KOUDE OORLOG & DEKOLONISATIE IN AZIË

1.3 Koude oorlog

1949

1949: Twee gebeurtenissen met grote gevolgen

Geslaagde Russische kernproef: SU beschikt (na VS) ook over atoomwapens

Mao Zedong grijpt de macht in China: nationalistische regering vlucht naar Taiwan, communistische Volksrepubliek China wordt uitgeroepen

gevolgen

Paniek in de VS – ‘red scare’, McCarthyism

regering-Truman onder druk – ‘soft on communism’

Angst voor domino-effect: verspreiding van communisme in Azie

Korea oorlog (1950-1953)

1945 Einde WO2, Japan verslagen. Korea verdeeld door VS en SU op de 38e breedtegraad: zuiden vrije verkiezingen, noorden communistisch.

1950 Noord-Korea valt Zuiden binnen met steun van

China, Zuid-Korea krijgt steun van de VN => leger o.l.v. VS drijft Chinese troepen terug.

1953 Enorme verliezen aan beide kanten, oorlog eindigt onbeslist => Oorspronkelijke situatie hersteld.

gevolgen

Oorlogsangst in het Westen Vijandbeeld van 1 communistisch blok

(SU/China) Wijziging buitenlands beleid VS:

Containment-politiek moet wereldwijd worden toegepast

Defensiebudget VS verdrievoudigd om ‘Soviet-(world) design’ te voorkomen

Ontwikkeling van kernwapen versterkt wapenwedloop tussen de VS en SU

1.4 Dekolonisatie in Azië

Dekolonisatie

[def.] proces waarbij kolonies in Afrika en Azië zelfstandig worden van het Europese moederland, in de periode na de Tweede Wereldoorlog

verband met Koude Oorlog: zowel VS als SU en China proberen nieuwe staten in hun invloedssfeer te brengen d.m.v. economische, politieke en militaire steun aan marionetten-regeringen

Koloniën in Azië voor de oorlog: Brits-Indië, Birma en Maleisië, Frans Indo-China en Nederlands-Indië

Vooroorlogse situatie

Tijdens en na de oorlog

Japanse bezetting van Zuidoost-Azië (1942-1945): nationalisme onder inheemse bevolking groeit uit tot krachtige beweging

Japan capituleert (augustus 1945): ontstaan machtsvacuum

Nationalisten in Vietnam en Indonesië roepen de onafhankelijkheid uit

Engeland verleent onafhankelijkheid aan India (1947), Birma (1948) en Maleisie (1957)

Nederland erkent onafhankelijkheid van Indonesië onder druk van de VS (1949)

Hoewel de VS fel tegenstander is van koloniale overheersing, steunen ze de Franse strijd om het behoud van Indochina - vanwege de ideologische achtergrond van de onafhankelijkheidsbeweging in Vietnam…

… en Indochina?