De OpstandLes 2: De Opstand

VA

N H

UN

EB

ED

TO

T H

ED

EN

Opstand in de Nederland (1566-1576)• De landvoogdes wist samen met Willem van Oranje de orde op

praktische wijze te herstellen. Echter, voor Filips was de maat vol en stuurde Alva naar de Gewesten (1567)

• kwam met tienduizend geharde soldaten naar de Nederlanden en wilde het calvinisme uitroeien

• stelde de Raad van Beroerten (de Bloedraad genoemd) in– Deze moest (mogelijke) opstandelingen sporen en veroordelen

• 1100 mensen werden geëxecuteerd. • Zelfs twee mannen van Hoge Adel (de graven van Egmond en

Hoorn) verloren hun hoofd door deze raad• Tevens stelde hij de Tiende Penning in

– Op alle handel tien procent belasting, om de oorlog tegen de opstandelingen te kunnen betalen

H5:§ 5:p127-30

Opstand in de Nederland (1566-1576)

Oorzaken

1. Streven naar Centralisatie

2. Oplegging RK godsdienst

3. Striktere beleid van Filips II i.t.t. zijn vader; hij trachtte de handelingsvrijheid van de Gewesten en steden (steeds verder) in te perken

Aanleiding• Beeldenstorm (1566)• De landvoogdes wist de orde op praktische wijze te

herstellen. Echter, voor Filips was de maat vol en stuurde Alva naar de Gewesten (1567)

• Instellen van de Tiende Penning

H5:§ 5:p127-30

Ferdinand Alvarez de Toledo (Hertog van Alva)

Raad van Beroerten

Vlucht en Verzet

• In eerste instantie vluchtte velen – met name adel en belangrijke burgers voor Alva en zijn troepen.

• Echter, ook hierdoor werd het verzet geboren– Twee soorten

• Het reguliere verzet van Willem van Oranje en zijn broers, die troepen op de been brachten

• Verzet van de Geuzen, aanhangers van Willem die in eerste instantie zelfstandig opereerden

Willem van Oranje; vader des vaderlands

Den Briel en haar gevolg• Op 1 april veroverde de watergeuzen – per ongeluk – Den

Briel.– Deze verovering werd opgedragen aan Willem van Oranje,

hetgeen hij aanvaarde.– Gesterkt door deze veroveringen grijpen in veel Zeeuwse en

Hollandse steden de Calvinisten de macht.– Steden in het Oosten en Zuiden volgden na een bezoek van

Willem himself. Echter, doordat steun van Hugenoten uit Frankrijk uitbleef werden de meesten weer heroverd, waarna de gruwelijkheden niet uitbleven.

– Waarna Spaanse troepen vaak niet succesvol trachtte de steden te heroveren• Deze troepen zorgden ook voor veel ellende op het platteland• Als gevolg hiervan sloten steeds meer steden/Gewesten zich aan

bij de Opstandelingen - Pacificatie van Gent, 1576

Den Briel en haar gevolg• Op 1 april veroverde de watergeuzen – per ongeluk

– Den Briel

Geuzen

Admiraal Lumey van de Watergeuzen

Huiswerk• Lezen – blz. 126 t/m 127

Maakwerk in de klas

Van vorige les:• o.a. OT-kaart verwerken

Deze les:• Opdracht 1 & 5 p. 123 (waar: toetsvraag zonder bron bij Tijdvak 5)• Opdracht 7 (waar: toetsvraag met bron bij Tijdvak 5)