Welkom bij Duurzaam Gebouwd Zorgvastgoed Zwolle · Vergoeding versus daadwerkelijke Energiekosten 0...

Post on 27-Jul-2020

5 views 0 download

Transcript of Welkom bij Duurzaam Gebouwd Zorgvastgoed Zwolle · Vergoeding versus daadwerkelijke Energiekosten 0...

Welkom bij

Duurzaam Gebouwd Zorgvastgoed

16 september 2014

Zwolle

Moderator

Wietse Walinga directeur Duurzaam Gebouwd

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Duurzaam Gebouwd

Missie

De missie van platform Duurzaam Gebouwd is de integrale samenwerking in de vastgoed en bouw een grote stap vooruit te helpen

Integraal samenwerkenIn

tegraal on

twikkelen

Duurzaam Gebouwd

Missie

De missie van platform Duurzaam Gebouwd is de integrale samenwerking in de vastgoed en bouw een grote stap vooruit te helpen

Dit doet Duurzaam Gebouwd door drie concrete stappen communiceren verbinden en activeren

ldquoKennis is het

enige dat je kunt vermenigvuldigen

door het te delenrdquo

Duurzaam Gebouwd

Het platform Duurzaam Gebouwd communiceert 247 via multimedia producten actueel nieuws innovaties projecten en visies Het genereert impact door de onafhankelijkheid en het grote bereik

+ 65000 bezoekers per maand + 8000 Nieuwsbrief abonnees

Integrale verbinding en activatie

Het platform verbindt en activeert de top 250 professionals en organisaties vanuit de integrale vastgoed en bouw met elkaar teneinde co-making en business te ontwikkelen

Partners experts etc

contentpartners

Integraal platform voor kennis business en netwerk

uitwisseling

Behoefte

BusinessNetwerkKennis

Profilering

Dit betekent voor u

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Duurzaam Gebouwd

Missie

De missie van platform Duurzaam Gebouwd is de integrale samenwerking in de vastgoed en bouw een grote stap vooruit te helpen

Integraal samenwerkenIn

tegraal on

twikkelen

Duurzaam Gebouwd

Missie

De missie van platform Duurzaam Gebouwd is de integrale samenwerking in de vastgoed en bouw een grote stap vooruit te helpen

Dit doet Duurzaam Gebouwd door drie concrete stappen communiceren verbinden en activeren

ldquoKennis is het

enige dat je kunt vermenigvuldigen

door het te delenrdquo

Duurzaam Gebouwd

Het platform Duurzaam Gebouwd communiceert 247 via multimedia producten actueel nieuws innovaties projecten en visies Het genereert impact door de onafhankelijkheid en het grote bereik

+ 65000 bezoekers per maand + 8000 Nieuwsbrief abonnees

Integrale verbinding en activatie

Het platform verbindt en activeert de top 250 professionals en organisaties vanuit de integrale vastgoed en bouw met elkaar teneinde co-making en business te ontwikkelen

Partners experts etc

contentpartners

Integraal platform voor kennis business en netwerk

uitwisseling

Behoefte

BusinessNetwerkKennis

Profilering

Dit betekent voor u

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Duurzaam Gebouwd

Missie

De missie van platform Duurzaam Gebouwd is de integrale samenwerking in de vastgoed en bouw een grote stap vooruit te helpen

Integraal samenwerkenIn

tegraal on

twikkelen

Duurzaam Gebouwd

Missie

De missie van platform Duurzaam Gebouwd is de integrale samenwerking in de vastgoed en bouw een grote stap vooruit te helpen

Dit doet Duurzaam Gebouwd door drie concrete stappen communiceren verbinden en activeren

ldquoKennis is het

enige dat je kunt vermenigvuldigen

door het te delenrdquo

Duurzaam Gebouwd

Het platform Duurzaam Gebouwd communiceert 247 via multimedia producten actueel nieuws innovaties projecten en visies Het genereert impact door de onafhankelijkheid en het grote bereik

+ 65000 bezoekers per maand + 8000 Nieuwsbrief abonnees

Integrale verbinding en activatie

Het platform verbindt en activeert de top 250 professionals en organisaties vanuit de integrale vastgoed en bouw met elkaar teneinde co-making en business te ontwikkelen

