44 technische en kwantitatieve analyse • juli/augustus 2007

Legt u onze lezers eens uit wie Michael Covel is enwat hij doet in het dagelijks leven?Ik ben een ondernemer die voor zichzelf werkt.Mijn bedrijf houdt zich met meerdere activiteitenbezig, waaronder het adviseren en lesgeven op hetgebied van trading. Dit is mogelijk omdat ik toe-gang heb tot een groot aantal zeer bekwame vak-mensen en wij veel research doen naar trendvol-gende handelsmethoden. Mijn nieuwe boek ‘Thecomplete Tu r t l e Trader: The legend, the lessons,the results’ is hier een goed voorbeeld van. Ditboek gaat over de Turtles, die bekend staan omhun trendvolgende handelsmethodieken.

Bent u behalve de genoemde activiteiten ook zelf actiefop de financiële markten? Zo ja, in welke markten enop grond waarvan maakte u uw keuze?En hebt u eentrackrecord opgebouwd?Op dit moment ben ik actief op de aandelenmark-ten. De aandelen zijn geselecteerd op basis vanvolatiliteit, bepaalde correlatiefactoren en anderecriteria die het speelveld helpen verkleinen.Niemand kan in alles tegelijkertijd handelen, dusmoet men de markten groeperen die dan gevolgden verhandeld worden, indien deze aan de instap-criteria voldoen. Overigens ben ik niet actief alshedgefondsbeheerder of iets dergelijks en ik hebdus geen officieel trackrecord.

U hebt een website op het gebied van trendvolgendestrategieën en hebt inmiddels twee boeken over ditonderwerp gepubliceerd. Waarom koos u juist voordeze strategie en niet voor bijvoorbeeld een counter-trendmethode of swingmethode?Het volgen van de trend, althans zoals ik dit inmijn eerste boek ‘Trend following: how great tra-ders make millions in up or down markets’ hebg e d e finieerd, is een exacte werkwijze. Er zijn hel-dere regels waarover niet kan worden gesteggeld.Countertrend- en swingtrading zijn meer jargon-termen en kunnen bijna alles betekenen. Vo l g e n smij zijn de regels arbitrair en veelal moeilijk tevolgen, in tegenstelling tot de simpele regels voorhet trend volgen.

Wat zijn uw favoriete technischeinstrumenten voor het bepalen vande trend en kunt u onze lezers uit-leggen waarom u juist deze ‘tools’koos? Ik vind dat deze vraag eigenlijkzou moeten luiden: ‘Hoe maaktu geld op de financiële mark-ten?’ Het antwoord hieropbehelst in elk geval de kleineposities die ik in het beginsta-

dium inneem als de markten beginnen te bewe-gen. Dit om te zien of de trend zich voortzet en deposities kunnen worden vergroot. Immers, trend-volgers nemen hun posities in, lang voordat hetavondnieuws een ‘hoogste stand van de laatstetwintig jaar’ rapporteert. De essentiële vraag iseigenlijk: hoe kan iemand een trend bepalen, tot-dat deze voorbij is? Uw vraag suggereert een voor-spelling of, meer nog, het vermogen van iemandom een trend te voorspellen. Dit is niet mogelijk.In plaats van het voorspellen van een trend, zou-den trendvolgers de volgende vragen moeten kun-nen beantwoorden:1. Hoe bepaal ik op elk willekeurig moment op

welke markten ik koop of verkoop?2. Hoeveel zet ik op elk willekeurig moment in

als ik koop of verkoop?3. Hoe bepaal ik wanneer ik in de markt stap?4. Hoe bepaal ik wanneer ik een verliesgevende

positie sluit?5. Hoe bepaal ik wanneer ik een winstgevende

positie sluit?De simpele uitbraak is al een goede en robuustemethode. Maar hiermee wordt alleen de derdevraag beantwoord. De meeste mensen vergeteneen antwoord te bedenken op de overige vragen.

Laat ik vooropstellen dat er geen geheimen ofingewikkelde algoritmen aan deze werkwijze tengrondslag liggen. Het gaat om de methoden dievoor de Turtles het meest voor de hand liggen. DeTurtles werd geleerd posities aan te gaan op basisvan zogenoemde ‘uitbraken’. Deze komen totstand als de markt of een specifiek aandeel dooreen recente hoogste of laagste koers breekt.Doorbreekt de koers bijvoorbeeld een 55-daagshoogste punt, dan ga ik long, en vice versa. Desimpele regels zijn uiterst effectief. Zolang menzich maar realiseert dat men 50% van de tijd goedzit en 50% van de tijd een winner te pakken heeft.

In het boek ‘Way of the Tu r t l e’ van Curtis Fa i t h(opgeleid in de eerste groep Turtles) geeft de auteuraan dat de beste trendvolgende strategieën simpel van

Kent u ze nog, de basisregels van de theorie die Charles Dowmeer dan honderd jaar geleden formuleerde? Een van de

belangrijkste ervan is dat er sprake is van een trend, totdat hettegendeel is bewezen. Daar is het allemaal mee begonnen. Dowhad destijds gelijk; immers, al meer dan een eeuw lang doentrends zich nog steeds voor. Maar wat is nu precies ‘het volgenvan de trend’, en wat moet je er voor doen en laten? We sprakendaarover met Michael Covel, auteur van twee boeken en eenveelgevraagd spreker. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _te kst: Mischa Peters

