Internet en IPRBrussel, 6 oktober 2011

Geert Van CalsterK.U.Leuven gavc@law.kuleuven.be

Overzicht

• Intro• Brussel I: Bevoegdheid• Rome I: Toepasselijk recht -

Contract• Rome II: Toepasselijk recht:

Onrechtmatige daad

• "By placing an order via this website on the first day of the fourth month of the year 2010 Anno Domini, you agree to grant Us a non transferable option to claim, for now and for ever more, your immortal soul. Should We wish to exercise this option, you agree to surrender your immortal soul, and any claim you may have on it, within 5 (five) working days of receiving written notification from gamesation.co.uk or one of its duly authorised minions."

• “We reserve the right to serve such notice in 6 (six) foot high letters of fire, however we can accept no liability for any loss or damage caused by such an act. If you a) do not believe you have an immortal soul, b) have already given it to another party, or c) do not wish to grant Us such a license, please click the link below to nullify this sub-clause and proceed with your transaction."

Intro

Bevoegdheid: Brussel I - Vo 44/2001 - De 'EEX' Vo - de 'JR' Vo

• Pro memorie: van toepassing in drie gevallen (en uiteraard enkel in 'burgelijke en handelszaken' en niet in de uitgesloten categorieen)

•Vr heeft WP in een van de LSen•Vr of Er heeft WP in een van de Lsen: voor

toepassing van forumkeuzes: artikel 23•Een van de exclusieve BHgronden van artikel 22 is

van toepassing, los van de WP van de partijen

Brussel I - Vo 44/2001 - De 'EEX' Vo - de 'JR' Vo

Pro memorie: matrix van de bevoegdheidsgronden• de meest specifieke en meest exclusieve

bevoegdheidsgrond eerst: – 1. Exclusieve bevoegdheid, welke ook de WP van de

partijen: Artikel 22– 2. Bevoegdheid door vrijwillige verschijning: Artikel 24– 3. Verzekering, consumenten, arbeidsovereenkomsten:

artt 8-21– 4. Forumkeuzes: Art. 23– 5. Algemene bevoegdheid: VR met WP in een LS waar

een zaak bij een rechtbank aanhangig is gemaakt: Art. 2

Brussel I - Vo 44/2001 - De 'EEX' Vo - de 'JR' Vo

– 6. 'Speciale' of ‘Bijzondere’ bevoegdheid: VRs met WP in een ander LS: Artt.5-7

– 7. 'Residuaire' bevoegdheid: VRs zonder WP in enige LS: Artikel 4

– 8. Verlies van bevoegdheid: lis alibi pendens en verwanten: Artt.27-30

– 9. Voorlopige of bewarende maatregelen: Art.31

Bevoegheid - Forumclausules

• Artikel 23 JR; ! slechts 1 van de partijen hoeft WP in de EU te hebben [a. s. wijziging?]

• Klassieke geldigheidsvoorwaarden wellicht minder geschikt voor E context, doch zie art.23(2): als schriftelijk wordt tevens elke elektronische mededeling aangemerkt, waardoor de overeenkomst duurzaam geregistreerd wordt

Bevoegheid - Beschermde categorie: 'consumenten'

• Artikel 15 ff JR• Toepassing op internet: Pammer /Alpenhof• Gevolgen voor e-tailers: zowel procedureel

als materieelrechtelijk (zie met name Artikel 6 Rome I)

• Doch: tenzij een buiten de EU gevestigde e-tailer in de EU WP heeft in de uitgebreide zin van artikel 5(5), is de JR niet van toepassing op deze e-tailers - a.s. wijziging?

Bevoegheid - onrechtmatige daad en internet

• Artikel 5(3) JR• Shevill (C-68/93): rechtbanken van de plaats

waar schade wordt geleden (loci damni): enkel bevoegd voor het deel van de schade dat zich daar voordoet.

• Zaak C-509/09: eDate advertising: Cruz Villalon AG: toevoeging van aanknopingsfactor met volle werking voor schending van persoonlijkheidsrechten in een internetcontext: 'zwaartepunt van het geschil'

Voorstel tot wijziging: COM(2010) 748

• Hess, Pfeiffer, Schlosser rapport; Groenboek: COM(2009) 175; Resolutie EP: 7 september 2010; Voorstel tot wijziging: COM(2010)748

Voorstel tot wijziging Brussel I

• Werking van de Verordening in de internationale rechtsorde

Rome I

EVO-Verdrag Rome I-Verordening

Rome I

PARTIJAUTONOMIE RECHTSKEUZE

Rome I

Indien geen rechtskeuze

Internet en Rome I: speciaal of toch weer niet?

• Territoriale aanknoping in het vermoeden van artikel 4(1) Rome I: bij gebreke aan rechtskeuze (…) a) de overeenkomst voor de verkoop van roerende zaken wordt beheerst door het recht van het land waar de verkoper zijn gewone verblijfplaats heeft.

• Adresvereisten etc uit de e-commerce Richtlijn helpen, net als de 'ontsnappingslausule' uit artikel 4(3) (kennelijk nauwere band) en de terugvaloptie van 4(4): nauwste verbondenheid

Internet en Rome I: speciaal of toch weer niet?

• Consumentenovereenkomsten: Artikel 6 Rome I: geen mogelijkheid dwingend recht van de gewone verblijfplaats van de consument uit te sluiten door rechtskeuze

Rome II

Toepasselijk recht = “Lex Loci Damni”

Internet en Rome II: speciaal of toch weer niet?

• Met name niet van toepassing voor inbreuk op persoonlijkheidsrechten, waaronder smaad: nationaal IPR herleeft: Belgie: algemeen Artikel 99 para 1, en artikel 99 para2 WIPR voor laster en eeroof

• Doch zie ook Europese harmonisatie: vb uitsluiting van AH voor het enkele doorsturen ('conduit': artikel 12 E-commerce RL)

Internet en IPRBrussel, 6 oktober 2011

Geert Van CalsterK.U.Leuven gavc@law.kuleuven.be