Post on 24-Feb-2016
description
Fysische geografie van Nederland
Hoofdstuk 4 Onderzoek van het landijs van het
boek Fysisch-geografisch onderzoek
Isotopen-onderzoek
Stabiele isotopen van zuurstof:16O 99,760 %17O 0,037 %18O 0,203 %
Verhouding isotopen in waterdamp en calciet is afhankelijk van temperatuur; hoe kouder hoe minder zware isotopen (18O).
Isotopen-onderzoek
Ten behoeve van metingen is vergelijking nodig met een standaard:
18O/16O sample - 18O/16O standard18O = ------------------------------------------------. 103 o/oo
18O/16O standard
Naar Dansgaard et al. 1971Berendsen 2010
Onderzoek landijs18O / 16O-verhouding (18O) hangt af van:
klimaat lokale T
geografische breedte hoogte seizoen
afstand tot brongebied
Isotopen-onderzoek
Tijdens glaciaal: relatieve toename van 16O op ijskappen,
en relatieve toename 18O in de diepzee
Tijdens interglaciaal: relatieve afname van 16O op ijskappen,
en relatieve afname 18O in de diepzee
Leinders et al. 1993
Isotopen-onderzoek
Hoe kunnen we hiermee een klimaatcurve maken?
Meting 18O
Meting ouderdom
NOAA
Onderzoek landijs
Dateringen van ijs 14C (AMS-dateringen) zomer/winter gelaagdheid
van sneeuw, of stof stromingsmodellen
accumulatiesnelheid constant
ijsdikte constant stromingspatroon constant
Foto: H.J.A. Berendsen
Naar Dansgaard et al. 1973
INSTAAR
Berendsen 2010
NOAA
Foto: N. WillemseDe Groenlandse ijskap
Drill bit of ice corerNOAA
NOAA
NOAA
NOAA
GISP ice core annual layeringNOAA
Berendsen 2010, naar Dansgaard et al. 1973
Ruddiman 2001
Berendsen 2010 Naar Barnola et al. 1991