Post on 22-Mar-2016
description
Kenmerk 15Het conflict in de christelijke wereld over de vraag de wereldlijke of de geestelijke mach het primaat behoorde te hebben Les 1 - Verzet en Ketterij
Opstand tegen het wereldlijk gezag
• Handwerklieden in de stad kwamen soms in opstand tegen het wereldlijke gezag.
– oorzaak meestal armoede– veel succes hadden ze niet
– de kerk, adel en vorst hielp de bovenlaag van de steden het verzet te breken
H3:§11:p57 1100115012001250130013501400145015001550
KetterijOpstand tegen het kerkelijke gezag
• Ketterij is een uiting van meningen/doen van handelingen die door de leiders van dé Kerk waren verboden.
• Vaak waren de meningen gericht tegen machtsmisbruik door kerkelijke gezagsdragers (p. 57)
• Maar ook kon het te maken hebben met een andere zienswijze op het Christendom / het Christen-zijn
• Reactie Kerk:– Soms nam de Kerk de kritiek serieus, vaker werden de critici als
ketters bestempeld• Dit betekende vervolging.• Ketterijen konden gevaarlijk worden als de aanhang van een groep
groeide, b.v. door een verbond met boeren of arme stedelingen (p. 58)
1100115012001250130013501400145015001550
De Katharen (Zuid-Frankrijk)• Uitten kritiek op de katholieke kerk
• Werden vervolgd en op de brandstapel gezet.
• Paus Innocentius III organiseerde in 1209 een kruistocht tegen de Katharen.
• Het ging niet alleen om het ontkennen van de autoriteit van de Katholieke Kerk door de Katharen, maar ook de wereldlijke ambities van de paus en de conflicten tussen de Occitaanse (zuid-Franse) adel en de koning van Noord-Frankrijk
• Begin 14e eeuw is de laatste kathaar verbrand.
1100115012001250130013501400145015001550
Bestrijding ketterij• Naast de wereldlijke macht (via
kruistochten of rechters) bestreed de kerk zelf ook ketterijen via de Dominicaner- en Franciscaner orden.– Waren zelf ontstaan als kritische
bewegingen– De Franciscanen werden zelfs
bijna door de kerk als ketters vervolgd.
• Kerk en wereldlijke macht werkten samen. – Zo zorgden wereldlijke
rechters voor de uitvoering van het vonnis van de kerkelijke rechtbank.
• Later richtte de Kerk de rechtbanken van de inquisitie op.– Moesten ketters opsporen en
berechten.– Vaak werden mensen tot de
brandstapel veroordeeld.– Door overreding (preken) en
geweld werden de ketterijenin de 14e en 15e eeuw onderdrukt.
1100115012001250130013501400145015001550
“Branden” voor je geloof
Carcassone
Queribus
Montsegúr
Q & A
• Waarom zullen kerkelijke machthebbers zo fel gereageerd hebben op de kritiek op de kerk?
• Kritiek op de kerk/het geloof is vaak ook kritiek op de leiding/het bestuur. De leiding voelde zijn positie in gevaar komen. M.a.w. door de kritiek werd het gezag aangetast.