20120306energie Uit De Ondergrond
1
Duurzame energie uit de ondergrond? Probleemformulering Open en gesloten warmte koude opslagsystemen verwarmen of koelen gebouwen en huizen kosten- en energie- efficiënt met behulp van elektriciteit. Open systemen pompen grote hoeveelheden grondwater heen en weer en zorgen zo voor het mengen van verschillende kwaliteiten grondwater. In het stedelijk gebied moet voorkomen worden dat de vaak aanwezige grondwatervervuiling zich verder verspreidt terwijl de menging ook voor een verbetering van de biologische afbraak van grondwater-verontreiniging zou kunnen zorgen. In het landelijk gebied wordt het grondwater ook vaak voor de drinkwatervoorziening gebruikt. Gesloten systemen bevatten koelvloeistoffen met hulpstoffen zoals corrosieremmers die giftig, mobiel en persistent in het grondwater kunnen zijn. De winning van schaliegas in Amerika heeft daar in een aantal gevallen geleid tot verstoring van natuurgebieden, grondwater-verontreinigingen, een groot waterverbruik en brandbaar methaangas in het kraanwater. In een dichtbevolkt land zoals Nederland zou een eventuele winning van schaliegas uiterst zorgvuldig moeten gebeuren. Kennisontwikkeling Bonte, M., Stuyfzand, P. J., Hulsmann, A. and van Beelen, P. (2011) 'Underground thermal energy storage: Environmental risks and policy developments in the Netherlands and European Union', Ecology and Society, 16(1). Van Beelen, P., Wouterse, M.J., Masselink, N.J., Spijker, J. and Mesman, M., 2011. The application of a simplified method to map the aerobic acetate mineralization rates at the groundwater table of the Netherlands. Journal of Contaminant Hydrology, 122(1-4): 86-95. Swartjes, F. A., Valstar, J., Zijp, M. C., van Beelen, P. and Otte, P. F. (2011) 'Gebiedsgericht grondwaterbeheer in de praktijk [Region-specific Groundwater management in practice]', RIVM rapport 607050010. Van Beelen, P., Schijven, J., de Roda Husman, A. M., van der Aa, M. and Otte, P. (2011) 'Een literatuurstudie naar de mogelijke risico's van warmte- en koudeopslag voor de grondwaterkwaliteit [The continuous growth of Thermal Energy Storage (TES) might be limited by the possible risk for the drinking water supply.]', RIVM rapport 607050009. RIVM. Jaarverslag monitoring bodemsanering over 2009. Een rapportage van de bevoegde overheden bodemsanering.: RIVM, VROM, IP, VNG2010. Oplossingsrichtingen De nieuwe Algemene Maatregel van Bestuur over bodem- energiesystemen regelt de bouw en het gebruik van open en gesloten warmte koude opslagsystemen. Details moeten nog ingevuld worden. Vervolgonderzoek Een speurtocht naar relatief milieuvriendelijke koelvloeistoffen die in WKO systemen gebruikt worden. Experimenteel onderzoek naar de effecten van het open WKO systeem in het Cohen gebouw van het RIVM op de temperatuur, chemie en de microbiologische samenstelling van het grondwater in samenwerking met Philip Visser en Matthijs Bonte van KWR en Heike Schmitt van het IRAS. Samenwerking met de onderzoekers van "Meer met Bodemenergie" over de mogelijke effecten van bodemenergiesystemen. Patrick van Beelen Piet Otte Laboratorium voor Ecologische Risicobeoordeling Maatschappelijke trends Nieuwe ontwikkelingen in het gebruik van de bodem vragen om meer kennis van de milieu-impact in de ondiepe en diepe ondergrond. Er is veel kennis voorhanden als het gaat om de toepassing van nieuwe vormen van energieopwekking zoals warmtekoude opslag (WKO), geothermie en opslag van CO2 (CCS) op de bodemgesteldheid, maar er is weinig kennis voorhanden als het gaat om een grootschaliger toepassing daarvan en de lange termijn effecten daarvan. Hernieuwbare (duurzame) energiebronnen zullen in de toekomst een steeds belangrijkere rol gaan spelen in de energievoorziening omdat de traditionele energiebronnen uitgeput raken. Ook niet hernieuwbare nieuwe energie-bronnen zoals schaliegas zouden dan een rol kunnen gaan spelen.
