12 LEEUWARDER COURANT Dinsdag 10 november 2009 ! regio@lc.nl

R e g i o

REGIOKORT

Tips? Bel de redactie op 058-2845434 of mail tips@leeuwardercourant.nl

LEEUWARDEN - Het Medisch Cen-trum Leeuwarden (MCL) onder-zoekt samen met Isala Kliniekenin Zwolle, het Martini Zieken-huis en LabNoord in Groningenof ze met z’n allen een gezamen-lijk laboratorium kunnen opzet-ten.

Nu doen ze alle in hun eigenlaboratorium bloed- en urine-onderzoek. Gekeken wordt oféén grote laboratoriumorgani-satie voordelen kan opleveren.De haalbaarheidsstudie is in hetvoorjaar klaar. Dan nemen de in-stellingen een besluit of ze door-gaan of niet.

Eén lab in Noorden

DRACHTEN – De kavelprijs moetomlaag. Dit kan helpen de wo-ningmarkt weer op gang te hel-pen, zegt het CDA in Smallinger-land. De fractie stelt voor degrondprijs met 10 procent te la-ten dalen.

De woningbouw loopt door

CDA: grondprijs lager

de economische crisis forseklappen op. Smallingerland, detweede gemeente van Fries-land, bouwt volgend jaar geen600 woningen, maar slechts 80tot 120. Morgen praat de ge-meenteraad over de begrotingvoor volgend jaar.

EMMELOORD - Aan de Muntweglangs de A6 bij Emmeloordkomt een ‘groen’ bedrijvenpark.Tuinvallei Emmeloord moet eengroot groen koopcentrum wor-den met alles op het gebied vantuinieren, buitenleven, hobbyen recreatie.

Het idee voor het bedrijven-terrein is ontstaan nadat enkelegroenbedrijven aangaven zichgraag gezamenlijk op een nieu-we locatie te willen vestigen.Gemeente Noordoostpolder isnu op zoek naar meer bedrijvendie zich op de Tuinvallei willenvestigen.

‘Groen’ bedrijvenpark

De passagiers en de bemanning van het stoomschip Maas-dam dat aan de Holland-Amerikalijn behoort en op hetogenblik een toeristenreis in de Middellandse Zee maakt,hebben ter gelegenheid van de zesde verjaardag van deSiamese tweeling Folkje en Tsjitske de Vries te Bergum eencollecte gehouden die ongeveer zestig dollar heeft opge-bracht. De mensen aan boord hoorden ervan dat de twee-ling niet over de rijwielen beschikte en voor het bijeenge-brachte geld zullen nu twee fietsjes worden gekocht. Eenen ander werd georganiseerd naar aanleiding van een be-richt in een buitenlandse courant.

Fietsjes voor Friese Siamese tweelingUit de LeeuwarderCourant van dinsdag10 november 1959: 50 JAAR GELEDEN50 JAAR GELEDEN

A lles is echt. Het vlees en fruit in de weckpotten inde kelder, de zaden en kruiden in het VOC-ruim,

zelfs het brood in de oude bakkerij, zei Caroline Ver-hoeven bij het binnengaan van haar museum. Je magook van alles aanraken. In andere musea staat daarvaak de doodstraf op.

Het is hier aan de Boerestreek in Appelscha, waartoerfietsers de auto stallen en dan meestal meteen hetbos instuiven. Waar eerder ook pretpark Duinen Zathezat en de buurt nadien in het vergeetboek raakte.

Inmiddels komt in deze hoek de loop er weer watmeer in, vooral sinds de komst van het Culinair Histo-risch Museum. Dit voorjaar verkaste het ‘kookmuse-um’ van het krappe onderkomen aan de Vaart Zuidzij-de naar het ruime pand waarin Feestcafé Live vroegerdrukke tijden beleefde.

Op de oude plek trok het museum wel 30.000 bezoe-kers per jaar. Het zou Caroline niks verbazen als ervolgend jaar of anders het jaar daarop op de nieuweplaats een record wordt gebroken. Of ze daar dan zelfbij betrokken is, weet ze niet. Ineens kijkt ze bedrukten stokt de spraakwaterval.

Haar man Gerrit heeft de ziekte van Parkinson gekre-gen. Zelf is ze ineens ook minder goed ter been gewor-den. Geen natuurlijke opvolgers, wel veertien mensenop de loonlijst. Heb je net op je 59ste een verse startgemaakt. Caroline lag er een poos van wakker enplengde dan een traan.

De Verhoevens zoeken ‘geschikte mensen’ voorovername van hun museum annex ijssalon annex spijs-lokaal. Caroline wil haar Gerrit gaan verzorgen én eenboek schrijven, met oude recepten en verhaaltjes overhoe het volk eertijds in de veenstreek aan z’n natje endroogje kwam.

