1

& milieu Wat zijn de gevolgen voor de maatschappij?

Ilse de Leeuw 4E

2

Inhoudsopgave

1. voorwoord…………………………………………………………………………………………(blz. 3) 2. Algemeen…………………………………………………………………………………………..(blz. 4)

3. Vormen van vervoer…………………………………………………………………………..(blz. 4)

4. Kenmerken en de gevolgen van de huidige vervoersmiddelen voor de Maatschappij………………………….………………………………………...................(blz. 5 t/m 8)

5. Huidige ontwikkeling en de nabij toekomst in de maatschappij……….....(blz. 9 t/m 17) 6. Nawoord………………………………………………………………………………………………(blz. 18) 7. Bronvermelding…………………………………………………………………………………….(blz. 19)

3

1. Voorwoord De mobiliteit heeft veel invloed op het leven van de mensen en het milieu. Er zijn vele vormen van mobiliteit, zoals scheepvaart, luchtvaart, auto, (elektrische) fiets, trein, bus, metro, brommer, scooter en vrachtauto. Dit werkstuk gaat over de huidige stand van zaken van de vervoersmiddelen, de ontwikkelingen die nu al gaande zijn en de verwachtingen voor de toekomst. Dit werkstuk gaat over de voor- en nadelen van de huidige vervoersmiddelen en de verandering die noodzakelijk zijn om in de toekomst een leefbare omgeving te houden voor mens en dier.

4

2. Algemeen Door de toenemende welvaart krijgen de mensen meer koopkracht. Daardoor gaan ze meer reizen en op vakantie. Wereldwijd gaan er steeds meer mensen in de stad wonen en werken. Er is een grote toename van verstedelijking. Daardoor ontstaat er meer verontreiniging op een klein oppervlak (smog). Dit heeft grote invloed op de leefbaarheid en gezondheid in stedelijke gebieden. Daarnaast nemen auto's, brommers en fietsen een groot ruimte gebruik in. Waar laat je deze vervoersmiddelen in de stad? Dat zorgt voor parkeeroverlast in de wijken en fietsen op straat bij stations en in de centra. De huidige vervoersmiddelen maken vooral gebruik van fossiele brandstoffen zoals: Benzine, kerosine en diesel. Daardoor veel verontreinigingen. Dat is slecht voor de gezondheid van mensen. Tevens heeft de uitstoot van uitlaatgassen gevolgen voor de opwarming van de aarde (co²). Daardoor smelten de poolkappen, met als gevolg stijging van de zeespiegel. Door het stijgen van de zeespiegel lopen gebieden onderwater. Mensen gaan daardoor op de vlucht. Dit veroorzaakt de steeds groter wordende vluchtelingenproblematiek. Dit kan ook voor Nederland gevolgen hebben, omdat Nederland voor een groot deel onder de zeespiegel ligt. De dijken die ons beschermen zullen verhoogd moeten worden, om te voorkomen dat Nederland onder water loopt. Ook eeuwenoud gletsjerijs smelt van bergtoppen daardoor overstromen rivieren.

3. Vormen van vervoer Er zijn verschillende vormen van vervoer (mobiliteit) Zoals: scheep- en luchtvaart, auto's, motor, brommer, scooters en fietsen. Je hebt openbaar vervoer, dat valt ook onder mobiliteit. Vervoersmiddelen die in het openbaar vervoer voorkomen zijn: De bus zowel de streek als de stadsbus, (snel)tram, trein en metro.

5

4. De Kernmerken en de gevolgen van de huidige vervoersmiddelen voor de maatschappij 4.1 Scheepvaart De boot is niet zo'n milieuvriendelijk vervoersmiddel zoals je ziet op het plaatje. Als je met de boot naar het werk in plaats van met de auto, dan hebt je geen file! Maar ja, de boot kan helaas

niet overal komen. Je denkt vast alleen gelijk aan containerschepen, maar wat dacht je van zo'n leuke vakantie op een cruise. Al die passagiers en hun spullen kosten veel brandstof, dus veel milieuvervuiling. Maar dat geldt ook voor een vliegtuig. Zie gins komt de stoomboot uit Spanje weer aan. Uhh

