Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat:...

24
Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren beïnvloedende factoren

Transcript of Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat:...

Page 1: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

Eric Goyvaerts François VerspagenEric Goyvaerts François Verspagen

21 Weer en klimaat: 21 Weer en klimaat:

beïnvloedende factorenbeïnvloedende factoren

21 Weer en klimaat: 21 Weer en klimaat:

beïnvloedende factorenbeïnvloedende factoren

Page 2: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

22.1 De temperatuur 22.1 De temperatuur

22 44 66 88 1010 1212 1414 1616 1818 2020 222200

55

1010

1515

2020

2525

00 tijd2424

22 uur22 uur

18 uur18 uur

14 uur14 uur

10 uur10 uur

6 uur6 uur

Hoogste temperatuur: Hoogste temperatuur: ochtend / middag / avondochtend / middag / avondHoogste temperatuur: Hoogste temperatuur: ochtend / middag / avondochtend / middag / avond

Zon aan de horizon: Zon aan de horizon: laag / hooglaag / hoogZon aan de horizon: Zon aan de horizon: laag / hooglaag / hoog

Hoe hoger de zon hoeHoe hoger de zon hoe Hoe hoger de zon hoeHoe hoger de zon hoe warmerwarmerwarmerwarmer

de hoogte van de zonde hoogte van de zon de hoogte van de zonde hoogte van de zon

21.1.1 Het moment van de dag21.1.1 Het moment van de dag°C

De temperatuur hangt af vanDe temperatuur hangt af vanDe temperatuur hangt af vanDe temperatuur hangt af van

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8484

Page 3: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

Wanneer verwarmt de zon het Wanneer verwarmt de zon het kleinstekleinste oppervlak: oppervlak: ochtend / middag / avondochtend / middag / avondWanneer verwarmt de zon het Wanneer verwarmt de zon het kleinstekleinste oppervlak: oppervlak: ochtend / middag / avondochtend / middag / avondWanneer verwarmt de zon het Wanneer verwarmt de zon het grootstegrootste oppervlak: oppervlak: ochtend / middag / avondochtend / middag / avondWanneer verwarmt de zon het Wanneer verwarmt de zon het grootstegrootste oppervlak: oppervlak: ochtend / middag / avondochtend / middag / avond

8h 11h14h

Verklaring:Verklaring:Verklaring:Verklaring:

Wanneer is het dan het warmst: Wanneer is het dan het warmst: ochtend / middag / avondochtend / middag / avond

Wanneer is het dan het warmst: Wanneer is het dan het warmst: ochtend / middag / avondochtend / middag / avond

21.1.1 Het moment van de dag21.1.1 Het moment van de dag Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8484

Page 4: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

BB

MM

KK

PlaatsPlaats JanuariJanuari Juli Juli

BrusselBrussel

KiewKiew

MadridMadrid

3°C3°C 3°C3°C 18,5°C18,5°C 18,5°C18,5°C

-6°C-6°C -6°C-6°C 19,5°C19,5°C 19,5°C19,5°C

10°C10°C 10°C10°C 24°C24°C 24°C24°C

De hoogste De hoogste temperaturen temperaturen

hebben we hebben we tijdens de: tijdens de:

winter / winter / zomerzomer

De hoogste De hoogste temperaturen temperaturen

hebben we hebben we tijdens de: tijdens de:

winter / winter / zomerzomer

21.1.2 De seizoenen21.1.2 De seizoenen

De temperatuur is afhankelijk vanDe temperatuur is afhankelijk vanDe temperatuur is afhankelijk vanDe temperatuur is afhankelijk van

De seizoenenDe seizoenen De seizoenenDe seizoenen

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8484

Page 5: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

21.1.2 De seizoenen21.1.2 De seizoenen

Hoogste middagzonnestand: Hoogste middagzonnestand: winter / zomerwinter / zomerHoogste middagzonnestand: Hoogste middagzonnestand: winter / zomerwinter / zomer

21 juni21 juni

21 maart – 21 september21 maart – 21 september

21 december21 december

21 december: 6uur21 december: 6uur

21 juni: 18uur21 juni: 18uur

Langste dagen: Langste dagen: winter / zomerwinter / zomerLangste dagen: Langste dagen: winter / zomerwinter / zomer

Verklaring:Verklaring:Verklaring:Verklaring:

De zon staat in de zomer De zon staat in de zomer ‘s middags het hoogst, de ‘s middags het hoogst, de

dagen duren het langstdagen duren het langst

De zon staat in de zomer De zon staat in de zomer ‘s middags het hoogst, de ‘s middags het hoogst, de

dagen duren het langstdagen duren het langst

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8484

Page 6: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

22.1 Januari isothermen22.1 Januari isothermen22.1 Januari isothermen22.1 Januari isothermen

Hoe verder van de evenaar hoe Hoe verder van de evenaar hoe kouder / warmerkouder / warmerHoe verder van de evenaar hoe Hoe verder van de evenaar hoe kouder / warmerkouder / warmer

De temperatuur is afhankelijk vanDe temperatuur is afhankelijk vanDe temperatuur is afhankelijk vanDe temperatuur is afhankelijk van

De breedteliggingDe breedteligging De breedteliggingDe breedteligging

0°0° 10°10° 20°20°

21.1.3 Ligging t.o.v. de evenaar21.1.3 Ligging t.o.v. de evenaar Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 2929 OPDRACHT 21.2OPDRACHT 21.2 Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8484

Page 7: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

21.1.3 Ligging t.o.v. de evenaar21.1.3 Ligging t.o.v. de evenaar

Naestved (Den.)Xaghra (Malta)

21 juli21 juli

79°

Verklaring:Verklaring:Verklaring:Verklaring:

57°

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8484

35°N

55°NNaestved

Xaghra

Page 8: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

Naestved (Den.)Xaghra (Malta)

21 juni21 juni

79°

Verklaring:Verklaring:Verklaring:Verklaring:

57°

21 juni21 juniHoe dichter bij Hoe dichter bij de evenaar hoe de evenaar hoe

hoger ‘s middags hoger ‘s middags de zon staat.de zon staat.

Hoe dichter bij Hoe dichter bij de evenaar hoe de evenaar hoe

hoger ‘s middags hoger ‘s middags de zon staat.de zon staat.

21.1.3 Ligging t.o.v. de evenaar21.1.3 Ligging t.o.v. de evenaar Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8484

35°N

55°NNaestved

Xaghra

Page 9: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

breedtebreedte Januari-Januari-temp.temp.

New YorkNew York

LissabonLissabon

41°N41°N

39°N39°N0°C0°C

10°C10°C

LLNYNY

Wat stel je vast?Wat stel je vast?Wat stel je vast?Wat stel je vast?

In Lissabon is het In Lissabon is het warmer.warmer.

In Lissabon is het In Lissabon is het warmer.warmer.

Zelfde:Zelfde:Zelfde:Zelfde: uur,uur,uur,uur, seizoen,seizoen,seizoen,seizoen,breedte.breedte.breedte.breedte.

21.1.4 De zeestromen21.1.4 De zeestromen Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8585

Page 10: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

OPDRACHT 21.2OPDRACHT 21.2

168 januari isothermenkoudkoud

GolfstroomGolfstroomGolfstroomGolfstroom

warmwarm

VerklaringVerklaringVerklaringVerklaring LabradorstroomLabradorstroomLabradorstroomLabradorstroom

NYNYNYNYLLLL

Verklaring temperatuurverschil:Verklaring temperatuurverschil:Verklaring temperatuurverschil:Verklaring temperatuurverschil: Er stroomt een warme Er stroomt een warme

zeestroom langs West-Europazeestroom langs West-Europa Er stroomt een warme Er stroomt een warme

zeestroom langs West-Europazeestroom langs West-Europa

De temperatuur is afhankelijk vanDe temperatuur is afhankelijk vanDe temperatuur is afhankelijk vanDe temperatuur is afhankelijk van

De aard van de zeestromenDe aard van de zeestromen De aard van de zeestromenDe aard van de zeestromen

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8585

Page 11: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

- 8°- 8°

-6°-6°

- 2°- 2°

TemperatuurTemperatuurop de top:op de top:

TemperatuurTemperatuurop de top:op de top:

-8°C-8°C -8°C-8°C

TemperatuurTemperatuurin de vallei:in de vallei:

TemperatuurTemperatuurin de vallei:in de vallei:

-2°C-2°C -2°C-2°C

Hoe hoger hoeHoe hoger hoe …………………………. …………………………. Hoe hoger hoeHoe hoger hoe …………………………. ………………………….kouderkouderkouderkouder

De temperatuur is afhankelijk vanDe temperatuur is afhankelijk vanDe temperatuur is afhankelijk vanDe temperatuur is afhankelijk van

De hoogteDe hoogte De hoogteDe hoogte

21.1.5 De hoogteligging21.1.5 De hoogteligging Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8585

Page 12: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

22.1.7 De ligging t.o.v. de zee22.1.7 De ligging t.o.v. de zee OPDRACHT 21.2OPDRACHT 21.2 Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8585

plaatsplaats Januaritemp.Januaritemp. Julitemp.Julitemp. schommelingschommeling

BantryBantry

BrusselBrussel

PraagPraag

KiewKiew

6°C6°C

3°C3°C

-1°C-1°C

-6°C-6°C

15°C15°C

17°C17°C

18°C18°C

20°C20°C

9°C9°C

14°C14°C

19°C19°C

26°C26°C

Dichtst bij de oceaan?Dichtst bij de oceaan?

