“Standaard” predictieve factoren voor effect van chemotherapie

J.L.Peterse, NKI/AvL

neo-adjuvante chemotherapie bij mammacarcinoom

• doel: verkleinen van grote tumor om mammasparende therapie mogelijk te maken– conversie in +/- 30 %

• bovendien: “valid surrogate marker” voor in vivo beoordeling van therapie-effect– basis voor dosering en keuze van CT?

neoadjuvante chemotherapie; klinische vragen

• kan voorspeld worden bij welke tumoren conversie van MRM naar BCT mogelijk wordt?

• zijn er factoren om de keuze tussen verschillende chemotherapeutica op te baseren?

• wat is de prognostische betekenis van respons?

“standaard” factoren; meetbaarheid pre-CT (core)

• pT -

• Tumor type WHO +

• Tumorgraad Elston/Ellis +/-

• DCIS component -

• Lymfklierstatus +/-

• ER, PgR, Her2Neu, p53 +

neoadjuvante chemotherapierespons + respons -

• ER negatief• graad III• pT <

• ?Her2Neu positief• ? p53 positief

• DCIS

• ? ILC

conclusie I; neoadjuvante CT tbv tumorverkleining

• niet bij vermoeden van EIC (microcalcificaties rond tumorhaard)

• niet bij diffuze / multinodulaire uitbreiding (ILC)

neoadjuvante CT en in vivo respons meting

• klinisch vastgestelde remissie is onbetrouwbaar door overschatting van effect– 15 cCR: 6 pCR, 9 pMC Faneyte Br J Canc 2003 88 406-12

• (CE) MRI vastgestelde remissie is minder onbetrouwbaar– in 20 % overschatting effect Warren Br J Canc 2004 90 1349-60

• progressie of stable disease is klinisch vast te stellen

bepaling histologische respons na neoadjuvante chemotherapie

• in primaire tumor

• in lymfklieren

– Criteria?

– Effect therapie op gradering?– Effect therapie op ER/PgR/Her2Neu/p53?

neoadjuvante chemotherapie; histologische respons meting

• I. geen tumorrest in mamma en oksel• II. uitsluitend rest DCIS• III. rest tumor met herkenbaar therapie-

effect• IV. histologisch onveranderde tumor

• Chevallier; Am J Clin Onc 1993; 16: 223-228

pR neoadjuvante chemotherapie

• compleet 3 - 25 % (15 %)• maar bij de helft resterend DCIS

• effect, met rest invasief carcinoom

• geen verandering 25 - ? %

pR na neo CT; prognose

• resp n DFS OS• I 40 18 85

• II 20

• III 107 35 67

• IV 299

– pT na neo CT is geen prognosticator

– Chollet Br J Cancer 2002 86 1041-6

pR na neoadjuvante CT en prognose; “standaard” factoren

• tumor status mamma• vlgs Chevallier

• tumor status okselklieren• I. Geen aanwijzingen voor metastasen

• II. Geen rest tumor, respons reactie

• III. Tumorrest en reactie

• IV. Tumor, geen reactie

– Newman Ann Surg Onc 2003; 10: 734-9

pR lymfklieren na neo CT

• Respons = fibrose, slijm, of histiocyten +/- tumor

• lk status n DFS RR• negatief 12 31 27

• regressie 19 22 32

• tumor 39 19 55

» Newman Ann Surg Onc 2003 10 734-9

conclusie II; prognostische betekenis van pR na neo CT

• pCR van belang voor OS – maar valt bij multivariate analyse weg tegen

pN, graad en type

» Chollet et al Br J Cancer 2002 86 1041-6

• High risk factoren zijn: – progressie onder neoadjuvante therapie– > 4 positieve klieren na neo CT