Kennis- en Onderwijscentrum Bodem en Ondergrond

Leergang Oriëntatie Bodem en Ondergrond

Oriëntatie Bodem en Ondergrond

Overzicht modulen:1. Integrale (duurzame) gebiedsontwikkeling excursie

2.1 Bodem en ondergrond2.2 Watermanagement

3.1 Draagfunctie3.2 Ondergronds bouwen

4.1 Archeologie4.2 Geologie/ geomorfologie

5.1 Leefomgevingvraagstukken5.2 Integrale gebiedsontwikkeling

Module 3.1

Draagfunctie

3

Fasen gebiedsontwikkeling

4

Kwaliteiten ondergrond

5

Inhoudsopgave 3.1

• Fasen gebiedsontwikkeling• Voorbeelden funderingen en bouwrijp maken• Problemen• Grondeigenschappen• Relatie ondergrond – funderingen• Casus funderingen• Bouwrijp maken• Maatregelen bouwrijp maken• Relatie ondergrond – bouwrijp maken• Verschillende disciplines

6

Markthal Rotterdam

7

Markthal Rotterdam

8

Markthal Rotterdam

9

Paalfunderingen

10

Paalfunderingen

11

Fundering op staal

12

Uitvoering wapening strookfundering parkeercomplex Van Heekplein te Enschede

Calamiteit: stabiliteit

13

Calamiteit: zettingen

Zettingen

14

InvloedOndergrond – Fundering – Omgeving

15

Draagkrachtige laag (zand)

Draagkrachtige laag (zand)

Slappe laag (veen of klei)

Kabels, Leidingen,Riolering

Tunnel

Tunnel

Archeologische vondsten

Bouw

kuip

Bodemopbouw in Nederland

16

Eigenschappen van de grond

Mechanisch-fysische eigenschappen van de grond worden bepaald door de verhouding van

Korrels

Water

Lucht

17

Grondsoorten

De volgende grondsoorten komen in Nederland het meest voor:

– Zand & grind– Klei, leem, löss & silt– Veen

18

Grondsoorten

zand Fijn zand en zavel

klei veen

Draagkracht en begaanbaarheid

groot matig tot groot klein tot matig zeer klein

Samendrukbaarheid klein klein matig zeer groot

Vochthoudend vermogen

klein groot groot groot

Doorlatendheid groot matig klein tot groot klein

Eigenschappen zijn van belang voor het bouwrijp maken en voor funderingen

19

Relatie: fundering – ondergrondBezwijkmechanisme – zetting “z”

20

Zand

z

z

Klei / veen

z

z

Relatie: fundering – ondergrondBezwijkmechanisme - stabiliteit

21

Glijden; afschuiven Kantelen

Relatie: fundering – ondergrond

Wanneer wordt welke fundering toegepast?

22

Welke funderingen zijn er?

Fundering op palenFundering op staal

Verschillende paaltypes

StrokenfunderingPoer Plaat

CombinatiePlaat-paal-fundering

Afhankelijk van de ondergrond

Relatie: fundering – ondergrond

23

Paal

Boven-aanzicht

Doorsnede

Poer Strook Plaat

Relatie: fundering – ondergrond

24

B1/3 B

1/3 B

1/3 B

F

Spanning onder de fundering is: = F/ (B*1)

Vereenvoudigde belastingsspreidingonder een stroken fundering

1:1

De belastingsspanning “B” m onder de fundering is: = F/(3B *1)

Relatie: fundering – ondergrond

25

B

2 à 3 keer B

F

Vuistregel:De invloedsdiepte van een belasting op de ondergrond is ca. 2 à 3 keer de funderingsbreedte B

Vereenvoudigde belastingsspreidingonder een stroken fundering

kleizand

Relatie: fundering – ondergrond

26

Zettingsgedrag bij zand: Alleen een primaire zetting w1

Zettingen

Zettingsgedrag bij klei en veen: Eerst een primaire zetting w1 Dan een secundaire zetting w2 (in de tijd)

w1 w1

w2

kleizand

Relatie: fundering – ondergrond

27

Zettingen – ongelijkmatig stabiliteit?

w1w1

Conusweerstand

Wrijvingsgetal = fw / fc

Wrijvingsweerstand

>1<>8<

Klei ZandVeen

Interpretatie van een sondering

Relatie:Grondsoort - sondering

28

Relatie: fundering – ondergrond

29

Op welk niveau(diepte) is welke fundering mogelijk?

Paalfunderingen

Fundering op staal

Invloedsdiepte

Hoe ziet de grondopbouw eruit? interpretatie sondering

Waar zit(ten) de draagkrachtige laag(lagen)? Ontwerp + berekening

Vraagstuk:Funderingsinschatting

30

Interpreteer de sondering!

Welke fundering is mogelijk?

Wat is het aanlegniveau?

Voor welke constructie kan de fundering gebruikt worden?

zand 1

klei

zand 2

veen

klei

zand 3

Vraagstuk: antwoordFunderingsinschatting

31

Fundering op staal

Invloedsdiepte?

