Ilse Roelants

Benny Lauwers

FFFiiinnnnnnooovvveeerrreeennn®®®,,,

nnnaaaaaarrr eeeeeennn iiidddeeeeee vvvaaannn dddiii²²²DDD

2 di²D, Finnoveren

Inhoud

Inhoud .....................................................................................................................................................2  

Voorwoord ...............................................................................................................................................3  

1.   Finnoveren… hoe kom je erbij?.......................................................................................................4  

2.   Finnoveren, niet zomaar een verhaal ..............................................................................................5  

3.   Finnoveren staat model ...................................................................................................................6  

4.   Finnoveren is een kernproces .........................................................................................................8  

5.   Finnoveren-toolbox........................................................................................................................13  

6.   Finnoveren vermijdt de klassieke valkuilen van innoveren............................................................14  

7.   Finnoveren brengt op ....................................................................................................................16  

8.   Typevraagstukken .........................................................................................................................17  

9.   Wat u echt moet onthouden over Finnoveren! ..............................................................................18  

10.   Bijlage – Case: ontwikkelen en vermarkten van een nieuwe dienst..........................................19  

3 di²D, Finnoveren

Voorwoord

Beste lezer,

Er is een nieuw elan. Bedrijven kiezen bewust voor verandering en vernieuwing. Ze gaan op zoek naar

nieuwe mogelijkheden die uitzicht bieden op hernieuwde groei. Echte verandering vraagt om innovatie;

innovatie van producten, diensten, processen en organisatievormen.

Innoveren op strategisch of tactisch niveau, is een platgetreden pad. Innoveren op operationeel niveau, het

‘hoe’, blijft het struikelblok.

Daarom gaan wij voor “Finnoveren” of voluit Functioneel Innoveren, een werkbaar en flexibel proces, opdat

de juiste ideeën effectief op de markt geraken als innovaties.

Het is onze bedoeling om u tijdens het lezen van deze paper mee te nemen in een nieuwe praktische visie

op het ‘hoe van innoveren’, het Finnoveren.

Laat ons zeker iets weten als u dit boeiend vond.

Laat het ons ook zeker weten als u dit maar niets vond.

Laat ons zeker overleggen als u hierover meer wilt weten.

di²D

‘dream to innovate, innovate to Do’

4 di²D, Finnoveren

1. Finnoveren… hoe kom je erbij?

Waarom spreken we niet over innoveren, zoals iedereen? Het is een containerbegrip geworden, een hype,

een modewoord … Wij bieden een werkbaar concept - geen lege doos.

Met Finnoveren, wat staat voor functioneel innoveren, willen we af van alle overtollige fantasietjes van die

innovatiebubbel en willen we teruggaan naar de essentie van innoveren namelijk vernieuwingen die

opbrengen.

Finnoveren vertaalt zich in:

risico en kost beheersing

kortere doorlooptijden

snellere beslissingsmomenten

nieuwe en vernieuwende marktklare producten, diensten, processen, business models…

innovatiecultuur en –management

Finnoveren doen we in operationele tijd. Het is als het aankweken van een reflex voor vernieuwing. Met

andere woorden, het oog en oor hebben voor nieuwe mogelijkheden of vernieuwingen moet niet buiten het

‘normale werkritme’ gebeuren, maar moet deel uitmaken van de normale handelingen van elke werknemer.

Finnoveren zorgt ervoor dat in de toekomst nieuw geld kan gegenereerd worden uit de nieuwe ideeën van

vandaag en morgen.

Finnoveren is duidelijk een werk-woord. Iets nieuws valt niet zomaar in je schoot, het idee misschien nog

wel, maar de uitwerking naar een echte – wie weet baanbrekende – innovatie is werken, bijblijven,

beslissen, sturen en bijsturen.

Met Finnoveren introduceren we een manier van werken die kan volgehouden worden, die

aanzet tot voortdurend openstaan voor vernieuwing en die leidt tot innovaties in de markt.

5 di²D, Finnoveren

2. Finnoveren, niet zomaar een verhaal

Iets nieuws begint altijd bij iemand met een idee. Dat idee wordt een innovatie als het wordt geaccepteerd

door de markt1. Dat is onze definitie als het gaat over innovaties.

Een bedrijf heeft mensen nodig met ideeën1. Die mensen moeten hun ideeën kunnen en durven

uitspreken, ‘afgeven’2. Met de nodige durf en waakzaamheid voor de visie van het bedrijf, worden de

meest beloftevolle ideeën geselecteerd3 om verder uitgewerkt te worden. Uitwerken kost geld4, maar als

het bedrijf de nodige kennis en talent heeft en/of de goede partnerships kan afsluiten om die ideeën uit te

werken én als het idee zo kan worden verfijnd dat het net dat extra oplevert voor de klant5, dan heb je

vuurwerk. Dat vuurwerk is een innovatie die nieuw geld6 zal opleveren en dus de continuïteit van het

bedrijf garandeert. Geld dat voor een deel terug kan geïnvesteerd7 worden in mensen met andere nieuwe

ideeën1.

