Het moet beter… maar niet alles hoeft anders!

Jeugdzorg in transitie/transformatie

Inhoud

• Wat kost jeugdzorg?• Verantwoord het

transformatie/transitieproces doen: onzekerheidsreductie, gedeelde verantwoordelijkheid, kind centraal

Wat kost Gelderse jeugdzorg 1

Bron: Provincie• Huidige Bureau Jeugdzorg Provinciaal

gefinancierd: € 21.500.000,- Justitie (JB en JR): €26.730.000,-

• Zorgaanbieders (10): €117.600.000,-• Clientenbeleid e.d. €600.000,-• Totaal € 156.730.000,- • En dan is er nog de gesloten jeugdzorg (landelijk

€160.000.000, Gelderland ongeveer €12.000.000,-?)

Gemeentelijk budget jeugdzorg

• Totaal budget €156.730.000,- minus ongeveer 10% bezuiniging = €140.800.000,-

• Verdeeld over 55 gemeenten: Evenredig: €2.650.000,- Volgens gemeentefonds: ?? Kleine gemeente 1 miljoen, Arnhem & Nijmegen 20 miljoen?

Kostenverdeling zorgaanbod

Bron: Uitvoeringsprogramma Provincie• Residentieel: €43.431.143,-• Dagbehandeling: €16.643.061,-• Pleegzorg: €17.058.843,-• Ambulant: €30.481.182

• Bureau Jeugdzorg dus totaal €48.230.000,-

Wat kost jeugdzorg 2

Per jaar: • Ambulant traject: 8.000,-• Dagbehandeling: 30.000,- / 40.000,-• Residentieel: 40.000,- / 60.000,-• Pleegzorg: 15.000,-• Gesloten jeugdzorg: 100.000,-

Gebruik JeugdzorgOp een gemiddelde dag: • Ambulante hulp: 2.400 kinderen en gezinnen• Residentieel (crisisopvang, leefgroepen,

zelfstandigheidstraining, gezinshuizen): 800• Dagbehandeling: ruim 400• Pleegzorg: 1.400• Totaal: zo’n 5.000 kinderen • Gesloten jeugdzorg: ? Ruim 200? Op jaarbasis:• En daarnaast zo’n 10.000 clienten bij BJz, waaronder

1.300 gezinnen bij het AMK

Scheve kostenverdeling

• Ongeveer 70% van het budget gaat op aan 20 - 30% van de kinderen: complexe problematiek, langdurige, dure zorg

• En dus ook andersom: ongeveer 20 - 30% van het budget gaat naar 70% van de kinderen

• Deze verdeling is al een stuk verschoven, door ambulantisering van de jeugdzorg

Consequentie

Ervan uitgaand dat nu niet alle kinderen de verkeerde hulp krijgen:

• Voorzichtig met ombouwen! • Samenleving is verantwoordelijk voor

kwetsbare kinderen die langdurig afhankelijk zijn van de jeugdzorg.

• Hulpaanbod en deskundigheid is snel verdwenen, maar langzaam opgebouwd.

De ‘Gelderse hulpmix’

• Zorgaanbieders en BJz verenigd in de branche jeugdzorg Gelderland

• Samenwerking, geen concurrentie, vanuit maatschappelijke opdracht

• Eenduidigheid en kwaliteit • Gezamenlijke betrouwbare beleidscijfers• Samen verantwoordelijk voor ‘genoegzaam

aanbod’ en zo kort mogelijk wachtlijsten• Vraag-aanbod analyse

Transformatieargumenten

De jeugdzorg moet ‘anders en beter’, want:• We zien problemen te laat• Handelen niet snel genoeg• Te veel spelers, te veel

afstemmingsproblemen• Opwaartse druk: te veel inzet zware zorg• Autonoom stijgende kosten

We zien problemen te laat

• Risico: alle ballen op vroegsignalering en opvoedcursussen. Gemeenten rekenen zich rijk, maar er blijft echt altijd dure en langdurige zorg nodig! En deze zorg beslaat dus een groot deel van het budget.