is dat wel zo milieuvriendelijk al die boten? Nee, eigenlijk niet. Beter kan "de Sint" gewoon in Nederland blijven. Of hij moet met een milieuvriendelijkere boot komen. 4.2 Luchtvaart De vliegtuigen maken veel lawaai en zorgen voor veel luchtvervuiling. De brandstof van de vliegtuigen is Kerosine. Vliegtuigen veroorzaken daardoor veel CO2 en fijnstof. Ook nemen vliegvelden veel ruimte in beslag. Dat heeft grote gevolgen voor de inrichting van het land. Zo kunnen er minder woningen gebouwd worden. Je mag vanwege het lawaai niet dicht bij een vliegveld woen. De overheid heeft regels gemaakt om de overlast te verminderen. Lawaai is namelijk slecht voor de gezondheid. Je kan last krijgen van stress en vermoeidheid. De noodzakelijke uitbreiding van vliegveld Lelystad heeft grote gevolgen voor de directe omgeving en de mensen in Oost-Nederland. Omdat het luchtruim naar Schiphol vol is. Zullen de vliegtuigen die opstijgen van en landen op vliegveld Lelystad gebruik moeten maken van de lagere luchtlagen en daardoor slechts op enkele kilometers hoogte vliegen over Oost-Nederland. Laag vliegende vliegtuigen veroorzaken grotere overlast. In Oost-Nederland ligt de Veluwe, een voor Nederland belangrijk toeristisch gebied. Daardoor veel werkgelegenheid en inkomst die werken in het gebied. Dit gebied wordt minder aantrekkelijk door de geluidsoverlast van vliegtuigen. Dit is slecht voor de werkgelegenheid en de inkomsten, de verwachting is dat mensen wegblijven uit dit gebied. Ook is het slecht voor het leefgebied van mens en dier. De geluidsoverlast zal stress veroorzaken bij mens en dier. Als vliegtuigen neerstorten heeft dat grote maatschappelijke gevolgen, zoals de Bijlmerramp en de MH17. De gevolgen van de Bijlmerramp zijn zelfs 25 jaar later nog merkbaar.

6

4.3 Auto Auto's veroorzaken veel CO2, fijnstof en luchtvervuiling. Ook maken zijn veel lawaai en zorgen ze voor congestie. Kortom zij veroorzaken veel overlast in steden en zijn slecht voor de volksgezondheid. In sommige steden is het zelfs al verboden om met de oude milieuvervuilende auto’s in de stad te komen, zoals in Utrecht. Een regel die in veel Duitse steden allang van kracht is. Als je in de binnenstad wilt komen, moet je daar voor een vignet aanschaffen. Dat vignet krijg je alleen als de auto voldoet aan bepaalde eisen. Als veel mensen tegelijkertijd onderweg gaan naar de stad, bijvoorbeeld voor werk, is de kans op files groot, waardoor de bereikbaarheid ook weer minder wordt. Daardoor moeten er meer wegen verbreed worden en dat zorgt er weer voor dat er bomen gekapt moeten worden zoals bijvoorbeeld de verbreding van de A27 bij Amelisweerd,

Protest tegen de verbreding van de A27.

“De bomen moeten blijven”.

Steden moeten steeds meer uitbreiden om aan vraag naar woningen te kunnen voldoen. Daardoor doorsnijden bestaande snelwegen aan de rand van de stad, de steden na uitbreiding. Door de geluidoverlast en fijnstof kan er niet vlak bij snelwegen gebouwd worden. Daardoor is er geen mogelijkheid tot woningbouw of kan een snelweg niet worden aangelegd of afgemaakt, zoals bijvoorbeeld de ruit om Eindhoven. Doordat mensen op bepaalde momenten vanuit groeikernen op weg zijn naar de stad, bijvoorbeeld vanwege werk (forensen verkeer), ontstaat er congestie. Congestie (Files) heeft grote financiële gevolgen voor de economie door minder goede bereikbaarheid van economisch belangrijke gebieden. Ook veroorzaakt langzaam rijdend, stilstaand en optrekkend verkeer extra luchtverontreiniging rondom en in de stedelijke gebieden.