Voor goede ideeën hebben we nood aan creativiteit en een dosis lef. Om van een goed

idee een innovatie te maken is er nood aan systematiek en goed ondernemerschap.

1 Markt refereert afhankelijk van de situatie naar zowel de externe markt (producten, diensten, go-to-market, business model) als naar

de interne markt (processen).

Figuur 1 - Het verhaal achter Finnoveren

6 di²D, Finnoveren

3. Finnoveren staat model

Iedereen verkondigt steevast overtuigd dat innoveren onze toekomst moet redden. Waarom blijft innoveren

voor veel bedrijven dan nog een grote wollige wolk? Voor een deel is dat te wijten aan té veel informatie, té

veel zienswijzen, té veel quotes en té veel waarheden. Innoveren brengt alles met alles in relatie.

Maar hoe begin je en hoe ga je verder? Finnoveren biedt een antwoord op die hoe-vragen.

Met Finnoveren hebben we structuur gebracht in alle aspecten van innoveren en uit die structuur hebben

we de essentie gepuurd. Onze bevindingen en visie hebben we omgezet in een eigen Finnoveren-model.

Belangrijke katalysatoren voor vernieuwing zijn strategie, cultuur en openheid. De bedrijfscultuur en

strategie sturen hoe er in het bedrijf omgegaan wordt met vernieuwing en hoe hoog dit op de agenda

staat. Praten kan altijd, maar als innovatie niet voorkomt in de visie van een bedrijf dan is het een hol

begrip.

De bedrijfscultuur moet speling laten voor een echte innovatiecultuur. Een cultuur waarin ruimte is om te

proberen, om risico’s te nemen en om te leren uit mislukkingen. Een cultuur waar men niet onmiddellijk

afgerekend wordt, maar waar men wordt gestimuleerd en geïnspireerd tot voortdurend meedenken over de

groei van het bedrijf. Een echte innovatiecultuur stimuleert dat men openstaat voor ideeën, expertise en

Figuur 2 - Finnoveren Model

7 di²D, Finnoveren

technologie van buiten het bedrijf. Medewerkers zijn alert voor de buitenwereld en de bruikbare elementen

van die buitenwereld worden naar binnen gezogen.

Mogen medewerkers dan in het wilde weg hun tijd steken in leuke vernieuwingen? Uiteraard niet. Een

innovatiestrategie geeft grenzen en een richting aan.

Al het bovenstaande stimuleert en inspireert mensen om verder te kijken dan hun operationele taken.

Innoveren werkt niet als het vrijblijvend is. Innoveren werkt niet als het niet levendig gehouden wordt.

Innoveren werkt niet als er geen markt is. Innoveren werkt niet als er geen mensen zijn die durven en

kunnen. Daarom zouden mensen moeten denken in termen van Finnoveren, want functioneel innoveren

gebeurt in hun eigen operationele tijd.

Nu komen we tot de kern: het Finnoveren-proces!

Het Finnoveren-proces combineert fases, stappen, beslissingsmomenten en tools. Mensen zijn gewoon

aan proces-denken en daarom werkt Finnoveren. Finnoveren laat ruimte voor creativiteit, maar legt die

creativiteit terug aan banden om ‘georganiseerd en systematisch’ te werken aan die veelbelovende ideeën

waarvoor er een markt is of komt. Dat ‘georganiseerde en systematische’ zit verwerkt in de procesaanpak.

Het Finnoveren concept integreert zich naadloos in de bestaande cultuur en strategie van het bedrijf en

zorgt voor succesvolle innovaties.

8 di²D, Finnoveren

4. Finnoveren is een kernproces

Finnoveren is een resultaatgericht proces om sneller te komen tot marktklare innovaties. Mens, idee,

klant, team, risico, tijd, kost, beslissingen, fases, stappen en werkbare tools zijn de kernwoorden. Innovatie

zoals hierboven gedefinieerd is het doel. Finnoveren is het proces en het Finnoveren-model is het systeem.

Het Finnoveren proces leidt ons door drie grote fasen: Bedenken – Exploreren – Uitvoeren.

De fase van het bedenken is de creatieve en vernieuwende fase. Mens en idee staan centraal.

De exploratieve fase is een zeer intensieve fase waarin creatief wordt omgesprongen met het

aantonen en uitzoeken van het onbekende. Korte stappen met focus op uitkomst en een hoge

prioriteit aan de meest risicohoudende aspecten van het nieuwe idee. Idee en team staan centraal.

