht .

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Wanneer de reg iero l (opdracht en verantwoord ing) n ie t he lder is , bestaat het r is ico

dat de reg iero l h ierdoor negat ie f wordt beïnvloed .

Activi te i t 3. Inzetten klantpanels

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Inwonerpart ic ipat ie kr i jg t vo rm door onder andere het s t ructureel inzet ten van k lan t -

panels en het inzet ten van soc ia l media. Ook gaan we ger icht bepaalde doelgroepen

betrekken b i j spec i f ieke d ienstver len ingsvraagstukken.

Dig i ta le in fo rmat ievers t rekk ing, d ienstver len ing en onderzoek maken het mogel i jk om

d i rect betrokken burgers en ondernemers snel le r , gemakkel i jker en ger ichter feedback

te vragen op onze d ienstver len ing en t ips en k lachten door te geven.

Naast het lu is te ren naar onze e igen k lanten, le ren en ontwikkelen wi j ook samen met

externe organisat ies , reg iogemeenten en landel i jke netwerken.

Waar staan

wi j nu?

Het inwonerdeel van he t k lantpanel (W est landpanel ) is gereal iseerd . Het W est-

landpanel te l t nu ongeveer 1.700 leden. Er is a l meerder malen om hun mening

gevraagd door middel van een enquête.

De andere onderdelen van het k lantenpanel zoals het ondernemerspanel en een

jongerenpanel z i jn nog n ie t gereal iseerd.

95

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Verzamelen van onderwerpen voor de jaaragenda van he t W est landpanel.

Het profess ional iseren en opt imal iseren van het West landpanel .

Ui tzoeken hoe een ondernemerspanel en jongerenpanel opgezet k unnen worden.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Een succesvol W est landpanel moet een meerwaarde hebben en voelen . Om deze

meerwaarde te kunnen rea l iseren moeten er vo ldoende re levante onderzoeken zi jn

waarvan de u i tkomsten gebru ik t worden voor de gemeente l i jke (be le ids)ontwikkel ing.

Hierop moet in tens ie f gestuurd worden vanui t de gemeente.

Gerelateerde


Vis ie “Diens tver l en ing D ich tb i j ” 2009 n .v . t .

Accountmanagement 2011 n .v . t .

96




Activi te i ten 1. St imuleren gebru ik d ig i taa l d ienstver len ingskanaal

2 . Bieden maatwerk inschr i jv ing arbeidsmigranten

3. Het voeren van een maatschappel i jk veran twoord tar ievenbele id

4. Over ige act i v i te i ten (o.a . His tor isch Arch ief W est land)

Activi te i t 1. Stimuleren gebruik digitaal dienstverleningskanaal

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Voor een snel le re d ienstver len ing word t het gebru ik van de d ig i ta le d iens tver len ing

gest imuleerd. De toegang via de websi te moet kwal i ta t ie f goed zi jn en inwoners en

ondernemers worden zoveel mogel i jk op de voordelen van het gebru ik van de websi te

gewezen. Ondernemers in de g lastu inbouw en u i tzenders zu l len proact ie f worden

geïnformeerd over het West landse RNI - loket (Regis t ra t ie n ie t ingezetenen), ter b e-

vorder ing van het gebru ik van d i t loket .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Frontof f ice-BZ:

Ui tbre iden van de mogel i jkheden van de d ig i ta le d ienstver len ing, waarb i j wordt

aangehaakt b i j de u i tkomsten van de landel i jke p i lo ts van de d ig i ta le ident i te i t

vasts te l l ing.

Promoten gebru ik Mi jn Overheid a ls communicat iemiddel voor het ver lengen van

paspoorten, ident i te i tskaarten en/of r i jbewi j zen.

KCC:

Het meten van de k lant tevredenheid d.m.v. een enquête.

Facultat ieve

indicatoren Ef fec t ind icator

0-

met ing

Ac tuee l

c i j fe r

S t reefwaarde Bron

2018 2019 2020 2021

K lant tevredenheid

cent ra l e ba l ie >7 7 ,5 >7 >7 >7 >7

Dig i taa l k lant -

tevredenheids -

onderzoek

Gemidde lde wach t -

t i jd aan de cent r a-

le ba l ie (op a f -

spraak )

>5

m inu-

ten

1-10

m inuten

<5

m inu-

ten

<5

m inu-

ten

<5

m inu-

ten

<5

m inu-

ten

Burger -

zaken

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Frontof f ice-BZ:

Door de in het ver leden aangepaste geld igheidsduur za l vanaf het laats te kwartaa l

van 2018 gedurende een per iode van vi j f ka lender jaren een aanzien l i jk lager aanta l

re isdocumenten worden aangevraagd.

Het gemiddeld aanta l jaar l i jks af te geven re isdocumenten za l , a ls gevo lg van de ve r-

lengde geld igheidsduur van 5 naar 10 jaar , in de per iode 2019 t /m 2023 dalen van

20.000 naar ongeveer 5.000 exemplaren.

Tu inders en u i tzenders weten het RNI- loket goed te v inden. Op bas is van de bezo e-

kersaanta l len in het ve r leden wordt er een s t ructure le toename van 9.000 bal ieb e-

zoeken verwacht .

KCC:

Er is een l ichte da l ing van de te le fon iecontacten maar een toename van contacten via

chat / W hatsApp/ Facebookmessenger.

97

Activi te i t 2. Bieden maatwerk inschri jving arbeidsmigranten

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

In samenwerk ing met de u i tzendbranche en werkgevers b ieden wi j maatwerk.

Inschr i j favonden voor a rbeidsmigranten in de Bas isregis t ra t ie personen (BRP).

Cont inuer ing van het op 1 januar i 2016 in W est land geopende 19de RNI (Regis t r a-

t ie n ie t ingezetenen) - loket .

Waar staan

wi j nu?

Het RNI loket heef t een duide l i jke meerwaarde in het W est landse d ienstver len ing s -

pakket opgeleverd voor de W est landse tu inders en u i tzenders. In 201 7 hebben

10.845 personen het W est landse RNI - loket bezocht .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Ondernemers worden act ie f betrokken b i j he t door ontwikkelen van he t RNI - loket ten

behoeve van de vers t rekk ing van het BSN aan de bui ten landse medewerkers .

Facultat ieve

indicatoren Ef fec t ind icator 0-met ing

Ac tuee l

c i j fe r

S t reefwaarde Bron

2019 2020 2021 2022

B ieden van

maatwerk i n -

schr i j favonden

voo r a rbe idsm i -

granten wonend

in W es t land

2 .000

ac tue le

inschr i j v ingen

in de Brp

4 .432 4 .000 4 .000 4 .000 4 .000 Brp

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De toekomst ige ontwikkel ing van de landel i jke economie en van de tu inbouw in het

b i jzonder kan het aanta l bezoekers van het RNI - loket s terk beïnvloeden.

Activi te i t 3. Het voeren van een maatschappeli jk verantwoord tarievenbeleid

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Wij s te l len kostendekkende tar ieven vast voor Wabo -gere lateerde leges, a fva ls to f fen -

en r ioo lhef f ingen en maatschappel i jk aanvaardbare tar ieven voor over ige leges,

marktge lden en l i jkbezorg ingsrechten.

Waar staan

wi j nu?

In over leg met een raadswerkgroep is n ieuw bele id (o .b.v. een beheerkader) opg e-

ste ld voor:

De afva l inzamel ing: het n ieuwe bele id is confo rm landel i jk be le id meer ger icht op

de inzamel ing van g rondstof fen;

Een n ieuw beheerkader ‘a fva lwater , hemelwater en grondwater ’ voor de verwerk ing

van water .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Het implementeren van het beheerkader afva lwater , hemelwater en g rondwater ’ in

maatregelen en werkwi j ze.

Het implementeren van de voorgeste lde maatregelen u i t het beheerkader begr a-

ven, o .a. het renoveren van de begraafp laatsen .

Het implementeren van de voo rgeste lde maatregelen u i t het beheerkader afva l -

s to f fen.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Afvals to f fen inzamel ing

De vergoedingen vanui t de Raamovereenkomst verpakk ingen dalen de komende

jaren, waardoor de inkomsten onder druk komen te s taan . Onzekerheid in de on t-

wikkel ing van de vergoeding op door de markt op gescheiden grondstof fen vormt

een bedre ig ing voor de hoogte van de inkomsten.

Het contract voor de inzamel ing van huishoudel i j k a fva l loop t in 2018 a f . Met een

98

n ieuwe aanbesteding bestaat het r is ico op een hoger tar ie f per hu ishouden voor

de inzamel ing van huishoudel i jk a fva l .

De kostendekkendheid v ia de afva ls to f fenhef f ing s taat onder d ruk. Ook na impl e-

mentat ie van het n ieuwe beheerkader za l voor kostendekkendheid gezorgd moeten

worden.

L i jkbezorg ing

De leges voor de l i jkbezorg ingsrechten zi jn n ie t kostendekkend. De kostendekken d-

heid van de leges b l i j f t i n de komende jaren onder druk s taan. De reden h iervoor is

een s t i jg ing van de kosten d ie gemaakt worden voor het beheer van begraafp laatsen

(conform de u i tgangspunten u i t het beheerp lan Recreat iegebieden en begraafp laa t -

sen 2015-2018) in combinat ie met een verwachte dal ing van het aanta l begrafeni s-

sen.

Rioo lhef f ing

Nieuwe on twikkel ingen op het gebied van k l imaat en kostentoede l ing le iden to t n ieu-

we inzichten en wel l icht versnelde maat regelen. Di t kan de kostendekkendheid van

r ioo lhef f ing beïnvloeden.

Activi te i t 4. Overige activiteiten

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens be-

staand be-

leid?

Digi ta le bronnen worden s teeds gangbaarder b innen de overheid. Het His tor isch Ar-

ch ief W est land heef t be le id ontwikkeld om de komende jaren meer d ig i ta le bronnen te

kunnen aanbieden.

Waar staan

wi j nu?

Het His to r isch Arch ief West land heef t de burger l i jke s tand gegevens la ten d ig i ta l i se-

ren en voor derden toegankel i jk gemaakt v ia de websi te . De b ib l io theek cata logus en

de zogenaamde b lauwe bronnen zi jn naar verwacht ing e ind 2018 onl ine geplaats t .

Er wordt een update gemaakt van het HAW meer jar ig be le idsplan. Hier in s taat onder

meer beschreven wat he t be le id ten aanzien van d ig i ta le arch ieven en over ige bro n-

nen is en welke ro l het His tor isch In fo rmat ie Punt (HIP) h ie r in heef t . He t HIP za l in

samenwerk ing met het West lands Museum gereal iseerd worden.

Beleids-


F i jn hu ishoudel i j k res ta f va l 208 kg CBS - S ta t i s t iek Hui s -

houdel i j k a fva l

N ie t gesche iden i ngezameld hu ishoudel i j k a f va l .


2011 222 -

2012 216 -

2013 211 -

2014 209 -

2015 207 -

2016 208 189

99

Beleids-


Hern ieuwbare e lek t r i c i te i t 1 ,5 Ri jks wate rs taat

K l imaatmoni tor

Hern ieuwbare e lek t r i c i te i t i s e lek t r i c i te i t d i e i s opgewek t u i t wind, wate rk racht , zon o f

b iomassa.


2010 0 ,4 10,9

2011 0 ,4 11,0

2012 0 ,4 12,0

2013 0 ,6 11,1

2014 0 ,7 10,1

2015 0 ,8 12,2

2016 1 ,5 12,6

Verbonden

Part i jen

NV Huisvui lcent ra le Noord -Hol land

Vanui t een publ ieke verantwoordel i jkheid is het be langr i jk contro le te houden op de

in tegra le keten van a fva lbeheer. Op d ie manier kunnen de maatschappel i jke be langen

het beste worden gediend door b i j voorbeeld min imal iser ing van mi l ieu r is ico ’s , ve r -

duurzaming van het a fva lbeheer en daarnaast een hoge kwal i te i t van d ienstver len ing

tegen zo laag mogel i jke maatschappel i jke kosten. In opdracht van de dee lnemende

overheden (aandeelhouders) werkt HVC aan het rea l iseren van de doels te l l ingen op

het gebied van grondsto f fen, a fva lbeheer en duurzame energ ie.

Gerelateerde

l inks Beheersverorden ingen dec ent ra le wet - / rege lgev ing

Jaar van

vas ts te l l ing Loopt i jd

A lgemene P laatse l i j ke vero rden ing W es t land 2016 2016

Beheersverorden ing begraafp laatsen gemeente W es t land

2013 2013 door lopend

Vero rden ing op de hef f ing en invo rder i ng van

l i j kbezo rg ings rechten 2016 2015 door lopend

A fva ls to f fenve ro rden ing 2012 gemeente W es t land 2011 door lopend

Vero rden ing a f va ls to f fenhe f f ing 2016 2015 door lopend

Vero rden ing A fva lwaterve rwerk ing 2014 door lopend

Rioo lhef f i ng ve ro rden ing 201 8 2017 2018

Kaders te l lende be le idsnota ’s Jaar van

vas ts te l l ing Loopt i jd

Vis ie “Diens tver l en ing D ich tb i j ” 2009 n .v . t .

Beheerp lan Openbare Ruim te - W aterhu ishouding 2015 2018

Beheerp lan Openbare Ruim te – W oonwi jken en Dorpscent ra 2015 2018

Beheerp lan Openbare Ruim te – Recreat i egeb ieden en

Begraafp laatsen 2015 2018

100


Wat mag het

kosten?

Programmatotaal

(x € 1.000)


2017 2018 2019 2020 2021 2022

Lasten

F05 Persoonsdocumenten 4 .577 3 .958 3 .485 3 .325 3 .326 3 .326

F20 A fva l inzamel ing 7 .413 7 .176 7 .175 7 .284 7 .428 7 .548

F25 Begraafp laatsen 2 .160 1 .183 1 .524 1 .540 1 .543 1 .565

F30 Mi l i euhef f ingen 85 115 115 115 115 115

F35 Hef f ing en i nvorde r ing gem.

be las t ingen en hef f ingen

1 .242 1 .428 1 .426 1 .426 1 .426 1 .426

Totaa l l as ten 15.477 13.860 13.725 13.690 13.838 13.980

Baten

F05 Persoonsdocumenten 2 .648 1 .870 1 .441 1 .078 1 .079 1 .079

F20 A fva l inzamel ing 736 700 683 665 653 635

F25 Begraafp laatsen - 3 .962 800 1 .104 1 .117 1 .140 1 .140

F30 Mi l i euhef f ingen 19.843 19.962 20.087 20.212 20.337 20.462

F35 Hef f ing en i nvorde r ing gem.

be las t ingen en hef f ingen

147 142 142 142 142 142

Totaa l baten 19.412 23.474 23.457 23.214 23.351 23.458

Saldo van baten en las ten 3 .935 9 .614 9 .732 9 .524 9 .513 9 .478



2017 2018 2019 2020 2021 2022

S tor t ingen rese rves 0 0 0 - 120 - 120 - 120

Ont t rekk ingen rese rves 1 .232 540 530 502 532 496

Totaa l mutat ies reserves 1 .232 540 530 382 412 376

Geraamd begro t ingsresul taa t 5 .167 10.154 10.262 9 .906 9 .925 9 .854


Bes tuur

- 5 .268 - 196 - 196 - 196 - 196 - 196


Burgerzaken

19 36 50

63 86 86

Totaa l mutat ies voo rz ien ingen - 5 .249 - 160 - 146 - 133 - 110 - 110

101

Programma Bestuur en Veiligheid


Accent Veilig Westland

Doel Het vergroten van de ve i l igheid in W est land

Activi te i ten 1. Opste l len W est lands Vei l igheidsbele id

2. Betrekken inwoners en bedr i jven (burgerpar t ic ipa t ie)

3. Inzet op prevent ie

Activi te i t 1. Opstellen Westlands Veiligheidsbeleid

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Op het gebied van ve i l igheid wi l len we de burgers en ondernemers meer e igen ve r-

antwoordel i jkheid la ten nemen door hen goed te in formeren, b i j p lannen te betrekken

en een ro l te geven.

Samen met onze ketenpartners voeren we het West lands Vei l igheidsbele id u i t .

Onderdeel van het ve i l igheidsbele id is de handhaving. Daarb i j gaat het om de han d-

havingsstrateg ie voor he t toezich t openbare ru imte en het handhavingsbe le id vo or de

horeca.

Beleids-


Misd r i j ven 1 ,5 CBS - Gereg is t ree rde

c r im ina l i te i t /D ie fs ta l len

Het aanta l w inke ld ie fs ta l l en pe r 1 .000 inwoners .


2008 1 ,5 2 ,3

2009 1 ,8 2 ,5

2010 2 ,9 2 ,5

2011 2 ,7 2 ,6

2012 2 ,3 2 ,6

2013 2 ,2 2 ,6

2014 1 ,9 2 ,5

2015 1 ,9 2 ,4

2016 2 ,0 2 ,3

2017 1 ,5 2 ,2




Het aanta l d ie fs ta l l en u i t won ingen, pe r 1 .000 inwoners .


2008 5 ,7 4 ,3

2009 5 ,7 4 ,5

2010 5 ,9 5 ,0

2011 6 ,5 5 ,4

2012 6 ,1 5 ,5

2013 4 ,7 5 ,2

2014 4 ,5 4 ,2

2015 3 ,9 3 ,8

2016 3 ,9 3 ,3

2017 3 ,9 2 ,9

102

Beleids-




Het aanta l geweldsm isdr i j ven per 1 . 000 i nwoners . Voorbee lden van geweldsm isdr i j ven z i jn

seksue le m isdr i j ven, levensdel ic ten zoa ls moord en doods lag en dood en l i chamel i j k le tse l

doo r schu ld (bed re ig ing, m ishandel i ng, e tc . ) .


2008 3 ,7 7 ,3

2009 3 ,8 7 ,3

2010 4 ,3 7 ,0

2011 4 ,3 6 ,8

2012 3 ,7 6 ,6

2013 3 ,3 6 ,2

2014 3 ,3 5 ,9

2015 3 ,0 5 ,5

2016 3 ,1 5 ,3

2017 3 ,0 5 ,0




Het aanta l ve rn ie l ingen en beschad ig ingen, pe r 1 .000 inwoners .


2008 11,1 12,3

2009 10,5 10,8

2010 9 ,5 9 ,1

2011 9 ,5 8 ,9

2012 6 ,2 8 ,0

2013 6 ,4 7 ,0

2014 5 ,5 6 ,5

2015 6 ,1 6 ,0

2016 6 ,9 5 ,6

2017 3 ,9 4 ,8


Hardekern j ongeren 0 ,8 Korps Landel i j ke

Po l i t ied iens ten (KLPD)

Het aanta l hardeke rn j ongeren, per 10.000 i nwoners i n de l eef t i jd van 12 -24 jaar .


2005 1 ,3 2 ,7

2006 1 ,5 2 ,6

2007 1 ,2 2 ,7

2008 1 ,6 2 ,4

2009 1 ,5 2 ,1

2010 1 ,0 1 ,9

2011 1 ,5 1 ,8

2012 1 ,3 1 ,7

2013 1 ,1 1 ,4

2014 0 ,8 1 ,3

103

Beleids-


Verwi jz i ngen Hal t 92 Bureau Hal t

Verwi jz i ngen Hal t pe r 10.000 inwoners van 12 -17 jaa r


2013 86 142

2014 94 138

2015 87 134

2016 130 137

2017 92 131

Facultat ieve

Indicatoren Ef fec t ind ic a-

tor

0-

me-

t ing

Ac tu-

ee l

c i j fe r

S t reefwaarde

Bron 2019 2020 2021 2022

Het rappor t -

c i j fe r dat de

W es t landse

burge r toe -

kent aan de

ve i l ighe id

7 ,4

(2017)

7 ,6 7 ,6

In tegra le Ve i l ighe ids -

moni tor

( twee jaar l i j ks )

D i t c i j fe r wordt

achtera f gemeten en

kan dus pas achtera f

gecommuniceerd wor -

den.

E f f e c t i n d i c a t o r A c t u e e l c i j f e r ( 20 1 7 )

Aandeel dat z ich wel eens onve i l i g voe l t i n

de buur t 11,6%

E f f e c t i n d i c a t o r A c t u e e l c i j f e r ( 20 1 5 )

W estland Neder land

Mate van ove r las t van buur tbewoners

( f ys ieke ve r loeder i ng, soc iaa l en verkeer ) 41% 48,6%

Activi te i t 2. Betrekken inwoners en bedri jven (burgerparticipatie)

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Om onze inwoners en bedr i jven meer te be trekken b i j een ve i l ige leefomgeving s t im u-

leren wi j de deelname aan Buurtp revent ie , te le foonc i rke ls , W hatsApp-groepen en Bur -

gernet door de inzet van wervingscampagnes en onze regul iere communicat iekanalen.

Activi te i t 3. Inzet op preventie

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Wij gaan inzet ten op prevent ie -act iv i te i ten, zoals voor l icht ingsbi jeenkomsten en ove r-

va l t ra in ingen voor winke l iers /bedr i j ven.

104

Gerelateerde

l inks

Kaders te l lende

bele idsnota ’s Jaar van vas ts te l l i ng Loopt i jd

Handhavingss t ra t eg ie Toe-

z icht Openbare Ruim te

gemeente W es t land 2013

2013 onbepaalde t i jd

W es t lands Ve i l ighe idsbe le id 2015 2015-2018

105


Continuïteit van de bedri jfsuitoefening (going concern)

en overige intensiveringen niet toe te delen aan accenten

Activi te i ten 1. Handhaving W abo-taken

2. Gr i f f ie

3 . Pr ior i ta i re handhavingsdoss iers g lastu inbouwgeb ied bestuur l i jk verwerkt

Activi te i t 1. Handhaving Wabo-taken

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Elke vie r jaar wordt het “Handhavingsbele id In tegra le Handhaving W abo - taken” ge-

evalueerd . He t hebben van handhavingsbele id is een wet te l i jke verp l icht ing. Di t be le id

geef t de kaders voor het u i tvoeren van de werkzaamheden op het gebied van mi l ie u-

handhaving en bouwen woningtoezicht (W abo-taken). W i j wi l len een pret t ige woon -,

werken leefomgeving voor onze burgers en ondernemers. Da t wi l len wi j bere iken

door de duurzaamheid, ve i l igheid en leefbaarheid in W est land te vergroten en te

waarborgen . Handhaving is h ierb i j één van de middelen d ie worden ingezet . Handh a-

ving is dus geen doel op zich, ma ar een onderdeel van de reguler ingsketen (ontwikk e-

l ing wet - en regelgeving – normste l l ing – vergunn ingver len ing – u i t voer ing – toezicht -

handhaving) . Ui tgangspunt is dat de huid ige aanpak (kern: modern toez icht ) word t

voor tgeze t .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Uitvoer ing van act i v i te i ten d ie s taan vermeld in het “Handhavingsbele id In tegra le

Handhaving W abo- taken” en het handhavingsui tvoer ingsprogramma 2018.

Verbonden

part i jen

Omgevingsdienst Haaglanden (ODH):

Het doel van de ODH is het u i tvoeren van de wet te l i jke mi l ieutaken. Hie rb i j wordt vo l -

daan aan landel i jke kwal i te i tscr i ter ia , wordt gezorgd voor spec ia l ismevorming op i n-

houd en wordt een b i jd rage geleverd aan een constante en eenduid ige taakui tvoer ing

in de reg io.

Vei l igheidsregio Haaglanden (VRH) : De Vei l igheidsregio Haaglanden (VRH) is onts taan op bas is van de W et ve i l igheidsr e -

gio ’s d ie gemeenten verp l icht een gemeenschappel i jke regel ing aan te gaan voor het

organiseren van de samenwerk ing op he t gebied van b randweerzorg, rampenb estr i j -

d ing en cr is isbeheers ing en geneeskundige hulpver len ing .

Innovat ionQuarter ( IQ):

IQ heef t a ls doels te l l ing het ontwikkelen van Zuid -Hol land to t één van de meest inn o-

vat ieve reg io ’s van Europa. Al le act i v i te i ten r ichten zich op d r ie p i j lers : i nnovat ie ,

invester ingen en vest igen met name op het gebied van L i fe Sc iences & Heal th , Safety

& Secur i t y, Cleantech en Hort icu l tu re

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De wet VTH (Vergunningver len ing Toezicht en Handhaving) is per apr i l 2016 in

werk ing get reden. Gemeenten zi jn verp l icht om een verordening kwal i te i t VTH te

hebben. De raad van W est land heef t deze verordening vastgeste ld . Gemeenten

bepalen ze l f het kwal i te i tsn iveau van de VTH-taken. Jaar l i jks word t h ierover ve r-

antwoord ing afge legd aan de ra ad. De provinc ie contro leer t , in het kader van i n -

terbestuur l i jk toezicht , o f de gemeente een vastgeste lde verordening hee f t en hoe

er u i tvoer ing aan gegeven wordt . De zorg voor de toekomst is dat het meer en

meer een u i tdaging gaa t worden om gekwal i f iceerd technisch personeel aan te

t rekken om de medebewindtaken u i t te voeren.

106

De Tweede Kamer heef t het wetsvoors te l Kwal i te i tsborg ing voor het bouwen naar

de Eerste Kamer gezonden. Het wetsvoors te l is echter na het u i tbrengen van de

s temverk lar ingen door de min is ter teruggenomen naar de Tweede Kamer. Di t wet s-

voors te l regel t da t voor gebouwen in een lage r i s icok lasse de technische toets en

toezichts taken van de gemeente verschuiven naar de markt . De wet za l naar ve r-

wacht ing n ie t in de huid ige vorm ter s temming a an de eers te Kamer worden voo r-

gelegd. Het is n ie t bekend of het hu id ige demiss ionai re kabinet met een aanpa s-

s ing komt.

Met de Omgevingswet , d ie naar verwacht ing in 2019 of 2020 in werk ing t reedt , wi l

het kabinet het omgevingsrecht makkel i jker maken. Veel marktpar t i jen en gemeen-

ten vinden de regels voor ru imte l i jke p lannen nu ingewikkeld en onduidel i jk . Door

regels te vereenvoudigen en samen te voegen is het s t raks makkel i jker om bou w-

pro jecten te s ta r ten. De Cr is is - en hers te lwet (Chw) maakt d i t nu a l mogel i jk door

b i jvoorbeeld bestaande regels aan te passen. Ui te indel i jk za l de Chw opgaan in de

Omgevingswet .

In het mi l ieudomein gaan s teeds meer branches onder a lgemene regels va l len. Dat

betekent dat er meer mogel i jkheden komen voor lokaal maatwerk. De gemee nte

bepaal t de kaders. Algemene t rend is dat e r een verschuiving in werkzaamheden

p laatsvindt van de voorkant (vergunningver len ing) naar de ach terkant ( toezicht en

handhaving) .

Activi te i t 2. Griffie

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

De toegankel i jkheid voor de raads leden en de burgers van W est land van in format i e-

bronnen en de vo l led ig gedig i ta l iseerde s tukkens troom in het bes lu i tvo rmingsproces

zi jn b l i j vende aandachtspunten voor de g r i f f ie .

Facultat ieve

Indicatoren E f f e c t i n d i c a t o r A c t u e e l c i j f e r ( 20 1 6 )

Belev ings onderzoek Mot ivac t ion W estland

Ver t rouwen i n de manier waarop

de gemeente wordt bes tuu rd

Zeer wein ig ve r t rouwen 8%

Tamel i j k we in ig ver t rouwen 16%

Nie t vee l , maar ook

n ie t we in ig 40%

Tamel i j k vee l ve r t rouwen 20%

Zeer vee l ver t rouwen 1%

Ik vo lg het onvo ldoende 15%

Uit de tabel b l i jk t dat ru im 75% van de geënquêteerden zich neutraa l /pos i t ie f heef t

u i tge laten over het gemeentebestuur van W est land.

Activi te i t 3. Prioritaire handhavingsdossiers bestuurli jk verwerkt

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Met behulp van ons ru imte l i jk ins t rumentar ium wordt b i jgedragen aan het verminderen

van obstakels in he t g lastu inbouwgebied. Di t is een belangr i jke randvoorwaarde voor

de modern iser ing van he t tee l tareaal in W est land.

Waar staan

w i j nu?

Tot 1 maart 2017 zi jn 71 handhavingsdoss iers bestuur l i jk ve rwerkt , u i teen lopend van

oploss ingen zonder ‘bes tuur l i jke inmenging’ to t het handhavend optreden middels het

op leggen van een las t onder dwangsom.

107

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Wij z i jn bezig met het aanpakken van s t r i jd ig gebru ik van g lastu inbouwgrond op bas is

van de p r ior i te r ing in de reconstruct ie . W i j zu l len ervar ingsc i j fers opbouwen voor de

jur id ische afwikkel ing van deze doss ie rs . Door de lange (meer jar ige) jur id ische doo r-

loopt i jden kan de vo l led ige afwikkel ing prakt isch gezien n ie t worden afgebakend. A f-

hankel i jk van de e rvar ingsc i j fers en het beschikbare budget , v indt nadere bepal in g

p laats van het aanta l te behandelen doss iers .

Daarnaast is begin 2017 een s tar t gemaakt met het op lossen van een aanta l zaken

door gebru ikmaking van een koopopt ie in combinat ie met een t i jde l i jke omgevingsve r-

gunning. Op deze wi j ze wordt he t s t r i jd ige geb ru ik t i jde l i jk opgeheven. In een aanta l

doss iers is deze mogel i j kheid geboden en naar verwacht ing worden in he t derde kwa r-

taa l van 2017 de eers te zaken ook op deze wi j ze bestuur l i jk verwerkt .

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De wens is de inzet op handhaving in het g lastu inbouwgebied te vergroten om met

een duide l i jke doels te l l i ng en een passend tempo zaken af te wikkelen. Met ext ra i n-

zet kan een deel van de werkvoorraad worden opgepakt . De verwacht ing i s dat de

inzet e f fect ie f is door hoofdzakel i jk te handhaven in de pr ior i ta i re gebieden Boomawa-

ter ing en Poelzone en in andere potent iee l kansr i jke gebieden voor reconstruct ie en

waar nodig in te zet ten op t i jde l i jke legal iser ing van de geconsta teerde s t r i jd igheden.

108


Wat mag het

kosten?

Programmatotaal

(x € 1.000)


2017 2018 2019 2020 2021 2022

Lasten

G05 Gemeente raad 2 .155 2 .268 2 .233 2 .233 2 .233 2 .233

G10 Burgemees ter W ethouders 1 .930 2 .472 1 .764 1 .764 1 .764 1 .764

G15 Bes tuur l i j ke samenwerk ing 362 365 365 365 365 365

G20 Verk iez ingen 304 191 389 153 220 220

G25 A lgemene voo r l i ch t i ng 300 275 275 275 275 275

G35 Brandweer 207 178 241 239 236 234

G40 In tegra le ve i l ighe id 2 .229 2 .602 2 .413 2 .413 2 .413 2 .413

G45 Fys ieke ve i l i ghe id 6 .752 6 .804 6 .847 6 .846 6 .821 6 .808

G50 In tegra le handhav ing 4 .552 4 .728 4 .366 4 .366 4 .366 4 .366

Totaa l l as ten 18.791 19.883 18.893 18.654 18.693 18 .678

Baten

G05 Gemeente raad 28 0 0 0 0 0

G10 Burgemees ter W ethouders 37 15 15 15 15 15

G15 Bes tuur l i j ke samenwerk ing 245 0 0 0 0 0

G20 Verk iez ingen 0 0 0 0 0 0

G25 A lgemene voo r l i ch t i ng 9 0 0 0 0 0

G35 Brandweer 440 446 446 446 446 446

G40 In tegra le ve i l ighe id - 637 32 32 32 32 32

G45 Fys ieke ve i l i ghe id 200 108 85 85 85 85

G50 In tegra le handhav ing 237 230 230 230 230 230

Totaa l baten 559 831 808 808 808 808

Saldo van baten en las ten - 18.232 - 19.052 - 18.085 - 17.846 - 17.885 - 17 .870



2017 2018 2019 2020 2021 2022

S tor t ingen rese rves - 1 .039 - 2 .474 0 0 0 0

Ont t rekk ingen rese rves 309 272 8 83 158 251

Totaa l mutat ies reserves - 730 - 2 .202 8 83 158 251

Geraamd begro t ingsresul taa t - 18.962 - 21.254 - 18.077 - 17.763 - 17.727 - 17.619


Bes tuur

- 727 - 897 - 200 - 200 - 200 - 200


Burgerzaken

323 470 491 452 445 429

Totaa l mutat ies voo rz ien ingen - 404 - 427 291 252 245 229

109

Gemeente Westland Begroting 2019 – 2022

II Concernfinanciën en Algemene dekkingsmiddelen

110

Algemene dekkingsmiddelen

Thema Financiën

Accent Beperken woonlasten

Doel De gemeente l i jke woonlasten s t i jgen gemiddeld n ie t meer dan met he t in f la t ieperce n-

tage.

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Tar ieven van ozb, a fva ls to f fen - en r ioo lhef f ing (samen de gemeente l i jke woonlasten)

s t i jgen gezamenl i jk maximaal met de in f la t ie .

Waar staan

w i j nu?

In 2018 zi jn de ta r ieven OZB, afva ls to f fenhef f ing en r ioo lhef f ing , behoudens een co r-

rect ie voor de waardeontwikkel ing, ongewi jz igd gebleven.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Uitgangspunt is om de woonlasten voor onze inwoners gemidde ld genomen n iet meer

te la ten s t i jgen dan met de in f la t iecorrect ie .

Beleids-

indicatoren

Naam indicator Resultaat Bron

Gemiddelde WOZ-waarde 244 CBS - Statistiek Waarde Onroerende Zaken

De gemiddelde WOZ waarde van woningen.

Jaar Westland Nederland

2012 274 232

2013 262 223

2014 247 211

2015 237 206

2016 237 209

2017 244 216


Gemeentelijke woonlasten eenpersoonshuishouden € 678 COELO, Groningen

Het gemiddelde totaalbedrag in euro's per jaar dat een éénpersoonshuishouden betaalt aan woonlasten.


2014 662 627

2015 659 637

2016 679 651

2017 674 644

2018 678 649

111

Beleids-

indicatoren


Gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden € 758 COELO, Groningen

Het gemiddelde totaalbedrag in euro's per jaar dat een meerpersoonshuishouden betaalt aan woonlasten.


2014 743 698

2015 739 709

2016 758 723

2017 754 723

2018 758 721

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Afvals to f fenhef f ing

De kostenst i jg ing voor a fva l inzamel ing, a fva lverwerk ing en dal ing van de opbren g-

s ten van de deels t romen le id t er toe dat de ont t rekk ing u i t de reserve afva l to e-

neemt. De p rognoses la ten zien da t b i j ongewi j z igd bele id en ind ien a l les vo l gens

p lanning ver loopt de reserve a fva l in 2019 vo l led ig is u i tgeput . De kostendekkend-

heid van de afva ls to f fenhef f ing is onderwerp van het W est landProgramma.

Rioo lhef f ing

Op d i t moment va l t het budget voor u i tvoer ing van de water taken bui ten de r ioo lhe f-

f ing. Di t betekent dat de las ten worden gedekt vanui t a lgemene dekk ingsmiddelen

en dat voor - en nadelen d i rect le iden to t een ef fect op het jaar rekeningresul taat .

Vanaf 2019 worden de kosten van de water taken toegerekend aan de r ioo lhef f ing.


Thema Financiën

Accent Financiële duurzaamheid

Doel Een f inanc iee l duurzaam bele id dat zorgt voor so l ide gemeentef inanc iën .

Activi te i ten 1. Structureel s lu i tende meer jarenbegrot ing

2. Geen n ieuwe belast ingen

3. Voldoende weerstandsvermogen

4. Kostendekkende tar ieven

5. Verk le inen grondposi t ie en rente last

6. Min imal iseren gemeente l i jke vastgoedportefeu i l l e

7. Kengeta l soc iaa l domein

1. Structureel sluitende meerjarenbegroting

Waar staan

w i j nu?

Gedurende de per iode 2014-2018 is de raad s teeds een s t ructureel s lu i tende meer j a-

renbegrot ing aangeboden.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Een s t ructureel s lu i tende meer jarenbegro t ing b l i j f t ook in 2019 een le idend pr inc ipe

voor ons co l lege.

112

2. Geen nieuwe belastingen

Waar staan

w i j nu?

Er zi jn geen n ieuwe belast ingen ingevoerd.

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Het kabinet hee f t op 24 jun i 2016 in een b r ie f aan de Tweede Kamer bouwstenen g e-

geven voor een hervorming van he t lokaal be last inggebied. Verschuiving van Ri jks -

naar gemeentebelast ingen zou op de agenda van het vo lgende kabinet moeten s taan.

In het regeerakkoord tussen VVD, CDA, D66 en CU zi jn echte r geen afspraken g e-

maakt over een andere invu l l ing van he t lokaal be last inggebied. W el is een in i t ia t ie f -

wetsvoors te l in behande l ing b i j de Tweede Kamer van het l id Veldman (VVD). Di t

voors te l kan le iden to t een wi j z ig ing van de Gemeentewet en van de W et mi l ieubeheer

om gemeenten te kunnen verp l ich ten de r ioo l - en de afva ls to f fenhef f ing te la ten bet a -

len door de daadwerkel i j ke gebru iker en n ie t door de e igenaren van onroerende zaken

of u i t a lgemene middelen.

3. Voldoende weerstandsvermogen

Waar staan

w i j nu?

Door een toename van de algemene reserve en een dal ing van de r is ico ’s kon b i j de

eerste actual isat ie 2018 het a ls weerstandsvermogen geoormerkte deel van de so l id i -

te i ts reserve vo l led ig worden gedeblokkeerd. D e omvang van de a lgemene reserve is

toere ikend a ls weerstandscapaci te i t .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Een rat io van min imaal 1 ,0 voor het weerstandsvermogen is en b l i j f t het u i tgangspunt .

4. Kostendekkende tarieven

Waar staan

w i j nu?

Het u i tgangspunt is dat de tar ieven s t i jgen met maximaal de in f la t iecorrect ie . Hierb i j

houden wi j rekening met de wet te l i jke maxima voor een aanta l secre tar ie leges en de

bestuur l i jke wens om maatschappel i jk aanvaardbare tar ieven te hanteren .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Door de aan trekkende economie wordt e r meer gebouwd, waardoor de opbrengst van

Wabo-gere lateerde leges aanzien l i jk s t i jg t . De kostendekkendheid voor d i t onderdeel

is 100%. W i j moni toren daarb i j dat het percentage de geldende normen n iet ove r-

schr i jd t .

5. Verkleinen grondpositie en rentelast

Waar staan

w i j nu?

De grondposi t ie van de gemeente W est land heef t voora l te maken met de grondba n-

ken voor de deelnemingen ONW en OBW Z. Met de her i jk ing van de afspraken in deze

per iode zi jn ook scherpere afspraken gemaakt over de u i tnamen u i t de grondbanken

door de deelnemingen.

Voor OBW Z bedraagt deze min imaal € 5 mln . per jaar . ONW neemt vier t ranches van

c i rca € 15 m ln . u i t . OBWZ heef t in 2016 en 2017 per jaar voor c i rca € 20 mln . a fge-

nomen c .q. betaald. ONW heef t in 2015 de eers te t ranche afgenomen. De schuldpos i -

t ie van de gemeente is hoofdzakel i jk h ie rdoor vanaf u l t imo 2014 gele ide l i jk gedaald

van € 378 mln . naar € 337 mln . u l t imo 2017. Naar verwacht ing daal t de schuldpos i t ie

in de per iode 2018 -2022 van € 336 mln. (begin 2018) to t € 311 mln. u l t imo 2022.

Hierdoor daal t ook de rente last .

De gebiedsontwikkel ingen lopen nog c i rca 10 jaar . Deze t i jd za l het ook kosten om de

grondposi t ies verder a f te bouwen. Voora l de economische omstandigheden bepalen

113

de snelhe id van de ontwikkel ing, dus ook van de grondafname. Verdere afbouw van

de grondposi t ie verg t nog enige t i jd en za l in de komende jaren p laatsvinden.

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Wij b l i jven ons inze t ten om de grondposi t ie en daarmee de schuldpos i t ie verder te

ver lagen .

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

De r is ico 's betref fen met name de opnamecapaci te i t in de markt en ver t rag ingen in

het onherroepel i jk worden van bestemmingsplannen. De woningbouwmark t is en b l i j f t

voor lop ig naar verwacht ing goed.

6. Minimaliseren gemeenteli jke vastgoedportefeuille

Wat doen wi j

daarvoor vol -

gens bestaand

beleid?

Van vr i jkomend maatschappel i jk vastgoed zoals schoolgebouwen wordt bepaald of

een maatschappel i jke herbestemming noodzakel i j k is . Bi j het ontb reken van de nood-

zaak wordt de accommodat ie afgestoten. De aanpak is kernger icht .

Waar staan

w i j nu?

De verkooptaakste l l ing voor 2011 -2015 bedroeg € 4,8 mln. Ul t imo 2017 was d i t geheel

gereal iseerd.

Het a fs toten van over to l l ig vastgoed is over igens een door lopende act i v i te i t d ie over

meerdere jaren p laatsvindt en ook s teeds de aandacht van het co l lege heef t .

7. Kengetal sociaal domein

Waar staan

w i j nu?

Het bere iken van f inanc ië le duurzaamheid is onderdeel van een meer ja r ig t ransform a-

t ieproces soc iaa l domein. In deze co l legeper iode is cont inuï te i t van zorg het u i t -

gangspunt geweest en n ie t het kostenaspect . W e hebben de eers te s tappen op weg

naar f inanc ië le duurzaamheid gezet door de inzet op prevent ie en een in tegra le aa n-

pak te vers terken. Het r endement van deze bele ids in tens iver ingen za l pas over een

aanta l jaren zichtbaar worden.

Het is – zoals inder t i jd ook de verwacht ing was – n ie t ge lukt een ju is te voorspel l ing

van de budget ta i re ontwikkel ingen te geven. Di t komt enerzi jds door de in format i epo-

s i t ie d ie we hadden b i j het opste l len van het soc iaa l be le idskader ‘Kernacht ig Soc i -

aal ’ . W e hadden geen enkel inzicht in de zorgconsumpt ie , omdat er in het oude zor g-

ste lse l geen reg is t ra t ie per gemeente was. Anderzi jds hebben verander ingen in bu d-

get ten en regelgeving door het Ri jk en onvoorspelbare ontwikkel ingen in het gebru ik

van hulp en ondersteuning het las t ig gemaakt de kosten ju is t in te schat ten .

Specif ieke

act ivi te i ten

in 2019

Met ingang van 2019 verandert de inkoopsystemat iek en gaan we over op s tur ing op

resul taat met bet rekk ing to t de W mo . Voor de Jeugdzorg za l deze inkoopsystemat iek

met ingang van 2020 worden ingevoerd.

114

Beleids-

indicatoren


Demografische druk 71,1 CBS – Bevolkingsstatistiek

De som van het aantal personen van 0 tot 20 jaar en 65 jaar of ouder in verhouding tot de personen van 20 tot 65 jaar.


2009 68,7 63,4

2010 69,3 63,8

2011 69,3 64,0

2012 68,4 65,1

2013 68,9 66,2

2014 69,3 67,0

2015 69,5 67,9

2016 70,4 68,5

2017 71,2 69,0

2018 71,1 69,6

Facultat ieve

indicatoren Effectindicator

0-meting Actueel cijfer

Streefwaarde

2015 2018 2019 2020 2021

Uitputting budget: WMO 100 80 80 83 83

Uitputting budget Jeugd 100 76 75 74 74

Uitputting Participatie 100 103 103 103 103

Totaal 300 259 258 260 259

Kengetal 2015=100 100 86 86 87 87

Externe

ontwikkel ingen

& ris ico’s

Ris ico:

Vanaf 2019 is e r sprake van onduidel i jkheden over de def in iër ing en met ing van he t

resul taat van de gewi j z igde inkoopsystemat iek. We beogen het r is ico te beperken

door de ervar ing te benut ten d ie is opgedaan in andere reg io ’s , d ie a l op deze i n-

koopsystemat iek z i jn overgestapt .

115




Beleids-

indicatoren

Beleidsindicatoren niet toe te delen aan accenten


Formatie 6,64% Gegevens gemeente Westland

Formatie (Fte) per 1.000 inwoners


2013 8,23 % -

2014 7,79 % -

2015 6,93 % -

2016 7,04 % -

2017 7,00 % -

2018 6,70 % -

2019 6,64 % -


Bezetting 6,66 % Gegevens gemeente Westland

Bezetting (Fte) per 1.000 inwoners


2013 7,34 % -

2014 7,20 % -

2015 6,70 % -

2016 6,40 % -

2017 6,81 % -

2018 6,71 % -

2019 6,66 %


Apparaatskosten per inwoner € 603 Gegevens gemeente Westland

De totale apparaatskosten gedeeld door het aantal inwoners.


2013 € 647

2014 € 543

2015 € 527

2016 € 579

2017 € 591

2018 € 609

2019 € 603

116

Beleids-

indicatoren


Externe inhuur 10,9 % Gegevens gemeente Westland

Kosten als % van totale loonsom + totale kosten inhuur externen


2013 8,2 %

2014 10,8 %

2015 8,6 %

2016 8,2 %

2017 10,4 %

2018 10,9 %


Overhead 10,05 % Gegevens gemeente Westland

De kosten van overhead gedeeld door de totale lasten.


2013 9,26 %

2014 8,13 %

2015 8,01 %

2016 8,71 %

2017 10,91 %

2018 11,81 %

2019 10,05 %

Verbonden

part i jen

NV Bank Neder landse Gemeenten

De BNG Bank is de bank van en voor overheden en ins te l l ingen voor het maatschapp e-

l i jk be lang. Het d ienen van het maatschappel i jk be lang b indt de bank met de gemeente

West land.

NV Hold ing JUVA

De gemeente W est land zie t het houden van aandelen in NV Hold ing JUVA a ls be langr i jk

onderdeel van haar maatschappel i jke taak: het gaat om het t ransporteren van energ ie

en daaraan gere lateerde producten en d iensten b innen met name de gemeenten W es t-

land en Midden-Del f land .

Evides

De gemeente W est land zie t het houden van haar 118.904 aandelen in Evides a ls onde r-

deel van haar maatschappel i jke taak. Het doel van Evides is het a l t i jd kunnen leveren

van schoon en hoogwaard ig dr inkwater en het cont inu beschikbaar hebben van ind u-

s t r iewater dat aan s t renge normen vo ldoet .

Voor de d r ie bovenstaande par t i jen geldt dat de jaar l i jkse winstu i tker ingen van de b e-

dr i jven een re levante inkomstenpost vormen voor W est land.

117


A ls dekk ingsmiddel voor de programma's d ienen de a lgemene dekk ingsmiddelen. De belangr i jks te o n-

derdelen h iervan zi jn :

Lokale be last ingen (onroerende zaakbelast ing, toer is ten - en fo rensenbelast ing)

A lgemene u i tker ing u i t het gemeentefonds

Rente en d iv idend van geld len ingen en deelnemingen

Ook de concernste lposten vormen een onderdeel van de a lgemene dekk ingsmiddelen, b i jvoorbee ld de in

de begrot ing opgenomen s te lposten ten behoeve van nader te s te l len bele idspr ior i te i ten o f a ls taakste l -

l ing voor nog te concret i seren bezuin ig ingen.

In tabel 1 z i jn de ramingen opgenomen van h ierboven genoemde a lgemene dekk ingsmiddelen.

Tabel 1 : Algemene dekkingsmiddelen ( x € 1 . 0 0 0 )

2019 2020 2021 2022

Concernstelposten 4.175 4.790 7.575 8.315

Geldleningen en deelnemingen 13.292 13.263 13.313 13.316

Dividend nutsbedrijven 12.272 12.172 12.172 12.172

Beleggingen/deelnemingen 609 590 570 550

Renteresultaat 411 501 571 594

Algemene uitkering uit het gemeentefonds 127.250 128.992 130.433 131.897

Onroerendezaakbelastingen 27.126 27.326 27.526 27.726

OZB eigenaren niet-woning 8.152 8.202 8.252 8.302

OZB eigenaren woning 13.937 14.087 14.237 14.387

OZB gebruikers niet-woning 5.037 5.037 5.037 5.037

Overige belastingen 361 361 361 361

Toeristenbelasting 253 253 253 253

Forensenbelasting 108 108 108 108

Totaal 172.204 174.732 179.208 181.615

1. Concernstelposten

Een overzicht van de s te lposten voor 2019 -2022 is opgenomen in de vo lgende tabel :

Tabel 2 : Concernstelposten ( x € 1 . 0 0 0 )

2019 2020 2021 2022

Algemeen en bedrijfsvoering 5.387 7.252 8.987 10.042

Post onvoorzien 100 100 100 100

Loon- en Prijscompensatie 3.017 3.882 4.792 5.617

Stelpost m.b.t. salarissen 200 200 200 200

Stelpost rente-afhankelijkheid 125 125 125 125

Stelpost garantiebanen 240 310 380 450

Stelpost uitkering plafond BCF -/- 625 -/- 625 -/- 625 -/- 625

Stelpost uitvoeren IBP 2.330 3.260 4.015 4.175

Bezuiniging / ombuigingen -/- 1.212 -/- 2.462 -/- 1.412 -/- 1.727

Taakstelling organisatie -/- 612 -/- 1.362 -/- 1.362 -/- 1.362

Sturen op kapitaallasten -/- 600 -/- 1.100 -/- 50 -/- 365

Totaal 4.175 4.790 7.575 8.315

118

De s te lpost voor loon - en pr i jscompensat ie is gebaseerd op de raming van de ontwikkel ing van he t loon -

en pr i jspei l in 2019 door het Cent raa l Planbureau.

Daarnaast wordt vana f 2020 rekening gehouden met de indexat ie van de b innen het gemeentefonds

naar de regul ie re maats taven overgehevelde onderdelen van het Soc iaa l Domein (z ie voorts onderdeel

2 Algemene u i tker ing u i t het gemeentefonds, onderdeel overhevel ing in tegrat ie -u i tker ing Soc iaa l Do-

mein) .

Eveneens vloe ien de s te lposten met betrekk ing to t de u i tvoer ing van het IBP ( In terbestuur l i jk Progra m-

ma) en de u i tker ing p la fond BCF voort u i t de Algemene u i tker ing. Beide s te lposten worden toege l icht in

onderdeel 2 .

De taakste l l ing op de organisat ie komt voort u i t het dekk ingsplan van he t Col legewerkprogramma 2014 -

2018. Het gaat h ier om het gedeel te dat nog n ie t spec i f iek toerekenbaar is aan de verschi l lende pr o-

gramma’s. Er is wel du ide l i jkheid over de r icht ing waar de bezuin ig ing gezocht wordt . Voor een verdere

toe l icht ing b i j deze taakste l l ing wordt kor the idshalv e verwezen naar de paragraaf bedr i j fsvoer ing.

Voor een toe l icht ing op de post Sturen op kapi taa l las ten wordt kor the idshalve verwezen naar het hoof d-

s tuk invester ingen in de f inanc ië le begrot ing.

2. Algemene uitkering uit het gemeentefonds

Jaar l i jks worden de u i tkomsten van de u l t imo mei (en soms in jun i ) ve rschenen c i rcu la i re verwerkt in de

op te s te l len meer ja renbegrot ing. Daarmee wordt de laats t bekende s tand van he t gemeentefonds in de

begrot ing verwerkt (meic i rcu la i re 2018).

In maart 2018 is eenmal ig een ext ra c i rcu la i re u i tgegeven. In deze maartc i rcu la i re z i jn de ( f inanc ië le)

gevolgen van het Regeerakkoord, de Star tnota en de Programmastar t van het In terbestuur l i jk Program-

ma ( IBP) verwerkt . De raad is over de u i tkomsten van de meic i rcu la i re 2018 reeds door middel van een

raadsbr ie f geïn formeerd.

De hoofdpunten voor het gemeentefonds zi jn de vo lgende:

A. Overhevel ing in tegrat ie -u i tker ing Soc iaa l Domein

B. Accresontwikkel ing gemeentefonds (a lgemene groei o f da l ing gemeentefonds gekoppeld aan het

ver loop van de r i jksu i tgaven)

C. Plafond BTW compensat ie fonds

D. Taakmutat ies (mutat ies b innen het gemeentefonds d ie gekoppeld z i jn aan spec i f ieke werkzaamh e-

den)

A. Overhevel ing integrat ie -uitkering Sociaal Domein

De meic i rcu la i re 2018 s taat in het teken van het in tegrere n van he t soc iaa l domein in de regul ie re

maats taven van de a lgemene u i tker ing met ingang van 2019.

Het betref t de vo lgende onderdelen:

- In tegrat ie -u i tker ing SD, onderdeel W mo met u i tzonder ing van Beschermd wonen

- In tegrat ie -u i tker ing SD, onderdeel Jeugdzorg met u i tzonder ing van Voogdi j /18+

- In tegrat ie -u i tker ing SD, onderdeel Re - in tegra t ie k lass iek

- In tegrat ie -ui tker ing W mo (de “oude” W mo regel ing)

Bi j e lkaar gaat het voor West land om een substant ië le overhevel ing van c i rca € 34 mln.

De overhevel ing van de in tegrat ie -u i tke r ingen naar de regul ie re maats taven (b i jvoorbeeld; aanta l inw o-

ners , aanta l woonru imten) ver loopt in p r inc ipe budget ta i r neut raa l . W el wordt tegel i jker t i jd een in f la t i e-

vergoeding voor het loon/pr i jspei l 2018 verwerkt en zi jn de middelen voor he t abonnements ta r ie f Wmo

en de groei ru imte via de maats taven toegevoegd. Di t resul teer t in een s t i jg ing van de u i tker ing voor de

in tegreerbare onderdelen ten opzichte van wat i n de begrot ing is opgenomen met ru im € 2,2 mln . (s t ru c-

tureel ) . Conform de afgesproken systemat iek wordt deze hogere a lgemene u i tker ing budget ta i r neutraa l

verwerkt in de budget ten Soc iaa l Domein.