Partners experts etc

contentpartners

Integraal platform voor kennis business en netwerk

uitwisseling

Behoefte

BusinessNetwerkKennis

Profilering

Dit betekent voor u

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Integraal samenwerkenIn

tegraal on

twikkelen

Duurzaam Gebouwd

Missie

De missie van platform Duurzaam Gebouwd is de integrale samenwerking in de vastgoed en bouw een grote stap vooruit te helpen

Dit doet Duurzaam Gebouwd door drie concrete stappen communiceren verbinden en activeren

ldquoKennis is het

enige dat je kunt vermenigvuldigen

door het te delenrdquo

Duurzaam Gebouwd

Het platform Duurzaam Gebouwd communiceert 247 via multimedia producten actueel nieuws innovaties projecten en visies Het genereert impact door de onafhankelijkheid en het grote bereik

+ 65000 bezoekers per maand + 8000 Nieuwsbrief abonnees

Integrale verbinding en activatie

Het platform verbindt en activeert de top 250 professionals en organisaties vanuit de integrale vastgoed en bouw met elkaar teneinde co-making en business te ontwikkelen

Partners experts etc

contentpartners

Integraal platform voor kennis business en netwerk

uitwisseling

Behoefte

BusinessNetwerkKennis

Profilering

Dit betekent voor u

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Duurzaam Gebouwd

Missie

De missie van platform Duurzaam Gebouwd is de integrale samenwerking in de vastgoed en bouw een grote stap vooruit te helpen

Dit doet Duurzaam Gebouwd door drie concrete stappen communiceren verbinden en activeren

ldquoKennis is het

enige dat je kunt vermenigvuldigen

door het te delenrdquo

Duurzaam Gebouwd

Het platform Duurzaam Gebouwd communiceert 247 via multimedia producten actueel nieuws innovaties projecten en visies Het genereert impact door de onafhankelijkheid en het grote bereik

+ 65000 bezoekers per maand + 8000 Nieuwsbrief abonnees

Integrale verbinding en activatie

Het platform verbindt en activeert de top 250 professionals en organisaties vanuit de integrale vastgoed en bouw met elkaar teneinde co-making en business te ontwikkelen

Partners experts etc

contentpartners

Integraal platform voor kennis business en netwerk

uitwisseling

Behoefte

BusinessNetwerkKennis

Profilering

Dit betekent voor u

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ldquoKennis is het

enige dat je kunt vermenigvuldigen

door het te delenrdquo

Duurzaam Gebouwd

Het platform Duurzaam Gebouwd communiceert 247 via multimedia producten actueel nieuws innovaties projecten en visies Het genereert impact door de onafhankelijkheid en het grote bereik

+ 65000 bezoekers per maand + 8000 Nieuwsbrief abonnees

Integrale verbinding en activatie

Het platform verbindt en activeert de top 250 professionals en organisaties vanuit de integrale vastgoed en bouw met elkaar teneinde co-making en business te ontwikkelen

Partners experts etc

contentpartners

Integraal platform voor kennis business en netwerk

uitwisseling

Behoefte

BusinessNetwerkKennis

Profilering

Dit betekent voor u

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Duurzaam Gebouwd

Het platform Duurzaam Gebouwd communiceert 247 via multimedia producten actueel nieuws innovaties projecten en visies Het genereert impact door de onafhankelijkheid en het grote bereik

+ 65000 bezoekers per maand + 8000 Nieuwsbrief abonnees

Integrale verbinding en activatie

Het platform verbindt en activeert de top 250 professionals en organisaties vanuit de integrale vastgoed en bouw met elkaar teneinde co-making en business te ontwikkelen

Partners experts etc

contentpartners

Integraal platform voor kennis business en netwerk

uitwisseling

Behoefte

BusinessNetwerkKennis

Profilering

Dit betekent voor u

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

+ 65000 bezoekers per maand + 8000 Nieuwsbrief abonnees

Integrale verbinding en activatie

Het platform verbindt en activeert de top 250 professionals en organisaties vanuit de integrale vastgoed en bouw met elkaar teneinde co-making en business te ontwikkelen

Partners experts etc

contentpartners

Integraal platform voor kennis business en netwerk

uitwisseling

Behoefte

BusinessNetwerkKennis

Profilering

Dit betekent voor u

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Integrale verbinding en activatie

Het platform verbindt en activeert de top 250 professionals en organisaties vanuit de integrale vastgoed en bouw met elkaar teneinde co-making en business te ontwikkelen

