Kennis- en Onderwijscentrum Bodem en Ondergrond

Leergang Oriëntatie Bodem en Ondergrond

Oriëntatie Bodem en Ondergrond

Overzicht modulen:1. Integrale (duurzame) gebiedsontwikkeling excursie

2.1 bodem en ondergrond2.2 watermanagement

3.1 draagfunctie3.2 ondergronds bouwen

4.1 archeologie4.2 landschap en bewoning (geologie/ geomorfologie)

5.1 leefomgevingvraagstukken5.2 integrale gebiedsontwikkeling

Module 3.2

Ondergronds bouwen

Fasen gebiedsontwikkeling

4

Kwaliteiten ondergrond

5

Inhoudsopgave – module 3.2

• Voorbeelden ondergronds bouwen• Calamiteiten / problemen bij ondergronds bouwen• Relatie: ondergrond-bouwmethoden -omgeving• Open bouwmethode• Boormethode• Casus N-Z-lijn• Opdracht rollen bij de N-Z-lijn• Opdracht GeoBrain

AmsterdamMaastricht

Ondergrondse infrastructuur

Maastricht A2 – dwarsprofiel stedelijk watersysteem

Ondergrondse infrastructuur

Ondergrondse infrastructuur

Maastricht A2 – schematische weergave hevelsysteem

Ondergronds bouwen

Museumplein Amsterdam

Ondergronds bouwen

Almere

Parkeergarage Rabobank Utrecht

Rabobank Utrecht

Westerscheldetunnel

Ondergrondse infrastructuur

Bouwkuipen

Bouwkuipen

Calamiteit: VlaketunnelProbleem: opdrijven tunnel

16

Herstel Vlaketunnel:Ballasten van vloer moot 9

Probleem:Lekkage diepwand Vijzelgracht N-Z-lijn

Probleem: verkeerde inschatting ondergrond

Ruimtelijke kwaliteit

Logistiek /OLS

Kabels & leidingen

Ondergronds bouwen

21-04-23

Motieven en belemmeringen

Waarom ondergronds?

Parkeren

Bereikbaarheid

Mobiliteit

Kwaliteit van het

landschap Klimaat-verandering

OpslagMilieu-

kwaliteit

(Multi-) Functie

Ondergronds bouwen:Aandachtspunten

21-04-23

PlanologieRuimtelijk ontwerp

Techno-logie

Beleving Veiligheid

Bodem opbouw Grond

water

Bouw methode

http://www.agentschapnl.nl/onderwerp/scan-stadshavens-rotterdam-bodem-en-ro

Signaleringskaart

Funderingskaart Rotterdam

Signaleringskaart

Gebruikelijke bouwmethoden

Bron: boek “Ondergronds bouwen in breed perspectief”

De te bouwen Constructie

Grondwater

Bouwmethoden - keuze

Omgeving Bodem gesteld-

heid

Kosten

Open bouw methode

Zand

Zand

Klei

Open bouw methode

Klei

Open bouw methode

Open bouw methode

Open bouw methode

Open bouw methode

Open bouw methode

Relatie: Bouwkuip – Bodem – Omgeving

Grondgesteldheid Grondgesteldheid

stempel

ankeronderwaterbeton

Gebouwen

Horizontale afsluitingWelke wand?Hoe inbrengen?Welke risico’s?

Verticale afsluiting&

Verticaal evenwichtIs er al een afsluitende laag?Geohydrologie?Zwel?Onderwaterbeton? Trekpalen?

Omgevingsinvloed Damwand op omgevingOmgeving op damwandArcheologie

Boormethode

Boormethode

Boormethode

Boormethode

Boormethode

Relatie: Boormethode – Bodem – Omgeving

Grondgesteldheid Welke diepte?In welke laag boren?Welke boormethode?Welke risico’s?

Constructie Aansluiting toerit?

Omgevingsinvloed Omgeving van tunnelRuimte Archeologie Kabels en leidingenWarmte koude opslag

Gebouwen

Casus Noord-Zuid lijn

Noord – Zuid lijn

Het boortracé

Toelichting verloren-schild-methode

NZ lijn boortunnel uitdaging

Bouwkuip Rokin

Boortunnel bij Rokin

Boortunnel - Rokin

Boortunnel - Rokin

Archeologie

De werpkoot van Jan

Meetpunten voor zettingsmetingen

Pand aan Vijzelgracht

Sation De Pijp

Sation De Pijp

Sation De Pijp

Rollen N-Z lijn

• Welke disciplines (vakmensen) zijn bij de bouw van de

N-Z-lijn betrokken?• Welke rol hebben deze personen?• Op welk moment spelen deze personen een rol in het

proces?• Wat gaat er mis als er een discipline niet wordt

meegenomen?

Rollen N-Z lijn

• Terugkoppeling met eerder gestelde vragen

Fasen gebiedsontwikkeling

55

Opdracht Geobrain in relatie tot de N-Z-lijn

• Zoek met behulp van Geobrain een geschikte locatie in Amsterdam waar een open bouwkuip wordt toegepast.

• Geef de grondopbouw ter plaatse met de sondering en teken/schets daarin de damwand en kerende hoogte en grondwaterstanden

• Maak een analyse ‘algemeen’:– analyseer de grondslag op basis van de sondering. (vuistregel: qc onder 2 MN/m2 klei of veen,

rond 10 MN/m2 matig zand, tot 20 MN/m2 goed zand, boven 20 MN/m2 problemen te verwachten)

– toegepaste damwand: type + zwaar of licht etc.

– lengte: gering groot etc.

– kerende hoogte: gering of groot etc.

– hoe is de damwand aangebracht en met welk blok

– Gebruik de Geobrain voorspellingsmodule om het risico te beoordelen

• Maak een analyse van de ‘problemen’. – Wat zijn de optredende problemen?

– Hoe zouden ze te voorkomen zijn?

Opdracht Geobrain“Wegwijs in GeoBrain”

Wegwijs in Geobrain (een zeer korte instructie om op gang te komen):

Ga naar www.geobrain.nl en log in met:Gebruikersnaam: HSUtrecht Wachtwoord:

1ste deel: Kies eerst eens:Geobrain voorspelling maken< tekst> kies: verderStandaardsondering. Kies uit het pull-down menu

b.v. utrecht.gef en druk op de knop selecteren

De geselecteerde sondering verschijnt op het scherm

Ga naar Plank geef dan als lengte b.v. 20 [m]Dan Installatie, kies bv. voor heienDan Resultaat, en voorspellen indrukken: je krijgt

een figuur en ziet dat de risico’s groot zijnEinde “spelen met voorspellen”, dus kies: “Ga

naar rapport . . .” - - bekijk het pdf-rapport - - etc.

2de deel:Geobrain voorspelling maken< tekst> kies: verderSondering zoeken. Druk op de knop zoekenEr verschijnt op het scherm een kaart. Zoom in

op Utrecht tot dat de sonderingspunten op het scherm verschijnen.

Klik op een van de sonderingen en bekijk de sondering

Klik op Sondering gebruiken op verder te gaanDe geselecteerde sondering verschijnt op het

schermGa verder zoals beschreven onder 1ste deel

3de deel: Na ‘afsluiten’ kies je:Geobrain ervaringen raadplegenZoeken op kaart Zoom in op de kaart, activeer “selecteren” en

selecteer een geval “slecht”• klik op het Profiel en je kunt daarna dat geval

analyseren