Bi j de nu geïn tegreerde onderdelen van het Soc iaa l Domein za l in de vo lgende meic i rcu la i re (2019) nog

een toevoeging aan de maats taven p laa tsvinden voor het loon/p r i jspei l 2019.

119

Vanaf 2020 moet de jaar l i jkse in f la t ievergoeding door de gemeenten b innen het jaar l i jkse accres worden

opgevangen. E.e.a. is ook zo vastgelegd in de s tar tnota aan de Tweede Kamer met daar in de ver ta l ing

van de f inanc ië le afspraken u i t het regeerakkoord. Om binnen het in deze meic i rcu la i re ontvangen a c-

cres rekening te houden met de in f la t ievergoeding voor d i t onderdeel is in de s te lpost loon - en p r i j s -

compensat ie in de gemeentebegrot ing h ie rvoor ge ld gereserveerd.

Met de overhevel ing naar de regul ie re maats taven is het vanaf de meic i rcu la i re 2018 n ie t meer mogel i jk

om nog spec i f iek de to ta le omvang van he t Soc iaa l Domein b innen de a lgemene u i tker ing te herkennen

(afhankel i jk van de deta i l ler ing in de meic i rcu la i re 2019 is mogel i jk a l leen de loon/pr i js indexat ie 2019

nog wel berekenbaar) . A l leen de n ie t -geïn tegreerde onderdelen (Beschermd wonen, Voogdi j /18+, voo r -

heen W ajong, Begele id werken en W s w ; to ta le omvang c i rca € 8 ,5 mln. ) z i jn dan nog a ls zodanig na

deze meic i rcu la i re in beeld. Tot op heden is het u i tgangspunt van bele id geweest om het Soc iaa l D o-

mein budget ta i r neu traa l in de begrot ing op te nemen. Met ingang van de septemberc i rcu la i re 2018

t reedt dus een t rendbreuk op met d i t be le idsui tgangspunt . W e zul len jaar l i jks een concrete inscha t t ing

maken van de on twikkel ingen b innen het Soc ia le domein.

B. Accresontwikkel ing gemeentefonds

Bi j de maartc i rcu la i re 2018 b leek het meer jar ige accres hoger u i t te va l len dan in de begrot ing 2018 -

2021 werd voorzien. De bas is voor de accresontwikkel ing is gewi j z igd; a l le verwachte r i jksu i tgaven te l -

len nu mee a ls bas is voor de groei van het gemeentefonds. Voorheen te lden bepaalde r i jksu i tgaven n ie t

mee in de berekening van het accres. Bi j deze hogere groei is wel een koppel ing ge maakt met het In-

terbestuur l i jk programma ( IBP) en f lankerend gemaakte afspraken.

Bi j de meic i rcu la i re 2018 is de eerder in de maartc i rcu la i re geschets te pos i t ieve ontwikkel ing van het

accres neerwaar ts b i jgeste ld . De belangr i jks te verk lar ing daarvoor l ig t in de lagere ontwikkel ing van de

lonen en pr i j zen b i j de min is ter ies dan eerder verwacht en een beperkte aanpass ing van de accresre le-

vante u i tgavenontwikkel ing door de to ta le bes lu i tvorming over de voor jaarsnota van het r i jk .

BTW-compensatie fonds

In de meic i rcu la i re 2018 is een fors bedrag u i t het gemeentefonds genomen vanwege een n ieuwe wer k-

wi j ze ten aanzien van he t BTW -compensat ie fonds. De bevoorschot t ing via de meic i rcu la i re is komen te

verva l len. W el za l jaar l i jks op bas is van de laats te inzichten rond he t BCF b i j de septemberc i rcu la i re

een n ieuw voorschot worden gegeven. De septemberc i rcu la i re wordt echter – gezien het la te t i jds t ip -

n ie t meer betrokken b i j het opste l len van de begrot ing. Het betref fende voorschot word t vervo lgens a f -

gerekend b i j de me ic i rcu la i re in het vo lgende jaar . Het wegval len van het voorschot in de meic i rcu la i re

kan deels worden opgevangen door het opnemen van een s te lpost . Hierb i j hebben wi j aans lu i t ing g e-

zocht met de af rekening over 2017 en voorzicht igheidshalve een s te lpost va n € 625 .000 opgenomen

(80% van af rekening 2017).

D. Taakmutaties

Binnen het gemeente fonds is er ook sprake van taakmutat ies . Deze taakmutat ies ver lopen in pr inc ipe

budget ta i r neut raa l , aangezien e r ook taken voor de gemeente b i jkomen of ju is t a fgaan.

In de meic i rcu la i re z i jn de vo lgende taakmutat ies verwerkt :

Schulden en armoede (€ 123.871 in 2018 en € 101.964 in 2019/2020)

Ter vers terk ing van het gemeente l i jke armoede - en schuldenbele id s te l t het kabinet voor 3 jaar ge ld

(2018-2020) ter beschikk ing voor het voorkomen van schulden en de bes tr i jd ing van armoede, in het

b i jzonder onder k inderen. Er z i jn a fspraken op hoofd l i jnen gemaakt met de VNG over de inzet van deze

middelen.

Armoedebestr i jd ing k inderen (b i js te l l ing - / - € 27.876)

In de decemberc i rcu la i re 2016 is vanaf 2017 € 85 mln. beschikbaar geste ld voor de bestr i jd ing van de

gevolgen van a rmoede onder k inderen. Jaar l i jks v indt in de meic i rcu la i re actual isat ie p laats van de ve r -

de l ing.

120

Stelpost ui tvoeren IBP

In het F inanc iee l Meer ja ren Perspect ie f (onderdeel Kadernota 2019) is naar aanle id ing van de u i tko m-

sten van de maartc i rcu la i re een deel van he t accres a lgemene u i tker ing “gereserveerd” voor onder a n-

dere de opgave u i t het In terbestuur l i jk programma ( IBP). De band breed te is op bas is van de me ic i rc u-

la i re (door de accresontwikkel ing en het wegval len van de bevoorschot t ing voor het p la fond BCF) nader

berekend op ru im € 2 mln. in 2019, op lopend to t ru im € 4 mln. in 2022.

De bandbreed te werkt in deze begrot ing u i t a ls e en s te lpost (z ie tabel 2 concernste lposten) .

3. Lokale heffingen

Voor een toe l icht ing b i j de loka le hef f ingen verwi jzen wi j u naar de paragraaf loka le hef f ingen.

4. Leningen en beleggingen

De baten u i t hoofde van len ingen en beleggingen bestaan u i t de he t rente resul taat en u i t d iv idenden.

De d iv idendopbrengst van de nutsbedr i j ven bedraagt in 2019 naar verwacht ing € 12,3 mln. Een belan g-

r i jke component daarb innen vormt het d iv idend van Juva (voorheen W est land In f ra) . Op bas is van de

thans bekende in format i e is het ext ra d iv idend ( ter groot te van € 2,1 mln. ) dat W est land bovenop het

regul iere d iv idend van d i t bedr i j f a l ve le jaren ontvangt , meer jar ig in deze begrot ing opgenomen. Medio

2019 onts taat meer inzicht in de verwacht ingen ten aanzien van het d iv iden d vanaf 2020.

De opbrengst van de beleggingen en deelnemingen is in 2019 € 0 ,6 mln. , ook in de jaren daarna wordt

u i tgegaan van een verge l i jkbare opbrengst .

Voor het renteresul taat verwi j zen wi j u naar de paragraaf F inanc ier ing.

OVERHEAD

Wat is overhead?

Onder de term overhead vers taan we a l le onders teunende act i v i te i ten d ie nodig z i jn om gemeente l i jke

producten en d iensten te leveren (de vers t rekk ing van een u i tker ing, aanleg van wegen e t cetera) . De

term “ondersteunende act iv i te i ten” geef t daar bi j vo lgens ons bete r weer wat bedoeld wordt dan de term

“overhead”. Vandaar dat wi j in d i t onderdeel verder deze term gebru iken .

Vernieuwing BBV

Si tuat ie to t 2017

Gelet op bovenstaande werden to t en met 2017 de kosten van ondersteunende act iv i te i ten via een ver -

deels leute l toegerekend aan a l le ge leverde p roducten en d iensten. Daarmee maakten deze kosten o n-

derdeel u i t van de las ten op de begrot ingsprogramma’s waardoor daar een beeld van de in tegra le kos t -

pr i js was. Deze systemat iek werd door het merendeel va n de gemeenten gevolgd hoewel he t BBV op dat

v lak geen spec i f ieke voorschr i f ten kende.

Vanaf 2017

In het gewi j z igde BBV is onder l inge vergel i jkbaarheid van gemeenten he t u i tgangspunt . Daarom is er

door de wetgever voor gekozen om de kosten van ondersteunende werkzaamheden op 1 taakveld te

la ten reg is t re ren en op één centra le p laats in de begrot ing te vermelden. Door deze n ieuwe systemat iek

gaan gemeenten op dezel fde wi j ze om met kostentoerekening, waardoor de vergel i jk ing van kosten van

producten / d iensten vo lgens de wetgever ook zu iverder is . Om di t e f fec t te vers terken, is voor het eers t

ook een uni forme def in i t ie van overhead gegeven.

De centra le p resentat ie heef t a ls nevenef fect da t het z icht op de in tegra le kostpr i js in de programma’s

ver lo ren gaat . Het opnemen van het to taa lbedrag aan ondersteunende act iv i te i ten zeg t daarnaas t wein ig

zonder de re la t ie met he t pr imai re proces te leggen / kennen. In dat verband houden wi j ext ra compt a-

bel v ia de “oude” systemat iek ook nog zicht op de in tegra l e kostpr i js zodat daarop zonodig s tu r ing kan

p laatsvinden.

121

Overzicht lasten en baten ondersteunende act iv i te i ten

In de navolgende tabel i s een overzicht opgenomen van de las ten en ba ten van de ondersteunende a c-

t iv i te i ten (c i j fers over de jaren 2018 en 20 19 zi jn naast e lkaar weergegeven).

Begroting 2019 Begroting 2018

Lasten

Personele kosten

Loonkosten € 22.525.801 € 21.885.973

Af: nog n ie t toegerekende taakste l l ingen € 0 € - / - 160.000

Mater ië le kosten € 5 .530.897 € 5 .520.318

Huisvest ing


Kapi taa l las ten ( inc l . voorbere id ingskrediet ) € 1 .112.872 € 1 .260.092

Faci l i ta i re kosten / ICT


Kapi taa l las ten € 1 .652.743 € 1 .946.864

Lasten ondersteunende act ivi te i ten € 36.346.521 € 37.432.284

Toe te rekenen ondersteunende act iv i te i ten aan:

Invester ingen € - / - 2 .013.170 € - / - 1 .797.043

Grondexplo i ta t ies en pro jecten € - / - 713.040 € - / - 703.065

Totaal lasten ondersteunende act iv i te i ten

na toerekening

€ 33.620.311 € 34.932.176

Baten

Personele kosten

Inkomsten u i t externe de tacher ing € 150.000 € 150.000

Faci l i ta i re kosten / ICT

B i jdrage derden € 1 .992.790 € 1 .992.790

Totaal baten € 2 .142.790 € 2 .142.790

Netto ondersteunende act ivi te i ten € 31.477.521 € 32.789.386

Verrekening reserves

A lgemene reserve € - / - 543.951 € 0

Reserve tar ie fegal isat ie a fva ls to f fenhef f ing € 658.951 € 45.000

Reserve n ieuwbouw gemeentehuis € 1 .660.840 € 1 .667.000

Reserve garant ie lonen € 35.900 € 35.196

Reserve f inanc ië le so l id i te i t € 856.177 € 856.176

Garant iebanen € 209.530 € 132.915

Totaal ondersteunende act ivi te i ten na verre-

kening reserves

€ 28.600.074 € 30.053.099

Inc idente le u i tgave d ig i ta l iser ing € 545.000 € 1 .455.000

Totaal zonder inc identele ui tgaven € 28.055.074 € 28.598.099

122

Toel ichting op de tabel

(1) Personele kosten

De loonkosten maken onderdeel u i t van het P -budget van de organisat ie zoals opgenomen in de par a-

graaf bedr i j fsvoer ing.

De mater ië le kosten betref fen onder andere ople id ing en vorming, werving en se lect ie , sa lar isadm i-

n is t ra t ie .

(2) Toerekening aan invester ingen, grondexplo i ta t ies en pro jecten

Het BBV heef t nog een u i tzonder ing gemaakt voor de toerekening van ondersteunende act i v i te i ten aan

grondexplo i ta t ies , invester ingen en andere (subs id ie)pro jecten waar vaak spec i f ieke dekk ingspos ten

voor bestaan. Hier wordt toerekening nog wel toegestaan omdat d i t anders to t tekor ten in de bestaande

begrot ingen van gemeenten zou le iden.

(3) Afwi jk ingen tussen 2019 en 2018

Na af t rek van b i jdragen u i t de reserves en van derden en de toerekening aan investe r ingen en p ro jecten

bedragen de overheadkosten in 2018, geschoond voor de inc idente le component , naar raming € 28,1

mln. In 2018 was d i t € 28,6 mln.

Het verschi l van ca. € 0,5 mln. (voordel ig) laat z i ch in hoofd l i jn verk laren doordat confo rm voor schr i f ten

een deel van de overheadkosten ( ICT) nu d i rect i s toegerekend. Hier tegenover s taat een nadeel a ls

gevolg van een cao-verhoging van de lonen.

(4) Toel icht ing inc iden te le kosten

Waar de eers te t ranche van het masterp lan d ig i ta l iser ing nog wordt ge dekt u i t de reserve afva l ,

wordt de 2e t ranche ad € 2 mln. (waarvan € 1,455 mln. in 2018 en € 0,545 mln. in 2019) opgevangen

binnen de meer jarenbegrot ing. Het gaat h ie rb i j over igens om inc iden te le kosten b innen de overhead.

123

Programma Algemene dekkingsmiddelen

Wat mag het

kosten?

Programmatotaal

(x € 1.000)


2017 2018 2019 2020 2021 2022

Lasten

H05 Concerns te lpos ten - 109 98 6 .139 5 .989 8 .773 9 .495

H10 Geld len ingen en dee ln e-

m ingen

99 - 795 - 1 .395 - 1 .487 - 1 .589 - 1 .646

H15 A lgemene u i t ke r ing 0 0 0 0 0 0

H20 Onroe rendezaakbelas t i n -

gen 174 178 178 178 178 178

H25 Over ige be las t ingen 0 0 0 0 0 0

H30 Overhead 29.888 34.925 33.620 32.669 32.553 32.179

Totaa l l as ten 30 .052 34.406 38.542 37 .349 39.915 40.206

Baten

H05 Concerns te lpos ten 10 0 625 625 625 625

H10 Geld len ingen en dee ln e-

m ingen

19.803 18.872 18.050 17.859 17.793 17.769

H15 A lgemene u i t ke r ing 115.720 120.566 127.250 128.992 130.434 131.897

H20 Onroe rendezaakbelas t i n -

gen

26.726 26.926 27.126 27.326 27.526 27.726

H25 Over ige be las t ingen 362 361 361 361 361 361

H30 Overhead 2 .739 4 .900 2 .143 1 .993 1 .993 1 .993

Totaa l baten 165.360 171.625 175.555 177.156 178.732 180.371

Saldo van baten en las ten 135.308 137.219 137.013 139.807 138.817 140.165



2017 2018 2019 2020 2021 2022

S tor t ingen rese rves - 40.381 - 10.129 - 7 .475 - 2 .858 - 2 .677 - 2 .666

Ont t rekk ingen rese rves 40.376 10.084 6 .282 3 .724 2 .565 2 .230

Totaa l mutat ies reserves 5 - 45 - 1 .193 866 - 112 - 436

Geraamd begro t ingsresul taa t 135.303 137.174 135. 820 140.673 138.705 139.729


Bes tuur

- 64 - 123

0

- 137 - 133 - 130 - 128


Burgerzaken

392 215 70 0 0 0

Totaa l mutat ies voo rz ien ingen - 328 92 - 67 - 133 - 130 - 128

125

Gemeente Westland Begroting 2019 – 2022

Hoofdstuk 5 - De Beleidsbegroting

III Paragrafen

126

1. PARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN

In le id ing

De gemeente l i jke hef f ingen zi jn na de a lgemene u i tker ing u i t he t Gemeentefonds de belangr i jks te

bron van inkomsten. Bi j gemeente l i jke hef f ingen wordt onderscheid gemaakt tussen belast ingen en

rechten. Belast ingen hebben een a lgemeen karakter . Een d i recte re la t ie tussen de belast ing en de

gemaakte kosten van de gemeente is in het a lgemeen n iet aanwezig. Bi j rechten is er wel sprake van

een d i recte re la t ie tussen de hef f ing en de gemeente l i jke taak. Bi j rechten mogen de geraamde op-

brengsten n ie t hoger z i jn dan de geraamde kosten van de gemeente voor de u i toefening van de taak.

Tar ieven woonlasten

In deze paragraa f z i jn de tar ieven van de a fva ls to f fenhef f ing, r ioo lhef f ing en OZB – behoudens een

correct ie voor de waardeontwikkel ing – conform het u i tgangspunt “bestaand bele id” ongewi j z igd o p-

genomen waardoor ook de weergaven van de woonlasten geen wi j z ig ing kent ten opzichte van de b e-

grot ing 2018.

Onroerendezaakbelast ingen (OZB)

Elk jaar wordt het onroerend goed gewaardeerd voor d e W et waarder ing onroerende zaken (W OZ).

Hiermee vo lgt de W OZ-waarde jaar l i jks de mark tontwikkel ing. De gemeente W est land voert deze

waarder ing in e igen beheer u i t . Voor het be last ing jaar 201 9 geldt voor de aans lag OZB de naar pr i j s -

pe i l van 1 januar i 2018 vastgeste lde waarde van het onroerend goed.

Waardeontwikkel ing

Om waardeontwikkel ingen van woningen en n ie t -woningen n ie t van invloed te la ten zi jn op de o p-

brengst , worden de tar ieven confo rm de waardeontwikkel ingen aangepast . Di t u i tgangspunt heef t Wes t-

land in het ver leden a l t i j d b i j herwaarder ingen gehanteerd. Sinds vor ig jaar is er sprake van enig hers te l

op de woningmarkt . De s t i jg ing van de gemiddelde W OZ -waarden wordt gecompenseerd door een gel i j k -

t i jd ige dal ing van de ta r ieven.

Momenteel is e r nog geen nauwkeur ig inzicht te geven in de loka le waardest i jg ingen. De W aarder ings-

kamer heef t aangegeven dat landel i jk de gemiddelde W OZ -waarde van woningen vo lgend jaar s t i j g t met

7 ,5 to t 9 ,5%. Voora lsnog wordt daarom in de paragraaf loka le hef f ingen u i tgega an van een gemiddelde

s t i jg ing van 7 ,5% van de huizenpr i jzen .

Er z i jn nog onvoldoende marktgegevens bekend om een betrouwbaar bee ld van de waardeontwikkel ing

van n ie t -woningen te ontdekken. Gelet op het un ieke karakter van de n ie t -woningen in de gemeente

West land is het wein ig z invol de landel i jke t rend te vo lgen . Ook vergel i jk ingen met c i j fers u i t de reg io

b ieden onvoldoende houvast in verband met de g rote onder l inge verschi l len. Er wordt voora lsnog u i tge-

gaan van een gel i jkb l i j vende waarde van n ie t -woningen. De daadwerkel i jke tar ieven, op bas is van lokale

waardeontwikkel ingen worden opgenomen in de Verordening Onroerendezaakbelast ingen W est land

2019. Deze wordt , inc lus ie f een berekening van de woonlasten, in december 201 8 aan de raad voorge-

legd. De to ta le OZB- inkomsten bedragen in de begrot ing 201 9 € 27,1 mln.

Toer is tenbelast ing

Di t bet re f t een belast ing d ie word t geheven voor het houden van verb l i j f met overnacht ing b innen de

gemeente tegen vergoed ing in welke vorm dan ook door personen d ie n ie t a ls ingeze tene zi jn opgeno-

men in de Bas isregis t ra t ie Personen (BRP). Door het hef fen van een toer i s tenbelast ing dragen ook n ie t -

inwoners b i j in de kosten van de a lgemene voorzien ingen.

Sinds 2016 wordt toer is tenbelast ing geheven op bas is van een percentage van he t “ka le” overnacht ings-

tar ie f , om zo, in over leg met de RECRON, een eer l i jkere verdel ing te bewerkste l l igen. De ef f ic ienc y-

winst z i t n ie t zo zeer b i j de gemeente, maar meer b i j de ondernemers. Z i j kunnen vo ls taan met de opg a-

127

ve van de omzetc i j fe rs . Na a f t rek van de omzetbelast ing en vergoedingen (ontb i j t , d iner) wordt de “ka le”

overnacht ingspr i js berekend.

Omdat de in f la t iecorrect ie is verd isconteerd in de overnacht ingspr i js , worden geen jaar l i jkse aanpass i n-

gen van het tar ie f - 5% van de overnacht ingspr i js met een min imum van € 1,25 per persoon per ove r -

nacht ing - meer voorzien.

Het min imumbedrag d ien t a ls s t imuler ingsmaatregel voor inschr i j v ingen van arbeidsmigranten en verz e-

ker t de gemeente van een bas isopbrengst . De to ta le inkomsten u i t de toer is tenbelast ing bedragen in de

begrot ing 2019 € 253.000.

Forensenbelast ing

Di t bet re f t een belast ing d ie word t geheven van degene d ie , zonder in de gemeente hoofdverb l i j f te

hebben, op meer dan 90 dagen per jaar een gemeubi leerde woning besch ikbaar houdt .

Het tar ie f b l i j f t in 2019 ongewi jz igd. De to ta le inkomsten u i t de forensenbelast ing bedragen in de begr o-

t ing 2019 € 108.000 .

1.2 Gemeente l i jke rechten

Onder de naam ‘ rechten’ worden tar ieven geheven voor d iverse typen gemeente l i jke d ienstver len ing. Bi j

rechten is er in fe i te sprake van een d i recte re la t ie tussen de hef f ing en de gemeente l i jke taak. De g e-

raamde opbrengsten mogen n iet hoger z i jn dan de geraamde kosten van de gemeente voor u i toe fening

van de taak. De aanvrager van de d ienst dan wel degene te n behoeve van wie de d ienst is ve r leend, is

be last ingpl icht ig . De rechten voor 201 9 worden h ieronder besproken.

Belastbare fe i t

De legestar ieventabel vormt een u i twerk ing van ar t ike l 2 van de Legesverordening. Meesta l is gekozen

voor het omschr i j ven van het be lastbare fe i t a ls ‘het in behandel ing nemen van een aanvraag to t het

ver lenen van een vergunning’ en n ie t a ls ‘het a fgeven van een vergunning’ . Di t hee f t namel i jk a ls voo r -

deel dat de leges a l ve rschuld igd zi jn op het moment van he t in behande l ing neme n van de aanvraag.

Voor het over ige verwi jzen wi j naar wat h ierover is opgemerkt in de toe l icht ing op ar t ike l 2 van de ve r -

ordening.

Hoogte van de tar ieven

Voor een aan ta l d iensten is de hoogte van het te hef fen legesbedrag wet te l i jk geregeld. Di t ge ld t o nder

andere voor de d iensten opgenomen in het Legesbes lu i t ak ten burger l i jke s tand. Voor een aanta l and e-

re d iensten is wet te l i jk geregeld dat de tar ieven n ie t boven een bepaald bedrag u i t mogen gaan.

Gemeenten mogen wel een lager bedrag opnemen dan het in de wet te l i jke regel ing genoemde maximum.

Het betref t de tar ieven van:

1 . Onderdeel 1 .1.9 (akten burger l i jke s tand);

2 . Hoofdstuk 2 ( re isdocumenten);

3 . Hoofdstuk 3 ( r i jbewi j zen) ;

4 . Onderdeel 1 .4.6 (papieren vers t rekk ing u i t de bas isregis t ra t ie personen);

5 . Hoofdstuk 6 (vers t rekk ingen op grond van de Wet bescherming persoonsgegevens ) ;

6 . Onderdeel 1 .9.1 (verk lar ing omtrent het gedrag);

7 . Hoofdstuk 16 (kansspelen) .

Kostenonderbouwing paragraaf loka le hef f ingen

Vanaf de begrot ing 2017 moet de gemeente in de paragraaf loka le hef f ingen een overzicht van baten en

las ten opnemen voor hef f ingen waarb i j sprake is van het verhalen van kosten.

http://wetten.overheid.nl/cgi-bin/deeplink/law1/title=Wet%20bescherming%20persoonsgegevens

128

De paragraaf bevat ten minste:

1 . De geraamde inkomsten;

2 . Het be le id ten aanzien van de loka le hef f ingen ;

3 . Een overzicht op hoo fd l i jnen van de d iverse hef f ingen, waar in inzichte l i jk wordt gemaakt hoe b i j de

berekening van de ta r ieven, d ie hoogstens kostendekkend mogen zi jn , wordt bewerkste l l igd dat de

geraamde baten de ter zake geraamde lasten n ie t overschr i jden, wat de bele idsui tgangspunten zi jn

d ie ten gronds lag l iggen aan deze berekeningen en hoe deze u i tgangspunten b i j de ta r ie fs te l l ing

worden gehanteerd.

4 . Een aanduid ing van de loka le las tendruk;

5 . Een beschr i j v ing van het kwi j tscheld ingsbele id .

De gemeente W est land vo lgt de handre ik ing van de VNG. Deze handre ik ing is ger icht op een prakt i -

sche en eenduid ige u i tvoer ing van deze verp l ich t ing. De voorgeschreven uni forme taakveld indel ing

b iedt de mogel i jkheid om met een s tandaard indel ing te werken. Gelet op de ontwikkel ingen in de (u i t -

leg van de) regelgeving en de problemen d ie de gemeenten b i j de invoer ing tegenkomen, za l er nog

enige t i jd sprake zi jn van een dynamisch do cument .

Het is be langr i jk een verschi l te maken tussen de e isen d ie de begro t ingsregels aan de kostenonde r-

bouwing s te l len en de e isen d ie de belast ingwetgeving daaraan s te l t . De eers te voorwaarden zi jn in fo r-

mat ie f naar raad en burger . De f isca le e isen zi jn normat ie f en worden ge toets t door de belas t ingrechter

en hebben eventueel consequent ies voor de belast ingschuld.

Kru issubs id iër ing leges

Op bas is van ar t ike l 13, tweede l id , van de Europese Dienstenr icht l i jn ge ldt voor t i te l 3 dat s lechts

kru issubs id iër ing b innen e lk hoofdstuk mogel i jk i s . Binnen t i te l 1 en 2 is kru issubs id iër ing mogel i jk tu s-

sen de verschi l lende hoofdstukken. De Hoge Raad heef t geoordeeld dat kru issubs id iër ing is toegestaan,

ook tussen verschi l lende t i te ls o f act i v i te i ten d ie ogenschi j n l i jk geen enkele re la t ie hebben. Voor de

toets aan de opbrengst l imiet b l i jven de to taa l geraamde baten en las ten van a l le tar ieven u i t de lege s-

verordening van belang.

Leges a lgemeen

Met ingang van 2012 wordt gestreefd naar kostendekkende tar ieven voor de W abo-gere lateerde leges.

Tevens wordt e r naar gestreefd de over ige leges meer kostendekkend te maken. De tar ieven d ienen

maatschappel i jk aanvaardbaar te z i jn , wat wi l zeggen dat de ta r ieven d ie de gemeente W est land ha n-

teer t n ie t bu i tenspor ig hoog mogen zi jn in vergel i jk ing met de oml iggende gemeenten.

Met u i tzonder ing van de tar ieven met een wet te l i j k maximum bl i jven de ta r ieven in 201 9 ongewi j z igd.

In december 2018 wordt voor de tar ieven met een wet te l i jk maximum een voors te l to t wi j z ig ingen aan de

raad voorgelegd.

Overhead

De overheadkosten worden vo l led ig omgeslagen naar ra to van de op de taakvelden geraamde loonkos-

ten. Di t betekent dat voor a l le op taakvelden toerekenbare uren een a lgemene ops lag overhead geldt

van € 50 ,20 (was € 55) . Er wordt een u i tzonder ing gemaakt voor de medewerkers van Ruimte -Bui ten.

Hiervoor ge ld t een ops lag tar ie f overhead van € 43,55 (was € 48,95 ) . Bi j deze medewerkers worden de

kosten voor de huisvest ing voor 25% toegerekend en de kosten van de gemeentewerve n vo l led ig. De

kosten voor ICT worden h ier s lechts voor 50% toegerekend. De reden h ie rvoor is dat de medewerkers

d ie met name in de bui tendienst werkzaam zi jn m inder gebru ik maken van deze fac i l i te i ten.

BTW over de overhead

De to ta le kosten van de overhead wordt opgespl i ts t naar las ten met BTW en zonder BTW . Op bas is van

de verhouding wordt e r een berekening gemaakt hoeveel BTW over de overhead mag worden toeger e-

kend aan de las ten van de verschi l lende kostendekken de berekeningen. Voor 2019 is d i t percent age

vastgeste ld op 4,41%.

129

Kostendekkendheid

Titel 1 Algemene dienstverlening

Voor 2019 b l i j ven de (secretar ie) leges ongewi j z igd met u i tzonder ing van de tar ieven waarvoor een we t-

te l i jk maximum geldt . De maximumtar ieven voor paspoorten en ident i te i t skaarten worden e lk jaar door

het Ri jk vastgeste ld . De verschi l lende tar ieven zi jn opgenomen in de ta r ieventabel . De to ta le inkomsten

u i t Ti te l 1 bedragen in de begrot ing 201 9 € 1,51 mln. De kosten bedragen € 3 ,14 mln. Hiermee komt het

dekk ingspercentage op 48,1%.

Titel 1 Algemene dienstverlening Baten Lasten Dekking in %

Hoofdstuk 1 Burgerlijke stand € 153.536 € 444.573 34,5%

2018 Burgerlijke stand € 155.286 € 428.287 36,3%

Hoofdstuk 2 Reisdocumenten € 426.504 € 632.678 67,4%

2018 Reisdocumenten € 891.750 € 956.147 93,3%

Hoofdstuk 3 Rijbewijzen € 624.988 € 757.639 82,5%

2018 Rijbewijzen € 580.243 € 898.608 64,6%

Hoofdstuk 4 Verstrekkingen uit BRP € 24.981 € 157.509 15,9%

2018 Verstrekkingen uit BRP € 29.924 € 191.884 15,6%

Hoofdstuk 5 t/m 8 n.v.t. n.v.t. n.v.t.

2018 t/m 8 n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Hoofdstuk 9 Overige publiekszaken € 75.019 € 418.190 17,9%

2018 Overige publiekszaken € 70.076 € 484.156 14,5%

Hoofdstuk 10 Gemeentearchief € 2.000 € 310.087 0,6%

2018 Gemeentearchief € 2.000 € 295.325 0,7%

Hoofdstuk 11 Huisvestingswet € 39.536 € 69.024 57,3%

2018 Huisvestingswet € 39.546 € 71.959 55,0%

Hoofdstuk 12 Leegstandwet € 464 € 34.512 1,3%

2018 Leegstandwet € 464 € 34.489 1,3%

Hoofdstuk 13 Gemeentegarantie n.v.t. n.v.t. n.v.t.

2018 Gemeentegarantie n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Hoofdstuk 14 Naar Titel 3

2018 Marktstandplaatsen en standplaatsen € 1.700 € 11.078 15,4%

Hoofdstuk 15 Naar Titel 3

2018 Winkeltijdenwet € 0 € 0 0,0%

Hoofdstuk 16 Kansspelen € 1.500 € 21.763 6,9%

2018 Kansspelen € 1.500 € 21.875 6,9%

Hoofdstuk 17 Telecommunicatie € 120.000 € 201.087 59,7%

2018 Telecommunicatie € 60.000 € 258.725 23,2%

Hoofdstuk 18 Verkeer en vervoer € 37.875 € 59.338 63,8%

2018 Verkeer en vervoer € 37.875 € 67.215 56,3%

Hoofdstuk 19 Diversen € 1.800 € 29.444 6,1%

Diversen € 1.800 € 29.595 6,1%

Totaal 2019 € 1.508.203 € 3.135.844 48,1%

Totaal 2018 € 1.872.164 € 3.749.343 49,9%

130

Toel icht ing op de toegerekende baten en las ten en bele idskeuzes per hoofdstuk

Hoofdstuk 1

Gemiddeld z i jn er jaar l i j ks 100 (25,5%) g rat is huwel i jken. De kosten voor grat is huwel i jken worden n ie t

toegerekend. Di t is op a l le kostencomponenten a lsmede de inkomsten (n ie t z i jnde leges) toegepast .

Hoofdstuk 2 en 3

De wet te l i jke gemaximeerde tar ieven worden gehanteerd omdat de re isdocumenten en de r i jbewi jzen

nog n ie t kostendekkend zi jn .

Hoofdstuk 4 en 9

De wet te l i jke gemaximeerde tar ieven worden gehanteerd omdat de tar i even nog n ie t kostendekkend

zi jn . De kosten voor de reg is t ra t ie n ie t - ingeze tenen (RNI) worden n ie t toegerekend omdat h ier ook geen

leges inkomsten tegenover s taan. Op bas is van de t i jdsbesteding wordt 25% (was 30%) van de over-

headkosten toegerekend aan hoofdstuk 4 en 75% (was 70%) aan hoofdstuk 9. Door het vers t rekken van

grat is VOG’s is 18% van de kosten van hoofdstuk 9 n ie t toerekenbaar.

Hoofdstuk 5 t /m 8 , 13, 14 en 15

Voor deze hoofdstukken geldt dat deze n ie t o f nauwel i jks voorkomen in de gemeente W est land. Ze wor-

den genoemd om de opbouw van de modelvero rdening van de VNG te kunnen b l i jven vo lgen en om te

voorkomen dat bepaalde d iensten om n iet moeten worden vers t rekt . Voor deze hoo fdstukken is geen

raming van de kosten en of opbrengsten opgenomen in de begrot i ng omdat h iervoor ge ld t dat e r nauwe-

l i jks (vergunning)aanvragen zi jn . Met ingang van 2019 verva l t hoofdstuk 6 en va l len de hoofdstukken 14

en 15 onder Ti te l 3 .

Hoofdstuk 10

Veel van deze tar ieven worden u i ts lu i tend opgenomen om te voorkomen dat bepaalde d iensten (ver -

s t rekk ingen) om n iet moeten worden ver leend.

Hoofdstuk 11

De geraamde inkomsten zi jn gebaseerd op een inschat t ing van het aanta l verwachte urgent ieverk lar i n-

gen en het aanta l woningzoekenden in de gemeente W est land. Een percentage van 10,94% van de

5.813 uren van Dienstver len ing en Bele id (bet ref fen u i tvoer ingstaken) z i jn toerekenbaar. De over ige

kosten van woonru imteverdel ing (onder andere Ruimte en Bedr i j fsvoer ing) worden n ie t gemaakt voor de

d iensten a ls genoemd in hoofdstuk 11. W el word t e r een ops lag tar ie f overhead van € 50,20 (was € 55)

per uur toegerekend.

Hoofdstuk 12

Een percentage van 5,47% van de 5.813 u ren van Dienstver len ing en Bele id z i jn toerekenbaar . De ov e-

r ige kosten van woonru imteverdel ing (onder andere Ruimte en Bedr i j fsvoer ing) worden n ie t gemaakt

voor de d iensten a ls genoemd in Hoofdstuk 12 . Wel wordt er een ops lag tar ie f overhead van € 50,20

(was € 55 ) per uur toegerekend.

Hoofdstuk 16 en 19

Uit ervar ingsc i j fe rs b l i jk t dat gemiddeld 6,14 uur wordt besteed aan het onthef fen en ver lenen van APV -

vergunningen. Per hoofdstuk is een aanta l aanvragen begroot . Het aan ta l te besteden uren per hoof d-

s tuk is vervo lgens naar ra to verdeeld over de c lusters DV (69%) , Bele id (10%) en Ruimte (21%). Het

uurtar ie f DV bedraagt € 48,09 , het uur tar ie f Bele id bedraagt € 6 2,61, het uur tar ie f Ruimte bedraagt

€ 58,94 en het overheadstar ie f bedraag t € 50,20. Deze dr ie componenten b i j e lkaar opgete ld vormen de

toerekenbare kosten per hoofdstuk. He t over ige gedeel te van de uren zi jn n ie t toerekenbaar en worden

besteed aan meld ingen, over legst ructuur en accountmanagement . Hoewel de kosten van bele id n ie t

toerekenbaar z i jn , va l len onder c luster Bele id ook u i tvoer ingstaken d ie wél to erekenbaar z i jn .

131

Hoofdstuk 17

De raming is gebaseerd op 300 d i recte p roduct ieve uren van Ruimte -b innen en 1.840 uren Ruimte -

bui ten. Hiervoor ge ldt een ops lag tar ie f overhead van respect ieve l i jk € 5 0,20 en € 43,55 .

Hoofdstuk 18

De raming is gebaseerd op 300 d i recte p roduct ieve uren van Ruimte -bui ten. Hiervoor ge ldt een ops lag

tar ie f overhead van € 43,55.

Titel 2 Dienstver lening va l lend onder fys ieke leefomgeving/omgevingsvergunning

De geraamde opbrengst 2019 van de leges Ti te l 2 bedraagt € 3 ,53 mln. De kosten bedragen € 3,42 mln.

Hiermee komt het dekk ingspercentage op 103,3%.

Het W abo-proces is herontworpen en inger icht op bas is van het leanpr inc ipe. Het p roces is vo l led ig

gedig i ta l iseerd en inger i cht op processtur ing. Hierdoor z i jn de kosten inz ichte l i jk en zi jn de leges tar i e-

ven h ie rop afgestemd.

Titel 2 Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning

Baten Lasten Dekking in %

Hoofdstuk 1 Begripsomschrijvingen n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Hoofdstuk 2 Vooroverleg/beoordelen conceptaanvraag € 32.300 € 175.459 18,4%

2018 Vooroverleg/beoordelen conceptaanvraag € 22.500 € 95.974 23,4%

Hoofdstuk 3 Omgevingsvergunning € 3.459.803 € 2.943.862 117,5%

2018 Omgevingsvergunning € 3.829.760 € 3.857.665 99,3%

Hoofdstuk 4 Vermindering n.v.t. n.v.t. n.v.t.

2018 Vermindering n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Hoofdstuk 5 Teruggaaf € 0 € 240.747 0%

2018 Teruggaaf € 0 € 191.948 0%

Hoofdstuk 6 Intrekking omgevingsvergunning

Hoofdstuk 7 Wijziging omgevingsvergunning o.g.v. wijziging project € 2.500 € 20.402 12,3%

2018 Wijziging omgevingsvergunning o.g.v. wijziging project € 2.500 € 28.792 8,7%

Hoofdstuk 8 Bestemmingswijzigingen zonder activiteiten € 35.737 € 37.507 95,3%

2018 Bestemmingswijzigingen zonder activiteiten € 35.737 € 42.383 84,3%

Hoofdstuk 9 Vervallen n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Hoofdstuk 10 Diversen € 0 € 0 n.v.t.

2018 Diversen € 0 € 0 n.v.t.

Totaal 2019 € 3.530.340 € 3.417.977 103,3%

Totaal 2018 € 3.890.497 € 4.216.762 92,3%


Kruissubs id iër ing

De Hoge Raad overweegt dat het in het “Kabinetsp lan aanpak admin is t ra t ieve las ten” genoemde u i t -

gangspunt ten aanzien van kru issubs id iër ing n ie t heef t ge le id to t wetgevende maatregelen. Di t le id t to t

de gevolgt rekk ing dat de beoordel ing van de opbrengst l imiet ook thans nog moet p laatvinden in het l icht

van hetgeen ondubbelzinn ig u i t de onts taansgeschiedenis van d ie bepal ing v o lgt , namel i jk toepass ing

van de daar in neergelegde toets op het to taa l van de geraamde baten van de rechten d ie in een vero r-

dening zi jn geregeld, en het to taa l van de geraamde lasten d ie de werkzaamheden meebrengen waa r-

voor deze rechten geheven worden, a l dus de Hoge Raad.

132

De mate van kru issubs id iër ing b l i jk t reeds u i t de h iervoor vermelde kostenopste l l ing. Omdat a l le kosten

rechts t reeks zi jn terug te le iden naar W abo -gere lateerde werkzaamheden en h ieraan veela l medewe r-

kers van dezel fde afde l ing of teams werkzaam zi jn , l ig t k ru issubs id iër ing voor de hand. Daarnaast wo r-

den meeropbrengsten u i t Ti te l 2 ver rekend (kru issubs id ie) met de tekor ten van Ti te l 1 en Ti te l 3 . Hie r-

mee wordt voorkomen dat in per ioden da t er re la t ie f veel W abo -gere lateerde aanvragen zi jn , de tar ieven

moeten worden ver laagd , terwi j l e lders nog tekor ten onts taan d ie a ls gevolg van wet te l i jke maximumt a-

r ieven n ie t kostendekkend kunnen worden gemaakt .

De kostendekkendheid in deze paragraaf is berekend op bas is van “bestaand bele id” . Actual is at ie van

deze gegevens én keuzes rond tar ie fs te l l ing vond, zoals ook overkoepelend b i j de aanbieding van deze

begrot ing aangegeven, p laats in het tegel i jk aangeboden W est landProgramma (W P). Op bas is van d i t

nog vast te s te l len W P en de meest recente ramingen wordt in de eers te begrot ingswi j z ig ing een repr e-

sentat ieve kostenopste l l ing vers t rekt . De tar ie fvoors te l len worden, inc lus ie f een berekening van de ko s-

tendekkendheid, in december 2018 aan de raad voorgelegd .

Kostenverdel ing

De begrote uren zi jn naar ra to verdeeld over het aanta l ve rwachte act iv i te i ten per hoofdstuk .

Hoofdstuk 2

Er zi jn 43 QuickScans geraamd.

Hoofdstuk 3

Er is sprake van een gestaf fe lde en degress ieve tar ie fs te l l ing. Er ge ld t een maximumtar ie f van € 2,5

mln. In z i jn a lgemeenheid kan geste ld worden da t gemiddelde bouwwerken le iden to t k ru issubs id iër ing

van grote naar k le ine bouwwerken . Deze kru issubs id iër in g is echter zeer d ivers . Het is n ie t moge l i jk om

c i j fermat ig de gevolgen te la ten zien. Voor a l le bouwwerken geldt immers dat dezel fde bouwsom niet

automat isch le id t to t dezel fde kosten. Dat is mede afhankel i jk van het soor t gebouw, de l igg ing en of er

sprake is van een (gemeente l i jk ) monument .

Voor 2018 worden 1.024 aanvragen voor act i v i te i ten van omgevingsvergunningen geraamd, verdeeld

over de verschi l lende ca tegor ieën bouwsommen. Bi j de raming word t u i tgegaan van een gemiddeld b e-

drag per bouwsomcategor ie .

Voor 2019 wordt een verdere s t i jg ing van de act i v i te i ten van omgevingsvergunningen verwacht , ve r-

deeld over de verschi l lende categor ieën bouwsommen. Bi j de raming wordt u i tgegaan van een gemi d-

deld bedrag per bouwsomcategor ie .

Hoofdstuk 4

De gemeente W est land heef t deze opt ie n ie t opgenomen in de tar ieventabel . In het model van de VNG

worden twee omstandigheden benoemd waar in aanspraak bestaat op verminder ing van leges.

leges worden verminderd met het bedrag dat a l voor voorover leg of het beoordelen va n een con-

ceptaanvraag voor hetze l fde pro ject is betaald;

een verminder ing a ls sprake is van een gecombineerde aanvraag. Een gecombineerde aanvraag

betref t verschi l lende act iv i te i ten waarvoor een omgevingsvergunning nod ig is . Naarmate de aa n-

vraag meer vergunningpl icht ige act iv i te i ten omvat , za l er sprake zi jn van re la t ie f minder admin is t r a-

t ie f werk voor de beoordelende ins tant ie(s) . De VNG onderscheidt daarb i j dr ie k lassen, 5 to t 10 a c-

t iv i te i ten , 10 to t 15 act i v i te i ten en meer dan 15 act iv i te i ten .

Genoemde omstandigheden zi jn in W est land n ie t aan de orde.

Het voorover leg /conceptaanvraag , zoals de VNG dat voor ogen heef t kennen wi j n ie t b innen W es t-

land. W i j hebben bewust voor een QuickScan gekozen. Het doel van de QuickScan is n ie t om (een

deel ) van de toets ing naar voren te schuiven, maar om een ind icat ie te verkr i jgen welke toeste m-

mingsvere is ten afzonder l i jk (op bas is van een eers te ver t ica le toets ing) ‘ k r i t isch l iggen’ . Daarnaast

kan een g lobale ind icat ie worden verkregen over de afs temming van voorschr i f te n ten opzichte van

e lkaar (op bas is van g lobale hor i zonta le toe ts ing) . Op bas is daarvan kan duide l i jk worden welke

133

gevolgen daaraan zi jn verbonden voor he t ‘hu iswerk ’ van par t i jen. Omdat er geen dubbele wer k-

zaamheden p laatsvinden is er geen aanle id ing een verminder ing toe te kennen.

West land zie t nauwel i jks aanvragen met 5 of meer act iv i te i ten. Daarb i j is de ervar ing da t er dan

sprake is van dusdanig grote en complexe pro jecten dat er n ie t minder admin is t ra t ieve las ten zi jn .

Hoofdstuk 5

Hierop zi jn 59 act iv i te i ten geraamd. Om diverse redenen word t een aanvraag ingetrokken. Ter compe n-

sat ie wordt een deel van de legeskosten verminderd. De minderopbrengst wordt rechts t reeks ver rekend

in hoofdstuk 3.

Hoofdstuk 6

Op grond van ar t ike l 2 .33, tweede l id , onder b, van de W abo kan het bevoegd gezag de omgevingsve r-

gunning op verzoek van de vergunninghouder geheel o f gedeel te l i jk in t rekken. In de prakt i jk komt d i t

b i jna n ie t voor . Er z i jn h iervoor dan ook geen baten of la s ten opgenomen.

Hoofdstuk 7

Jaar l i jks komt het gemiddeld 9 keer voor da t een pro ject wordt gewi jz igd.

Hoofdstuk 8

Op bas is van de gemiddelde t i jdsbesteding is 3% van de begrote uren toerekenbaar aan he t vas ts te l len

van bestemmingsplannen zonder act i v i t e i ten.

Hoofdstuk 9

In de prakt i jk komt d i t b i jna n ie t voor . Er z i jn h ie rvoor dan ook geen baten of las ten opgenomen.

Hoofdstuk 10

In de prakt i jk komt d i t b i jna n ie t voor . Er z i jn h ie rvoor dan ook geen baten of las ten opgenomen.

Titel 3 Europese dienstenricht l i jn

De producten of d iensten u i t Ti te l 3 mogen onder l ing n ie t worden ver rekend (kru issubs id iër ing) , tenzi j

er sprake is van een onder l ing verband. Hiervan i s in de huid ige legestabel echter geen sprake . Per

product o f d ienst mag geen winst worde n gemaakt .

Titel 3 Europese dienstenrichtlijn Baten Lasten Dekking in %

Hoofdstuk 1 Horeca € 12.000 € 44.172 27,2%

Horeca € 8.000 € 25.158 31,8%

Hoofdstuk 2 Organiseren evenementen of markten € 13.000 € 261.603 5,0%

2018 Organiseren evenementen of markten € 5.000 € 151.869 3,3%

Hoofdstuk 3 Seksbedrijven n.v.t. n.v.t. n.v.t.

2018 Seksbedrijven n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Hoofdstuk 4 Splitsingsvergunning woonruimte n.v.t. n.v.t. n.v.t.

2018 Splitsingsvergunning woonruimte n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Hoofdstuk 5 Marktstandplaatsen en standplaatsen € 1.720 € 7.398 23,3%

2018 Marktstandplaatsen en standplaatsen € 1.700 € 11.078 15,4%

Hoofdstuk 6 Winkeltijdenwet n.v.t. n.v.t. n.v.t.

2018 Winkeltijdenwet n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Hoofdstuk 7 In deze titel niet benoemde vergunning, ont-heffing of andere beschikking n.v.t. n.v.t. n.v.t.

2018 In deze titel niet benoemde vergunning, ontheffing of andere beschikking n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Totaal 2019 € 26.720 € 313.173 8,5%

Totaal 2018 € 14.700 € 188.105 7,8%

134


Hoofdstuk 1

Op bas is van de t i jdsbes teding van 392 uur is de raming to t s tand gekomen. Hierb i j word t u i tgegaan van

10 vergunningen inzake de Drank - en Horecawet , 6 onthef f ingen van de s lu i t ingst i jd , 75 onthef f ingen

voor onder andere het verbod van het vers t rekken van zwak -a lcoholhoudende drank en 20 wi j z ig ingen

van het aanhangsel a ls bedoeld in ar t ike l 30a van de Drank - en Horecawet . Di t bet ref t het doorhalen

van de aantekening dat een le id inggevende n ie t meer werkzaam is b i j he t horecabedr i j f o f s l i j tersb e-

dr i j f .

Hoofdstuk 2

Voor een evenement waar minder dan 100 bezoekers aanwezig z i jn kan een meld ing vo ls taan a ls het

aan de vere is ten vo ldoet van a r t ike l 2 .25 van de APV W est land. Een evenement wordt a ls “groo t” b e-

schouwd ind ien er meer dan 600 bezoekers z i jn , twee of meer aaneenges loten dagen duur t o f ernst ige

gevolgen kan hebben voor de openbare orde. Een evenement heef t tussen de 100 en 600 bezoekers en

duurt maximaal één dag.

Op bas is van een gemiddelde t i jdsbesteding van 3 uur voor een evenement en 25 to t 65 uur voor een

groot evenement is een raming van de baten en las ten gemaakt . Om de organisat ie van evenementen

f inanc iee l mogel i jk te houden is gekozen voor maatschappel i jk aanvaardbare tar ieven d ie n ie t koste n-

dekkend zi jn . Deze raming is op bas is van de werkel i jke opbrengsten 2017 (en 2018), waarb i j de uren

van de evenementen waarvoor een vr i js te l l ing voor goede d oelen van toepass ing is , bu i ten beschouwing

is ge laten.

Op bas is van recente jur isprudent ie z i jn de hoofdstukken 14 en 15 van Ti te l 1 verp laats t naar de hoof d-

s tukken 5 en 6 van Ti te l 3 .

Hoofdstuk 3, 4 , 6 en 7

De act i v i te i ten genoemd in de hoofdstukken 3 , 4 , 6 en 7 komen in de prakt i jk n ie t voor . Hiervoor z i jn

geen baten en las ten opgenomen.

Hoofdstuk 5

In de urenbegrot ing voor 2019 s taan 96 u ren begroot voor de leges markts tandplaatsen. De kosten en

opbrengsten zi jn gebaseerd op 16 aanvragen waar gemidd eld 4 uur aan wordt besteed. Di t betekent dat

de kosten 67% door te rekenen zi jn . Deze kosten en opbrengsten hebben geen betrekk ing op de wee k-

markten, maar bet ref fen APV-vergunningen inzake losse s tandplaatsen.

Marktge lden

Onder de naam marktgelden wordt in de gemeente W est land een recht geheven voor het innemen van

een s tandplaats op het markt terre in op de dagen en uren dat er markt wordt gehouden zoals d i t in de

‘Marktvero rdening W est land’ is vastgeste ld .

De hef f ingsmaats taf is het aanta l s t rekkende me ters per dagdeel dat een vaste s tandplaa tshouder , een

dagplaatshouder of een s tandwerker op de markt in gebru ik neemt. Voor het gebru ik van (k racht)s t room

wordt een toes lag gerekend. Er ge ld t een ta r ie f per dag, kwartaa l o f jaar . Het ta r ie f per kwar taa l b e-

draagt 90% van he t dagtar ie f . He t jaar ta r ie f bedraagt 90% van het kwartaa l tar ie f . Di t kan worden b e-

schouwd a ls een s t imule r ingsmaatregel met a ls doel de percept iekosten te beperken.

Voor 2019 b l i j ven de tar ieven voor de marktgelden ongewi j z igd.

135

Kostenonderbouwing Marktgelden

Marktgelden Baten Lasten

Kosten taakvelden(en) incl. (omslag)rente € 86.716

Inkomsten taakveld(en), excl. heffingen - € 2.350

Netto kosten taakveld € 84.366

Toe te rekenen kosten:

Overhead incl. (omslag)rente € 54.593

BTW € 0

Opbrengst heffingen € 83.000

Opbrengst energie € 13.000

Totaal € 96.000 € 138.959

Dekking 2019 69,0 %

Dekking 2018 72,1 %

Toel icht ing op de toegerekende baten en las ten en bele idskeuzes

De veegkosten van de markt worden voor 50% toegerekend. W e gaan er vanui t da t n ie t a l het vu i l

op het p le in wordt veroorzaakt door de markten, maar dat er ook sprake i s van zwerfvu i l .

Op bas is van de t i jdsbes teding worden de kosten van de marktmeester 70% toegerekend. De over i -

ge 30% val t onder toezicht wat n ie t a ls las ten te r zake mag worden beschouwd.

De BTW wordt n ie t toegerekend.

