Leuk dat je erbij was! Of wellicht was je er niet bij, maar ben je wel benieuwd naar wat er besproken is. We zijn blij met al de positieve energie die we gedurende de dag ervaren hebben, en stiekem een beetje trots op alle reacties die we spontaan va n jullie kregen.

- Uitnodiging

-

Maar een symposium over Nieuwe Democratie is niet voorbij nadat de laatste borrel gedronken is. Dan begint het vervolg! Om al de kennis en ideeën die jullie opgedaan hebben toe te passen organiseren we als vervolgbijeenkomst een 'politieke schrijf-avond'. Deze zal plaatsvinden op 7 september in Utrecht om 20h00 op het stadhuis. Wil je hier aan deelnemen? Schrijf je dan nu in door te mailen naar j.vanhouwelingen@d66utrecht.nl. Je ontvangt dan meer informatie. Het is een uitgelezen kans om samen met enthousiastelingen voor de Nieuwe Democratie te werken aan amendementen voor het programma van de 2e kamer verkiezing. De schrijfavond zal plaatsvinden als 'speciaal thema' tijdens de schrijfavond van de afdeling Utrecht, dus er is eventueel ook kans om aan andere amendementen mee te schrijven.

Plenair: JohnGrin–SysteeminnovatieSanneScholte-UtrechtvoordeUtrechters.HansEngels-slotspreker

Workshops:

DeweerbaredemocratieInspraakanno2016:vanparticipatienaareigenaarschapNieuweinstrumentenvoordelokaledemocratieDeGoedeLobbyLevenindedigitaledemocratieDetoekomstvanpolitiekepartijenLottocratie!HoeverdernadeG1000-beweging?DeEuropeseDemocratie

Inspiratie

Aljullieideeenzijnverzameld,enkunnenjulliehiernalezen.

JohnGrin-SysteeminnovatieIndejaren‘60gingD66goedinopdeproblemenvandietijdenkloptehetverhaalvandepartijbijdedemocratiseringswens.Depolitiekeenmaatschappelijketrendvielenhierperfectsamen,ditontbreektmomenteelindehuidigevormvanpolitiek.In2016bestaanerdiverseuitdagingendievragenomeentransitie.Eerstetipisvooralomdejuisteforaindejuistetijddiepassenbijdehuidigeontwikkelingen.Hethuidigedebatisgedifferentieerderendepolisisbredergeworden,internetensocialemediazijnhierdebelangrijksteoorzaakvan.Oordeelsvormingishierdoordiffuusensegregerend.Maatschappelijkzienwesterkteindividualiseringenveranderingnaardenetwerksamenleving.Geloofwaardigheidvanexpertsstaatonderdruk.Burgerszijnmondigergewordenenwezieneengroeinaardedoe-democratie.Gezagwordtdiffuus.Risico’shiervanzijneenafbrokkelendgezageneenafnamevandekwaliteitvandediscussie.Ookzienweeenerosievanderelevantievanpolitiekepartijen.Kansenliggenvooralinhetgestaltegevenaanmaatschappelijkevernieuwingendedoe-democratieendekrachtvandeburgers.Binnendenetwerksamenlevingishetbelangrijkdejuistefora’stegebruikenominvloeduittekunnenoefenen.Belangrijkisverdermensendekanstegevenopneutraleengoedeoordeelsvorming.Derepresentatievedemocratiezalmoetenaanhakenbijdedoe-democratie!

John Grin

Systeeminnovatie

SanneScholten-UtrechtvoordeUtrechters.Veranderingbegintbijkleinedingen,kijkdusnaarstratenenbuurtenophetlokaleniveau.Doewatjezegtenzegwatjedoet;maakjebelofteswaar.Inwonersenburgerszijnvannaturebetrokken;maakhiergebruikvaninjecommunicatie.Dienstverleninghieropinrichtenenvooralgoedregelen.Laatambtenarendeinwonersontmoeten.Streefnaarmeergesprekenminderdebat,ditleidttotbeterebesluitvorming.Representativiteitiseenbelangrijkissue,ditkomtmomenteelaandeoppervlakte.Gadaaromvooraldestraatopenverlaagdedrempelstotparticipatie.Wanneerjeditdoet,neemdanjeinwonersserieus,wantdemocratiebegintbijjezelf.

Sanne Scholten

Utrecht voor de Utrechters

Vanparticipatienaareigenaarschap-AnkeSiegersDatishelder.comEigenaarschapenparticipatiezijnnietalleen“handenenvoeten”vanburgers,maarisookechtmeedenken.Nederlandkanteltenisintransitie.Ditzienweinhetweefselvandesamenleving,destructuurvandeeconomie,indetechnologie.Nederland3.0:chaos,dynamiek,creatief,conflict,ditismomenteelinvollegang.Omdittelatenslagenvraagtominnerlijketransformatie,hetoudemoetletterlijkoplossen.Eenvoorbeeldisdetransformatievanrupsnaarvlinder,dehelestructuurverandert.Transformatiegaatvanverticaalnaarhorizontaalenvancentraalnaardecentraal.LetterlijkvanPyramidenaarPannenkoekenvangroepennaarzwermen.Blijfterüberhauptcentraalgezagnodig?Ofjuistwel?Nuhetzomakkelijkistoetetredentotnieuwemarktenenstructuren.

Kanenwiliedereenwelhetheftineigenhandnemen?Wemoetenmensenhelpenzichzelftehelpen!HierinstaanregieeneigenaarschapmetelkaarMensenindetopzijnvaakblindvoorhuneigenprivileges.

