Eric Goyvaerts François Verspagen

16 Bodem, ondergrond, gesteenten

16.1 Bodem en ondergrond16.2 Losse gesteenten16.3 vaste gesteenten

Bodem

Ondergrond

het bovenste deel van de aardkorst waarin planten kunnen groeien

bevindt zich onder de bodem

LOSSE

VASTE

opgebouwd uit+

GESTEENTEN

Meridiaan 1

Blz. 6416.1 Bodem en ondergrond

voeltZand

korrelig

Meridiaan 1

Blz. 64

bestaan uit KORRELS

16.2 Losse gesteenten

Foto’s genomen kort na regenbui. Verschil?

16.2 Zandbodem 16.3 Kleibodem

bestaan uit KORRELS

Op de kleibodem blijft langer water staan

Meridiaan 1

Blz. 6416.2 Losse gesteenten

De grootte van de gesteentekorrels bepaalt

de DOORLAATBAARHEID

Grote korrels grote openingen tussen korrels

doorlaatbaarheid groter / kleiner

Meridiaan 1

Blz. 6416.2 Losse gesteenten

kleikorrels

grind4 cm

4 µm

Gesteente Diameter korrels

grind > 2mm

zand tussen 0,05 en 2 mm

leemtussen 0,002 en 0,05 mm

klei < 0,002 mm

Meridiaan 1

Blz. 6416.2 Losse gesteenten

kleikorrels

grind4 cm

4 µm

16.2 Losse gesteentenHoe groter de korrels hoe

sneller / trager water doordringtminder / meer water doordringt

Hoe kleiner de korrels hoebeter / slechter de doorlatendheidgroter / kleiner de poriën tussen korrels

water

Meridiaan 1

Blz. 65

zeer traagtraagsnel

zeer snel

zeer snel snel traag

zeer traag

Klei heeft kleine korrels en is daardoor slecht doorlatend.

Op de kleibodem blijft langer water staan

Verklaring

Meridiaan 1

Blz. 6516.2 Losse gesteenten

16.2 Zandbodem 16.3 Kleibodem

zandsteen kalksteen leisteen

krijt dioriet marmer

breukvlak schieferachtig (ja/neen)kleur* (ruw/glad) *

hardheid (zacht/hard/zeer hard)* kalk (ja/neen)

Meridiaan 1

Blz. 6516.3 Onderzoek vaste gesteenten

zuur

Aantonen van kalk door

Het gesteente bruist als er kalk

aanwezig is.

kalksteen

Waarneming:

Meridiaan 1

Blz. 6516.3 Onderzoek vaste gesteenten

zuurproef

16.3 Onderzoek vaste gesteenten

gesteente kleur Glad/ruw schiefers hardheid kalk

zandsteen

kalksteen

leisteen

krijt

dioriet

marmer

diverse ruw neen z. hard neen

wit ruw neen hard ja

blauw glad ja zacht neen

wit glad neen zacht ja

grijs ruw neen z. hard neen

diverse ruw neen z. hard ja

zandsteenkalksteenleisteenkrijtdiorietmarmer

Meridiaan 1

Blz. 66

Losse en vaste gesteenten

1. De bodem of bovengrond is de bovenste laag van aardkorst waarin planten kunnen groeien.

De ondergrond bevindt zich onder de bodem.

2. Losse gesteenten bestaan uit korrels. Hoe groter de korrels, hoe groter de poriën en hoe beter de doorlatendheid voor water.

3. Als een gesteente kalk bevat, bruist het wanneer je er zuur op laat druppelen.

4. Vaste gesteenten zijn zacht, hard of zeer hard.

16