L i jkbezorg ingsrechten

L i jkbezorg ingsrechten worden geheven voor he t gebru ik van de begraa fp laatsen en door de gemeente te

ver lenen d iensten bet ref fende de begraa fp laatsen. In het co l lege werkprogramma is vastgelegd dat de

tar ieven van de l i jkbezorg ingsrechten maatschappel i jk aanvaardbaar moeten zi jn . De tar ieven voor 201 9

b l i jven ongewi j z igd.

Kostenonderbouwing l i jkbezorgin gsrechten

Lijkbezorgingsrechten Baten Lasten

Kosten taakvelden incl. (omslag)rente begraafplaatsen en crematoria € 1.484.700

Netto kosten taakveld € 1.484.700



BTW € 26.000

Opbrengst heffingen:

Begraafplaatsen en crematoria € 739.200

Onttrekking voorziening ter dekking kosten € 315.200

Totaal € 1.054.400 € 2.099.600

Dekking 2019 50,2 %

Dekking 2018 61,9 %

136

Voorzien ing afkoopsommen onderhoud begraafp laatsen

Op grond van het BBV is er per 2016 een voorzien ing gevormd, waar in on tvangen a fkoopsommen wo r-

den opgenomen en waarop s lechts een deel van de onderhoudskosten daaru i t kunnen vr i j va l len. De

voorzien ing voor a fkoopsommen onderhoud b egraafp laatsen is per 1 januar i 2018 € 397.000.

Voorzien ing gra f rechten

Naast de voorzien ing afkoopsommen onderhoud begraafp laatsen moest er per 2017 ook een voorzien ing

voor de graf rechten komen. De g raf rechten hebben betrekk ing op meerdere jaren en moet en daarom

worden toegerekend aan de betref fende jaren. De s tand van de voorzien ing Graf rechten is per 1 januar i

2018 € 5 mln.

Afva ls to f fenhef f ing

Onder de naam afva ls to f fenhef f ing wordt in de gemeente W est land een recht geheven van degene d ie

gebru ik maakt van een perceel waarvoor de gemeente op grond van de Wet Mi l ieubeheer een verp l ic h-

t ing heef t to t het inzamelen van huishoudel i jke a fva ls to f fen.

Bi j het bepalen van de hoogte van de tar ieven van de afva ls to f fenhef f ing houden we er rekening mee

dat de baten n ie t hoger mogen zi jn dan de las ten. Ui tgangspunten zi jn 100% kostendekkendheid en g e-

d i f ferent ieerde tar ieven per hu ishoudtype, waarb i j de meergezinshuishoudens meer beta len, dan huis-

houdens met één of twee personen. De tar ieven van de a fva ls to f fenhef f ing b l i jven voor 2019 gel i j k .

Eventuele tekor ten worden ont t rokken aan de “Bestemmingsreserve Afva l ” (verder Reserve) .

Kostenonderbouwing afva lstof fenhef f ing

Afvalstoffenheffing Baten Lasten

7.30 Afval Kosten taakvelden incl. (omslag)rente € 7.096.400

2.10 Verkeer en Vervoer Kosten taakveld incl. (omslag)rente € 214.600

Inkomsten taakveld(en), excl. heffingen € -/- 683.000




BTW € 1.369.800


7.30 Afval heffingen huishoudelijk afval € 8.265.000

7.30 Afval grofvuil € 12.200

6.30 Inkomstenregeling (kwijtschelding) € -/- 264.000

Totaal € 8.013.200 € 8.614.400

Dekkingspercentage voor reservemutatie 93,0 %

Onttrekking reserve afval € 601.200

Dekking 2019 100 %

Dekking 2018 100 %


Taakveld 2.10 Verkeer en Vervoer z ie t op de s t raatre in ig ing. Straatvegen doet de gemeente om dr ie

redenen. Voor het funct ioneren van de r io ler ing, vanwege het fe i t dat mensen hun afva l verkeer d

aanbieden en voor de verkeersvei l igheid . Een exacte verdel ing is n ie t te bepalen. Een deel van het

hu ishoudel i jk a fva l word t in de gemeente W es t land ingezameld met (bovengrondse) verzamelco n-

137

ta iners . Deze inzamelmethode le id t to t meer zwerfafva l . W i j schat ten in dat 15% van de kosten voor

s t raatre in ig ing be trekk ing heef t op de a fva l inzamel ing. Di t be t ref t een voorzicht ige schat t ing.

De post Inkomsten taakveld(en) a fva l , exc l . hef f ingen zie t op de inkomsten van herbru ikbare dee l -

stromen zoals oud papie r , g las en p last ic . Op bas is van de p r i jsvorming op de “grondsto f fenmark t ”

i s deze voor 2019 e.v. naar beneden b i jgeste ld . Deze dal ing wordt mede vero orzaakt door de lagere

landel i jke vergoeding van Nedvang voor Kunsts to fverpakk ingen en het ef fect van de n ieuwe co n-

t ractvorming voor papie r inzamel ing – en verwerk ing.

Het vo lume aangeboden restafva l wordt jaar l i jks b i jgeste ld op bas is van de actuele rea l i sat ie . Di t

vo lume wordt enerzi jds beïnvloed door de ambi t ieuze landel i jke doels te l l ingen, anderzi jds eveneens

door de groei van het aanta l hu ishoudens. De tar ieven voor het verb randen van restafva l z i jn b i jg e-

s te ld op bas is van de s t ra teg ische analyse van h et a fva lverwerk ingsbedr i j f . In deze s t ra teg ische

analyse wordt geant ic ipeerd op de dal ing van het aanbod aan restafva l a ls gevolg van de maatreg e-

len om hergebru ik te s t imuleren.

Reserve

De Reserve bedraagt op 1 januar i 201 9 € 965.100. Hiervan is conform raadsbes lu i t ( to t vasts te l l i ng van

de begrot ing 2015) nog € 659.000 gereserveerd voor d ig i ta l iser ing. In 201 9 wordt b i j ge l i jkb l i j vende

tar ieven € 601.200 worden ont t rokken aan de Reserve. De Reserve wordt op bas is van bestaand bele id

h ierdoor negat ie f . Een aanta l scenar io ’s is moge l i jk om d i t te voorkomen.

In hoofd l i jn :

1 . Verhoging van ta r ieven;

2 . Inc idente le b i js tor t ing vanui t andere middelen in de reserve;

3 . Combinat ie van 1 en 2.

Deze keuze wordt in het W est landProgramma gemaakt .

Rioo lhef f ing

Rioolhef f ing wordt geheven van de e igenaar van een perceel (op bas is van de W OZ -waarde) da t d i rect

o f ind i rect is aanges loten op de gemeente l i jke r io ler ing en van de gebru iker van een perceel waaru i t

a fva lwater d i rect o f ind i rect op de gemeente l i jke r io ler ing wordt a fgevoerd, dan wel dat be lang heef t b i j

de nakoming van de gemeente l i jke zorgpl ichten .

De opbrengst van de r ioo lhef f ing mag a l leen worden gebru ik t te r dekk ing van de kosten van:

het inzamelen en t ransporteren van huishoudel i j k en bedr i j fsafva l water en het zu iveren van hui s-

houdel i jk a fva lwater ;

het inzamelen van afvloe iend hemelwater en het verwerken h ie rvan a lsmede maatregelen om st ru c-

tureel nadel ige gevolgen van de grondwaters tand te voorkomen of te beperken.

Verbreed Gemeente l i jk r i o ler ingsplan (vGRP)

In het e lke v i j f jaa r vast te s te l len gemeente l i jk r io ler ingsplan ( vGRP) p lannen we de u i tvoer ingsmaatr e-

gelen a ls renovat ies en vervangings invester ingen van he t gehele r io ler ingsste lse l . Daarnaast is er aa n-

dacht voor de gezamenl i jke en in tegra le inzet van explo i ta t iegelden voor het onderhoud van het gehele

(a fva l )wate rsysteem. Het n ieuwe beheerkader Afva lwater , hemelwater en grondwater ( tevens vGRP)

wordt e ind 2018 aan de raad voorgelegd. De gemeente W est land investeer t met aanzien l i jke bedragen

in beheer en onderhoud, vervanging , systeemopt imal isat ie en het op orde houden van het watersysteem

en het r ioo ls te lse l . De kosten worden hoofdzake l i jk gef inanc ierd u i t de r ioo lhef f ing. De tar ie fs t ructuur

r ioo lhef f ing bestaat u i t een e igenarenhef f ing en gebru ikershef f ing. Deze tar ie fs t ructuur b l i j f t gehan d-

haafd. Een n ieuwe p lanper iode is het moment om op bas is van evaluat ie , vern ieuwde inzichten en g e-

wi j z igde regelgeving he t takenpakket , dat onder de verbrede r ioo lhef f ing va l t , aan te passen naar de

hu id ige s i tuat ie .

Tar ieven

Bi j het bepalen van de hoogte van de tar ieven van de r ioo lhef f ing houden we er rekening mee dat de

baten n ie t hoger mogen zi jn dan de las ten. Ui tgangspunten zi jn 100% kostendekkendheid en ged i f fere n-

138

t ieerde tar ieven per hu ishoudtype, waarb i j de meergezinshuishouden s meer beta len, dan huishoudens

met één of twee personen. Door de verdergaande samenwerk ing (met he t Hoogheemraadschap van

Del f land en oml iggende gemeenten) in de waterketen zi jn kostenst i jg ingen voor de komende jaren be-

perk t . De tar ieven van de r ioo lhef f ing kunnen veranderen op bas is van de n ieuwe u i tgangspunten in het

vast te s te l len Beheerkader. Eventuele tekor ten worden ont t rokken aan de Voorzien ing Rio ler ing.

Voorzien ing toekomst ige r ioo lvervangings investe r ingen (Voorzien ing ar t ike l 44 l id 1d BBV)

In het tar ie f mogen spaarbedragen voor toekomst ige vervangings invester ingen worden meegenomen.

Deze worden a ls las t genomen in de explo i ta t ie en toegevoegd aan de voorzien ing . Met ingang van 1

januar i 2017 is deze voorz ien ing gevormd. De voorzien ing toekomst ige r ioo lvervangings investe r ingen

bedraagt op 1 januar i 2019 € 532.000 . In 2019 bedraagt de s to r t ing € 1,3 mln. Di t bedrag wordt naar

verwacht ing in 2019 vo l led ig geïnvesteerd.

Voorzien ing ar t ike l 44 l i d 2

Opbrengs ten u i t de r ioo lhef f ing en gespaarde ge lden a ls gevolg van u i tgeste lde werkzaamheden moeten

u i ts lu i tend én b l i j vend voor het r io le r ingsdoel worden bestemd en worden ondergebracht in een voorzi e-

n ing. De Voorzien ing Rio ler ing bedraagt op 1 januar i 201 9 € 9.545.000. De ont t rekk ing aan de Voorzi e -

ning ar t ike l 44 l id 2 bedraagt in 2019 € 2 .044.900. De raad is voorgeste ld de toegerekende kosten voor

de water taken te compenseren door een dotat ie aan de Voorzien ing ar t ike l 44 l id 2 . De kosten voor de

water taken bedragen in 2019 € 1 ,23 mln.

Bestemmingsreserve Rio ler ing

Daarnaast is e r nog een Bestemmingsreserve Rio ler ing (verder Bestemmingsreserve) . Het sa ldo van

deze Bestemmingsreserve bedraagt op 1 januar i 2018 € 1,2 mln. Hieru i t worden de kosten van de han d-

having op de r io ler ing bekost igd.

Kostenonderbouwing rioolheff ing

Rioolheffing Baten Lasten

7.20 Kosten taakveld Riolering incl. (omslag)rente € 9.362.600

7.20 Dotatie vervangingsinvestering artikel 44 lid 1 € 1.300.000

2.10 Verkeer en vervoer € 76.100

2.40 Economische havens en waterwegen € 850.100

7.20 Inkomsten taakveld(en), excl. heffingen € -/- 25.000



0.4 Overhead incl. (omslag)rente € 924.000

BTW € 1.092.700


7.20 Riolering € 11.810.000

6.30 Inkomstenregeling (kwijtschelding) € -/- 202.000

Totaal € 11.608.000 € 13.580.500

Dekkingspercentage voor reservemutatie 85,4 %

Onttrekking Voorziening artikel 44 lid 2 € 1.972.500

Dekking 2019 100 %

Dekking 2018 100 %

139


A ls de f inanc ië le pos i t ie van de gemeente deze bestuursper iode verbeter t en er ru imte onts taat

voor een ver lag ing van de woonlasten, dan wordt met voorrang invul l ing gegeven aan het minder l a-

ten s t i jgen van de OZB dan met de zogenoemde macronorm of zo mogel i jk de in f la t iecorrect ie .

Gemeente l i jk u i tgangspunt is , dat de to ta le s t i jg ing van de afva ls to f fenhe f f ing, r ioo lhef f ing en OZB

(de woonlasten) n ie t meer bedraagt dan de in f la t iecorrect ie .

Eventuele tekor ten inzake de r ioo lhef f ing worden ont t rokken aan de Voorzien ing r io ler ing.

1.3 Lokale lastendruk

Bi j de bepal ing van de loka le las tendruk k i jken we naar de ontwikkel ing van de zogenaamde won ingge-

bonden belast ingen. Di t z i jn de OZB, de afva ls to f fenhef f ing en de r ioo lhe f f ing. In de navolgende tabel

geven we inzicht in de opbouw van de loka le las tendruk in W est land in 201 7, 2018 en 2019. Bi j de be-

rekening zi jn we u i tgegaan van een gemiddelde waarde van een koopwoning in W est land van € 23 8.000

in 2017 , € 251.000 in 2018 en € 270.000 in 2019 , d ie wordt bewoond door de e igenaar met een mee r-

persoonshuishouden.

Figuur 1.1 : Lokale lastendruk gemiddelde woning

De lokale las tendruk voor een meerpersoonshuishouden in een e igen woning met een gemiddelde waa r-

de was in 2017 € 748,04 en in 2018 € 746 ,89. Op bas is van de in deze paragraaf gehanteerde u i tgang s-

punten, gebaseerd op bestaand bele id , toont de bovenstaande tabel ge l i jkb l i jvende woonl asten.

Omdat de ontwikkel ing van de loka le las ten is gebaseerd op een gemidde lde, kan de fe i te l i jke las te n-

ontwikkel ing voor een ind iv iduele burger h ie rvan afwi jken. De afwi jk ing wordt onder andere beïnvloed

door de fe i te l i jke waarde - en de waardeontwikke l ing - van de woning.

1.4 Kwij tscheldingsbele id

Op grond van de Invorder ingswet 1990 en het gemeente l i jk kwi j tscheld ingsbele id kan een belast in g-

schuld ige d ie n ie t in s taat is anders dan met bu i tengewoon bezwaar een belast ingaans lag geheel o f

gedeel te l i jk te beta len, gehele of gedeel te l i jke kwi j tscheld ing worden ver leend. Bi j Min is ter ië le regel ing

worden inkomensnormen vastgeste ld , welke van toepass ing zi jn voor de eventuele toekenning van

kwi j tscheld ingsaanvragen. De gemeente W est land hanteer t ten aanzien van de normbedragen een kwi j t -

scheld ingspercentage van 100%. Voor meer in fo rmat ie wordt ve rwezen naar de Leidraad Invorder ing

gemeente l i jke be last ingen W est land.

305,00 304,00 304,00

56,88 56,73 56,73

172,32 172,32 172,32

213,84 213,84 213,84

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2017 2018 2019

pe

rce

nta

ge e

n b

ed

rage

n

jaren

Afvalstoffenheffing

Rioolheffing gebruiker

Rioolheffing eigenaar

OZB

140

1.5 Overzicht belangri jkste tarieven

De u i te indel i jke ta r ieven worden opgenomen in de vero r deningen d ie in december 2018 door de ge-

meenteraad worden vastgeste ld . Di t be t ref fen met name voors te l len to t wi j z ig ing van de ta r ieven OZB

en Rioolhef f ing inzake aanpass ingen aan de waardeontwikkel ing. Daar in houden we rekening met de

meest actue le gegevens.

Voor de Legesverordening 2018 vo lgt een voors te l to t wi j z ig ing van onder andere de maximumtar ieven

re isdocumenten en r i jbewi j zen . Ind ien de tar ieven van de over ige vero rdeningen gel i jk b l i jven, vo lg t h ier

u i teraard geen voors te l to t wi j z ig ing. De huid ige vero rdeningen 2017 (Forensenbelast ing, Leges, L i jkb e-

zorg ingsrechten en Mark tgelden) en 2016 (Afva ls to f fenhef f ing en Toer is tenbelast ing) b l i j ven van k racht .

Voor zover nu bekend wordt in onderstaand overzicht de on twikkel ing van de tar ieven geschets t .

Tabel 1 .1 : Overzicht be langri jkste tarieven

Belast ingsoort 2018 2019

Onroerende zaakbelast ingen (% W OZ-waarde)

- e igenaar woning

- e igenaar n ie t -woning

- gebru iker n ie t -woning

0,1215%

0,2086%

0,1572%

1

Afvalstoffenheff ing

- eenpersoonshuishouden

- tweepersoonshuishouden

- meerpersoonshuishouden

€ 169,44

€ 191,52

€ 213,84

€ 169,44

€ 191,52

€ 213,84

Rioolheff ing

e igendom (% W OZ-waarde)

- woning

- n ie t -woning

gebru ik (per aans lu i t ing)

- eenpersoonshuishouden

- tweepersoonshuishouden

- meerpersoonshuishouden

- bedr i j ven

0 ,0226%

0,0394%

€ 136,92

€ 154,56

€ 172,32

€ 177,48

1

1

€ 136,92

€ 154,56

€ 172,32

€ 177,48 1

De ta r ieven voo r 2019 z i jn mede a fhank e l i j k van de waardeontwikke l in g en z i jn k or t voo r de behandel i ng van

het raads voors te l bekend.

Tabel 1 .2 : Opbrengst van de lokale belast ingen en hef f ingen (bedragen x € 1.000)

Geraamde

inkomsten 2018

Geraamde

inkomsten 2019

Onroerende zaakbelast ingen 26.843 27.126

Afva ls to f fenhef f ing 8 .166 8 .265

Rioolhef f ing 11.616 11.810

Toer is tenbelast ing 303 253

Forensenbelast ing 95 108

Leges

- Ti te l 1 Algemene Leges

- Ti te l 2 Fys ieke lee fomgeving/W abo

1 .872

3 .890

1 .508

3 .525

Marktgelden 83 83

L i jkbezorg ingsrechten 1 .479 1 .104

Totaal : 54.347 53.782

Het merendeel van de inkomsten u i t loka le hef f ingen in 201 9 bestaat u i t onroerendezaakbelast ingen,

a fva ls to f fenhef f ing, r ioo lhef f ing en leges.

141

Figuur 1.2 : Opbouw lokale belast ingen en heff ingen 2019

1 .6 Ind icatoren

Prestat ie - indicatoren nulmeting* 2016* 2017* 2018 2019 2020 2021

Aanvragen kwi j tscheld ing b i n-

nen 12 weken afhandelen

(2011)

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

Ti jd ig op leggen gecombineerde

aans lagen met W OZ-

beschikk ing

1 maart : > 95%

1 jun i : 100%

(2011)

96,20%

98,30%

96%

99,6%

96,3%

99,4%

98%

100%

98%

100%

98%

100%

98%

100%

Bezwaren a fhandelen voor:

1 oktober: > 80%

31 december: 100%

(2010)

65%

86%

93%

99%

71%

90%

98%

100%

98%

100%

98%

100%

98%

100%

React ies burgers b innen 1

werkdag beantwoorden: > 95%

(2010)

93%

94%

94%

96%

96%

96%

96%

Automat ische incasso u i tbre i -

den to t : > 40%

(2010)

40,15%

44%

44%

47%

48%

48%

48%

Saldo openstaande debi teuren

over de laats te 6 jaar te rug-

brengen to t ≤ 0,50%

(2010)

1,09%

0,47%

0,44%

0,48%

0,48%

0,48%

0,48%

* g e r e a l i s e e r d

50,4%

15,4%

22,0%

0,5%

0,2%

6,6%

2,8% 0,2% 2,1% Onroerende zaakbelastingen

Afvalstoffenheffing

Rioolheffing

Toeristenbelasting

Forensenbelasting

fysieke leefomgeving enomgevingsvergunning

Algemene dienstverlening

Marktgelden

Lijkbezorgingsrechten

142

2. PARAGRAAF WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOBEHEERSING

2 .1 Inleiding

Aan het rea l ise ren van de doels te l l ingen van de gemeente zi jn onvermi jde l i jk r is ico 's verbonden. Hie r-

tegen zi jn d iverse maatregelen te t re f fen zoals verzekeren (overdragen van r is ico 's) en voorzien in i n-

terne beheers ingsmaat regelen (voorkomen en beheersen van het r is ico ) . Voor rest erende r is ico 's is het

nodig middelen vr i j te houden om eventuele schade op te vangen.

Volgens het Bes lu i t Begrot ing en Veran twoord ing provinc ies en gemeenten (BBV) bevat deze paragraaf

weerstandsvermogen de vo lgende in format ie :

1 . een inventar isat ie van de weerstandscapaci te i t ;

2 . een inventar isat ie van de r is ico 's ;

3 . het be le id omtrent de weerstandscapaci te i t en r is ico 's .

Daarnaast wordt in deze paragraaf een aanta l ve rp l ichte f inanc ië le kengeta l len opgenomen op grond

van het BBV, dat e rop ger icht is om raads le den meer inzicht te geven in de f inanc ië le pos i t ie van de

gemeente.

2.2 Defini t ies

De volgende begr ippen s taan in deze paragraaf centraa l :

Weerstandsvermogen: het vermogen van de gemeente W est land om f inanc ië le r is ico ’s op te kunnen

vangen zodat taken voor tgezet kunnen worden en doelen bere ikbaar b l i jven.

Di t weerstandsvermogen wordt bepaald door de re la t ie te leggen tussen de beschikbare weerstandsc a-

pac i te i t (middelen d ie beschikbaar z i jn om n ie t begrote kosten te dekken) en de benodigde weers tand s-

capac i te i t (de r is ico 's d ie de gemeente loopt waarvoor geen voorzien ingen getrof fen zi jn ) .

Ris ico: Een r is ico is de kans van het optreden van een gebeurten is met een negat ie f gevolg voor de

gemeente.

Weerstandscapaci te i t : middelen d ie nodig z i jn om r is ico 's op te vangen. Voor de gemeente W est land

gelden op begrot ingsbas is de vo lgende posten a ls beschikbare weerstandscapaci te i t :

- Algemene reserve

- Reserve Versterk ing f inanc ië le so l id i te i t

- Post onvoorzien

In de vaktheor ie wordt a ls onderdeel van de weerstandsc apaci te i t vaak ook de zogenoemde onbenut te

be last ingcapac i te i t meegete ld . Deze wordt berekend door de maximale tar ieven van belast ingen en l e-

ges te vergel i jken met de tar ieven van de gemeente W est land. Met name voor wat betref t de OZB is

inzet van deze ru imte echter zo beperkt door de macronorm, dat het meete l len h iervan a ls weerstand s-

capac i te i t a ls wein ig rea l is t isch wordt ingeschat . Daarom wordt deze n ie t meegete ld in W est land.

2.3 Risicomanagement

Ris icomanagement is een middel om op een gest ructureerde manie r r is ico 's in beeld te brengen, te ev a-

lueren en door er proact ie f mee om te gaan, ze beter te beheersen. Ris ico 's worden geïnventa r i seerd,

voor zover mogel i jk worden de f inanc ië le gevolgen bepaald en, a ls da t mogel i jk is , worden beheer s-

maatregelen ge troffen.

Door a l in een vroeg s tad ium na te denken over de mogel i jke r is ico 's van bepaald be le id , z i jn deze nog

te voorkomen, of eventueel ernst ige gevolgen e rvan te beperken.

143

De belangr i jks te r is ico 's worden per iod iek in beeld gebracht . Jaar l i jks le id t dat b i j de begrot ing en jaa r-

rekening to t een ac tual isat ie van het r is icoregis ter en daarmee he t r is icoprof ie l van de gemeente . Hie r -

mee wordt een belangr i j k aspect van r is icomanagement u i tgevoerd, namel i jk de inventar isat ie van r is i -

co 's .

Een ander be langr i jk onderdeel van r is icomanagement is de beheers ing van r is ico 's en het vergroten

van het r is icobewustzi jn . Per iod iek worden h ie rvoor d iverse act i v i te i ten u i tgevoerd, zoals b i j voorbeeld

in terne contro les. Om een en ander meer gestruc tureerd aan te pakken, i s het pro ject In tegraal r i s ic o-

management in u i tvoer ing genomen. In 2016 hee f t de raad het be le idskader Ris icomanagement vastg e-

s te ld .

2.4 Grondbedri j f

Het grondbedr i j f rapporteer t jaar l i jks haar r is icoprof ie l in het "Meer jarenperspect ie f Grondbedr i j f "

(MPG). In d i t MPG zi jn de r is ico 's gedeta i l lee rd terug te v inden. De r is ico 's van het g rondbedr i j f maken

in tegraal onderdeel u i t van de benodigde weerstandscapaci te i t .

2.5 Benodigde weerstandscapacitei t

Methodiek van kwant i f iceren s t ra teg ische r is ico ’s

In het be le idskader r is icomanagement is vastgelegd dat de benodigde weerstandscapaci te i t voor s t ra t e-

g ische r is ico ’s za l worden bepaald door de zgn. d ig i ta le methode. Hierb i j worden de r is ico ’s , waarvan

het waarschi jn l i jk wordt geacht dat deze zich voordoen ( kans van opt reden > 50%), in vo l le omvang

meegenomen.

Deze werkwi j ze wordt eveneens gehanteerd voor de zogenoemde operat ionele f inanc ië le r is ico ’s .

De log ische focus voor het beheersen van f inanc ië le r is ico`s l ig t op de r is ico 's met de groo ts te inv loed

op de weerstandscapaci te i t . De belangr i jks te r is i co ’s hebben betrekk ing op grondexplo i ta t ies , p ro jecten,

waarb i j de gemeente afhankel i jk is van derden, en deelnemingen. De achtergrond van de r is ico 's kunt u

lezen in he t MPG.

Top 10 r is ico ’s

De re la t ie f grote impact van deze r is ico ’s op het gehele r is icoprof ie l van de gemeente b l i jk t ook u i t de

top 10 aan r is ico ’s . Mede gelet op wensen vanui t de raad wordt deze top 10 expl ic ie te r dan voorheen

weer in de begrot ing en jaarrekening opgenomen.

Nr. Omschr i jv ing Ris ico (x € 1.000)

1, 3 , 5 ,

6 , 7

V i j f r is ico 's ten aanzien van de gebiedsontwikkel ingen u i t de top 10 zi jn

samengevoegd vanwege marktgevoel ige in format ie .

13.482

2 Onts lu i t ing Maasdi jk /Honderd land (onzekerheid opbrengst van de n ie t

voor de weg benodigde perce len)

6.250

4 Overnametermi jn aandelenkapi taa l gemeente in GHC 2.000

8 Asbestbranden: kosten betreffen het opru imen van restanten e.d . O n-

danks verhaalsmogel i jkheden is er een kans dat de gemeente kosten

maakt .

1.000

9 Vergrot ing rotonde Zweth laan: n ieuwe a fweging subs id ieaanvraag 1.000

10 Ti jde l i jke ingebru ikname Leuningjes 960

Totaal (87% van benodigde weerstandscapaci te i t ad € 28,4 mln. ) 24.692

144

2.6 Beschikbare weerstandscapacitei t

Op grond van de nu bekende gegevens kan het vo lgende overzicht worden gegeven:

WEERSTANDSCAPACITEIT

Reservecapaci te i t

- Algemene reserve * 29,8

- Post onvoorzien 0 ,1

Totaal weerstandscapacitei t 29,9

Besch ikbare weers tandscapac i te i t : bedragen per 1 -1-2019 ( x € 1 m ln . )

* De s tand van de a lgemene reserve wordt per 1 januar i 201 9 geraamd op € 33,0 mln. , waarvan € 3 ,2 m ln . b e-

k lemd is (o .a . voo r de verk eers ve i l ighe id Kas tee lweg , b i jd rage N213 E lsenbosch , huurga rant ie Lent i z en d ig i t a -

l i ser ing ) .

2.7 Weerstandsvermogen

Op bas is van een recente actual isat ie van het gemeente l i jk r is icoprof ie l onts taat ten aanzien van de

weerstandsrat io het vo lgende beeld:

* € 1 m l n .

Omschri jving Bedrag Totaal

Ris ico ’s 28,4

Benodigde weerstandscapacitei t 28,4

Thans aangemerkt a ls beschikbare capac i te i t :

A lgemene reserve + post onvoorzien 29,9

Beschikbare weerstandscapacitei t 29,9

Ratio 1 ,05

De a lgemeen geaccepteerde norm voor het weerstandsvermogen is a ls vo lgt :

Als we de rat io van de gemeente West land voor 201 9 afze t ten tegen de norm, dan is er sp rake van een

vo ldoende weerstandsvermogen.

Conclusie

Voor de begrot ing 2019 i s het r is icoprof ie l herberekend , Di t wordt geraamd op € 28,4 mln. , hetgeen ten

opzichte van de jaarrekening 2017 een toename betekent van € 2,2 mln. Deze hangt voora l samen met

de vooraankondig ing d ie wi j in de Kadernota a l hebben gedaan inzake de ontwikkel ingen rond Green-

port Hort icampus (GHC).

De beschikbare weerstandscapaci te i t zoals b l i jk t u i t de voorgaande tabel len op 1 januar i 2019 geraamd

op € 29,9 mln.

W aarder ingsci j fer Rat io weerstandsve r-

mogen Betekenis

A 2,0 < x Ui ts tekend

B 1 ,4 < x < 2 ,0 Ruim vo ldoende

C 1 ,0 < x < 1 ,4 Vo ldoende

D 0 ,8 < x < 1 ,0 Mat i g

E 0 ,6 < x < 0 ,8 Onvo ldoende

F X < 0 ,6 Ru im onvo ldoende

145

Een weerstandsrat io van 1,0 wordt vo ldoende geacht . De herzien ing van het r is icoprof ie l in betekent in

combinat ie met de s tand van de a lgemene reserve dat er een rat io wordt geraamd van 1,05.

Het is daardoor n ie t langer noodzakel i jk om – zoals voorheen wel gebru ike l i jk was – een deel van de

reserve Financ ië le Sol id i te i t te oormerken a ls weerstandsvermogen.

2.8 Financiële kengetal len

Met ingang van 2016 schr i j f t het BBV (Bes lu i t Begrot ing en Verantwoord ing) voor dat in de paragraaf

Weerstandsvermogen een bas isset van f inanc ië le kengeta l len wordt opgenomen. Naast de kengeta l len

d ient een beoordel ing van de onder l inge verhoud ing van de kengeta l len in re la t ie to t de f inanc ië le pos i -

t ie te worden opgenomen. De kengeta l len en de beoordel ing geven gezamenl i jk op eenvoudige wi jze

inzicht aan raads leden over de f inanc ië le pos i t ie van hun gemeente. Het gaat om:

I -a Netto schuldquote

I -b Netto schuldquote gecor r igeerd voor a l le vers t rekte len ingen (cor rect ie door de u i t leenquote)

I I Solvabi l i te i ts rat io

I I I Grondexplo i ta t ie c .q . voorraadquote

IV Structure le explo i ta t ieru imte

V Belast ingcapac i te i t ; woonlasten meerpersoonshu ishouden

I -a. Netto schuldquote

De net to schuld weerspiegel t het n iveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de e i -

gen middelen. De net to schuldquote geef t een ind icat ie van de druk van de rente lasten en de af loss i n-

gen op de explo i ta t ie . Onder de e igen middelen wo rden in deze context de gemeente l i jke explo i ta t ieb a-

ten exc lus ie f reservemutat ies vers taan. De f luc tuat ie in baten wordt voora l veroorzaakt door de jaar l i j k -

se verschi l len in de baten met betrekk ing to t de bouwgrondexplo i ta t ie .

(bedragen x € 1 .000) Verslag

2016

Verslag

2017

Begroot

2018

Begroot

2019

Begroot

2020

Begroot

2021

Begroot

2022

A Vaste schulden 337.041 336.815 351.839 330.103 330.401 324.053 315.402

B Net to v lo t tende schuld 28.354 40.152 40.152 40.152 40.152 40.152 40.152

C Over lopende pass iva 16.026 38.125 38.125 38.125 38.125 38.125 38.125

D Ui tzet t ingen > 1 jaar 0 0 0 0 0 0 0

E Ui tzet t ingen < 1 jaar 31.471 32.933 32.933 32.933 32.933 32.933 32.933

F L iqu ide middelen 455 348 348 348 348 348 348

G Over lopende act i va 7 .825 10.877 10.877 10.877 10.877 10.877 10.877

H Tota le baten

(exc l . reserves) 270.879 246.675 290.815 284.656 259.443 259.190 260.572

Netto schuldquote

(A+B+C-D-E-F-G) /H 126,1% 150,4% 132,7% 128,0% 140,5% 138,2% 134,2%

I -b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor al le verstrekte leningen

Om inzicht te kr i jgen in hoever re sprake is van door lenen wordt de ne t to schuldquote zowel in - a ls ex-

c lus ie f doorgeleende gelden weergegeven. Op d ie manier wordt du ide l i jk in beeld gebracht wat he t aa n-

deel van de vers t rekte len ingen is en wat d i t betekent voor de schuldenlast . De vers t rekte len ingen

worden u i tgedrukt in de zogenaamde u i t leenquote.

(bedragen x € 1 .000) Verslag

2016

Verslag

2017

Begroot

2018

Begroot

2019

Begroot

2020

Begroot

2021

Begroot

2022

A Verst rekte len ingen 25.263 22.433 19.958 19.004 18.332 17.858 17.522

B Tota le baten

(exc l . reserves) 270.879 246.675 290.815 284.656 259.443 259.190 260.572

Uit leenquote (A/B) 9,3% 9,1% 6,9% 6,7% 7,1% 6,9% 6,7%

146

De net to schuldquote gecorr igeerd voor a l le vers t rekte len ingen wordt berekend door de u i t leenquote af

te t rekken van de ne t to schuldquote.

(bedragen x € 1 .000)

Verslag

2016

Verslag

2017

Begroot

2018

Begroot

2019

Begroot

2020

Begroot

2021

Begroot

2022

A Net to schuldquote 126,1% 150,4% 132,7% 128,0% 140,5% 138,2% 134,2%

B Ui t leenquote 9,3% 9,1% 6,9% 6,7% 7,1% 6,9% 6,7%

Netto gecorrigeerde

schuldquote (A-B) 116,8% 141,3% 125,8% 121,3% 133,4% 131,3% 127,5%

I I . Solvabi l i te i tsrat io

Dit kengeta l gee f t inzich t in de mate waar in de gemeente in s taat is aan haar f inanc ië le verp l icht ingen

te vo ldoen. Onder de so lvabi l i te i ts rat io wordt vers taan het e igen vermogen a ls percentage van het b a-

lanstotaa l . Het e igen vermogen van een gemeente bestaat u i t de reserves (zowel de a lgemene reserve

a ls de bestemmingsreserves) en het resul t aat u i t het overzicht van baten en las ten) . Landel i jk ge ldt a ls

norm dat de so lvabi l i te i t s rat io boven de 20% l ig t .


Verslag

2016

Verslag

2017

Begroot

2018

Begroot

2019

Begroot

2020

Begroot

2021

Begroot

2022

A Eigen vermogen 259.343 259.788 243.114 240.246 238.486 238.734 238.832

B Balanstotaa l 695.171 732.741 729.604 705.753 704.754 699.162 690.812

Solvabi l i te i t (A/B) 37,3% 35,5% 33,3% 34,0% 33,8% 34,1% 34,6%

I I I . Grondexploi tat ie

De afgelopen ja ren is gebleken dat grondexplo i ta t ie een forse impact kan hebben op de f inanc ië le pos i -

t ie van een gemeente. De boekwaarde van de voorraden is van belang , omdat deze waarde moet wo r-

den terugverd iend b i j de verkoop.

De voorraden kunnen a ls aandeel van de inkomsten worden u i tgedrukt . Dat lever t de voorraad -quote a ls

kengeta l op.


Verslag

2016

Verslag

2017

Begroot

2018

Begroot

2019

Begroot

2020

Begroot

2021

Begroot

2022

A Voorraden 217.802 219.208 209.157 175.797 167.562 153.747 137.547

B Tota le baten

(exc lus ie f reserves) 270.879 246.675 290.815 284.656 259.443 259.190 260.572

Voorraadquote (A/B) 80,4% 88,9% 71,9% 61,8% 64,6% 59,3% 52,8%

De gemeente beschik t over g rote voor raden bouwgrond. Bi j verkoop van d ie gronden worden e r midd e-

len gegenereerd d ie gebru ik t zu l len worden om schulden af te lossen.

De to ta le schuld d ient mede te worden afgezet tegen de grondposi t ie van de gemeente. Di t kan p laat s-

vinden door bovenstaande voorraadquote van de schuldquote af te t rekken, zodat er een g oede indruk

onts taat van de schuld d ie op de explo i ta t ie d ruk t .


Verslag

2016

Verslag

2017

Begroot

2018

Begroot

2019

Begroot

2020

Begroot

2021

Begroot

2022

A Net to schuldquote 126,1% 150,4% 132,7% 128,0% 140,5% 138,2% 134,2%

B Voorraadquote 80,4% 88,9% 71,9% 61,8% 64,6% 59,3% 52,8%

Effect ieve schuldquote

(A-B) 45,7% 61,5% 60,8% 66,2% 75,9% 78,9% 81,4%

IV. Structure le explo itat ieruimte:

De st ructure le explo i ta t ieru imte wordt bepaald door het sa ldo van de s t ructure le baten en las ten en het

sa ldo van de s t ructure le ont t rekk ingen en toevoegingen aan reserves gedeeld door de to ta le baten (e x-

147

c lus ie f mutat ies reserves) en u i tgedrukt in een percentage. Om di t kengeta l te re la te ren aan he t ove r -

zicht van baten en las ten is het noodzake l i jk om de vo lgende c i j fers te p resenteren:


Verslag

2016

Verslag

2017

Begroot

2018

Begroot

2019

Begroot

2020

Begroot

2021

Begroot

2022

A Structure le las ten 236.486 233.552 253.926 286.418 262.347 260.951 263.872

B Structure le baten 267.347 244.664 260.786 288.673 263.555 261.562 264.840

C Structure le

toevoegingen reserves 272 284 2.202 2.878 3.025 3.020 3.008

D Structure le

ont t rekk ingen reserves 653 706 2.896 4.081 4.400 4.494 4.543

E Tota le baten

(exc l . reserves) 270.879 246.675 290.815 284.656 259.443 259.190 260.572

Structure le explo itat ie -

ruimte (B-A)+(D-C) / E 11,5% 4,7% 2,6% 1,2% 1,0% 0,8% 1,0%

V. Belast ingcapacite i t : Woonlasten meerpersoonshuishouden

De ru imte d ie een gemeente heef t om zi jn be last ingen te verhogen wordt vaak gere lateerd aan de to ta le

woonlasten. Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) publ i -

ceer t deze las ten ieder jaar in de At las van de loka le las ten. Onder de woonlasten worden vers taan de

OZB en de r ioo lhe f f ing en re in ig ingshef f ing voor een woning met gemidde lde W OZ -waarde in de ge-

meente. De belast ingcapac i te i t van gemeenten wordt berekend door de to ta le woonlasten meerpe r -

soonshuishouden in jaar t te vergel i jken met het landel i jk gemiddelde in jaar t -1 , u i tgedrukt in een pe r-

centage.

Verslag

2016

Verslag

2017

Begroot

2018

Begroot

2019

A OZB- lasten voor gezin b i j gemiddelde W OZ -waarde € 306 € 305 € 302 € 302

B Rioolhef f ing voor gezin b i j gemiddelde W OZ-waarde € 228 € 229 € 228 € 228

C Afva ls to f fenhef f ing voor een gezin € 214 € 214 € 214 € 214

D Eventuele hef f ingskor t ing

E Tota le woonlasten voor gezin b i j gemiddelde WOZ -

waarde (A + B + C – D) € 748 € 748 € 744 € 744

F Woonlasten landel i jke gemiddelde voor gezin t -1 € 716 € 723 € 723 € 723

Woonlasten t .o.v. landel i jke gemiddelde jaar ervoor

(E / F ) x 100% 104,5% 103,5% 102,9% 102,9%

Beoordel ing onder l inge verhouding kengetal len

Vooraf

Het is n ie t mogel i jk om een ind iv idueel kengeta l te gebru iken voor de beoordel ing van de f inanc ië le

pos i t ie . De kengeta l len zu l len a l t i jd in samenhang moeten worden bezien, omdat ze a l leen gezamenl i jk

en in hun onder l inge verhouding een goed beeld kunnen geven van de f inanc ië le pos i t ie van gemeente

West land.

In absolute z in z i jn in 2017 de vaste schulden zi jn ie ts verder gedaald en is de e igen vermogensposi t ie

vers te rk t .

Eerder hebben wi j gemeld dat de gemeente l i jke schuld voor een aanzien l i jk deel voor tv loe i t u i t de

grondposi t ie van de gemeente. Ondanks e en naar verwacht ing inc idente le toename in 2017 van de voo r -

raadquote ver toont het re la t ieve aandeel h iervan in de komende jaren gele ide l i jk een dalende l i jn a ls

gevolg van de verwachte grondverkopen. De schuldpos i t ie en de ontwikkel ing daarvan zi jn daarom ook

n ie t los te z ien gezien van de invester ingsambi t ie in de W est landse samenleving van raad en co l lege.

Binnen de gemeente l i jke explo i ta t ie is er nog enige ru imte over om tegenval lers te kunnen opvangen

(z ie kengeta l St ructure le explo i ta t ieru imte) , zonder dat de woonlasten voor de W est landse inwoners

meer dan gemiddeld s t i j gen.

148

3. PARAGRAAF ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN

3 .1 Kapitaalgoederen openbare ruimte

De gemeente investeer t aanzien l i jk in de openbare ru imte in de vorm van aanleg/rea l isat ie en onde r-

houd van wegen, groen, water , r io ler ing en gebouwen. Het onderhoud van deze kapi taa lgoederen is van

belang om te zorgen voor een ve i l ige en aan trekkel i jke leefomgeving voor onze inwoners. De las ten van

onderhoud en vervanging van kapi taa lgoederen zi jn voornamel i jk b innen het programma Fys ieke Lee f-

omgeving opgenomen. Het kapi taa lgoed gebouwen wordt beschreven in paragraaf 7 Grondbele id en

Vastgoed.

3.2 Gebiedsgericht Plan en kernwaarden

Het Gebiedsger icht Plan (GGP) beschr i j f t de kaders voor het beheer en onderhoud van a l onze kap i -

taa lgoederen ( inc lus ie f gebouwen) en vormt de bas is voor de u i tvoer ingsmaatregelen en inzet van mi d-

delen. Het doel van het GGP is om de u i tvoer ingsmaatregelen en opgaven gebiedsger icht en in tegraal

te benaderen. Bi j complexe opgaven wordt de samenhang in beeld gebracht , worden u i tvoer ingsmaatr e-

gelen en ontwikkelpro jecten verbonden, wordt s l im omgegaan met de beschikbare f inanc ië le middel en

en wordt samengewerkt met andere par tners en overheden. Hie rmee wordt ervoor gezorgd dat opga ven

in tegraal worden aangepakt en u i tvoerbaar z i jn .

Accenten in de u i tvoer ing worden door de Raad gelegd door het benoemen van kernwaarden. Aan de

kernwaarden zi jn doelen en kwal i te i tsn iveaus gekoppeld d ie worden gemoni tord. Ook vindt d i f fe rent ia t ie

in beheer en onderhoud per funct iegebied p laa ts op bas is v an de toegekende kwal i te i tsn iveaus.

Het GGP r icht z ich op:

De ru imte l i jke gebieden woonwi jken, dorpscentra , bedr i j venter re inen, g lastu inbouwgebieden, recre a-

t iegebieden en begraafp laatsen;

De c iv ie l technische onderdelen wegen en waterhuishouding;

De onderdelen vastgoed en grond en handhaving & toezicht .

De wet te l i jke bas is voor het opste l len van het GGP (gel i jknamig aan beheerp lannen) wordt gevormd

door het Bes lu i t Begrot ing en Veran twoord ing provinc ies en gemeenten (BBV) .

3.3 Uitvoeringsprogramma’s

Het GGP heef t een s t ra teg isch karakter . Dat wi l zeggen da t h ier in de W est landse kernwaarden en do e-

len voor de openbare ru imte zi jn vastgelegd . De concrete ver ta l ing naar act iv i te i ten en u i tvoer ingsmaa t-

regelen wordt gemaakt in jaar l i jkse u i tvoer ingsprogramma’s . Met behulp van programmat isch beheer en

onderhoud worden de werkzaamheden in de openbare ru imte gepland en u i tgevoerd b innen de f inanc i -

e le kaders . Di t a l les op bas is van reg ievoer ing en in l i jn met één van de u i tgangspunten van de o rgan i -

sat ieontwikkel ing d ie lu id t : ze l f doen waar nodig , u i tbesteden waar het kan. De (grootschal ige) act iv i te i -

ten in de openbare ru imte worden gepland op bas is van de kwal i te i t van de openbare ru imte , kernwaa r-

den, ambi t ies , beschikbare middelen en waar we werk met werk kunnen mak en (pr ior i te r ing) .

3.4 Beheerkaders begraven, r io lering en afval inzameling

In 2017 zi jn beheerkaders opgeste ld voor begraven, r io ler ing en afva l inzamel ing. Deze beheerkaders

vormen samen he t GGP en de u i tvoer ingsprogramma’s de kaders en u i tgangspunten voor het onderhoud

van de kapi taa lgoederen . Ze zi jn zowel inhoudel i jk a ls procedureel van aard en onderbouwen de ( inve s-

ter ings-)bes l iss ingen d ie ten aanzien van de kapi taa lgoederen nu en de komende jaren worden gen o-

men.

3.5 Monitoring kwal i te i t openbare ruimte

De u i t te voeren maatregelen in de openbare ru imte dragen b i j aan één of meer kernwaarden en doelen

zoals omschreven in het GGP. Met de Raad is het re feren t iekader met betrekk ing to t kwal i te i tsn iveau s

vastgeste ld (z ie afbeeld ing 1) . Di t is een n ieuw kader waarb i j de kwal i te i t sn iveaus van vastgoed en

grond zi jn toegevoegd. Door middel van cont inue inspect ies en schouwen wordt het werkel i jke kwal i -

149

te i tsn iveau van het te beheren areaal in kaar t gebracht en vergeleken met de afgesproken s t reefkwal i -

te i ten. Omdat voor de openbare ru imte geld t dat de kwal i te i t min imaal vo ldoet aan het kwal i te i tsn iveau

‘mat ig ’ , word t voorkomen dat sprake is van achters ta l l ig onderhoud. De benodigde maatregelen voor het

behalen van het kwal i te i tsn iveau worden opgenomen in de u i tvoer ingsprogramma’s . Over he t kwal i te i t s-

n iveau van de kapi taa lgoederen en de b i jbehorende maatregelen wordt jaar l i jks gerapporteerd in de

verp l ichte paragra fen van de jaarrekening.

Afbeeld ing 1: Referen t iekader kwal i te i tsniveaus

Beheerst ra teg ie openbare ru imte

De inr icht ing en het beheer van de openbare ru imte leveren een b i jdrage aan een aantrekkel i jke lee f -

omgeving waar in met p lezier kan worden gewoond, gewerkt en gerecreëerd. Deze aantrekkel i jke lee f -

omgeving draagt b i j aan het rea l iseren van ee n toekomstbestendige Greenport -economie (de belangr i j k -

s te economische p i j ler van de gemeente W est land).Voor bestaande bedr i j ven b l i j f t het in te ressant om in

West land gevest igd te b l i jven, n ieuwe bedr i jven worden aangetrokken. De dorpscentra z i jn aan trekke-

l i jk , de bere ikbaarheid is verg root en de verkeersvei l igheid is verbeterd. Met het beheer van de openb a-

re ru imte fac i l i te ren wi j deze ontwikkel ingen en onderhouden wi j deze s i tuat ie . Bi j he t beheren en on-

derhouden van de openbare ru imte, hebben wi j oog voor ontwikkel ingen , innovat ies en het zo ef f i c iënt

mogel i jk beheren en onderhouden van de fys ieke leefomgeving . Deze lee fomgeving is naast schoon,

heel en ve i l i g ook duurzaam, leefbaar en vi taa l . Door par t ic ipat ie van en samenwerk ing met burgers ,

bedr i jven en overheden zorgen wi j voor het behoud en vers tevigen van de kernwaarden ve i l igheid, lee f -

baarheid, aant rekkel i jkheid, bere ikbaarheid en omgevingskwal i te i t . Di t doen wi j door middel va n het

programmeren van de act iv i te i ten b innen een in tegra le en gebiedsger i chte aanpak.

3.6 Budgetbehoefte Gebiedsgerichte Plan 2019 -2022

Budget Gebiedsger ichte Plan

Het budget van het GGP wordt per jaar gespec i f i ceerd via het onderstaande overzicht . He t benodigde

budgetbes lag vloe i t voor t u i t onder andere wet te l i jke taken en a ct i v i te i ten b innen de ges loten f inanc ië le

c i rcu i ts .

150

(x € 1.000)

2019 2020 2021 2022

01 – W egen 16.068 16.960 16.917 17.377

1 W egen ( inc l . be l i jn i ng, bebord ing/po l l e rs ) 11.545 12.156 12.033 12.378

2 Verkeers rege l ins ta l l a t ies 450 440 438 429

3 In f ras t ruc ture le kuns twerk en 1 .307 1 .411 1 .486 1 .542

4 Openbare ve r l i ch t ing 1 .854 1 .890 1 .941 2 .006

5 Gladheidbes t r i jd i ng 547 549 542 549

6 Parkeervoorz ien ingen 365 514 477 473

02 - W aterhu ishouding 11.799 11.900 11.852 11.978

1 Rio ler i ng 10.324 10.400 10.326 10.432

2 W aterwegen 1 .399 1 .424 1 .450 1 .470

3 Duike rs 76 76 76 76

03 – W i jken en do rpscent ra 14.442 14.806 14.935 15.095

1 Afva l inzamel ing en –ve rwerk ing 7 .175 7 .284 7 .428 7 .548

2 Openbaar g roen 4 .220 4 .380 4 .404 4 .482

3 S t raat re in ig i ng 1 .859 1 .857 1 .854 1 .746

4 Speel voorz ien ingen 863 955 918 982

5 S t raatmeubi l a i r 41 41 41 41

6 Evenementen 274 279 280 286

7 Ongedie r tebes t r i j d ing 10 10 10 10

05 – Recreat iegeb ieden b i j zondere l ocat ies 3.782 3 .792 3 .788 3 .806

1 Recreat ievoorz ien ingen 2 .258 2 .252 2 .245 2 .241

2 Begraafp laatsen 1 .524 1 .540 1 .543 1 .565

Eindto taa l 46.091 47.458 47.492 48.256

Ris ico ’s

Met p rogrammat isch beheer en onderhoud wordt een constante afweging gemaakt tussen kwal i te i t , r is i -

co’s en budget . Deze u i tvoer ingsper iode l ig t spec i f ieke aandacht op de impact van a reaalu i tbre id ing,

beeldkwal i te i t en mogel i j ke pr i jss t i jg ing door een aantrekkende economie . Door in tegraal gebiedsger icht

te werken en af te s temmen met onze par tners in de bui tenru imte, wordt kapi taa lvern ie t ig ing voork o-

men. Niet a l les is in handen van de gemeente. Zo za l he t rea l isat ie tempo b i jvoorbeeld mede afhangen

van onze par tners , de ontwikkel ing van de economie en de beschikbare middelen vanui t het gemeent e-

fonds. Bi j de actual isa t ie van he t GGP met een n ieuwe loopt i jd vana f 2019 is i jk ing van de budget ten

met het actue le pr i jsn iveau en het actue le a reaal (areaalu i tb re id ing) noodzakel i jk . Tevens kan n ieuwe

bele id of veranderende wet - en regelgeving le iden to t ext ra kosten .

Het GGP is le idend voor het u i t te voeren onderhoud. Binnen de arealen wegen, water en r io ler ing vo l -

doet n ie t het gehele areaal aan het vastgeste lde kwal i te i tsn iveau u i t he t GGP . Mede naar aanle id ing

van (v isuele ) inspect ies en schouwen d ie onderdeel u i tmaken van dagel i j ks beheer is jaar l i jks z icht op

de werkel i jke kwal i te i tsn iveaus (hu id ige s tatus en omvang) . De benodigde maatregelen voor het behalen

van de gewenste s t reefkwal i te i t kan enerzi jds met dagel i jks beheer worden behaald en anderz i jds wor-

den opgenomen a ls maatregel in de u i tvoer ingsprogramma’s . Het u i tvoer ingsprogramma kent een doo r -

k i jk van 5 jaar , maar wordt jaar l i jks herzien.

151

3.7 Invester ingen

De getoonde ontwikkel ing van he t invester ingsvo lume in graf iek 1 is gebaseerd op de l iqu id i te i tenplan-

n ing in het meer ja reninvester ingsprogramma (MIP). De getoonde ontwikkel ing is exc lus ie f de lopende

invester ingen . Het betre f t de weergave van het net to invester ingsvolume (u i tgaven minus inkomsten u i t

b i jvoorbeeld subs id ies en dekk in g u i t reserves) .

Graf i ek 1: Invester ingsvo lume 2019 - 2022

152

3.8 Kernci j fers

De kernc i j fers , d ie de gronds lag vormen waarop het areaal in de openbare ru imte worden onderhouden

en beheerd, s taan in tabel 2 vermeld.