7

4.4 Trein Met de trein kunnen veel mensen tegelijkertijd vervoerd worden. De trein is milieuvriendelijker dan een vrachtwagen. Treinverkeer in en tussen grote steden is optimaal vervoer. Dit komt door de goede vormen van voor- en na-verkeer. Zoals de Randstadrail. De randstadrail is een hoogfrequente treinverbinding tussen de steden Rotterdam en Den Haag. Vervoer per spoor wordt steeds milieuvriendelijker. 4.5 Bus de bus is een milieuvervuilend vervoersmiddel. Het maakt ook nog eens veel lawaai. 4.6 Metro De metro is een goed en optimaal functionerend systeem. Er zijn weinig problemen met de metro. 4.7 Brommer De brommer is zwaar milieuvervuilend. Het geeft veel stank- en geluidoverlast overlast. Als een brommer langs je rijd, merk je gelijk dat de uitlaatgassen op je luchtwegen slaan. De geur die de brommer uitstoot ruiken de tientallen fietsers na jou ook nog. Als brommerrijder heb jij er misschien niet zoveel last van, maar de mensen om jou heen wel. Kortom het is een stinkend en slecht vervoersmiddel voor de maatschappij.

8

4.8 Scooter Electrische scooters zijn milieuvriendelijk. Maar als de scooter op brandstof werkt, heeft dat dezelfde effecten als de brommer 4.9 Vrachtauto Vrachtauto’s zijn net als brommers zwaar milieuvervuilend. 4.10 Fiets En als laatste de fiets. Er zijn te veel fietsen in de binnenstad. Het is trouwens wel milieuvriendelijk. Veel fietsen in het verkeer zorgen op een andere manier voor overlast. Vooral fietsen die overal gestald worden staan maar ook overvolle fietspaden en wegen zorgen voor onveilige situaties. Je hebt ook nog de elektrische fiets. Die is nog niet altijd zo milieuvriendelijk. Dat komt vanwege de bron waar de stroom vandaan komt voor het opladen van de accu. Door meer te fietsen en minder autorijden is dat toch beter voor milieu en maatschappij.

9

5. Huidige ontwikkelingen en de nabije toekomst en de gevolgen maatschappij

5.1 Auto Omdat veel binnensteden niet gebouwd zijn voor de auto, met name de historische steden hebben veel gemeente P&R-terreinen en garages aangelegd. Daar kun je goedkoop parkeren aan de rand van de stad. Om daarna met de bus of tram naar de stad te gaan (zoals in ’s-Hertogenbosch) of in het openbaar vervoersgebied van de stad te reizen (zoals in Amsterdam en Utrecht). In Maastricht is de A2 ondergronds opnieuw aangelegd. Dit zorgt ervoor dat de stad niet meer wordt doorsneden wordt. Je hebt dan geen geluidsoverlast meer en de hoeveelheid verontreiniging voor de directe omgeving is daardoor sterkt verminderd. Eenzelfde ontwikkeling is de Leidsche-Rijntunnel (A2 door Utrecht).

10

5.2 Zelfrijdende auto

Op den duur zullen wij zelf geen auto meer rijden, door gps en routenavigatie bestuurt de auto zichzelf en rijdt de auto zelf naar zijn bestemming. Dat heeft zo zijn voordelen. Je kan op weg naar je werk of een andere bestemming, bijvoorbeeld lekker een boekje lezen. Het heeft niet alleen voordelen voor jezelf, maar ook voor het weggebruik en het milieu. De zelfrijdende auto heeft sensoren die zien communiceren en analyseren met de omgeving auto.

Door die sensoren in de auto zorgt hij voor een goede afstand, de weg wordt efficiënter gebruikt. Daardoor heb je ook geen last van files door plotseling remmende auto’s. Als er een goede doorstroming in het verkeer is zijn er minder wegen nodig en worden er minder bomen gekapt. Het is ook nog een goed voor de economie. Je hebt meer tijd voor het werk of andere zaken, omdat je minder lang onderweg bent. Als we nog verder kijken in de toekomst hebben we straks niet meer een eigen auto. Dan roep je een auto op en dan komt hij jou ophalen, om je naar jouw bestemming te brengen. Ook heb je minder auto’s nodig of kunnen meer mensen van een auto gebruik maken. Daardoor minder grondstof- en energiegebruik voor het produceren van auto’s. Je hebt daardoor minder parkeerplekken nodig en zie je minder auto’s in de straat. Daardoor kun je de straat beter en mensvriendelijker inrichten.