Page 13: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

21.1.7 De ligging t.o.v. de zee21.1.7 De ligging t.o.v. de zee Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 2929 OPDRACHT 21.2OPDRACHT 21.2 Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8585

plaatsplaats Januaritemp.Januaritemp. Julitemp.Julitemp. schommelingschommeling

BantryBantry

BrusselBrussel

PraagPraag

KiewKiew

6°C6°C

3°C3°C

-1°C-1°C

-6°C-6°C

15°C15°C

17°C17°C

18°C18°C

20°C20°C

9°C9°C

14°C14°C

19°C19°C

26°C26°C

Verst van de oceaan?Verst van de oceaan?

Page 14: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

plaatsplaats Januaritemp.Januaritemp. Julitemp.Julitemp. schommelingschommeling

BantryBantry

BrusselBrussel

PraagPraag

KiewKiew

6°C6°C6°C6°C

3°C3°C3°C3°C

-1°C-1°C-1°C-1°C

-6°C-6°C-6°C-6°C

15°C15°C15°C15°C

17°C17°C17°C17°C

18°C18°C18°C18°C

20°C20°C20°C20°C

9°C9°C9°C9°C

14°C14°C14°C14°C

19°C19°C19°C19°C

26°C26°C26°C26°C

De nabijheid van de zee oefent een De nabijheid van de zee oefent een verzachtende invloed uit op de verzachtende invloed uit op de

temperatuur.temperatuur.

De nabijheid van de zee oefent een De nabijheid van de zee oefent een verzachtende invloed uit op de verzachtende invloed uit op de

temperatuur.temperatuur.

Hoe verder van de oceaan Hoe verder van de oceaan wordt de winter: wordt de winter: kouder / zachterkouder / zachter

wordt de zomer:wordt de zomer: frisser / warmer frisser / warmer

Hoe verder van de oceaan Hoe verder van de oceaan wordt de winter: wordt de winter: kouder / zachterkouder / zachter

wordt de zomer:wordt de zomer: frisser / warmer frisser / warmer

21.1.7 De ligging t.o.v. de zee21.1.7 De ligging t.o.v. de zee OPDRACHT 21.2OPDRACHT 21.2 Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8585

Page 15: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

22.2 De neerslag 22.2 De neerslag 21.2.1 De ligging t.o.v. de zee21.2.1 De ligging t.o.v. de zee

Hoe verder Hoe verder van de zee van de zee

hoe hoe meer / mindermeer / minder

neerslagneerslag

Hoe verder Hoe verder van de zee van de zee

hoe hoe meer / mindermeer / minder

neerslagneerslag

De nabijheid van de zee oefent een De nabijheid van de zee oefent een invloed uit op de neerslag.invloed uit op de neerslag.

De nabijheid van de zee oefent een De nabijheid van de zee oefent een invloed uit op de neerslag.invloed uit op de neerslag.

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8686

Page 16: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

21.3 Het verhoogde broeikaseffect21.3 Het verhoogde broeikaseffect

Zonnewarmte dringt Zonnewarmte dringt door het glas, door het glas, weerkaatst op de weerkaatst op de grond en gaat dan grond en gaat dan maar gedeeltelijk maar gedeeltelijk terug door het glas terug door het glas naar buiten. Een deel naar buiten. Een deel van de warmte blijft van de warmte blijft binnen de serre binnen de serre gevangen. Daardoor gevangen. Daardoor stijgt de temperatuur.stijgt de temperatuur.

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8686

Page 17: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

Op aarde spelen de Op aarde spelen de zgn. ‘broeikasgassen’ zgn. ‘broeikasgassen’ de rol van het glas in de rol van het glas in de serre. Ze zorgen de serre. Ze zorgen ervoor dat een deel ervoor dat een deel van de warmtestraling van de warmtestraling van de zon niet terug van de zon niet terug in de ruimte wordt in de ruimte wordt weerkaatst zodat die weerkaatst zodat die de atmosfeer opwarmt.de atmosfeer opwarmt.

