Landschapsenergie voor lokaal gebruik

Hans Jochems, RLLK Interreg Eco²Eco 2016-2019

Historiek: actieve landschappen

Functies van ons landschap

Food-Fiber-Fuel-Flower–Feelgood

Pilot Bocholt 2013-2015 • Pilootproject om lokale biomassa “vrij” te krijgen:

• 150km houtkanten

• Eigendom

• Niet noodzakelijk alle houtkanten in proces / modulair

• Visieplan binnen “5F” i.s.m. ANB / 4 types houtkanten in vlakdekkende zones

• Overlegteam met Agrobeheergroep en Natuurpunt (RLLK begeleidt)

• Houtkantenplan: beheerplan én uitvoeringplan / sectoroverschrijdend

• Quick-scan: dominante soorten, gemiddelde diktes

• Input voor DIPLA

• Oogst winters 2013-2015

• Duurzame portefeuille op reguliere begroting Bocholt vanaf 2016

Oogst: logistiek

5

Oogst in cijfers Rendement in Aanbod: Oogst1: 58 ton (nat)/km Oogst2: 225 ton (nat)/km Realistisch: 80-100 ton/km Rendement in Vraag/afname: Investering in ketel en warmtenet 350.000€ Onderhoud: 10.000€/j Aankoop snippers: 50.000€/j (vgl. Aardgas: 110.000€/j) Hoeveel snippers nodig ~ warmtevraag in kWh/j 1m³ droge snippers = 0,3ton = 1000kWh = 100l stookolie

Houtsnippers als brandstof

Soort Energiegehalte Kostprijs (cent) /kWhaardgas 40MJ/m³ 7,6stookolie 40MJ/l 8,5brandhout 1ste keuze 15MJ/kg 5brandhout 2de keuze 15MJ/kg 3,5pellets 18,5MJ/kg 7snippers 15MJ/kg 2,5briketten 18,5MJ/kg 4,2elektriciteit (dag/nacht) 24,6

Plan en prognose

5f’en

Taken

Meten van taken

Vergelijken meting met prognose

Aanpassing plan

Digitaal beheer van landschapselementen van plan tot uitvoering en terug

DIPLA

KLE Parken

Wegbermen Wandel- en

fietsinfrastructuur Groenperken

…

http://www.diplalogin.eu

Communicatie Bocholt lokaal • Brede publiek • Infobladen • Educatief pakket Houtkanten in Beeld • Film met brede info • Folders • Landschapskrant • Werfborden • Persmomenten

• Lokale actoren • Vergaderingen, gesprekken in functie van bezorgdheden • Lespakket opleiding natuur-technische wetenschappen PVL • Cleantech ambassadeurs • Samenkomsten in functie van opmaak houtkantenplan • Open Landbouw- en milieraad

• Specialisten, partnerorganisaties • Artikels, bv. Tijdschrift ‘Ruimte’ • Symposium - demonstraties

Houtkantenbeheer in “Actieplan Biomassa 2015-2020” -> Houtsnippers niet onder verbrandingsverbod: -> Cascadering -> Gebruik van lokaal gedragen beheerplan -> overleg OVAM, ANB -> standardisatie: stukgrootte, vochtgehalte -> controle van uitstoot Aanbod: Stedebouwkundige vergunning: gemeente is aanvrager én vergunner Vraag: Ketels voor ruimteverwarming <300kW vrij van milieuvergunning

Biomassa als product

Vervolg: PDPO Project Hagehelden • Wat: Streven naar duurzaam KLE-landschap door houtkantenbeheer

• Wie: RLLK (lead), ABC Eco², LISRO, RLH

• Waar: Neerpelt, Overpelt, Hamont-Achel, Hechtel-Eksel, Houthalen-Helchteren

• Wanneer: juli 2015 – december 2017

• Proces van Bocholt wordt uitgespreid over de Lage Kempen

• RLLK begeleidt het proces

• Maatwerk op vraag

• Actorenoverleg / Aanbod / Vraag

• Partners met engagement

• Casus Hasselt

Succesfactoren landschapsenergie

Oogsten-bewerken

Plannen

Verwarmen

-> Actorenoverleg -> Overkoepelend houtkantenplan -> DIPLA

-> Investeren machines -> Oogst-Transport-Processing -> Regioschaal: Biomassawerf

-> Investeren warmtenet en kachels -> Beheren stookinstallatie -> Verkopen ‘warmte’

Beleid -> Actieplan Biomassa 2015-2020 -> Overleg Ovam

Coöperaties

Beheer korte keten in een complex landschap

Succesfactoren: - Identificatie van de juiste actoren + regisseur - Positief draagvlak voor transitie - Slim beheersysteem:

- Traceerbaarheid - Status van kwaliteit - Status van kwantiteit

- Lokale biomassa-economie = Overleg, Aanbod en Vraag - Procesbeschrijving - Overleg met actoren => Mandaat en Budgetten - Proces Aanbod => Eigendom, Visieplan en Oogst - Proces Vraag => Businessmodellen en Biomassawerven

Vlotte procedures voor efficiënt oogsten Het is UW biomassa-energie!

Biomassawerven: Interreg Eco²Eco

Workshop-sessie: - Wat verstaan we onder biomassa? - Waar staat biomassa in het landschap? - Welke actoren zijn relevant? - Hoe creëer ik aanbod? - Hoe creëer ik vraag?

Namiddag: oefening in biomassa

Dank voor uw aandacht! Hans Jochems

Projectbureau Energiek Landschap Hans.jochems@rllk.be

0499/593137