Vanuithetcentralegezagishetbelangrijkomkaderstestellenendaarbinnenopgelijkwaardigebasistepratenensamentewerken.Wemoetendaaromvanstandpuntnaarbelang.Eigenverantwoordelijkheidensocialernaarelkaarlerenzijn.Vanuitwaardenelkaarblijvenzoeken.D66ishierineenbelangrijkepartij.http://www.slideshare.net/AnkeSiegers/kantelpresentatie-d66-25-juni-2016-anke-siegers

Inspraak anno 2016

Degoedelobby-ReneRouwetteDiets,DrögeenvanLoo.Probleemisdatmaatschappelijkeorganisatiesmoeilijkergehoordworden.Komtmededooreengebrekaancapaciteitenprivatespelersinvesterenveelgeldwaardoortoetredingmoeilijkis.NGO’snemenweldeelaanhetproces,maarnietaandebesluitvorming.Zemakenvooralveellawaai,maarhebbenweiniginvloedopbesluitvorming.Tipsentodo’sinlobby:

- Hourekeningmetdelangeadem- Wiebenaderjeeninwelkevolgorde?Enhoeveelinvloedhebbendeze

personen?- Wieheeftinvloedopdebeslissers?- Welkbelanghebbenjetegenstanders?- Hoekunjehenneutraliseren?- Watisereerdergeprobeerd?- Wathoudenambtenarenvoormogelijkenzienzijalsrealistisch?- Hoekunjeaandachtgenereren?- Onderschatnooithetbelangvanmedewerkers- Gebruikkorteargumentatie- Waarkunjepoliticimeehelpen?- Watisstaandbeleid?- Anticipeeropdegebeurtenissen- Kieséénonderwerpenpositioneerjeookopdatstandpunt- Wordalslobbyistlidvaneenpolitiekepartij- Maakduidelijkwatjeprocedureleeisenaanpoliticizijn

http://www.voorbeeld-allochtoon.nl/author/rouwette/

De goede lobby

Lottocratie!HetlevennadeG1000beweging-JohnBijlJohnBijlisoprichterendirecteurvanhetPeriklesInstituutwaarhijgemeenteradenbegeleidtinhetverbeterenvanhetdebatenhetpolitiekeproces.Daarnaastishijpublicistenvoormaligraadslid.JohnBijlbegintdeworkshopmethetverhaalvanApple,diegrotesuccessenbereikthebbendoorzakenteversimpelenenterugtegaannaardebedoeling.Zozijnzevaneenuitgebreideproductcatalogusmetallerleiapparatenteruggegaannaar2categorieënproductenvoor2categorieëngebruikers.Overhedenhebbenvaakdeneigingomzakenteverbeterendoorwetten,regelgeving,projectenenproductentoetevoegen,waardoorhetjuistalleenmaarcomplexerwordt.Pleidooiomterugtegaannaarde‘waarom’vraag.Denieuwevormenvanparticipatieeninstrumentenvoordirectedemocratie,zoalsdeg1000enhetreferendumbetekenennietperdefinitiedathetdemocratischerwordt.KernvandemocratieisvolgensJohnBijldeliberatie,ofwelingoedoverlegendebatsamentotbesluitenkomen.Opdeschaalvanniet-democratischnaarheeldemocratischnoemthij4c’s:conflict,compromis,concessieenconsensus.InNederlandkomtervaakbesluitvormingtotstanddoorcompromissentesluiten,watinveelgevallenleidttothalfbakken,netietsteweinigvanalles,netietsteingewikkeldebesluitenwaarvervolgensniemandechttevredenmeeisenwaariedereenzijnhandenvanaftrektalshetechtspannendwordt.Concessiesdoenisdanbeter.Opditthemakrijgjijjezinenopditthemaik.EenpartijdieditwatJohnBijlbetreftgoeddoetisdePVV,zoalsdatbijvoorbeeldbijhetgedoogakkoordisgegaan.Nieuwedemocratieisopditmomenteenhypeenhetisdevraagofheteraltijddemocratischervanwordt.VoorbeeldishetideeominDelfteenreferendumtehoudenoverdekomstvaneenAZ,terwijlerhelemaalgeenconcreteplannenzijndatereenAZCinDelftkomt.Danschiethetzijndoelcompleetvoorbijenwordenburgersooknietserieusgenomen.JohnBijlverteltinvogelvluchtdegeschiedenisvandedemocratievanGrieksetijd(Athene),derenaissancetotnuenkomttotdeconclusiedatdemocratieeigenlijkeenrelatiefnieuwfenomeenisvanafhetpostindustriëletijdperk.Kenmerkenvandemodernetijdzijn3M’s:Meervanalles,mobiliteitenmentaliteit.Sindsdeontzuilingiserooksprakevaneen#ontideologisering.Mensenzijnlosgekomenvandeverschillendezuilen,maardaarmeezijnookdeideologieënminderbelangrijkgeworden.Ditheefthetmoeilijkergemaaktompolitiektebedrijven.Ookinhetpolitiekedebatontbreektvaakde‘waarom’vraag.Daarnaastzijnburgerssteedsmondigergewordenwaardoorpoliticideneiginghebbenompopulistischerteworden.Eengevolgisdatjevaakmeewarigwordtaangekekenwanneerjealspoliticusprincipiëlepunteninbrengt.VoorbeeldenvanpoliticidieditwelproberenzijnFemkeHalsemainhetverledenenJesseKlavernu.

Lottocratie!