Zijn specialité? tre n d v o l-gende syste m e n

45juli/augustus 2007 • technische en kwantitatieve analyse

opzet zijn, zoals het Donchian-trendsysteem, het Bollinger- b r e a-koutsysteem en de Dual Mo v i n gAverage. Bent u het met hem eens?Wat hij zegt is inderdaad waar.Maar Barbara Dixon, een van destudenten van Donchian, slaatmet wat zij zegt over trendvol-gende methoden, de spijker opde kop. Volgens haar doentrendvolgers geen voorspellin-gen over hoelang een trend zalaanhouden. De basisregel vooreen trendvolger is dat wanneereen trend begint, deze hoogst-waarschijnlijk zal doorzetten indezelfde richting als die isbegonnen. Hij stelt exacte regelsvast hoe een trend eruitziet end e finieert tegelijkertijd de situa-tie waarin er geen sprake is van

een trend. Verder ordent hij zijn gedachtenbinnen een strikte set van aan- en verkoopregels.Hij volgt deze regels of het systeem nauwgezet enlaat alle andere factoren buiten beschouwing.Deze aanpak haalt, hopelijk, de emotionele factorweg bij het nemen van de individuele beslissingenom in en uit de markt te stappen.

Hoelang heeft het geduurd voordat de Turtles succes-volle trendvolgers werden?De Turtles kregen in het eerste jaar een opleidingvan twee weken, en in het tweede jaar een cursusvan een week. Gedurende hun contractperiodededen ze ervaring op aan de zijde van hun men-t o r, Richard Dennis. De tijdsduur waarin mensenin de verschillende Tu r t l e - p r o g r a m m a’s zaten,varieerde sterk. Sommigen waren gelijk vanaf destart succesvol, terwijl anderen na een periode vaneen jaar al uit het programma werden gehaald.Zelf heb ik ook succesvolle traders geïnterviewden ook bij hen duurde het korter of langer.

Trendvolgende methoden lijken op het eerste gezichtsimpel te volgen, maar kennen toch wel valkuilen.Bijvoorbeeld het moment waarop er geen sprake meeris van een trend en het systeem een deel en soms nogveel meer van de winsten inlevert. Hoe moeten we hierin de praktijk mee omgaan?Je kunt er alleen mee omgaan door een antwoordte hebben op de vijf vragen die ik eerder formu-leerde. Hiermee begint het. Als je geen antwoor-den hebt, moet je er niet eens aan beginnen.Verder leer je ermee omgaan door je systeem ofhandelsregels eerst te testen, zodat je weet wat jein de toekomst mag verwachten, en niet omdat jedenkt slimmer te zijn dan de markt. Ook leer jeermee omgaan doordat je een aantal regels toepastdie ervoor zorgen dat als je een aantal verliesge-vende trades achter elkaar hebt gehad, je de vol-gende dag gewoon verder kunt gaan, en verderposities uitbreidt op het moment dat je goed ziten de verliezen compenseert.

Larry Hite, een ervaren en succesvol trader entevens vriend die ik nog regelmatig spreek, is hier-over heel uitgesproken. Hij zegt: ‘Mijn ervaring isdat er vier soorten gokken bestaan. Er zijn goedeen slechte gokken die je kunt winnen en die jekunt verliezen. Een slechte gok de eerste keer win-nen kan de slechtste uitkomst zijn die er maarbestaat, omdat het succes ervan je ertoe kan bren-gen om nog meer slechte gokpogingen te wagenop het moment dat de kansen tegen je zijn. Jekunt ook een goede gokpoging verliezen, zelfs opeen moment dat alle signalen op groen staan.E c h t e r, zolang je hiermee door blijft gaan, dus hetplaatsen van goede gokpogingen, dan blijkt na ver-loop van tijd de wet der gemiddelden in werkingte treden. Het lijkt misschien interessant om 95%van de tijd gelijk te hebben, maar als je dan twin-tig keer meer verliest dan verdient, dan heb je eenslechte gokpoging gedaan. Door de kans van win-nen en verliezen te berekenen, en het bedrag datbij deze uitkomst hoort, kun je voor jezelf nagaanof je een goede of slechte gokpoging in handenhebt.

Hoe gaat u om met het risico van ingenomen posi-t i e s ?Ik houd me aan een stoploss van 2%. Als ik worduitgestopt, sluit ik de positie onmiddellijk. Ik ga erniet over lopen piekeren. Ik hoop niet op eeno m m e k e e r, maar stap eruit, zodat ik de volgendedag(en) en maanden verder kan. Op een gegevenmoment zal de wet der gemiddelden duidelijkworden.

Welk advies geeft u onze lezers als zij u zeggen dat zetrendvolger willen worden?Ga eerst een week lang naar een conferentie vanhedgefondsbeheerders die een trendvolgende stijltoepassen, zoals die regelmatig door de Ma n a g e dFund Association (mafainfo.org) wordt georgani-seerd. Daar hoor je verschillende opinies en zie jede mensen uit de industrie met elkaar in discussiegaan. Wanneer fondsbeheerders op CNBC hunverhaal doen, zijn ze over het algemeen zeerterughoudend. Op de door mij bedoelde conferen-ties gaat het er heel anders aan toe.

Ondanks de enorme hoeveelheid informatie envrij beschikbare kennis op het gebied van trend-volgende methodieken, verliezen veel beginnen-de traders het uiteindelijk van de markt. Hoe isdit mogelijk?Velen vergeten dat het gaat om het specifiek toe-passen van trendvolgende methodieken. Les 1: demeeste mensen willen er maar weinig moeitevoor doen om de regels op de juiste wijze toe tepassen. Les 2: de mens is hebzuchtig. Co m b i n e e rdeze twee factoren en het zal geen verbazing wek-ken dat zoveel mensen er niet in slagen om oplangere termijn profijtelijk te blijven handelen.( Voor vragen of informatie over trendvolgendehandelsmethoden kunt u Michael Covel berei-ken op www. t u r t l e t r a d e r. c o m ) .

PostScript-illustratie(TA-bullet.eps)