Post on 02-Dec-2014
description
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
November 2009: opdracht extern studiebureau
Grontmij
Manu VersluysStationsstraat 512800 Mechelen
Fris in het landschap
Jean François Van den Abeele, Els Huigens, Evelyne FiersMonterreystraat 28
9000 Gent
Kind en Samenleving vzw - ruimtecel
Wouter VanderstedeNieuwelaan 63
1860 Meise
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
1
Speelplek voor scharrelkinderen
En als kinderen het voor het zeggen zouden hebben?
Dan zijn in hun woonomgeving overal ‘wilde natuurplekjes’ te vinden
Waar ze vrij met eigen fantasie kunnen ravotten, putten maken, in bomenklimmen, kampen bouwen, met water spelen...
Richard Louv, Amerikaanse auteur spreekt over natuurdeficiëntie bij kinderen
Kees both Nederlandse pedagoog vreest voor de teloorgang van het‘scharrelkind’
‘dromen en optillen’: beeld verruimen:
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
samen dromen over ....
soorten van participatie!
Meedenken, meepraten, meedoen
Vanaf het allereerste begin - aanleg
onafhankelijke moderator bij overleg (presentatie ambitie, praatplan, ...)bewoners/gebruikers moeten denken vanuit gemeenschappelijk en niet
vanuit eigenbelang
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
meepraten, -denken en -doen!
Voor opmaak praatplan:ontdekken en ervaren
1a: Bezoek aan goede voorbeelden
kennismaking met wat je wilt bereiken: wat kan het zijn?
ervaren hoe het functioneert
meenemen: wat vond ik er (niet) leuk/goed?
samen dromen over ....
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
wat vind ik leuk, ........ wat niet!
Bezoek goede voorbeelden: ontdekken en ervaren
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
meepraten, -denken en -doen!
Voor opmaak praatplan:dromen van ...
1b: referentiefoto’s
Blik verruimen
Confronteren met wat ze nog niet kennen
Argumenteren waarom
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
meepraten, -denken en -doen!
Voor opmaak praatplan:dromen over ...
1c. tekenen / maquettes / ...... maken
wensen kenbaar maken
nadenken over het park, plein, ....
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
samen met kinderen maquette maken AS&SB Wetserringspoor Gent
mijn mijn ‘‘droomparkdroompark’’ op het op het westerringspoorwesterringspoor
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
jongeren vertellen hun droompark aan de volwassenen, bestuur enontwerper
mijn ‘droompark’ op de Warande- Kortijk
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
‘Check it Out’ jongerendag : tentoonstelling van de wensen en dromen
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
samen dromen over ....
meepraten, -denken en -doen!
opmaak praatplan:met schetsen de eerste ideeën weergeven
resultaat van overleg, de wensen, dromen, ...+ visie ontwerper en gemeente
terugkoppeling naar bewonersterreinwandeling met schetsen op terrein
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
praatplan: luisteren en uitleg geven aan de bewoners - Prettige Wildernis
schetsen op terrein
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Het parkement: luisteren en uitleg geven aan de bewoners - Prettige Wildernis
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Clementwijk: wandelen, luisteren en uitleg geven aan de bewoners (700!)
terreinwandeling
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Clementwijk: wandelen, luisteren en uitleg geven aan de bewoners (700!)
overzichtsplan op terrein schetsen op terrein
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
napraten, discussiëren, ..... met een drankje
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
reageerbuis ..... de opmerkingen/reacties
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
samen dromen over ....
meepraten, -denken en -doen!
opmaak ontwerp:resultaten verwerken in een definitief plan
terugkoppeling naar bewoners
eventueel bijstellen
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
meepraten, -denken en -doen?
uitvoering:regelmatige info
samen aanleggen?
samen met de scoutsleiding
kraanman legt uit
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
meepraten, -denken en -doen?
uitvoering:
samen aanleggen?
samen met de school
wilgenhut bouwen
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
1
Samenwerken aan het park: een betrokkenheid die veel te maken heeft met‘trots zijn op’ en ‘verantwoordelijkheid opnemen voor’
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
feestelijke opening!!!