JohnBijlhoudtkortomeenpleidooivoordatpoliticimeerprincipiëleenfundamentelediscussiesvoerenendatereenideologischdebatplaatsvindt.Ditgebeurtteweiniginhethuidigepolitiekebestelenindehuidigegemeenteraadsvergaderingen.Politicimoetenhuneigenprincipesbeterkunnenuitleggenaanelkaarenaanburgers.Inhetdebatzouveelmeerruimtemoetenzijnvoordeliberatie,zodaterruimtekomtvoorconsensus.Wanneerdatgebeurtiserookmeercommitmentvoorpolitiekebesluitvorming.Hoeverhoudtzichdatnutotdedoe-democratie?JohnBijlgeeftaandatheteenbewustekeuzeisgeweestomindemaatschappijzakentespecialiseren,omdatditfunctioneelis:debakkerbaktonsbrood.Duskunnenwedepolitieknietookbeteroverlatenaandepolitici?Hetisnamelijkookeenvakdatveelvraagtvanmensen(meningsvorming,inhetopenbaarspreken,etc.).Sommigeinstrumentenkunnenwelbijdragenaandeliberatie,maarhetisdanwelheelbelangrijkomgoedevoorwaardentescheppenenindepraktijkgaatdatnogweleensmis.BijdeG1000iservaakteveelfocusophetsnelleresultaatenteweinigoogvoorhetproces.EenvoorbeeldisdateenraadslidooitriepoverdeG1000:”als5000mensenietswillen,danmoetjedaaralsraadslidtochwatmee”.Devraagdieditoproeptis:watals5000menseninopstandkomentegeneenAZC?Moetjehetdannietdoen?Kortom,moetjeperséuitvoerenwateropeenburgertopbeslotenis,zonderzelfnognatedenken.Isdatdemocratie?Kortom:JohnBijlhoudteenpleidooivoorderepresentatievedemocratie.Dezemoetzichzelfwelopnieuwuitvindenenvernieuwen.Ditisuiteindelijkvolgenshemhetbestwerkendesysteem.Politicimoetenlerenomzichgoedtevoedenmetwaterleeftindemaatschappij,zichbeterlateninformerenenditvervolgensvertalennaarherkenbarestandpunteninaansprekendeenhelderetaal.DerepresentatievedemocratiekanwelaangevuldwordenmetinstrumentenalsdeG1000,ondergoedevoorwaardenenmetoogvoorhetproces.Omdedemocratielevendtehouden,zijnburgerlijkevaardighedenbelangrijkendaaromzouerookveelmeeraandachtmoetenzijnvoordepolitiekinhetonderwijs.

nieuwe instrumenten voor de lokale democratie LaurensdeGraafVragenenverwachtingenuitdezaalvooraf:

- Hoe kunnen we de democratie vernieuwen, beter laten functioneren? - Hoe kunnen we vernieuwende ideeën toepassen in eigen werkzaamheden?

LaurensdeGraafisonderzoekerendocentbijdeTilburgseschoolvoorpolitiekenbestuur(TSPB),UniversiteitvanTilburg.BinnenkortstarthijalslectoraandeHogeschoolvanUtrecht.Hijheeftveelonderzoekgedaannaarhoeorganisatiesburgerskunnenactiverenenmeerlatenparticiperen.Indelaatstejarenishijalsonderzoekersteedsmeernaastburgersgaanstaanenvanuitburgerperspectiefonderzoekgedaan.Tijdensdezeworkshoppresenteerthijhetonderzoekdatgedaanisinopdrachtvanraadslid.nu:‘Raadswerkismaatwerk:Hoekunjealsraadslidmeerkleurgevenaandedemocratie’.Zijhebbengekekennaareenaantalverschillendelokalevormenvandemocratischevernieuwinginvijfgemeenten:G1000,burgerparticipatie,overheidsparticipatie,lokaalreferendumenbuurtbudgettenendaarde‘democratischethermometer’ingestoken.Hierbijisgekekennaareenvijftalaspectenvandemocratie:

- Inclusie: de mate waarin iedereen meedoet en meetelt - Burgerlijke vaardigheden (uitdrukkingsvaardigheden, deugden, betrokkenheid,

verantwoordelijkheid) - Invloed: mate waarin burgers directe invloed uit (kunnen) oefenen - Deliberatie: wijze van gesprek, uitwisseling, gezamenlijke meningsvorming en machtsvrije

oordeelsvorming. - Legitimiteit: draagvlak voor proces / uitkomst.

Tijdensdeworkshopgaatdegroepintweetallenuiteenomnatedenkenoverlokalevoorbeeldenofideeëndiebijdragenaanzoveelmogelijkvandevijfgenoemdeaspectenvandemocratie.Eenaantalvandevoorbeeldenenideeënwordenteruggekoppeld:

- Het instellen van schaduworganisaties naast de huidige instanties die door middel van loting worden bepaald, zoals een schaduw 2e kamer. Draagt vooral bij aan aspecten inclusie en vertegenwoordiging.

- Participatief budget, zoals dat in Brazilië gebeurt. - Verplicht stellen van participatie of deelname aan politiek (alternatieve ‘dienstplicht’ - ‘In gesprek met’, zoals dat onder meer in Utrecht en IJsselstein gebeurt - Inspiratie uit Utrecht wordt meegenomen naar Heemstede door de voorzitter aldaar om de

interne discussie op gang te brengen. Deresultatenvanhetonderzoekwordengepresenteerd(zietabel).Ditbiedteenoverzichtvanwelkinstrumentbijdraagtaanwelkeaspectenvandemocratie.Jezouditvoorallerleivormen/experimenten/caseskunnendoen.Ditkadermaakthetmogelijkomvoorafnatedenkenoverwelkeaspectenvandemocratiejerondeenbepaaldonderwerp/procesjebelangrijkvindtenopbasisdaarvantekiezenvooreenbepaaldinstrumentzoalseenreferendumofeenG1000

Nieuwe instrumenten

Lokale democratie

bijeenkomst.Hetbiedtdaarmeemogelijkhedenomdelokaledemocratieteversterkenenbewustekeuzestemaken.

LaurensdeGraafbenoemtdathetbelangrijkisomvoorafalsgemeenteraadnatedenkenoverwatjewiltbereikenenhoeverjewiltgaanalshetgaatomparticipatie/inspraak.Doorditopbasisvandedemocratischeaspectentedoeninplaatsvaneendiscussietehoudenoverinstrumentenontstaatereenfundamenteelgesprekenishetrisicodatjeverzandinpolitiek-dogmatischediscussieskleiner.Alsjeditweet,kunjevervolgensgerichtinstrumenteninzetten.Uithetgesprekdatvolgt,blijktdatveelgemeenteradenhiernietmetelkaaroverhebbennagedachtenditonvoldoendeonderwerpisvangesprek.Sanne(D66Utrecht)geeftaandatD66Utrechterdaaromvoorgekozenheeftomexperimentenenkleineinitiatieventeontplooienenomarmenendaarmeesuccessentebereikenindehoopdatdevernieuwingvanonderop/organischalsnogtotstandkomt.Eenanderevraagiswatdeinvloedisvanschaal.Kunjealdezepraktijkenookopregionaal,bovenregionaaloflandelijkniveaudan.Demeerderheiddenktvanwel.Slotconclusie:Welkevormvanparticipatie/inspraakjeookkiest;hetisbelangrijkomvoorafnatedenkenoverdoel,procesenkaders:waargaanwehetoverhebben,watisdespeelruimteenditookheelgoeduittedragen.Kortommanagementvanverwachtingen.Linknaarhetrapport:http://www.raadslid.nu/sites/www.raadslid.nu/files/redactie/raadswerk_is_maatwerk.pdf

