NORBERTUSNORBERTUS

Een tijd van hervormingen…

I. NORBERTUS’ TIJD

Orde op zaken

•Gregoriaanse Hervorming (1049 – 1122)–Kerk losmaken van wereldlijk gezag

–hiërarchie–geestelijke leiding

•Kloostervorming–Regel van Benedictus•Ora et Labora

•Klemtoon op liturgie

•Eremitisme (1050)–Pauperes Christi

•Wanderprediger–Vita Apostalica

•Onthechting–Privébezit verminderen Ordo Canonicus

Hoe Norbert Norbertus werd…

II. LEVEN EN WERK

Van Gennep, van Xanten, van Magdenburg

•Norbert: ° 1080, Gennep–2de zoon van een graaf clerus

•1095: kanunnik in Xanten– feest

•Hof van Keulen: Frederik I keizer Hendrik V–carrière

Het keerpunt

a) 1110: gezel van de keizer in Rome–paus wil Scheiding Kerk – Staat keizer harde middelen

b) prachtig weer storm–val van zijn paard–“Wend je af van het kwade,en doe alleen het goede.Zoek rust en vrede.”

Een ander Spoor…

•keizer biedt Norbertus bisdom aan–hij weigert!

teruggetrokken in klooster in Keulen– vasten, studeren, mediteren

•1115: priesterwijding

Inspiratie

•klooster Sieburg: Benedictus, monastiek

•klooster Rolduc: strenge regel Augustinus–onthouding & armoede

•kluizenaar Liutolf: radicaal–geen bezit & zelf voorzienNorbertus als kluizenaar– verkoop bezit: naar armen

Wanderprediger

•Prediker–blootsvoets, boetekleed–met volgelingen–prediken•godsvruchtig•zielenheil < lichaam

•hypocriet! ( vroeger feestleven)

• letterlijke navolging apostelen•mannen én vrouwen•prediken zonder ‘toelating’– toelating van pausGelasius II

Kritiek

Premonstratenzers

•1120: met volgelingen naar Prémontré–nieuwe kloosterorde•ordo monastirii•kluizenaarsleven

• spectaculaire groei

Norbertus vs. Tanchelm

•1124: missie paus:ketter Tanchelm bestrijden–grote aanhang in A’pen

Sint-Michielsabdij

Zoek rust en vrede

•1126: bisschop van Magdenburg

• reductie strengheid ingetogen leven– verkondiging Blijde Boodschap

•6 juni 1134: overlijden (ziekte)strenge levenswijze?reis naar Rome?

De Heilige Norbertus

•27 juli 1582: Heiligverklaring

Het leven van de Heilige Norbertus

(1) Norbertus ontvangt het witte habijt(2) Norbertus en de Eucharistie(3) Norbertus als bisschop van Magdeburg(4) Norbertus wordt heilig verklaard

Norbertus als inspiratiebron…

III. SPIRITUALITEIT

Verering

•6 juni: Feest van de Heilige Norbertus

Iconografie

• ‘eucharistisch heilige’–Christus werkelijkaanwezig in eucharistie

ciborie, monstrans•mijter (> bisschop)•witte habijt• triomferend over Tanchelm

Norbertijnen

•NorbertijnenPremonstratenzersWitheren

•Spiritualiteit van Norbertus+ strenge Regel van Augustinus

•Norbertus als patroon van Praag en van de Bohemen

Regel van Augustinus?

•allen (rijk & arm): één van ziel en van hart+ eer in elkaar God+ waak over elkaar

•gemeenschap•geen privé-bezit + soberheid•onthouding •vast gebed en lezingen (liturgie)• leiding > diensbaarheid > Liefde

Fundamenten

•geloof in God + Diens Liefde–Christus als Gids–Kracht van de Geest

•pijlers–cultus (liturgie)–caritas (dienstbaarheid)–communio (gemeenschap)

Liturgie

•authentieke liturgie– internationaal–onderwijs & studie

• levende liturgie–prediken~ vita apostalica

• vast gebed

Caritas

•Augustinus: vriendschap met God

•naaste = geschenk interhumane caritas

•priesterlijke spiritualiteit

Gemeenschap

•bewegende gemeenschap die aanzet tot bewegen– ‘echt’ conservatisme(binnen de Kerk op zoek naar vernieuwing)

–soberheid en onthouding•eenheid via ritueel

Erfgoed

•eenheid in verscheurde feodaliteit ‘brenger van de vrede’

• ‘eucharistisch heilige’•vita apostalica•priesterlijke spiritualiteit–communio–caritas–cultus

Norbertus als thuishaven

IV. ABDIJEN

7 abdijen in België

•Floreffe (1121) (Namen) •Sint-Michielsabdij in

Antwerpen (1124) •Grimbergen (1128) •Tongerlo (1130) •Averbode (1134)•Postel (1138) •Leffe (1152)