Tabel 2: Kernci j fers areaal

Ar e a a l o ver z ic h t O b j ec t e n b e h e er

P e i l d a t um j u l i 2 0 1 8

Ru br i e k O n der d e e l Ho e ve e l h e i d Ru br i e k O n der d e e l Ho e ve e l h e i d

W i jk en 1 74

Ku n s t wer k e n Gr oe n vo o r z i e n i ng

B r u gg e n 5 24 s t uk s Ker n e n

S t e i ge r s / v l o nd e rs 4 4 s t uk s

B e p l a n t i n g 9 1 , 5 h a

T u nn e l s , v i ad u c t e n e n o n de r d o o r g a ng e n 1 5 s t uk s Ga zo n 5 8 , 3 h a

T r ap p e n 4 s t uk s B e rm e n (b l o em r i j k ) 2 9 , 8 9 h a

Ge l u i ds ch e rm en 4 . 8 0 1 m ¹ B e rm e n en t a l u d s ( ov e r i g ) 1 06 , 5 h a

Dam wa n d e n 1 8 . 2 76 m ¹ Re cr e a t i e ge b i e d W ol le br a n d

R i o le r i n g

B e p l a n t i n g 9 , 6 h a

V r i j v e rv a l (e xc l . CA D s ys t e em ) 5 14 . 01 2 m ¹ Ga zo n 0 , 2 7 h a

D r uk r i o o l ( x )

3 44 . 19 7 m ¹ B e rm e n en t a l u d s (+ r u w

g ra s ) 1 0 , 7 h a

Du i k e rs 3 8 . 2 96 m ¹ Re cr e a t i e ge b i e d P r i n s e n b os

K o l k en 2 8 . 1 96 s t uk s B e p l a n t i n g 2 , 6 2 h a

Bu i t en r u im te Ga zo n 0 , 0 2 h a

V e r ha r d i n g 4 69 , 59 h a B e rm e n (b l o em r i j k ) 0 , 0 2 h a

W ate r 7 1 . 8 7 h a B e rm e n en t a l u d s (+ r u w

g ra s ) 0 , 7 6 h a

Op e n b ar e v e r l i c h t i n g (m a s t e n ; ( y )

) 2 0 . 8 97 s t uk s Be gr a a f p l a a t s e n

S p e e l ob j ec te n 1 . 7 8 1 s t uk s B e p l a n t i n g 4 , 0 9 h a

Hek we rk e n ( y )

4 0 . 5 68 s t uk s Ga zo n 2 , 4 h a

V e rk e e rs r eg e l - i n s t a l l a t i e 1 0 s t uk s

P o l l e r 9 s t uk s T o ta a l Gr o e n vo o r z ie n i n g 3 16 , 7

k us t l i j n H o ek v a n Ho l l a nd – K i j k du i n 7 . 7 5 4 m ¹

B om e n ( Z )

4 0 . 8 17 s t uk s

x i n c l . p e r s l e i d i n g en r i oo l gem a l e n

y e xc l . sp o r tp a rk e n

z e xc l . sp o r tp a rk e n e n i nc l . r e c r e a t i e g e b i ed e n

153

4. PARAGRAAF FINANCIERING

4 .1 Inleiding

Financ ier ing heef t bet rekk ing op het s turen en beheersen, het verantwoorden over en he t toezich t ho u-

den op de f inanc ië le vermogenswaarden, de f inanc ië le pos i t ies en de h ie raan verbonden r is ico ’s . Meer

eenvoudig gezegd zorgt de f inanc ier ingsfunct ie e r in de kern voor dat de gemeente vo ldoende geld op

de bank heef t om haar u i tgaven te kunnen beta len. Voor een groot deel s taan tegenover d ie u i tgaven

inkomende geldst romen (b i jvoorbeeld hef f ingen, b i jdragen van het Ri jk e t cetera) . De f inanc ie r ingsfun c-

t ie r icht z ich dan voora l op het goed op e lkaar a fs temmen van d ie ge ldst romen zodat zo min mogel i jk

t i jde l i jke exte rne f inanc ier ing nodig is .

Naast de lopende baten en las ten kent de gemeente ook invester ingsui tgaven. Denk h ierb i j aan aanleg

van r io ler ing, bouw van scholen en aanleg van wegen. Di t z i jn u i tgaven met een meer jar ige gebru ik s-

duur d ie gedurende een langere loop t i jd op bas is van kapi taa l las ten in de begrot ing worden verwerkt .

De boekwaarde van deze u i tgaven is a ls bezi t op de gemeente l i jke ba lans zichtbaar . Veela l is het noo d-

zakel i jk om voor de beta l ing van deze u i tgaven langlopende f inanc ier ing (ge ld len ingen) aa n te t rekken.

Deze langlopende f inanc ier ing s taat a ls schuld op de balans. Het hebben van schuld is daarmee voor

een gemeente ook n ie t u i tzonder l i jk . De hoogte van de schuld is daarb i j van d iverse factoren a fhankel i jk

zoals het ambi t ien iveau van de gemeent e (omvang investe r ingen in de samenleving) en de grondpos i -

t ies . Het hoge ambi t ien iveau van de gemeente West land op deze onderdelen u i t z ich in een hogere

schuldpos i t ie . Over igens is n ie t zozeer de hoogte van de schuld maar de b i jbehorende rente last van

belang. Deze rente last i s in de begrot ing verwerkt en vormt daarmee ook onderdeel van de reëel s lu i -

tende begrot ing zoals d ie thans voor l ig t .

Voor de f inanc ier ingsfunct ie ge lden d iverse wet te l i jke kaders . Een belangr i jk kader is de W et f inanc i e-

r ing decentra le overheden, a fgekort de W et F ido. In deze wet z i jn regels opgenomen voor de inr icht ing

en u i tvoer ing van de t reasuryfunct ie b i j de decentra le overheden. Op bas is van deze regelgeving heef t

de gemeente W est land, evenals a l le gemeenten, twee belangr i jke ins t rumenten op het gebied van

t reasury, te weten een t reasurystatuu t , waar in de veran twoordel i jkheden en spel regels z i jn opgenomen

en een f inanc ier ingsparagraaf d ie jaar l i jks wordt aangeboden b i j de begro t ing en het jaa rvers lag. In

deze f inanc ie r ingsparagraaf komen h ierna de vo lgende onderwerpen aan de orde:

4 .2 Renteontwikkel ingen

4.3 Gemeentef inanc ier ing

4.3.1 F inanc ier ing kor t lopend ( loopt i jd to t 1 jaar)

4 .3.2 F inanc ier ing langlopend ( loopt i jd langer dan 1 jaar)

4 .4 Ris icobeheer

4.4.1 Renter is icobeheer

4.4.2 Krediet r is ico en garants te l l ingen

4.4.3 In tern l iqu id i te i ts r is ico

4.5 Relat iebeheer

4.6 Renteomslag

4.2 Renteontwikkel ingen

De renteon twikkel ing 2014 - 2017 is in onderstaande graf iek weergegeven waarb i j voor de kor t lopende

f inanc ier ing is u i tgegaan van 1 maands -kasgeld en voor de langlopende f inanc ier ing van een 10 jaar

f i xe len ing .

154

De rente op de geldmark t (kor te rente) is a l en ige t i jd negat ie f . De kapi taa lmarkt rente is nog laag . Het

ob l igat ie -opkoopprogramma van de ECB zal e ind 2018 worden afgerond. Tot d ie t i jd is de verwacht ing

dat zowel de kor te a ls de lange rente laag b l i j f t . Vanaf 2019 zu l len de af loss ingen op door de ECB o p-

gebouwde obl igat ieporte feu i l le ( tegen d ie t i jd met een omvang van € 2 .300 mld. ) nog worden geher i n-

vesteerd , waardoor e r nog aanzien l i jke l iqu id i te i t za l z i jn op de kapi taa lmarkten. De belangr i jks te th e-

ma’s voor 2019 zi jn de verk iezing van de n ieuwe ECB -pres ident en de on twikkel ingen van de Europese

economie ( tevens in re la t ie to t een po tent ië le handelsoor log en Brexi t ) .

4.3 Gemeentef inanciering

Onder gemeentef inanc ie r ing va l t zowel het lenen van gelden a ls het u i t ze t ten van gelden. Bi j f inanc i e-

r ing word t onderscheid gemaakt tussen kor t lopende f inanc ier ing ( loopt i jd to t 1 jaar ) en langlopende

f inanc ier ing ( loopt i jd vanaf 1 jaar) .

Financier ing: Kader en vis ie

De gemeente is voor langlopende f inanc ier ing a fhankel i jk van de kapi taa lmarkt . Op de kapi taa lmarkt

komen de rentetar ieven to t s tand; ook wel de p r i js d ie wordt betaald voor het lenen van geld. De rente

van een langlopende len ing is doorgaans hoger dan d ie van een len ing met een kor tere loopt i jd . His t o-

r isch gezien b l i jk t dat de rente van een len ing toeneemt met de loopt i jd . Di t s t imuleer t het gebru ik van

len ingen met een kor te loopt i jd . Zo zi jn de rente lasten voor de gemeente op lange termi jn re la t ie f laag.

De wetgever wi l echter voorkomen dat een gemeente zich eenzi jd ig kor t f inanc ier t . F inanc ier ing i s van

nature onontkoombaar . In het theore t ische geval dat een gemeente haar act iv i te i ten vo l led ig kor t zou

f inanc ieren loopt een gemeente het r is ico dat z i j door ongunst ige mark tomstandigheden op de ge ldmarkt

wordt geconf ronteerd met een onverwacht hoge rente last . Deze onverwachte tegenval ler zou de keuz e-

ru imte van een begro t ing kunnen beperken. Om die reden beperkt de wetgever , middels de wet F ido, de

omvang van de vlo t tende schuld to t 8 ,5% van de begrot ing (ook wel de kasgeld l imiet ) . Gemeente W es t-

land k iest er voor zo vee l a ls mogel i jk b innen deze wet te l i jke grens kor t te f inanc ieren.

De Gemeente W est land kent van oudsher een ambi t ieus invester ingsprogramma en bezi t daarnaast o m-

vangr i jke g rondposi t ies (geraamd € 218 ml n. begin 2019). Voora l de g rondposi t ies z i jn van t i jde l i j ke

aard en werken t i jde l i jk schuld verhogend. Om d ie reden is het gepast dat de gemeente zic h n ie t a l te

lang verb indt aan schulden. De afbouw van deze grondposi t ies of eventue le andere onverwachte inc i -

dente le baten zouden mogel i jk le iden to t over l iqu id i te i t . Over l iqu id i te i t impl iceer t dat de gemeente met

een geldoverschot z i t , te rwi j l over de le n ingen d ie h ier aan ten gronds lag l iggen onnodig veel ren te

wordt be taald. Leningen kunnen in een dergel i jke s i tuat ie vaak a l leen tegen een aanzien l i jke boeterente

eerder worden afgelost . Het r is ico op over l iqu id i te i t kan worden beperkt door te k iezen voor l ineai r a f lo-

pende len ingen en door de loopt i jden van deze len ingen beperkt te houden.

155

Al les in ogenschouw genomen hanteer t de gemeente de vo lgende f inanc ie r ingsvis ie :

- De gemeente f inanc ier t z ich op bas is van to taa l f inanc ier ing.

- Er wordt zo veel a ls mogel i jk kor t gef inanc ierd (b innen de wet te l i jke kaders) .

- De langlopende schuld bestaat u i t l ineai re len ingen.

- Nieuw aan te t rekken langlopende f inanc ier ing heef t een re la t ie f beperk te loopt i jd ( to t 10 jaar l i neai r ) .

4.3.1 Financier ing kort lopend ( loopt i jd tot 1 jaar )

De kor t lopende f inanc ier ing bestaat u i t rekening -courantkrediet en kasgeld len ingen. Binnen de ge lde n-

de wetgeving wordt zo veel a ls mogel i jk gebru ik gemaakt van kor te f inanc ier ing. Daar in wordt we l een

zekere marge genomen om zo veel mogel i j k te voorkomen dat de kasgeld l imiet wordt overschreden.

4.3.2 Financier ing langlopend ( loopti jd vanaf 1 jaar )

Onder f inanc ier ing va l t zowel het lenen a ls het u i tzet ten van gelden.

Er wordt h ie r dan ook onderscheid gemaakt in :

Por te feu i l le opgenomen langlopende len ingen

Por te feu i l le u i tgezet te langlopende len ingen

Porte feui l le opgenomen langlopende leningen

Bi j het aant rekken van vreemd vermogen kan de gemeente, vanwege wet te l i jke voorschr i f ten, beperkt

gebru ik maken van f inanc ier ing met een kor te lo opt i jd (kor te r dan 1 jaar) .

Ontwikkel ing langlopende len ingen 2018 - 2022

In onderstaand overzicht is de verwachte ontwikkel ing van de langlopende len ingen weergegeven over

de jaren 2018 – 2022. (Deze schuldontwikkel ing is berekend op bas is van de pr imi t ieve begro t ing. De

eers te begrot ingswi j z ig ing voortv loe iend u i t he t West landProgramma is h ier n ie t opgenomen) .

Ontwikkel ing langlopende leningen 2019 – 2022 ( x € 1 m l n . )

2 01 8 2019 2020 2021 2022 2019-2022

Saldo per 01 -01 3 36 351 330 330 324

Af loss ingen - 30 -32 -32 -30 -28 -122

Financ ier ingsbehoef te 4 5 11 32 24 19 86

Saldo per 31-12 3 51 330 330 324 315

Mutatie schuldposi t ie 1 5 -21 0 -6 -9 -36

Zoals in de in le id ing aangegeven, z i jn len ingen onlosmakel i jk verbonden met het mogel i jk maken van

gewenste ontwikkel ingen in de samenleving . De huid ige len ing enportefeu i l le toont daarb i j het ambi t ien i -

veau van de gemeente en is het gevolg van raadsbes lu i ten d ie genomen zi jn om belangr i jke invester i n-

gen u i t te voeren en exp lo i ta t ie -u i tgaven te doen (mede ten las te van reserves en voorzien ingen). De

to ta le afname van de schuld wordt in de per iode 2019 -2022 op € 36 mln. geschat .

De h ierboven gepresenteerde c i j fers z i jn gebaseerd op een rea l is t isch model ten aanzien van de inve s-

ter ingsui tgaven. Hiermee wordt bedoeld dat e r in de c i j fers rekening mee is gehouden dat e r jaa r l i jks

sprake is van een ver t rag ing in de u i tvoer ing van invester ingen vanwege externe factoren (over igens is

ook b i j ont t rekk ingen aan reserves en voorzien ingen h iervan sprake) . Hie rvoor is in de begrot ing een

s te lpost s turen op kapi taa l las ten opgenomen. Ook in het overzicht zoals bovenstaand gepresenteerd, is

deze ver t rag ing in de u i tvoer ing van invester ingen verwerkt . In hoofd l i jn komt d i t neer op een gemiddeld

jaar l i jks investe r ingsvolume van € 31,9 mln. Di t vo lume is berekend op bas is van het werkel i jk gemi d-

delde investe r ingsvolume van 2004 -2017 b i j de mater ië le invester ingen.

Met ingang van 2016 verp l icht het BBV (Bes lu i t Begrot ing en Verantwoord ing) om in de begrot ing enkele

kengeta l len op te nemen, d ie de gemeente l i jke schuldpos i t ie a fze t ten ten opzichte van de e igen midd e-

len van de gemeente. Deze kengeta l len moeten vo lgens het BBV worden opgenomen in de paragraaf

156

Weerstandsvermogen en r is icobeheers ing. Vo or een verdere toe l icht ing wordt daarom naar deze par a-

graaf verwezen.

Portefeui l le ui tgezette langlopende leningen

De gemeente kan in het kader van de publ ieke taak ook langlopende len ingen vers t rekken. Per 1 januar i

2018 had de gemeente voor € 22 ml n. aan u i tgezet te ge ld len ingen. Het g ros h iervan bestaat u i t s ta r-

ters len ingen en personeelshypotheken. Het vers t rekken van hypothecai re len ingen (en he t garanderen

ervan) aan gemeente l i jk personeel is vanaf 1 januar i 2009 n ie t meer toegestaan. Bestaande len inge n

kunnen wel to t de afgesproken termi jn u i t lopen . Door overs lu i ten van de hypotheek o f door he t verp l icht

a f lossen a ls gevolg van het ver la ten van de gemeente door werkaanvaard ing e lders lopen deze len ingen

in omvang snel terug.

4 .4 Risicobeheer

Algemeen

Onder he t f inanc ië le r is i coprof ie l van de gemeente W est land vers taan wi j de vo lgende r is ico ’s :

1) Renter is ico

2) Krediet r is ico

3) het in tern l iqu id i te i ts r is i co

4.4.1 Renterisico

Onder renter is ico wordt vers taan de onzekerheid over de hoogte van toekomst ig e rente-u i tgaven en

rente- inkomsten. Voor de beheers ing van de ren ter is ico ’s ge lden twee concrete r icht l i jnen, namel i jk de

kasgeld l imiet ( renter is ico kor t lopende f inanc ie r ing) en de renter is iconorm (renter is ico langlopende f i -

nanc ier ing) .

Kasgeld l imiet ( renter is ico kor t lopende f inanc ie r ing)

Het r is ico op kor t lopende f inanc ier ing ( loop t i jd to t 1 jaar) word t beperkt door een zogenoemde kasgel d-

l imiet op bas is van de wet F ido. Di t houdt in dat de omvang van de kor t lopende schuld maximaal 8 ,5%

van het begrot ings to taa l mag zi jn . De toezichthouder geef t aan dat de kasgeld l imiet maximaal dr ie

kwarta len op r i j mag worden overschreden. Na d ie per iode moet de gemeente de provinc ie h ie rover i n-

formeren en een p lan van aanpak voor leggen . In de f inanc ië le verordening 2017 van Gemeente Wes t-

land s taat opgenomen dat de raad na overschr i jd ing van 1 kwar taa l wordt geïnformeerd. De gemeente

k iest ervoor zoveel a ls mogel i jk kor t te f inanc ie ren. Hie r wordt wel met een bepaalde marge gewerkt om

zoveel a ls mogel i jk te voorkomen dat d e kasgeld l imiet wordt overschreden.

Berekening kasgeldlimiet (x € 1 mln.)

2019 2020 2021 2022

Begrotingstotaal 299 268 266 266

Percentage Kasgeldlimiet 8,50% 8,50% 8,50% 8,50%

Kasgeldlimiet 25,4 22,8 22,6 22,6

Renter is iconorm (renter i s ico langlopende f inanc ier ing)

Om ongewenste f inanc ië le gevolgen van rentewi j z ig ingen te beperken wordt jaar l i jks een renter is i c o-

norm aangegeven. De jaar l i jkse af loss ingen en renteherzien ingen mogen n iet meer bedragen dan 20%

van het begrot ingsto taa l . Het maxim umpercentage moet voor de komende vier jaar worden berekend op

bas is van de begrot ing voor 2019. Het doel is da t op deze wi j ze gemeenten hun len ingenportefeu i l le

zodanig moeten spre iden dat de te lopen rente r i s ico ’s ge l i jkmat ig over de jaren worden verspre i d . De

gemeente heef t een l ineai re len ing enporte feu i l le (op de pro ject f inanc ier ing voor het Nieuw Gemeent e-

huis na) . Hie rdoor on ts taat automat isch een spre id ing in a f loss ing en her f inanc ier ing. De ren ter i s ic i o-

norm vormt dan ook geen beperk ing voor de gemeen te.

157

2019 2020 2021 2022

Begrotingstotaal 299 299 299 299

Percentage Renterisiconorm 20% 20% 20% 20%

Renterisiconorm 60 60 60 60

Renterisico op vaste schuld 32 32 30 28

Ruimte (+) / Overschrijding (-)

28

28

30

32

4.4.2 Kredietr is ico

De gemeente kent k red iet r is ico u i t twee bronnen:

- Ris ico ’s u i t hoofde van garants te l l ingen

- Ris ico ’s u i t hoo fde van u i tgeze t te ge ld len ingen

Ris ico ’s u i t hoofde van garants te l l ingen

Garants te l l ingen worden vers t rekt om de f inanc ier ing voor maatschappel i jke par t i jen haalbaar en hou d-

baar te maken. De gemeente neemt b i j het ve rs t rekken van een garants te l l ing fe i te l i jk het kred ie t r is ico

van een bank over . Di t heef t to t gevolg da t de gemeente in het geval van wanbeta l ing za l worden aa n-

gesproken voor de res tschuld van de len ing evenals de achters ta l l ige rente (voor zover een ins te l l ing in

gebreke b l i j f t ) . De gemeente kent d i recte en ind i recte garant ies . Om deze r i s ico ’s te beheersen moni tor t

de gemeente de r is ico ’s op de vers t rekte garants te l l ingen.

Directe garant ies

Bi j d i recte garant ies kan de gemeente rechts t reeks worden aangesproken door de bank a ls de ins te l l ing

in gebreke b l i j f t . Het sa ldo per 1 januar i 201 8 van de vers t rekte d i recte garant ies bedroeg € 135,1 mln .

( inc lus ie f n ie t -gebru ik te opnameruimte van gegarandeerde krediet fac i l i te i ten) .

Ind i recte garan t ies

Bi j ind i recte garant ies wordt de gemeente b i j wanbeta l ing door de debi teur n ie t d i rect aangesproken.

Het gaat h ie rom garan t ies van het W SW inzake len ingen aan de woningcorporat ies waarop de gemeente

kan worden aangesproken u i t hoofde van haar achtervangposi t ie . Garants te l l ingen u i t hoofde van ind i -

recte garants te l l ingen brengen een zeer laag r is i co met z ich mee. Zo hee f t het W SW een AAA -rat ing.

Het sa ldo per 1 januar i 2018 van de vers t rekte ind i recte garant ies bedroeg € 212,1 mln.

Ris ico ’s u i t hoofde van u i tgezet te ge ld len ingen

De r is ico ’s u i t hoofde van u i tgeze t te ge ld len ingen zi jn zeer k le i n. De bulk van deze u i tgeze t te ge ld l e-

n ingen zi jn vers t rekt te r f inanc ier ing van par t icu l ier vastgoed (s tar ters len ingen, personeelshypotheken)

met de daarb i j behorende zekerheden.

4.4.3 Intern l iquiditei tsris ico

Onder l iqu id i te i ts r is ico wordt he t r is ico ve rs taan van (onverwachte) wi jz ig ingen in de l iqu id i te i tsp lanning

waardoor mogel i jk geen opt imaal renteresul taa t wordt bere ik t . Een l iqu id i te i tsp lanning verschaf t i nzicht

in de toekomst ige ontvangsten en beta l ingen van de gemeente.

In terne l iqu id i te i ts r is ico ’ s worden beperkt door de t reasuryact i v i te i ten te baseren op een kor te termi jn

l iqu id i te i tsp lanning ( loop t i jd to t één jaar) , evenals een l iqu id i te i tsp lanning met een loopt i jd van vier jaar

o f langer. De komende jaren heef t voora l het verkopen van g ronden i n he t kader van het g rondbedr i j f

een grote invloed op de l iqu id i te i tsp lanning.

4.5 Relat iebeheer

Op het gebied van re la t iebeheer wordt het rea l iseren van zo gunst ig mogel i jke condi t ies voor de af te

nemen d iensten beoogd. De bankre lat ies en hun bancai re condi t ies worden regelmat ig beoordeeld. Met

de BNG wordt u l t imo 2018 een aangepaste overeenkomst f i nanc ië le d ienstver len ing afges loten. Naast

de BNG, waar wi j momenteel de meeste bankzaken hebben ondergebracht , is er ook een re la t ie met de

Rabobank.

158

4.6 Renteomslag

Voor de wi j ze waarop een gemeente de to ta le rentekosten toerekent aan de verschi l lende c omponenten

in de begrot ing ( rente las ten van vaste act i va op de taakvelden , bespaarde rente over het vermogen)

ge ldt er een verp l ichte berekeningswi j ze. In d i t onderdeel van de f inanc ie r ingsparagraaf is het verp l ich-

te renteschema weergegeven en toegel icht . Di t heef t echter wel a ls gevolg dat d i t onderdeel onvermi j -

de l i jk f inanc iee l - technisch van aard is .

Rente over (Bouw)grondexplo i ta t ies

Bi j het toerekenen van rente aan (bouw)grondexplo i ta t ies is voorgeschreven dat rekening gehouden

moet worden met het e igen vermogen van de gemeente.

Rente over e igen vermogen (bespaarde rente)

Naarmate een gemeente over meer e igen reserves beschik t , hoef t ze minder externe f inanc ier ingsmi d-

delen in de vorm van geld len ingen aan te t rekken . Bi j in terne f inanc ier ing wordt ook rente in rekening

gebracht , maar deze betaal t de gemeente a ls het ware aan zichzel f . Deze rente wordt bespaarde rente

genoemd.

Het is b i j gemeenten gebru ike l i jk om met bespaarde rente te rekenen. De toerekening van rente aan

producten ( taakvelden) maakt z ichtbaar wat de reë le kosten van de producten zi jn en (de kosten van)

het ve rmogensbeslag.

Op grond van de Rente en Financ ier ingsnota 2010 wordt in de gemeente W est land jaar l i jks de bespaa r-

de rente berekend.

De rentevergoeding over het e igen vermogen mag maximaal het rentepercentage bedragen, dat geb a-

seerd is op het gewogen samenste l van de externe rente lasten over de kor te en lange f inanc ier ingsmi d-

delen.

Rente over voorzien ingen

Onderdeel van de berekening van de omslagrente b innen de begro t ing is de jaar l i jkse rente - toevoeging

aan voorzien ingen, d ie gewaardeerd zi jn op de methode van contante waarde. Bi j de gemeente Wes t-

land gaat het dan om de pens ioenvoorzien ing en wachtgeld voor (oud)wethouders.

Het toerekenen van rente aan de taakvelden vindt ve rp l icht p laats v ia he t taakveld Treasury. Het vo l -

gende overzich t geef t inzicht in de rente lasten , de wi j ze van ren tetoerekening ( invester ingen, gronde x-

p lo i ta t ies en taakvelden) en het u i te indel i jke renteresul taat .

Renteschema:

(Bedragen x € 1.000) Balanswaarde Rente 2019 %

1 januar i 2019

A Exte rne ren te lasten over de kor te en lange f inanc ier ing 1 )

€ 412.097 € 7 .810 1,90

B Exte rne ren tebaten - / - € 800

Totaal door te rekenen externe rente € 7 .010

C1 Rente d ie aan grondexplo i ta t ies moet worden doorberek end € 217.531 - / - € 2 .871 1,32

- Vreemd vermogen 2 )

€ 526.118

- Totaal vermogen 3 )

€ 755.743

C3 Rente van pro ject f inanc ier ing € 13.489 € 218 1,63

Saldo door te rekenen externe rente € 4 .357

D1 Rente over e igen vermogen € 243.114 € 4 .619 1 ,90

D2 Rente over voorzien ingen (gewaardeerd op con tante waarde) € 7 .670 € 137 d iv

Aan taakvelden ( inc l . Overhead) toe te rekenen omslagrente € 501.263 € 9 .113 1,82

E Werkel i jk aan taakvelden ( inc l . Overhead) toegerekende omslagrente € 9 .524 1,90

F . Renteresul taa t op het taakveld t reasury € 411

159

1) De balanswaarde wordt gevormd door de begrote vaste schuld zonder rekening te houden met een

ver t rag ing in de u i tvoer ing van investe r ingen (b i j de a lgemene dekk ingsmiddelen is voor het e f fec t op

de kapi taa l las ten (waaronder rente ) door de ver t rag ing van investe r ingen een s te lpost s turen op k a-

p i taa l las ten opgenomen) , ve rmeerderd met het sa ldo van de begrote kor t lopende schulden en bezi t -

t ingen (v lo t tende schuld, over lopende posten, kor t lopende u i tzet t i ngen).

2) De balanswaarde is de begrote to ta le ba lanswaarde u l t imo 2018 zonder rekening te houden met een

ver t rag ing b i j de u i tvoer ing van investe r ingen minus het begrote sa ldo van het e igen vermogen u l t imo

2018.

3) De balanswaarde is ge l i j k aan de begrote to ta l e ba lanswaarde u l t imo 2018 zonder rekening te ho u-

den met een ver t rag ing b i j de u i tvoer ing van invester ingen.

NB: Het werkel i jk aan taakvelden toegerekende omslagpercentage (E) mag maximaal 0 ,5% afwi jken van

het berekende percentage (onder D). In 2019 bedr aagt deze afwi jk ing 0,08% (door af ronding op 1 dec i -

maal ) .

160

5. PARAGRAAF BEDRIJFSVOERING

5 .1 Inleiding

In W est land is het pret t ig wonen, ondernemen en recreëren. Als gemeente s t imuleren, fac i l i te ren en

in i t iëren wi j de nodige maatregelen om dat te behouden en te vers te rken . Hiervoor is een organisat ie

nodig van mensen en middelen. Een veranderende samenleving en technologische ontwikkel ingen vr a -

gen daarb i j om een gemeente l i jke organisat ie d ie ef f ic iënt , snel , f lex ibe l en b i j de t i jd is . Inwoners, b e-

dr i jven en ins te l l ingen verwachten snel le en so l ide d ienstver len ing. Om di t te bere iken s t reven we naar

een profess ionele en duurzame bedr i j fsvoer ing. In deze paragraa f schetsen wi j hoe wi j daaraan invu l -

l ing geven.

5.2 Personeel en organisat ie

5.2.1 Organisat ieontwikkel ing

Om te b l i j ven aans lu i ten op de W est landse samenleving ontwikkelen en investeren we cont inue in onze

organisat ie . Deze organisat ieontwikkel ing gaat n ie t a l leen om st ructuur en processen, maar (met name)

ook om de medewerker en d iens ontwikkel ing. Om met e lkaar een omslag naar een n ieuwe manier van

werken te maken, is in september 2017 een aanbestedingsprocedure gestar t voor een n ieuw on twikke l -

t ra ject dat maximaal 3 jaar duur. Er is een deskundige d i enstver lener gevonden d ie invu l l ing kan geven

aan het rea l iseren van (meetbare) resul ta ten vanaf 2019. Deze n ieuwe manier van werken word t gefac i -

l i teerd door de n ieuwe huisvest ing zoals d ie in september 2017 in gebru ik is genomen.

5.2.2 Uitdagend werkgeverschap

De verander ingen in tern en extern vragen om onze pos i t ie van werkgever voor tdurend te evalueren en

te vers terken. Voor sommige funct ies is de arbeidsmarkt krap. Di t vergt aanvul lende maat regelen om

b l i jvend te kunnen beschikken over werknemers d ie hun vak vers taan. Aantrekkel i jk werkgeverschap

draagt daaraan b i j . Daarnaast gaan wi j in 2019, in vervo lg op 2018, onze pos i t ie op de arbeidsmarkt v ia

arbeidsmarktcommunicat ie verder vers te rken.

Op bas is van een in 2018 u i tgevoerde evaluat ie van het W ervin g & Selec t ie be le id zu l len we mogel i jk

aanpass ingen in 2019 doorvoeren om een nog betere match te rea l iseren. W i j baseren ons b i j deze

ontwikkel ingen op een in tegraal personeelsbele id dat wi j vanaf 2019 verder vorm geven.

5.2.3 Wet normaliser ing rechtsposit ie ambtenaren

In 2020 t reed t de W et normal iser ing rechtspos i t ie ambtenaren (W NRA) in werk ing. De belangr i jks te g e-

vo lgen zi jn da t de arbeidsrechte l i jke ( rechts)pos i t ie van ambtenaren gel i j k wordt aan d ie van werkn e-

mers in het pr i vate bedr i j fs leven. Ook k omt er een n ieuwe (gewi j z igde) Ambtenarenwet . Deze n ieuwe

wetgeving vraagt om een herzien ing van a l le rechtspos i t ionele regelgeving in onze organisat ie . Daarb i j

nemen we herzien ingen mee d ie voortv loe ien u i t de n ieuwe organisat ies t ructuur en de manier waar op

we samenwerken. Een ingr i jpende verander ing d ie in het na jaar van 2018 en heel 2019 een g rote i n-

spanning vergt .

5.2.4 Generat iepact

Met ingang van 1 januar i 2017 is de regel ing Generat iepact W est land geïnt roduceerd met a ls doe l ve r -

jonging van de organ isat ie en het in s taat s te l len om oudere medewerkers duurzaam inzetbaar te ho u-

den. Bi j de invoer ing van deze regel ing is gekozen om ui ter l i jk 1 januar i 2020 op bas is van een evalu a-

t ie te bepalen of de rege l ing doorgezet , gewi j z igd of s topgezet wordt . In he t na jaar van 2018 vind t

vooru i t l opend daarop een tussenevaluat ie p laats d ie a ls bas is d ient voor deze e indevalua t ie in 2019.

5.2.5 Garantiebanen

Als één van de groots te werkgevers in W est land nemen wi j onze maatschappel i jke verantwoordel i jkheid

om garant iebanen te creëren. Vanui t de he le o rganisat ie zet ten ambassadeurs en begele iders z ich in

om deze kwetsbare doelgroep goed in onze o rganisat ie te la ten s t ra len. Momenteel z i jn we reg ionaal en

ze l fs landel i jk een van de koplopers op d i t gebied. De landel i jk e ambi t ie is om in 2024 een aanta l van

161

33 garant iebanen (13,5 f te) in schaal A te rea l ise ren. Er z i jn momenteel (augustus 2018) a l 18 gara n-

t iebanen gereal iseerd . A ls we begin 2019 een bewaakte f ie tsensta l l ing kunnen rea l iseren dan zi jn er in

2019 24 garant iebanen (17,4 f te) te rea l iseren . Voorwaarde daarb i j is ech ter wel dat d i t moet passen

b innen het beschikbare budget .

5.2.6 Trainees

In 2017 zi jn we gestar t met het inr ichten van he t t ra ineeship b innen gemeente W est land met a ls doe l -

s te l l ing: een f r isse k i jk en duurzame ver jonging. Het t ra ineeship duurt twee jaar . In 2017 zi jn v i j f t ra i -

nees gestar t in hun eers te jaar t ra ineeship. Z i j s tar ten met dezel fde ins teek a ls de voorgaande groep

t ra inees. Namel i jk ; het eers te jaar heef t to t doel de t ra inee te verbre den en kennis te la ten maken met

verschi l lende facet ten van het werk b innen gemeenten, zowel wat be tref t inhoudel i jke domeinen, a ls

soor t werk (pro jectmat ig , be le idsmat ig , advies en evt . management) . In het tweede jaar v indt dan ve r -

d iep ing p laats en kan de t ra inee meer met e igen voorkeuren aan de s lag.

Voor de dekk ing van de kosten van de t ra inees i s geen apart budget beschikbaar geste ld . De organis a-

t ie spant z ich in om deze kosten b innen het regul iere P -budget op te vangen. Begin 2019 za l he t t ra i -

neeship geëvalueerd worden waarna bes loten wordt over het wel o f n ie t cont inueren.

5.2.7 Formatie en loonbegrot ing

De loonbegro t ing 2019 i s gebaseerd op de fo rmat ie per 1 apr i l 2018.

Ten opzichte van de begrot ing 2018 is de personeels format ie per sa ldo met 4 f te toegenomen, van 731

naar 735 f te . Deze toename wordt hoo fdzakel i jk verk laard door de centra l isat ie van de inkoopfunct ie ,

waarb i j werkzaamheden d ie deels door externen en/of versn ipperd in andere funct ie werden u i tg evoerd,

nu centraa l z i jn gepos i t ioneerd. Voor de begrot ing is deze mutat ie over igens budget ta i r neu traa l omdat

d i t een verschuiving van mater iee l naar P -budget betref t .

De ontwikkel ing van het P -budget is in onderstaande tabel in beeld gebracht .

Bedragen x1.000

Omschri jving 2018 2019 2020 2021

P-budget per 1 januar i 50.554 52.927 52.116 52.035

De s t i jg ing wordt hoo fdzakel i jk verk laard door een Cao-premie s t i jg ing (€ 1,8 mln. ) .

5.2.7 Externe inhuur

Vanaf 2010 is met de raad een meer jar ige normer ing over het percentage exte rnen afgesproken. De

normer ing van de kosten van exte rnen wordt in d i t kader ook in 2018 gemoni tord. De vastgeste lde norm

voor 2018 is maximaal 15,0% van de begro te loonsom. In onde rstaande g raf iek is de rea l isat ie in de

jaren 2012-2016 afgezet tegen de norm.

5 .2 .7 Externe inhuur

Vanaf 2010 is met de raad een meer jar ige normer ing over het percentage exte rnen afgesproken. De

normer ing van de kosten van exte rnen wordt in d i t kader ook in 2018 gemoni tord. De vastgeste lde norm

voor 2018 is maximaal 15,0% van de begro te loonsom. In onderstaande g raf iek is de rea l isat ie in de

jaren 2012-2016 afgezet tegen de norm.

162

Graf i ek externe inhuur a ls percentage van het P -budget

Categor ie 1 : e xte rnen ten l as te van het P -budget

Categor ie 2 : exte rnen ten l as te van p ro jec tge lden en i nves te r i ngen

Naast deze norm op het vo lume van de exte rne inhuur s te lde de raad ook normen vast voor de duur

(maximaal 18 maanden), de hoogte van inhuurtar ieven en de inhuur van oud-medewerkers .

In de P&C-documenten in formeren wi j de raad over deze normen.

Over igens gaat de economische groei in Neder land ook gepaard met een aantrekkende arbeidsmarkt

waardoor het voor de gemeente mogel i jk las t iger wordt om de ju is te m ensen aan zich te b inden, zowel

in t i jde l i jke a ls vaste d ienst . In d ie z in zouden de geste lde normen ten aanzien van de inhuur van pe r-

soneel onder druk kunnen komen te s taan.

5.3 Bezuinigingen

5 .3 .1 Taakste l l ing op de organisat ie

In 2014 / 2015 is een taakste l l ing op de ambte l i j ke organisat ie opgelegd d ie in meer jar ig perspect ie f

oploopt naar € 9,3 mln. s t ructureel . Di t bedrag bestaat u i t twee t ranches. Een eers te t ranche van € 6,8

mln. en een 2e t ranche d ie op loopt naar € 2,5 m l n .

De invul l ing van de 1e t ranche van deze taakste l l ing (€ 6,8 m ln . ) is inmiddels v ia de aanpak van het

“ innova t ie f bezuin igen” vo l led ig gereal iseerd zoals ook gerapporteerd in eerdere P&C rapportages.

Daarom wordt vanaf nu a l leen nog gerapporteerd over de 2e t ranche van de bezuin ig ing, het bedrag van

€ 2,5 m ln .

5.3.2 Verloop taakstel l ing

Op de in de begrot ing 2015 -2018 opgenomen extra taakste l l ing oplopend van € 0 ,5 mln. (2015) to t € 2 ,5

mln. (2018) is inmiddels € 1,1 m ln . s t ructu reel ingevuld. Onderdelen h ier in z i jn o .a. her in r icht ing van

het be le idsproces, bespar ingen op bedr i j fsvoer ing en management . In de onderstaande tabel is het ve r-

loop opgenomen.

163

Verloop taakstelling

Jaar Taakstelling Realisatie Nog in te vullen

2e tranche

2016 500.000 500.000 0

2017 1.500.000 1.100.000 400.000

2018 1.750.000 1.100.000 650.000

2019 1.750.000 1.100.000 650.000

2020 e.v. 2.500.000 1.100.000 1.400.000

Zoals ook door d iverse f ract ies t i jdens de behandel ing van de Voortgangsrapportage CW P 2017/2021

geconstateerd, onts taa t er spanning tussen (he t weer op lopende) n iveau aan werkzaamheden en de

daarvoor beschikbare fo rmat ie . Om de organisat ie de t i jd te geven om de organisat ieontwikkel ing zoals

per 1 januar i 2017 ingevoerd zorgvuld ig te implementeren, is conform de VR T-CW P in 2018 en 2019 een

faser ing op de taakste l l i ng doorgevoerd voor een bedrag van € 750 .000. De verwacht ing is dat het b e-

drag van de taakste l l ing dat in d ie jaren vervo lgens resteer t , ingevuld kan worden door o.a. de ing e-

bru ikname van de n ieuwe huisves t ing.

5.3.3 Bezuiniging le idt tot formatiereduct ie > verzi lveren

De bovengenoemde invu l l ing le idde inmiddels to t een reduct ie van 134 f te . Vanui t goed werkgeverschap

is een s tevig p roces inger icht om medewerkers d ie d i t bet ref t v ia in terne en externe mob i l i te i t naar een

andere baan te begele iden. Voor de kandidaten waarvoor verp l ichte mob i l i te i t ge ldt (de herp laats ing s-

kandidaten) is een aparte pool ingeste ld . De inspanningen d ie op d i t geb ied zi jn verr icht , hebben resu l -

taat gehad! Het groots te deel van de HPK-ers is inmiddels begele id naar een andere funct ie , in - o f ex-

tern. De b i jbehorende f r i c t iekosten konden to t op heden b innen regul iere budget ten worden opgeva n-

gen. Di t maakte het in de begrot ing 2017 mogel i jk om 50% van het besch ikbaar geste lde f r ic t ieb udget

van in to taa l € 5 m ln . te la ten vr i jva l len.

5.4 Dienstverlening

In 2018 bouwen we verder aan het d ig i ta l iseren van onze d iensten en processen. Daarmee bre iden wi j

het p laats - en t i jdonafhankel i jk werken voor onze burgers en bedr i j ven verder u i t . Ba s isvoorzien ingen

zoals het in 2017 geïmplementeerde d ig i taa l ondertekenen maken deze u i tbre id ing mogel i jk . Daarb i j

hebben wi j ook de nodige aandacht voor het ve rder terugdr ingen van de admin is t ra t ieve las ten. De in

2017 geïmplementeerde aans lu i t ing op het Handelsregis ter voorkomt b i j voorbeeld dat bedr i j ven reeds

bekende gegevens opnieuw moeten invul len. Persoonl i jk contact in de Dienstver len ing b l i j f t u i te raard

mogel i jk , het n ieuwe Publ iekscentrum aan de Verd i laan bevat daarvoor a l le mogel i jkheden.

5.5 ICT

Met de ingebru ikname van de n ieuwe huisvest ing is ook een ICT -omgeving geïmplementeerd d ie vo ldoet

aan de e isen van de huid ige t i jd qua e igent i jds werken en in format iebevei l ig ing. Het jaar 2018 s taat

daarb i j in het teken om, waar dat kan, verdere verbeter i ngen door te voeren en de in f rast ructuur zo

goed en s tab ie l mogel i jk te la ten funct ioneren.

5.5.1 Samenwerking ICT binnen de Regio

In 2018 wordt de reg ionale samenwerk ing met de gemeenten Leidschendam -Voorburg en Midden-

Del f land gecont inueerd. Daarnaast z i jn we in 2017 ook gestar t met samenwerk ing op he t gebied van

in format iebevei l ig ing. Doel van de samenwerk ing is daarb i j het ve rder opt imal iseren van de d ienstver l e -

n ing b innen de e igen o rganisat ie en b innen de samenwerk ingen. Medio 2018 is de verva ldatum van het

lopende cont ract met de gemeente Le idschendam-Voorburg . Deze verva ldatum vormt een moment waa r -

op we bek i jken, op bas is van e rvar ingen to t nu toe, hoe we de samenwerk ing nog verder kunnen opt im a-

l iseren.

164

5.6 Informatiebevei l iging

De afgelopen ja ren zi jn be langr i jke s tappen gezet in het verder vers terken van de in format iebevei l ig ing.

Di t is gebeurd op bas is van een p lan van aanpak met daar in 127 maat regelen u i t de basel ine in form a-

t iebevei l ig ing gemeenten (BIG). In 2017 is , naas t implementat ie van e en aanta l wet te l i jke voorzien ingen

en s tandaarden, voora l ook ingezet op het vers terken van bewustword ing b i j de medewerkers . Tevens is

met het betrekken van de n ieuwe huisvest ing ook de fys ieke bevei l ig ing verder vers terk t . Begin 2018

vindt e r een evaluat ie p laats van de rea l isat ie van het p lan van aanpak en de daar in opgenomen maa t-

regelen. De u i tkomsten h iervan worden aan de raad voorgelegd.

Aans lu i tend voeren we een n ieuwe r is ico - inven ta r isat ie u i t wat za l le iden to t een n ieuw p lan van aanpak

waarb i j ook aandach t wordt geschonken aan eventuele n ieuwe s tandaarden waar we a ls gemeente aan

moeten vo ldoen.

Inmiddels is e ind 2017 ook ENSIA (Eenduid ige Normat iek Sing le In format ion Audi t ) b innen de gemeente

West land ingevoerd en geïmplemen teerd. ENSIA heef t to t doel het ontwikkelen en implementeren van

een zo e f fect ie f en ef f ic iënt mogel i jk inger icht ve rantwoord ingsste lse l voor in format ievei l igheid geb a-

seerd op de Basel ine In format iebevei l ig ing Neder landse Gemeenten (BIG). Om ongewenste samenloop

met regelgeving voor accountants te voorkomen, is er door de VNG voora lsnog voor gekozen om de

verp l ichte gecontro leerde Col legeverk lar ing , d ie u i t de n ieuwe regelgeving vo lgt , n ie t in he t jaarvers lag

te la ten opnemen maar apart aan de raad aan te b ieden.

Tevens kr i jg t in 2018 de n ieuwe Europese Algemene Verordening voor de gegevensbescherming recht s-

kracht . Di t betekent n ieuwe / aangepaste regelgeving op he t gebied van p r ivacy. Eén van de verp l ic h-

t ingen is het aanste l len van een funct ionar is gegevensbescherming d ie waa kt over de pr i vacy van gege-

vens zoals d ie in gemeente l i jke bestanden zi jn opgenomen. Het implementat ie t ra ject h ie rvoor is gestar t

in 2017.

5.7 De kracht van informat ie

In format ie wordt s teeds belangr i jker . Het b iedt inzichten d ie kunnen helpen om producte n ef fect iever

aan te b ieden en p rocessen ef f ic iënter te la ten ver lopen. Vanui t d i t ver t rekpunt z i jn we in 2017 gestar t

om d i t ve rder te profess ional iseren in de vorm van een zogenaamd Business In te l l igence Competence

Center (BICC) . He t BICC ontwikkel t en b eheer t voor de organisat ie brede Bus iness In te l l igence oplo s-

s ingen (s tuur - en management in format ie) . Er loopt een aanbesteding voor meer jar ige ondersteuning van

het BICC d ie e ind 2017 of begin 2018 gegund gaat worden . Ui te indel i jk i s het de bedoel ing da t a l le

kennis in tern geborgd is en externe ondersteuning n ie t meer nodig is . Daarb i j heef t he t BICC W est land

opdracht om act ie f samenwerk ing te zoeken in de reg io. De eers te contacten zi jn daar in inmiddels g e-

legd.

5.8 Interne beheersing en rechtmatigheid

Het co l lege draagt confo rm ar t ike l 212/213 van de Gemeentewet zorg voor de in terne toets ing van de

getrouwheid van de in format ievers t rekk ing en de rechtmat igheid van beheershandel ingen. Om hier i n-

vu l l ing aan te geven s te l len wi j jaar l i jks een in tern contro lep lan op en voeren wi j (b i jzondere) in terne

contro les u i t .

Een goed opgezet te in te rne beheers ing ( IB) is een belangr i jke p i j ler waarop de gemeente W est land in

het kader van p lanning en contro l wi l kunnen s teunen. Niet a l leen voor wat betref t het contro leren en

s ignaleren van mogel i jke verbeterpunten in de u i tvoer ing, maar zeker ook voor het b i js turen en het a f -

leggen van verantwoord ing.

Zoals ook door de accountant aangegeven zi jn in 2017 wederom stappen genomen in de profess ional i -

ser ing van de verb i j zonderde in terne con tro les. De regelgeving op d i t gebied b l i j f t echter in beweging

en wordt s teeds s t renger. Di t ge ldt ook voor de e isen d ie aan de contro le door de accountant worden

geste ld . Di t geef t n ieuwe u i tdagingen voor de contro lewerkzaamheden zoals d ie in 2018 u i tgevoerd zu l -

len moeten worden.

165

5.9 Inkoop en aanbesteding

Eind 2015 is bes loten de inkoopfunct ie , d ie to t dan toe decentraa l in de organisat ie was belegd, te ce n-

t ra l iseren. Di t ge ldt voor a l le inkoopopdrachten met u i tzonder ing van enkelvoudig onderhandse opdrac h-

ten.

Voornaamste argumenten voor de centra l isat ie z i jn de toenemende complexi te i t in de regelgeving , het

vers te rken van de beheersbaarheid van inkoopprocessen en rea l isat ie van de in het be le id gest e lde

doels te l l ingen, te weten:

St imuleren loka le economie.

Toepassen SROI.

Toepassen mi l ieucr i ter ia .

Toepassen c i rcu la i r inkopen: In 5% van de openbare Nat ionale en Europese aan bestedingen worden

zwaarwegende (min. 15%) c i rcu la i re gunningscr i ter ia toegepast ten aanzien van:

Ontwerp

Grondstof fen (o.a . b iobased)

Product ieproces

Onderhoud

Hergebru ik

Recyc len

In 2018 za l het dan inger ichte centra le inkoopteam de organisat ie verder ondersteunen b i j de inkoo p-

processen en werken aan een verdere p rofess ional iser ing.

166

6. PARAGRAAF VERBONDEN PARTIJEN

6.1 Inleiding

Een verbonden par t i j is een pr i vaatrechte l i jke o f publ iekrechte l i jke rechtspersoon waar de gemeente

een bestuur l i jk en f inanc iee l be lang in heef t . Onder bestuur l i jk be lang wordt ve rs taan dat de gemeente

zeggenschap heef t , u i t hoofde van ver tegenwoord ig ing in het bestuur , u i t hoofde van s temrecht en/of

door een bes lu i tvormende s tem in een toezichtsorgaan. Het f inanc ië le be lang is het bedrag dat ter be-

schikk ing is geste ld en dat n ie t verhaalbaar is , o f waarvoor aansprakel i jkheid bestaat ind ien de verbo n-

den par t i j fa i l l ie t gaat o f haar verp l icht ingen n ie t nakomt.

6.2 Beleid verbonden part i jen

6.2.1 Bestaand beleid

Verbonden par t i jen voeren vaak taken u i t d ie de gemeente in pr inc ipe ook ze l f kan (b l i j ven) doen. De

gemeente mandateer t a ls het ware de verbonden par t i j . De gemeente b l i j f t de u i te indel i jke verantwoo r-

del i jkheid houden voor het rea l iseren van de beoogde doels te l l in gen. Van belang is te contro leren of de

doels te l l ingen van de verbonden par t i jen nog s teeds corresponderen met d ie van de gemeente en of de

doels te l l ingen van de gemeente via de verbonden par t i jen gereal iseerd worden. Bele id en kaders vo r -

men h ierb i j een be langr i jk toets ings inst rument .

Het f inanc ië le be lang be tref t het budget ta i re bes lag en de f inanc ië le r is ico 's d ie de gemeente met ve r -

bonden par t i jen kan lopen en de daaru i t voor tv loe iende budget ta i re gevolgen.

Ten aanzien van besturen van p r i vate rechtspe rsonen waarmee een subs id iere la t ie bestaat is a ls be le id

vastgeste ld da t deelname h ier in namens de gemeente W est land in beginsel n ie t za l p laatsvinden.

In de paragraaf z i jn de f inanc ië le gegevens opgenomen op bas is van het laats t vastgeste lde document

dat inzicht geef t in deze gegevens. In de meeste geval len is d i t de jaar rekening 201 7 of 2018 o f de be-

grot ing 2018.

In 2018 is het be le idskader governance verbonden par t i jen gecont inueerd.

6.3 Overzicht verbonden part i jen

West land par t ic ipeert momenteel in de onderstaande 19 verbonden par t i jen:

Gemeenschappel i jke Regel ingen

• Gemeente l i jke Gezondheidsdienst Haaglanden

• Metropool reg io Rot terdam – Den Haag

• Recreat ieschap Midden-Del f land ( in l iqu idat ie)

• Coöperat ie f Beheer Groengebieden Midden -Del f land (CBG)*

• Vei l igheidsregio Haaglanden

• Omgevingsdienst Haaglanden

• Regionaal Inkoopbureau H10

Besloten vennootschappen

• Ontwikkel ingsbedr i j f De West landse Zoom BV

• Ontwikkel ingsmaatschappi j 'He t Nieuwe W est land ' BV

• Regionale Ontwikkel ingsmaatschappi j Innovat ion Quarte r

• BV Gemeenschappel i jk Bezi t Evides

• GHC Onroerende Goed BV (Greenport Hort i Campus)

• HVC Geothermie B.V. *

• Soc iaa l Kernteam BV

• Overheids BV Pat i jnenburg

Naamloze vennootschappen

• N.V. Huisvui lcentra le Noord -Hol land

167

• N.V. Bank Neder landse Gemeenten

• N.V. Juva (Voorheen Hold ing West land In f ra NV)

Andere rechtsvorm

• V.O.F. Ju l iahof

*Deze verbonden par t i jen zi jn n ieuw toegevoegd aan deze l i js t . W est land Market ing is n ie t langer een

verbonden par t i j en is om d ie reden n ie t meer opgenomen.

Naam Gemeente l i jke Gezondheidsdienst en Vei l ig Thuis Haaglanden

Vest ig ingsplaats Den Haag

Rechtsvorm Gemeenschappel i jke regel ing

Doels te l l ing Op grond van de W et publ ieke gezondheid moet de gemeente deelnemen in

een gemeenschappel i jke regel ing (congruent aan de indel ing ve i l igheidsre-

gio ’s) voor het bewaken, bevorderen en beschermen van de gezondheid

van de inwoners van de reg io Haaglanden.