Partners experts etc

contentpartners

Integraal platform voor kennis business en netwerk

uitwisseling

Behoefte

BusinessNetwerkKennis

Profilering

Dit betekent voor u

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Partners experts etc

contentpartners

Integraal platform voor kennis business en netwerk

uitwisseling

Behoefte

BusinessNetwerkKennis

Profilering

Dit betekent voor u

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

contentpartners

Integraal platform voor kennis business en netwerk

uitwisseling

Behoefte

BusinessNetwerkKennis

Profilering

Dit betekent voor u

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Integraal platform voor kennis business en netwerk

uitwisseling

Behoefte

BusinessNetwerkKennis

Profilering

Dit betekent voor u

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

BusinessNetwerkKennis

Profilering

Dit betekent voor u

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Duurzaam Gebouwd

Uw deelname vandaag is uw kennismakinghellip

De volgende stap bespreken we graag samen

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Seminar zorg voor mens en vastgoed

16 18 23 en 24 september

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed

FACTS amp TRENDS MARKTOMVANG

52000000 m2

+ 800000 m2 per jaar (2010-2012)

20 miljard euro belegd vermogen (2014)

40-45 miljard euro (2040)

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS FINANCIEEL

bull Beleggers Pensioenfondsen internationale investeerders en family offices

bull Syntrus Achmea groeit in 4 jaar vanaf 100 naar 500 miljoen beleggingen in zorgvastgoed

bull Eigen vermogen zorginstellingen groeit vanaf 2008 van 6 miljard naar 2012 tot 11 miljard euro

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS DEMOGRAFIE

bull In 1950 was 30 50 jaar of ouder

bull In 2019 is 50 50 jaar of ouder

bull In 2040 45 miljoen 65 jaar of ouder

bull Aantal 80+ verdrievoudigt de komende 30 jaar

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS SPELERS

bull Zorginstellingen (als eigenaar of huurder)

bull Corporaties (als eigenaar)

bull Gemeente

bull Beleggers

bull Bouwers amp (her) ontwikkelaars

bull Adviseurs

bull Leveranciers

bull Energiebedrijven

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS THEMArsquoS

bull Gezonde amp Flexibele gebouwen

bull Integrale gezondheidscentra ipv specifieke themarsquos

bull (teruglopende) Financiering gezondheidszorg

bull Zorgvastgoed onderdeel gebiedsontwikkeling

bull Leegstand door oa langer thuiszorg

bull Herontwikkeling oud vastgoed

bull Nul op de meter

bull Prestatiecontracten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CONCLUSIE

Een speelveld met heel veel kansen voor alle betrokken partijen

Hoe gaan we die kansen samen benutten

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZorgvastgoedFACTS amp TRENDS CENTRALE VRAAG

Hoe zorgen we samen voor gezonde flexibele en rendabele gebouwen waar de gebruiker