Wie ronddwaalt in het Culinair Historisch Museumheeft het boek al bijna uit. Voor senioren is het eenfeest van herkenning. Keukengerei, kruidenierswaren,merkblikken, teveel om op te noemen. Allemaal vanvroeger. Ook kinderen blijken het hier te gek te vinden.

Complete klassen komen langs. Ze vertrekken pas,in touringcar of op de fiets, als elke leerling eigenhan-dig iets smakelijks uit de oude doos heeft gebakken. Ineen antieke bakkersoven, van streekeigen grondstof-fen, onbespoten en geoogst in de vroege ochtenduren.

Nu ruikt het naar vlees. De s van slacht zit in demaand. Tussen het rek met uitbeenmessen en eenmansgrote pop van een slachter hangt een dood var-ken aan een haak. Doorgesneden in de lengte. Is ditlevensecht vlees of namaak? Even voelen, want datmocht. Koud, glad en wat nattig. Ja ja, een echt zwijn,gisteren knorde hij nog.

Nu is z’n ene helft al bijna opgesmikkeld, door dekomende en gaande museumbezoeker die eerst metkleine proefhapjes lekker is gemaakt en dan tegenbillijke prijzen ruime porties bloedworst, zure zult,hoofdkaas, hammen en balkenbrij bestelt. Een uurvoor sluitingstijd gaat ook het andere varkenspart inde verwerking. Als ongekoelde museumstukken heb-ben stoffelijke overschotten nu eenmaal hun houd-baarheidsdatum…

Het rondje kookmuseum zit erop. Terug in hetdranklokaal, waar niet alleen museumpubliek maarzowaar ook een compleet peloton dampende bosfiet-sers de benen strekt. Ze bestellen koffie en thee die zezelf uit kannetjes moeten schenken.

Caroline zit tevreden in hun midden. In mei dubdeze over ‘nieuw’ meubilair, strak en makkelijk schoon tehouden. Ze bestelde het af en vroeg in een advertentiein de krant om verweerde houten tafels en stevigeoude stoelen. Een gezellig allegaartje. In een tafelpootis een naam gekerfd. Niet te lezen welke.

watoarswillem altena

De s in de maand

" willem.altena@leeuwardercourant.nl

DEN HAAG - Dat jongetje dat op-groeide in Midlum is hij al langniet meer, toch heeft Lars Kui-pers de verwondering van vroe-ger nooit verloren. Lag hij vroe-ger in bed te luisteren naar detoeters van de veerboten in hetzevenhonderd mensen tellendedorp, later werd dat de hoornvan de Norfolkline, die wel 2 ki-lometer Den Haag in werd ge-slingerd. Het maakte dat hij zichthuis voelde. In Den Haag, maarook in Midlum. Als hij over deAfsluitdijk richting Midlumstuurt, gaat hij naar huis. Op deterugweg voelt hij het precieszo.

Met andere steden heeft hijhet niet. ,,Als je in Amsterdamhet station uitwandelt, omarmtde stad je met beide armen. Datbenauwt, daar kan ik niet wo-nen. Den Haag kijkt de kat uit deboom. Het duurt lang voor je destad begrijpt, voor de stad joubegrijpt. Het heeft zoveel ge-zichten, elke buurt is anders.”

Kuipers observeert, slurptmenselijk gedrag op en verwon-dert zich. Dat kan een bijzonde-re figuur zijn, een mooi pand ofeen chique winkel. Hij bleek nietde enige. De Vlaardinger foto-graaf Gerhard van Roon zag hetook. ,,Hij zag hoe bijzonder dezestad is en wilde een fotoboekmaken. Ik heb me er onmiddel-lijk bij aangesloten.” Jaren werk-te het duo aan ‘Op het Zand’, detitel verwijst naar de rijkerezandgronden waarop chiqueDen Haag gebouwd is.

Het gemeenschappelijke

avontuur zou een ware ontdek-kingsreis worden langs soci-eteit, kegelclub, cricketvereni-ging, rozensnoeiers, modeza-ken van weleer, een sigarenhan-delaar, voetballers endiplomaten. Het moest per segeen Gert Jan Dröge-benade-ring worden, geen spot. ,,We ne-men de mensen serieus, gniffe-len er soms wat om, maar datdoen ze zelf ook als je ze eenspiegel voorhoudt.”

Het Haagse leven wemelt vande regels, veelal ongeschreven.Kuipers scoorde bij de befaam-

de Haagse sociëteit De Wittemaar matig met zijn vlinder-strik, maar het ging pas echt mistoen hij een voorname dame dehand schudde met de duim inzijn zak ,,Ze sloeg hem eruit enzei: het is heel leuk dat we jongemensen over de vloer krijgen,maar ze weten zich niet altijd tegedragen.”