Zonder dit natuurlijke broeikaseffect zou het Zonder dit natuurlijke broeikaseffect zou het op aarde zo'n 30°C kouder zijn.op aarde zo'n 30°C kouder zijn.

21.3 Het verhoogde broeikaseffect21.3 Het verhoogde broeikaseffect Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8686

Page 18: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

Twee belangrijkste Twee belangrijkste broeikasgassenbroeikasgassen(na waterdamp):(na waterdamp):

CFK’sCFK’sMethaanMethaan

21.3 Het verhoogde broeikaseffect21.3 Het verhoogde broeikaseffect

20.5 Broeikasgassen20.5 Broeikasgassen

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8686

Page 19: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

Temperatuur?Temperatuur?De wereld-De wereld-

temperatuur temperatuur stijgt.stijgt.

21.3 Het verhoogde broeikaseffect21.3 Het verhoogde broeikaseffect

20.6 Temperauur en CO20.6 Temperauur en CO22

COCO22--

concentratie?concentratie?De CODe CO22--

concentratie concentratie stijgt.stijgt.

Verklaring gestegen Verklaring gestegen temperatuur:temperatuur:

De hogere CODe hogere CO22-concentratie -concentratie

(= broeikasgas).(= broeikasgas).

= verhoogd = verhoogd broeikaseffectbroeikaseffect

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8686

Page 20: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

21.3 Het verhoogde broeikaseffect21.3 Het verhoogde broeikaseffect

20.7 Herkomst broeikasgassen20.7 Herkomst broeikasgassenCOCO22 vooral vooral

afkomstig van:afkomstig van:

Fossiele Fossiele brandstoffenbrandstoffen

= ?= ?

steenkoolsteenkoolaardolieaardolie

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8686

Page 21: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

Enkele gevolgen van de Enkele gevolgen van de opwarming van de aarde:opwarming van de aarde:

-Meer en intensere stormenMeer en intensere stormen- OverstromingenOverstromingen

-Verhoogde ozonconcentraties in de zomerVerhoogde ozonconcentraties in de zomer-Stijging zeeniveauStijging zeeniveau

-Afsterven van bepaalde zeedieren en Afsterven van bepaalde zeedieren en -planten-planten

21.3 Het verhoogde broeikaseffect21.3 Het verhoogde broeikaseffect

20.820.8

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8686

Page 22: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

Hoe kunnen we het verhoogde Hoe kunnen we het verhoogde broeikaseffect verminderen?broeikaseffect verminderen?

- COCO22-uitstoot met 30% verminderen -uitstoot met 30% verminderen

tegen 2020tegen 2020

- Steun aan de zich ontwikkelende landenSteun aan de zich ontwikkelende landen

21.3 Het verhoogde broeikaseffect21.3 Het verhoogde broeikaseffect

20.820.8

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 8686

Page 23: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

Beïnvloeden factorenBeïnvloeden factoren21211. De factoren die de temperatuur bepalen:

- moment van de dag: hoe hoger de zon staat hoe warmer- seizoenen: het is het warmst in de zomer- breedteligging: hoe verder van de evenaar

hoe kouder.- zeestromen: een warme zeestroom verzacht de temperatuur.- hoogteligging: hoe hoger hoe kouder.- ligging t.o.v. de zee: hoe verder van de zee

hoe kouder in de winter en hoe warmer in de zomer.

1. De factoren die de temperatuur bepalen:- moment van de dag: hoe hoger de zon staat hoe warmer- seizoenen: het is het warmst in de zomer- breedteligging: hoe verder van de evenaar

hoe kouder.- zeestromen: een warme zeestroom verzacht de temperatuur.- hoogteligging: hoe hoger hoe kouder.- ligging t.o.v. de zee: hoe verder van de zee

hoe kouder in de winter en hoe warmer in de zomer.

Page 24: Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 21 Weer en klimaat: beïnvloedende factoren.

Beïnvloeden factorenBeïnvloeden factoren21212. Een factor die de neerslag bepaalt: - ligging t.o.v. de zee: hoe dichter bij de zee

hoe meer neerslag.

3. Het verhoogde broeikaseffect: vooral door de stijging van de CO2-concentratie warmt de aarde sneller op en verandert het klimaat.

2. Een factor die de neerslag bepaalt: - ligging t.o.v. de zee: hoe dichter bij de zee

hoe meer neerslag.

3. Het verhoogde broeikaseffect: vooral door de stijging van de CO2-concentratie warmt de aarde sneller op en verandert het klimaat.