Bewust Duurzaam Bouwen

inleiding

Inleiding

2

3

Energie

4 Energieverbruik België 2005

Energieverbruik woning

5

Totaal: ca. 28.000 kWh

Energieverbruik woning

6

Totaal: ca. 3.000 kWh

Energieverbruik woning

Doorsnee woning

2.800 €/jr

Energiezuinige woning

300 €/jr

7

Verschil: 2.500 € per jaar

8 Bron: Dutry en Co

Warmteverliezen beperken

9

isoleren =

energie besparen =

geld sparen

Basisprincipe

10

1

2 3

Energie Driehoek

Overheid

Richtlijn energieprestatie van

gebouwen = verplichting

11

Verplichtingen doorgeven aan de 3 gewesten

Europa

Verplicht landen:

-berekeningsmethode

-eisen

-certificaten

-controle CV en Airco

-opleiding deskundigen

12

Vlaams gewest

EPB nieuw- en vernieuwbouw

EPC verkoop / verhuur

EPC publieke gebouwen

Audit CV elke 5 jaar

Audit Airco’s > 12 KW

Subsidies om beleid aan te moedigen

via netbeheerder

13

14

Vlaams gewest

PRIORITEITEN

1. Alle daken of zoldervloeren degelijk isoleren

2. Alle enkele beglazing vervangen door hoogrendementsglas

3. Alle verouderde verwarmingsinstallaties vervangen door

condensatieketels

15

Vlaams gewest

PRIORITEITEN

16

2020

17

Een overzicht

Duurzaam bouwen is een totaalconcept!

Een evenwichtsoefening

18

3 stevige pijlers

19

Duurzaam

Brundtland-rapport:

Our Common Future (1987) http://www.un-documents.net/wced-ocf.htm

• Gro Harlem Brundtland

• Voorzitster VN commissie WCED

• Noors premier (1981; ‘86-’89;’90-’96)

20

Foto: Harry Wad

Duurzaam

21

Duurzame ontwikkeling:

ontwikkeling die aansluit op

de behoeften van het heden

zonder het vermogen van de

toekomstige generaties om

in hun eigen behoeften te

voorzien in gevaar te

brengen

Drie generaties door Ineke van Dijk - Stolwijk 1965

Nieuwbouw 2021 =

BIJNA ENERGIE NEUTRAAL =

E30 (woongebouwen) E40 (scholen en kantoren)

22

23

Bio-Ecologisch

Ecologische

• Impact op milieu minimaal

Biologisch

• Natuurlijke producten voor welzijn en comfort gebruiker

Bio-ecologisch http://www.vibe.be/

24

25

Passief Zeer energiezuinig - specifieke eisen

• Criteria

• Aanbevelingen http://www.passiefhuisplatform.be/

26

Passief • Netto energiebehoefte voor verwarming

≤ 15 kWh/m²jaar (obv PHPP-berekening)

• Luchtdichtheid n50 ≤ 0,6 h-1 (obv een

luchtdichtheidsmeting)

• Temperatuuroverschrijdingsfrequentie boven

25°C ≤ 5% (obv PHPP-berekening)

https://vimeo.com/74294955

27

28

Bioklimaat

Oriëntatie

Locatie

Zon = energie

Wind = ventilatie

29

Activehouse

Open gedeeld

netwerk en kennis http://www.activehouse.info/

30

31

Daglicht

Thermische omgeving

Binnenluchtkwaliteit

Energievraag

Energievoorziening

Jaarlijkse energieprestatie

Milieubelasting

Drink- en afvalwater

Duurzame materialen

32

Moscow, Russia

Copenhagen, Denemarken

DE DUURZAME WIJK - Waregem

EXCELLENT

www.deduurzamewijk.be

Labels voor gebouwen

34

Milieuverklaringen

Volgens norm (ISO 14020 - …).

Type I, II en III.

I. Labels

II. (Bedrijfs)verklaringen

III. EPD’s

Algemene principes = veel vrijheid = moeilijk

vergelijkbaar.

35

Type I: Labels

36

Type III: EPD

CPR (Construction Product Regulation = door

EU opgelegde regelgeving)

BPR (bouwproducten regelgeving)

Van kracht vanaf 1/6/2013: EPD wordt een eis

van CE-markering voor bouwproducten.

37

EPD

LCA: uitgebreide studie (100-den blz)

PCR: wat beschouwen voor bepaald soort product

EPD: leesbare samenvatting = communicatie

38

LCA - levenscyclus

39

EPD

40

Materiaal Constructiedeel Gebouw

duurzaam gebouw

Gebouw

42

43

Gebaseerd op:

Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen

Gebouw - maatstaf

Wegingsfactoren

Certificatie:

Management (12%)

• Door een geïntegreerd management een

efficiënte samenwerking verkrijgen tussen de

verschillende leden zodat met een duidelijke

ambitie dezelfde visie wordt nagestreefd.