Is dat nou leuk? ,,Ja, want la-ter op de avond kwam het hele-maal goed, mocht ik haar detrap afgeleiden.” Het leven in dehofstad is als een gezelschaps-spel. ,,Als je eenmaal de regels

kent, kun je probleemloos mee-doen.”

Den Haag is een stad van te-genstellingen, waar de verzui-ling haast nog voelbaar is.,,Waar je woont, maakt veel uit.Dat is echt een onderwerp, zo-als het weer elders. Ouderwets?Misschien wel, maar het is ookheel authentiek. In Nederlandidealiseren we het beeld dat ie-dereen gelijk is. Maar dat is he-lemaal niet zo. ”

Zelf doet hij het ook, met de86-jarige buurvrouw Truus gnif-felt hij vaak over het geluk datzij hebben aan de goede kantvan de Van Swietenstraat te wo-nen. ,,De even nummers, die zijngoed. Daar hebben we dan zo’nlol om.”

In heel het land zijn ze al op-gedoekt maar in Den Haag flo-reert het Damesleesmuseum,een overblijfsel uit de negen-tiende eeuw. Veelal ouderevrouwen lezen er, onder het ge-not van een kopje koffie, die ze –uiteraard – keurig met de pink

omhoog leegdrinken. ,,Ik zou zolid willen worden. Alles draaitom vertrouwen. Boetes zijn erniet, als je belooft dat je het te-rugbrengt, doe je dat ook. Hetvoelt als een warm bad.”

Het kopen op rekening in Be-noordenhout is ook nauwelijksnog van deze tijd. ,,Maar hetgaat prima, afspraak is af-spraak. En natuurlijk worden jeaankopen naar de auto ge-bracht.”

Kuipers houdt van Den Haag.Van de oude dames die zich meteen taxi naar een etablissementlaten rijden, er een half uur inhun eentje koffie drinken, ter-wijl de taxi al die tijd wacht. Hijhoudt van de voetballers die bijde geboorte van een zoon eerstlangs de clubadministratie rij-den, dan pas langs het gemeen-tehuis. Hij houdt zelfs van hetjaarlijkse rozenconcours, waarniet één maar liefst vijf jury’sprijzen weggeven.

Of al deze instituten er overtwintig jaar nog zijn? ,,Geen

idee. Ik hoop het wel. Waarom isDen Haag zo? Er zijn verklarin-gen genoeg. De aanwezigheidvan een corps diplomatique,het koningshuis en landbe-stuur. Maar er zit vast nog meerachter. Als ik antropoloog was,dan begon het nu pas.”

Thuis in Den HaagDen Haag is een wereldop zich, een stad waar deverzuiling nog leeft enwaar etiquette nog hoort.De in Midlum opgegroei-de Lars Kuipers bekeekhet als import-Hagenaarvol verwondering enschreef er een boek over.

Door Nynke Smedeman

Schrijver Lars Kuipers op de wekelijke antiekmarkt op het Korte Voor-hout met zijn boek ‘Op het zand’. Foto Henriette Guest

SNEEK - Sinds 1973 verkocht hijde Snekers de meest buitenissi-ge brillen en de laatste elf jaarzat Ger Dikhoff ook nog eens ophet pluche van de gemeente-raad. In januari deed hij al zijnbrillenzaak van de hand. Van-avond zal de fractievoorzittervan het CDA voor het laatst deraad toespreken.

Binnenlands Bestuur liet hetnatellen: sinds hun verkiezingin 2006 zijn al 440 raadsledenvoortijdig vertrokken. Dat komtneer op een kwart. PvdA en CDAkampen met respectievelijk22,2 procent en 21 procent metde grootste leegloop.

Nogal wat afhakers zeggenhet raadswerk niet langer tekunnen combineren met werk

of privé. Dat laatste is eigenlijkook wel van toepassing op Dik-hoff. De dag na zijn afscheidstapt hij met zijn vrouw op hetvliegtuig naar Gambia voor eenaangename privé-onderne-ming.

Vanuit West-Afrika vertrekt

hij met zijn dochter en schoon-zoon voor een maandenlangezeiltocht over de AtlantischeOceaan. Dikhoffs opvolger GeaAkkerman krijgt nu de tijd zichte profileren voor de gemeente-fusie.

Ook in huize Dikhoff groeiden

de stapels raadsstukken tot in-drukwekkende hoogten. Hetheeft de CDA’er nooit afge-schrikt. ,,Ik vind dat we in Sneekveel lef hebben getoond.’’

De aanpak van de Houke-sloot, de opwaardering van debinnenstad, de keuze voor een

nieuwe schouwburg, het zijnbeslissingen waar Dikhoff trotsop is. De negatieve aspecten sig-naleert hij evengoed.

