NEN 6068:2004

De ‘nieuwe’ norm

Jacques Mertens (Peutz BV)

Peutz BV

• Onafhankelijk adviesbureau– akoestiek, bouwfysica, milieu, en– sinds ca. 15 jaar brandveiligheid

• Lid diverse normcommissies• Betrokken bij aanpassen NEN 6068• Niet alleen theoretische ervaring: verrichten

ook brandproeven, bijv.– NEN 6069– parkeergarages, tunnels

Inhoud

• WBDBO = WBD en WBO

• Bepaling WBD

• Bepaling WBO– NEN 6068– achtergrond– praktijkproblemen– aanpassingen– rekenprogramma’s

WBDBO

• De eisen aan compartimentering in het Bouwbesluit zijn gesteld in termen van WBDBO volgens NEN 6068/6069

• BrandDoorslag (NEN 6069)– brandwerendheid (vlamdicht, bezwijken,

straling, temperatuur)

• BrandOverslag (NEN 6068)– straling van vlammen en brandruimte

WBD: proef NEN 6069

TemperatuurverloopTemperatuurverloop brandproef

0

200

400

600

800

1000

0 15 30 45 60

tijd [minuten]

tem

pe

ratu

ur

[ºC

]

standaard

gereduceerd

Beproeving brandwerendheid

Doet-ie-ut

of doet-ie-ut-niet

WBO: NEN 6068

• Brandoverslag door straling via de buitenlucht– vanuit vlammen (brandoverslag ‘omhoog’)– vanuit brandruimte (brandoverslag

‘opzij/tegenover’)

• Model van Law (1981)– brandmodel, vlammodel, brandproeven

• Apart stralingsmodel – viewfactor, emissiviteit

Vlamgeometrie en temperatuur

neutraalniveau

2 hn;i

3g

f

e

d

c b

a

y

x

2 hn;i

3

Vlamvorm

aao;ii

Fiin, 2

3027,01 TTT

AR

Awth

T

Temperatuurverdelingmet balkon

Stralingsbepaling (viewfactor)

• Sommeren van de straling over alle gevelopeningen en vlamvlakken van een brandruimte

• Stralingsintensiteit op de ‘bedreigde’ gevelopening maximaal 15 kW/m2 om brandoverslag te voorkomen

ATrA

d 1 coscos

vr221

r4

f

Voorbeeldberekening brandoverslag

• zijn er voorzieningen nodig• en zo ja, welke

• zijn er voorzieningen nodig• en zo ja, welke``

Optie 1: brandwerend glas

gevelaanzicht

18,1 kW/m2 14,9 kW/m2

stralingsbelasting op waarnemingspunt

Optie 2: opknippen BC

8,2 kW/m2

Praktijkproblemen NEN 6068:1997

• Bijvoorbeeld:– enkelzijdig geventileerde brandruimten leiden

tot lange vlammen en dus zware eisen– brede, ondiepe brandruimten (woningen) idem– brandruimte mag alleen rechthoekig zijn– brandruimte over meer verdiepingen strikt

genomen niet mogelijk (beperkte hoogte brandruimte)

– glas over volle hoogte vaak niet mogelijk (max. 3 m, minder dan verdiepinghoogte)

Ontwikkeling NEN 6068

• NEN 6068 wordt in opdracht van VROM aangepast (Peutz)– technisch-inhoudelijk door normcommissie

vastgesteld– wordt tekstueel vastgesteld 1 juli 2004– wordt gepubliceerd in oktober 2004– wordt naar verwachting van kracht bij invoering

nieuwe BB (huidige planning 1 januari 2005)– tot dan is gebruik alleen mogelijk in overleg met

bevoegd gezag!

NEN 6068:2004

• Toepassingsgebied aanmerkelijk vergroot– niet-rechthoekig (voorkomt schematiseren)– grotere diepte van de brandruimte– grotere hoogte brandruimte en ramen– verdeling van ramen over de gevels fysisch

beter verwerkt (realistischer resultaat)– afstand tussen dakopeningen toegevoegd

– fouten verwijderd (enkelzijdig te zwaar!)– industriegebouwen

Overzicht wijzigingenhuidige norm nieuwe norm

brandruimte. diepte, breedte. hoogte. vorm

gevelopeningen. verhouding h/b. hoogte. locatie in gevel

overig. afstand gevels. inwendige hoek. dakopeningen

industriegebouwen

20 m, 120 m5 mrechthoekig

2/13 mniet van invloed

5 m< 90°: 5 malleen opgaande gevel

niet toegestaan

geen beperking8 mvrij

4/1 (DGMR)6 mverdeling over gevelsverdeling over hoogte

3 * vlamdikte, max 5 midem, LR gevelopeningook onderlinge afstand

tot 15 m hoogte

Niet-rechthoekige ruimten

• Schematisering tot rechthoek niet nodig

A1 A2

A3

Ai

h1

w1

w2

h2

B1

B2

h3w3

H

Bj

wi

hi

H

Willekeurige geometrie

Afmetingen brandruimte

• ‘Breedte/diepte’ van de brandruimte wordt berekend (effectieve diepte)– hierdoor wordt beter rekening gehouden met

de verdeling van de gevelopeningen

• Geen beperking in norm ten aanzien van de oppervlakte– Bouwbesluit 1000 m2 nieuwbouw– Bouwbesluit 2000 m2/3000 m2 bestaande

bouw

Invloed breedte/diepte: huidige norm

praktijkvoorbeeld:

op verdieping 1 raam minder dan op bgg

resultaat bgg en verdieping!

oorzaak: breedte/diepte bgg anders dan verdieping

Invloed breedte/diepte: ‘nieuwe’ norm

zelfde praktijkvoorbeeld:

op verdieping (nog steeds) 1 raam minder dan op bgg

resultaat bgg en verdieping!

effectieve diepte leidt tot realistischer resultaat

Gevel met verspringende openingen

Gevelopeningen op verschillende hoogte

huidige norm:

uit gelijke ramen een gelijke vlam ongeacht de ligging in de gevel

nieuwe norm:

lengte vlam afhankelijk ligging raam binnen gevel

Neutraal niveau (fysisch model)

• Het niveau van de opening bepaalt mede de lengte van de ‘uitslaande’ vlammen

n4;i

n3;i

neutraalniveau

A n1;i = 0n2;i = 0

B C

n1;i

n4;i

n2;i = 0n3;i = 0

n1;i

n2;i

n3;i = 0n4;i = 0

Berekeningen: brandoverslag

• Zoeken naar optimale combinatie van– voorzieningen (wijziging compartimentering,

brandwerend glas)– architectuur (gevelbeeld aanpassen)– kosten

• Beoordeling brandoverslag– berekening volgens NEN 6068– of indicatief volgens tabellen NPR 6091

Rekenprogramma’s brandoverslag

• Huidige NEN 6068– Brando (TNO/SBR)

• ascii in- en uitvoer

– Winfire (dgmr)• ascii invoer, 2D uitvoer

• Huidige en nieuwe NEN 6068– Pintegraal (Peutz)

• 3D in- en uitvoer

• importeren bitmaps/dxf files

Brando SBR/TNO

Winfire DGMR

Pintegraal Peutz

WBO: rekenprogramma’s

WBO “Pintegraal”

• Beoordeling brandcompartimentering– in eigen beheer ontwikkeld in kader aanpassen

NEN 6068– rekenmodel kan geheel gebouw omvatten– berekening veilige afstand mogelijk

Grafisch, of . . .

Tot slot