Paalfunderingen

Interpreteer de sondering!

Welke fundering is mogelijk?

Wat is het aanlegniveau?

Voor welke constructie kan de fundering gebruikt worden?

Casus Fundering

32

Welke fundering past bij dit geluidsscherm ?

grond =?

Casus funderingen

• 2 à 3 Sonderingen; • Interpreteren en een

funderingsadvies “diepe of lage fundering”;

33

grond =?

Sondering 1

34

Sondering 2

35

Sondering 3

36

-18.0

-17.0

-16.0

-15.0

-14.0

-13.0

-12.0

-11.0

-10.0

-9.0

-8.0

-7.0

-6.0

-5.0

-4.0

-3.0

-2.0

-1.0

0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

Dep

th in m

to N

AP

0 2.0 4.0 6.0 8.0 10.0 12.0 14.0 16.0 18.0 20.0

0 0.05 0.10 0.15 0.20 0.25 0.30 0.35 0.40 0.45 0.50

1.02.03.04.05.06.07.08.09.0 qc [MPa] Rf [%]

fs [MPa]

>33.410

Test no:118.420

Project ID:3186962

Client:Rijkswaterstaat

Project:Rondweg 's Hertogenbosch - Verbreding A2

Position:X: 151544 m, Y: 409717 m

Location:hmp 118.420-r

Ground level:3.30

Date: Scale:1 : 100

Page: 1/1

Fig:

File: S118420.cpd

U2

Sleeve area [cm2]: 150

Tip area [cm2]: 10

Cone No: 0

Bouwrijp maken

37

Bouwrijpfase Woningbouwfase

Woonrijpfase

Beheersfase

Zettingen

38

Wat zijn de gevolgen van zettingen

Zetting versnellen door:• Toepassen tijdelijke overhoogte• Toepassen verticale drainage

Toepassen overhoogte

39

Verticale drainage

40

Uitvoering verticale drainage

Bouwrijp maken

41

• Afwateren

De belangrijkste werkzaamheden bij bouwrijp maken:• Ophogen• Ontwateren

Ophogen, begin situatie

42

Ophogen: Integraal ophogen

43

Ophogen: cunettenmethode

44

Relatie:ondergrond – bouwrijp maken

45

Zand Veen

Draagkracht en begaanbaarheid

Groot: geen/weinig maatregelen

Klein: veel maatregelen bijv. ophogen

Samendrukbaarheid Klein: nauwelijks zetting

Groot: veel zetting. Rekening mee houden bijv. door zettingen te versnellen

Vochthoudend vermogen Klein: voor tuinen en groen grondverbetering

Groot: geen maatregelen

Doorlatendheid Goed: geen maatregelen

Slecht: evt. drainage aanleggen

Bouwrijp maken Houten

46

bodemopbouw ophogen ontwateren

Lichte kleigrond met goede ontwatering

Cunettenmethode Geen of amper ontwatering

Lichte kleigrond met hoge grondwaterstand

Cunettenmethode Drainage onder de wegen en in de groenstroken

Zware klei met een hoge grondwaterstand

Integraal 1 m ophogen Drainage systeem in de ophooglaag

Zware klei op veen met hoge grondwaterstand

Integraal 1 m ophogen Drainage systeem in de ophooglaag

Informatie over de ondergrond: Bronnen

47

De verschillende disciplines

48

Invloed keuze locatie op maatregelen bouwrijp maken en wijze van funderen.

Invloed gebouw op ondergrond en omgekeerd (hoe funderen).

Aanwezigheid archeologische vondsten

--------

--------

Fasen gebiedsontwikkeling

49

Antwoord

50

Paalfunderingen

Sondering 1

Zand met ertussen kleine kleilagen

veen 2

klei 1

veen 1

Antwoord

51

Paalfunderingen

Sondering 2

zand

klei 2

veen 2

klei 1

veen 1

Antwoord

52

-18.0

-17.0

-16.0

-15.0

-14.0

-13.0

-12.0

-11.0

-10.0

-9.0

-8.0

-7.0

-6.0

-5.0

-4.0

-3.0

-2.0

-1.0

0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

Dep

th in m

to N

AP

0 2.0 4.0 6.0 8.0 10.0 12.0 14.0 16.0 18.0 20.0

0 0.05 0.10 0.15 0.20 0.25 0.30 0.35 0.40 0.45 0.50

1.02.03.04.05.06.07.08.09.0 qc [MPa] Rf [%]

fs [MPa]

>33.410

Test no:118.420

Project ID:3186962

Client:Rijkswaterstaat

Project:Rondweg 's Hertogenbosch - Verbreding A2

Position:X: 151544 m, Y: 409717 m

Location:hmp 118.420-r

Ground level:3.30

Date: Scale:1 : 100

Page: 1/1

Fig:

File: S118420.cpd

U2

Sleeve area [cm2]: 150

Tip area [cm2]: 10

Cone No: 0

fundering op staal

Sondering 3

Paalfunderingen

zand

klei

veen