DeWeerbareDemocratie–AllardAltena&BastiaanRijpkemaWatmoetjedoenmetpolitiekepartijendienietshebbenmetonzenormenenwaarden?Moetjediepartijentoelatenindepolitiekearena?Ofgaatuitsluitenjuistfundamenteelintegenonzedemocratischewaarden?Bastiaan,schrijvervandeWeerbareDemocratie.Vaakwordtdedemocratiegezienalsonzeenigeoptie,geziengebrekaanbeter.Bastiaanvindtdateenfutlozeverdediging.Hijprobeertinzijnboekeenverdedigingvoordemocratietevindendiebeteronderbouwdis.Eendemocratieiseensysteemdatzelf-corrigerendis.Hetenigebesluitdatdezeeigenschaptenietkandoen,ishetafschaffenvandedemocratiezelf.Ditisdekernvanderechtvaardigingvoorhetingrijpenopanti-democratischepartijen.Omditmogelijktemaken,moetuiteindelijkderechterbepalenofeenpartijverbodenmoetworden.Daarmoetenconcreteregelsaanverbondenzijn.Datisnogbestlastig,wanteenanti-democratischepartijzalnietperseeenwetinvoerenwaarstaat‘bijdezeschaffenwijdedemocratieaf’.Drieprincipeszijnessentieelvoorzelfbestuurmetzelfcorrectie:

• Zelfcorrectie.Hetbesluitisnietmeerterugtedraaien.• Politiekeconcurrentie.Wordtmogelijkgemaaktdoorpassiefkiesrecht.

Geeftinhoudaanbeginselvanevaluatie.Zowordenerveelbeleidsalternatievenuitgedacht.

• Vrijheidvanmeningsuiting.Ditgrondrechtbeschermthetuitdragenvancreatieve,innovatieveideeën.Iedereburgeriseenbronhiervan.

Vragen:Isdeconclusiedatanti-democratischepartijenwordenverboden?Enwanneerdoenwedatdan?Hetzoukunnenmetconstitutioneletoetsing,maardatvoorkomtnietdateenanti-democratischepartijaandemacht.Danisdeanti-partijalmogelijktegroot.Hitlerheeftlatenzienhoeditfoutkangaan.Jemoeteendergelijkepartijaleerderzientestoppenmetderechterlijkemacht.Partijenverbiedenisoverigensnietsnieuws.Departij‘Martijn’isalverbodenopbasisvanartikel20.Maarduwjedannieteenpartijondergrond,watweerandereproblemenoplevert?Enisonshuidigetwee-kamermodelnietalsterkenstrenggenoegomanti-democratischepartijenteremmen?Kleine,militantegroepenkunnenalgenoegzijnomstabiliteitteschaden.Dielatenziendatjetochineenvroegstadiuminzoumoetengrijpen.Overhetondergrondsgaan:mendenktweleensdatpartijendanverharden,maarde

Weerbare Democratie

geschiedenisenonderzoeknaarpartijverbodenleertdathetnietpersecontraproductiefis.ErzijnsuccesverhalentezieninSpanjeenBelgië(VlaamsBlok,eenfascistischepartij).Eenpartijverbodisnietperseeenreceptvoorsucces,maarhetiszekereeninteressanteoptiedeweinonzegereedsschapskistzoudenmoetenhebben.Zijnkiesdrempels(diewordenmisbruiktin,bijvoorbeeldTurkije)eenlegitiemmiddel?Hiervoorhebjeeen(juridisch)detectiemiddelvoornodig.Maarerzijnookanadere,subtiele(informele)uitsluitingsmechanismen-zoalsinternepartijedemocratieën.Hetvoordeelvaneenverbodisdathetextreemexplicietis.Allard,promovendusopTriasPoliticaWebeginnenmetdevraag:watiseenrepubliek?Ishethettegenovergesteldevaneenmonarchie?Erzijnandere,scherperedefinities.DeFederealistPapers(Hamiltonetal)overdeAmerikaanseconstitutiestelde:eenWeerbareDemocratie.Moeteendemocratiebeschermdwordentegenmensendiehaarproberenafteschaffen?Ja,omdathetdeenigestaatsvormiswaarhetliberalismekanoverlevenenfloreren.Hetisonontbeerlijkvooreengoedfunctionerendedemocratie.Devraagis:hoedoenwedit?HetoudeAtheneregeerdezichzelf.Alhoewel,alleenmannenvaneenbepaaldeleeftijdenwelvaart.Allepolitiekemachtleefdebijhetvolk.LeestipdeGrafredevanPericlesoverdeessentievaneendemocratie.Terugnaardegrieken.Deburgers,ongeachtrangofstand,haddenhetisonomia-hetaanwezigheidsrecht(ofzelfsplicht).Daarnaastwashetisochoria-hetspreekrecht.iedereenmochtwatzeggenoverdestadenhaarwetgeving.Indeaeclesiawerdendebelangrijkstebeslissingenvandestadgenomen.Deambtenwerdenvervulddmvloting.Hetwasduseenheelinclusievedemocratie.Ditheetdanookeendirectedemocratie.Dedirectedemocratiewaseenramp-eenabsolute,totale,completemislukking.Jetreftsteedseenslagveldvanmisluktestaatsvormen.Hetwaseennobelstreven,maarookonbegrensd.Hetontspoordenaareenanarchie(doordatdevrijheidwordtuitgerekttothetuiterste)oftirannie(doorbijvoorbeeldeentirannyofthemajority,ofdetiranniekeoptievandedemachoogdiezichzelfdemachttoe-eigende).