,,Ik denk dat de politiek zichgewoon niet kan onttrekken aande tijdsgeest.’’ Niet alleen politi-ci liggen onder vuur, bestuur-ders van sportverenigingen krij-gen het even zo goed voor hunkiezen, weet de christendemo-craat.

,,De leden stellen zich op alsconsument. Ik heb er toch voorbetaald? Regel dat! Ik vrees datje in de politiek datzelfde consu-mentisme tegenkomt. Daarmaak ik me wel zorgen over. Hetimago van de politiek staat on-der druk.’’

Raadsvergaderingen zijn nog

te vaak saai? ,,Wij hebben ge-woon geen cultuur van honderdjaar debat in de raadszaal.’’

Politieke onkunde? ,,Als amb-tenaren zeggen, de raad heeft ergeen verstand van, dan is mijnstandpunt: moet dat dan? Leverstukken af die mensen met eennormaal gezond verstand kun-nen begrijpen.’’

Criticasters zouden van hemwat realistisch mogen zijn. Hetideale raadslid moet beschik-ken over een hoog abstractieni-veau, zich beperken tot dehoofdlijnen en ook nog eensmet de poten in de klei moetenstaan. Dikhoff kan er kort overzijn. ,,Zulke raadsleden bestaanniet.’’

Gemeenteraden worden vaakbevolkt door ambtenaren enonderwijzers. Als middenstan-der vormde Dikhoff een uitzon-dering.

Daarbij maakte hij zich nooitzorgen over zijn klandizie. ,,Hetkan mij nooit zo geweldig veelschelen wat mensen van mijdenken’’, vertelt de brillenmanin ruste.

,,Mijn hart ligt bij het onder-wijs en welzijn. Bijna allemaalwat filosofisch getinte onder-werpen. Het hoeft voor mij nietzo concreet, over die brug endat woonblok’’, vertelt Dikhoff.,,Het geeft het leven breedte,maakt het leven ook interessan-ter. Dat je je over andere dingendruk kunt maken dan centen enresultaten.’’

‘Consumentisme in politiek zorgwekkend’Drie jaar na de verkiezin-gen is een kwart van deNederlandse gemeente-raadsleden opgestapt.CDA’er Ger Dikhoff uitSneek is een van hen.Vanavond houdt hij in deraadzaal zijn afscheids-speech.

Door Jaap Hellinga

CDA’er Ger Dik-hoff: Het idealeraadslid bestaatniet. Foto LC/Siep van Lingen

Chique dames horen bij ‘s Gravenhage. Foto Gerhard van Roon

Op het Zand is vanaf hedente koop in boekwinkels inen om Den Haag. Het is ookvia de website www.op-het-zand.nl te bestellen. Grap-pig is de vorm. De kaft iswat groter dan de bladzij-den erin. ,,Typisch staaltjeHaagse bluf. Je doet je watgroter lijken dan het is”, al-dus auteur Lars Kuipers uitMidlum.

Waar te koop

Jan Vis van Terschelling werd derde op de biertapwedstrijd in Harich. Foto LC/Jan de Vries

HARICH - Het Sneker restaurantOnder de Linden heeft de bestebiertappers van Friesland inhuis. Collega’s Pascal Labrie enWicher Wind eindigden giste-ren in het Haricher hotel Welge-legen tijdens het Fries Kampi-oenschap Biertappen respec-tievelijk op de eerste en tweedeplaats.

Na drie ‘rondjes’ deelden zede bovenste plaats met elk 35punten. In de barrage die daar-op nodig was, scoorde Labrie9,5 punt, een half puntje meerdan zijn rivaal.

Beide Snekers doen overveertien dagen mee aan het NKBiertappen in Bunnik. Als detwee hun vorm vasthouden,gooien ze volgens de vierkoppi-ge jury ook dan hoge ogen.

Met name Jan Holterman uitApeldoorn, alias de Man met deGouden Handjes, gaf nader-hand nogal op van de taptalen-ten. Hij jureert ook tijdens de

landelijke finale.Net buiten de boot viel Jan

Vis, werkzaam bij het Terschel-linger restaurant Reis. Hij werdderde in deze titelstrijd, waar-aan zeventien beroepstappersmeededen.

,,Een mooi biertje tappen enpresenteren is puur vakman-schap. Dat kan niet iedereen,daar moet je professional voorwezen”, zei voorzitter FransHeesen van de afdeling Zuid-west-Friesland van Horeca Ne-derland.

Het was alweer vier jaar gele-den dat biertappers uit dezeprovincie hun krachten onder-ling konden meten.

Heesens bestuur en Jan tenHage van landgoed Welgelegenwillen er weer een jaarlijks te-rugkerend treffen van maken.,,Der is in soad ferburgen tapta-lint yn Fryslân”, aldus Ten Hage.,,Dat wurdt sa better sichtbermakke.”

Snekers zijn de besteFriese biertappers