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
samen dromen over ....
meepraten, -denken en -doen!
beheer(deels) door bewoners (haalbaarheid!)
peterschap
bewoners beheren een deelvan het park
Evaluatie beheer: samen
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
De vurige lichtkooi... In de prettige wildernis
resultaat: sociale dynamiek!
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Neerlandpark
Intentienota
Natuurontwikkeling & spel in stedelijk landschap
Waterberging
Reliëf, groen en water als bepalende factor
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Visie praatplan
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Participatie kinderen en volwassenen 12 januari 2010
Concrete sessies:• Bevraging in Neerlandschool: 2 klassen
(Kind & Samenleving + ontwerpers)• Bevraging Chiro Jowen (Jeugddienst Wilrijk)• Bevraging stedelijke school De Zonnebloem (Stedelijk Wijkoverleg)• Veldinterviews met jongeren (Kind & Samenleving)• Gebruikers semi-private tuin Kleine Doornstraat• Presentatie praatplan en bevraging bewoners in RVT
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Participatie
Wensen van de kinderen en jongeren:
• ‘Hutten en uitkijkpunten’> uitkijkpunten aan randen van celkern
• ‘Avontuurlijke speelruimte’ met zekere speel-uitstraling> langs Asseweg en op centraal punt
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Participatie
Ondersteunende thema’s:
• ‘Water en moeras’ (moeras: chiro vs. kinderen)• ‘Boomconstructies’ geïntegreerd in speelruimte• ‘Heuvels’ als onderdeel van speellandschap,
crossparcours voor fiets, ‘gewoon een grote berg zand’ (chiro)• ‘Zelf dingen maken: voortbouwen op voorgegeven
constructies’, ‘interactief’ (chiro)
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Opbouw planproces
Voorontwerp en aanpassingen ontwerp• hydrografie en water
• reliëf
• ontsluiting en pleintjes
• natuur
• speelnatuur
• gazon, volkstuinen, hondenloopweide
• struweel en bos
• bomen
Beheer
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Hydrografie:observaties 28 januari 2010
Afstromend water
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Hydrografie:hypothese fysisch systeem
Overgang tussen zandige en kleiige bodem
!"# $%&'(& $)*+,,)'-%(.&)/(&)'*
0,12$.$"3*./)%/(&)'*
4#5&'+6 $"3 *
+,,)'-%(.&)/(&)'*
Natuurlijke terreinhelling
Profile Graph Subtitle
5004003002001000
16
15
14
13
12
11
./)%
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Hydrologisch voorontwerp
Doelstelling in het hydrologisch ontwerp
Gesloten kringloop• Scheiding regenwaterafvoer (rwa) – droog weer afvoer (dwa)
• Bergen
– Verdampen
– infiltreren
• Vertraagd afvoeren
– Verdampen
– infiltreren
• Rest afvoeren naar de Kleine Struisbeek
Resultaat: geleidelijk herstel grondwaterregime
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
voorontwerp park
Water
• bestaande waterstructuur
• wadi-berging
• extra poelen in kwelzones
• aquafin
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
ontwerp park
Water
• extra berging
voor hemelwater
• scheiding gebiedseigen
water- hemelwaterafvoer
• aquafin nieuw tracé
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
antitankgracht
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
vlonder langs nieuwe poel: contact met water, attractieve verblijfsplek
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
voorontwerp park
reliëf
• gesloten grondbalans
• afgraving: water, poelen,
waterbuffer, afplaggen
educatieve zone
• ophogen: speelheuvels,
architecturale talud
(knipoog fortengordel)
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
ontwerp park
reliëf
• architectonische taluds in
as krijgslaan en parallel
aan fietsas
• uitkijkbalkon strategisch
• detail speelheuvels
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
speelheuvels
speelheuvel
• heuvels
• kiezel of zandvallei
• zichtas
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Afdekking zandleem mineraal, steile taluds, inzaai inheemse kruidenmengsels
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Vegetatie 4 jaar na aanleg
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
voorontwerp park
ontsluiting en pleintjes
• hoofdontsluiting: fiets-
wandelas in beton
• 2e orde wandelpaden in
gebroken betonpuin
• 3e orde indianenpaadjes
spontaan
• pleintjes op
passageplekken
•Wandelussen
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
ontwerp park
ontsluiting en pleintjes
• toevoeging: gazonslinger
en grasovalen
• eenheid materialen met de
plint: comfort RVT
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
onthaalpleintjes
pleintjes
• toegangspleintjes
in band van
speelnatuur
• plein-haha uitzicht
• wandellus
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
Pleintjes ... aanleiding tot het ‘kleine’ ontmoeten
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
Fiets en wandelpaden ... Beton- betonpuin.
