Vernieuwen met echte impactHoe kun je betekenisvol innoveren door uitdagingen meer effectgericht te benaderen?

Highlights• Innovatiebegintvaakwanneerer(vooreenecosysteem)aanleidingisomeenveranderingteweegtebrengen.

• Innovatieisnietvrijblijvend.Eriseengestructureerdprocesnodigomtekomentoteeninnovatiemetimpact.

• Continumonitorenvanprogressieendaarvanlerendraagtbijaanhetbehoudenvandefocusophetgewensteeffect.

• Innoverenislerenenbijsturen.

Vanzichtbaarnaarminderzichtbaar:devormenvancriminaliteitverschuivenmeemet(technologische)veranderingenindemaatschappij.Hetveiligheidsdomeinmoetmeeinnoverenomoplossingentezoekenvoordeuitdagingenvandezetijd.Verschillendepartijenzoalspolitie,OM,gemeentenenprivatepartijenwerkensamenomnieuwemanierentevindenomcriminaliteitaantepakken.Onzeobservatieisechterdatinnovatieveideeëninhetveiligheidsdomeinnietaltijdde(complete)oplossingvanhetprobleemvormen:vaakverzandeninnovatiesinsimpeleingrepenopprocessen.Inditartikelgevenweantwoordopdevraaghoejebetekenisvolkuntinnoverendooruitdagingenmeereffectgerichttebenaderen,zodatdeinnovatiedaadwerkelijkbijdraagtaanhetgezamenlijkgewensteeffect.

Technologischeveranderingenwerkensteedsmeerdoorindemaatschappij.Criminaliteitverschuiftnaarminderzichtbarevormen,zoalscybercrimeenondermijning.Binnendestrafrechtketenkomteensteedsgroterbesefdatdehuidigewijzevanopsporenenvervolgenmeemoetmetdezeveranderingen.Detraditionelewijzevanopsporenenvervolgensteltorganisatiesbinnenhetveiligheidsdomein(zoalspolitieenOM)onvoldoendeinstaatomsnelmeete

Auteurs: Lisa Marie Brouwer, Karina Rauh, Josca Smallenbroek en Martine Middelveld

Trends in Veiligheid 2019

bewegenmetdeinnovatiesindebuitenwereld.Inhetveiligheidsdomeinwordtdaaromgewerktaan(vernieuwende)werkwijzen,methodenentoepassingen.Nietalleendepartnersindestrafrechtketenkunnenhierineenbijdrageleveren.Ookhetecosysteem1eromheenkanenwilmeewerkenaandeopsporingenvervolging.Bankenkunnenbijvoorbeeldeengroterolspelenalshetgaatomhetvoorkomenenaanpakkenvancybercrime.Hetzelfdegeldtvoorondernemersalshetgaatomfraudeofwinkeldiefstallen.

Inhetveiligheidsdomeinkomenweveelhoopvolleinnovatie-ideeëntegen.Vaakwordenditsoortideeëningegevendoormensendieeengoedideehebbenomeenbepaaldeproblematiekaantepakken.Wellichtdatdezeideeënprocessenopkorte termijnverbeteren.Wanneerwekijkennaardegewenste lange-termijneffecten,dragendeprocesmatigeingrependaaronvoldoendeaanbij.Hetsuccesvanzulkeideeëninhetveiligheidsdomeinvaltofstaatvaakbijdebetrokkenheidvanallebelanghebbendepartijen.Hetisooknietvanzelfsprekenddatallepartnersinhetecosysteemdezelfdebehoeftes,ambitieendoelenhebben.Dithoefteensamenwerkingechternietindewegtestaan.Doorproblemenopeenmeereffectgerichtemanier,inplaatsvanenkeleenresultaatgerichtemanier,tebenaderenkunjegezamenlijkbetekenisvolinnoveren.Hetonderscheidtusseneffectenenresultatenisbelangrijkomtemaken.Effectenbevindenzichopeenabstracterniveau(bijvoorbeeldvergrootveiligheidsgevoel):resultatenzijnconcreterenhebjenodigomdeeffectentebereiken.Elkepartnerkanandereresultatenbelangrijkvinden,maarzemoetenwelallemaalbijdragenaanhetgemeenschappelijkbeoogdeeffect.

Vier stappen om te komen tot betekenisvolle innovatieOmhetproces,deaandachtspuntenenrisico’sbeterteduidenmakenwegebruikvaneenfictievecasuswaarbijhetaangifteprocescentraalstaat.Hierinkunnenweverschillendepartijenbinnenhetveiligheidsdomeinduidendievanuithuneigenperspectiefanderebelangenvertegenwoordigen.

