Overbodigeluxe?De rol van design in communicatie

Communicatienetwerk Limburg

Maastricht, 31 maart 2011

1. Kijk eens goed

Interpolis. Glashelder.

2. Design werkt

Bedieningsgemak: Steve Jobs

Oriëntatie: Paul Mijksenaar

Leesbaarheid: Gerard Unger

Imago• Visueel systeem 30% brein (UM, 2011)• Efficiënte waardenoverdracht (SWOCC, 2008)• Wereldwijde magenta-claim (T-Mobile, 2007)

€• 20% meer winst (Erasmus/TU Delft, 2010)• Branche-top 82% vs 56% (BoozAllen,

2005)• Flexa / Senseo (EFFIE, 1997/2002)

Strategie• Minder prijsconcurrentie (CDI, 2007)• Meer innovatie (Premsela/TNO, 2005)• Design Value Index (Red Dot, 2009)

‘Onderscheid’ zichtbaar maken• Reclame: pijnstiller

– Korte termijn, direct effect– Competitief

• Design: multi-vitamine– Lange termijn, indirect effect– Constructief

Positioneren en profileren anno 1350

Positioneren en profileren anno 1650

Positioneren en profileren anno 1850

Positioneren en profileren anno 1950

Positioneren en profileren anno 2000

Mulisch: ‘Door het spektakel te verkleinen, vergroten we het raadsel’

Maar ‘onderscheid’ is niet genoeg

• Ook behoefte aan– Samenhang– Consistentie– Informatiehiërarchie– Efficiency– Interne trots

Visuele communicatie• Geen spektakel, maar functionaliteit

– Aandacht– Herkenning– Associaties– Structuur– Waardering

3. Het brein

“We do not first see and then define, we define first and then see.” Lippman 1922

‘Informatie’ vaak contra-productief

• Pensioenkeuze– Hoe meer informatie, des te minder switchers

• Calorieën op menukaart– Geen verschil bij niet-lijners, lijners gaan

méér eten

Nu

Straks

WaarnemingGedachtenBeslissingenGedrag

Het Grote Communicatiemisverstand

• Overtuigen met feiten• Gaat uit van rationele mens• Maar informatie is NOOIT neutraal

Dus wij begraven nu het trio Kennis-Houding-Gedrag.

4. Geschiedenis

Kandinsky (1912): ‘Kleuren en vormen beïnvloeden de ziel rechtstreeks’

Miró (1927): de eerste illustrator?

Picasso (1937): ‘Mijn schilderijen moeten effect hebben.’

NL: ‘form follows function’• De Stijl

– Helder, compromisloos, gestructureerd– Niet ‘kunstig’ maar functioneel

• PTT – Dienst voor Esthetische Vormgeving– Piet Zwart– Ootje Oxenaar

De Stijl: ‘De werkelijkheid laat zich niet beter imiteren dan met een foto.’

http://www.rt80.net/medialab/

Pierre Bokma

“Acteren is elke keer

weer ontkomen aan

de herhaling. Iedere

voorstelling is weer

de eerste keer.”

Het eeuwige dilemma

Hoeveel eenheid? Hoeveel variatie?

5. En nu?

Wij zijn wandelende automaten• Visuele communicatie: lange termijn• Zoek naar

– Ziel van organisaties – Manier om die zichtbaar te maken– En om die zichtbaar te houden

• Klein idee, grote toepassing

“Eerst richten, dan schieten”

idee

situatie

statement

spiegel

Ideeën hebben ruimte nodig

sturing

structuur

schets

idee

Een idee ≠ stapel mededelingen

Het onbewuste regeert• Gebruik visuele communicatie dus

bewust– Neem de tijd voor een goed idee– Te belangrijk voor willekeur– Géén kwestie van smaak maar: effectief of

niet?

• En: vergeet de nucleus accumbens niet!

Dank voor jullie aandacht.