Dit is een zelfrijdende auto

11

5.3 Elektrische auto’s Fabrikanten gaan steeds meer over op het produceren van alleen maar elektrische auto’s. Over enkele jaren rijden we alleen nog maar in elektrische auto. Dit betekent weinig geluidhinder en een schonere omgeving. De auto’s worden in de toekomst mogelijk ook op een andere manier opgeladen, namelijk door inductielussen in de weg. De accu’s worden niet alleen opgeladen, maar ook ontladen. Deze energie wordt gebruikt voor de stroom van de woningen, op het moment dat de zon niet schijnt en er onvoldoende windenergie is. Eerste ontwikkelingen zijn er van al zichtbaar, project Lombox in Utrecht. De Utrechtse wijk Lombok, had in 2015 de wereldprimeur met de eerste “Vehicle-to-grid” laadpaal. Dat is een laadpaal die alle elektrische auto’s van stroom kan voorzien. Het opladen van een elektrische auto gebeurt met zonne-energie. De stroom voor de laadpalen komt van zonnepanelen op gebouwen en huizen uit de omliggende omgeving, op de daken in de wijk liggen namelijk al veel zonnepanelen. De laadpalen kunnen de accu van de auto op- en ontladen. Daardoor kan de auto als energieopslag gebruikt worden. Op het moment dat de zon niet schijnt, kunnen de bewoners hun huis toch van groene stroom voorzien. Door het slim gebruiken van de zonne-energie vergroot je het (financieel) rendement van de zonnepanelen en de elektrische auto. Door de vraag en aanbod slim op elkaar af te stemmen zijn er geen grote investeringen in het elektriciteitsnet nodig. Als het beleid niet wijzigt, zijn er op den duur dikkere stroomkabels nodig. Dit komt doordat we straks na thuiskomst massaal onze elektrische auto gaan opladen. Dit systeem zorgt ook voor extra werkgelegenheid in Nederland, dit verwacht de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Dit allemaal dankzij de elektrische auto. Door dit unieke project is het aantrekkelijk voor internationale bedrijven om zich hier in Nederland te vestigen.

12

De overheid probeert de congestie te verminderen. Congestie heeft invloed op de bereikbaarheid en de economie. Congestie kost geld, tijd en verhoogt de werkdruk, omdat je minder tijd hebt om je werk te doen en dit veroorzaakt stress. Door het uitbreiden van snelwegen en het verbeteren van het openbaar vervoer proberen ze de congestie te verminderen. Een voorbeeld van een verbetering in het openbaar vervoer is De Randstadrail. 5.4 Vrachtwagen De eerste elektrische worden reeds gebruikt voor de bevoorrading in binnensteden. Alleen de actieradius is nog beperkt.

Heineken gebruikt elektrische vrachtwagens voor bevoorrading in binnensteden.

13

5.5 Trein Doordat de elektriciteit voor het laten rijden van de treinen wordt opgewekt door zonnepanelen op daken van stations, onder andere de stations van Rotterdam Centraal, Utrecht Centraal en Den Haag Centraal. Ook gaan de spoorwegen windenergie van windparken in zee afnemen. Deze windparken worden op dit moment aangelegd. De Prorail heeft onlangs een contract afgesloten met een energieleverancier. Daardoor wordt de trein helemaal milieuvriendelijk. Een andere voordeel van personentreinen is dat het lawaai ervan door de mens als minder storend ervaren wordt dan autoverkeer. De treinen maken een ander lawaai.

Het iconische dak van Rotterdam Centraal. Hierboven zijn de zonnepanelen goed zichtbaar op het dak.