centraal staat

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

PROGRAMMA

1300 - 1305 Opening door moderator

Wietse Walinga

1305 - 1335 Strategisch vastgoed

Marco Sotthewes

1335 - 1405 Zorg goed voor gebouw en technologie

Sylvia Lisapaly-de Winkel amp Rob Schipper

1405 - 1435 Pauze

1435 - 1505 Slimme financiering

George Muller

1505 - 1530 Gezond binnenklimaat

Rudy Grevers

1530 - 1535 Afsluiting door moderator

1535 - 1630 Netwerkborrel

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

september 2014

Strategisch vastgoed zorg

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Welkom

Marco Sotthewes

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

39

Deze presentatie

1 Positie gezondheidszorg Nederland

2 Het zorgvastgoed

3 Investeren in zorgvastgoed

4 Vragen uit de zaal

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

40

Positie gezondheidszorg Nederland

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

41

Zorguitgaven onhoudbaar

ldquoVan wat we in een jaar uitgeven aan basisonderwijs

kunnen we nog geen twee maanden zorg betalenrdquo

Bron Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

42

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

43

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

44

Gevolg afbouwen intramurale capaciteit

Klinische plaatsen ziekenhuizen

Verdwijnen verzorgingshuizen

Bedden capaciteit GGZ

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

45

Het Zorgvastgoed

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

46

Zorgvastgoed groter of kleiner

dan kantorenmarkt

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

47

Meer zorgvastgoed

Bron kantoren DTZ Zadelhoff 2014

Bron Zorg ProportyNL 2013

0

10

20

30

40

50

60

kantorenmarkt zorgvastgoed

In m

iljo

en

en

msup2

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

48

Verdeling zorgvastgoed

Ziekenhuizen

Verzorgings- en verpleeghuizen

GGZ en Jeugdzorg

Gehandicaptenzorg

Welzijn

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

49

Vroeger

bull 100 kamers

bull 100 bezetting

bull All-inclusive servicepakket

voor alle bewoners

bull Stabiele inkomsten uit

nacalculatie

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

50

Nu

bull 80 kamers

bull 90 bezetting

bull Geen dekking voor

overhead functies

bull Variabele inkomsten

bull Services als diensten

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

51

20 tot 50 minder inkomsten

100 van het risico

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

52

Weinig strategie lange termijn

Zorginstellingen zijn intern gericht

Onvoldoende beeld bij concurrentiepositie

Weinig ervaring met klanttevredenheid huisvesting

Beleid zorgkantoor en staat dit ook in de weg

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

53

Vitaal

Niet-vitaal

Kansrijk Kansarm

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

54

Investeren in zorgvastgoed

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

55

Kansen voor investeerders

Vermogen zorginstellingen sterk toegenomen

Sale-lease-back en prestatiecontracten in trek

Langdurige partnerships mogelijk

Stabiel rendement lange termijn

Kijk verder dan stenen

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

56

Kansen voor Zorginstellingen

ldquoOver 5 jaar wordt er naar verwachting circa euro 650

miljoen per jaar aan beleggings- transacties gedaan

in Nederlands zorgvastgoed BAR loopt momenteel

uiteen van 6 tot 9 over een periode van 10 jaarrdquo

Bron CBRE 2014

ldquoIn de komende 3 jaar willen institutionele beleggers

circa 15 miljard besteden aan zorgvastgoed Voor

circa 75 betreft het levensloopbestendige

woningen of intramurale woningen in de Wlz

Bron Syntrus Achmea 2014

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Bedankt voor uw aandacht

Vragen uit de zaal

Marco Sotthewes

msotthewesdraaijerpartnersnl

(06) 29 60 88 53

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Rob Schipper - Meditain

Sylvia Lisapaly-de Winkel - Sylryk

lsquoZorg goed voor gebouw en technologiersquo

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Sylvia Lisapaly-de Winkel - Directeur Sylryk

bull Sylryk opgericht in 2002

bull 2 Businessunits

ndash Projectmanagement

ndash Energie- en bouwmanagement

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Kennismaking

Zorgcongres 2014

bull Rob Schipper - Directeur Meditain

bull Meditain opgericht in 2011

bull Professionaliseren van onderhoudsafdelingen

bull Van beleid naar evaluatie

bull Governance

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Waarom samen op het podium

Zorgcongres 2014

1 Mogelijkheid om opdrachtgevers te helpen met eacuteeacuten verhaal

2 Gehele scope van oud gebouw tot in gebruik en afvoer van technologie

3 Het gaat om de harmonie tussen vastgoed en technologie

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Referenties

Zorgcongres 2014

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Projectmanagement

bull Sylryk altijd in de rol van gedelegeerd opdrachtgever

bull Samenwerken zit in onze genen

bull Toepassing methodiek van het BouwInformatieModel (BIM)

bull Van haalbaarheid tm beheer

Zorgcongres 2014

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Van begin tot eind

Zorgcongres 2014

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Voordelen aanpak

bull Samenwerken = vertrouwen

bull Scenario denken (TCO)

bull Flexibel en transparant

bull Faalkosten reductie door virtueel bouwen

bull In beheer kunnen monitoren op detailniveau

bull Inzichtelijk en overzichtelijke MJOP en reservering onderhoudskosten

bull Minder storingen voor gebruiker en bewoner

bull Visueel voor alle partijen

Zorgcongres 2014

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Toegepast bij

bull 75 Thomashuizen

bull 27 Herbergiers

bull 7 Gastenhuizen start ontwikkeling in 2014

bull 50 Gastenhuizen in 10 jaar = ambitie

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Streefkerk

EdeBrummen

Oudenbosch Emmen

Projecten

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

KengetallenZorgconcept Aantal

bewonersGemiddeld aantal BVO in m2

Gemiddeldeaankoopprijs locatie

Bouwkosten per m2

Gemiddelde BAR

Gemiddeldebouwtijd

Thomashuis 8 720 euro 667958- euro 671- 636Norm 6

144 dagen

Herbergier 16 1524 euro 890731- euro 802- 729Norm 625

190 dagen

Combinatie van beide

24 2479 euro 1364562- euro 856- 635Norm 625

208 dagen

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgcongres 2014

Oud en nieuw

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Duurzaamheid

bull Warmtepompboiler

bull Zonneboiler (niet mogelijk ivm rijksmonument

bull Zonnepanelen (niet mogelijk ivm rijksmonument)