Omdezetweegebrekenisdedemocratieeeuwenlangeenstaatsvormgeweestdieniemandserieusnam.Hijwerdbesproken,maarniemandwildeerietsmee.Dedemocratieeindigdealtijdinanarchieoftyrannie.Dewereldwasechterwelflinkandersdannu.Wehebbenimmerseenverlichtingmeegemaakt.Uiteindelijkpassendewaardenvandeverlichtinggoedbijdievaneendemocratie.Hoekanjeeendemocratischbestelbouwendatrechtdoetaandesouvereigniteitenvrijhedenvanhaarinwoners,zonderdathetontaardintyrannieenanarchie?Hoebouwjeeendemocratiedieweerbaaristegenzichzelf?Heteersteidee:volksvertegenwoordigingDekernvanvolksvertegenwoordigingisdeprincipieelesuperioriteitbovendievandedemocratie.Hetvolkkwammetbesluitendiededemocratieafschaften.Debotteemotievanhetpubliekedebatmoestwordengeremd.Daarnaastzoudenvolksvertegenwoordigersbetergeïnformeerdzijnenmeerdenkenaanhetalgemeenbelang.Allardbenadrukthoegoedpolitici(denk:TweedeKamer)uiteindelijkzijninhetbeargumenterenenhetzoekennaarconsensus.Hettweedeidee:scheidingdermachtenPowertendstocorrupt,andabsolutepowercorruptsabsolutely.Ditgaatookopvooreendirectedemocratie.Daargaanwetegenaanmetdetriaspolitica-descheidingdermachten.Nogbelangrijkerdandatzijndechecksandbalances.Waaromdezetweeitems?Zestaanonderdruk.Steedssterkersentimentvoordirecteinspraak(denk‘tegenverkiezingen’vanReybrouck).Degeschiedenisleertdatemotiedeoverhandneemtinhetpubliekedebat,watlijdttotverkeerdekeuzes(zoalsBrexit?).Ookdemachtvanchecks&balancesstaatonderdruk.Derechterstaatonderdruk.Regeringenparlementzijnmomenteelvolledigversmolten.Tyrannieofanarchie.Datzijndegevarenvaneenongereguleerdedemocratie.Vragen:

Moetenweanti-democratischepartijenverbieden?Allard:Ja.Hoezietzo’nweterdanuit,waarpartijendoorwordenverboden?Allard:Datismisschiennieteensnodig,wantwehebbenalwetten.Bastiaan:Isdehuidigewetconcreetgenoegompartijenteverbieden?Nietecht,artikel2.20isvrijvaag.Voorverenigingenisdatmisschienwelokee,maaralshetgaatompartijen,danmoeteenrechteropeenvaagbegripals‘goedezede’eenpartijverbieden.Datzeteenrechterzwaaronderdruk.Daaromisereenconcreterichtlijnvoor.Datzijndie3principesdieinhetboek‘WeerbareDemocratie’staan.Hetmomentdateenpartijzichtegeneenvandeze3principesingaat,kanjeingrijpen.Welmoetjewachtentothetjuistemoment.InTurkijewerderdirectnadeoprichtingsacteeenpartijverboeden,datistevroeg.Maarookvooralniettelaatzijn,zieAlgerijewaarhetverbodtoteenburgeroorloglijdde.Bastiaanmerktopdathetverbiedenvanpartijenandersisdanhetverbiedenvangedachten.Zoudekiesraaddaarnogeenrolinmoetenkrijgen?InIsraelwordthetmeedoenaandeverkiezingenbepaalddooreenkiesraad.Datiseenoptie,maarjekuntjeafvragenofdathandigis.Departijblijftdanwelbestaan,endezekandanwelgroeien.Datkangevaarlijkzijn.Bijhetmodelvan‘WeerbareDemocratie’gebeurtheteerderdatereennieuwepartijontstaatdienetietsandersisenwélaandeeisenvoldoet.IshetnietondemocratischomdedriekernwaardenvanWeebareDemocratievastteleggen?Jekuntdemocratieopvattenals:allesmag,hetbesteideewint.Bastiaanvinddattekortdoordebocht.Alsjeeenwatbrederedefinitieneemtvaneendemocratie,waarallesmagbehalvehetafschaffenvandedemocratiezelf,hebjedatprobleemniet.Hoevoorkomjedateenpartijdienietexplicietanti-democratischiswelonzedemocratiemolt?Allard:datislastigtevoorkomen.Eendemocratischecultuurisdaargrotendeelshetantwoord.Bastiaan:Jehebteendetectiemechanismenodig,waarmeejekanziendatjemeteenanti-democratischepartijtemakenhebt.DedrieprincipesdieBastiaannoemtzoudendaarvoorhelderehandvatenkunnengeven.Hoekrijgjedandiedemocratischecultuur?

Bastiaan:Diecultuurisinderdaadheelessentieel.Alsjebesluitenterugdraaibaarmaaktkanjediecultuurontwikkelen.AlsjedejuistemiddelenhadombijvoorbeeldeNSDAPteverbieden,hadjedeDuitsersdetijdgegundomdiecultuurteontwikkelen.Dedemocratischecultuurendestructuurpassenelkaaraan.Zereagerenopelkaarenzijnbeidenenigszinsflexibel.Allard:Wemoeteneengevoelhebbenvoorhetconceptrechtsstaat,nietalleenvoordedemocratie.Hoevoorkomjedatdieweerbaarheidhetgevoelvaninspraakverlaagt?ErisveelcynismeAllard:LatenwekijkennaarAmerikaenhaardistrictenstelsel.Daarhebjeprimaries,waarkiezersinmeerderefasesopindividuelemensenstemmen.Zehebbenvrijveelvertrouweninhuneigenkiesmannen,maarbijnageenvertrouweninhetcongresalsgeheel.WijstemmeninNederlandoppartijen,watvoordelenheeft,maardelijstenvanpartijenzelfendemanierwaaropcoalitieswordengevormdzorgenvoorfrustratieenwantrouwen.Stelling/vraag:MoetenwedePVValspartijwerenofverbieden?Isdezepartijondemocratisch?Bastiaan:Dievraagkrijgikvaker.DePVVindehuidigevormkomtnietinaanmerkingvoorhetverbodvolgensdedrieprincipes.ErzijnechterwelwatuitsprakenvandePVVwaardoorjewelkuntgaantwijfelenaanofzedaartochaangaantarnen.Uitsprakenals‘nep-parlement’,‘kominverzet’,‘welatenhetnietgebeurenalswealsgrootstepartijnietbijdecoalitieonderhandelingenzijn’,‘neprechtbank’,‘moslimsuitsluitenvanhetleger’.Democratischealertheidisduswelechtrechtvaardigd.Allard:Daarsluitikmijbijaan.Dewetbiedtaardigwatmogelijkheden,misschienwelgenoeg.Ofhetkanofniet,datweetikniet,maardehuidigecriteriazijngewoonvaag.ZoujedeuittredingvandeEUhieronderkunnenscharen?Isdatnietookanti-democratisch?Bastiaan:Weetikniet.Hetiszekereeningrijpendbesluit,maarzolanghetbesluitterugtedraaienis(endatishierwelhetgeval),geraakthetnietaanhetzelfcorrectiemechanisme.Watdenktuvanreferenda?Allard:Slechtidee,alshetgaatovergroteofinternationaleonderwerpen.Opgemeentelijkniveauishetprima,maarditsoortkeuzeszijnteingewikkeld.Daarvoorhebbenwevolksvertegenwoordigers.