Op grond van de W et maatschappel i jke ondersteuning draagt het co l lege

zorg voor de organisat ie van een advies - en meldpunt hu ise l i jk geweld en

k indermishandel ing, zodat wordt b i jgedragen aan het voorkomen en best r i j -

den van huise l i jk geweld en k indermishandel ing.

Openbaar be lang De gezondheid van de inwoners van de reg io Haaglanden en het voork o-

men en bestr i jden van huise l i jk geweld en k indermishandel ing

Overzicht act i v i te i ten

en prestat ies

De GGD voert , conform haar bevoegdheid, taken u i t d ie vermeld s taan in

de W et publ ieke gezondheid, a lsmede de taken d ie b i j o f k rachtens andere

wet ten aan de GGD worden opgedragen. Bi j deze taken wo rd t er een on-

derscheid gemaakt in de u i tvoer ing van het reg ionale en het loka le pakke t .

De u i tvoer ing door de GGD Haaglanden bestaat u i t :

• Act ie f bewaken en moni toren van de publ ieke gezondheid in de reg io

Haaglanden; op bas is h iervan het loka le bestuur ad viseren over het te

voeren gezondheidsbele id .

• Bevorderen van de gezondheid. Als proact ie f adviseur van he t loka le

bestuur en de maatschappel i jke organisat ies in de publ ieke gezon d-

heidszorg en a ls u i tvoerder b i jdragen aan de verbeter ing van de g e-

zondheid en aan het terugdr ingen van de versch i l len in gezondheid en

levensverwacht ing van verschi l lende bevolk ingsgroepen.

• Beschermen tegen natuur l i jke en/of opzet te l i jke bedre ig ingen van de

vo lksgezondheid, door toezicht , maar ook door een act ie f ingr i jpen b i j

gezondheidsbedre ig ingen van ind iv iduen of groepen van personen.

Hiervoor vervu l t de GGD verschi l lende, e lkaar aanvul lende ro l len: onde r-

zoek, adviser ing en act ie f optreden.

Vei l ig Thuis draag t b i j aan het voorkomen en bestr i jden van huise l i jk g e-

weld en k indermishandel ing; het oefent de vo lgende taken u i t :

a . het fungeren a ls meldpunt voor geval len of ve rmoedens van huise l i jk

geweld of k indermishandel ing;

b . het naar aanle id ing van een meld ing van huise l i j k geweld of k indermi s-

handel ing of een vermoeden daarvan, onderzoeken of daarvan daadwer -

ke l i jk sprake is ;

c . het beoordelen van de vraag of en zo ja , to t welke s tappen de meld ing

van huise l i jk geweld of k indermishandel ing of een vermoeden daarvan

aanle id ing geef t ;

d . het in kennis s te l len van een ins tant ie d ie passende profess ionele hu lp

kan ver lenen b i j hu ise l i j k geweld of k indermishandel ing, van een me l -

168



d ing van huise l i jk geweld of k indermishandel ing of een vermoeden daa r-

van, ind ien het be lang van de betrokkene dan wel de ernst van de s i tu a-

t ie waarop de meld ing betrekk ing heef t daartoe aanle id ing geef t ;

e . het in kennis s te l len van de pol i t ie o f de raad voor de k inderbesche r -

ming van een meld ing van huise l i jk geweld of k indermishandel ing of een

vermoeden daarvan, ind ien het be lang van de be trokkene dan wel de

ernst van de s i tuat ie waarop de meld ing bet rekk ing heef t daar toe aa n-

le id ing geef t ;

f . ind ien Vei l ig Thuis een verzoek to t onderzoek b i j de raad voor de k i n-

derbescherming doet , he t in kennis s te l len daarvan van he t co l lege, en

g. het op de hoogte s te l len van degene d ie een mel d ing heef t gedaan, van

de s tappen d ie naar aan le id ing van de meld ing z i jn ondernomen.

Bestuur l i jk be lang In het a lgemeen bestuur wordt één afgevaard igde van he t co l lege van

B&W , zi jnde de wethouder Zorg óf de wethouder Jeugd, van iedere dee l -

nemende gemeente benoemd. De por te feu i l les Zorg en Jeugd zi jn b i j ons

b i j wethouder P.A. Vreugdenhi l be legd. Hi j z i t dan ook in het AB.

Verwachte omvang

belang:

begin begrot ings jaar

De las ten en ba ten van de GGD en Vei l ig Thuis z i jn s t r ik t gescheiden en

dus ook de gemeente l i jke b i jdrage voor de betref fende onderdelen.

De W est landse b i jdrage is op beide pei ldata 9,8% van de to ta le begrot ing

van de GGD. Di t percentage is gebaseerd op he t inwoneraanta l van de

deelnemende gemeenten.

e inde begrot ings jaar

De W est landse b i jdrage is op beide pei ldata 5,4% van de to ta le begrot ing

van Vei l ig Thuis . Di t percentage is deels gebaseerd op het inwoneraanta l

van de deelnemende gemeenten en deels op de b i jdrage u i t de Doelu i tk e -

r ing Vrouwenopvang van de centrumgemeente n Den Haag en Del f t .

Verwachte omvang

e igen vermogen:


N.v. t .

Al le r is ico ’s overziend zie t het Algemeen Bestuur voora lsnog geen reden

om een weerstandsvermogen op te bouwen.

e igen begrot ings jaar

Verwachte omvang

vreemd vermogen:


N.v. t .


F inanc iee l be lang

gemeente

Tot gronds lag van he t f i nanc ië le beheer van de GGD en Vei l ig Thuis s t rekt

een jaar l i jkse begrot ing van inkomsten en u i tgaven, d ie te lkens in concept

vóór 15 apr i l van he t jaa r voorafgaande aan dat waarvoor de begrot ing

d ient , aan de gemeenteraad moet worden toegezonden. De Raad kan b i n -

nen acht weken zi jn z ienswi j ze over de ontwerpbegrot ing naar voren bre n-

gen b i j het bestuur .

De begrot ing wordt u i te r l i jk 1 augustus van het jaar v oorafgaande aan het

ka lender jaar waar z i j voor ge ldt , door het a lgemeen bestuur vastgeste ld en

kan zo nodig in de loop van dat jaar worden gewi jz igd.

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

N.v. t .

Verwachte omvang

f inanc ië le resul taat in

het begrot ings jaar

€ 0

Overzicht be leggings-

resul taat / kosten

N.v. t .

169



Toekomstperspect ie f Volgens ar t . 14 l id 1 van de W et publ ieke gezondheid ‘dragen de co l leges

van burgemeester en wethouders van gemeenten d ie behoren to t een reg io

a ls bedoeld in de W et vei l igheidsregio ’s , v ia het t re f fen van een gemee n-

schappel i jke regel ing (GR) zorg voor de ins te l l ing en ins tandhouding van

een reg ionale gezondheidsdienst in d ie reg io ’ .

Het hebben van een GR GGD is verp l icht en za l dus worden gecont inueerd.

Samenhangende

r is ico ’s en

weerstandspos i t ie

Het aanta l Vei l ig Thuis -meld ingen, en daarmee het aanta l f te dat nodig i s

om deze te kunnen afwikkelen, is de afge lopen ja ren s teeds toegenomen.

In de huid ige gekozen begrot ingssystemat iek wordt h iermee nog onvo l -

doende rekening gehouden. Ook is e r onduidel i jkheid over dekk ing vanui t

r i jksmiddelen voor be le idswi j z ig ingen d ie vanui t het r i jk worden opgelegd

(W et meldcode en MDA++) en bestaat onzekerhe id over de f inanc ië le de k -

k ing vanui t de Regiovis ie Huise l i jk geweld en Ki ndermishandel ing d ie e ind

2018 opnieuw wordt vastgeste ld .

Er z i jn s lechts beperkt r i s ico ’ s op de bedr i j fsvoer ing, omdat er jaa r l i jks een

ui tvoer ingsovereenkomst wordt a fges loten. Daardoor wordt de jaarrekening

van de reg iogemeenten gel i jk aan de begrot ing . Di t tenzi j bestuur l i jk wordt

bes loten to t aanpass ing van de b i jd rage, b i j voorbeeld omdat sprake is g e-

weest van ext ra taken (zoals meer meld ingen b i j Vei l ig Thuis dan begroot

o f grootschal ige vacc ina t ie ter a fwending van een in fect ieziekte -epidemie) ,

o f dat er meer of minder is a fgenomen dan begroot van producten d ie per

prestat ie worden afgerekend (zoals forens ische zorg en inspect ies k inde r-

opvang) .

Het bestuur toets t jaa r l i j ks de geleverde prestat ies in re la t ie to t het a fg e-

sproken vo lume en kwal i te i tsn i veau. Ti jd ig en t ransparant inzicht in de

voortgang van de u i tvoer ing van het a fgesproken takenpakket is h iervoor

een noodzaak. Hierover z in dan ook afspraken vastgelegd in het reg lement .

Over ige in fo rmat ie Gemeenschappel i jke Regel ing GGD en Vei l ig Thuis Haaglanden is per

1 januar i 2018 opger icht .

Naam MRDH – Metropool reg io Rot terdam Den Haag

Vest ig ingsplaats Rot terdam


Doels te l l ing Centra le doels te l l ing van de MRDH is het ve rs te rken van de reg ionale ec o-

nomie. De MRDH werkt aan een aantrekkel i jke reg io voor inwoners om te

werken, te wonen en te recreëren, waar ( in ternat ionale) bedr i j ven zich ve s-

t igen en waar bezoekers z ich welkom voelen. De MRDH werkt met de 23

gemeenten aan het vers terken van de bere ikbaarheid en het economisch

vest ig ingsk l imaat van de reg io Rot terdam Den Haag.

De deelnemende gemeenten zi jn : Albrandswaard , Barendrecht , Br ie l le , C a-

pel le aan den IJssel , De l f t , Den Haag, Hel levoets lu is , Kr impen aan den

IJssel , Lans inger land, Le idschendam -Voorburg , Maass lu is , Midden-

Del f land, Nissewaard , Pi jnacker -Nootdorp, Ridderkerk , Ri jswi jk , Rot terdam,

Schiedam, Vlaard ingen, Wassenaar, W est land, Westvoorne en Zoete rmeer.

Openbaar be lang Het verbete ren van de bere ikbaarheid en he t vers terken van de concurre n-

t iepos i t ie ten behoeve van de huid ige en toekomst ige werkgelegenheid . De

Metropool reg io Rot terdam Den Haag wi l een Europese topregio worden.


en prestat ies

De st rateg ische agenda’s voor verkeer en vervoer en voor economisch ve s-

t ig ingsk l imaat worden geoperat ional iseerd. De kernopgaven d ie moeten

170



le iden to t economische s t ructuurvers terk ing van ons gebied zi jn :

Verbeter ing van de in te rne - en in ternat ionale (metropol i tane) verb ind i n-

gen

Economische vern ieuwing

Trans i t ie naar toonaangevende duurzaamheid

Het verhogen van de aantrekk ingskracht voor ta lent en investeerders

Vervoersautori te i t

Een groot deel van de act iv i te i ten van de Vervoersautor i te i t be t ref t s t ruct u-

re le act iv i te i ten d ie worden gekenmerkt door een wet te l i jke bas is . Het b e-

t re f t onder andere het ver lenen en beheren van openbaar vervoer conce s-

s ies, assetmanagement , het opste l len van een invester ingsprogramma,

b i jdragen aan (g rote) wegverkeerspro jecten, Beter Benut ten , mobi l i te i t s -

management , f ie ts en verkeersvei l igheid .

Ook worden subs id ies voor verkeer - en vervoerpro jecten vers t rekt .

Bestuur l i jk be lang Burgemeester A.M.A. van Ardenne-van der Hoeven is benoemd tot l id van

het a lgemeen bestuur van de MRDH. W ethouder C.C.M. Zwinkels -de Jong

is l id van de bestuurscommiss ie Economisch Vest ig ingsk l imaat en wetho u-

der P. Varekamp is l id van de bestuurscommiss ie Vervoersauto r i te i t .

De raads leden C. van der Mark en A.J . van den Berg zi jn benoemd in de

adviescommiss ie Economisch Vest ig ingsk l imaat . De raads leden J . van

Veen en J .J . van Rossum zi jn benoemd in de adviescommiss ie Vervoersa u-

tor i te i t .

Het raads l id P.D. Immerzeel is benoemd in de Rekeningencommiss ie.

Verwachte omvang

belang:


De to ta le inwonerb i jd rage van de 23 d eelnemende gemeenten bedraagt

€ 6.577.000 . Het aandee l van de gemeente W est land h ier in bedraagt

€ 277.319. Di t is 4 ,6%.


Verwachte omvang

e igen vermogen:


De MRDH is fo rmeel opger icht op 17 december 2014. Vermogen, reserves

en bezi t t ingen op het ter re in van verkeer en vervoer z i jn vanui t het Stad s -

gewest Haaglanden en de Stadsregio Rot te rdam overgedragen aan de

MRDH. Gegevens over e igen en vreemd vermogen zi jn onderdeel van de

jaarrekening.

€ 14.654.228 c i j fers begrot ing 2019

e inde begrot ings jaar € 21.899.374 c i j fers begrot ing 2019

Verwachte omvang

vreemd vermogen:


€ 1.156.489.647 c i j fe rs begrot ing 2019

e inde begrot ings jaar € 921.818.312 c i j fe rs begrot ing 2019


gemeente

De MRDH heef t twee permanente inkomstenbronnen. Voor de taken op het

gebied van economisch vest ig ingsk l imaat is dat de inwonersbi jd rage. Voor

de taken op het terre in van verkeer en openbaar vervoer ontvangt het

rechts t reeks vanui t het Ri jk budget , genaamd BDU (brede doelu i tker ing)

verkeer en vervoer .

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

Per 31-12-2018 bedraag t de so lvabi l i te i ts rat io 2 ,0% (c i j fers begro t ing 2019)

Verwachte omvang




Overzicht be leggings-

resul taat / kosten

De MRDH ontvangt rente over de in de f inanc ië le markt u i tgezet te midd e-

len. Dat gebeurt b innen de wet te l i jke kaders (FIDO, RUDDO) en d ie van het

171



vigerende t reasurystatuut MRDH 201 6. Op bas is van per iod iek te actual i se-

ren l iqu id i te i tsp lanningen worden deze middelen in een mix van kor t - en

langlopende beleggingen u i tgeze t .

De f inanc ier ingsstructuur van de MRDH wordt in be langr i jke mate bepaald

door het vers t rekken van middelen in de vorm van subs id ies en (pr o-

jec t )b i jdragen aan gemeenten, bedr i j ven en ins te l l ingen, d ie (soms a l veel )

eerder van voora l het Ri jk z i jn ontvangen. Mede gezien de omvang van

deze b i jd ragen is er qua explo i ta t ie normaal gesproken sprake van een

goede l iqu id i te i tspos i t ie . Desondanks is er wel spr ake van een omvangr i j ke

f inanc ier ingsbehoef te . D ie wordt ve roorzaakt door de vo lgende dr ie fac t o-

ren:

1 . De f inanc ie r ing van ra i lvoer tu igen en - in f rast ructuur van de reg ionale

OV-bedr i j ven HTM en RET;

2. De in december 2017 n ieuw ingeste lde Verordening buss enlen ingen;

3 . De geraamde overbes teding in de per iode 2019 t /m 2021.

Toekomstperspect ie f De miss ie van de MRDH is het werken aan een duurzame in ternat ionale

Metropool reg io waar in bewoners en bedr i j ven zich opt imaal kunnen on t-

p loo ien, in ternat ionale bezoekers z ich welkom voelen en belangr i jke b e-

s temmingen eenvoudig en pr ima bere ikbaar z i jn . De ambi t ie van de MRDH

is om in 2025 in ternat ionaal markt le ider te z i jn in het ontwerpen, on twikk e-

len, maken en vermarkten van oploss ingen op he t gebied van duurza am

leven in een s terk vers tedel i jk te de l taregio. In de reg io worden samenha n-

gende oploss ingen bedacht , getest en geproduceerd voor mondia le log i s -

t ieke, energ ie - , voedsel - en ve i l igheidsvraagstukken. De reg io is beter b e-

re ikbaar en het da i ly urban system is vers te rk t . Tot en met het boek jaar

2019 raamt de MRDH jaar l i jks een neutraa l f inanc iee l resul taat .

Samenhangende

r is ico ’s en


Op bas is van de r is icoanalyse is het weerstandsvermogen 1,0 (vo ldoende).

Ci j fers begrot ing 2019

Over ige in fo rmat ie

Naam Recreat ieschap Midden-Del f land

Vest ig ingsplaats Schiedam

Rechtsvorm Openbaar l ichaam

Doels te l l ing Het behar t igen van de belangen van de openluchtrecreat ie , mede in het

kader van de Reconst ruct iewet Midden -Del f land. Voor zover mogel i jk g e-

beurt d i t onder handhaving van he t landel i jk karakter van het gebied . Hie r-

onder wordt vers taan he t bewaren en bevorderen van de natuur - en land-

schappel i jke waarden, het in s tand houden van Flora en Fauna en het ve r-

lenen van medewerk ing aan en het bevordere n van de to ts tandkoming en

de handhaving van een natuur l i jk b io log isch evenwicht ig mi l ieu in het g e-

b ied.

Openbaar be lang Belangenbehart iger van recreat ie en beheerder van recreat iegebieden.


en prestat ies

De natuur - en recreat iegebieden va l lend b innen de gemeenschappel i jke

regel ing zi jn onderhouden conform het pr inc ipe ‘ schoon, heel en ve i l ig ’

voor een opt imaal gebru ik door bezoekers , waarb i j de re la t ie met a l le in het

gebied aanwezige poten t ië le contracten zodanig is da t van weerszi jden de

gemaakte afspraken worden nageleefd.

Bestuur l i jk be lang Het co l lege heef t u i t z i jn midden een l id en een p l aatsvervangend l id aan-

gewezen om de gemeente te ver tegenwoord igen in de Midden -Del f landraad.

172

Naam Recreat ieschap Midden-Del f land


Verwachte omvang

belang:


Vanaf 1 januar i 2018 gaat het recrea t ieschap nog verder a ls ‘Recreat i e-

schap Midden Del f land in l iqu idat ie ’ . Inmiddels i s de coöperat ieve veren i -

g ing Coöpera t ie f Beheer Groengebieden Midden -Del f land (CBG) opger ich t .

CBG zet de werkzaamheden in het schap voort . West land neemt ook deel

aan CBG.


Verwachte omvang

e igen vermogen


€ 9.503.845 Jaar rekening 2017

e inde begrot ings jaar € 11.058.327 Jaar rekening 2017

Verwachte omvang

vreemd vermogen


€ 9.066.060 Jaar rekening 2017

e inde begrot ings jaar € 5.989.052 Jaar rekening 2017

Financ iee l be lang

gemeente

De gemeente betaal t vanaf 2018 de b i jdrage aan de Coöperat ie f Beheer

Groengebieden Midden-Del f land (CBG) .

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

In 2017 lag de so lvabi l i te i ts rat io op 66%.

Verwachte omvang

f inanc ië le resul taat

In het begro t ings jaar

Het pos i t ieve resul taat voor toevoegingen en ont t rekk ingen aan reserves

bedraagt in 2017 € 1.554.481. De (per sa ldo) toevoegingen aan de rese r -

ves bedragen € 1.456.731 waardoor het resul taat na bestemming € 97.751

posi t ie f bedraagt .

Bi j de aangepaste begro t ing is u i tgegaan van een gereal iseerd resul taat na

bestemming van n ih i l . Het verschi l word t voornamel i jk veroorzaakt (a fwi j -

k ing > € 100.000) door het programma Beheer, onderhoud en explo i ta t ie

gebieden.

Toekomstperspect ie f Ook de provinc ie t reedt u i t het schap, maar is bere id de f inanc ië le b i jd rage

voort te zet ten a ls a l le gemeenten ook hun b i jdragen handhaven.

Al le betrokken gemeenten hebben nu bes loten he t schap op te hef fen per

1 januar i 2018 . Per d ie datum is een coöperat ieve verenig ing opger icht ,

welke de beheers - en onderhoudswerkzaamheden van he t schap ove r-

neemt. De naam van de coöperat ieve verenig ing is : Coöperat ie f Beheer

Groengebieden Midden-Del f land (CBG). Onze b i jdrage b l i j f t ge l i jk .

Verder hee f t de p rovinc ie de u i tvoer ingsorganisa t ie Groenservice Zuid -

Hol land opgeheven. De werkzaamheden worden nu in opdracht van de c o-

operat ieve verenig ing u i tgevoerd door Staatsbosbehee r.

De begrot ing van het schap is opgeste ld voor geheel 2018. Di t maakt het

mogel i jk om desgewenst op 1 oktober 2018 of 1 januar i 2019 de overgang

naar CBG te maken, waarb i j het (per 1 oktober) resterend begrot ingsdee l

de ontwerpbegrot ing voor CBG vormt .

Samenhangende

r is ico ’s en


Beschikbaar is een weerstandscapaci te i t van € 3 ,9 mln. Aangezien he t

schap gel iqu ideerd za l worden zi jn er geen c la ims op de a lgemene reserve.

Rekening houdend met het voors te l van de resul taatbestemming van de ze

bedraagt de Algemene Reserve b i jna € 4 mln. De r is ico ’s z i jn a l len a ls PM

gekwant i f iceerd. Daarmee is de rat io van he t weerstandsvermogen u i ts t e-

kend te c lass i f iceren.


173

Naam Coöperat ie f Beheer Groengebieden Midden -Del f land (CBG)


Rechtsvorm Coöperat ieve verenig ing

Doels te l l ing Ui tvoer ing van beheer - en onderhoudstaken te r zake van g roengebieden in

Midden-Del f land van de deelnemende gemeenten.

Openbaar be lang Beheerder van recreat ie - en groengebieden.


en prestat ies

De groengebieden va l lend b innen het beheersgebied zi jn onderhouden co n-

form het pr inc ipe ‘schoon, heel en ve i l ig ’ voor een opt imaal gebru ik door

bezoekers , waarb i j de re la t ie met a l le in het gebied aanwezige poten t ië le

contracten zodanig is da t van weerszi jden de gemaakte afspraken worden

nageleefd.

Bestuur l i jk be lang Het co l lege heef t u i t z i jn midden een l id en een p laatsvervangend l id aa n-

gewezen om de gemeente te ver tegenwoord igen in de Algemene Deeln e-

mersvergader ing.

Verwachte omvang

belang:


Vanaf 1 januar i 2018 is het recreat ieschap verder gegaan a ls ‘Recreat i e-

schap Midden-Del f land in l iqu idat ie ’ . Per d ie datum is de coöperat ieve ve r-

en ig ing Coöpera t ie f Beheer Groengebieden Midden-Del f land (CBG) opge-

r icht . CBG zet de werkzaamheden van het schap voor t .


Verwachte omvang

e igen vermogen


Deze verbonden par t i j is nog in opr icht ing.


Verwachte omvang

vreemd vermogen



einde begrot ings jaar


gemeente

De gemeente neemt dee l voor een jaar l i jks vast bedrag van € 10.488 .

Ontwikkel ing

vermogensverhouding


Verwachte omvang

f inanc ië le resul taat

In het begro t ings jaar

Met to ta le las ten 2018 van € 2.433.514 en de geraamde baten € 2.265.099

bedraagt het resul taat bedr i j fsvoer ing € 168.415 . Rekening houdend met de

reserve mutat ies (op de reserve afkoo psommen en reserve er fpachtcontra c-

ten) van to taa l per sa ldo een s tor t ing van € 24.526, bedraagt he t gebudge t -

teerde to ta le resul taat 2018 € 192.941. Di t bedrag za l in 2018 worden on t -

t rokken u i t de Egal isat ie reserve .

(NB: de egal isat iereserve is dest i jds gev ormd om de overschr i jd ingen van

het bestedingsplafond van de deelnemers exc lus ie f het Ri jk te neutra l is e-

ren) .

In de meer jarenbegrot ing gebaseerd op de voorgeste lde maatregelen

loopt d i t bedrag in 2019 terug to t € 73.941 en in 2020 to t een bedrag van

€ 49.191. Vanaf 2021 is geen ont t rekk ing van de egal isat iereserve meer

voorzien.

Toekomstperspect ie f Na het Ri jk is ook de provinc ie u i t he t recrea t ieschap getreden, maar de

provinc ie is bere id middels een ( f inanc ier ings - )overeenkomst met RMD wel

toe verp l i chten de komende jaren door middel van een subs id ie b i j te b l i j -

ven dragen aan de gezamenl i jke f inanc ier ing van het recreat iebeheer in de

reg io Midden-Del f land.

Verder hee f t de p rovinc ie de u i tvoer ingsorganisa t ie Groenservice Zuid -

174

Naam Coöperat ie f Beheer Groengebieden Midden -Del f land (CBG)


Hol land opgeheven. De werkzaamheden worden nu in opdracht van CBG

ui tgevoerd door Staatsbosbeheer.

Zo lang het recreat ieschap nog n ie t is opgeheven (ge l iqu ideerd) wordt de

begrot ing 2018 van het schap u i tgevoerd. Vind t l iqu idat ie nog in 2018

p laats , dan gaat de begrot ing verder a ls begrot ing van CBG.

Samenhangende

r is ico ’s en


Het benodigde weerstandsvermogen van € 0,6 m ln. d ient vanui t het to taa l

saldo de komende jaren beschikbaar te b l i j ven voor onvoorziene omsta n-

d igheden.


Naam Vei l igheidsregio Haaglanden (VRH)


Rechtsvorm Gemeenschappel i jke regel ing Regionaal Openbaar L ichaam

Doels te l l ing De Vei l igheidsregio Haaglanden (VRH) is onts taan op bas is van de W et

vei l igheidsregio ’s d ie gemeenten verp l icht een gemeenschappel i jke rege-

l ing (GR) aan te gaan. De doels te l l ing is verwoord in ar t ike l 2 , l id 3 van de

GR. Het vo lgende is opgenomen:

De Vei l igheidsregio behart ig t de belangen van de gemeenten op het gebied

van brandweerzorg, rampenbestr i jd ing en cr is isbeheers ing en geneesku n-

d ige hulpver len ing.

Openbaar be lang De VRH staa t 24 uur per dag, 7 dagen in de week k laar voor ve i l igheid en

zorg in de reg io . Z i j bundel t h iervoor de krachten van versch i l lende par t -

ners om samen goed voorbere id te z i jn op dagel i jkse, maar ook op groo t -

schal ige inc identen en deze s lagvaard ig te bestr i jden. Daarb i j t reedt de

VRH op a ls reg isseur b i j het organiseren en u i tvoeren van de hulpver l e -

n ing.


en prestat ies

Aan het Algemeen Bestuur worden de taken overgedragen genoemd in a r t i -

kel 10 van de W et ve i l igheidsregio ’s :

Art ikel 10 (Wet vei l igheidsregio ’s) :

a. het inven tar iseren van r i s ico ’s van branden, rampen en cr ises;

b . het adviseren van het bevoegd gezag over r is ico ’s van branden,

rampen en cr ises in de b i j o f k rachtens de wet aangewezen geval len

a lsmede in de geval len d ie in het be le idsplan zi jn bepaald;

c . het adviseren van het co l lege van burgemeester en wethouders over

de taak, bedoeld in a r t ike l 3 , eers te l id ;

d . het voorbere iden op de bestr i jd ing van branden en het organiseren

van de rampenbestr i jd ing en de cr is isbeheers ing ;

e . het ins te l len en in s tand houden van een brandweer;

f . het ins te l len en in s tand houden van een GHOR;

g. het voorzien in de meldkamerfunct ie ;

h . het aanschaf fen en beheren van gemeenschappe l i jk mater iee l ;

i . het inr ichten en in s tand houden van de in fo rmat ievoorzien ing b i n-

nen de d iensten van de ve i l igheidsregio en tussen deze d iensten en

de andere d iensten en o rganisat ies d ie betrokk en zi jn b i j de onder

d, e , f , en g genoemde taken.

In aanvul l ing op de taken d ie de Vei l igheids regio op het bas isn iveau voor

gemeenten verr icht op g rond van ar t ike l 10 , kan per gemeente worden

overeengekomen dat de Vei l igheidsregio ten aanzien van deze ta ken een

hoger voorzien ingenniveau lever t , d i t is voor onze gemeente n ie t het geval .

175



De taken van de VRH staan benoemd in ar t ike l 3 van de GR.

Art ikel 3 (GR 2016) : Overdracht taken en bevoegdheden

1. Aan het Algemeen Bestuur worden de taken overgedragen ge noemd in

art ike l 10 van de W et ve i l igheidsregio ’s .

2 . De co l leges kunnen, a fzonder l i jk o f tezamen, andere taken of bevoeg d-

heden opdragen of overdragen aan het bestuur van de ve i l igheids regio,

voor zover deze taken b innen het be lang van de regel ing va l len, a l s

omschreven in a r t ike l 2 , l id 3 . Het Algemeen Bestuur moet ins temmen

met deze aanvul lende overdracht o f opdracht van taken en bevoegdh e-

den.

Bestuur l i jk be lang Het Algemeen Bestuur van de VRH bestaat u i t de negen burgemeesters van

de deelnemende gemeenten. Ui t de leden van het Algemeen Bestuur wordt

een Dagel i jks Bestuur gevormd. De burgemeester van Den Haag is voorzi t -

ter van het Algemeen Bestuur en Dagel i jks Bestuur VRH.

Verwachte omvang

belang:


Er hebben zich geen verander ingen voorgedaan in de belangen van de

deelnemers in de GR Ve i l igheidsregio Haaglanden.

De gemeente l i jke b i jdrage in 2019 voor W est land bedraagt € 6 .677.000


Verwachte omvang

e igen vermogen:



e inde begrot ings jaar € 5.028.000 c i j fers begrot ing 2019

Verwachte omvang

vreemd vermogen


€ 113.972.000 c i j fe rs begrot ing 2019

e inde begrot ings jaar € 115.364.000 c i j fe rs begrot ing 2019


gemeente

De Vei l igheidsregio s te l t jaar l i jks een begrot ing op d ie door het Algemeen

Bestuur wordt vastgeste ld . Voorafgaand kan de gemeenteraad haar z ien s -

wi j ze u i tbrengen op de ontwerpbegrot ing.

Per 2015 wordt de bezuin ig ingstaakste l l ing van 10% door de VRH gereal i -

seerd zoals beschreven in het v is iedocument ”Op Koers‟ . Het doel is een

brandweerorganisat ie met een hoger maatschappel i jk rendement .

In d i t kader worden ook in de gemeente W est land act iv i te i ten ontp loo i d om

de repress ieve taak van de brandweer te vern ieuwen en meer te investeren

in het voorkomen van inc identen (brandvei l ig leven) .

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

De so lvabi l i te i ts rat io bedraagt 3 ,73% begrot ing 2019

Verwachte omvang



Voor bestemming € 209.000 pos i t ie f ,

Na bestemming (mutat ie reserves) € 0 begrot ing 2019

Toekomstperspect ie f Brandweer Haaglanden b l i j f t inves teren in he t v inden en b inden van vr i jwi l -

l igers . Vanaf 2016 inves teer t de VRH ook in het werven van vrouwen en

mensen met een migrat ieachtergrond. Di t voor het ve rkr i jgen van een d i -

verse o rganisat ie (speerpunt) . De eers te opgele ide brandweermensen

draaien nu vo l led ig mee.

Daarnaast wordt de inges lagen koers van de meer jarenbele idsplan ‘Koe r -

sen op 2020’ (vastgeste ld in 2015) voor tgezet en ingezet op technologische

ontwikkel ingen, zoals he t inzet ten van drones en een b lusrobot . In 2018 i s

de lever ing van de n ieuwe generat ie tankautospui ten. Verder wordt u i t vo e-

176



r ing gegeven aan Regionaal Ui tvoer i ngsprogramma Ris icobeheers ing 2017 -

2020 en het pro ject groo tschal ige gewelds inc identen.

De GHOR bl i j f t inzet ten op de consequent ies d ie de invoer ing van de ‘W et

langdur ige zorg ’ voor hu lpd iensten met z ich mee brengt . Hier in wordt de

samenwerk ing met geme enten gezocht . De koppel ing tussen de domeinen

ve i l igheid en zorg is een essent iee l onderdeel van deze samenwerk ing.

Ook afs temming in de monodisc ip l ina i re ketenzorg b l i j f t ac tueel . De herz i e-

n ing van het r is icoprof ie l van de VRH, spec ia l ise r ing en concentr at ie van

zorg inste l l ingen, le id t to t een behoef te to t het fo rmuleren van u i tgangspu n-

ten voor de spoedeisende medische hulpver len ing b i j rampen en cr is is .

Verder b l i j f t de GHOR inzet ten op het aan de voorkant betrokken worden b i j

evenementenvei l igheid.

Meldkamer (MKA en MKB) . Landel i jk wordt toegewerkt naar de samenvo e-

g ing van meldkamers to t 10 meldkamer locat ies . Sinds 2014 werken de ve i -

l ighe idsregio ’s Haaglanden en Hol lands Midden a l samen in de Gemeen-

schappel i jke Meldkamer. In de aanloop naar de Landel i jk e Meldkamerorga-

n isat ie en de overdracht van de meldkamer aan het Min is te r ie van Vei l i g -

heid & Just i t ie , zet ten beide ve i l igheids regio ’s en de pol i t ie Eenheid Den

Haag zich in om de gezamenl i jke meldkamer door te ontwikkelen.

Gemeente l i jke cr is isbeheers ing. In 2018 en naar verwacht ing 2019 werken

de negen gemeenten aan de u i twerk ing van de n ieuwe vis ie op de gemee n-

te l i jke cr is isbeheers ing van Haaglanden. Hierb i j za l er b innen de gemee n-

ten verder verb ind ing worden gelegd tussen de domeinen zorg en ve i l i g-

he id. De u i tkomsten h iervan zu l len de bas is z i jn voor de gemeente l i jke cr i -

s isbeheers ing 2019-2022.

Rampenbestr i jd ing en cr is isbeheers ing . De VRH beschik t over een actueel

Regionaal Ris icoprof ie l (2017 -2018) en Regionaa l Bele idsplan (2015 -2018).

Omdat de loop t i jd van zowel het r is icoprof ie l a ls het be le idsplan e ind 2018

af loopt , wordt momentee l gewerkt aan een actual iser ing van beide p lannen.

Samenhangende

r is ico ’s en


De rat io van het weerstandsvermogen bedraagt 1 ,0 0. De rat io is h ie rmee

vo ldoende (begrot ing 2019).

Over ige in fo rmat ie Door middel van he t jaarvers lag en het f inanc iee l jaarber icht wordt de raad

e lk jaar geïnformeerd over de prestat ies van de VRH.

Naam Omgevingsdienst Haaglanden (ODH)



Doels te l l ing Het doel van de ODH is het u i tvoeren van de wet te l i jke mi l ieutaken. Hie rb i j

wordt vo ldaan aan lande l i jke kwal i te i tscr i ter ia , wordt gezorgd voor spec i a-

l ismevorming op inhoud en een b i jdrage geleverd aan e en constante en

eenduid ige taakui tvoer ing in de reg io.

Openbaar be lang De kwal i te i t van mi l ieu -vergunningver len ing en m i l ieuhandhaving ten b e-

hoeve van de ve i l i gheid en gezondheid in de leefomgeving.


en prestat ies

Ui tvoer ing en adviser ing ten aanzien van de vergunningver len ings - , toe -

zichts - en handhavingstaken op het gebied van het mi l ieu - en omgevings-

domein .

177

Naam Omgevingsdienst Haaglanden (ODH)


Bestuur l i jk be lang Het Algemeen Bestuur bestaat u i t der t ien leden, waarvan twee u i t he t co l -

lege van W est land , te weten wethouder B.P.M. van der Stee en wethouder

L.K. Sni jders . He t Dagel i jks Bestuur bestaat u i t v i j f leden aangewezen door

en u i t het AB. Het Dagel i jks Bestuur bestaat in ieder geval u i t één l i d van

de provinc ie , één l id van Den Haag en één l id van W est land , namel i jk we t-

houder L.K. Sni jders .

Omvang belang: Er hebben zich geen verander ingen voorgedaan in de belangen van de

deelnemers in de GR Omgevingsdienst Haaglanden.

omvang

e igen vermogen

begin d ienst jaar

€ 1.166.900 (Bron: ontwerpbegrot ing 2019 v3.1 AB 28 jun i 2018)

Eind d ienst jaar € 1.029.500 (Bron: ontwerpbegrot ing 2019 v3.1 AB 28 jun i 2018)

omvang

vreemd vermogen

begin d ienst jaar

€ 0 (Bron: ontwerpbegrot ing 201 9 v3.1 AB 28 jun i 2018)

e inde d ienst jaar € 0 (Bron: ontwerpbegrot ing 2018 v3.1 AB 28 jun i 2018)


gemeente

De deelnemersbi jdrage 2018 is geraamd op € 3.487.748 (Bron: ontwerpbe-

grot ing 2019 v3.1 AB 28 jun i 2018)

Vermogensverhouding so lvabi l i te i ts ra t io per 31 december 201 9 is 100%. (e igen vermogen

€ 1 .029.500/ to taa l vermogen € 1.029.500) (Bron : ontwerpbegrot ing 2019

v3.1 AB 28 jun i 2018)

F inanc iee l resul taat Voor reservemuta t ies : € 137.400 nadeel

(Bron: ontwerpbegrot ing 2019 v3 .1 AB 28 jun i 2018)

Na reservemutat ies : € 0

(Bron: ontwerpbegrot ing 2019 v3 .1 AB 28 jun i 2018)

Toekomstperspect ie f Voor de begrot ing 2019 kan voor het eers t confo rm afspraken in het Koer s-

p lan op grond van he t resul taat over d i t begrot ings jaar sprake zi jn van ve r-

rekening tussen de ODH en deelnemers. Binnen een bandbreedte van (p lus

of min) 10% in re la t ie to t de begrote deelnemersbi jdrage vindt geen verr e-

kening p laats . De ODH zal de voortgang gedurende het begrot ings jaar

nauwgezet moni toren en t i jd ig aangeven of rekening moet worden geho u-

den met een mogel i jke overschr i jd ing van deze bandb reedte.

Samenhangende

r is ico ’s en


Met een weerstandscapaci te i t van € 1.0 29.500 wordt een ra t io van 1 be-

re ik t . (Bron: ontwerpbegrot ing 201 9 v3.1 AB 28 jun i 2018)

Over ige in fo rmat ie De Omgevingsdienst Haaglanden is op 1 apr i l 2013 van s ta r t gegaan, heef t

ca. 200 medewerkers en voer t mi l ieutaken u i t voor de gemeenten W es t-

land, Den Haag, Zoetermeer, Midden -Del f land, Le idschendam-Voorburg ,

Ri jswi jk , W assenaar en Pi jnacker -Nootdorp en de provinc ie Zuid -Hol land .

Naam Regionaal Inkoopbureau H10

Vest ig ingsplaats Zoetermeer


Doels te l l ing Door een gezamenl i jke inkoop en afhandel ing van de facturer ing ef f ic iency

voordelen te behalen zowel op afhandel ingskosten a ls op de inkoop ze l f .

Openbaar be lang dat

op deze wi j ze behar -

t igd word t

Het Inkoopbureau H-10 voert een van tevoren afgesproken bas ispakket

voor de 10 deelnemende gemeenten u i t . Di t pakket is bepaald door de g e-

decentra l iseerde Jeugdhulp. Onder Jeugdhulp wordt in d i t ve rband ve r-

s taan: Jeugdhulp, Jeugdbescherming en Jeugdrec lasser ing (gecert i f iceerde

ins te l l ingen). Hie rb i j ge ldt dat de gemeenten verantwoordel i jk z i jn voor de

bele idsvorming. Z i j doen dat aan de hand van landel i jke kaders , landel i j ke

178



regelgeving en door invu l l ing te geven aan de e igen (gezamenl i jke) be-

le idsru imte.


en prestat ies

De voornaamste taken zi jn :

de voorbere id ing van contracten met de aanbieders van Jeugdhulp en

het b i jbehorende cont ractmanagement ;

het ontvangen en beoordelen van de facturen van de aanbieders;

het contro leren op het woonplaatsbeginsel en op bas is h iervan doorze t-

ten van de desbetre f fende facturen naar de verantwoordel i jke gemee n-

te;

het analyseren van de gegevens en he t s ignaleren van mogel i jke onder -

en overschr i jd ingen.

Bestuur l i jk be lang Het a lgemeen bestuur bestaat u i t dr ie leden inc lus ie f de voorzi t ter , waa r -

van één l id en één p laa tsvervangend l id aangewezen wordt door B&W Del f t ,

Ri jswi jk , Midden Del f land en W est land (H4) .

Het dagel i jks bestuur bestaat u i t dr ie leden, waaronder de voorzi t ter , aan

te wi j zen door en u i t de leden van het a lgemeen bestuur , met d ien vers ta n-

de dat H1 (Den Haag) - , H4 ( Ri jswi jk , Del f t , Midden Del f land en W est land)

- en H5-gemeenten ( Zoetermeer, Le idschendam - Voorburg, W assenaar,

Voorschoten, Pi jnacker -Nootdorp) e lk één l id aanwi jzen .

Bes lu i ten worden genomen op bas is van een gewogen s temverhouding. Het

aanta l s temmen dat een l id in de vergader ing kan u i tbrengen, wordt b e-

paald door het aanta l inwoners van de gemeente(n) door wiens co l lege(s)

van burgemees ter en wethouders h i j is aangewezen.

Verwachte omvang

belang:


De W est landse b i jdrage bedraagt in 201 9 € 256.894 per jaar en is 9 ,62%

van de begrot ing van he t inkoopbureau.

e inde begrot ings jaar De W est landse b i jdrage bedraagt in 201 9 € 256.894 per jaar en is 9 ,62%

van de begrot ing van he t inkoopbureau

Verwachte omvang

e igen vermogen


€ 0

e inde begrot ings jaar € 0

Verwachte omvang

vreemd vermogen


€ 0

e inde begrot ings jaar € 0


gemeente

Het dagel i jks bestuur s te l t jaar l i jks een ontwerpbegrot ing met toe l icht ing op

voor het vo lgende ka lender jaar . Het dagel i jks bestuur zendt de ontwerpb e-

grot ing en de toe l icht ing daarop vóór 15 apr i l van het jaar voorafgaande

aan dat waarvoor deze d ient toe aan de raden van de gemeenten.

De raden van de gemeenten kunnen b innen acht weken na ontvangst van

de ontwerpbegrot ing hun zienswi j ze over d ie begrot ing b i j het dagel i jks

bestuur naar voren brengen. Het a lgemeen bestuur s te l t de begrot ing v ast

in het jaar , voorafgaande aan dat waarvoor z i j d ient . Nadat deze is vastg e-

s te ld , zend t het a lgemeen bestuur , zo nodig , de begrot ing aan de raden

van de gemeenten. Het dagel i jks bestuur zendt de begrot ing b innen twee

weken na de vasts te l l ing , doch in ie der geval voor 15 ju l i , aan de co l leges

van burgemeester en wethouders van de gemeenten en aan Gedeputeerde

Staten.

179



Ontwikkel ing

vermogensverhouding

N.v. t .

Verwachte omvang



N.v. t .

Overzicht

Beleggingsresul taat

N.v. t .

Toekomstperspect ie f 1 . De regel ing is in eers te ins tant ie aangegaan voor de duur van d r ie jaar

en kan tussent i jds worden aangepast om de f iguur van openbaar l i -

chaam om te zet ten in d ie van bedr i j fsvoer ing o rganisat ie .

2 . Oorspronkel i jke afspraak: voor het e inde van he t derde jaar wordt op

bas is van evaluat ie van de samenwerk ing door de samenwerkende co l -

leges van burgemeester en wethouders bes loten of de samenwerk ing

door middel van deze regel ing wordt voor tgezet dan wel to t ophef f ing

wordt bes loten. Ar t ike l 26 tweede l id is van overeenkomst ige toepa s-

s ing.

3 . De afspraak onder 2 wordt met 1 jaar ver lengd.

4 . Wanneer een deel van de co l leges van burgemeester en wethouders

bes lu i t om n iet in te s temmen met voor tze t t ing van de samenw erk ing

middels deze regel ing kan de regel ing desgewenst door andere co l leges

worden voor tgezet waarb i j de voorwaarden voor u i t t red ing van de ve r-

t rekkende gemeenten n ie t ongunst iger mogen zi jn dan b i j ophef f ing en

l iqu idat ie van de regel ing a ls geheel .

Samenhangende

r is ico ’s en


Ui t het geheel van bedr i j fs - en bestuursr is ico 's worden in de begrot ing van

het inkoopbureau de h ie rnavolgende spec i f iek benoemd. Di t z i jn dus n ie t

u i tput tend a l le r is ico 's , maar wel d ie r is ico 's d ie de afge lopen jaren spec i -

f ieke aandacht hebben gevraagd b i j vergel i jkbare organisat ies a ls het I n-

koopbureau H-10 en d ie zouden kunnen le iden to t ( f inanc ië le) gevolgen:

1 . Terugtredende deelnemers en/of het n ie t doorze t ten van de GR per

1 januar i 2018 hebben een r is ico voo r de cont inu ï te i t van het Inkoopb u-

reau H-10;

2 . Ris ico 's d ie voor tv loe ien u i t rechtsgedingen a ls gevolg van handelen

van het Inkoopbureau H-10 ( regul iere taakui tvoer ing) ;

3 . Technische inc identen zoals gebouwen, ICT, admin is t ra t ieve organis a-

t ie , arch ief e .d . ;

4 . Gedragsr is ico 's : in tegr i te i t , f raude, misbru ik en oneigenl i jk gebru ik van

bevoegdheden rechtmat igheid;

5 . Exte rne onvoorziene ontwikkel ingen : benodigde invester ingen vanwege

wet te l i jke ontwikkel ingen;

6 . Onvoorziene omstandigheden a ls gevolg van de opbouwfase van het

Inkoopbureau H-10 zoals arch iefvorming en ICT d ie n ie t in beginsel was

voorzien;

7 . Het r is ico van ext ra dan wel hogere kosten i . v.m. noodzakel i jke aa n-

pass ing hard- en sof tware d ie in de opstar t fase n ie t is voorzien;

8 . Het r is ico dat de werkzaamheden meer p ersonele capac i te i t v ragen dan

vooraf ingeschat .

De weerstandscapaci te i t bestaat u i t de middelen en mogel i jkheden om niet

begrote kosten, d ie onverwachts en substant iee l z i jn , op te kunnen vangen.

Tot de aanwezige weerstandscapaci te i t van het Inkoopbureau H-10 kunnen

twee posten worden gerekend:

Reserves (nu n ie t aanwezig)

Post onvoorzien

180



Na u i tnut t ing van deze capac i te i t is het Inkoopbureau H -10 op de b i jd rage

van de deelnemers aangewezen.

Naam Ontwikkel ingsbedr i j f De West landse Zoom B.V. /CV

Vest ig ingsplaats Gemeente W est land

Rechtsvorm Commandi ta i re - / Bes loten Vennootschap

Doels te l l ing De ontwikkel ing en rea l i sat ie van woningen en eventuele commerc ië le en

n ie t -commerc ië le ru imten in het gebied van de West landse Zoom en Mo n-

ster-Noord.

Openbaar be lang Bi jdragen aan het rea l iseren van de woningbouwopgave en eventuele and e-

re funct ies van W est land.


en prestat ies

Het Ontwikkel ingsbedr i j f De W est landse Zoom is een samenwerk ingsve r-

band dat voor tv loe i t u i t het Convenant W est landse Zoom en de op 7 ju l i

2006 getekende Samenwerk ingsovereenkomst (SOK) De W est landse Zoom

en Monste r -Noord.

De samenwerk ing is in oorsprong aangegaan tussen enerzi jds de gemeente

West land en anderzi jds de marktpar t i jen Bouwfonds MAB Ontwikkel ing BV

en Grondvest W est land BV (een samenwerk ing tussen Van Mier lo Planon t-

wikkel ing en W eboma Vastgoed).

Op 10 maar t 2014 is de herziene SOK W est landse Zoom door gemeente en

Bouwfonds Ontwikkel ing BV ondertekend. Daar in wordt onder meer invu l -

l ing gegeven aan de overname door Bouwfonds van de pos i t ie van Gron d-

vest . Verder word t in de SOK invul l ing gegeven aan een vraag gestuurde

en consumentger ichte ontwikkel ing van het woningbouwprogramma.

In het kader van de governance is inmiddels , overeenkomst ig de bep a-

l ingen van de samenwerk ingsovereenkomst , een Algemene Vergader ing van

Aandeelhouders benoemd en een s tatuta i re d i rec t ie aangeste ld .

De aangegane samenwerk ing tussen de gemeente W est land en Bouwfonds

Ontwikkel ing BV is t /m 2030 ger icht op ontwikkel ing en re a l isat ie van wo-

n ingen (c i rca 3.000). Daarnaast worden in beperkte mate maatschappel i jke

en commerc ië le funct ies gereal iseerd.

De taak van de vennootschap is o .a. het leveren van marktconfo rme bou w-

r i jpe grond geschik t voor woningbouw en andere vastgoedobjec ten en he t

voeren van een grondexplo i ta t ie d ienaangaande.

De samenwerk ingsstructuur r icht z ich op p ro jecten d ie passen b innen he t

be le id van de St ructuurv is ie W est land 2025, te weten:

- De Gouw;

- De Kreken ;

- Poeld i jk Dorp ;

- De Duinen ;

- Kwintsheul ;

- Diverse ecolog ische verb ind ingszones.

De voortgang in de grondui tg i f te is mede door de recess ie ernst ig gesta g-

neerd. He t is één van de redenen geweest om de kaders van het pro ject te

herzien en opnieuw vast te leggen in de SOK 2014.

Bestuur l i jk be lang Het co l lege van B&W is d i rect betrokken a ls :

- aandeelhouder in de Beheer BV;

- aandeelhouder van de Part ic ipat iemaatschappi j De W est landse Zoom;

- aandeelhouder b i j benoeming van de d i recteur/ p rocurat iehouder van

OBW Z BV.

181



Verwachte omvang

belang:


Er heef t z ich geen verander ing voorgedaan in he t be lang van de gemeente

in het Ontwikkel ingsbedr i j f De W est landse Zoom CV / BV


Verwachte omvang

e igen vermogen:


CV: € 23.400.000 Jaarrekening 201 7

BV: € 484 .000 Jaarrekening 2017

e inde begrot ings jaar CV: € 23.400.000 Jaarrekening 201 7

BV: € 483.000 Jaarrekening 2017

Verwachte omvang

vreemd vermogen


CV: € 37.757.000 Jaarrekening 2017

BV: € 1 Jaarrekening 2017

e inde begrot ings jaar CV: € 33.389.000 Jaarrekening 2017

BV: € 1 Jaarrekening 2017


gemeente

Gemeente W est land bez i t 50% van de aandelen in het Ontwikkel ingsbedr i j f

De W est landse Zoom BV. De over ige 50% is in handen van Bouwfonds

Ontwikkel ing BV.

Gemeente W est land bez i t 100% van de aandelen in de Par t ic ipat iemaa t-

schappi j De W est landse Zoom BV.

De gemeente W est land en Bouwfonds Ontwikkel ing BV hebben beide een

aandeel van 50% in de Beheer BV.

De par t ic ipat iemaatschappi j De W est landse Zoom BV is middels een 49%

aandelenbelang commandi ta i r vennoot van he t ontwikke l ingsbedr i j f De

West landse Zoom CV Commandiet Bouwfonds bezi t eveneens 49% van d e-

ze aandelen . Het restant van 2% is in handen van de Beheer BV.

Door de gemeente is € 11,7 mln. ingebracht . (vo l led ig geplaats t s t artkap i -

taa l in de par t ic ipat iemaatschappi j ) .

De W est landse Zoom heef t externe f inanc ier ing aan kunnen t rekken, waa r-

voor de aandeelhouders gemeente en BPD garan t s taan.

In de raadsvergader ing van 13 september 2016 i s bes loten een garant ie te

vers t rekken van € 46,6 mln. onder voorwaarde van 50% contragarant ie door

BPD. Deze garant ie kan worden verhoogd met € 10 mln. to t € 56 ,6 mln.

onder voorwaarde van 50% contragarant ie door BPD.

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

De so lvabi l i te i ts rat io van de CV bedraagt 38% per 31 december 2016 en

41% per 31 december 2017

Verwachte omvang



CV: € 0 Jaarrekening 2017

BV: € 1.000 N Jaarreken ing 2017

Toekomstperspect ie f Gelet op de marktomstandigheden bestaat het r i s ico dat p lanning en pro -

grammering van de p lannen b i jgeste ld moeten worden, met mogel i jke co n-

sequent ies voor de grondexplo i ta t ie .

Samenhangende

r is ico ’s en


Voorzien ing € 27.238.809 Afwaarder ing aandelen Part ic ipat iemaatschappi j

De W est landse Zoom BV € 11,7 mln. Tota le voorzien ing € 38.938.809.

Ris icoreserver ing € 6.233.932.

Over ige in fo rmat ie Bi j de deelneming is sprake is van een grondbank -construct ie . Bi j de SOK

2014 is overeengekomen met OBW Z BV dat a l le gronden onvoorwaardel i jk

worden overgenomen. OBW Z BV heef t de verp l icht ing to t een jaar l i jkse

afname u i t de grondbank ter waarde van min imaa l € 5 mln.

Ui tgangspunt is dat de b i jgeste lde grondexplo i ta t ie s lu i tend is . W i j onde r-

kennen b i j de u i tvoer ing d iverse r is ico ’s . De b i jgeste lde grondexplo i ta t ie

182



kan beter inspelen op r i s ico ’s , omdat de indel ing en programmering vee l

f lexibe le r van opzet is .