Figuur 1: Gewensteresultatenvanverschillendepartijeninhetaangifteproces

Burgers

OM

De resultaten die de verschilende partijen beogen Partners

Politie

Aangifte doen moet eenvoudig en snel zijn en moet opvolging krijgen

Volledige, goede aangifte, en verhogenvan de kwaliteit van de opvolging

Aangifte is niet altijd het juiste middel voor een optimale oplossing

voor het slachoffer. Ook andere opties moeten worden meegenomen

tjides het aangifteprocess

Kwalitatief goed uitgewerkte aangiftes, is belangrijk voor het

vervolgingsproces’

1Eenecosysteembestaatuitpartijendiesamenwerkenaaneenuitdagingwaarbijzijelkaarnodighebbenomietstebereiken.Departijenineen

ecosysteemkunnenvariërenperuitdaging.2Eenbatenlogica©iseenvisueelhulpmiddelomeengedeeldbeeldtekrijgenvandemanierwaaropoplossingenleidentotdegewensteeffecten.

Hetgeeftinzichtindebelangrijkeenminderbelangrijkeonderdelenvaneenproject.Eenbatenlogicamaakthetmogelijkomnietslechtste

concentrerenopdeeindresultaten,maarookdeonderliggendewaardedrijvers.Dezezijnbelangrijkomvroegtijdigtekunnenbijsturenenhet

projecttoteensuccestemaken.Trends in Veiligheid 2019

Stap 1Samen definiëren van het gewenste effect

Diversepartijenmetverschillendebehoefteszijnbetrokkenbijhetaangifteproces.Denkaandepolitie,hetOM,derechtspraak,maarbijvoorbeeldookdeburger (inde rol vanslachtoffer),burgervertegenwoordigersenondernemers.Dezebehoefteskennenpartijenvaaknietvanelkaar,oferbestaanaannamesdienietkloppen.Onzeervaringisdathetgoedwerktaanelkaartevragenwelkebehoefteerisdoormetelkaaringesprektegaan.Deeerstestapdiegezetmoetwordenishetgezamenlijkverkennenvande(maatschappelijke)problematiekofuitdagingenwatdegewensteeindsituatieisnahetaanpakkenvandezeproblematiek.Doorditvormtegevenineeninteractieveworkshopmethetecosysteembestaandeuitbetrokkenenrelevantepartnerscreëerjedirectbetrokkenheidendraagvlak.Eenonafhankelijkefacilitatorisvantoegevoegdewaardeomtezorgendatdeverschillendepartnershunbehoeftesengewensteeffecteninbrengen.Degewensteeffectenkunnenbinnenenbuitendeorganisatieliggen.Effectenbuitendeorganisatiezijnmaatschappelijkeeffecten,zoalshetverhogenvanhetveiligheidsgevoelvanburgers.Indezeeerstestapwordennoggeenoplossingenbedachtmaarbepaalthetecosysteemgezamenlijkdegewensteeffecten.

Stap 2Samen het gewenste effect bereiken

Nahetvaststellenvanwathetecosysteemwilbereiken,kandevraagwordenbeantwoordhoedeweghiernaartoeeruitziet.Het‘wat’magdanzoconcreetmogelijkworden:‘wat’kunnenwedoenomdeeffectenterealiseren?Omdat‘wat’vasttestellen,stellendepartnersgezamenlijkeenbatenlogica2op.Tijdensdezetweedeworkshopvertalenwemetdebetrokkenpartnersdeeerdergesteldeeffectennaareenaantaldoelgebieden.Eendoelgebiedindezecasuskanbijvoorbeeld‘hogeaangiftebereidheid’zijn.Jesteltnetzolangdevraag‘hoedan?’tothetantwoordopdezevraageenconcreetinitiatiefis.Eenvoorbeeldhiervanziejeinafbeelding2:opeenhoe-vraagzijnmeerdereantwoordentegeven.Inditvoorbeeldhebbenweéénstroomuitgewerkt.Erwordenzoveeloplossingenalsnodiggeformuleerdomhetgewensteeffecttebehalen.Door

Figuur 2: voorbeeldvaneenonderdeelvandebatenlogica

Hoe?Hoe?Hoe?Hoe?

Hoge aangiftebereidheidbereik je door drempels

weg te nemen

Door het aangifteprocess te automatiseren

Door het vertrouwen in de polite te verhogen

Door aangifte voor iedereenmogelijk te maken

Door aangifte doen tijd-en plaatsonafhankelijk te maken

Door aangifte zo makkelijkmogelijk te maken Door een aangifterobot te

ontwikkelen die haar de burger toe gaat juiste vragen stelt er ook bewijsbestanden (foto’s etc.) kan aannermen

en verwerker

Design For Digital

hetgezamenlijktoewerkennaardegewensteeffectenontstaateigenaarschapencommitmentomallemaaleenbijdrageteleverenaanhettoekomstigeresultaat.Aanheteindvandezestapisvoorallebetrokkeneninzichtelijkhoedeconcreteoplossingenbijdragenaanhetgewensteeffect.

