Tien jaar zorg voor CF: grenzen Tien jaar zorg voor CF: grenzen verleggen!verleggen!

Dr. Erik HulzebosDr. Erik HulzebosAfdeling Kinderfysiotherapie & Klinische Afdeling Kinderfysiotherapie & Klinische

Inspanningsfysiologie Inspanningsfysiologie Universitair Medisch Centrum UtrechtUniversitair Medisch Centrum Utrecht

Een long- en /of spierprobleem?

OpbouwOpbouw workshop workshop

• Algemene (inspanningsfysiologie)Algemene (inspanningsfysiologie)

• Inspanningslimitatie bij patienten met CFInspanningslimitatie bij patienten met CF+ VentilatoirVentilatoir+ PerifeerPerifeer

• Evidentie voor trainingEvidentie voor training+ PerifeerPerifeer+ RespiratoirRespiratoir

Wasserman, K., Hansen, J. E., Sue, D. Y., Casaburi, R., & Whipp, B. J. (1999). Principles Wasserman, K., Hansen, J. E., Sue, D. Y., Casaburi, R., & Whipp, B. J. (1999). Principles of Exercise testing and Interpretation (3th Edition ed.). Baltimore, MD, USA: Lippincott, of Exercise testing and Interpretation (3th Edition ed.). Baltimore, MD, USA: Lippincott,

Williams & Wilkins.Williams & Wilkins.

Zuurstof FluxZuurstof Flux

SpierSpier CirculatieCirculatie Ventilatie/longVentilatie/longMitochondriaMitochondria

VOVO2max2max = Slagvolume = Slagvolumemaxmax x Hartfrequentie x Hartfrequentiemaxmax x (CaO x (CaO22 – CvO – CvO22))maxmax

AnaemieAnaemieAstma – ernstigAstma – ernstigLuchtverontreinigingLuchtverontreinigingCOPDCOPDCFCF

DeconditionerenDeconditionerenTrainingTraining DehydratieDehydratieHartfalenHartfalenCardiomyopathieCardiomyopathie

DeconditionerenDeconditionerenTrainingTrainingOndervoedingOndervoedingSpier AtrofieSpier AtrofieSpier DystrofieSpier DystrofieSarcopenieSarcopenie

VerouderingVerouderingBeta blockersBeta blockers

De Fick VergelijkingDe Fick Vergelijking

Fick A. Ueber die Messung des Blutquantums in den Fick A. Ueber die Messung des Blutquantums in den Herzventrikeln. Herzventrikeln. Sitx. der Physik-Med. Ges. WurzburgSitx. der Physik-Med. Ges. Wurzburg 1870; 2: 16.1870; 2: 16.

Dichtheid vanDichtheid van de capillairende capillairen

EfficiencyEfficiency

PrestatiePrestatie

HFHFmaxmax SVSVmaxmax

HMVHMVmaxmax

Snelheid op ADSnelheid op AD

VO2maxVO2max op AD op AD

Oxidatieve Oxidatieve enzymenenzymen

[Hb], %SaO[Hb], %SaO22

Max A-V OMax A-V O22verschilverschil

VOVO2max2max

Framewerk van een fysioloogFramewerk van een fysioloogSpierSpierHartHart

Basset, DR and Howley, ET, (1997) Maximum oxygen uptake: “classical

versus contemporary viewpoints. Med Sci Sports Exerc. Vol 29 (5), pp.591-

603.

Beste voorspeller van prestatie!

Low

Medium

High

Nixon et al., Nixon et al., Med Sci Sports ExercMed Sci Sports Exerc 1996 1996

Inspanningsvermogen en overlevingInspanningsvermogen en overleving

VOVO22max:max:

CF & InspanningCF & Inspanning

PathofysiologiePathofysiologie CF CF

• Obstructie en inflammatieObstructie en inflammatie• Toename luchtwegweerstandToename luchtwegweerstand• Hyperinflatie / toename RVHyperinflatie / toename RV

• Afname: FEFAfname: FEF25-75%, 25-75%, FEVFEV11

• Ventilatie / perfusie mismatchVentilatie / perfusie mismatch• Afname oxygenatieAfname oxygenatie• Beperking gasuitwisselingBeperking gasuitwisseling

De primaire oorzaak van overlijden is respiratoir falen (CF Foundation 2002).

InspanningsintolerantieInspanningsintolerantie

Butcher, 2006

1

2

Welke Welke respiratoirerespiratoire factoren spelen een rol factoren spelen een rol tijdens inspanning?tijdens inspanning?