Zorgcongres 2014

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Labels en filosofieeumln

Zorgcongres 2014

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Wat is de richtlijn

bull In onze optiek is deze er niet

ndash Afhankelijk van situatie

ndash Eigenaar (belegger particulier corporatie etc)

ndash Afhankelijk van visie

bull Wel grote gemene delers

ndash Inzicht in kwaliteit van het gebouw (conditie)

ndash Inzicht in energetische aspecten van het gebouw

Zorgcongres 2014

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Servicekostenopbouw

Zorgcongres 2014

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Overzicht gebouwscores

Zorgcongres 2014

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Technologie in gebruik

bull Waar gaat het om

ndash Alle technologie om zorg te leveren

bull Onderwerpen van gesprek

bull Gehele levenscyclus

Zorgcongres 2014

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Wat zien we om ons heen

bull Verschillen in onderhoudsorganisaties

bull Oplopende kosten

bull Externe verantwoording

ndash NZa en IGZ

ndash Lokale overheden

ndash Verzekeraars

Zorgcongres 2014

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Verschillen in organiseren

bull Zelfde doel andere organisatievormen

bull Wiel opnieuw uitvinden

bull Stuurinformatie mbt onderhoud en beheer

bull Lessons learned en adviezen

ndash Beschrijf wat je wilt bereiken en hoe

ndash Deel kennis en leer van elkaar

ndash Meten is weten

Zorgcongres 2014

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Oplopende kosten

bull Bezettingsgraad medische technologie

bull Onderhoud

bull Toenemende complexiteit technologie

bull Lessons learned en adviezen

ndash Stem uitbreiding af

ndash Optimalisatie onderhoud

ndash Wat heb je echt nodig

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Externe verantwoording

Zorgcongres 2014

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Externe verantwoording

bull Veel spelregels

bull Veel instanties

bull Moeite om de juiste stappen te zetten

bull Lessons learned en adviezen

ndash Wederom leer van elkaar

ndash Interne kartrekker

ndash Ziekenhuis brede aanpak

Zorgcongres 2014

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Vragen

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Stelling

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Stelling

De scope van Sylryk en Meditain is herkenbaar wij richten ons ook op de combinatie gebouw en technologie

Zorgcongres 2014

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Dank voor uw aandacht

wwwmeditainnl

wwwsylryknl

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Zorgvastgoed amp

Slimme Financiering

ir George Muumlller MRE

georgemullerplatform31nl

06-34855943

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Vastgoed financiering

bull Draait om kasstromen

ndash Interest Coverage Ratio (ICR)

ndash Debt Service Coverage Ratio (DSCR)

ICR=resultaat

rente

DSCR=resultaat

rente+ aflossing

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Bekostiging zorgvastgoed

bull Nacalculatie

bull Normatieve huisvestingscomponent

bull Scheiden van wonen en zorg

(extramuralisering)

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Het oude kader

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Normatieve Huisvestingscomponent

bull Investering

bull 30 jaar exploiteren

bull NHC stijging 25

bull Instandhouding 08

bull Leegstand 3

bull Rente 50

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Nacalculatie vs NHC

Nacalculatie

NHC

Verlies

Winst

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Opbouw NHC

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Scheiden van wonen en zorg vs extramuraliserenO

nd

erd

ee

l va

n Z

ZP

-pri

js

Zorgfuncties

Persoonlijke verzorging

Verpleging

Begeleiding

Dagbesteding

Behandeling

Verblijfscomponenten

Schoonmaakservice

Maaltijdservice

Receptie- restaurant- winkelvoorziening magazijn

Logistiek wasservice geestelijk verzorging et cetera

Wooncomponenten

Gas water licht (eigen appartement)