De SOK 2014 is op 10 maart 2014 ondertekend door de par t i jen.

In de SOK is ook de governance geherdef in ieerd .

Bui ten de CV/BV-construct ie is een s tatuta i re d i rect ie gevormd bestaande

u i t een gel i jkwaard ige ver tegenwoord ig ing van de gemeente W est land en

Bouwfonds, waar be langr i jke en wi j z ig ingsbes lu i ten moeten worden goe d-

gekeurd.

De dagel i jkse le id ing van OBW Z is in handen van een pro jectd i recteur .

Het mandaat van de pro jectd i recteur /procurat iehouder is vastgelegd b i j de

samenwerk ingsovereenkomst .

Naam Ontwikkel ingsmaatschappi j Het Nieuwe W est land C.V. /B.V.


Rechtsvorm Commandi ta i re - / Bes loten Vennootschap

Doels te l l ing Gezamenl i jke ontwikkel ing van de pro jecten :

a . Tu inveld;

b . Gante l de Baak;

c . Duingeest ;

d . Waelpark ;

d ie passen b innen de s t ructuurvis ie W est land 2025 .

Openbaar be lang Bi jdragen aan het rea l iseren van de woningbouwopgave van W est land.


en prestat ies

De samenwerk ingsstructuur r icht z ich op p ro jecten d ie passen de St ru c-

tuurvis ie W est land 2025.

De u i tvoer ingsorganisat ie is ondergebracht in een CV/BV -const ruct ie , ge -

heten Ontwikkel ingsmaatschappi j “Het Nieuwe West land” BV en Ontwikk e-

l ingsmaatschappi j “Het Nieuwe W est land” CV.

Bestuur l i jk be lang Het co l lege van B&W is op d iverse n iveaus in de ontwikkel ingsmaatscha p-

p i jen act ie f :

- Raad van Commissar issen BV (RvC)

- In Ontwikkel ingsmaatschappi j “Het Nieuwe W est land” BV via de Alg e-

mene vergader ing van Aandeelhouders (AvA);

- Raad van commissar issen CV (RvC);

- In Ontwikkel ingsmaatschappi j “Het Nieuwe W est land” CV via de Raad

van Vennoten (RvV) .

Verwachte omvang

belang:”



in de Ontwikkel ingsmaatschappi j Het Nieuwe W est land.


Verwachte omvang

e igen vermogen:






Verwachte omvang

vreemd vermogen






183

Naam Ontwikkel ingsmaatschappi j Het Nieuwe W est land C.V. /B.V.



gemeente

Binnen de CV/BV par t ic ipeert de gemeente W estland voor 38,62% en BNG

GO BV voor 50%. De provinc ie neemt deel in de CV voor 6,83% en

het Hoogheemraadschap van Del f land voor 4 ,55% .

Het geplaats t en gestor t gemeente l i jk aandeel in de f inanc ier ing is 38 ,37%,

to taa l € 7,6 mln.

B i j raadsbes lu i t van 18 februar i 2015 is bes lo ten ten behoeve van de ONW

CV een garant ie te vers t rekken van € 37,5 mln . i n de f inanc ier ingsbehoef te

voor de ontwikkel ing van het gebied. De garan t ies te l l ing geldt to t

31-12-2027. Als zekerhe id ge ldt het recht van eers te hypotheek en het

recht van pand.

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

De so lvabi l i te i ts rat io van de CV bedraagt 37% per 31-12-2016 en 34% per

31-12-2017.

Verwachte omvang



CV: € 4.192.000 N Jaar rekening 2017

BV: € 41.000 V Jaarrekening 2017

Toekomstperspect ie f

Gelet op de marktomstandigheden bestaat het r i s ico dat p lanning en pr o -



Samenhangende

r is ico ’s en


Voorzien ing € 3.279.140 Afwaarder ing aandelen € 7.607.966 mln.

Tota le voorzien ing € 10.887.106.

Ris icoreserver ing € 1.111.853.

Over ige in fo rmat ie Bi j de deelneming is sprake is van een grondbank -construct ie . In de SOK is

overeengekomen met ONW dat a l le gronden onvoorwaardel i jk worden ove r-

genomen. Ui tgangspunt is dat de grondexplo i ta t ie s lu i tend is . W i j onde r-

kennen b i j de u i tvoer ing d iverse r is ico ’s . Met het vastgeste lde maste rp lan

in 2015 kan beter ingespeeld worden op r is ico ’s , omdat de indel ing en p r o-

grammering f lexibe ler van opzet is .

De dagel i j kse le id ing van ONW is in handen van twee d i recteuren, één van

de marktpar t i j en één van de gemeente.

Het mandaat van de d i recteuren/procura t iehouders is vastgelegd b i j de

samenwerk ingsovereenkomst en in de s tatuten .

Naam Regionale Ontwikkel ingsmaatschappi j Innovat ion Quarte r


Rechtsvorm Besloten Vennootschap

Doels te l l ing IQ is opger icht in 2014 en f inanc ier t en ass is teer t ve rn ieuwende en sne l -

groeiende bedr i j ven b i j het vest igen in Zuid-Hol land. IQ werkt samen met

kennis inste l l ingen en innovat ieve bedr i j ven b innen s terke reg ionale c lu s -

ters , voor het aantrekken van bui ten landse bedr i jven en he t investeren in

innovat ieve bedr i j ven. Doel : is het ontwikkelen van Zuid -Hol land to t één

van de meest innovat ieve reg io ’s van Europa. Al le act iv i te i ten r ichten zich

op dr ie p i j lers : innova t ie , investe r ingen en vest igen met name op L i fe Sc i -

ences & Heal th , Safety & Secur i t y, Cleantech en Hort icu l tu re .

Openbaar be lang Verbeter ing van de economische pos i t ie van de reg io Zuid -Hol land.


en prestat ies

De vennootschap heef t ten doel het s t imuleren van de economische ontwi k-

ke l ing in de reg io Zuid -Hol land en h iermee het vers terken van de pos i t ie en

de in ternat ionale concur rent iekrach t van Zuid -Ho l land en Neder land, door :

a . het pos i t ioneren en prof i leren van de reg io Zuid -Hol land en het u i t voe-

ren van markts t ra teg ieën;

b . het bevorderen van het vest ig ingsk l imaat in de reg io Zuid -Hol land door

het op eniger le i wi j ze deelnemen in , f inanc ieren, besturen, toezicht

184

Naam Regionale Ontwikkel ingsmaatschappi j Innovat ion Quarte r


houden op, adviseren en het begele iden van ondernemingen;

c . het s t imuleren en fac i l i teren van innovat ie en he t verb inden van par t i jen

voor economische s t ructuurvers terk ing;

d . het s t ructure ren en organiseren van toegang to t f inanc ier ing voor s ta r-

tende en snel groeiende ondernemingen d ie z ich bezig houden met

technologische innovat ie ;

e . het ind i rect middels haar dochtermaatschappi j (en) vers t rekken van k a-

p i taa l aan de h iervoor in l id d . genoemde ondernemingen in de vorm

van aandelenkapi taa l en /of (converteerbare, ach tergeste lde) len ingen;

f . het ve rkr i jgen, beheren, explo i te ren en vervreemden van reg is tergo e-

deren en van vermogenswaarden in het a lgemeen;

g . het ve rs t rekken van garant ies , het verb inden van de vennootschap en

het bezwaren van act i va van de vennootschap ten behoeve van onde r-

nemingen en vennootschappen waarmee de vennootschap in een groep

is verbonden en ten behoeve van derden, en a l hetgeen met vore n-

s taand verband houdt o f daartoe bevorder l i jk kan zi jn , a l les in de ru i m-

ste z in van he t woord, rekening houdende met de economische agenda

van de Zuidvleugel .

Bestuur l i jk be lang Het co l lege van B&W , ver tegenwoord igd door de wethouder Economische

Zaken en Greenport (we thouder C.C.M. Zwinkels ) , is d i rect be trokken a ls

aandeelhouder met s temrecht in de AVA naar ra to van he t aandelenkapi taa l

(u l t imo 2017 0,816% ).

Verwachte omvang

belang:



aandeelhouders in Innovat ion Quarter .


Verwachte omvang

e igen vermogen


€ 26,781 mln. Jaar reken ing 2017

e inde begrot ings jaar € 56,059 mln. Jaar reken ing 2017

Verwachte omvang

vreemd vermogen


€ 1,526 mln. Jaar rekening 2017

e inde begrot ings jaar € 5,815 mln. Jaar rekening 2017


gemeente

De gemeente W est land bezi t 500 .000 aandelen van nominaal 1 euro, z i j nde

0,816% van de aandelen van Innova t ion Quarte r (ROM Zuidvleugel B.V.)

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

90,6% Jaarrekening 2017

Verwachte omvang



-€ 1.208 mln. Jaarrekening 2017

Toekomstperspect ie f Innovat ion Quarter is vanaf 2014 r is icodragend aan het par t ic iperen. Het

rendement op deze par t i c ipat ies is a fhankel i jk van het succes van de inn o-

vat ieve ondernemingen waar in wordt gepart ic ipeerd.

Samenhangende

r is ico ’s en


Innovat ion Quarter maak t gebru ik van een r is icoregis ter om de onderne-

mingsr is ico ’s te ident i f iceren , te analyseren en te beheersen. Voor de r is i -

cowaarder ing word t onderscheid gemaakt tussen kans en impact .

Innovat ion Quarter maak t geen gebru ik van f inanc ië le ins t rumenten ter a f -

dekk ing van r is ico ’s ten aanzien van act i va, pass iva, f inanc ië le toestand en

resul taat en schat de pr i js - , k red iet - , l iqu id i te i ts - en kasstroomris ico ’s a ls

zeer ger ing.

185

Naam BV Gemeenschappel i jk Bezi t Evides



Doels te l l ing De Gemeente W est land is voor 6 ,4% aandeelhouder in BV Gemeenschap-

pe l i jk Bezi t Evides. Deze BV houdt 50% van de aandelen in Evides NV. De

over ige 50% zi jn in handen van PZEM NV.

De gemeente W est land zie t het houden van aandelen in Evides a ls onde r-

deel van haar maatschappel i jke taak. Het doel van Evides NV is het a l t i j d

kunnen leveren van schoon en hoogwaard ig dr inkwater en he t cont inu b e-

schikbaar hebben van industr iewater dat aan s t renge normen vo ldoet .


op deze wi j ze

behart igd wordt

Voor burgers en bedr i j ven in Zuid -Hol land Zuid, Zeeland en op de Brabant-

se W al is het van groo t be lang dat z i j a l t i jd kunnen rekenen op de lever ing

van bet rouwbaar water .


en prestat ies

Evides r icht z ich op het cont inu verbeteren van technieken om water te

zu iveren, te leveren en - daar waar mogel i jk - te hergebru iken.

Voor gro te industr ië le bedr i jven lever t Evides water op maat . Di t kan in de

vorm van t i j de l i jke ondersteuning voor de comple te rea l isat ie en bediening

van waterzu iver ings insta l la t ies . Evides is ook act ie f in het zu iveren van

afva lwater en het hergebru ik van gezuiverd afva lwater voor onder andere

industr ië le toepass ingen. Het is he t op één na groots te dr inkwaterbedr i j f en

de groots te indust r iewater leveranc ier van Neder land.

Bestuur l i jk be lang De aandeelhouders hebben zeggenschap in BV GB Evides via s temrecht op

de aandelen. Het s temrecht is naar ra to van het aandelenkapi taa l .

GB Evides NV heef t een 50% belang in Evides NV.

Verander ingen in het

be lang van de ge-

meente


aandeelhouders in GB Evides NV.

Verwachte omvang-

e igen vermogen


€ 501,6 mln. Ondernemingsplan Evides NV 2018 (prognose 2019)

e inde begrot ings jaar € 506,9 mln. Ondernemingsplan Evides NV 2018 (prognose 2019)

Verwachte omvang

vreemd vermogen


€ 692,0 mln. Ondernemingsplan Evides NV 2018 (prognose 2019)

e inde begrot ings jaar € 707,3 mln . Ondernemingsplan Evides NV 2018 (prognose 2019)


gemeente 2016

118.904 aandelen (6,43% van he t to taa l ) in BV Gemeenschappel i jk Bezi t

Evides, welke houder is van 50% van de aandelen Evides NV.

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

Het is de verwacht ing da t de so lvabi l i te i t in 2019 za l da len van 42% naar

41,7%. De doelso lvabi l i te i t voor op langere termi jn bedraagt 40%.

Verwachte omvang



€ 48,4 mln. in 2019 voor Evides NV.

Verwacht be leggings -

resul taat

De gemeente verwacht een d iv idend te ontvangen van € 1,1 mln. in 2019.

Toekomstperspect ie f Evides verwacht in 2019 in to taa l € 118 mln. te investeren . Voor een b e-

drag van € 78 mln. betre f t d i t invester ingen in he t dr inkwaterbedr i j f . En

voor een bedrag van € 41 mln. betref t d i t investe r ingen voor het industr i e -

waterbedr i j f .

Samenhangende

r is ico ’s en


West land heef t aan r is icodragend vermogen (aandelenkapi taa l ) € 5,4 mln.

op de balans s taan.

186

Naam GHC Onroerende Goed Expo B.V.

Vest ig ingsplaats Vlaard ingen


Doels te l l ing Real isat ie van een expos i t ieru imte op de Greenport Hort i Campus W est land

Openbaar be lang Vers terken van de economische act iv i te i ten en pos i t ie van W est land.


en prestat ies

Greenport Hort i Campus bundel t de krachten van bedr i jven, onderwi js ,

kennis inste l l ingen en overheden om de innovat iekracht en concurrent iep o-

s i t ie b l i jvend te vers terken. Daar toe wordt een kennis - en in format iecen-

t rum ontwikkeld da t n ieuwe bedr i j v igheid s t imuleer t .

De vennootschap is opger icht op 14 oktober 2015 en heef t a ls doel het

ontwikkelen van een toonaangevend in ternat ionaal expos i t iecent rum waar

bedr i j fs leven , onderwi js ins te l l ingen en overheden e lkaar ontmoeten, e lkaar

kunnen inspi reren en van e lkaar kunnen leren .

In i t ia t ie fnemer voor het expos i t iecentrum zi jn Lent iz Onderwi jsgroep, D e-

mokweker i j W est land B.V. , Gemeente W est land en St icht ing Food & Flower

Xper ience.

Bestuur l i jk be lang In de s tatuten gedef in ieerde bes lu i ten (verwerven, vervreemden en bezw a-

ren van reg is tergoederen a lsmede het vers t rekken van len ingen a lsmede

het vasts te l len van begro t ingen en s t ra teg ische p lannen) behoeven de

unanieme goedkeur ing van de houders van de pr ior i te i tsaandeelhouders,

waaronder de gemeente West land.

Verwachte omvang

belang:



aandeelhouders.


Verwachte omvang

e igen vermogen


€ 4.058.641 Concept Jaarrekening 2017

e inde begrot ings jaar € 4.037.250 Concept Jaarrekening 2017

Verwachte omvang

vreemd vermogen


€ 308.828 Concept Jaarrekening 2017

e inde begrot ings jaar € 3.826.704 Concept Jaarrekening 2017


gemeente

Aandelenkapi taa l , aande len B, van € 2 ,0 mln. en een pr ior i te i tsaandeel van

€ 1.

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

De so lvabi l i te i ts rat io van de BV bedraagt 51% per 31 december 2017.

Verwachte omvang

Financ ië le resul taat

in het begrot ings jaar

-€ 21.931 Concept Jaar rekening 2017

Toekomstperspect ie f Greenport Hort i Campus wordt het centrum in de were ld voor kennis - en

innovat ieon twikkel ing op het gebied van duurzame tu inbouw. Een toonaa n-

gevende campus waar ondernemers, onderzoekers en s tudenten samen

innoveren , verb inden, creëren en insp i re ren op thema’s a ls e f f ic iënt te len

met min imale inzet van water , energ ie en g rond stof fen.

Samenhangende

r is ico ’s en


Door hoger u i tgeval len invester ingen ontwikkel t de l iqu id i te i tspos i t ie van

GHC Onroerend Goed Expo BV zich negat iever dan verwacht . Mogel i jk

heef t d i t ook ef fect op de overnametermi jn van de gemeente l i jke aandelen

(€ 2 mln . ) d ie nu op 5 jaar s taat .

Over ige in fo rmat ie Gemeente W est land heef t z ich verp l icht to t het aanbieden van haar B aa n-

delen aan de vennootschap tegen nominale waarde (5 jaar na opening van

het expos i t iecen trum).

187

Naam HVC Geothermie B.V.

Vest ig ingsplaats Alkmaar


Doels te l l ing De Gemeente W est land investeer t in de Tr ias W est land B.V. middels HVC

Geothermie B.V.


op deze wi j ze

behart igd wordt

Vorm geven aan de energ iet rans i t ie middels de invester ing en explo i ta t ie in

een geothermiebron . Hie rnaast is onderzocht o f een u l t ra d iepe bor ing naar

de Tr ias laag mogel i jk ext ra rendement op lever t . Di t b l i jk t n ie t het geval .


en prestat ies

HVC Geothermie B.V. houdt de aandelen in Tr ias W est land B.V. De winsten

en ver l iezen u i t hoofde van deze deelneming vloe ien toe naar de Gemeente

West land middels de Aandelen C in NV HVC.

Bestuur l i jk be lang De Gemeente W est land bezi t 100% van de aandelen C van NV HVC (5

stuks á € 45,45) . Een fo rmeel aspect van deze betrokkenheid is dat b e-

s lu i tvorming door NV HVC als aandeelhouder van HVC Geothermie BV

goedkeur ing van de gemeente behoef t .

In de s tatuten van HVC Geothermie B.V. is a fgesproken HVC Geothermie

B.V. voor bepaalde bes lu i t en (zoals het vers t rekken van een garants te l l i ng,

het deelnemen in ondernemingen) goedkeur ing behoef t van de AVA, en dus

impl ic ie t van de gemeente.

HVC Geothermie is 45% aandeelhouder in Tr ias West land B.V.


be lang van de ge-

meente

Niet van toepass ing

Verwachte omvang

e igen vermogen


e inde begrot ings jaar € 1 Jaarrekening 2017

Verwachte omvang-

vreemd vermogen

e inde d ienst jaar € 5,8 mln. Jaarrekening 2017


gemeente

De gemeente s taat garant voor de winsten en ver l iezen van HVC Geothe r-

mie, voor een maximum van € 6 ,5 mln. De winsten vloe ien ook naar de g e-

meente toe. Zodra het Tr ias pro ject ge ld gaa t genereren za l het d iv idend

via HVC Geothermie B.V. toevloe ien naar W est land, met a f t rek van de j aar-

l i jkse management fee. Het u i tgangspunt is dat het rendement op het ge ï n-

vesteerd vermogen 12% bedraagt .

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

De so lvabi l i te i ts rat io (e igen vermogen / to taa l vermogen) bedroeg 0,0% in

2017.

Verwachte omvang

Financ ië le resul taat


€ 0 jaarrekening 2017

Verwacht be leggings -

Resul taat

Di t is in d i t s tad ium nog n ie t bekend. Er z i jn nog geen inkomsten geraamd.

Toekomstperspect ie f De bron van Tr ias W est land wordt vanaf 2018 operat ioneel . Zodra de b ron

operat ioneel is zu l len e r inkomsten worden gegenereerd u i t ge leverde

warmte.

Samenhangende

r is ico ’s en


De gemeente s taat garant voor de winsten en ver l iezen van HVC Geothe r-

mie, voor een maximum van € 6 ,5 mln. Di t r is ico wordt gemoni t ord in he t

r is icoregis ter .

188

Naam Sociaal Kernteam


Rechtsvorm Overheids B.V.

Doels te l l ing Het Soc iaa l ke rnteam (SKT) is opger icht met het doel het waarborgen van

toegang to t en fac i l i teren van de jeugdzorg (zoals jeugdhulp, jeugdbe-

schermingsmaatregelen en jeugdrec lasser ing) in het kader van de Jeug d-

wet en het fac i l i teren van de toegang to t maatschappel i jke ondersteuning

in het kader van de W et maatschappel i jke ondersteuning 2015 voor inw o-

ners van de Gemeente West land, d ie n ie t in s taat z i jn de benodigde onde r-

s teuning (met o f zonder hu lp van de bas isvoorzien ingen) in hun e igen soc i -

a le netwerk te organiseren dan en/of wier behoef te aan ondersteuning te

complex is .

De wi j ze waarop de

gemeente een f inan-

c iee l be lang heef t in

de verbonden par t i j

De gemeente is en ig aandeelhouder van het SKT. De b i jd rage bedraagt in

2019 € 6.066.100.

Het openbaar be lang

dat ermee gediend

wordt

Z ie doels te l l ing.

Het SKT voert haar taken u i t b innen het soc iaa l be le idskader van de g e-

meente W est land en draagt in het b i j zonder b i j aan de vo lgende opera t i o -

nele doelen u i t het soc iaa l be le idskader en de daarb i j behorende prest a-

t ies :

G: Mentaal gezond

K: Psychosoc ia le ontwikkel ing Jeugd

M: Goede opvoeding en zorg thu is

Overzicht act i v i te i t en

en prestat ies

Het SKT analyseert en onderzoekt de ind iv iduele s i tuat ie van c l iënten, z o -

dat du ide l i jk wordt wa t de vraag en behoef te is en fac i l i teer t de onderste u-

n ing en/of jeugdhulp. SKT werkt in tegraal en neemt a l le levensdomeinen -

wonen, werken, f inanc iën, gezinss i tuat ie , gezondheid, dagbesteding - in

beschouwing.

In aans lu i t ing op analyse en onderzoek omvat de d ienstver len ing van he t

SKT r icht ing de c l iënt de vo lgende opt ies :

Het geven van in fo rmat ie en advies

Het verhelderen van de vraag zodat de c l iënt inz icht kr i jg t in z i jn pr o -

b leem en (waar nodig) gemot iveerd raakt om h ie raan te gaan werken

Het samen met de c l iënt het doel verkennen: wat wi l de c l iënt bere iken?

Wanneer is voor de c l iënt het probleem opgelost?

Samen met c l iënt verkennen wat daarvoor nodig i s en samen bepalen

hoe d i t te p lannen, organiseren en u i tvoeren en het h ier toe opste l len

van een ondersteuningsplan (waar nodig)

Waar nodig a ls onderdeel van de verkenning het ze l f geven van l ichte

hu lp/ondersteuning; en/of toe le iden naar z waardere ondersteuning of

het inze t ten van (spec ia l is t ische) jeugdhulp

Het voeren van reg ie daar waar de burger h ier ze l f n ie t toe in s taat is

Escaleren wanneer de ve i l igheid in het geding is o f a ls sprake is van

dwang en drang naar jeugdbeschermingstafe l , CIT (Cr is is In tervent ie

team van de cr is isd ienst Jeugd Haaglanden), Vei l ig thu is , c r is isd ienst

GGZ en/of hu isar ts . En daar waar nodig ook met de gemeente l i jk reg i e-

voerder escalat ie

Hulp inzet ten voor burgers d ie ondersteuning mi jden en in urgente s i -

tuat ies

Bestuur l i jk be lang De gemeente is en ig aandeelhouder en daarmee e igenaar van de B.V. De

aandeelhouder z ie t toe op het re i len en ze i len van de B.V. en d i t toezicht

wordt ver lengd met een onafhankel i jke Raad van Commissar issen. Hie r -

189

Naam Sociaal Kernteam


naast is de gemeente oo k opdrachtgever voor de B.V.

Verwachte omvang

belang:


€ 6,1 mln. voor be ide pe i ldata


Verwachte omvang

e igen vermogen


€ 362.426


Verwachte omvang

vreemd vermogen


N.v. t .


Ontwikkel ing

vermogensverhouding

Onderzoek wordt u i tgevoerd naar de hoogte van het gewenste weerstand s-

vermogen. t

Verwachte omvang



Het SKT kent geen winstdoels te l l ing. Er word t ve rwacht dat de u i tgaven en

inkomsten in evenwicht z i jn .

Toekomstperspect ie f Met het SKT is een overeenkomst van opdracht voor de per iode 2017 -2020

aangegaan. Om de opdracht te moni toren zi jn in deze opdracht , in l i j n met

het soc iaa l be le idskader , prestat ies gefo rmuleerd waarover het SKT ve r -

antwoord ing af legt en is een (bestuur l i jke) over legstructuur inger ich t .

De opdracht kan tussent i jds (bestuur l i jk ) worden b i jgeste ld , ind ien d i t va n-

u i t opdrachtgever o f opdrachtnemer wensel i jk wordt geacht .

De eventuele r is ico 's

van de deelneming

voor de f inanc ië le

pos i t ie van de

gemeente

In de overeenkomst van opdracht s te l t de gemeente haar f inanc ië le kader,

gebaseerd op de verwachte caseload van het SKT, en de wi jze waarop zi j

h ierop stuur t en f inanc ië le r is ico ’s min imal iseer t , namel i jk :

Het SKT zorgt voor zorgvuld ige moni to r ing van de ontwikkel ing van de

u i tgangspunten en bek i j k t op bas is daarvan wat d i t betekent voor de

werk last .

A ls de caseload b innen de marge van 10% groei o f k r im p op de vastge-

s te lde caseload va l t , wordt d i t b innen het SKT zel f opgevangen. Het

SKT werkt h iervoor met een f lexibe le schi l zodat b i j een wi j z igende

vraag ef f ic iënt (kwant i ta t ie f ) en ef fect ie f (kwal i te i t ) met resources o m-

gegaan worden.

A ls de u i tgangspunten door exogeen onontkoombare ontwikkel ingen le i -

den to t >10% groei van de caseload ( langere t i j d /s t ructureel ) kan de d i -

recteur van het SKT beroep doen op de gemeente voor aanvul lende

middelen om in ieder geval vo ldoende d ienstver len ing aan k lanten te

kunnen waarborgen. Hie rvoor d ient een gedegen onderbouwing te wo r-

den aangeleverd b i j de gemeente.

A ls de u i tgangspunten door exogeen onontkoombare ontwikkel ingen le i -

den to t >10% kr imp van de caseload ( langere t i j d /s t ructureel ) za l de b e-

grot ing voor he t aankomende jaar b i jgeste ld worden, zodanig dat in i e -

der geval vo ldoende d ienstver len ing aan k lanten kan worden gewaa r -

borgd.

190

Naam Pat i jnenburg BV

Vest ig ingsplaats Naaldwi jk

Rechtsvorm Overheids BV

Doels te l l ing Het opr ichten , explo i teren en in s tand houden van een of meer soc ia le

werkplaatsen en he t u i t voeren van wet te l i jke taken in het Soc iaa l Domein in

het kader van de toe le id ing naar de a rbeidsmark t en re - in tegrat ie . De ven-

nootschap kan ook voor andere dan soc ia le werkvoorzien ing -geïndiceerde

in opdracht van de gemeente W est land en/of andere gemeenten in de reg io

waar de gemeente W est land is ge legene, u i tvoer ing geven aan taken d ie

voortv loe ien u i t de par t i c ipat iewet , de W et maatschappel i jke ondersteun ing

2015 en/of de Jeugdwet .

A l dan n ie t tezamen met andere deelnemen in andere vennootschappen

met eenzel fde of soor tge l i jke doels te l l ing. Of he t ve rr ichten van a l le hand e-

l ingen, welke in de ru imste zin verband kunnen houden met of bevorder l i jk

kunnen voor bovens taande doele inden.

Openbaar be lang De Overheids BV is op g rond van ar t ike l 2 , derde l id , van de W et soc ia le

werkvoorzien ing, b i j bes lu i t van het co l lege van burgemeester en wetho u-

ders van de gemeente West land aangewezen om voornoemde wet u i t te

voeren .


en prestat ies

Ui tvoer ing W SW en re - in tegrat ie in kader van de Part ic ipat iewet .

Bestuur l i jk be lang Met ingang van 17 januar i 2017 is de Gemeente West land100% aandee l -

houder van Pat i jnenburg met de daarb i j behorende rechten en p l ichten .

Verwachte omvang

belang:



Kosten W SW € 6.800.000 en re - in tegrat ie € 1.200.000.

Verwachte omvang

e igen vermogen

Begin begrot ings jaar

€ 6.237.100 jaarrekening 2017

E inde begrot ings jaar € 6.237.100 jaa rrekening 2017

Verwachte omvang

vreemd vermogen

Begin begrot ings jaar

€ 3.980.200 jaarrekening 2017

Einde begrot ings jaar € 3.980.200 jaarrekening 2017


gemeente

Economisch veran twoordel i jk ; b i j een tekor t op de jaarrekening wordt eers t

een beroep gedaan op het e igen weerstandsvermogen en ind ien noodzak e-

l i jk wordt he t tekor t gedekt vanui t gemeente l i jke middelen.

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

Pat i jnenburg is 100% eigenaar van W erkst room BV.

Op bas is van de geconsol ideerde bala nsen van de afgelopen jaren is te

z ien dat de so lvabi l i te i ts rat io van het g roepsvermogen zich pos i t ie f ontwi k-

ke l t . Per 31 december 2017 bedroeg deze 61%. Eind 2016 was dat 55%.

Verwachte omvang



De BV heef t geen winstoogmerk en daarom wordt geen resul taat begroot .

Toekomstperspect ie f De Gemeente W est land is met ingang van januar i 2017 100% aandeelho u-

der. De bestemmingsreserves worden door de BV vorming a lgemene rese r-

ves, na vasts te l len van de jaarrekening 2016 zi jn deze bek lemd.

Er v inden in 2018 gesprekken p laats over omvang van he t vermogen en

dekk ing van eventuele tekor ten. De gesprekken zi jn nog n ie t a fgerond ten

t i jde van het opste l len van deze begrot ing.

191

Naam Pat i jnenburg BV

Vest ig ingsplaats Naaldwi jk

Samenhangende

r is ico ’s en


Er wordt een naast kor t ing op de r i jksb i jdrage per Standaard Eenheid (SE),

ook een budgetkor t ing op het vo lume SE door he t Ri jk doorgevoerd. Bi j de

vo lume kor t ing wordt gerekend vanui t een landel i jke afbouwmodel . Mogel i jk

loopt d i t n ie t ge l i jk op met de werke l i jke afbouw en neemt het r is ico op t e-

kor ten toe. Daarnaast is door de invoer ing van de Part ic ipat iewet , met i n -

gang van 2015, de ins t room in de W SW gestopt .

In 2017 is er een rappor t opgeste ld om vast te s te l len welke reserves

noodzakel i jk z i jn b i j zowel de gemeente a ls b i j Pat i jnenburg BV.

Het weerstandsvermogen is ru im vo ldoende vo lgens het in 2017 u i tgevoe r-

de onderzoek door een onafhankel i jk deskundige.

Over ige in fo rmat ie - Per 1 januar i 2008 is de n ieuwe W et Soc ia le W erkvoorzien ing (W SW ) in

werk ing get reden. De u i tvoer ing van de SW werd door de gemeente aan

Pat i jnenburg opgedragen en de gemeente s te l t h iervoor het Ri jksbudget

beschikbaar.

- De verantwoord ingscyc lus is vastgelegd in de s tatuten van het opr ic h-

ten van de overheids BV Pat i jnenburg :

o jaar l i jkse begrot ing en jaarrekening

o s taat van baten en las ten

- Pat i jnenburg s te l t daarnaast per kwartaa l een inhoudel i jk - en f inanc iee l

vers lag, en jaar l i jks een jaarvers lag op.

- Per oktober 2010 is het Werkple in W est land operat ioneel . De kantoren

van Pat i jnenburg werden h ier toe verbouwd. Hiervoor heef t Pat i jnenburg

een len ing op het hu id ige pand afges loten, met garants te l l ing door de

gemeente. De len ing za l worden a fgelost door de huuropbrengsten van

de deelnemende par t i jen .

- S inds 2013 is de u i tvoer ing van de re - in tegrat ie taken in tegraal neerge-

legd b i j Pat i jnenburg.

- Met ingang van 1 januar i 2015 is de Part ic ipat iewet ingevoerd.

- Met ingang van 2015 is de ins t room in de W SW gestopt en het vo lume

van het aanta l SE b innen de W SW door natuur l i j k ver loop afgebouwd.

Afbouw W SW wordt deels gecompenseerd met opbouw aanta l p lekken

Beschut W erk.

Naam N.V. Huisvui lcentra le Noord -Hol land (HVC)


Rechtsvorm Naamloze Vennootschap

Doels te l l ing De gemeente W est land vindt he t zeer be langr i jk om vanui t haar publ ieke

verantwoordel i jkheid contro le te houden op de in tegra le keten van a fva lb e-

heer. Op d ie manier kunnen de maatschappel i jke be langen het beste wo r -

den gediend door b i j voorbeeld min imal iser ing van mi l ieur is ico ’s , ve rduu r -

zaming van het a fva lbeheer en daa rnaast een hoge kwal i te i t van d ienstve r-

len ing en tegen zo laag mogel i jke maatschappel i jke kosten. Het op t imaal

en act ie f bevorderen van deze maatschappel i jke be langen kan in beginsel

het beste p laatsvinden door een op deze belangen geor iënteerd nutsbedr i j f

zoals HVC.

Openbaar be lang

HVC werkt aan het inzamelen en verwerken van afva l , het te rugwinnen van

grondstof fen en het produceren van duurzame energ ie.


en prestat ies

Afva lverwerk ing ten d ienste van de gemeente.

Bestuur l i jk be lang Stemrecht in de AVA naar ra to van he t aandelenkapi taa l .

192

Naam N.V. Huisvui lcentra le Noord -Hol land (HVC)



be lang van de ge-

meente

Er heef t geen verander ing p laatsgevonden in he t be lang van de gemeente

in de Huisvui lcentra le Noord -Hol land .

Verwachte omvang-

e igen vermogen


€ 89,6 mln. Jaarrekening 2017

e inde begrot ings jaar € 103,2 mln. Jaar rekening 2017

Verwachte omvang

vreemd vermogen


€ 860,5 mln. Jaar rekening 2017

e inde begrot ings jaar € 849 mln. Jaar rekening 2017


gemeente

De gemeente neemt dee l met 130 aandelen A ad € 45,45. De gemeente

ste l t z ich eveneens naar ra to van haar aandelen garant voor len ingen van

de N.V. Huisvui lcentra le Noord -Hol land (HVC) en de daaru i t voor tv loe iende

hoofdel i jke aansprakel i j kheid. De gemeente ontvangt voor haar garants te l -

l ing een provis ie . Hiernaast is de gemeente houder van 5 aandelen C ad

€ 45,45. Hie rmee investeer t de Gemeente W est la nd in het Tr ias Pro ject

(v ia HVC N.V.) . Di t s taat nader toegel icht b i j de deelneming HVC Geothe r-

mie B.V.

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

De so lvabi l i te i ts rat io u l t imo 2017 is 10,8%. Di t is een verbeter ing t .o .v. van

2014 (9,4%). HVC st reef t naar een zo danige so lvabi l i te i t dat HVC in 2024

de keuzemogel i jkheid on ts taat om zonder garants te l l ing te f inanc ieren.

Verwachte omvang



€ 7,6 mln. net to , Jaarrekening 2017

Toekomstperspect ie f Het be le id van HVC is op de vo lgende u i tgangspunten ger icht :

HVC opereer t conform de opdracht van haar overheidsaandeelhouders

a ls nutsbedr i j f .

Er is vo ldoende afva l voor de afva lenerg iecen tra les beschikbaar. Di t

a fva l bestaa t u i t res tafva l van deelnemende gemeenten, contracten

voor bedr i j fsafva l en import (b i j v. Engeland).

B i j een toenemende mate van recyc l ing hoeven, ondanks een s t i jg ing

van de verbrandingskosten, de kosten voor de burger n ie t te s t i jgen.

Door het werken met scenar io`s kan HVC meebewegen met het aang e-

scherpte landel i jke afva ls to f fenbele id .

HVC heef t a ls kerntaak de aandeelhouders te ondersteunen in de ene r-

g ie t rans i t ie . De focus l ig t daarb i j op e lekt r ic i te i t en warmte u i t res ts t r o -

men en b iomassa.

Samenhangende

r is ico ’s en


De r is ico`s van HVC zi jn van operat ionele, s t ra teg ische en f inanc ië le aard.

Zo le id t het toenemende hergebru ik to t een verdere dal ing van de hoevee l -

he id brandbaar restafva l . De invoer ing van de be last ing op het verb randen

van restafva l le id t to t hogere verwerk ingstar ieven. Strateg ische r is ico`s

worden gevormd door bedr i j fskr i t ische processen en ve i l igheidsr is ico`s .

Door de lage so lvabi l i te i t loopt de gemeente r is i co ’s door de gedeel te l i jke

garants te l l ing voor het vreemd vermogen van HVC. Deze so lvabi l i te i t on t -

wikkel t z ich echter goed.

Over ige in fo rmat ie Door het co l lege van B&W is aan N.V. Huisvui lcentra le Noord -Hol land

(HVC) een exc lus ie f recht ver leend voor de verwerk ing van het hu ishoud e-

l i jk GFT- en restafva l b innen de gemeente.

193

Naam Bank Neder landse Gemeenten NV


Rechtsvorm Naamloze vennootschap

Doels te l l ing BNG Bank is de bank van en voor overheden en ins te l l ingen voor het maa t-

schappel i jk be lang. Het d ienen van maatschappe l i jk be lang b indt de bank

met de gemeente W est land. Vandaar dat de gemeente W est land een zeer

ger ing aanta l aandelen houdt in de BNG bank.


op deze wi j ze

behart igd wordt

BNG Bank is de bank van en voor overheden en ins te l l ingen voor het maa t-

schappel i jk be lang. De bank draagt duurzaam bi j aan het laag houden van

de kosten van maatschappel i jke voorzien ingen voor de burge r .


en prestat ies

BNG Bank b iedt f inanc ië le d iensten op maat , zoa ls kredietver len ing, a d-

vies, beta l ingsverkeer, e lekt ron isch bank ieren en vermogensbeheer. Ook

par t ic ipeert de bank in publ iek -pr ivate samenwerk ing. BNG Bank heef t een

AAA rat ing van Moody ’s en Standard&Poor ’s en een AA+ rat ing van Fi tch.

Bestuur l i jk be lang De aandeelhouders hebben zeggenschap in BNG Bank via he t s temrech t op

de aandelen d ie z i j be zi t ten (een s tem per aandeel van € 2,50) .


be lang van de ge-

meente

Gedurende het begro t ings jaar hebben zich geen verander ingen voorgedaan

in de belangen van aandeelhouders in BNG Bank .

Eigen vermogen NV


€ 4.486 mln. , Jaar rekening 2017

e inde begrot ings jaar € 4.953 mln. , Jaar rekening 2017

Verwachte omvang

vreemd vermogen


€ 149.483 mln. , Jaar rekening 2017

e inde begrot ings jaar € 135.041 mln. , Jaar rekening 2017


gemeente

301.860 aandelen (0,542% van he t to taa l )

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

De so lvabi l i te i ts rat io ( leverage -rat io ) in 2017 bedroeg 3,5%.

Verwachte omvang



€ 393 mln. , Jaarrekening 2017

Overzicht

be leggingsresul taat

Voor 2019 is in de gemeente l i jke begrot ing een d iv idend geraamd van

€ 375.000.

Toekomstperspect ie f De BNG bank doet nog geen u i tspraken over he t verwachte net toresul taat .

Di t resul taa t is s terk afhankel i jk van de macro -economische ontwikkel in-

gen.

Samenhangende

r is ico ’s en


West land heef t aan r is icodragend vermogen (aandelenkapi taa l ) € 0,7 mln.

op de balans s taan. BNG Bank behoort to t de meest kred ietwaard ige ba n-

ken ter were ld.

Over ige in fo rmat ie Het aanta l vaste medewerkers u l t imo 2017 bedroeg 303 f te .

Naam N.V. Juva (Voorheen Hold ing W est land In f ra NV)

Vest ig ingsplaats Poeld i jk

Rechtsvorm Naamloze vennootschap

Doels te l l ing De gemeente W est land zie t het houden van aandelen in N.V. Juva a ls b e-

langr i jk onderdeel van haar maatschappel i jke taak. N.V. Juva houdt z ich

bezig met he t t ransporte ren van energ ie en daaraan gere lateerde pr o-

ducten en d iensten b innen met name de reg io ’s West land en Midden -

Del f t land.

194

Naam N.V. Juva (Voorheen Hold ing W est land In f ra NV)

Vest ig ingsplaats Poeld i jk


op deze wi j ze

behart igd word t

West land heef t er be lang b i j dat a l le inwoners en ingezetenen zi jn voorz ien

van betaalbare en ru im voor radige energ ie (gas en e lekt ra) . De energ i e-

voorzien ing d ient daarnaast betrouwbaar en ve i l i g te z i jn . Als reg ionaal

netbeheerder zorgt N.V. Juva voor b e trouwbare energ ie - in f rast ructuren.

Hierb i j s taan de ve i l ighe id voor de omgeving en de persoonl i jke ve i l igheid

hoog in het vaandel .


en prestat ies

N.V. Juva is de wet te l i jk aangewezen netbeheerder voor gas en e lekt ra en

houdt z ich bezig met ger icht onderhoud en u i tgek iende vervangingsstrat e-

g ieën met a ls resul taat een hoge mate van ef f ic iënt ie , ve i l igheid en b e-

schikbaarheid van de d is t r ibut ienetwerken. N.V. Juva is daarnaast betro k-

ken b i j ontwikkel ingen op het gebied van duurzaam gebru ik van energ ie en

de t rans i t ie naar een duurzame energ ievoorzien ing.

Bestuur l i jk be lang De aandeelhouders hebben zeggenschap in N.V. Juva via s temrecht op de

aandelen. Het s temrecht is naar ra to van het aandelenkapi taa l .

Verwachte omvang

e igen vermogen


€ 132,5 mln. , Jaar rekening 2017

e inde begrot ings jaar € 134,0 mln. , Jaar rekening 2017

Verwachte omvang

vreemd vermogen


€ 109,9 mln. , Jaar rekening 2017

e inde begrot ings jaar € 111,5 mln. , Jaar rekening 2017


gemeente

1.728 aandelen (86 ,4% van het to taa l )

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

De so lvabi l i te i ts rat io bedroeg 54,6% ul t imo 2017.

Verwachte omvang



€ 14,6 mln. , Jaar rekening 2017.

Overzicht

be leggingsresul taat

In de begrot ing is rekening gehouden met een d iv idendui tker ing van

€11,17 mln. aan de Gemeente W est land.

Toekomstperspect ie f De energ iet rans i t ie is de grote u i tdaging de komende decennia. Voora l de

u i t faser ing van aardgas en de vervanging daarvan door warmte za l de n o-

d ige inzet van personeel en middelen vragen. Als gevolg van de e lekt r i f i c a-

t ie van de energ ievoorzien ing l ig t een verzwar ing van he t netwerk op o n-

derdelen voor de hand. Juva zet de komende jaren in op decentra le ontwi k-

ke l ingen en k i jk t naar op loss ingen. Met het in 2016 opger ichte bedr i j fso n-

derdeel Capturam B.V. r icht JUVA zich op duurzame en innova t ieve act i v i -

te i ten, m.n. geo thermie smart gr ids .

Samenhangende

r is ico ’s en


Gemeente W est land heef t aan r is icodragend vermogen (aandelenkapi taa l )

€ 0,8 mln. op de balans s taan.

Over ige in fo rmat ie Het aanta l vaste medewerkers u l t imo 2017 bedroeg 199 f te .

Naam Jul iahof VOF


Rechtsvorm Vennootschap onder f i rma

Doels te l l ing De gezamenl i jke ontwikkel ing en rea l isat ie van ca. 475 woningen ten

noordoosten van de kern W ater ingen.

Openbaar be lang Bi jdragen aan het rea l iseren van de woningbouwopgave van W est land.

Overzicht act i v i te i ten De Vennootschap onder f i rma Ju l iahof is een samenwerk ingsverband tu s -

195

Naam Jul iahof VOF


en prestat ies sen de gemeente W est land en de marktpar t i jen Bouwfonds MAB Ontwikk e-

l ing BV, ( thans BPD Ontwikkel ing BV), Grondves t W est land BV (een s a-

menwerk ing tussen Van Mier lo Planontwikkel ing en W eboma Vastgoed) en

VolkerW essels Vastgoed BV.

Deze samenwerk ing is ger icht op de ontwikkel ing en rea l isat ie van ca. 475

woningen ten noordoosten van de kern W ater ingen en omvat een gebied

van ca. 14 ha. groot .

Met deze VOF-construct ie is een Vergader ing van Vennoten (VvV) act ie f

geworden, d ie per iod iek b i jeenkomt. Daarnaast b l i j f t de s tuurgroep Ju l iahof

b i jeenkomen, bestaande u i t een gel i jkwaard ige ver tegenwoord ig ing van de

gemeente W est land en de gezamenl i jke marktpar t i jen waar goedkeur ing

p laatsvindt van belangr i j ke bes lu i ten.

De taak van de gemeente l i jke grondbankfunct ie i s het ( f iscaal ) bouwr i jp

maken van de g rond en deze in kavels leveren aan het genoemde

samenwerk ingsverband. Al le gronden zi jn inmiddels ge leverd .

De gezamenl i jke grondexplo i ta t ie word t gevoerd door Ju l iahof VOF. Daar -

naast v indt in d i t verband per iod iek afs temming p laats met het adviesb u-

reau (PT Finance - T i lburg) dat voor de VOF de admin is t ra t ie voer t . De

jaarrekening van de VOF wordt jaar l i jks gecontro lee rd door een externe

accountant , BDO.

Bestuur l i jk be lang Het co l lege van B&W is d i rect betrokken via het :

- l idmaatschap in de Vergader ing van Vennoten (VvV)

- l idmaatschap van de Stuurgroep Ju l iahof

Verwachte omvang

belang:



in Ju l iahof VOF.


Verwachte omvang

e igen vermogen


€ 0, Jaarrekening 2016

e inde begrot ings jaar € 0, Jaarrekening 2016

Verwachte omvang

vreemd vermogen


€ 26.644.604, Jaarreken ing 2016

e inde begrot ings jaar € 25.478.660, Jaarreken ing 2016


gemeente

Voor de p lanreal isat ie wordt gewerkt met een externe pro ject f inanc ier ing ,

waarvoor b i j de BNG een to ta le fac i l i te i t van ca. € 20 mln. is aangega an.

Binnen het samenwerk ingsverband zu l len de vennoten op bas is van de

s temverhouding 3/6 deel (Gemeente W est land), 2 /6 deel (Bouwfonds On t -

wikkel ing) en 1/6 deel (VolkerW essels Vastgoed) act ie f z i jn in de vennoo t-

schap. Deze s temverdel ing is gebaseerd op het aandeel na u i t t red ing van

een van de par tners Grondvest W est land) in 2014.

Ontwikkel ing

vermogensverhouding

N.v. t . Het vermogen bestaat a l leen u i t v reemd vermogen.

Verwachte omvang

Financ iee l resul taat

€ 0, Jaarrekening 2016

196

Naam Jul iahof VOF



Toekomstperspect ie f Gelet op de marktomstandigheden bestaat het r i s ico dat p lanning en pr o -



Samenhangende

r is ico ’s en


Getrof fen voorzien ing € 1 .175.500.

Ris icoreserver ing € 850.000.

197

7. PARAGRAAF GRONDBELEID EN VASTGOED

7.1 Grondbeleid

Het Bes lu i t Begro t ing en Verantwoord ing (BB V) verp l icht gemeenten om in de begrot ing en jaarrekening

een paragraaf over het g rondbele id en vastgoed op te nemen. In a r t ike l 16 van he t BBV is bepaald

waaru i t de paragraa f grondbele id ten minste moet bestaan. In de jaarrekening wordt in de paragraaf

grondbele id teruggekeken in hoeverre de voorgenomen doels te l l ingen zi jn gehaald. In de Meer jarenb e-

grot ing heef t de paragraaf de funct ie van een vooru i tb l ik . Deze vooru i tb l i k beschr i j f t ten minste:

1 . De vis ie op het g rondbele id in re la t ie to t de rea l i sat ie van de doels te l l ingen van de programma’s d ie

zi jn opgenomen in de gemeente l i jke meer jarenbegrot ing.

2 . De aanduid ing van de wi jze waarop de gemeente het grondbele id u i tvoer t .

3 . De actuele prognose van de te verwachten resul ta ten van de to ta le grondexplo i ta t ie .

4 . Een onderbouwing van de geraamde winstneming .

5 . Bele idsui tgangspunten omtrent reserves voor grondexplo i ta t ie in re la t ie to t de r is ico ’s d ie daaraan

verbonden zi jn .

Ad 1 en 2 Nota g rondbele id

De vis ie is door de gemeenteraad verwoord in de vigerende Nota Grondbele i d W est land 2013. Deze is

op 25 jun i 2013 vastgeste ld . In de nota is u i tgesproken, dat de gemeente l i jke doelen van het grondb e-

le id z i jn :

Het fac i l i teren en s tur ing geven aan bestuur l i jk en maatschappel i jk gewenste ru imte l i jke ontwikkel i n-

gen;

Te s t reven naar een rechtvaard ige verdel ing van kosten en opbrengsten voor gemeente en g ronde i -

genaren via de afde l ing Grondexplo i ta t ie (Grex) van de W et ru imte l i jke ordening (W ro);

Het beheersbaar en inzichte l i jk maken van de r i s ico ’s van ru imte l i jke on twikkel ingen en ap ar te

(bouw)pro jecten.

Bi j het opste l len van het grondbele id heef t de gemeente W est land ervoor gekozen om zeer se lect ie f en

ger icht to t ac t ie f grondbele id over te gaan. Act ie f grondbele id wordt n ie t geheel u i tges loten aangezien

de gemeente W est land nog vee l g rond in bezi t heef t . In de overgangsfase naar een meer reg isserend

en fac i l i terend g rondbele id za l he t act ieve grondbele id ( inc lus ie f deelnemingen) nog een grote ro l b l i j -

ven spelen.

De belangr i jks te be le idsui tgangspunten u i t de no ta grondbele id z i jn :

De gemeente W est land voert se lect ie f en ger icht een act ie f grondbele id , u i ts lu i tend om belangr i j ke

gemeente l i jke doelen te rea l iseren.

De gemeente W est land za l fac i l i ta i r grondbele id ondersteunen wanneer de gemeente geen jur id i sche

aanpass ingen hoef t te doen ten behoeve van een pr ivaat in i t ia t ie f en za l terughoudend omgaan met

pr ivate in i t ia t ieven waarvoor wel een jur id ische aanpass ing benodigd is . Bi j fac i l i ta i r grondbele id

hoort een act ie f kostenverhaal .

De gemeente W est land za l in beginsel geen medewerk in g ver lenen aan een p lanolog ische maatregel

(zoals een bestemmingsplanwi jz ig ing of ver len ing van een omgevingsvergunning) waarb i j een tekor t

b i j de gemeente onts taat . De p lanolog ische maat regel is dan voor de gemeente n ie t economisch u i t -

voerbaar. Al leen a ls de raad u i tdrukkel i jk van mening is dat een gemeente l i jke b i jdrage gerechtvaa r-

d igd is – in het be lang van het pro ject – za l de gemeente medewerk ing ver lenen.

De gemeente W est land voert ac t ie f r is icomanagement in de bedr i j fsvoer ing van de grondexplo i ta t ies

en weegt n ieuwe in i t ia t ieven zorgvuld ig af b innen de mogel i jkheden van het weerstandsvermogen.

De gemeente W est land voert jaar l i jks b i j het opste l len van het Meer jarenperspect ie f Gebiedsontwi k -

ke l ing (MPG) en het tussent i jds MPG (TMPG) een r is icoanalyse u i t .

198

Ad 3 Prognose van de te verwachten resul ta ten van de to ta le grondexplo i ta t ie

De gemeente W est land kent in aanvul l ing op de begrot ing en de jaarrekening het MP G. Met het MPG

wordt jaa r l i jks een meer jar ig inzich t gegeven in de s tand van zaken van de pro jectenporte feu i l le . Het

MPG is een rapportage met in format ie over de voortgang van grondexplo i ta t ies , grondbanken en s a-

menwerk ingsverbanden (deelnemingen), fac i l i ta i re pro jecten en invester ingspro jecten. Er wordt gekeken

naar de ramingen van de kosten e n opbrengsten van de pro jecten. Ook wordt gekeken naar de mogel i j -

ke r is ico 's in pro jecten, grondbanken en samenwerk ingsverbanden. In he t MPG wordt op pro jectn iveau

gerapporteerd. In deze paragraaf g rondbele id en vastgoed worden de resul ta ten op to taa ln ivea u gerap-

por teerd.

Voorziening onderhanden werken

Wanneer grondexplo i ta t ies to t een ver l ies le iden (de contante waarde lever t een negat ie f sa ldo op) ,

moet voor d ie p lannen conform de BBV-voorschr i f ten een voorzien ing worden getrof fen voor he t nadel i -

ge resul taat . Di t is de voorzien ing “onderhanden werk” . Per 31 december 2019 wordt deze voorzien ing

geraamd op € 0,5 mln .

Cijfers grondexploitat ies

Gebiedsontwikkel ingspro jecten door lopen verschi l lende fases, van in i t ia t ie f - to t nazorgfase.

De boekwaarde voor de pro jecten in de voorbere id ings - en u i tvoer ingsfase wordt per 1 januar i 2019

geraamd op € 217,5 mln. Daarvan zi t € 212 mln. in de grondbankfunct ies . Per 31 december 2019 i s ten

behoeve van p ro jecten met een negat ie f sa ldo € 0,5 mln. aan voorzien ingen gevormd.