Hyperinflation

Change shape of the thorax

Mechanical disadvanced diaphragm

Chest wall compliance ↓

Oxygen costs of breathing ↑

Airway obstruction ↑

Airway resistance ↑

Intrapulmonary gas tapping ↑

Ventilation/perfusion mismatch

Respiratory muscle function ↓

Hulzebos, 2008

Keochkerian Respiration, 2008

CF

HC

CF

HC

Ventilatie tijdens inspanningVentilatie tijdens inspanning

Ventilatie tijdens inspanningVentilatie tijdens inspanningDynamische Dynamische hyperinflatiehyperinflatie

Alinson AJRCCM, 1998Alinson AJRCCM, 1998

CF CF

CF

CF

HC HC

HC

HC

CF

HC

CF

CF

CF

Moser et al, AJRCCM 2000. Moser et al, AJRCCM 2000. 162, (5), 1823-1827162, (5), 1823-1827

0 40 60 80 100 120

Spier CSA (cm2)

2500 2000 1500 1000

500 0

Pea

k V

O2 (m

l/m

in)

VOVO2peak2peak as a function of muscle CSA as a function of muscle CSA

muscle-related muscle-related abnormality in oxygen abnormality in oxygen

metabolism in metabolism in patients with CF patients with CF

De Meer et al., AJRCCM 1999De Meer et al., AJRCCM 1999

20 30 40 50 60

300

200 100

0

Ma

xim

ale

bel

ast

ing

[W

att

]

Vetvrije massa [kg]

moderate

mild

controlsSpierfunctieSpierfunctie

Anaëroob vermogenAnaëroob vermogen

0

100

200

300

400

500

600

700

Boas et al 1996 Shah et al 1997 Shah et al 1999 Boas et al 1999

Peak power(W)

CF Controle

Anaerobe Capaciteit in CF patientenAnaerobe Capaciteit in CF patienten

Cabrera, M.E. Lough, M.D. Doershuk, C.F. DeRivera, G.A. Anaerobic performance - assessed by the Wingate Cabrera, M.E. Lough, M.D. Doershuk, C.F. DeRivera, G.A. Anaerobic performance - assessed by the Wingate Test - in patients with cystic fibrosis. Test - in patients with cystic fibrosis. Pediatric Exercise SciencePediatric Exercise Science. 1993: 5 (1). p. 78-87.. 1993: 5 (1). p. 78-87.

Anaerobe Capaciteit in CF patientenAnaerobe Capaciteit in CF patienten

Cabrera, M.E. Lough, M.D. Doershuk, C.F. DeRivera, G.A. Anaerobic performance - assessed by the Cabrera, M.E. Lough, M.D. Doershuk, C.F. DeRivera, G.A. Anaerobic performance - assessed by the Wingate Test - in patients with cystic fibrosis. Wingate Test - in patients with cystic fibrosis. Pediatric Exercise SciencePediatric Exercise Science. 1993: 5 (1). p. 78-87.. 1993: 5 (1). p. 78-87.

Training Training

Duurtraining indien FEV1> 60%

Intervaltraining indien FEV1 < 40%

Combinatie training indien 40% < FEV1 < 60%

Gosselink, ERS, 2003

Forse inspanningsintolerantieO2 suppletie tijdens trainingDuurtraining niet gaatADL gerichtIMT?

Krachttraining: SpierzwakteIMT?

Bradley J, Moran F. Physical training for cystic fibrosis. Cochrane Database of Systematic Reviews 2008, Issue 1. Art. No.: CD002768.

Physical trainingPhysical training

• Management of diabetes in CF• Contributes to a more positive body image (Peebles 1998)• Maintains pulmonary function by improving sputum clearance

and reducing residual volume (O’Neill 1987)• May delay the onset of osteoporosis (Wolman 1995)• Decreased anxiety and depression• Enhanced feelings of well-being and enhanced performance

at work, recreational and sport activities (ACSM 2000)• Exercise capacity may be an independent prognostic risk

factor in CF (Nixon 1992)

• Training for less than one month is not beneficial (Casaburi 1992). • Physical training produces benefits which are influenced by the type of training programme (aerobic training, anaerobic training or to a mixture)

• Benefits of training are maintained after training has ceased (not clear for how long)

• Physical training is already part of the care package offered to most people with CF and there is no evidence to discourage this.

ConclusionConclusion

Wilt u meer weten over inspanningsfysiologie bij Wilt u meer weten over inspanningsfysiologie bij KINDEREN en Chronische aandoeningen….KINDEREN en Chronische aandoeningen….

ISBN: 9789031350841

•Algemene inspanningsfysiologie

•Inspanningsfysiologie en ontwikkeling kinderen

•Fysieke activiteit kinderen

•Training bij kinderen

• 13 hoofdstukken chronische aandoeningen (o.a. CF)

Bedankt voor uw aandachtBedankt voor uw aandacht