Gas water licht (algemene ruimten)

Huurdersonderhoud

Eigenaarsonderhoud

Ge

en

on

de

rde

el

va

n Z

ZP

-

pri

js

Kapitaallasten (nacalculatie Kapitaallasten zorggebonden ruimten

en vanaf 2012 geleidelijkKapitaallasten individuele ruimten

NHCs)

Bij scheiden van wonen en zorg gaat clieumlnt zelf betalen voor rood gemarkeerde onderdelen

(maar blijft sprake van een integraal pakket)

Bij extramuralisering van ZZP 1 tm 3 en 4 (50) wordt alleen geiumlndiceerd voor de blauwe functies

Bron presentatie VWS ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Het wordt al maar minder

bull Geen garanties meer van overheid

bull Zorginstelling loopt vastgoedrisico

bull Bij extramuralisering geen dekking voor

zorginfrastructuur

bull Plus

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

De paradox

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Investeren met de energierekening

energie- en

onderhoudskosten

Renovatie

ingreep

Tijd

Gebruikskosten na renovatie

Huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCoBesparing gebruikskosten

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Verbruik ouderenzorg

Euro per maand per clieumlnt

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

2

9

13

28

14

11

7

43

12

1

3

0

5

10

15

20

25

30

Histogram

Verbruik Ouderenzorg

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Vergoeding versus

daadwerkelijke Energiekosten

0 BVO

ZZP terrein en

gebouw Energie Energiemaand Energie m2 BVO

ZZP 1 -ZB 749 euro 1284 euro 428 euro 36 euro 6

ZZP 2 -ZB 787 euro 1679 euro 560 euro 47 euro 7

ZZP 3 -ZB 844 euro 2023 euro 674 euro 56 euro 8

ZZP 4 -ZB 819 euro 2335 euro 778 euro 65 euro 10

ZZP 5 -ZB 694 euro 3264 euro 1088 euro 91 euro 16

ZZP 6 -ZB 692 euro 3266 euro 1089 euro 91 euro 16

ZZP 7 -ZB 715 euro 3877 euro 1292 euro 108 euro 18

ZZP 8 -ZB 737 euro 4549 euro 1516 euro 126 euro 21

ZZP 9 -ZB 673 euro 3173 euro 1058 euro 88 euro 16

ZZP 10 -ZB 738 euro 4993 euro 1664 euro 139 euro 23

ZZP 3 -MB 855 euro 2503 euro 834 euro 70 euro 10

ZZP 4 -MB 83 euro 2815 euro 938 euro 78 euro 11

ZZP 5 -MB 716 euro 3775 euro 1258 euro 105 euro 18

ZZP 6 -MB 732 euro 3776 euro 1259 euro 105 euro 17

ZZP 7 -MB 755 euro 4555 euro 1518 euro 127 euro 20

ZZP 8 -MB 777 euro 5227 euro 1742 euro 145 euro 22

ZZP 9 -MB 921 euro 4525 euro 1508 euro 126 euro 16

ZZP 10 -MB 777 euro 5672 euro 1891 euro 158 euro 24

gemiddeld euro 98 euro 15

Gemiddelde Energiekosten

ouderenzorg

euro155-

per clieumlnt per maand

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Mismatch

Kosten euro150-per maand

Vergoeding euro100- per maand

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Ambitie vs complexiteit

111

complexeenvoudig

grote besparing

kleine besparing

monitoring

energiecooumlrdinator

kierdichting

leiding isoleren

regeling optimaliseren

HF verlichting

factuurcontrole

WKK

HR-glas

isolatie dakkruipruimte

isolatie wandvloer

aparte ketel tapwater

verlichting automatisch schakelen

HR-ketel

warmteterugwinning

WKO

Energiestrijd Energiesprong

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Esco-model

112

energie- en

onderhoudskosten

start contract einde contract tijd

gebruikskosten na aanbesteding

Onderhouds en Energie Prestatiecontract

netto-besparing gebruiker

huidige

gebruikskosten

vergoeding aan ESCo

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Slim en snel proces Amstelring

113

De gunningsdag en het lsquoSlimampSnel-procesrsquo

httpwwwyoutubecomwatchv=qiVRQG7KFqY

De DREAM-propositie

httpwwwyoutubecomwatchv=uenRcqvW7SUampfeature=youtube

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Ons doel op een enthousiaste manier