Digitaledemocratie– IravanKeulen,onderzoekerRathenauInstituuutSociologedieookmetnano-technologiebezigisgeweestDeaanleidingvoorhetonderzoekDigitaleDemocratienaardedigitaledemocratiewaseenopmerkingvantoenmaligkamervoorzitteroverinternetconslutatie(.nl),eenwebsitevoorfeedbackopwet-enregelgeving.Devraagisvervolgensbrederopgepakt-welkeanderemogelijkhedenhebbenwevoordigitaleinspraak?Watzijndeeffecten?Hoestaathetmeteffectiviteitenrepresentativiteit?Verbeterthetdekwaliteitvandevolksvertegenwoordigers?Watzijndebelangrijksteuitdagingen?Watwildeburgerzelf?HetSCPdoetonderzoeknaaronzedemocratie(Meerdemocratie,minderpolitiek?),waaruitblijktdatmensenvrijpositiefzijnoverdedemocratiealsconcept,maarmindernaardepraktijk.Erisveelkrtiekopdeuitvoeringvankamerledenenerisbehoefteaanmedezeggenschap.Delegitimiteitsmonitorlaatziendathetprobleemnietzozeerzitopdeeffectieviteit,maarwelopdelegitimiteitvanhetbestuur.Burgerbetrokkenheidwordtgezienalseenaanvullingopderepresentatievedemocratie,nietalseentotalevervanger.Wezienruwweg4vormenvanburgerbetrokkenheid.

1. Informatievebetrokkenheid.Hetvolgenvanhetpolitiekedebat.Wordtnietaltijdalsbetrokkenheidgezien.

2. Beleidbeinvloedendebetrokkenheid.Hoejealsburgerinvloeduitkanoefenenophetbeleidvaneeninstantie.Ditismeerhettraditioneleinspraakmodel.Somskanhetookmeergaanommeerspontaneacties,zoalsdescholierenactievande1400urennorm.

3. Zelfredzamebetrokkenheid,zoalsdoe-democratie.Burgerdiepublieketakenoppakt.

4. Directeburgerbetrokkenheid,zoals(bindende)referenda.Daarzienburgersgraagmeervan.

Kantechnologiehelpen?Nederlandscoorthoogopinternetgebruik,dushetpotentieelebereikishoog.Dedeelnameopinternetisafgelopen5jaarverdubbeldnaar22%.Daarnaastzijnertechnischeontwikkelingen,zoalsopendata,citizenscience,platformisering,monitoerenvansocialemedia.Zakenalsburgerbegrotingenzijndaardoorookbetermogelijk.ArthurEdwards

Digitale Democratie

AlsstudentwasArthurlidbijdeJOVD(VVDjongeren),waarnahijlidvandePvdAwerd.VervolgensstaptehijovernaarGroenLinks.WieweetofArthurnademeetingeennieuwewisseldoet.Endannuinformatieoverdigitaleinstrumentne.Deinstrumentendiezijnbeperkttotinstrumentendiedaadwerkelijkingebruikzijn.Informatievoorzieningoverdepolitiek.StemwijzerszijneenvrijNederlandsetool.Steljegaatdoorpoliticistemwijzersvergelijkenmethundaadwerkelijkestemgedrag.Hoeveel%zoudengelijkzijn?Voorcoalitiepartijenisdat50%,voordeanderen81%.Blijktuitartikel‘Komenpartijenhunbeloftesna?’.Wemissennogwelhetinstrumentombeloftentekoppelenaanstemgedrag.InhetVKhebbenzeditandersgedaanmetTheyWorkForYou.Doordatmensenvertegenwoordigershebben,kanjedaarperpostcode(pervertegenwoordiger)bijhoudenwatzestemmen.Jekunt,gesorteerdopthema,zienhoezestemmen.2000-3000mensenpermaandbezoekendewebsite.Arhurisvanmeningdatdergelijkewebsiteseenbasisvoorzieningzoudenmoetenzijnvoordeburger.Zemakenhetookvoorminderhoogopgeleidenmogelijkomzichtochinpolitiekezakenteverdiepen.Ontwerpersvandergelijkewebsiteszoudenzichafmoetenvragenofzedeinformatieeenvoudiggenoegpresenteren,omvragentebeantwoordenzoals‘watdoetdezevolksvertegenwoordigervoormij?’.InFrankrijkenDuitslandhebjewebsiteswaarwordtbijgehoudenhoevaakparlementarieërsvragenstellen,eenbijdrageaandediscussieleverenofeenmotieindienen.Deangstwasechterweldatditvoorgamificationzouzorgen-dangaanpoliticimisschienwelmeervragenstellenomhogerinderanktestellen.Houdtdezemetricsdusgoedindegaten.InDuitslandkanjevragenstellenaanvolksvertegenwoordigers.Hetgrotevoordeelhiervanisdaterwordtbijgehoudenhoevaakerwordtbeantwoord.Allesisopenbaar.Anonimiteitwordtnietgeaccepteerd-anoniemevragentellennietmee.Datheeftalsvoordeeldatdekwaliteithogeris.Devragenwordensterkgemodereerd,zodatdevragennetjesenduidelijkwordengesteld.Hetisvrijsuccesvol.80%vandevragenwordtdaadwerkelijkbeantwoord.Hetprojectwordtgefinancierddoordonateurseneensubscriptionmodelvoordevolksvertegenwoordigerszelf.Hetjaarlijksebudgetisdaardoor200.000,wateenmoderatieteamvan8mensenkanbetalen.Dewebsitekrijgt2.500.000bezoekenperjaar.InhetVerenigdKoninkrijkheeftmenervaringmetonline-forumsvanLagerhuiscommissiesmetgewoneburgers.Daarwordenspecifiekegroepengetarget,aangeziendezeveeleffectieverliependanbredediscussiesoveralgemeneonderwerpen.