Het to ta le f inanc ië le r is i co van de p ro jecten wordt geraamd op € 0 ,5 mln . Z ie onderstaande tabel .

Tabel 1 : Projecten en voorbereidingsfase / ui tvoeringsfase

G e r a a m d e

b o e k w a a r d e

0 1 - 0 1 - 2 0 1 9

U i t g a v e n i n c l .

a a n w e n d i n g v r z .

2 0 1 9

I n k o m s t e n

2 0 1 9

G e r a a m d e

b o e k w a a r d e

3 1 - 1 2 - 2 0 1 9

V o o r z i e n i n g

o n d e r h a n d e n

w e r k

3 1 - 1 2 - 2 0 1 9

G e r a a m d e

b a l a n s -

w a a r d e

3 1 - 1 2 - 2 0 1 9

R i s i c o

r e s e r v e r i n g

T M P G p e r

3 1 - 1 2 - 2 0 1 9

E i n d w a a r d e

T M P G 2 0 1 8

p e r

3 1 - 1 2 - 2 0 1 9

G r o n d e xp l o i t a t i e 5 . 5 3 3 . 5 1 6 - 5 . 9 4 0 . 7 8 7 5 . 5 4 5 . 6 7 4 - 5 . 9 5 2 . 9 4 5 5 3 8 . 8 7 6 - 6 . 4 9 1 . 8 2 1 4 8 5 . 7 4 9 - 1 . 0 3 7 . 5 9 4

G r o n d b a n k / P P S 2 1 1 . 9 9 7 . 9 8 1 1 2 . 5 1 2 . 0 3 0 4 6 . 1 5 0 . 8 7 2 1 7 8 . 3 5 9 . 1 3 9 1 7 8 . 3 5 9 . 1 3 9

T o t a a l 2 1 7 . 5 3 1 . 4 9 7 6 . 5 7 1 . 2 4 3 5 1 . 6 9 6 . 5 4 6 1 7 2 . 4 0 6 . 1 9 4 5 3 8 . 8 7 6 1 7 1 . 8 6 7 . 3 1 8 4 8 5 . 7 4 9 - 1 . 0 3 7 . 5 9 4

Toel icht ing :

Naar verwacht ing worden in 2019 pro jecten afges loten waarvoor een voorzien ing onderhanden werk

is getrof fen (Molens loot NW /Liermolen, Teyl ingen VI en cent rumplan Honselersd i jk ) . De aanwending

hiervan , ca. € 9,8 mln. , i s in bovenstaande tabel in de ko lom u i tgaven verwerkt . Hierdoor onts ta at

er in deze ko lom b i j de g rondexplo i ta t ie een negat ie f bedrag.

De inkomsten bestaan voornamel i jk u i t de geraamde grondverkopen aan ONW (€ 19,2 mln. ) en aan

de W est landse Zoom ( € 24,4 mln. ) . Deze ramingen zi jn u i tgegaan van de vasts te l l ing van een aa n-

ta l bestemmingsplannen in 2018.

Om de onder l inge vergel i jkbaarheid tussen de gemeenten te bevorderen d ient van a l le pro jecten ,

zowel de pos i t ieve a ls de negat ieve pro jecten, het resul taat op e indwaarde te worden weergegeven.

Ad 4 Onderbouwing van de winstneming

In de Not i t ie Grondexplo i ta t ie 2016 is aangegeven op welke wi jze rekening gehouden moet worden met

tussent i jds winst nemen b i j pos i t ieve g rondexplo i ta t iecomplexen.

Voor wins tneming geldt de percentage of complet ion methode: voor zover gronden zi jn ve rkocht en op-

brengsten zi jn gereal iseerd kan tussent i jds naar ra to van de voortgang van de grondexplo i ta t ie winst

worden genomen. Hiervoor moet het resul taat op de grondexplo i ta t ie wel op betrouwbare wi jze kunnen

worden ingeschat .

199

Ind ien aan de vo lgende voorwaarden is vo ldaan, bestaat er vo ldoende zekerheid om winst te kunnen

nemen:

1 . Het resul taa t op de g rondexplo i ta t ie kan betrouwbaar worden ingeschat .

2 . De grond (of het deelperceel ) moet z i jn verkocht .

3 . De kosten zi jn gereal iseerd (winst wordt naar ra to van de rea l isat ie gereal iseerd) .

Volgens het rea l isat iebeginsel d ient in d ie geval len de winst ook te worden genomen .

Ad 5 Bele idsui tgangspunten omtren t reserves voor grondexplo i ta t ie in re la t ie to t de r is ico ’s d ie daaraan

verbonden zi jn .

De resul ta ten van de grondexplo i ta t ies worden meegenomen in het rekeningresul taat . De r is ico 's b innen

de grondexplo i ta t ies worden concern breed, v ia het weerstandsvermogen ( in de paragraaf W eerstan d-

vermogen en r is icobeheers ing) , in beeld gebracht .

7.2 Relevante ontwikkel ingen in grondbele id

De paragraaf grondbele id is geen middel om ‘n ieuw bele id ’ vast te s te l len. Nieuw bele id wordt conform

de daarvoor ge ldende processen en procedures vastgelegd. De paragraa f grondbele id is het middel b i j

u i ts tek om:

ac tue le ontwikkel ingen in beeld te brengen en nader u i t te werken;

d ie toekomst ige ontwikkel ingen, waar het gemeente l i jk grondbele id een re la t ie mee heef t op de

agenda te zet ten.

Omgevingswet en omgevingsvisie

Momenteel is een s te lse lherzien ing voor het omgevingsrec ht in voorbere id ing. De Omgevingswet is daar

een onderdeel van met een oorspronkel i jk geplande ingangsdatum van 1 ju l i 2019. Recente l i jk is du id e-

l i jk geworden da t de Omgevingswet in 2021 in werk ing t reedt . Ten t i jde van de evaluat ie van het Wes t-

landse grondbele id in 2016 is bes lo ten dat het grondbele id geactual iseerd za l worden nadat de Omge-

vingswet van kracht is geworden. De verwacht ing was toen da t deze W et in 2018 van kracht zou zi jn .

Nu d i t verschoven is naar 2021, za l aan de gemeenteraad worden voorgel egd of actua l isat ie van het

grondbele id toch eerder gewenst is .

Ontwikkel ingen woningbouw

Het ingezet te economische hers te l zet z ich door , ook in W est land. De ontwikkel ing van de woningmarkt

en het consumentenvert rouwen zi jn be langr i jke g raadmeters voor d a t hers te l . Recente publ icat ies z i jn

pos i t ie f over de ontwikkel ingen in de (woning)bouwsector .

Metafoor Ruimte l i jke Ontwikkel ing BV brengt e lk kwartaa l een Kwartaa lber icht grondexplo i ta t ies u i t

waar in de belangr i jks te kwartaa lc i j fers met betrekk ing to t gebiedsontwikkel ing en grondexplo i ta t ies

worden gepresenteerd. Ui t de publ icat ie over he t 1e kwartaa l van 2018 b l i jk t dat de landel i jke wonin g-

markt de vo lgende ontwikkel ingen ver toont :

Krapte op de woningmarkt , met name in de g rote re s teden ;

Toenemend tekor t aan koopwoningen in he t lagere pr i jssegment ;

St i jg ing van de woningpr i jzen d ie z ich doorzet ;

Sterke dal ing aan de aanbodzi jde van de appartementenmarkt ;

Steeds grote r tekor t aan n ieuwbouwwoningen.

Het bouwen van woningen voor de middeninkomens, om de doors t roming te versnel len en scheefwonen

tegen te gaan, is actuee l . Het aandeel middeldure woningen in de n ieuwbouwproduct ie neemt s t i l aan

toe. In W est land i s de prognose om ca. 245 woningen in het segment “be taalbaar” (koop en huur ) in

2018 op te leveren en ca. 45 woningen in het middeldure huursegment . Ind icat ie f gaat het om een kwart

van de to ta le geprognot i seerde woningbouwproduct ie in 2018.

200

Vennootschapsbelast ing (Vpb)

Met ingang van 1 januar i 2016 is de “W et modern iser ing Vpb -p l icht overheidsondernemingen‟ in werk ing

getreden. Met de inwerk ingtred ing van deze wet worden overheden in beginsel vennootschapsbelast ing -

p l icht ig , voor zover z i j een onderneming dr i j ven. De belast ingpl icht is van toepass ing voor boek jaren

vanaf 1 januar i 2016 . Voor o.a. de por te feu i l le van het taakveld Grondbedr i j f en de por te feu i l le Vas t-

goed is onderzocht o f e r sprake is van een act i v i te i t d ie vennootschapsbelast ingpl icht ig is . Ui t d i t o n-

derzoek is gebleken dat enkel het Grondbedr i j f van de gemeente vennootschapsbelast ingp l icht ig is .

Gemeente W est land is nog in gesprek met de Be last ingdienst over de ingenomen s tandpunten. In de

meer jarenbegrot ing wordt vana f het jaa r 2019 rekening gehouden met een verschuld igde belast ing van

€ 1,2 mln. in het kader van de geprognost iceerde winsten over de grondexplo i ta t ies . Voor de jaren

daarna wordt er s t ructureel rekening gehouden met € 0,6 mln.

7.3 Deelnemingen

De gemeente W est land par t ic ipeert b i j d r ie gebiedsontwikkel ingen in een samenwerk ingsverband waa r-

voor een aparte rechtspersoon is ingeste ld . Het betref t :

Ju l iahof (VOF)

Ontwikkel ingsmaatschappi j het Nieuwe W est land (BV/CV)

Ontwikkel ingsbedr i j f De West landse Zoom (BV/CV)

De grondexplo i ta t ies voor deze ontwikkel ingen z i jn b i j de ze l fs tandige rechtspersonen ondergebrac ht en

va l len dus n ie t onder de gemeente l i jke grondexp lo i ta t ie . In een apart hoo fdstuk van he t MPG wordt over

deze deelnemingen gerapporteerd. De gemeente vervu l t onafhankel i jk van de ingeste lde rechtspersonen

voor de Ju l iahof VOF, Ontwikkel ingsmaatschappi j het Nieuwe W est land (BV/CV) en het Ontwikkel ing s-

bedr i j f De W est landse Zoom BV/CV de g rondbewaarfunct ie . Dat betekent dat de gemeente de gronden

aankoopt en bouwr i jp lever t aan de ontwikkelende par t i jen. De par t i jen zu l len de op dat moment ge l -

dende boekwaarde aan de gemeente W est land vergoeden.

Voor de deelnemingen is , inc l . de afwaarder ing van het aandelenkapi taa l , per 31 december 2017 een

voorzien ing getrof fen van € 49,9 mln. In verband met het n ie t bes lu i ten van het bestemmingsplan Ri j n-

vaart op 20 februar i is b i j de vasts te l l ing van de gemeente l i jke jaarrekening 2017 op 10 ju l i 2018 de

voorzien ing verhoogd met € 0,725 mln . to t € 50,6 mln.

Jul iahof

In januar i 2018 is de grondexplo i ta t ie van Ju l iahof VOF met pr i jspei l 1 januar i 2018 geactual iseerd en

vastgeste ld in de s tuurgroep van 19 maart 2018. Het is een s lu i tende grondexplo i ta t ie doordat de

vennoten jaar l i jks € 0,6 mln. (gemeente 50%= € 0 ,3 mln. ) b i jd ragen aan het resul taat . Gemeente l i jk is

hiervoor een voorzien ing getrof fen van € 0 ,81 mln. De r is ico’s in de grondexplo i ta t ie z i jn verder

benoemd en gekwant i f iceerd op bas is van de g rondexplo i ta t ie -parameters , zoals gehanteerd en

vergel i jkbaar met de act ieve grondexplo i ta t ies van de gemeente. Deze zi jn voor de gemeente berekend

op € 0,45 mln.

ONW

In december 2017 is de geactual iseerde grondexplo i ta t ie (pr i jspei l 1 oktober 2017) gepresenteerd . Deze

is in de Algemene Vergader ing van Aandeelhouders van 18 december 2017 vastgeste ld .

De r is ico ’s in de g rondexplo i ta t ie z i jn verder benoemd en gekwant i f icee rd op bas is van de grondexplo i -

ta t ie -parameters , zoals gehanteerd en vergel i jkbaar met de act ieve g rondexplo i ta t ies van de gemeente.

Dit resul teerde in een te t re f fen voorzien ing van € 10,2 mln. , waarb i j het aandelenkapi taa l geheel is

afgewaardeerd. De r is icoreserver ing is berekend op € 1,1 mln. In verband met het n ie t bes lu i ten van he t

bestemmingsplan Ri jnvaart is b i j de vasts te l l ing van de gemeente l i jke jaarrekening 2017 op 10 ju l i 2018

de voorzien ing verhoogd met € 0,725 mln. to t € 10,9 mln.

201

Westlandse Zoom

De geactual iseerde grondexplo i ta t ie van de W estlandse Zoom (pr i jspei l 1 januar i 2017) is in de Alg e-

mene Vergader ing van Aandeelhouders van 7 maart 2018 vastgeste ld .

De r is ico ’s in de g rondexplo i ta t ie z i jn verder benoemd en gekwant i f iceerd o p bas is van de grondexplo i -

ta t ie -parameters , zoals gehanteerd en vergel i jkbaar met de act ieve g rondexplo i ta t ies van de gemeente.

Voor het opvangen van de mogel i jke negat ieve resul ta ten voor de W est landse Zoom is , inc l . de afwaa r-

der ing van het aandelenkapi taal , een voorzien ing getrof fen van € 38,9 m ln. De r is icoreserver ing i s b e-

rekend op € 6,2 mln.

Tabel 2 : Deelnemingen

Aandelenkapi taal Getro f fen

voorz iening

Risico

reserver ing Totaal Gestort Afgewaardeerd

West landse zoom BV 9.000 9 .000

West landse zoom CV 27.238.809 6 .233.932

Part ic ipat iemi j .W est landse

zoom t .b .v. W Z CV 11.700.000

11.700.000 11.700.000

Par t ic ipat iemi j .

West lande zoom 90.000 18.000 0 80.000

ONW 7.607.966 7.607.966 7.607.966 3.279.140 1.111.853

Ju l iahof 0 0 0 810.000 450.000

Totaal 19.406.966 19.334.966 19.307.966 31.407.949 7.795.785

7.4 Vastgoed

De gemeente W est land heef t een omvangr i jke vastgoedportefeu i l le d ie voornamel i jk wordt ingezet voor

het rea l iseren van maatschappel i jke doels te l l ingen. De gemeente is a ls e igenaar verantwoordel i jk voor

het beheer en onderhoud en de explo i ta t ie van het vastgoed. Voor een deel van de vastgoedportefeu i l -

le , zoals de zwembaden, is het beheer en onderhoud contractueel gerege ld met de hoofdgebru i ker , de

explo i tant . Het in por te feu i l le houden van vastgoed moet een doel d ienen. W anneer vastgoed zi jn fun c-

t ie ver l ies t wordt het in pr inc ipe afgestoten.

Naast vastgoed dat permanent wordt ingezet voor maatschappel i jke doe le inden heef t de gemeente ook

t i jde l i jk vastgoed in haar bezi t . De t i jde l i jke voorraad bestaat u i t he t s t ra teg ische vastgoed, de verkoo p-

porte feu i l le en he t vastgoed in grondexplo i ta t ies , dat t i jde l i jk beheerd wordt in a fwacht ing van de s tar t

van bouwact i v i te i ten.

Actuele ontwikkel ingen in de vastgoedportefeui l le

Gevoed door ontwikkel ingen vanui t be le id d ient voor een aanta l vastgoedobjecten een keuze voor afs t o-

ten of verbouwing te worden gemaakt . Zo t rekken Bib l io theek W est land en Vi t is samen op in het rea l is e-

ren van een n ieuw huisvest ingsplan, omdat er kansen l iggen in ’s -Gravenzande, W ater ingen en in and e-

re kernen om onder één dak te gaan. Di t heef t consequent ies voor de exp lo i ta t ie van hun huid ige g e-

bouwen. Bi j een eventue le verze l fs tandig ing van de Hofboerder i j wordt ook een verbouw ingskredie t ge-

vraagd. Voor zwembad De Hoge Bomen in Naaldwi jk is een marktconsul ta t ie gehouden om te bepalen in

welke vorm vervangende n ieuwbouw kan worden gereal iseerd, waarb i j de bouw en explo i ta t ie in een

aanbesteding p laatsvind t .

7 .5 Beleidskader onderhoud

In december 2009 is door de raad de nota “Ui tgangspuntennota vastgoedbele id gemeente W est land”

vastgeste ld . In deze nota s taan onder andere de u i tgangspunten voor he t onderhoud van he t gemeent e-

l i jk vastgoed. Meest recent z i jn de kernwaarden, doelen en kwal i te i tsnormen en b i jbehorend f inanc ië le

202

u i tgangspunten voor he t in s tand houden van vastgoed vastgelegd in een n ieuw Gebiedsger icht Plan

2019-2022. Deze vormen de bele idskaders voor vastgoed a ls kapi taa lgoed. De condi t ie o f tewel de tec h-

n ische s taat van onderhoud van het gebouw is vastgelegd in NEN 2767. Deze methodíek is een ins t r u-

ment voor het ob ject ie f en uni form meten van de fys ieke kwal i te i t van bouw - en ins ta l la t iedelen van

gebouwen. De condi t iescores d ie b i j deze methodiek horen s taan in tabe l 3 .

Tabel 3 : Condi t iescores vastgoed

Condit ie Omschr i jving Toel ichting

1 Ui ts tekende condi t ie Nieuwbouwkwal i te i t

2 Goede condi t ie Ins tandhouding op goed representat ie f , bedr i j fszeker

en technisch n iveau .

3 Redel i jke condi t ie Ins tandhouding op sober - en doelmat ig n iveau.

4 Mat ige condi t ie Ins tandhouding op min imaal n iveau waarb i j

gevolgschade wordt voorkomen.

5 Slechte condi t ie Zeer min imaal onderhoudsniveau waarb i j

gevolgschade opt reedt . Gebru ik onder min imale cond i -

t ies .

6 Zeer s lechte condi t ie Technisch r i jp voor s loop. Géén gebru ik mogel i j k .

Condi t ie 3 houden wi j aan voor kr i t ische gebouwelementen en ins ta l la t ieonderdelen. Voor de andere

gebouwelementen geld t een condi t ien iveau 4. Voor het onderhoud van he t t i jde l i jke vastgoed dat de

komende jaren nog in gebru ik is hanteer t de gemeente het kwal i te i tsn iveau van condi t ie 4 of 5 . A fha n-

ke l i jk van de duur van het gebru ik wordt het beoogde condi t ien iveau bepaald.

Verloop dotat ie en ontt rekking voorziening Onderhoud Gebouwen

Voor het explo i teren en in s tand houden van de gemeente l i jke vastgoedportefeu i l le wordt een voorzi e-

n ing Onderhoud Gebouwen aangehouden. Het ver loop van de dotat ie en ont t rekk ing van de voorz ien ing

voor de begrot ings ja ren 2019 to t en met 2022 is in ondersta ande tabel 4 aangegeven.

Tabel 4 : Verloop dotat ie /ontt rekking voorziening

Voorziening onderhoud gebouwen 2019 2020 2021 2022

Stand 1 januar i 1 .412 1.508 1.316 1.238

Dotat ie 681 681 681 681

Ont t rekk ing 585 873 759 1.013

Stand 31 december 1.508 1.316 1.238 906

De voorzien ing Zwembaden is in 2018 gewi jz igd in een bestemmingsreserve. Voor aanvang van de aa n-

besteding van de explo i ta t ie en het onderhoud van de dr ie gemeente l i jke zwembaden in 2021 wordt met

de middelen u i t de bestemmingsreserve het kwal i te i tsn iveau van de zwembaden op n iveau gehouden.

203


Hoofdstuk 6 - De financiële begroting

204

I Uitgangspunten Financieel beleid / begrotingsspelregels

Voor de begrot ing 2019 -2022 geldt een aanta l u i tgangspunten ten aanzien van het f inanc iee l be le id . De

u i tgangspunten van het f inanc iee l be le id hebben betrekk in g op de vo lgende onderdelen:

1 . Begrot ingsbele id

2 . Loon - en pr i jsontwikkel ing

3 . Reserves en voorzien ingen

4 . Algemene u i tker ing

5 . Weerstandsvermogen / post onvoorzien

6 . Lokale heff ingen

7 . Invester ingsbele id

1. Begrotingsbeleid

In deze begrot ing 2019 -2022 zi jn a l le jaarschi jven s t ructureel en reëel in evenwicht . Onder s t ructureel

en reëel begrot ingsevenwich t wordt ve rs taan de s i tuat ie waar in , u i tgaande van het bestaande bele id en

inc lus ie f n ieuw aanvaard bele id :

Al le s t ructure le las ten tenminste worden gedekt door s t ructure le baten en

Inc idente le las ten worden gedekt door inc idente le baten (waaronder ont t rekk ingen aan de a lgemene

reserve) .

In deze s i tua t ie mogen inc idente le las ten wel door s t ructure le baten worden gedekt en d ienen de

ramingen, ge let op onder meer de p aragrafen en de u i teenzet t ing van de f inanc ië le pos i t ie , reëel te z i jn .

Met het vasts te l len van de begrot ing en het overzicht van a lgemene dekk ingsmiddelen autor iseer t de

Raad voor he t begrot ings jaar 2019 de daar in opgenomen:

Tota le las ten en baten per programma

Algemene dekk ingsmiddelen

Stor t ingen in en ont t rekk ingen u i t reserves en voorzien ingen

Invester ingen, met u i tzonder ing van n ieuwe invester ingen d ie hoger z i jn dan € 250.000

Bele idskeuzes gemaakt b i j het W P zul len worden opgenomen in een afzonder l i jk hoofdstuk van de

programmabegrot ing. De f inanc ië le consequent ies worden in tegraal ve rwerkt in een eers te begrot ing s-

wi j z ig ing .

Dit betekent dat voor de begrot ing 2019 de jaarschi j f 2019 van de begrot ing 2018 -2021 le idend i s , waar

nodig aangevuld met :

Meer ja r ige effecten begrot ingswi jz ig ingen 2018 t /m 10 ju l i 2018

Structure le effecten van de ProRap 2017 en van de jaarrekening 2017

Het F inanc iee l Meer jarenperspect ie f 2018 -2022

Over ige autonome exogene ontwikkel ingen

2. Loon - en pri jsontwikkeling

Op voorhand wordt in de begrot ing geen automat ische loon - o f p r i jscompensat ie voor mater ië le u i tgaven

toegekend aan programmaonderdelen. Voor de loon - en pr i jscompensat ie wordt een s te lpost in de

begrot ing opgenomen waaru i t op bas is van concrete, goed onderbouwde aanvragen b i j de

tussenrapportages door het Col lege middelen kunnen worden toegekend.

De pr i jscompensat ie is gebaseerd op de raming van het Centraa l Planbureau (CPB) voor de

Consumenten Pr i js index (CPI ) , o fwel de in f la t ie . Er v indt geen nacalcu lat ie p laats van deze

pr i jscompensat ie . Dat wi l zeggen: ind ien de in f la t ie achteraf hoger o f lager b l i jk t dan vooraf geraamd,

wordt d i t n ie t meer gecorr igeerd.

205

Voor de b i jd rage aan Gemeenschappel i jke Regel ingen word t de Kaderbr ie f begrot ing 2019 gemee n-

schappel i jke regel ing gevolgd. De kaderbr ie f r icht z ich op de f inanc iee l technische randvoorwaarden b i j

de begrot ing, de bele idsmat ige aspecten zi jn de bevoegdheid van de bes tuurders .

In het voor lop ige percentage voor de begrot ing 2019 wordt u i tgegaan van de c i j fers d ie gepresenteerd

zi jn in de Macro Economische Verkenning (MEV) 2018 van september 2017. In de MEV 2018 zi jn nog

geen c i j fers voor 2019 opgenomen. Aangezien 2018 het laa ts t bekende jaar is , wordt voor 2019 u i tg e-

gaan van de geprognost i ceerde c i j fers voor 2018.

Dit betekent dat voor 2019 de b i jdrage ten opzichte van het bas is jaar 2018 vermeerder d wordt met :

1 . 3,8% voor de loonkosten vo lgens de index pr i js overheidsconsumpt ie , be lon ing werknemers.

Dit c i j fer is een inschat t ing voor het jaar 2019 (2,4%) en een ver rekening van de inschat t ing 2018

(1,4%).

2 . 2,2% voor de mater ië le kosten vo lgens het nat io nale consumentenpr i js indexc i j fer (CPI) .

Dit c i j fer is een inschat t ing voor het jaar 2019 (1,4%) en een ver rekening van de inschat t ing 2018

(0,8%).

De indexer ing van de b i jdrage wordt toegepast op de b i jdrage per inwoner of een andere van toepass ing

zi jnde ver rekeningsgronds lag, zoals kostp r i js , product o f uur ta r ie f .

De looncompensat ie wordt gebaseerd op de vigerende gemeente l i j ke cao, inc lus ie f soc ia le – en

pens ioenlasten. Ind ien er voor de begrot ingsper iode nog geen cao is a fges loten, wordt de loonst i jg ing

gebaseerd op de raming van het CPB voor de pr i js van de overheidsconsumpt ie , be lon ing werknemers.

Voor het aanta l f te ’s da t werkzaam is in de gemeente West land wordt u i tgegaan van de vastgeste lde

format ie per 1 maart 2018.

Ook het Ri jk hanteer t i n de ontwikkel ing van lonen en pr i j zen de c i j fers van het CPB. Binnen het

gemeentefonds wordt een h ierop gebaseerde compensat ie voor de loon - en p r i jsontwikkel ing ontvangen.

Mocht in de loop van het jaar een b i js te l l ing p laatsvinden van de ramingen, dan zu l len ook de in de

begrot ing opgenomen s te lposten voor loon - en p r i jsontwikkel ing worden aangepast .

De opgenomen s te lpost voor gesubs id ieerde ins te l l ingen bestaat u i t een loon - en pr i jscomponent . De

looncompensat ie wordt gebaseerd op de in het jaar t -1 afges loten CAO van de desbetreffende sector.

De percentages u i t de ledenbr ie f ‘Aanpass ing subs id ie welz i jn , k inderopvang, b ib l io theken en

kunstzinn ige vorming’ van de VNG worden h ie rvoor gevolgd.

De compensat ie voor de mater ië le budget ten vindt p laats op bas is van de in het jaar t -1 vastgeste lde

CPI.

De meer jarenramingen voor 2020 -2022 zi jn gebaseerd op het loon - en pr i jspei l van de begrot ing 2019

en lu iden daarom in constante pr i j zen.

3. Reserves en voorzieningen

Planmat ige mutat ies in bestemmingsreserves zi jn opgenomen in de begrot ing. Deze zi jn ont leend aan

de aan de begro t ing 2019 ten gronds lag l iggend e bestedingsplannen reserves en voorzien ingen.

4. Algemene uitkering

In de begrot ing is de me ic i rcu la i re 2018 met be trekk ing to t de a lgemene u i tker ing u i t het gemeentefonds

verwerkt . Om de a lgemene u i tker ing meer jar ig op een ju is te wi j ze in de begrot ing te verwerken , wordt

deze gecorr igeerd voor daar in opgenomen nominale ontwikkel ingen (verwachte in f la t ie) . Met andere

woorden: omdat wi j aan de u i tgavenzi jde geen rekening houden met een pr i jss t i jg ing voor de jaren 2020

en verder moeten we dat ook voor de ink omsten corr igeren om een ju is t begrot ingssaldo te kunnen

presenteren.

Ten aanzien van mutat ies b innen de a lgemene u i tker ing, ge lden de bele idsregels zoals het Col lege d ie

heef t vastgeste ld . In het kor t komt het e r op neer dat de g roei van het gemeentefonds , ongeacht o f d ie

206

veroorzaakt is door taakmutat ies , in tegrat ie - o f decentra l isat ie -ui tker ingen in eers te ins tant ie ten gunste

komt van de a lgemene middelen.

De middelen d ie samenhangen met taakmutat ies worden a l leen omgezet in een budgetwi j z ig ing a ls de

mutat ie past in het be le id dat de gemeente voors taat o f wanneer de bele idsvoornemens onontkoombaar

z i jn (b i j voorbeeld op g rond van wet te l i jke voorschr i f ten) .

5. Weerstandsvermogen en post onvoorzien

Het weerstandsvermogen bestaat u i t de re la t ie tussen de be schikbare en de benodigde

weerstandscapaci te i t .

De beschikbare weerstandscapaci te i t bet ref t de middelen en mogel i jkheden waarover de gemeente

beschik t o f kan beschikken om niet begrote kosten te dekken.

De benodigde weerstandscapaci te i t bet ref t a l le ( rest ) r is ico ’s waarvoor geen, o f onvoldoende

maatregelen zi jn get roffen en d ie van mater ië le betekenis kunnen zi jn in re la t ie to t de f inanc ië le

pos i t ie .

Het weerstandsvermogen moet op een acceptabel n iveau zi jn . Hie rvoor word t een min imale ra t io van

1,0 gehanteerd. De beschikbare weerstandscapaci te i t van West land bestaat naast de post onvoorzien

u i t de a lgemene reserve .

Het benodigde weerstandsvermogen is a fhankel i jk van de u i tkomsten van de r is ico - inventar isat ie

(s t ra teg ische en operat ionele r is ico ’s) d ie u i tg evoerd is ten behoeve van het begrot ings jaar 2019 (z ie

h iervoor de paragraaf Weerstandsvermogen). Daarb i j gaat het om het bepalen van de f inanc ië le omvang

van:

Ind iv iduele rest r is ico ’s d ie z ich b innen vi j f jaar kunnen voordoen;

Restr is ico ’s d ie voortkomen u i t grondexplo i ta t ies ;

Samengeste lde r is ico ’s u i t pro jecten en p rogramma’s .

Per iod iek wordt het r is i coprof ie l van de gemeente geactual iseerd , hetgeen resul teer t in een benodigde

weerstandscapaci te i t . B i j de berekening van de benodigde weerstandscapaci te i t wordt vo lgens het

n ieuwe bele idskader r i s icomanagement a l leen rekening gehouden met de rest r is ico ’s met een

kanspercentage van 50% of hoger. De benodigde weerstandscapaci te i t is dan de opte lsom van de

f inanc ië le schade van d ie rest r is ico ’s . Het actue le be le idskader is op 26 januar i 2016 door de raad

vastgeste ld .

Voor de post onvoorzien wordt een bedrag opgenomen van € 100.000. Het is u i ts lu i tend toegestaan om

de post onvoorzien te gebru iken voor zaken d ie onvoorzienbaar, onvermi jdbaar en onui ts te lbaar z i j n . Op

grond van de Financ ië le verordening is he t co l lege van B&W bevoegd om de post onvoorzien aan te

wenden voor u i tgaven met een inc identeel karakter. Over de aanwending vindt achteraf veran twoord ing

p laats in de programmarapportage dan wel de jaarrekeni ng.

6. Lokale heff ingen

Voor de afva ls to ffenheff ing en het r ioo l recht ge ld t het pr inc ipe van 100% kostendekk ing. Bi j de vasts te l -

l ing van de tar ieven voor ind iv iduele d ienstver len ing is het s t reven in pr inc ipe ger icht op 100% koste n-

dekkendheid, met u i tzonde r ing van de begrafenisrechten. Daarb i j ge ldt echter ook dat b i j de tar ie fvas t -

s te l l ing de maatschappe l i jke aanvaardbaarheid van tar ieven (onder andere hoe verhouden ta r ieven zich

to t tar ieven b i j de buurgemeenten) een afwegingspunt b l i j f t . Ook kunnen door h et Ri jk geste lde maxi -

mumtar ieven he t u i tgangspunt van 100% kostendekk ing soms onmogel i jk maken.

Met ingang van de begrot ing 2017 is de meeropbrengst a ls gevolg van areaalu i tbre id ing verhoogd naar

€ 200.000 per jaar. Di t a ls gevolg van he t economische hers te l .

207

7. Investeringsbeleid

De volgende def in i t ies worden voor invester ingen gehanteerd.

Vervangings invester ingen zi jn investe r ingen d ie worden gedaan om afgeschreven bezi t t i ngen te vervan-

gen. Hierb i j ge ldt dat de vervanging van een gel i jkwaard ige orde is a ls het a fgeschreven bezi t en er

geen bele idsmat ige keuzes in het geding zi jn . Als aan deze (cumulat ieve) voorwaarden n ie t is vo ldaan,

is er sprake van een n ieuwe invester ing.

Van de invester ingen au tor iseer t de Raad voor het begrot ings jaar de l i js t van investe r ingen opgenomen

in de programmabegro t ing, de kredieten en het b i jbehorend meer jar ig u i tgavenpat roon van de vo lgende

invester ingen :

vervangings invester ingen

invester ingen opgenomen in een vastgeste ld beheerp lan

invester ingen vo l led ig gedekt ten las te van bestemmingsreserves

n ieuwe invester ingen voor zover k le iner dan € 250.000

Nieuwe investe r ingen groter dan € 250 .000 worden afzonder l i jk ter autor i sat ie voorgelegd aan de Raad.

http://www.euroszeilen.utwente.nl/wiki/Investeringen

http://www.euroszeilen.utwente.nl/wiki/Afschrijvingen

208

II Overzicht van baten en lasten 2019 - 2022 Recapitulatie programma’s

Programma

Verslag Verslag Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting

2017 2017 na wijz. na wijz. 2019 2019 2019

2018 2018

Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Saldo

Economische en Ruimtelij-ke Ontwikkeling

34.542.497 29.529.658 87.172.396 67.603.449 69.603.252 58.059.110 -11.544.142

Sterke Samenleving 28.156.872 2.563.914 33.496.673 1.434.695 27.527.453 1.396.091 -26.131.362

Ondersteuning, Zorg en Participatie

81.819.464 23.343.742 79.673.373 20.883.595 79.375.164 20.780.595 -58.594.569

Fysieke Leefomgeving 37.390.106 5.905.723 39.982.830 4.962.586 39.858.013 4.599.924 -35.258.089

Dienstverlening en Belas-tingen

15.477.209 19.413.221 13.860.146 23.474.408 13.724.402 23.456.762 9.732.360

Bestuur en Veiligheid 18.791.247 558.768 19.883.387 831.292 18.893.209 807.787 -18.085.422

Algemene dekkingsmidde-len:

-Vennootschapsbelasting 0 0 0 0 1.217.000 0 -1.217.000

-Raming onvoorziene lasten

0 0 100.000 0 100.000 0 -100.000

-Ov. alg. dekkingsmiddelen 609.669 163.065.848 -619.737 166.724.992 3.605.045 173.412.662 169.807.617

-Overhead 29.888.105 2.739.433 34.925.361 4.899.775 33.620.314 2.142.790 -31.477.524

Totaal van baten en lasten

246.675.169 247.120.307 308.474.429 290.814.792 287.523.852 284.655.721 -2.868.131

Beoogde reservemutaties:


5.182.784 6.994.452 2.894.160 11.053.890 4.003.345 4.887.868 884.523

Sterke Samenleving 1.707.346 2.499.657 0 6.497.073 0 795.223 795.223


1.245.239 5.152.654 0 2.301.210 0 292.000 292.000

Fysieke Leefomgeving 105.000 1.212.866 960.213 3.451.891 0 1.551.661 1.551.661


0 1.231.528 0 539.581 0 530.214 530.214

Bestuur en Veiligheid 1.039.000 308.517 2.474.000 271.873 0 7.993 7.993

Algemene dekkingsmidde-len

40.381.091 40.376.225 10.129.295 10.084.036 5.775.351 6.281.868 506.517

Totaal reservemutaties 49.660.459 57.775.899 16.457.668 34.199.554 9.778.696 14.346.827 4.568.131

(Geraamd) resultaat 296.335.628 304.896.206 324.932.097 325.014.346 297.302.548 299.002.548

8.560.576 82.249 1.700.000

209

Programma

Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting

2020 2020 2021 2021 2022 2022

Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten


43.772.290 31.489.114 38.588.833 29.523.920 39.134.890 29.159.761

Sterke Samenleving 27.314.769 1.396.091 27.298.652 1.396.091 27.333.365 1.396.091


79.430.419 20.780.595 79.728.378 20.780.595 79.639.476 20.780.595

Fysieke Leefomgeving 40.992.934 4.599.924 40.880.770 4.599.924 41.502.745 4.599.924


13.690.231 23.214.033 13.837.558 23.350.611 13.979.356 23.457.611

Bestuur en Veiligheid 18.653.923 807.787 18.693.016 807.787 18.678.326 807.787

Algemene dekkingsmidde-len:

-Vennootschapsbelasting 627.000 0 627.000 0 627.000 0

-Raming onvoorziene lasten

100.000 0 100.000 0 100.000 0

-Ov. alg. dekkingsmiddelen 3.953.172 175.162.625 6.635.658 176.738.258 7.299.889 178.377.760

-Overhead 32.668.398 1.992.790 32.552.608 1.992.790 32.178.771 1.992.790

Totaal van baten en lasten

261.203.136 259.442.959 258.942.473 259.189.976 260.473.818 260.572.319

Beoogde reservemutaties:


1.716.630 2.131.815 3.387.066 2.061.397 1.540.060 1.080.915

Sterke Samenleving 0 751.223 0 751.223 0 751.223


0 292.000 0 292.000 0 292.000

Fysieke Leefomgeving 0 979.784 0 459.609 0 459.609


120.000 502.192 120.000 532.051 120.000 496.080

Bestuur en Veiligheid 0 82.993 0 157.993 0 250.993

Algemene dekkingsmidde-len

2.858.048 3.723.848 2.677.475 2.564.765 2.665.825 2.229.564

Totaal reservemutaties 4.694.678 8.463.855 6.184.541 6.819.038 4.325.885 5.560.384

(Geraamd) resultaat 265.897.814 267.906.814 265.127.014 266.009.014 264.799.703 266.132.703

2.009.000 882.000 1.333.000

210

Overzicht Programma’s 2019 naar taakvelden

Programma Economische en Ruim-

telijke Ontwikkeling Sterke Samenleving


Taakveld Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten

0.1 Bestuur 0 0 0 0 0 0

0.2 Burgerzaken 476.784 44.000 0 0 0 0

0.3 Beheer ov. gebouwen/gronden 2.454.899 1.056.627 0 0 0 0

0.4 Overhead 0 0 0 0 0 0

0.5 Treasury 0 735.953 0 0 0 0

0.61

OZB woningen 0 0 0 0 0 0

0.62

OZB niet-woningen 0 0 0 0 0 0

0.64

Belastingen overig 0 0 0 0 0 0

0.7 Algemene uitkering 0 0 0 0 0 0

0.8 Overige baten en lasten 0 0 0 0 0 0

0.9 Vennootschapsbelasting (Vpb) 0 0 0 0 0 0

0.10

Mutaties reserves 4.003.345 4.887.868 0 795.223 0 292.000

0.11

Resultaat van baten en lasten 0 0 0 0 0 0

Bestuur en ondersteuning 6.935.028 6.724.448 0 771.223 0 316.000

1.1 Crisisbeheersing en Brandweer 0 0 0 0 0 0

1.2 Openbare orde en veiligheid 0 0 0 0 2.500 0

Veiligheid 0 0 0 0 2.500 0

2.1 Verkeer en vervoer 283.173 310.296 0 0 0 0

2.2 Parkeren 0 2.042 0 0 0 0

2.4 Economische havens en waterwegen 440.000 0 0 0 0 0

Verkeer en vervoer 723.173 312.338 0 0 0 0

3.1 Economische ontwikkeling 1.873.440 155.762 0 0 0 0

3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur -13.112 -13.112 0 0 0 0

3.3 Bedrijfsloket en –regelingen 484.096 466.171 0 0 0 0

3.4 Economische promotie 286.420 0 0 0 0 0

Economie 2.630.844 608.821 0 0 0 0

4.2 Onderwijshuisvesting 0 0 8.529.813 924.150 0 0

4.3 Onderwijsbeleid leerlingenzaken 0 0 1.818.695 141.675 1.224.240 181.500

Onderwijs 0 0 10.348.508 1.065.825 1.224.240 181.500

5.1 Sportbeleid en activering 0 0 369.045 0 0 0

5.2 Sportaccommodaties 2.691.979 897.298 3.184.235 50.860 0 0

5.3 Cultuurpresentatie, -productie en -participatie 570.977 125.937 2.110.933 124.731 0 0

5.4 Musea 0 0 735.422 2.600 0 0

5.5 Cultureel erfgoed 0 0 354.046 6.550 0 0

5.6 Media 6.815 0 2.153.706 64.095 0 0

5.7 Op. groen (openlucht)recreatie 5.208 88 0 0 0 0

Sport, cultuur en recreatie 3.274.979 1.023.323 8.907.387 248.836 0 0

6.1 Samenkracht burgerparticipatie 293.417 222.350 6.975.531 10.000 103.045 0

6.2 Wijkteams 0 0 24.640 0 8.450.998 93.000

6.3 Inkomensregelingen 0 0 0 0 25.082.869 18.963.095

6.4 Begeleide participatie 0 0 0 0 9.939.739 0

6.5 Arbeidsparticipatie 0 0 0 0 411.830 0

6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO) 0 0 0 0 2.499.531 95.000

6.71

Maatwerkdienstverlening 18+ 0 0 0 0 16.690.849 48.000

6.72

Maatwerkdienstverlening 18- 0 0 0 0 12.086.639 0

6.81

Geëscaleerde zorg 18+ 0 0 0 0 443.000 1.400.000

6.82

Geëscaleerde zorg 18- 0 0 43.000 0 1.666.000 0

Sociaal domein 293.417 222.350 7.043.171 10.000 77.374.500 20.599.095

7.1 Volksgezondheid 3.842 765 1.228.387 71.430 773.924 0

7.2 Riolering 172 0 0 0 0 0

7.3 Afval 0 0 0 0 0 0

7.4 Milieubeheer 891.170 6.160 0 0 0 0

7.5 Begraafplaatsen 0 0 0 0 0 0

Volksgezondheid en milieu 895.184 6.925 1.228.387 71.430 773.924 0

8.1 Ruimtelijke ordening 6.223.273 2.442.011 0 0 0 0

8.2 Grondexploitatie 50.683.372 51.556.862 0 0 0 0

8.3 Wonen en bouwen 1.947.327 49.900 0 0 0 0

VHROSV 58.853.972 54.048.773 0 0 0 0

TOTAAL 73.606.597 62.946.978 27.527.453 2.191.314 79.375.164 21.072.595

211

Fysieke leefomgeving Dienstverlening en

belastingen Bestuur en organisatie

Algemene dekkingsmid-delen

TOTAAL TOTAAL

Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten

0 0 0 0 4.266.545 15.000 0 0 4.266.545 15.000

0 0 3.484.949 1.440.409 659.835 0 0 0 4.621.568 1.484.409

0 0 0 0 0 0 0 0 2.454.899 1.056.627

0 0 0 0 0 0 33.620.314 2.142.790 33.620.314 2.142.790

0 0 0 0 0 0 -1.395.084 18.050.189 -1.395.084 18.786.142

0 0 602.675 0 0 0 89.123 13.937.000 691.798 13.937.000

0 0 339.503 0 0 0 89.123 13.189.000 428.626 13.189.000

0 0 363.609 142.000 0 0 0 0 363.609 142.000

0 0 0 0 0 0 0 127.250.473 0 127.250.473

0 0 0 0 0 0 4.921.883 625.000 4.921.883 625.000

0 0 0 0 0 0 1.217.000 0 1.217.000 0

0 1.551.661 0 530.214 0 7.993 5.775.351 6.281.868 9.778.696 14.346.827

0 0 0 0 0 0 1.700.000 0 1.700.000 0

0 1.346.247 4.790.736 2.098.037 4.926.380 22.993 46.017.710 181.696.320 62.669.854 192.975.268

0 0 0 0 6.686.535 460.532 0 0 6.686.535 460.532

0 0 0 0 3.134.985 117.455 0 0 3.137.485 117.455

0 0 0 0 9.821.520 577.987 0 0 9.824.020 577.987

17.780.049 734.565 0 0 12.209 99.800 0 0 18.075.431 1.144.661

365.452 137.875 0 0 0 0 0 0 365.452 139.917

1.398.622 0 0 0 0 0 0 0 1.838.622 0

19.544.123 872.440 0 0 12.209 99.800 0 0 20.279.505 1.284.578

0 0 0 0 0 0 0 0 1.873.440 155.762

0 0 0 0 0 0 0 0 -13.112 -13.112

0 0 120.123 0 104.434 100.000 0 0 708.653 566.171

0 0 0 0 0 0 0 361.000 286.420 361.000

0 0 120.123 0 104.434 100.000 0 361.000 2.855.401 1.069.821

0 0 0 0 0 0 0 0 8.529.813 924.150

0 0 0 0 0 0 0 0 3.042.935 323.175

0 0 0 0 0 0 0 0 11.572.748 1.247.325

0 0 0 0 0 0 0 0 369.045 0

0 0 0 0 0 0 0 0 5.876.214 948.158

49.192 0 0 0 0 0 0 0 2.731.102 250.668

0 0 0 0 0 0 0 0 735.422 2.600

0 0 0 0 0 0 0 0 354.046 6.550

0 0 0 0 100.000 0 0 0 2.260.521 64.095

7.564.734 141.468 0 0 0 0 0 0 7.569.942 141.556

7.613.926 141.468 0 0 100.000 0 0 0 19.896.292 1.413.627

0 0 0 0 0 0 0 0 7.371.993 232.350

0 0 0 0 0 0 0 0 8.475.638 93.000

0 0 0 0 0 0 0 0 25.082.869 18.963.095

0 0 0 0 0 0 0 0 9.939.739 0

0 0 0 0 0 0 0 0 411.830 0

0 0 0 0 0 0 0 0 2.499.531 95.000

0 0 0 0 0 0 0 0 16.690.849 48.000

0 0 0 0 0 0 0 0 12.086.639 0

0 0 0 0 0 0 0 0 443.000 1.400.000

0 0 0 0 0 0 0 0 1.709.000 0

0 0 0 0 0 0 0 0 84.711.088 20.831.445

0 0 0 0 0 0 0 0 2.006.153 72.195

10.324.449 128.913 62.366 11.810.000 0 0 0 0 10.386.987 11.938.913

0 0 7.227.515 8.960.222 0 0 0 0 7.227.515 8.960.222

44.833 0 0 0 3.521.510 15.000 0 0 4.457.513 21.160

0 0 1.523.662 1.104.131 0 0 0 0 1.523.662 1.104.131

10.369.282 128.913 8.813.543 21.874.353 3.521.510 15.000 0 0 25.601.830 22.096.621

0 0 0 0 0 0 0 0 6.223.273 2.442.011

0 0 0 0 0 0 0 0 50.683.372 51.556.862

2.330.682 3.457.103 0 0 407.156 0 0 0 4.685.165 3.507.003

2.330.682 3.457.103 0 0 407.156 0 0 0 61.591.810 57.505.876

39.858.013 6.151.585 13.724.402 23.986.976 18.893.209 815.780 46.017.710 181.837.320 299.002.548 299.002.548

212

OVERZICHT INCIDENTELE BATEN EN LASTEN Onder s t ructureel en reëel begrot ingsevenwicht wordt vers taan :

A l le s t ructure le las ten tenminste worden gedekt door s t ructure le baten en

Inc idente le las ten worden gedekt door inc idente le baten (waaronder ont t rekk ingen aan de a lgem e-

ne reserve)

Bi j inc idente le las ten o f baten gaat het om eenmal ige zaken d ie z ich gedurende maximaal dr ie jaar

voordoen.

Lasten 2019 Baten 2019 Lasten 2020 Baten 2020

Economische en Ruimtel i jke Ontwikkel ing

A10 Economische s t imuler ing 2 .644.900 277.000

A15 Ruimte l i jk be le id 199.663 88.000 15.109

A20 Mi l ieu 250.000

A25 Wonen 1 .022.000 903.000

A30 Bouwgrondexplo i ta t ie 95.804 2 .694.896 1 .668.432 457.181

A35 Vastgoedexplo i ta t ie 251.934 150.000

Sterke Samenleving

B05 Algemene voorzien ingen 500.000

B10 Prevent ie 58.000

Ondersteuning, Zorg en Part ic ipat ie

Fysieke Leefomgeving

E05 Wegen en verkeer 1 .105.000 366.475

E10 Parkeren 38.000 28.700

E20 Water 100.000

E30 Rio ler ing 125.000 125.000

Dienstverlening en be last ingen

Bestuur en Vei l igheid


H05 Concernste lposten - / - 600.000 - / - 1 .100.000

H05 Concernste lposten 100.910

H30 Overhead 1 .666.177 150.000 660.000

Totaal inc identele baten en lasten 7 .557.388 2 .932.896 3 .093.716 457.181

Incidentele reservemutaties:

Economische en Ruimte l i jke Ontw. 2 .782.896 4 .168.638 457.181 1 .514.432

Sterke Samenleving 44.000

Ondersteuning , Zorg en Part ic ipat ie

Fys ieke Leefomgeving 1 .268.000 520.175

Dienstver len ing en Belast ingen


A lgemene dekk ingsmiddelen 2 .243.951 1 .916.038 2 .009.000 1 .860.000

Totaal inc identele baten en lasten

incl . incidentele reservemutaties 12.584.235 10.329.572 5 .559.897 4 .351.788


Totaal sa ldo van baten en las ten 299.002.548 299.002.548 267.906.814 267.906.814

Af : inc idente le las ten en baten 12.584.235 10.329.572 5 .559.897 4 .351.788

Structure le lasten en baten inclu-

sief reservemutaties 286.418.313 288.672.976 262.346.917 263.555.026

Structuree l en reëel

begrot ingsevenwicht + 2.254.663 + 1.208.109

213


Economische en Ruimtel i jke Ontwikkel ing

A10 Economische s t imuler ing 17.000

A15 Ruimte l i jk be le id

A20 Mi l ieu

A25 Wonen 900.000

A30 Bouwgrondexplo i ta t ie 527.014 2 .122.006 464.491 275.000

A35 Vastgoedexplo i ta t ie

Sterke Samenleving

B05 Algemene voorzien ingen

B10 Prevent ie

Ondersteuning, Zorg en Part ic ipat ie


E05 Wegen en verkeer

E10 Parkeren

E20 Water

E30 Rio ler ing

Dienstverlening en be last ingen



H05 Concernste lposten - / - 50.000 - / - 365.000

H30 Overhead 660.000 552.855

Totaal inc identele baten en lasten 2 .054.014 2 .122.006 652.346 275.000

Incidentele reservemutaties:

Economische en Ruimte l i jke Ontw. 2 .122.006 1 .444.014 275.000 464.491

Sterke Samenleving


Fys ieke Leefomgeving



A lgemene dekk ingsmiddelen 882.000 880.940 1 .333.000 552.855

Totaal inc identele baten en lasten

incl . incidentele reservemutaties 5 .058.020 4 .446.960 2 .260.346 1 .292.346


Totaal sa ldo van baten en las ten 266.009.014 266.009.014 266.132.703 266.132.703

Af : inc idente le las ten en baten 5 .058.020 4 .446.960 2 .260.346 1 .292.346

Structure le lasten en baten incl u-

sief reservemutaties 260.950.994 261.562.054 263.872.357 264.840.357

Structuree l en reëel begroting s-

evenwicht + 611.060 + 968.000

Toevoegingen aan en on t t rekk ingen u i t de reserves worden a ls inc identeel beschouwd, tenzi j he t gaat

om regul iere ont t rekk ingen aan f inanc ier ingsreserves c .q. dekk ingsreserves (kapi taa l las ten) o f om on t-

t rekk ingen u i t een daartoe toere ikende (bestemmings -) reserve gedurende een per iode van min imaal dr ie

jaar met a ls doel het dekken van s t ructu re le las ten.

Deze s t ructure le reservemutat ies spelen een ro l b i j de bepal ing van de s t ructure le explo i ta t ie ru imte. De

s t ructure le explo i ta t ie is een kengeta l dat ve rp l ic ht moet worden opgenomen in de paragraa f W ee r-

s tandsvermogen.