• Onderhoudstoets

Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen

Transport (12%) • Bereikbaarheid van de bouwplaats

• Bereikbaarheid voor fietsers en voetgangers

• Bereikbaarheid via openbaar vervoer

• Transport tijdens gebruiksfase

• Voorziening voor fietsenstalling

• Personenwagen – parkeren

• Werf transport

Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen

MAX MIN

Water (8%)

• Beperken drinkwaterverbruik

• Hergebruik van regenwater

• Zuiver water is schaars. Slechts 0,26% van de

zoetwatervoorraden zijn beschikbaar voor menselijk gebruik

Bad/douche; 40%

Afwas; 7% drinken en koken; 3%

Toilet; 27%

Was; 15%

Tuin; 4% Schoonmaa

k; 4%

Minstens 50% van ons

waterverbruik hoeft geen

drinkwater te zijn

Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen

Type dak Reductiecoëfficient

plat dak met grind 0,6 plat dak met bitumen 0,7 to 0,8 plat dak met leien of pannen 0,75 tot 0,9 hellend dak met leien of pannen 0,9 tot 0,95 hellend dak met geglazuurde pannen 0,9 tot 0,95 hellend dak met bitumen 0,8 tot 0,95

Tabel: Correctiecoëfficiënten voor de opvang van neerslag bij verschillende

dakbedekkingsmaterialen

Bron: www.waterportaal.be

“Een hellend dak zorgt dus voor de grootste

hoeveelheid regenwater in uw opslagtank”

Water (8%)

Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen

50

00

L

Landgebruik en ecologie (10%)

• Gebruik van eerder bebouwde gebieden

• Inventarisatie en behoud van natuurlijke entiteiten

• Voorzien van publieke groene zones

• Etc.

Vervuiling (8%)

• Bestrijding van verschillende vormen van vervuiling die schade aan

het natuurlijk milieu en de bio-diversiteit kunnen veroorzaken

• Vervuiling tijdens de werffase; bijvoorbeeld door stofproducerende

processen te beheersen

bijvoorbeeld nat verzagen van pannen op de werf

Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen

Materiaal en afval (15%)

• Rationeel materiaalgebruik:

o Grondstoffen besparen en zoveel mogelijk recuperen

o Niet overdimensioneren = compact bouwen

o Gebruik van gerecycleerde materialen

• Gebruik van duurzame materialen

o Materialen met milieuverklaring type I

Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen

Materiaal en afval (15%)

• Gebruik van duurzame materialen

o Materialen met milieuverklaring type III

EPD = een milieuprofiel van een materiaal

Beschrijft de milieu-impact van een

materiaal per impactcategorie gedurende

de levenscyclus van dat product

Levenscyclusanalyse (LCA) op

productniveau

Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen

EPD conform Europese EN15804 en 15942 en Belgisch Koninklijk Besluit (in opmaak) obv MMG studie – Milieugerelateerde

materiaalprestatie van gebouwelementen – op weg naar een geïntegreerde milieubeoordeling van materiaalgebruik in gebouwen.

Impactcategorie

Opwarming aarde Aantasting ozonlaag verzuring vermesting

Vorming van fotochemische oxidanten

Uitputting niet-fossiele grondstoffen

Uitputting fossiele grondstoffen

Landgebruik

Landgebruik -biodiversiteit

Eco-toxiciteit

DUURZAAMHEID LEVENSDUUR

INITIELE IMPACT ≈

Materiaal en afval (15%)

• Gebruik van duurzame materialen

o Gebruik lokale materialen; lokaal geproduceerd met lokale

grondstoffen

o Hou rekening met de levensduur van het materiaal

Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen

• Afval voorkomen

o Gebruik van demonteerbare onderdelen

Om materialen te hergebruiken

Om gemakkelijker gescheiden te kunnen worden voor

recyclage

=> Een dakpan is gemakkelijk demonteerbaar en herbruikbaar

Energie (20%)

• Beperken van de energievraag

o Beheersing en benutting van zonnewinsten

o Oriëntatie

o Compact bouwvolume

o Thermische isolatie en luchtdichtheid

• Gebruik van hernieuwbare energiebronnen

Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen

Dakoversteek beperkt

oververhitting in de zomer

en laat zonnewinst toe

tijdens de winter

Gezondheid, comfort en sociale waarden (15%)

• Daglicht en zonlichtbeschikbaarheid

• Luchtkwaliteit

• Thermisch comfort

• Akoestisch comfort

• Aanwezigheid van basisvoorzieningen

• Minimaal wooncomfort garanderen

• Duurzame woonvormen = functionele flexibiliteit en aanpasbaarheid

= levenslang wonen

Bijvoorbeeld: extra slaapkamer door inrichting zolderruimte

Vlaamse maatstaf duurzaam bouwen en wonen

• BEN-woning de standaard voor Vlaanderen tegen 2021 • Duurzaam bouwen is meer dan het energieverbruik van de

woning: • Duurzame materialen • Locatie • Compactheid • Gebruik hernieuwbare energiebronnen • ….

Wat onthouden?

3D bouwknopen

http://www.bouwknopenuit

voeren.be/bouwknopen/