14

5.6 De toekomst van de bus De bussen die nu nog op dieselbrandstof of gas rijden, zullen steeds meer vervangen gaan worden door elektrische bussen. Ze maken minder lawaai en zijn goed voor het milieu. Net als bij de trein zal de energie voor bussen energie neutraal worden opgewekt. Een andere ontwikkeling die steeds verder opgang zal komen, is dat in bepaalde gebieden speciale busbanen worden aangelegd. Waardoor mensen snel naar hun bestemming vervoerd kunnen worden. Deze bussen zullen volledig geautomatiseerd worden en daardoor rijden ze zonder chauffeur. 5.7 Metro, tram en sneltram Deze varianten zijn al milieuvriendelijke middelen van openbaar vervoer. De verbetering die hier nog te halen valt is dat de stroom die nodig is om de vervoersmiddelen te laten rijden, milieuvriendelijk zal worden opgewekt.

Een tram van Randstadrail

15

5.8 Elektrische fiets en speed-padelec De elektrische zal steeds meer gebruikt gaan worden naast de gewone fiets. Tot voorkort werd deze vooral gebruikt door senioren. Maar tegenwoordig ook door mensen van middelbare leeftijd en jongeren. Met name voor de afstanden die net te groot zijn om af te leggen met de gewone fiets. Voorheen gebruikte men hiervoor de auto, brommer of scooter. De fiets is nog niet altijd zo milieuvriendelijk. Dat komt vanwege de bron waar de stroom vandaan komt voor het opladen van de accu. Door meer te fietsen en minder autorijden is dat beter voor maatschappij en milieu. Voor verkorte afstanden woon-werk verkeer (3-40 km) worden op een speed- pedelec snel afgelegd. Op de speed- pedelec kan een mens door menselijke kracht snelheden van 50 km halen. Daardoor is de mens sneller in de stad of op zijn werk dan met de auto of het openbaar vervoer. Maatschappelijk ontstaat nu de vraag: Waar mag je met deze fiets rijden op het fietspad of op de openbare weg. Door het grote verschil in snelheid tussen een gewone fiets en de speed-pedelec neemt de onveiligheid toe, daardoor ontstaan er meer ernstige- en dodelijke ongelukken.

Aan deze eisen kunt u een speed-padelec herkennen. Ook heb je voor de speed-padelec een bromfietsrijbewijs en een WA verzekering hebben.

16

Nadeel van het grote gebruik van de fiets, elektrische fiets en speed padelec, is het stallen van al dit soort fietsen op hun plaats van bestemming. De straten vooral in de binnensteden staan nu al vol. Daar is al een oplossing voor. Er worden grote ondergrondse fietsenstallingen gemaakt. Vaak zijn deze gratis om het gebruik van de fiets te stimuleren en het autogebruik te ontmoedigen, zoals de fietsenstallingen in het centrum van Den Bosch.

Het huidige Utrecht Centraal.

Hiernaast en hieronder zie je het resultaat van de ondergrondse fietsenstalling en het plein erboven. De verwachting is dat de stalling in 2018 klaar is.

17

5.9 Brommer en scooter

In de toekomst zullen de brommer en de scooter waarschijnlijk nauwelijks nog bestaan. Het is mogelijk dat de elektrische variant enigszins wel nog bestaat. Dat komt door de opkomst van de elektrische fiets en de speed padelec. Ook zijn er steden die het gebruik van de brommer en scooter gaan verbieden. Niet alleen de geluidsoverlast en milieu, maar ook het plaats gebruik die deze vervoersmiddelen innemen speelt hierbij een rol in. 5.10 Scheepvaart Rondvaartboten en pleziervaarttuigen zijn inmiddels al in elektrische uitvoering beschikbaar. Voor het vervoer van vracht en personen per schip, zal het nog enige tijd duren voordat er een goede milieuvriendelijk variant bestaat.

Een elektrische boot, die er nog niet is. Die wel in de toekomst zou bestaan.

Rechts zie je een milieuvervuilende boot.