Stap 3Weten wat je wilt meten

Alsbetrokkenenbinneneenecosysteembesluitenomopeenvernieuwendemanieraandeslagtegaan,betekentditdatietsgedaanwordtwatindiehoedanigheidnognieteerderisgedaan.Ineengoedfunctionerendecosysteemzijnallepartijengelijkwaardig.Erwordenafsprakengemaaktoverdewederzijdseverwachtingenintermenvanmiddelen,capaciteiteninzetvanexpertise.Besluitenoverdeinnovatiewordengezamenlijkgenomen,zodatheteengedrageninnovatieblijft.Eenkant-en-klareblauwdrukbestaatniet.Hetisooknietvanzelfsprekenddatdevernieuwingmeteenhetgewensteresultaateneffectzalopleveren.Hetecosysteemkanwelblijvenleren,terwijlzijervaringopdoetvanwatwelenwatnietwerkt.Hoehoujezichtopdebijdragevandeinnovatieaandegewensteeffecten?Hetecosysteemgaat,indezederdestap,opzoeknaarijkpuntendieietsvertellenoverof‘wenogopdegoedewegzijnmetzijnallen’.Doordezeijkpuntentedestillerenuitdebatenlogicaendoelgebiedenzijnzeherkenbaarvoorallebetrokkenen.Inhetfictievevoorbeeldvandeaangifterobotkaneenvandekwalitatieveijkpuntenbijvoorbeeldzijndematewaarindeburgerzichgehoordvoelttijdenshetdoenvaneenaangifte.Hetisbelangrijkomper(SMART)ijkpuntgoedtetoetsenofdezedaadwerkelijkkunnenwordenbeïnvloeddoorhetuitvoerenvandeinnovatievewerkwijze.Maatschappelijkeffect isvaaklastigkwantitatiefuittedrukken:cijferszijnveelalambiguenopverschillendemanierteverklaren.Kwalitatievedata,bijvoorbeelddoorinterviews,geeftmeerdiepgangenbetekenis.Eencombinatievankwalitatieveenkwantitatieveijkpuntengeeftdanookeenbrederbeeld.

Trends in Veiligheid 2019

Over de auteurs

martine.middelveld@capgemini.com

lisa-marie.brouwer@capgemini.com

Lisa Marie BrouwerisconsultantinhetveiligheidsdomeinbijCapgeminiInvent.Zijhoudtzichbezigmetdeinrichtingvanprojectmanagementvanproeftuineninhetveiligheidsdomeinenhetmetenvanmaatschappelijkeffect.

Martine MiddelveldMScismanagingconsultantbijCapgeminiInvent.Zijfocustzichopketensamenwerking,monitoringvaneffectenenprivacyvraagstukkenbinnenhetveiligheidsdomein.

karina.rauh@capgemini.com

Josca SmallenbroekisseniorconsultantbijCapgeminiInvent.Zijhoudtzichvoornamelijkbezigmetprocesoptimalisatiesenhetstimulerenvaneffectgerichtwerkenbinnendepubliekesector.

Karina Rauh MAisseniormanagerbijCapgeminiInvent.Zijisactiefbinnenhetsociaal-enveiligheidsdomein.Inhaaropdrachtenfocustzijzichophetversterkenvanecosystemenenprogrammamanagement,waarbijeffectgerichtwerkenenmeteneenbelangrijkerolspeelt.

josca.smallenbroek@capgemini.com

Stap 4Continu monitoren van progressie en leren

Nahetbepalenvandeijkpuntenkunnenmeerderemetingenuitgevoerdwordendiehetmogelijkmakenomtelerenenbijtesturenrichtingsucces.Eennulmetinggeeftinzichtinhoejeervoorstaatvoordatdeinnovatiewordtuitgevoerd.Hétmomentvoordenulmetinginhetvoorbeeldvanhetaangifteprocesisdesituatievoordeontwikkelingvandeaangifterobot.Daarnakunnenmetregelmatigetussenpozentussenmetingenplaatsvinden.Eentussenmetinglevertinzichtopofdeoplossingenaleen(gewenst)effecthebbenopgeleverd.Oplossingenkunnennaeendergelijkeexercitiewordenbijgestuurdofaangescherpt.Ditversterkthetleereffectendraagtbijaanhetsuccesvandeinnovatie.Naasthetgevenvaninzichtoverhetwelofnietbereikenvanhetbeoogdeeffect,ishetmetenzelfeenkrachtiginstrumentomprofessionals,werkendaandeinnovatie,inzichttegevenhoehunhandelenbijdraagtaanhetgewensteeffect.Doorbetrokkenpartnersna

eennulmetingoftussenmetingsamentebrengenomstiltestaanofdeoplossingendaadwerkelijkbijdragenaanheteffectwatmenwilbereiken,brengjefocusaan.Effectgerichtwerkenleidtopdezewijzetoteenbetekenisvolleinnovatie.

Innoveren is blijven lerenRedenerenvanuitheteffectencontinublijvenmonitorenwatdeinnovatieteweegbrengt,helptbijeensuccesvolletoepassingvandevernieuwing.Alsjeinnovatietoepastzonderleringtetrekkenuitwatwelennietwerkt,ontstaatdekansdatdetoepassingnietzorelevantisalsvantevorengedacht.Eeninnovatiebrengtdanmogelijkweleen(maatschappelijk)effectteweeg,maarnietdatgenewatwenselijkgeachtwordtofnietindegewenstemate.Innovatiebetekentdatjeietsdoetwatnognieteerdergedaanis,ietswaarvandeeffectennogonzekerzijn.Blijvenlerenenbijstellenisdandesleuteltotsucces.

Trends in Veiligheid 2019