Oncologische wondenOncologische wonden

Ella KruszelElla Kruszel

Oncologische wonden:Oncologische wonden:– definitie;definitie;– oorzaken;oorzaken;– wondzorg.wondzorg.

Oncologische ulcera:Oncologische ulcera:– definitie;definitie;– problemen;problemen;– wondzorg.wondzorg.

Oncologische wondenOncologische wonden

Wonden / huidreacties als gevolg van Wonden / huidreacties als gevolg van de behandeling van kankerde behandeling van kanker

ChirurgieChirurgie ChemotherapieChemotherapie RadiotherapieRadiotherapie CombinatietherapieCombinatietherapie

ChirurgieChirurgie Verschillende vormen van chirurgisch Verschillende vormen van chirurgisch

ingrijpeningrijpen Complicaties: Complicaties:

– secundaire infectie;secundaire infectie;– fistelvorming;fistelvorming;– (na)bloedingen;(na)bloedingen;– naadlekkage.naadlekkage.

Combinatie therapie:Combinatie therapie:– verminderde afweer;verminderde afweer;– verhoogde kans op complicatie.verhoogde kans op complicatie.

ChemotherapieChemotherapie

Doel: celdeling af te laten nemenDoel: celdeling af te laten nemen Invasieve toxische behandelingInvasieve toxische behandeling Afremmende invloed op:Afremmende invloed op:

– wondgenezing;wondgenezing;– granulatiefase;granulatiefase;– littekenvorming.littekenvorming.

Huidaandoeningen tgv Huidaandoeningen tgv chemotherapiechemotherapie

HyperpigmentatieHyperpigmentatie Lokaal erytheem (hand/voet Lokaal erytheem (hand/voet

syndroom)syndroom) Structuurwijziging haren, nagelsStructuurwijziging haren, nagels ExtravasatieExtravasatie

RadiotherapieRadiotherapie

Door bestraling:Door bestraling:– aantasting van DNA materiaal;aantasting van DNA materiaal;– verminderde celdeling;verminderde celdeling;– uiteindelijk celdood.uiteindelijk celdood.

BestralingwondenBestralingwonden Erytheem Erytheem (ongeveer 4(ongeveer 4ee week): week):

– rood, warm, oedeemrood, warm, oedeem

Droge desquamatie Droge desquamatie (ongeveer 5(ongeveer 5ee week): week):– bruinverkleuring, schilfering, jeukbruinverkleuring, schilfering, jeuk

Natte desquematie:Natte desquematie:– Blaasvorming.Blaasvorming.

verloop afhankelijk van: verloop afhankelijk van: – fractieschema;fractieschema;– totale dosis;totale dosis;– gebied;gebied;– combinatie therapiecombinatie therapie..

BestralingswondenBestralingswonden

Radiatie ulcera/fistelsRadiatie ulcera/fistels Chronische of late radialisatie:Chronische of late radialisatie:

– atrofie;atrofie;– depigmentatie;depigmentatie;– blauw/rode vaatverkleuring;blauw/rode vaatverkleuring;– onderhuids fibrose;onderhuids fibrose;– ulcera;ulcera;– risico op necrose, spontaan of na trauma.risico op necrose, spontaan of na trauma.

Behandeling bestralingswondenBehandeling bestralingswonden

Preventie: Preventie: – geen zeep,pleisters,zon;geen zeep,pleisters,zon;– voorkom maceratie, trauma;voorkom maceratie, trauma;– huid soepel houden;huid soepel houden;– nooit metaalhoudende produkten tijdens nooit metaalhoudende produkten tijdens

bestraling.bestraling. Erytheem en droge desquamatie geen Erytheem en droge desquamatie geen

specifieke behandelingspecifieke behandeling

Natte desquamatie Natte desquamatie (overleg met (overleg met radiotherapeut):radiotherapeut):

– goed reinigen;goed reinigen;– huid bedekken;huid bedekken;– vochtig wondmilieu;vochtig wondmilieu;– indifferente crème.indifferente crème.

Oncologische ulceraOncologische ulcera

Defect ontstaan door kwaadaardige Defect ontstaan door kwaadaardige tumor of een uitzaaiing daarvan:tumor of een uitzaaiing daarvan:– Huidtumoren;Huidtumoren;– aantasting van de huid door onderliggende aantasting van de huid door onderliggende

primaire tumor of recidief;primaire tumor of recidief;– aantasting van de huid door lymfatische of aantasting van de huid door lymfatische of

vasculaire uitbreiding van tumor (metastasenvasculaire uitbreiding van tumor (metastasen).).

Verschijnselen ulceraVerschijnselen ulcera

Grillige vormGrillige vorm Uitbreiding in de diepteUitbreiding in de diepte Geen natuurlijke genezingstendensGeen natuurlijke genezingstendens SymptomenSymptomen

GeurGeur

Oorzaak: necrose, infectieOorzaak: necrose, infectie Behandeling:Behandeling:

– douchen;douchen;– losse necrose verwijderen;losse necrose verwijderen;– metrodinazolgelei of azijngazen (2%);metrodinazolgelei of azijngazen (2%);– koolstofverbanden;koolstofverbanden;– zilververbanden.zilververbanden.

JeukJeuk

Oorzaken:Oorzaken:– hematologische of hepatische problemen;hematologische of hepatische problemen;– secundaire infecties (schimmels);secundaire infecties (schimmels);– allergie;allergie;– hypercalcihypercalciëëmie;mie;– maceratie;maceratie;– eczeem.eczeem.

BehandelingBehandeling

Neutrale verbanden, zonder Neutrale verbanden, zonder kleefresten.kleefresten.

Voorkom maceratie.Voorkom maceratie. Neutrale vochtinbrengende crème.Neutrale vochtinbrengende crème. Oraal of locaal jeukstillende Oraal of locaal jeukstillende

middelen.middelen. Niet te vaak en te heet douchen.Niet te vaak en te heet douchen.

Exsudatieve wondExsudatieve wond

Oorzaak:Oorzaak:– Infectie;Infectie;– belemmering in afvoer lymfevocht;belemmering in afvoer lymfevocht;– Fistel.Fistel.

BehandelingBehandeling

Bescherm wondrandenBescherm wondranden Sterk absorberend verbandSterk absorberend verband Overweeg stoma materiaal, Overweeg stoma materiaal,

woundmanagerwoundmanager Eventueel palliatieve radiotherapieEventueel palliatieve radiotherapie

PijnPijn

Evalueer de pijnEvalueer de pijn Behandeling:Behandeling:

– adequaat pijnbeleid;adequaat pijnbeleid;– frequente wondbehandeling;frequente wondbehandeling;– wondverband die niet traumatisch is.wondverband die niet traumatisch is.

Verhoogde bloedingsneigingVerhoogde bloedingsneiging

Oorzaak:Oorzaak:– ingroei tumorweefsel;ingroei tumorweefsel;– compressie;compressie;– intrekken weefsel.intrekken weefsel.

BehandelingBehandeling

Bloedstelpend materiaal o.a AlginaatBloedstelpend materiaal o.a Alginaat Grotere bloeding: lokaal adrenaline Grotere bloeding: lokaal adrenaline

1:1000 op wond sprenkelen.1:1000 op wond sprenkelen.

Bedankt voor Uw Bedankt voor Uw aandacht.aandacht.