Maakt de nieuwe huurwaarborgwet zijn ambities

waar?

Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting

(Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding)

Persconferentie

28 oktober 2008

Verwelkoming

Edouard Delruelle

Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding

Inleiding

Henk Van Hootegem

Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting

Enkele getuigenissen

Huurwaarborg: nieuwe wet werkt niet naar behoren

Aicha DinguizliTineke Van Heesvelde

Geert Inslegers

Brusselse Bond voor het Recht op WonenVlaams Overleg Bewonersbelangen

Solidarités NouvellesBelgisch Netwerk Armoedebestrijding

Samenlevingsopbouw Brussel

1. Het nieuwe systeem van huurwaarborg

Sinds 25 april 2007, keuze uit drie types huurwaarborg:

• geblokkeerde rekening (maximum twee maand huur)

• bankwaarborg (maximum 3 maand)• bankwaarborg via OCMW (maximum 3 maand)

Neutraal formulier: vermeldt dat er aan de waarborgverplichting is voldaan, ongeacht de manier waarop.

Bedoeling van de wet

• toegang tot de huurmarkt makkelijker maken, vooral voor personen met een beperkt inkomen

• uitsluiting op basis van de herkomst van de waarborg tegengaan door het neutrale formulier

2. EnquêteNationale enquête• Brusselse Bond voor het Recht op Wonen• Vlaams Overleg Bewonersbelangen• Solidarités Nouvelles• Belgisch Netwerk Armoedebestrijding• Samenlevingsopbouw Brussel

Met de steun van:• Toolbox • Steunpunt tot bestrijding van armoede,

bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting(Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding)

Evaluatie op het terrein

Drie belangrijkste vragen: • In welke mate kan dit nieuwe systeem uitsluiting

verhinderen? • Is er een afdwingbaar keuzerecht tussen de 3

wettelijke waarborgformules?

• Welke vorm van huurwaarborg wordt het meest gebruikt?

Resultaten

299 ingevulde enquêtes uit de 3 gewesten:

Wallonië: 37

Brussel: 145

Vlaanderen: 117

In welke mate kan het nieuwe systeem uitsluiting verhinderen?

• Neutraal bankformulier bijna nooit gebruikt.• 40% verhuurders vraagt naar de sociaal-

economische achtergrond van de kandidaten (vooral inkomen en herkomst).

• Weigering door deze informatie: 61%.

Heeft de huurder keuzerecht?

• Slechts 35% van de huurders kan zelf kiezen

Soort huurwaarborg

2 maand geblokkeerde rekening

bankgarantie

bankgarantie via OCMW

cash

Levensverzekeringsproduct (Korfina)

waarborgbrieven OCMW

andere

Welke waarborgen werden afgesloten ?

soort huurgarantie aantal % opmerking

2 maand geblokkeerde rekening

(mogelijkheid 1)

68 38,5

bankgarantie (mogelijkheid 2) 1 0,5 25 keer gevraagd

bankgarantie via OCMW (mogelijkheid 3) 15 8,5

cash 41 23 in Brussel zelfs 29%

levensverzekeringsproduct (Korfina) 16 9 alleen in Vlaanderen, daar 17% van de waarborgen met Korfina

waarborgbrieven OCMW 7 4

andere (vb. geen garantie, 3 of 4 maand geblokkeerd, 2 maand geblokkeerd door OCMW, weet niet…)

29 16,5

3. Beleidsaanbevelingen

De context

De regeling is grondwettelijk (2 arresten Grondwettelijk Hof): banken moeten binnen wettelijke voorwaarden bankwaarborg toestaan, vergoedingen in verhouding tot kostprijs dienstverlening

Evaluatie en K.B. garantiefonds binnen 1 jaar

De context (vervolg)

Nakende regionalisering van huurrecht voor woningen (wetsvoorstel door parlementaire meerderheid en regeerakkoord)

Minstens 2 x 3 maanden huur vormt voor meerderheid huurders financiële drempel voor nieuwe huurwoning

Teruggrijpen naar regeling door wet van 20 februari 1991: geen oplossing

Doch wet van 25 april 2007 realiseert ambities niet

Consensus over waarborgproblematiek

Bijsturing in twee stappen

(1) Technisch – legistieke aanpassing

Korte termijn: praktijk en regelgeving in overeenstemming met wil wetgever

Achterpoortjes sluiten: andere zekerheden behoudens borgstelling binnen toepassingsgebied artikel 10 WHW.

Keuzerecht huurder herstellen

(1) Technisch – legistieke aanpassing (vervolg)

Neutraal meldingsformulier voor elke vorm van huurwaarborg

Wettelijk afdwingbare regeling rond bankwaarborg (vergoedingen)

(2) Grondige bijsturing

Eénzelfde bedrag ongeacht soort huurwaarborgMeer betaalzekerheid voor verhuurders: ruimer debat over rol

overheid en betaalbaarheid huurFinanciële drempels toegang huurmarkt wegwerkenCentraal huurwaarborgfondsBetrekken huurders-,verhuurdersverenigingen onder begeleiding van

Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting

Eerste beleidsreacties

Jean-Marc Delizée, staatssecretaris voor Armoedebestrijding

Johan Huygh, beleidscel van de minister van Justitie Jo Vandeurzen