Handelen niet snel genoeg

• Laat de ambulante jeugdzorg naar voren schuiven. Samenwerken met lokale instellingen (AMW, CJG, Thuiszorg, GGD) en JGGZ en LVB in wijkgerichte teams.

• Verruil indicatiebureaucratie voor directe inzet ambulante hulp en EKC’s

Te veel spelers

• Creëer geen nieuwe chaos door de markt (te snel) open te gooien. Concurrentie brengt nog meer spelers. Samenwerking verdwijnt, opgebouwde deskundigheid verdwijnt. Kosten lijken lager, maar zijn uiteindelijk vaak even hoog of hoger.

• Concurrentie is niet de enige weg naar kostenbesparing!!

Opwaartse druk en stijgende kosten

• Het antwoord is simpel: zet EKC’s en netwerkberaden in. Aan het begin/eind van een jeugdzorgtraject, bij uithuisplaatsingen, bij OTS e.d..

• Opbrengst: grotere betrokkenheid ouders, meer oplossingen in het netwerk, minder lange en dure inzet jeugdzorg, lagere kosten (schatting 10%).

• Bezuinigen op indicatiebureaucratie en afdeling JHV van BJz. (€12.128.000,-)

Het moet wel beter… maar niet alles moet anders!

• We hoeven de jeugdzorg niet opnieuw uit te vinden

• Er is 100 jaar ervaring en deskundigheid• Er is een netwerk van samenwerking en

collectieve verantwoordelijkheid• Behoud wat goed is en vooralsnog kan blijven • Verander wat nu echt anders moet • Dat levert onzekerheidsreductie op

Onzekerheidsreductie. Een paar voorbeelden

• Pleegzorg. Zinvol? Draait goed? Behouden of vernieuwen?

• Spoedzorg en crisisopvang. Zinvol? Draait goed? Behouden of vernieuwen?

• AMK. Zinvol? Draait goed? Behouden of vernieuwen?

• Gezinshuizen. Zinvol? Draait goed? Behouden of vernieuwen?

Nu veranderen

Bijvoorbeeld:• Indicatiestelsel• Ambulante hulp in integrale teams • Structurele inzet EKC’s• Ambulante hulpverlener blijft casemanager als

er meer hulp ingezet moet worden (1 gezin, 1 plan, 1 hulpverlener, 1 budget), organiseert EKC e.d.

Gemeentelijk bereik

In ieder geval:• Preventie en vroegzorg• Indicatiesysteem/toegang (CJG)• Ambulante zorg (wijkgericht, intersectoraal

etc.)• EKC’s

Bovengemeentelijke verantwoordelijkheid

• Spoedzorg• AMK• Jeugdbescherming en jeugdreclassering• Pleegzorg• Residentiele zorg• Dagbehandeling• Gesloten jeugdzorg

Samen verantwoordelijk

• Transformatie jeugdzorg kan alleen als Provincie, Gemeenten, jeugdzorg en lokale instellingen en clienten(organisaties) samenwerken

• Anders gooien we het kind met het badwater weg

• Bestuurlijk met elkaar aan tafel • Betrek cliënten bij het proces

Samen aan tafel

• Samen regie op proces (vanuit eigen verantwoordelijkheid)

• Hoe houden we de belangen van kinderen centraal in dit proces? (Rol Zorgbelang?)

• Wat moet nu anders? (Transformatie)• Maar ook: Wat mag voor nu blijven?

(Onzekerheidsreductie) • Hoe organiseren we dat? Bovengemeentelijk?• Bezuinigingsopdracht en Frictiekosten

Voor alle duidelijkheid…

Het gaat de jeugdzorg niet om:• Alles houden zoals het nu is• Concurrentie buiten de deur houdenHet gaat ons wel om:• Behoud van kwaliteit en continuïteit voor

kinderen • Met kracht vernieuwen en verbeteren waar

nodig• Samen verantwoordelijk

Transformeren?

Leuker kunnen we het niet maken?Makkelijker wel!