12 energie besparen

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

WELKOM

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

in de zorg

Gezond binnenklimaat

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Goed binnenklimaat

Temperatuur

Geluid

Luchtsnelheid

Luchtvochtigheid

Zonlicht

CO2

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Binnenklimaat

combinatie van thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit

Belangrijk voor kwetsbare groepen

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Wetgeving zorg

Er is wetgeving op het gebied van

+ Vallen

+ Ventilatie-eisen CO2

+ Uitglijden

+ Geluid

+ Schadelijke stoffen

+ Drinkwaterkwaliteit

+ Voedsel

+ Brand

+ Enz

+ Richtlijnen tav temperatuur en vochtigheid

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Wereld natuurrampen 2006

Bron UN International Strategy for Disaster Reduction

Land Oorzaak Maand Aantal doden

1 Indonesieuml Aardbeving mei 5778

2 Filipijnen Tyfoon Durian december 1399

3 Filipijnen Aardverschuiving februari 1112

4 Nederland Hittegolf juli 1000

5 Belgieuml Hittegolf juli 940

6 China Tyfoon Bilis juli 820

7 Indonesieuml Tsunami juli 802

8 Oekraiumlne Koudegolf januari 801

9 Ethiopieuml Overstroming augustus 498

10 China Typhoon Samoai augustus 373

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

9182014 122

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Hitteplan 2007

+ Drink voldoende

+ Houdt uzelf koel

+ Houdt uw woonruimte koel

+ Zorg voor elkaar

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Hitteplan 2007 ndash wat hebben we tot nu toe bereikt

41 is voorzien van zonwering

6 is voorzien van koeling

Bron onderzoek AMC

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Nieuwe generatie ouderen

+ Vergrijzing

+ Gevolgen nieuwe zorgwet

+ Kwetsbaarheid vraagt een juist klimaat

+ Ervaring met comfortabel klimaat

+ Veeleisender

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Budget voor een goed klimaat

Noodzaak koeling is bekend maarhellip

ldquode wens is er wel het budget niethelliprdquo

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Huidige markt

FO

CU

S

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Huidige markt

FOCUS

25 75

Bron TVVL

70

Agentschap NL (RVO)

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Visie op lange termijn

Voortraject

+ Wensen en eisen

+ Renovatie of nieuwbouw

+ Mogelijkheden duurzaamheid

+ TCO (Total Cost of Ownership)

Na de realisatie

+ Duurzame relatie onderhoudspartij eindgebruiker

+ Monitoring installatie

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Visie op lange termijn

Wees creatief

+ Warmtepomp ipv airconditioning

+ Exploitatie vs investering

+ Voorbeeld nemen aan woningbouw (stroomversnelling)

+ Prestatiecontracten

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

2 vliegen in een klap

+ Comfortverhoging

+ Besparing energiekosten

+ Waardevermeerdering

Vastgoed

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Mogelijkheden huidige duurzame technieken

Lage temperatuur radiatoren

Warmwater Airconditioning warmtepomp

Vloerverwarming vloerkoeling

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Huiskamer Kantoor Restaurant Huisvesting

Patieumlnt

Huisvesting

Patieumlnt

+ Zorgcomplex met verschillende functies

+ Hoofdverwarming en comfortkoeling is gewenst

+ Individuele regeling

+ Duurzaam concept

Ontwerpen met conventionele of duurzame technieken

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Conventioneel ontwerp

E GE

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Alternatief duurzaam concept met gebruik hernieuwbare bronnen

E

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Fossiele brandstoffen

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Warmtepomp als duurzaam alternatief

1 kW

34

14

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Welke keuze maakt u

+ Investeer in

duurzaamheid

+ Terugverdientijd

+ Comfortverhoging

+ Tevreden gebruiker

+ Waardeverhoging

+ Focus op investering

+ Voldoet aan de wensen

gebruikers

+ Hogere kosten op

termijn

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

DE OPA VAN

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

wwwmitsubishi-climatecarenl

Bedankt voor uw aandacht

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

Dank voor uw aanwezigheidUw mening is belangrijk

Graag ontvangen wij uw evaluatieformulier

Presentaties evaluatie ed staan online op wwwduurzaamgebouwdnl

Tot 1630 uur NETWERKBORREL

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door

ZORGVASTGOEDIs mede mogelijk gemaakt door