Ookwerdereenvragenactiegehoudenwaar5000mensenviatwittereenvraagoveronderwijsstelden.Oplinkedinwerdeendiscussieoverdeenergiewetgestartin2012,waarbijna800mensenaanmeededen.OokTweedeKamerledenwerdenuitgenodigd.InFinlandisereen‘OpenMinisterie’,waarvragenaanburgerswordengesteldenideeënwordenbesproken.Hethomohuwlijkisalsburgerinitiatief,waarminstens50.000handtekeningenvoorzijnopgehaald,alseersteaangenomenmet103-95.Conclusies:Devoorwaarden:goedeUI,goedemoderatie,bereidheidpolitici.Eengoedvoorbeeldiseenslowaaksplatformwaardemoderatieheeldoordachtentransparantverloopt.Ookishetbelangrijkdatmensenhetgevoelkrijgendatwatzeplaatseninvloedheeft.Tip1:kijknaarhybrideofflline+online,zoalsbijdeeersteG1000waarmensenonlinesentimentenkondenplaatsen.Tip2:betrekmensenoptijd,voordathetbesluitgenomenis.Tip3:geefhelderekadersaan,zodatmensenwetenwaarhetbesluitruimzitTip4:maakhetconcreetTip5:durflostelatenalsoverheidenpaslaterintestappen.Keerzijdevandigitaal:nietiedereensnaptdigitalesystemen.Hetzoudaaromookmogelijkmoetenzijnomeenofflinealternatieftegebruiken.HoemoetD66ditinhetverkiezingsprogrammazetten?Gaernounietmeervanuitdatjezelfindiecockpitzit,datpolitiekprimaathebjenietmeer.Hetparlementisnueenbijsturendetegenmacht.Jemoetalsvolksvertegenwoordigerdeburgerzienalseenpartner.Deburgerleeftmetdegevolgenvandebeslissingendiepoliticinemen.Alspoliticusishetdaninteressantomburgerparticipatietebehandelenalssteuninderug.Wehebbeneenparlementnodigdieburgerparticipatiezietalskans,nietalseenbedrijging.Alsjenadenktoverdetoekomstbestendigheidvanhetparlement,moetjenadenkenoverderolvanburgerbetrokkenheid.CheckhetrapportopdewebsitevanhetRathenauinstutuuteneindvanhetjaarhetrapportvandeEuropesecommissie.

De europese democratie - Raoul Boucke [Helaasgeenverslagbeschikbaar]

De europese democratie

Toekomstvanpolitiekepartijen-PaulLucardi Watdoeteenpartij:recruteert,vatsamen,organiseertregering,politiekevorming.Iseenideaalbeeld.Vijftigjaargeledenkloptebeeldaardig,warengeorganiseerdalsmassapartij.Sterkverzuildinclusiefbandenmetmaatschpartijenenmedia.Nu:leden/kiezersverlies,recruteringislastiger,minderbandenmetmaatschorganisatiesdoorontzuiling,afhankelijkvansubsidies(minderleden),Vraag:sindswanneersubsidies?Antw:sindseindjarennegentig,daarvoorgeoormerktesubsidiesvanafjaren'70.Nuwelvoorwaarden.Problemenvanpartijen:TKverkiezingenopkomstisprima,overigeverkiezingenzijnproblematisch.Opkomstenlopenterug.Ledentallenlopenterugvangemiddeld14%vanaantalkiezers,nuredelijkstabielrond2%.Vanuitgroep:veelverschilleninfinancieringinEuropa,tweedelaagstequabudget.Kankomendoorstaatsrechtelijkepositie:isvereniging,ledenhebbenookverantwoordelijkheid.Vraag:loopthetledenaantallenterugomdatmencontributiemoetbetalen?Antw:nietinhetgeheel,vanuitonderzoekkomtdatgeldeenrolspeelt,maarnietvolledig.Vooralomdatmensenzichnietbindenofgeentijd.Waarombindenmensenzichniet?Voorkeurvanlichtegemeenschapbovenzwaregemeenschap.Mensenwillenlichte,tijdelijkegemeenschapzonderzwarebinding(dustennisclubbovenpolitiekepartij)Vraag:kanhetookzijndatmensenshoppenbijpartijen?Antw:ja,klopt,maarmensenshoppenbinneneenmarge.Erisgeenstatischeidentiteitmeer,isnumeerdynamisch(alsmensbedoelt,meershoppentussenvanalles.Vb:jewordtalskatholiekgeborenmaargaatals?dood)Persoonsgerichtecampagnepartij:alleenactieftijdensverkiezingscampagne,indienstvanleiderdieideologiebepaald,kleinekringvanprofseromheen,vluchtigenzaktvrijsnelweerinelkaar.Extreemvoorbeeld:Wilders.Wildersisdepartij.Geldteigenlijkookvooralleanderepartijen.Iswereldwijdetrend,vsisgroter,Scandinaviëisminder.