-
Upload
patrickvanbeelen -
Category
Documents
-
view
70 -
download
3
description
Poster op duurzaamheid bijeenkomst RIVM
Transcript of 20120306energie Uit De Ondergrond
Duurzame energie uit de ondergrond?
ProbleemformuleringOpen en gesloten warmte koude opslagsystemen verwarmen of
koelen gebouwen en huizen kosten- en energie-efficiënt met behulp van elektriciteit. Open systemen pompen grote hoeveelheden grondwater heen en weer en zorgen zo voor het mengen van verschillende kwaliteiten grondwater. In het stedelijk gebied moet voorkomen worden dat de vaak aanwezige grondwatervervuiling zich verder verspreidt terwijl de menging ook voor een verbetering van de biologische afbraak van grondwater-verontreiniging zou kunnen zorgen. In het landelijk gebied wordt het grondwater ook vaak voor de drinkwatervoorziening gebruikt.
Gesloten systemen bevatten koelvloeistoffen met hulpstoffen zoals corrosieremmers die giftig, mobiel en persistent in het grondwater kunnen zijn.
De winning van schaliegas in Amerika heeft daar in een aantal gevallen geleid tot verstoring van natuurgebieden, grondwater-verontreinigingen, een groot waterverbruik en brandbaar methaangas in het kraanwater. In een dichtbevolkt land zoals Nederland zou een eventuele winning van schaliegas uiterst zorgvuldig moeten gebeuren.
Kennisontwikkeling
Bonte, M., Stuyfzand, P. J., Hulsmann, A. and van Beelen, P. (2011) 'Underground thermal energy storage: Environmental risks and policy developments in the Netherlands and European Union', Ecology and Society, 16(1).
Van Beelen, P., Wouterse, M.J., Masselink, N.J., Spijker, J. and Mesman, M., 2011. The application of a simplified method to map the aerobic acetate mineralization rates at the groundwater table of the Netherlands. Journal of Contaminant Hydrology, 122(1-4): 86-95.
Swartjes, F. A., Valstar, J., Zijp, M. C., van Beelen, P. and Otte, P. F. (2011) 'Gebiedsgericht grondwaterbeheer in de praktijk [Region-specific Groundwater management in practice]', RIVM rapport 607050010.
Van Beelen, P., Schijven, J., de Roda Husman, A. M., van der Aa, M. and Otte, P. (2011) 'Een literatuurstudie naar de mogelijke risico's van warmte- en koudeopslag voor de grondwaterkwaliteit [The continuous growth of Thermal Energy Storage (TES) might be limited by the possible risk for the drinking water supply.]', RIVM rapport 607050009.
RIVM. Jaarverslag monitoring bodemsanering over 2009. Een rapportage van de bevoegde overheden bodemsanering.: RIVM, VROM, IP, VNG2010.
OplossingsrichtingenDe nieuwe Algemene Maatregel van Bestuur over bodem-energiesystemen regelt de bouw en het gebruik van open en gesloten warmte koude opslagsystemen. Details moeten nog ingevuld worden.
VervolgonderzoekEen speurtocht naar relatief milieuvriendelijke koelvloeistoffen die in
WKO systemen gebruikt worden.Experimenteel onderzoek naar de effecten van het open WKO
systeem in het Cohen gebouw van het RIVM op de temperatuur, chemie en de microbiologische samenstelling van het grondwater in samenwerking met Philip Visser en Matthijs Bonte van KWR en Heike Schmitt van het IRAS.
Samenwerking met de onderzoekers van "Meer met Bodemenergie" over de mogelijke effecten van bodemenergiesystemen.
Patrick van BeelenPiet OtteLaboratorium voor Ecologische Risicobeoordeling
Maatschappelijke trendsNieuwe ontwikkelingen in het gebruik van de bodem vragen om
meer kennis van de milieu-impact in de ondiepe en diepe ondergrond. Er is veel kennis voorhanden als het gaat om de toepassing van nieuwe vormen van energieopwekking zoals warmtekoude opslag (WKO), geothermie en opslag van CO2 (CCS) op de bodemgesteldheid, maar er is weinig kennis voorhanden als het gaat om een grootschaliger toepassing daarvan en de lange termijn effecten daarvan.
Hernieuwbare (duurzame) energiebronnen zullen in de toekomst een steeds belangrijkere rol gaan spelen in de energievoorziening omdat de traditionele energiebronnen uitgeput raken. Ook niet hernieuwbare nieuwe energie-bronnen zoals schaliegas zouden dan een rol kunnen gaan spelen.