214

Stort ingen

2019

Ontt rekking-

en 2019

Stort ingen

2020

Ontt rekking-

en 2020

Structure le reservemutaties:

Economische en Ruimte l i jke Ontw. 1 .220.449 407.013 1 .259.449 406.076

Sterke Samenleving 983.000 983.000

Ondersteuning , Zorg en Part ic ip a-

t ie


Dienstver len ing en Belast ingen 530.214 120.000 591.778



Totaal st ructurele

reservemutaties 2 .877.849 4 .080.151 3 .025.448 4 .400.199

Stort ingen

2021

Ontt rekking-

en 2021

Stort ingen

2022

Ontt rekking-

en 2022

Structure le reservemutaties:

Economische en Ruimte l i jke Ontw. 1 .265.060 405.128 1 .265.060 404.169

Sterke Samenleving 983.000 983.000

Ondersteuning , Zorg en Part ic ip a-

t ie


Dienstver len ing en Belast ingen 120.000 696.637 120.000 753.666



Totaal st ructurele

reservemutaties 3 .019.535 4 .494.084 3 .007.885 4 .543.038

215

GEPROGNOSTISEERDE BEGIN- EN EINDBALANS 2016 - 2022

Omschri jv ing

(bedragen x € 1 mln. )

Jaar -

verslag

2016

Jaar -

verslag

2017

Begroot

u l t imo

2018

Begroot

u l t imo

2019

Begroot

u l t imo

2020

Begroot

u l t imo

2021

Begroot

u l t imo

2022

ACTIV A

Vaste ac t iva

Immater ië le vas te ac t iva 36,2 34,4 32,8 30,9 29,0 27,2 25,3

Mater i ë le vas te ac t i va 367,6 403,6 414,6 426, 9 436, 7 447, 3 457, 4

F inanc ië le vas te ac t i va 33,8 31,4 28,9 28,0 27,3 26,8 26,5

Totaa l vas te ac t iva 437,6 469,4 476,3 485, 8 493, 0 501, 3 509,2

Vlot tende ac t iva

Voor raden en onderhanden werk

Grondexp lo i ta t i es 214,3 216,7 207,2 173,8 165,6 151,8 135, 5

Over ig 3 ,5 2 ,5 2 ,0 2 ,0 2 ,0 2 ,0 2 ,0

Over lopende ac t iva

U i t ze t t ingen met een l oopt i jd < 1 j r . 31 ,5 32,9 32,9 32,9 32,9 32,9 32,9

L iqu ide m idde len 0 ,5 0 ,3 0 ,3 0 ,3 0 ,3 0 ,3 0 ,3

Over lopende ac t iva 7 ,8 10,9 10,9 10,9 10,9 10,9 10,9

Totaa l v lot tende ac t iva 257,6 263,3 253,3 219,9 211,7 197,9 181, 6

TOTAAL ACTIV A 695,2 732,7 729,6 705, 7 704, 7 699, 2 690, 8

PASSIV A

Vaste passiva

Reserves 237,2 251,2 241,5 236, 2 231, 4 229, 8 227, 5

Jaar resu l taat 22,3 8 ,6 1 ,6 4 ,1 7 ,1 9 ,0 11,4

Voorz ien ingen 54,4 57,9 56,4 57,1 57,6 58,1 58,3

Langlopende l en ingen 336,7 336,4 351,5 329,7 330,0 323,7 315, 0

W aarborgsommen 0 ,3 0 ,4 0 ,4 0 ,4 0 ,4 0 ,4 0 ,4

Totaa l vas te passiva 650,9 654,5 651, 4 627,5 626, 5 621, 0 612, 6

Vlot tende passiva

Kasge ld len ingen en banksa ld i 4 ,5 13,1 13,1 13,1 13,1 13,1 13,1

Over ige schu lden 23,8 27,0 27,0 27,0 27,0 27,0 27,0

Over lopende pass iva 16,0 38,1 38,1 38,1 38,1 38,1 38,1

Totaa l v lot tende passiva 44 ,3 78,2 78,2 78,2 78,2 78,2 78,2

TOTAAL P ASSIV A 695,2 732,7 729,6 705,7 704, 7 699, 2 690, 8

* De begrote bedragen voor het ver loop van de mater ië le vaste act i va zi jn gebaseerd op de gemiddelde

werkel i jke u i tgaven over de per iode 2004 -2017 (€ 31,9 mln. ) . Ul t imo 201 8 wordt daardoor rekening

gehouden met een ver t rag ing in de u i tvoer ing van investe r ingen ad. € 39 ,628 mln.

.

216

OVERZICHT EMU SALDO 2019-2022

Verwachte

real isat ie

2018

Begroot

2019

Volgens meer jarenraming in

2020 2021 2022

1 . Exp lo i ta t iesa ldo vóór

rese rvemutat ies + - / - 17.660 - / - 2 .868 - / - 1 .760 248 99

2 . A fschr i j v ingen + 23 .046 21.437 23.982 23.193 23.704

3 . Dota t i es aan voorz ien ingen + 3 .202 2 .442 2 .256 1 .930 1 .805

4 . Inves te r ingen in ( im )mater ië le

vas te ac t i va - 31 .900 31.900 31.900 31.900 31.900

5 . B i jd ragen van andere overheden,

de Europese Unie en ove r i ge, d i e

n ie t op de exp lo i t a t ie z i jn ve ran t -

woord en n ie t a l b i j pos t 4 opg e-

nomen

+ 0 0 0 0 0

6 . Des inves te r ingen ( im )mater ië l e

vas te ac t i va ; baten, voo r zove r

n ie t op de exp lo i t a t ie

+ 0 0 0 0 0

7 . Las ten bouwgrondexp lo i ta t ie :

Grondaankopen, bouw- woonr i jp -

maken e .d . (voo r zover n ie t op de

exp lo i ta t i e )

- 49 .341 18.063 19.240 10.152 8 .972

8 . Baten bouwgrondexp lo i ta t i e :

Baten voo r zover t rans ac t ies n ie t

op de exp lo i ta t ie ve rantwoord

+ 60 .159 54.015 27.494 25.545 25.181

9 . Las ten op Voorz ien ingen - 4 .689 1 .689 1 .792 1 .485 1 .751

10. Las ten i . v .m . t ransac t ies , d ie n i e t

v ia de onder pos t 1 genoemde e x-

p lo i ta t i e lopen, maar d i rec t t . l . v .

rese rves worden gebracht en d ie

n ie t va l len onder één van bove n-

s taande pos ten

- 0 0 0 0 0

11. Verkoop van e f fec ten:

a ) Gaat u e f f ec ten verkopen

( ja /nee )

b ) Zo ja , wat i s b i j verkoop de

ve rwachte boek wins t op de

exp lo i ta t i e?

Nee Nee Nee Nee Nee

Berekend EMU-saldo - / - 17.183 23.374 - / - 960 7 .379 8 .166

Toelichting:

Op bas is van ervar ingsc i j fers in de afge lopen jaren zu l len n ie t a l le u i tgaven in de begrot ing geraamde

invester ingsui tgaven worden u i tgegeven, maar zu l len deze u i tgaven deels doorschuiven naar een eers t -

vo lgend jaar . Deze doorschuiving is echter vooraf n ie t naar ind iv iduele invester ingen terug te voeren,

maa r vo rmt de jaar l i jks optredende ‘boeggol f ” aan ( restant ) invester ingen. Als gevolg h iervan wordt b i j de

berekening van het EMU-saldo voor de invester ingsui tgaven rekening gehouden met een voortschr i jdend

gemiddelde aan werkel i jke u i tgaven (gemiddeld € 31,9 mln. over de afge lopen 13 jaar) . In d i t ve rband

wordt in de begrot ing jaar l i jks een s te lpost s turen op kapi taa l las ten opgenomen.

217

III Investeringen

Inleiding

De invester ingen d ie de gemeente W est land de komende jaren wi l doen, s taan opgenomen in het Mee r -

jaren Invester ingsplan, a fgekort MIP. Daar in s taan zowel de vervangings invester ingen a ls de n ieuwe

invester ingen . In deze begrot ing zi jn naast de geactual iseerde invester ingen u i t het MIP 2018 -2021 ook

n ieuwe en n ieuwe vervangings invester ingen opgenomen, zoals deze zi jn verwerkt in de 1e Ac tua l isat ie

2018/ Kaderno ta 2019.

In d i t hoofdstuk gaan we in op het invester ingsvo lume en de h ieru i t voor tv loe ien de kapi taa l las ten . Voor

2019 hanteren wi j de gedrags l i jn dat voor n ieuwe investe r ingen ru imte za l moeten worden gevonden in

het MIP zoals dat in deze paragraaf word t gepresenteerd. Voor zover h ie rvan sprake is in het u i t vo e-

r ingsprogramma 2019 behorende b i j het W est landProgramma l ichten wi j dat in dat document verder toe.

1. Invester ingsvolume

Het to ta le inves ter ingsvolume van a l le investe r ingen u i t het MIP samen (n ieuwe en vervangings -

invester ingen) geef t voor de komende jaren het vo lgende beeld :

Tabel 1 : Investeringen van bruto naar net to

(x € 1.000) 2019 2020 2021 2022

Economische en Ruimte l i jke Ontwikkel ing

Sterke Samenleving





Invester ingen b innen overhead /

kostenverdel ing

381

4.490

0

14.495

788

0

870

2.357

2.185

0

15.294

463

0

1.466

1.083

3.989

0

16.731

308

0

1.978

2.673

2.194

0

22.895

348

0

2 .3

67

1.1 Totaal Bruto 21.024 21.765 24.089 30.477


Sterke Samenleving





Invester ingen b innen overhead/kostenverdel ing

381

4.490

0

14.295

788

0

870

2.357

2.185

0

14.994

463

0

1.466

1.083

3.989

0

16.731

308

0

1.978

2.673

2.194

0

22.895

348

0

2.367

1.2 Totaal Net to ( inclus ief bi jdragen derden) 20.824 21.465 24.089 30.477



0

920

0

75

0

0

0

0

1.3 Totaal Aanwending Reserves 920 75 0 0



1.930

745

4.461

405

5.355

250

8.082

275

1.4 Totaal Tarieven 2.675 4.866 5.605 8.357


Sterke Samenleving





Invester ingen b innen overhead/kostenverdel ing

381

4.490

0

11.445

43

0

870

2.357

2.185

0

10.458

58

0

1.466

1.083

3.989

0

11.376

58

0

1.978

2.673

2.194

0

14.813

73

0

2.367

1.5 Totaal Net to (exc l . reserves en tari even) 17.229 16.524 18.484 22.120

218

1.1 Bruto- investeringen 2019 2020 2021 2022

21.829 21.619 24.064 30.477

Onder 1 .1 s taan de to ta le bruto - invester ingen opgesomd. Hierb i j is nog geen rekening gehouden met

eventuele dekk ing u i t reserves, ta r ieven of b i jd ragen van derden. De to ta le voorgenomen bruto -

invester ingen bedragen in 2019 dus afgerond € 21,0 mln. Het merendeel van de investe r ingen wordt

gepleegd in het p rogramma Fys ieke leefomgeving.

De s t i jg ing in he t invester ingsvolume tussen 2021 en 2022 wordt veroorzaakt door het vo l led i g opnemen

in 2022 van geplande invester ingen (vanwege de p lanningshor izon) , waarvan kosten fe i te l i jk deels in

2023 of la ter zu l len worden gemaakt .

In het programma Economische en Ruimte l i jke Ontwikkel ing is de jaar l i jkse post voor aanpak ru imte l i jke

pro jecten opgenomen. Ook zi jn h ie r invester ingen inzake vastgoed en he t centrumplan Monster ve r-

werkt .

In het programma Sterke Samenleving zi jn invester ingen in spor taccommodat ies en -ve lden en in onder-

wi jsgebouwen geraamd. Bi j de invester ingen in de Fys ieke lee fomgeving kan worden gedach t aan de

aanleg van wegen, bruggen, s t raatver l icht ing , r io ler ing e.d.

Onder Dienstver len ing en Belast ingen va l len b i j voorbeeld de invester ingen in de ondergrondse inzame l-

middelen. De invester ingen, vermeld onder " Invester ingen b innen overhead/kostenverdel ing" bet ref fen

voornamel i jk investe r ingen in de ICT -ontwikkel ingen (voor zover n ie t toe te rekenen aan taakvelden),

fac i l i ta i re middelen en t ract ie .

De invester ingen 2019 per programma zi jn a ls vo lgt graf isch weer te geven:

Graf iek 2: invester ingen per programma

1.2 Totaal Net to ( inclus ief bi jdragen derden) 2019 2020 2021 2022

20.970 21.765 24.089 30.477

Economische en Ruimtelijke

Ontwikkelingen; 381.000

Sterke Samenleving;

4.490.251

Fysieke Leefomgeving;

14.495.013

Dienstverlening en Belastingen;

788.000

Investeringen overhead /

kostenverdeling; 870.000

219

Bi j sommige investe r ingen wordt een b i jdrage van derden ontvangen.

Onder 1 .2 worden per programma de net to - invester ingen voor de gemeente vermeld (derhalve de inve s-

ter ingen minus de verkregen b i jdragen).

Hieronder vo lg t een overzicht van de geraamde b i jdr agen van derden :

Invester ingsbi jdrage (x € 1.000) 2019 2020 2021 2022

1. Vergroten rotonde Zweth laan 200 300

De provinc ie is t rekker van het pro ject . Het p ro ject za l worden aangemeld voor het MRDH Mobi l i te i t s -

fonds.

In de jaarrekening 2017 is een vo l led ig overzicht opgenomen van subs id ies d ie voor de d iverse invest e-

r ingen ontvangen worden.

1.3 Totaal Aanwending Reserves 2019 2020 2021 2022

920 75 0 0

B i j enkele invester ingen in de fys ieke leefomgeving wordt in de dekk ing (deels) voorzien door aanwe n-

ding van reserves. Het gaat dan om in to taa l € 1 ,0 mln. in 2019/2020 en betref t de vo lgende invester i n-

gen:

Vergroten rotonde Zweth laan € 220.000 Reserve Bovenwi jkse Voorzien ingen

Opt imal iseren f ie tspad Gante l De Baak € 100.000 Reserve Bovenwi jkse Voorzien i ngen

Verbeteren verkeersvei l i gheid Kasteelweg € 675.000 Algemene Reserve

Totaal € 995.000

Vanaf 2017 mogen door de inwerk ingt red ing van n ieuwe begro t ingsvoorschr i f ten geen reserves meer

d i rect ten gunste van een investe r ing worden gebracht . Gedurende de afschr i jv ingsper iode van de inve s-

ter ing moet nu jaar l i jks de reserve naar evenred igheid worden aangewend.

Deze gewi j z igde verwerk ingswi j ze heef t over igens geen budget ta i r e f fec t .

1.4 Totaal Tarieven 2019 2020 2021 2022

2.675 4.866 5.605 8.357

Op grond van tabel 1 .4 b l i jk t dat er jaa r l i jks gemiddeld ongeveer € 4 à € 5 mln. geïnvesteerd wordt in

zaken d ie gedekt worden u i t de tar ieven . Het gaat dan om invester ingen voor r io ler ingswerkzaamheden

en voor a fva l inzamel ing. De s t i jg ing in 2022 wordt ve roorzaakt door het vo l led ig opnemen in 2022 van

geplande invester ingen (vanwege de p lanningshor izon) , waarvan kosten fe i te l i jk deels in 2023 en la ter

zu l len worden gemaakt .

1.5 Totaal Net to (exc l . reserves en tarieven) ) 2019 2020 2021 2022

17.175 16.524 18.484 22.120

Wanneer we vervo lgens a l leen de invester ingen in ogenschouw nemen d ie gedekt worden u i t de a lgem e-

ne middelen, onts taat he t beeld a ls onder 1 .5. In dat overzicht z i jn a l le invester ingen d ie gedekt worden

u i t tar ieven ook bui ten beschouwing gelaten.

1 .6 Onderverdel ing in vervangings - en nieuwe investeringen

De n ieuwe en de vervangings invester ingen u i t het Meer jaren Investe r ingsplan s taan respect ieve l i jk in de

vo lgende tabel len: 3 en 4. De ko lom 2018 is toegevoegd, omdat de invester ingen u i t 2018 met name de

kapi taa l las ten in 2019 bepalen. Sommige invester ingen zi jn opgespl i ts t i n een A - , een B- , een C- en een

D-deel . Di t bet ref t invester ingen d ie wel een re la t ie met e lkaar hebben, maar los van e lkaar u i tgevoerd

kunnen worden. De a fschr i jv ingste rmi jnen b i j deze delen bedragen respect ieve l i jk 50, 25 , 5 en 15 jaar .

220

Tabel 3 : Vervangings invester ingen (x € 1.000)

Projectnaam

Inv.

bruto

2018

Inv.

bruto

2019

Inv.

bruto

2020

Inv.

bruto

2021

Inv.

bruto

2022

Inv.

bruto

cum.

Inv.

netto

cum.

Afval inzamel ing

Verv. i nzamelm idde len

ICT

Verv. adm. werks ta t ions

Graf . werks ta t ions / laptops

Vervanging pr in te rs

Verv. mobie le te l e foons

Verv. cent ra le in f ras t ruc -

tuur

Verv. netwerkcomponenten

Pr imai re sof twarepakket ten

Verv. Gener i eke sof tware

Beschoei ingen

Aanbrengen beschoei i ngen

W egen en verkeer

Bruggen en kuns twerken

Verhard ingen

Vervangen s t raatmeubi la i r

Verv. ge lu idschermen

Vervanging dam wanden

Vervangen du ike rs

Openbare ver l ich t ing

Openbare ve r l i ch t ing

Groen en recrea t ie

Speelp laatsenp lan

Groenvoorz ien ing

Bouwgrondexploi tat i e

Ruimte l i j ke aanpak pro j .

Rioler ing

GRP Vervangings werken A

GRP Vervangings werken B

GRP Vervangings werken C

GRP Vervangings werken D

Onderwi jshuisvest ing

Onderwi jshu is ves t ing

Sport en recrea t ie

Renovat ie spor t ve lden

Verv. kuns tgrasve lden

Spor taccommodat ies

Begraafplaa tsen

Begraafp laatsen

Gladheidsbestr i jd ing

gladheidsbes t r i jd i ng

Tract ie

Trac t ie

Totaal vervangings -

invester ingen

0

0

0

0

0

0

0

475

0

0

109

433

0

0

109

0

0

88

300

0

0

0

0

0

0

0

1.230

442

0

0

0

3 .186

225

25

0

80

190

0

100

475

0

210

184

1.712

6

152

467

15

475

441

395

100

278

773

0

190

2.391

695

0

100

43

0

0

9 .722

250

25

200

80

190

350

0

475

0

315

506

4.015

54

228

807

135

996

580

687

100

2 .503

1.160

6

152

1 .900

185

963

100

58

0

146

17.166

250

25

0

80

190

400

0

475

0

385

585

4.300

66

0

1.219

165

900

680

1.094

100

3 .059

1.417

54

38

3 .700

189

983

100

58

0

808

21.320

275

800

0

80

190

0

650

475

100

490

1 .089

7.740

114

0

975

285

998

840

1.687

100

5 .284

1.803

60

0

1 .900

194

2.573

100

73

0

72

28.947

1.000

875

200

320

760

750

750

2.375

100

1 .400

2 .473

18.200

240

380

3.577

600

3 .369

2 .629

4.163

400

11.124

5 .153

120

380

9 .891

1 .263

5.749

842

232

0

1 .026

80.341

1.000

875

200

320

760

750

750

2.375

100

1 .400

2 .473

18.200

240

380

3.577

600

3 .369

2 .629

4.163

400

11.124

5 .153

120

380

9 .891

1 .263

5.749

842

232

0

1 .026

80.341

221

Tabel 4 : Nieuwe investe r ingen (x € 1.000)

Projectnaam

Inv.

bruto

2018

Inv.

bruto

2019

Inv.

bruto

2020

Inv.

bruto

2021

Inv.

bruto

2022

Inv.

bruto

cum.

Inv.

netto

cum.

Afval inzamel ing

Afva lp revent ie

Aanbrengen Inzamelm idde-

len

W egen en verkeer

Locat ieontwikke l ing hu is -

ves t ing arbe idsm igranten

Verg ro ten ro tonde

Zweth laan

Capac i te i t sver ru im ing Mi d -

de l Broek weg, b i j d rage

Rotonde Z i j twende

Rotonde Pat i jnenburg dps

Parkeerp laats Sand A m-

bachtss t raat

F ie tspad opt imal iseren

Gante l De Baak

K lus woningen openbare

ru im te

Grootscha l ige ac t iv i t e i ten

ve rkee rsve i l ighe id

Verkeersve i l ighe id Kas-

tee lweg

Iso la t iemaat rege len

ge lu idbe las t ing

Parkeerp laatsen LTC

Onderg ronds parke ren

Mons ter

N213 ge lu i d Di jk weg

N213: Gelu idscherm

Recreat ie

Meervoudig gebru ik ac -

commodat ies

Monumentenzorg

Restau rat i e f ru i tmuur

Rioler ing

Programma wate rp lan

Aans lu i ten pe rs le i d ing

LT/RT

Onderwi js

IHP (vern ie u-

wing/u i tb re id ing)

Dorpscentra

Cent rumplan mons ter

W ater

Calam i te i tenberg ing

Aankoop res tpercee l Maas -

d i j k van PZH

Totaal n ieuwe

invester ingen

80

155

300

100

0

250

0

730

220

75

100

75

450

150

0

300

1.190

1 .358

400

393

155

0

0

150

970

7 .601

55

465

0

1 .200

0

100

0

380

280

0

448

600

0

0

4 .000

0

0

0

0

689

0

1 .304

281

1 .500

0

11.302

0

155

0

800

0

1.325

104

0

0

0

206

75

0

0

0

0

0

0

0

640

0

0

1 .294

0

0

4 .599

0

0

0

0

172

1.325

0

0

0

0

485

0

0

0

0

0

0

0

0

787

0

0

0

0

0

2.769

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

595

0

0

0

0

0

0

0

0

935

0

0

0

0

0

1 .530

135

775

300

2 .100

172

3.000

104

1 .110

500

75

1 .834

750

450

150

4 .000

300

1.190

1 .358

400

3 .444

155

1 .304

1 .575

1.650

970

27.801

135

775

150

1 .600

172

3.000

104

668

500

75

1 .834

750

450

150

4 .000

300

1.190

1 .358

400

3 .444

155

1.304

1 .575

1 .650

520

26.259

222

Vervanging- en nieuwe

invester ingen

Bruto

2018

Bruto

2019

Bruto

2020

Bruto

2021

Bruto

2022

Bruto

cum.

Netto

cum.

Totaal 10.787 21.024 21.765 24.089 30.477 108.142 106.600

2 . Berekening Kapi taa l las ten

Als gevolg van het p legen van investe r ingen onts taan kapi taa l las ten. Kap i taa l las ten bestaan u i t twee

componenten, te weten rente en afschr i j v ing. In de vigerende nota Act i vabele id is vastgelegd op welke

wi j ze de kapi taa l las ten van investe r ingen worden berekend.

Bi j de afschr i j v ingscomponent word t in pr inc ipe de l ineai re afschr i j v ingsmethode toegepast . De afschr i j -

v ingstermi jnen zi jn gebaseerd op de b i j de f inanc ië le vero rdening behorende tabel .

Act iva met een verkr i jg ingspr i js van minder dan € 50.000 worden n ie t geact iveerd , u i tgezonderd gronden

en terre inen (d ie a l t i jd worden geact i veerd) . Voor het act i veren van voorbere id ingskosten geldt een o n-

dergrens van € 25.000.

Aanvang van de afschr i j v ingen vindt normal i ter p laats vanaf het moment van ingebru ikname van de i n-

vester ing . Omdat ingebru ikname op wi l lekeur ige t i jds t ippen in het jaa r kan p laatsvinden, wordt u i t pra k-

t isch oogpunt gestar t met de afschr i j v ing in het jaar vo lgend op het jaar van de ing ebru ikname.

Volgens een voorgeschreven methode op grond van de n ieuwe begrot ingsvoorschr i f ten (BBV) worden de

rentekosten aan de hand van een vooraf bepaald percentage verdeeld over de producten in verhouding

to t de boekwaarden op 1 januar i van het be tref fende begrot ings jaar (de omslagrente) . De eers te rent e-

berekening vindt h ierdoor dan p laats in he t jaar vo lgend op het jaa r van investeren .

3 . Ef fecten Kapi taa l las ten

Voor het bepalen van he t begrot ingssaldo is het noodzakel i jk te weten voor welk de el de kapi taa l las ten

op de begrot ing drukken . Om die berekening te kunnen maken zi jn de kapi taa l las ten berekend van het

geactual iseerde Meer jaren Investe r ingsplan (MIP) voor de begrot ing 2019 -2022.

Daarnaast z i jn na tuur l i jk ook de kapi taa l las ten van reeds u i tgevoerde of in u i tvoer ing zi jnde invester i n-

gen belangr i jk (deze kap i taa l las ten vloe ien voort u i t de geactual iseerde s taat van geact i veerde kapi taa l -

u i tgaven). W anneer de kapi taa l las ten van een invester ing gedekt worden u i t de tar ieven (b i j voorbeeld b i j

de r ioo l rechten) o f u i t reserves drukken d ie las ten n ie t op de a lgemene middelen.

In de begrot ing is een s te lpost Sturen op kapi taa l las ten opgenomen. Achtergrond b i j deze s te lpost is ,

dat sommige investe r ingen vanwege externe factoren u i t lopen of achterb l i jven in de p lanning ondanks

de s tur ing op de f inanc ië le p lanning.

In onderstaande tabel is het ver loop van de s te lpost Sturen op kapi taa l las ten weergegeven:

Tabel 5 : Kapitaal lasten ( x € 1 m l n . ) 2019 2020 2021 2022

Resterende s te lpost in begrot ing 2018-2021 1 ,69 N 1 ,60 N 0 ,38 N 0 ,38 N

Net to b i js te l l ing kapi taa l las ten a.g.v. jaar rekening 2017 1 ,09 V 0 ,50 V 0 ,33 V 0,01 V

Resterende s te lpost na jaarrekening 2017 0,60 N 1 ,10 N 0 ,05 N 0,37 N

In de afge lopen ja ren heef t deze in de begrot ing opgenomen systemat iek z ich bewezen en is de opg e-

nomen s te lpost ru imschoots ingevuld .

223

IV Reserves en voorzieningen

Inleiding

De reserves van de gemeente W est land bestaan u i t de a lgemene reserve en u i t bestemmingsreserves.

Bi j de bestemmingsreserves wordt vervo lgens een onderscheid gemaakt naar de so l id i te i ts reserve en

over ige reserves. De so l id i te i ts reserve betref t de reserve Versterk ing f inanc ië le so l id i te i t .

De voorzien ingen bestaan u i t door derden verkregen middelen met een spec i f ieke aanwendingsr i cht ing

(garant ieregel ing en r is i co c luster f inanc ier ing Aardwarmte en r io ler ing) , onderhoudsegal isat ievoorzi e -

n ingen (onderhoud gebouwen, zwembaden, graf rechten en afkoopsommen begraaf p laatsen) en voorzie -

n ingen ten behoeve van verp l icht ingen (zoals wethouderpens ioenen, wachtgeld voor wethouders e.d. ) .

De bestedingsplannen zi jn een onderdeel van de programmabegrot ing . Door middel van de vasts te l l ing

van de begrot ing worden tegel i jker t i j d de reservemutat ies voor de jaarsch i j f 2019 vastgeste ld .

1. Standen reserves en voorzieningen

In deze paragraa f wordt inzicht gegeven in de verwachte s tanden van de reserves en voorzien ingen aan

het e ind van de begrot ings jaren 2018 -2022. In d i t ve r loop zi jn de mutat ies en het sa ldo voortv loe iend u i t

de 1e actual isat ie 2018/Kadernota 2019.

Deze s tanden worden vergeleken met de verwachte s tanden ten opzichte van de begrot ing 2018 -2021.

Het verschi l is vervo lgens per jaar in g rote l i jnen toegel icht .

In onderstaande tabel is weergegeven hoe de reserves en voorzien ingen ( in to taa l ) z ich de komende

jaren naar verwacht ing zu l len ontwikkelen.

Tabel 1 : Reserves en voorzieningen ul t imo dienstjaar

( be d r ag e n x € 1 m l n . ) 2018 2019 2020 2021 2022

Algemene reserve 33,0 34,9 37,1 39,9 41,8

Sol id i te i ts reserve 108,7 107,8 107,8 107,8 108,0

Over ige bestemmingsreserves 101,4 97,6 93,6 91,1 89,0

Totaal reserves 243,1 240,3 238,5 238,8 238,8

Voorzien ingen 56,4 57,1 57,6 58,1 58,3

Totaal reserves/voorzieningen 299,5 297,4 296,1 296,9 297,2

Raming in begro t ing 2018 -2021 282,1 283,6 283,9 283,7

Verschi l +17,4 +13,8 +12,2 +13,2

Ten opzichte van de begrot ing 2018 -2021 neemt de to ta le omvang van de reserves en voorzien ingen in

deze per iode toe. Di t heef t de vo lgende oorzaken:

( be d r ag e n x € 1 m l n . ) 2018 2019 2020 2021

Reserves:

Doorwerk ing jaar rekeningsaldo 2017 5 ,6 V 5 ,6 V 5 ,6 V 5 ,6 V

Ver loop begrot ingssald i 0 ,8 V 0 ,8 V 1 ,3 V 2 ,2 V

Inste l len reserve zwembaden 0 ,1 V 0 ,4 V 0 ,3 V 0 ,3 V

Inste l len reserve n ieuwbouw gemeentewerf 1 ,9 V 1 ,9 V 1 ,9 V 1 ,9 V

ProRap 2017: s tor t ing f lankerende middelen 0 ,4 V 0 ,4 V 0 ,4 V 0 ,4 0 ,4 V

ProRap 2017; s tor t ing s te lpost rente -afhankel i jkheid 0 ,2 V 0 ,2 V 0 ,2 V 0 ,2 V

ProRap 2017: Provis ie garants te l l ingen ONW en OW BZ 0,8 V 1 ,3 V 1 ,8 V 2 ,3 V

ProRap 2017: verkoop taakste l l ing vas tgoed 0 ,4 V 0 ,4 V 0 ,4 V 0 ,4 V

Soc iaa l Domein: per sa ldo nadeel 2017 1 ,9 N 1 ,9 N 1 ,9 N 1 ,9 N

224

Invoer ing Omgevingswet ; voorbere id ingskosten 1 ,0 N 3 ,5 N 3 ,5 N 3 ,5 N

Duurzaamheidsfonds; aanpass ing r i tme u i tgaven 2 ,7 V 1 ,8 V 0 ,9 V

Egal isat ie rente grondbanken; ver lag ing omslagrente 0 ,3 V 0 ,7 V 1 ,0 V

Bestedingsplannen 2017; over ige verschuivingen 0 ,8 V

Fr ic t iekosten 2017 n ie t t . l .v. reserve f inanc ië le so l id i te i t 0 ,8 V 0 ,8 V 0 ,8 V 0 ,8 V

MPG 2018; s tor t ing in a lgemene reserve 1 ,6 V 1 ,6 V

Ver loop dekk ing invester ingen Maatschappel i jk Nut 0 ,7 V 0 ,5 V 0 ,1 N 0 ,2 N

1e ac tua l isat ie 2018: u i tgaven t . l . v. Soc iaa l Domein 1 ,7 N 2 ,9 N 4 ,1 N 4 ,2 N

1e ac tua l isat ie 2018: d ig i ta l iser ing 1 ,3 V 1 ,9 V 1 ,2 V 0 ,5 V

Diverse k le ine mutat ies 0 ,6 V 0 ,9 V 0 ,7 N 0 ,1 N

Voorzien ingen:

Ui tgaven r io le r ing (b i js te l l ing kapi taa l las ten) 0 ,8 V 1 ,3 V 1 ,8 V 2 ,1 V

Verval len voorzien ing zwembaden 0 ,1 N 0 ,4 N 0 ,3 N 0 ,3 N

Wethouderpens ioenen (ext ra dotat ie) 0 ,2 V 0 ,3 V 0 ,4 V 0 ,5 V

Wachtgelden wethouders (ext ra s tor t ingen) 0 ,9 V 0 ,7 V 0 ,6 V 0 ,5 V

Vorming voorzien ing g ra f rechten ( jaarrekening 2017) 5 ,0 V 5 ,0 V 5 ,0 V 5 ,0 V

Grondexplo i ta t ie : doorwerk ing b i js te l l ing 2017 2 ,0 N 2 ,0 N 2 ,0 N 2 ,0 N

Diverse k le ine mutat ies 0 ,1 V 0 ,1 N 0 ,1 V

Totaal 17,4 V 13,8 V 12,2 V 13,2 V

Standen per reserve en voorziening 2017-2022

In tabel len 2 en 3 worden respect ieve l i jk per programma de s tanden van de reserves en voorzien ingen

aan het e ind van e lk jaar gepresenteerd.

Tabel 2 : Reserves ult imo dienstjaar

( be d r ag e n x € 1 . 0 0 0 ) 2017 2018 2019 2020 2021 2022

Economische & Ruimte l i jke Ontw.

Greenport 415 33 33 33 33 33

Bovenwi jkse voorzien ingen 1.786 1.617 2.879 3.167 3.669 3.944

Volkshuisvest ing 2.588 2.278 2.153 2.153 2.153 2.153

Vastgoed PO 350 0 0 0 0 0

Kosten Sta r ters len ingen 504 811 1.150 1.528 1.912 2.295

Kosten Bl i j vers len ingen 112 124 119 115 110 106

Centrumplannen 2.395 1.876 1.870 1.865 1.861 1.858

Egal isat ie vastgoed 2.056 2.056 1.756 556 335 335

Garant ie f inanc ier ing Aardwarmte 700 700 700 700 700 700

St imuler ingsreg. duurzame energ ie 203 250 0 0 0 0

FES pro jecten 76 76 76 76 76 76

Waterproblemat iek 1.093 988 1.084 1.274 1.474 1.674

Egal isat ie rente grondbanken 3.016 3.508 4.275 5.042 5.809 6.576

Fac i l i terende ontwikkel ing 1.530 974 991 556 29 - / - 435

Provis ie garants te l l ing 568 1.055 1.541 2.028 2.514 3.000

Omgevingswet 995 2.469 0 0 0 0

Totaal 18.387 18.815 18.627 19.093 20.675 22.315

Ondersteuning, Zorg & Part .

Werk en Inkomen 5.128 4.754 4.754 4.754 4.754 4.754

Soc iaa l Domein 17.549 10.557 9.530 8.547 7.564 6.581

Noodfonds huisvest ing p r imai r ond. 500 500 500 500 500 500

Totaal 23.177 15.811 14.784 13.801 12.818 11.835

225

( be d r ag e n x € 1 . 0 0 0 ) 2017 2018 2019 2020 2021 2022

Sterke Samenleving

Soc iaa l maatschappel i jke v is ie 502 384 384 384 384 384

Sportaccommodat ies 73 73 73 73 73 73

De W aterman 15 0 0 0 0 0

Fonds centrum voor de Kunsten 5 0 0 0 0 0

Zwembaden 1.201 74 324 608 893 1.177

Totaal 1.796 531 781 1.065 1.350 1.634


Rio ler ing 1.204 1.074 949 824 824 824

Egal isat ie beheerp lannen 230 0 0 0 0 0

Bruggen Hoogheemraadschap 73 0 0 0 0 0

Overdracht e igendom Prov. W egen 1.063 1.063 1.063 1.063 1.063 1.063

Beheerp lan W egen 855 576 292 0 0 0

Leefomgevingsfonds 3 .750 1.455 0 0 0 0

Duurzaamheidsfonds 3 .750 2.700 1.803 900 0 0

Kwal i te i ts impulsen p ro jecten 1.575 1.575 1.575 1.575 1.575 1.575

Regionale verkeerspro jecten 0 700 662 634 634 634

Totaal 12.500 9.143 6.344 4.996 4.096 4.096

Dienstverlening & Belast ingen

Afval 2.279 1.099 - / - 90 - / - 562 - / - 1 .138 - / - 1 .772

Totaal 2.279 1.099 - / - 90 - / - 562 - / - 1 .138 - / - 1 .772


F lankerende personele middelen 6.549 6.549 6.549 6.549 6.549 6.549

Garant ie loon ( fus ie) 265 229 193 157 128 103

Totaal 6.814 6.778 6.742 6.706 6.677 6.652


Algemene reserve 31.728 31.437 30.860 29.958 30.900 30.348

Algemene reserve – jaarsa ldo 8.560 1.553 4.057 7.109 9.035 11.411

Versterk ing f inanc ië le so l id i te i t 109.527 108.670 107.814 107.814 107.814 107.814

Nieuwbouw gemeentehuis 36.623 35.369 34.112 32.847 31.572 30.289

Nieuwbouw gemeentewerf 0 1.870 1.870 1.870 1.870 1.870

Dekk ing investe r ingen m -nut 3 .211 7.065 9.667 9.406 8.977 8.547

Dekk ing investe r ingen e -nut 5 .186 4.973 4.678 4.383 4.088 3.793

Totaal 194.835 190.937 193.058 193.387 194.256 194.072

Totaal Reserves 259.788 243.114 240.246 238.486 238.734 238.832

Tabel 3 : Voorzieningen ult imo d ienstjaar

( be d r ag e n x € 1 . 0 0 0 ) 2017 2018 2019 2020 2021 2022

Economische & Ruimte l i jke ontw.

Onderhoud Gebouwen 2.376 1.412 1.509 1.317 1.238 906

Grondexplo i ta t ie 31.408 29.614 29.620 29.716 30.022 30.328

Garant ie f inanc ier ing Aardwarmte 500 500 500 500 500 500

Totaal 34.284 31.526 31.629 31.533 31.760 31.734

Sterke Samenleving

Onderhoud scholen IHP 305 405 505 605 705 805

Totaal 305 405 505 605 705 805

226

( be d r ag e n x € 1 . 0 0 0 ) 2017 2018 2019 2020 2021 2022


Toekomst ige vervanging r io ler ing 450 900 1.100 1.200 1.200 1.200

Rio ler ing 9.956 10.182 10.606 10.948 11.143 11.260

Totaal 10.406 11.082 11.706 12.148 12.343 12.460

Dienstverlening & Belast ingen

Afkoopsommen begraafp laatsen 397 558 704 836 947 1.057

Graf rechten 5.064 5.064 5.064 5.064 5.064 5.064

Totaal 5 .461 5.622 5.768 5.900 6.011 6.121


Wethouderpens ioenen 6.405 6.407 6.418 6.409 6.374 6.331

Wachtgelden wethouders 715 1.263 1.098 989 909 851

Regel ing personeel IBOR 285 69 0 0 0 0

Totaal 7.405 7.739 7.516 7.398 7.283 7.182

Totaal Voorzieningen 57.861 56.374 57.124 57.584 58.102 58.302

Het geraamde negat ieve ver loop van de egal isat iereserve afva l wordt bet rokken b i j het W est landPro-

gramma.

2. Mutaties reserves 2019

In de navolgende tabel z i jn de ont t rekk ingen en s tor t ingen in de reserves per programma weergegeven.

Het gaat h ie rb i j om de to taa lbedragen per programma.

Tabel 4 : Totale reservemutaties per programma ( b ed r a ge n x € 1 . 0 0 0 )

Programma Stort ingen Ontt rekkingen

Economische en Ruimte l i jke Ontwikkel ing 4.004 4.888

Sterke samenleving 0 795

Ondersteuning , zorg en par t ic ipat ie 0 292

Fys ieke Leefomgeving 0 1.552

Dienstver len ing en Belast ingen 0 530

Programma Bestuur en Vei l igheid 0 8

Algemene dekk ingsmiddelen 7 .475 6.282

Totaal

Per saldo ont trokken

11.479

2.868

14.347

De stor t ingen en ont t rekk ingen bestaan u i t :

Stor t ing: Ont t rekk ing:

Ooste l i jke Randweg; s to r t ing in reserve Maatschappel i jk nut

(van reserve Bovenwi jkse voorzien ingen) 1.000 1.000

Ged. dekk ing invester ing verg roten rotonde Zweth laan 220

Kapi taa l las ten invester ingen Economisch of Maatschappel i jk nut 463

Herst ructu rer ing g lastu inbouw u i t Duurzaamheidsfonds 897

Dekk ing investe r ingen Leefbaarheidsfonds (van reserve

Leefomgeving naar reserve Maatschappel i jk nu t) 1 .455 1.455

Act ieprogramma Hu isves t ing t i jde l i jke arbeidsmigranten 125

Pro ject "Handhaving op de r io ler ing" 125

St imuler ing duurzame energ ie 250

Dekk ing beheerp lan W egenonderhoud 285

Fac i l i ta i re ontwikkel ing 113 96

Waterproblemat iek 288 192

227

Tar ie fsegal isat ie a fva ls to f fenhef f ing 1 .189

Voorbere id ing Omgevingswet 2 .469

Kosten f r ic t iebudget u i t reserve f inanc ië le so l id i te i t 856

Dekk ing investe r ing verbeteren verkeersvei l igheid Kasteelweg 600

Gedeel te l i jke dekk ing invester ing opt imal iseren f ie tspad Gante l De Baak 100

Nieuwbouw gemeentehuis ; rentetoevoeging en kapi taa l -

las ten / beschikbaarheidsvergoeding 404 1.661

Star ters - en b l i j vers len ingen; opbrengst annuï te i ten len ingen 736

Star ters - en b l i j vers len ingen; rente - en beheerskosten 401

Egal isat ie rente -ops lag grondbanken 767

Reserve garant ie loon ( fus ie) 36

Okidok i 6

Vr i j va l egal isat iereserve taakste l l ing vastgoed 300

Greenport Hort icampus huurgarant ie Lent i z 189

Invester ing N213 b i jdrage Elsenbosch t .b .v. koppel ing v.d . Bos

(van Algemene reserve naar reserve Maatschappel i jk n ut) 200 200

Invester ing aanleg parkeerp laats en onts lu i t ing Sonnehoeck

(van Algemene reserve naar reserve Maatschappel i jk nut) 115 115

Provis ie garants te l l ingen ONW / OW BZ 486

Stor t ing g rondcomplexen in reserve Bovenwi jkse voorzien ingen 2.582

Soc iaa l Domein: u i tgaven conform 1e ac tua l isat ies 1 .027

Bies iek le t te 38

Reserve Zwembaden; do tat ie en meer jar ig onderhoudsplan 285 35

Algemene reserve: Geothermie u i t W est land agenda I I 17

Algemene reserve: s to r t ing d ig i ta l iser ing 544

Algemene reserve: begrot ingssaldo 2.504

Totaal 11.479 14.347

3. Bestedingsplannen

Bi j het inr ichten van een meer gestrooml i jnde P&C -kalender is bepaald dat de bestedingsplannen n ie t

meer afzonder l i jk maar b i j de begrot ing vastgeste ld zu l len worden . Hie raan is invu l l ing gegeven door de

in de programma's gepresenteerde gespec i f iceerde mutat ies in de reserves en de voorzien ingen. Door

middel van de vasts te l l i ng van de begrot ing worden tegel i jk de reservemutat ies in 2019 door de Raad

vastgeste ld .

Op grond van de Nota Reserves en Voorzien ingen zouden reserves zonder vo l led ig bestedingsplan in

beginsel vr i j moeten va l len. In nagenoeg a l le geval len b l i jk t dat in de prakt i jk ongewenst . Daarom wordt

door middel van het raadsvoorste l to t vasts te l l ing van de begrot ing ook voor 2019 de Raad voorgeste ld

om voor een aanta l reserves de bepal ingen inzake de bestedingsplannen n ie t van toepass ing te verk l a-

ren. In de navolgende toe l icht ing wordt aangegeven welke reserves d i t bet ref t .

Bestedingsplannen 2019 -2022

Er z i jn enkele n ieuwe reserves en een n ieuwe voorzien ing ingeste ld ten opzichte van de besteding s-

p lannen zoals d ie door de Raad zi jn vastgeste ld op 7 november 2017. Het bet re f t de:

- Reserve zwembaden (raadsbes lu i t ProRap 2017)

- Voorzien ing gra f rechten (opgenomen in de Jaar rekening 2017 )

- Reserve n ieuwbouw gemeentewerf (opgenomen in de 1e actual isat ie 2018)

De reserve zwembaden i s gevormd a ls gevolg van h et voornemen om in 2021 het beheer en de explo i t a-

t ie van de accommodat ies De Hoge Bomen, Vreeloo, Maesemunde en de W est landhal aan te b esteden.

Eind 2020 e ind igt de verp l icht ing to t het g root onderhoud voor de gemeente. In verband h iermee i s de

onderhoudsvoorzien ing zwembaden u l t imo 2017 omgezet naar een bestemmingsreserve zwembaden.

De voorzien ing g raf rechten is in de Jaarrekening 2017 gevormd op g rond van de verp l icht ing d ie voor t -

v loe i t u i t de Vraag en Antwoordrubr iek van de commiss ie BBV, waaru i t b l i jk t dat voor de opbrengst van

228

de verkoop van graf rech ten een voorzien ig moeten worden ingeste ld . Via deze begrot ing 2019 wordt u

gevraagd om deze voorz ien ing ook formeel in te s te l len.

Gemeenten hebben aanvul lende vragen geste ld over d i t onderwerp. Moge l i jk za l d ie beantwoord ing weer

n ieuwe inzichten geven over de verwerk ing van deze voorzien ing .

In de 1e actual isat ie 2018 is voorgeste ld om een reserve n ieuwbouw gemeentewerf te vormen voor een

gedeel te l i jke dekk ing van de even tuele bouw van een centra le gemeentewerf inc lus ie f mi l ieust raat . Via

deze begrot ing 2019 wordt u gevraagd om deze reserve ook formeel in te s te l len.

De bestemmingsreserves Economische ontwikke l ingen en Actual iseren bestemmingsplannen en de voo r -

zien ingen Groo t onderhoud zwembaden en St icht ing Korenmolen zi jn b i j raadsbes lu i t inzake de jaarr e-

kening 2017 opgeheven.

Hierna vo lgt een to taa loverzicht met daar in de s tatus van de reserves.

Compleet

Vastgoed Afva l (m.b. t . masterp lan d ig i ta l iser ing)

Vers terk ing f inanc ië le so l id i te i t FES pro jecten

Kosten s tar te rs len ingen Kosten b l i j vers len ingen

Fonds Centrum voor de Kunsten Garant ie lonen ( fus ie)

Omgevingswet Dekk ing investe r ingen m-nut

Pro ject Ruimte voor de g lastu inbouw Dekk ing investe r ingen e -nut

St imuler ingsregel ing Duurzame energ ie Greenport

Zwembaden Wegen

Egal isat ie beheerp lannen Nieuwbouw gemeentehuis

Bruggen Hoogheemraadschap Del f land Soc iaa l maatschappel i jke v is ie

Spor taccommodat ies De W aterman

Duurzaamheidsfonds Leefomgevingsfonds

Uitgezonderde reserves (open -e inde regel ing of gesloten ci rcuit )

Egal isat ie taakste l l ing vastgoed Egal isat iereserve rente grondbanken

Werk en Inkomen Sociaa l Domein

Fac i l i ta i re ontwikkel ing Afva l

Uitgezonderde reserves (onvoldoende onderbouwd bestedingsplan)

Bovenwi jkse voorzien ingen F lankerende personele middelen

Centrumplannen Overdracht e igendom provinc ia le wegen

Volkshuisvest ing Waterproblemat iek

Gar. reg. en r is ico c luster f inanc ier ing aardwarmte Regionale verkeerspro jecten

Rio ler ing Kwal i te i ts impulsen p ro jecten

Provis ie garants te l l ing Noodfonds huisvest ing p r imai r onderwi js

Nieuwbouw gemeentewerf

Toel icht ing

Compleet

Dit ge ldt voor de reserves met een vo ldoende onderbouwd bestedingsplan. De h ie ru i t voor tv loe iende

mutat ies z i jn opgenomen in de begrot ing .

Vers terk ing f inanc ië le so l id i te i t

Er is voor deze reserve geen bestedingsplan noodzakel i jk . De reserve is gevormd u i t de verkoopo p-

brengsten van de deelneming W est land Energ ieservices en van de CAIW . De reserve is gevormd om

rente te genereren ten behoeve van de explo i ta t ie . Hiermee wordt de f inanc ië le so l id i te i t vers terk t en

wordt he t wegval lende d iv idend u i t de deelneming gecompenseerd. Deze reserve d ient derhalve in b e-

g insel in s tand te worden gehouden.

229

In de jaren 2018/2019 wordt een bedrag van € 1 ,7 mln. ont t rokken voor f r ic t iekosten met betrekk ing to t

de organisat ieontwikkel ing.

Uitgezonderde reserves (open -e inde of ges loten systeem)

Hieronder va l len de reserves d ie s amenhangen met een open-e inde-regel ing of a ls een ges loten sys-

teem worden beschouwd. De laats tgenoemde categor ie betref t reserves waarvoor door de Raad i s b e-

paald dat de werkel i jke overschot ten of tekor ten in de explo i ta t ie van een bepaald jaar d i rect ver r ekend

worden met de betref fende reserve, ongeacht de in de begrot ing h iervoor opgenomen raming.

Uitgezonderde reserves (onvoldoende onderbouwd bestedingsplan)

Hieronder is een aanta l reserves opgenomen zonder een vo ldoende onderbouwd bestedingsplan . Bi j

deze reserves geldt dat op grond van de in de Nota Reserves en Voorzien ingen opgenomen bele idsr e-

gels deze reserves formeel zouden moeten verva l len. Gezien de aard van de reserves is dat ongewenst

en er wordt voorgeste ld om de reserves te handhaven.

Er z i jn u i ts lu i tend mutat ies geraamd in de begrot ing voor zover d ie voor tv loe ien u i t eerdere raadsbes lu i -

ten met een doorwerk ing naar 2019 (en verder ) . Eventuele n ieuwe mutat ies zu l len te a l len t i jde voor het

e inde van het vers lag jaar aan de Raad worden voorgelegd .

Het betref t de bestedingsplannen van de reserves:

1 . Bovenwi jkse voorzien ingen: mutat ies v inden p laa ts op bas is van het jaar l i jkse MPG

2. Volkshuisvest ing: naas t de geoormerkte bedragen vindt ve rdere invu l l ing p laats op bas is van de

ontwikkel ing op de woningmarkt

3 . Centrumplannen: De reserve is gevormd voor he t rea l iseren van cent rumplannen

4. F lankerende personele middelen: opgebouwd u i t in het ver leden n ie t bestede organisat ie -

budget ten in a fwacht ing van duide l i jkheid over de gewenste ontwikkel ing van de organisat ie . Nu

d ie ontwikkel r icht ing helder is , wordt de reserve ingezet a ls dekk ing voor de verdere p rofess ional i -

ser ing van de organisat ie , zowel kwant i ta t ie f a ls kwal i ta t ie f . Het gaat daarb i j o .a . om organisat i e -

brede ontwikkel t ra jecten zoals Lef Loont , ind iv iduele ontwikkel ing van medewerkers , een e igent i j ds

HR-bele id , t ra ineeships et cetera.

5 . Garant ie regel ing en r is ico c luster f inanc ier ing aar dwarmte: In de raadsvergader ing van 15 ju l i 2014

is bes loten het co l lege te mandateren om – op voors te l van de Stuurgroep van de W est land Age n-

da – u i tgaven te doen overeenkomst ig het doel van de bestemmingsreserve. Het co l lege leg t h ie r -

over verantwoord ing af b i j het eers tvo lgende rapportagemoment .

6 . Rio ler ing: de beschikbare gelden in de reserve z i jn onts taan u i t ontvangen u i tker ingen van het

Ri jk . Naast de reeds in de begrot ing opgenomen bedragen kunnen p ro jec ten zoals b i j voorbeeld

“Handhaving op de r io ler ing” , d ie n ie t kunnen worden gedekt u i t de voorz ien ing r io ler ing, u i t deze

reserve worden ont t rokken.

7. Waterproblemat iek: De invul l ing van de besteding is gebaseerd op het Waterp lan W est land. Di t

bet ref t een meer jar ig p lan waarb i j de las ten afhankel i jk van het tempo van de ru imte l i jke ontwikk e-

l ingen kunnen verschuiven tussen de verschi l lende jaarschi jven .

8. Overdracht e igendom provinc ia le wegen: van de provinc ie z i jn ge lden verkregen voor de overg e-

dragen N465, de Zwartendi jk .

9 . Kwal i te i ts impulsen p ro jecten: Op b as is van convenant a fspraken W est landse Zoom resteer t nog

een reserve voor kosten voor o .a. kwal i ta t ieve impulsen en kosten voor het rea l iseren van

groen/b lauwe verb ind ingen tussen de deelpro jecten .

10. Regionale verkeerspro jecten: gevormd u i t de verva l len inw onersbi jdrage aan de Metropool Regio

Den Haag Haaglanden (MRDH) t .b .v. het mobi l i te i ts fonds in 2018 o m nie t -subs id iabele pro jecten te

kunnen rea l iseren. Hierb i j gaat het voora l om verkeersvei l igheids -p ro jecten, f ie tsvoorzien ingen,

Openbaar Vervoer onderzoeken, s tud ie en b i jdragen voor samenwerk ing .

11. Noodfonds huisvest ing p r imai r onderwi js : noodfonds waarop schoolbestu ren b i j schr i jnende s i tu a -

t ies ten behoeve van het onderhoud van de huisvest ing een beroep op kunnen doen.

12. Nieuwbouw gemeentewerf ; gedeel te l i jke dekk ing van de even tuele bouw van een centra le gemeen-

tewerf inc lus ie f mi l ieust raat .

230

13. Provis ie garants te l l ing : d i t is de zogenaamde “safe harbour premie” in verband met s taatssteunr e-

gels , d ie gemeente in rekening brengt b i j de garants te l l ing voor len ingen d ie door ONW en OBW Z

worden ges loten .

Voorzien ingen

Voor voorzien ingen geld t een ander reg ime dan voor reserves: de Raad gaat over vorming van en to e-

voeging aan voorzien ingen, bestedingen zi jn de bevoegdheid van het Col lege.

4. Gevraagde besluitvorming resumerend

In het raadsvoorste l to t vasts te l l ing van de begrot ing za l ten aanzien van de reserves en voorzien ingen

de vo lgende spec i f ieke bes lu i tvorming worden gevraagd van uw Raad:

1 . Het vasts te l len van de bestedingsplannen reserves zoals d ie ten gronds lag l iggen aan de reserve-

mutat ies in 2019.

2 . Het n ie t van toepass ing verk laren van de regels ten aanzien van de bestedingsplannen voor rese r-

ves waarvan een onvoldoende onderbouwd bestedingsplan aanwezig is .

3 . Het ins te l len van de reserve n ieuwbouw gemeentewerf en de voorzien ing graf rechten

231

Vastgeste ld door de gemeenteraad van de gemeente W est land

in de openbare vergader ing van 6 november 2018

, voorzi t ter

, gr i f f ier

1. INLEIDING 3 2. FINANCIËLE POSITIE 7 3. DE … · 2018. 9. 24. · 10 structureel onderdeel was....

Documents

Transcript of 1. INLEIDING 3 2. FINANCIËLE POSITIE 7 3. DE … · 2018. 9. 24. · 10 structureel onderdeel was....