Toekomst van politieke partijen

Tijdelijkethemapartij:geenuitgesprokenideologie,maarfocusopactthema's,losseverbanden,groteledenverloop.Weinigpartijendiezichzelfzonoemen.D66inallereerstebegin.Maaruiteindelijknietzo.Nieuweideologische"massapartij"'Dunneideologie'Klassiekmodelvanmassapartij,maardankleiner.Begintalsone-issue,verbreedtdaarna.Vermoedendaterideologieachterzit.Vanuitgroep:soortvannieuweverzuiling.Maatschorganisatiesdieheelduidelijkverbindingzoekenmetpartijen.Luc;isenigszinszo:maarismeerfluïdedanoudeverzuiling.Ietsheelanders:lottocratie/clerocratie.Hetlotbepaaldwiewetgeverwordt,hiermeeisbelangrijkstetaakvanpartijopgegeven.Kangoedwerken,mitsgoedbegeleidendatisabsolutevoorwaarde.Eengoedvoorbeeldhiervan:burgerforumkiesstelsel2006.Groningennuexperimentmetwijkraden.Belangrijkstepuntenvanuitzaal:-tsja-hetzalvoorlopignogwelwatdoorspitteren,maarerwordtweldoorgedachtoverhoeanderEenvormvanpartijpolitiekisnodigvoorstabielesituatie.Isookommensenerbijdetebetrekken.Meerderefunctieszullenaltijdbelangrijkblijvenenpartijenzullenblijvenbestaanvooridentiteit.

IdeeënopgetekendophetD66SymposiumNieuweDemocratie25juni2016“Mijnideevoorde(nieuwe)democratieis…”Algemeenpolitiek:·Meerdirectcontacttussenburgerenvolksvertegenwoordiger:dekloofmoetkleiner!·Inhetonderwijsmeerruimtevoorgedeelderegie.LaatnietDenHaaglangerallesbepalenmaarstimuleerscholenominsamenspraakmetdeonderwijzers,leerlingenenouderstotbeleidtekomenbinnenruimeredoordepolitiekebepaaldekaders.·Richtiniederuitvoeringsprogrammademogelijkheidinvoorburgersomdeeffectentemetenengebruiktditbijbeleidsevaluaties.·Hetgaatomburgerschap:geencosumentisme,overheidmoetniet‘klantgericht’zijn.·Democratievereistmoraalleiderschap.·Methethuidigepolitiekestelselisniksmis.·Alswenieuweideeëntoelatenennieuwemethodengebruiken,bereikenwemeermensenenbereikenmeermensenons.·Geefniet-stemmerseenstemdoorhetevenredigdeeluitdekiezersaantewijzen(mini-Reybrouck).·Eenwandwaarburgershunideeënopkunnenhangen.·Verplichtingaanregeringenomhunvoorstellenenmaatregelengedetailleerdtebeargumenterenvooralleburgers.·Op‘Reybroucksiaanse’wijzeschaduworganeninstallerenbijminstensdeTweedeKamerengemeenteraden.Participatie/inspraak:·Zuiverder(enbeter)omgaanmet(bewoners)participatie:watwiljeermeebereiken?Politiekm.n.echtkaderstellendvooraf!Sleutelisverantwoordelijkheid+regie=eigenaarschap.·Kennisvanburgersserieusnemen.·Goedgeorganiseerdnaarechteigenaarschapvanbewoners,daarhoortnaastdeverantwoordelijkookderegieoverjelevenbij.Politiekecultuur·HetwarmomarmenvanDIALOOG.·Meergesprek,minderdebat.D66/politiekepartijen:·LaatD66-ledenvoorhetcongresdigitaalmotiesindienen,amenderen,bespreken,enstemmen.·Partij:

Jullie reacties

oMaakpartijaantrekkelijkvoormensendie(terecht?)nietvanpolitiekepartijenhouden.oSelecteernieteenzijdig(voorpolitiekefuncties)opdominantieenzelfvertrouwen,dankrijgjenarcistendienietnaarmensenluisteren–heeftpartijtopvanD66ditprobleem?oVergrootdediversiteitindepartij!oOntwikkelbinnendepartijnietalleendebatvaardigheden,maarookdialoogvaardigheden.oMaakpartijenminderafhankelijkvandemedia:richtjemeeropmensenenminderopTVofdekrant.Ontwikkel(ook)eigencommunicatienetwerken.oBevorderdeelnamevanvolksvertegenwoordigersinanderenetwerkendandepartijeninandereomgevingendandepolitiek.oBetrekniet-ledenbijdepartijEuropa:·Europa:oNieuwinhoudelijkpolitiekverhaalnodig!oLuisteren,luisteren,luisteren…oPasopmetarrogantieen‘gelijkhebberij’oWerkaanpolitiekeunie(indekernvandeEU)·Uitgaanvan2hoofddoelen:veiligheidenbestaanszekerheidvan.miljardEU-burgers.·Eennieuweverhoudingtussenburgers,nationaleregeringen,EuropeseCommissieenEuropeesParlement.·Zoekdeoplossingophetniveauwaardeproblemenookzijn:geentwospeedEuropa,maareenmultispeedEuropa.Digitaal:·Website/appwaarinonderwerpenuitdeTweedeKamer(ofanderepolitiekeniveaus)perdaggetoondwordenmetdaarbijdestemuitslagperpartij.(Evt.metfilteroptieoponderwerp/thema+mogelijkheidzelftestemmentervergelijking.)Ditombetrokkenheidtevergroten.·Digitaleburgerbetrokkenheidiseengoedeaanvullingopofflinebetrokkenheid,maarmaghetnietvervangen.Idealiterdieniknooitmeereenwob-verzoekinomdatallesonlinestaat.·Geefmensendemogelijkheidomzicheenvoudigdigitaalteinformerenoverkomendebesluitenineendoorhenteselecterengebied(geografischofonderwerp).Richtmeteenforainommethendialoogtegaan/blijven.·Maakhettransparanter!LaatopeentoegankelijkewijzezienhoepartijenindeTK(maarkanookEK,PS,GR,EPetc)hebbengestemdoveronderwerpen/motiesetc.GadaarnaastdigitaalstemmenindeTK.

---- Ditverslagismogelijkgemaaktdoorallepresentatoren,deelnemers,endoorde‘meeschrijvers’bijdesessies.Defoto’szijnvanEdwin

Bakker.Iedereenhartelijkdankvoorjulliebijdrages!