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
Lovergangen licht en schaduwgazonslingerpaden
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Zitplateau’s, zitbanken, meubilair
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Picknicktafel in boomgaard
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
voorontwerp park
natuur
• natuurzone als volwaardig
deel van het park
• geen visuele grens, enkel
functionele grens
• toegankelijk onder
begeleiding
• educatieve zone vrij
toegankelijk
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
ontwerp park
natuur
• grenzen natuurzone
aangepast ifv toegangen
• begrazingsblok
• vee-overgangen dwarsen
antitankgracht
•Vista’s openhouden vanuit
alle zijden
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
ontwerp park
Natuur ontdekking
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
in educatieve zone zode afpellen en inzaai met inheemse kruiden
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
voorontwerp park
speelnatuur
• hoofdthema van dit park
HPG principes
• 3 natuurrijke toegangen
• toegang Krijgslaan
architectonisch
• educatieve zone: natuur
speels ontdekken
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
ontwerp park
speelnatuur
• vrij spel voor natuur en
kinderen
• geen harde grens tussen
natuur en speelnatuur
• verscheidenheid in
seizoensbeeld
• extra composteerzones
• waterzone bij honden
uitloopweide
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Spelen in en met natuur
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Grenzen verleggen, avontuurlijk..
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Speelwadi, kiezel en zandvalleitjes.. Veilige bodem
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
educatieve zone vrij toegankelijk, grote insectenwand, composteerzone
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
voorontwerp park
gazon, volkstuinen,
hondenloopweide
• verblijfszones gazon
Boomgaard, band langs
fietsas, hondenloopweide
• ruimte voor ontmoeting en
verblijf
• gazonzones als transitie
vanuit bebouwing naar park
• gazonboord langsheen alle
paden
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
ontwerp park
gazon, volkstuinen,
hondenloopweide
• extra gazonslingers en
gazonovalen
• extra gazonzone bij
chirolokaal.
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Grasovalen met zitplateau’s
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Hondenloopweide
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
voorontwerp park
struweel en bos
• behoud bestaand bos
• vrijzetten van vijver en
antitankgracht
• extra struweel aan randen
van het park
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
ontwerp park
struweel en bos
• extra struweel tussen
speelzone en natuurzone
• grienden: als
snoeimateriaal voor
wilgenhuttenbouw
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
voorontwerp park
bomen
• knotwilgen langs speelwadi
• boomgaard oude rassen:
samen confituur maken..
• inheemse, liefst autochtone
soorten
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
ontwerp park
bomen
• solitaire bomen op
gazonhellingen inkomzone
• boomgaard
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Ontwerp park
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Ontwerp park
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PF
RIS
IN
HE
T L
AN
DS
CH
AP
Ontwerp en participatie
Participatief werken géén kwaliteitsverlies.
De kwaliteit hangt af van goede balans tussen verschillende ‘lagen’:
kwaliteit van de plek: ecologische, landschappelijke, ...+ potentiesstedenbouwkundige inbedding, bereikbaarheid, ....
de geschiedenis van de plek: genius locide verhalen van de bewoners: sociale inbrengde visie van de stadsdiensten: beleidskeuze
de kennis en vormgeverskwaliteiten van de ontwerper
Het ontwerp moet de identiteit versterken!