18

6. Nawoord De fossiele brandstoffen zoals: diesel, kerosine worden vervangen door duurzame opgewekte energie vormen zoals elektriciteit opgewekt door zonnepanelen, windmolens en biobrandstoffen. Doordat de verbrandingsmotoren vervangen worden door elektrische motoren wordt de geluidsproductie door vervoersmiddelen met name bij auto, vrachtauto, bus, motoren en scooters sterkt verminderd. Door het efficiënter gebruik van vervoersmiddelen en infrastructuur, zoals wegen en spoorwegen zijn er minder wegverbredingen nodig. Door snelwegen ondergronds te maken verbetert ook de woonomgeving zijn grotere dichtheden mogelijk. Uiteindelijk wordt door ontwikkelingen in de techniek de milieubelasting voor dier en mens verminderd. Ook al groeit de wereldbevolking. Na enige tijd van onderzoek, kan ik nu ook mijn menig geven over mobiliteit en milieu. Door de komst van groene energie is het milieu beter geworden. Ik denk dat we in de toekomst niet meer eens weten wat fossiele brandstoffen zijn. Ik hoop doordat wij nu langzamerhand zonder fossiele brandstoffen gaan leven en het milieu beter maken. Over enige tijd is de elektrische fiets een rage, maar door de komst van zelfrijdende auto, zal de elektrische fiets minder snel gebruikt worden. Zelfrijdende auto’s zorgen voor minder files en je hebt tijd om in de auto de nodige zaken te doen. Daardoor houden we meer tijd over voor leukere dingen. Dat heeft positieve effecten voor de samenleving. Door de ontwikkelingen in de zelfrijdende auto, zijn er straks ook zelfrijdende vrachtwagens. Dit is fijn voor het bedrijf. Zo kan de vrachtwagenchauffeur onderweg naar zijn bestemming de administratie doen. Dit heeft waarschijnlijk wel nadelen voor de werkgelegenheid, omdat we meerdere dingen onderweg kunnen doen, zijn er minder banen nodig. Ik ben benieuwd over hoe het openbaar vervoer zich gaat ontwikkelen. Het kan zijn doordat het openbaar vervoer beter en luxer wordt, we misschien meer met het openbaar vervoer gaan reizen dan met de auto. Ik denk dat er een ander soort openbaar vervoer komt dan de bus en de trein. De komst van zelfrijdende auto’s heeft hier mee te maken. Als de auto ons thuis op zal halen, zouden we misschien een autochipkaart krijgen. Een gelijkenis aan de ov-chipkaar we checken in bij het beginpunt en checken uit bij onze eindbestemming. De tram voor in de binnenstad blijf in de toekomst wel bestaan. Ik hoop dat de fiets blijft bestaan, omdat het een vervoermiddel is waarmee je jezelf makkelijk kan verplaatsen. Door de verbeteringen in de mobiliteit zal een beter een mooier milieu ontstaat voor ons en de mensen die na ons komen. Ik ben benieuwd hoe ver de techniek ons gaat brengen in de mobiliteit. Over een aantal decennia zullen we het misschien wel weten. Maar een ding is zeker de mobiliteit is nog lang niet uit ontwikkeld.

19

7. Bronvermelding

Plaatjes De bron

voorblad ruimtexmilieu.nl

Speed pedelec Fietsersbond

Zelfrijdende auto Internet of Things

Elecktrischrijdende Bussen Eindhoven https://www.ed.nl

A2 tunnel Maastricht https://www.volkskrant.nl

Lezen terwijl de auto rijdt https://www.vesti.bg

Afstand zelfrijdende auto http://www.vrijspreker.nl/

Project Lombox http://www.lombox.nl/nieuws/wereldprimeur-lombok-groeit-uit-tot-regionaal-energiesysteem

Overlast fietsen Utrecht https://www.nu.nl

Oplossing overlast fietsen Utrecht (beide foto's)

cu2030.nl

Mevrouw in de smog http://www.latimes.com

Randstadrail https://www.overhtm.nl/

Milieuvervuilende boot http://greenkakapo.com/

Een schonere boot www.energyvalley.nl

Zonnepanelen Rotterdam centraal (dak) http://www.archdaily.com

zonnepanelen https://www.prorail.nl

Inleiding http://www.abelsensors.com HYPERLINK "http://www.abelsensors.com/nl/themes/mobility/"

Congestie vermindering http://www.logistiek.nl

Protest Amelisweerd https://nl.wikipedia.org

Lombox Utrecht http://www.lombox.nl/nieuws/wereldprimeur-lombok-groeit-uit-tot-regionaal-energiesysteem

4.10 fiets https://www.milieucentraal.nl

Elektrische bus www.stichtingmilieunet.nl

Wijk Lombok http://www.lomboxnet.nl/

Randstadrail https://www.htm.nl

20