De uitvoerende fase is de meest zichtbare fase. Hierin staat de klant centraal.

Om te kunnen Finnoveren hebben wij een toolbox samengesteld. Een verzameling van interessante

hulpmiddelen, methodieken en best practices die een bedrijf, een team, het management, de Finnovator

ondersteunt om doelgericht te werken aan innovaties.

Figuur 3 - Finnoveren proces: 3 fases

9 di²D, Finnoveren

Elke fase wordt ingevuld door een aantal stappen.

Finnoveren is gefocust op resultaten, niet zozeer op het proces op zich!

Dit flexibele negen-stappen proces is gekoppeld aan een relevante keuze aan beschikbare tools. De juiste

tool ondersteunt het team én het bedrijf om sneller onderbouwde conclusies te trekken. Daardoor worden

risico en kost onder controle gehouden. Er wordt een duidelijk doel vastgelegd en er wordt gewerkt op

korte doorlooptijden. Elke fase, elke stap eindigt in een demonstreerbaar gegeven én een

beslissingsmoment.

Figuur 4 - Finnoveren proces - 9 stappen

10 di²D, Finnoveren

Eerst moet men ideeën hebben, vooraleer men ze kan uitwerken.

Fase: Bedenken

Stappen: ideegeneratie – ideecaptatie – ideeselectie

Resultaat: beloftevolle ideeën die kunnen leiden tot innovaties

In deze fase zoeken we bewust naar ideeën. Mensen moeten hun ideeën kunnen ventileren in een ‘veilige’

omgeving. Sessies in groep, spelvormen, campagnes, … met iedereen of met enkelen, met internen of in

combinatie met externen, … Het bedenken van ideeën gebeurt georganiseerd en systematisch. Creativiteit

ligt binnen ieders handbereik en je moet geen genie zijn om een goed en waardevol idee te bedenken. Die

ideeën worden vastgelegd en zijn zichtbaar voor alle belanghebbenden. Ideeën moeten kunnen groeien,

rijpen en gecombineerd kunnen worden. Ze moeten kunnen aanleiding geven tot andere ideeën. Uit die lijst

van overgebleven ideeën moet men de meest beloftevolle selecteren.

De juiste criteria dringen zich op, de juiste methodiek van analyse en selectie dringt zich op. Onderbouwde

gutfeeling mag meespelen, zolang men maar de meest beloftevolle ideeën naar voor schuift.

Deze fase eindigt met de keuze van één of enkele beloftevolle ideeën.

Figuur 5 - Finnoveren fase 'Bedenken'

11 di²D, Finnoveren

Als men ideeën heeft, moet men snel kunnen inschatten of er

marktpotentieel is.

Fase: Exploreren Stappen: kritische 6 – snelle markttoets – dieptezicht

Resultaat: concept-model

Uit de bedenken-fase komen een aantal beloftevolle ideeën naar voor als startpunt van een nieuwe cyclus.

Allereerst worden ideeën binnenstebuiten gekeerd, gewikt en gewogen. De bedoeling is om zeer kritisch

naar alle aspecten te kijken zodat dit idee aan kracht wint. Deze manier van werken moet zaken die niet

duidelijk zijn, die verder moeten bekeken worden, onbekenden, risico’s, … blootleggen. Daarnaast wordt

gericht gekeken naar markt en doelgroep. Wie zijn de betalende klanten, zijn er mogelijke nieuwe

klantengroepen of markten, wie speelt een rol in het koopproces, op welke manier zal dit product of dienst

geld opbrengen, wie of wat kan ons hinderen bij vermarkting. In de dieptezicht-stap gaan we elke aspect

diepgaand onderzoeken en moet er naast kwalitatieve gegevens ook kwantitatieve data komen.

Werken met business cases kan hier zeer leerrijk zijn. Al moeten we toegeven dat, in het geval van veel

onbekenden waar we dus verplicht zijn te werken met ‘best mogelijke schatting’, een vermenigvuldiging

van schattingen misschien een pseudo-cijfermatig bewijs is. Het is belangrijk vooraf de juiste keuze te

maken in hoe men de waarde van de toekomst nu wil ‘bewijzen’. Dit hoeft niet noodzakelijk enkel financieel

te zijn.

Deze fase eindigt in een concept-model dat ter discussie staat en waarover men een inhoudelijke

beslissing moet nemen: doorgaan, teruggaan of afvoeren.

Figuur 6 - Finnoveren fase 'Exploreren'

12 di²D, Finnoveren

Als er marktpotentieel is, moeten we alles zo ontwerpen dat de

klant er wild van wordt.

Fase: uitvoeren Stappen: stakeholderprofilering – design & build – vermarkten

Resultaat: marktintroductie van de innovatie

We vertrekken van een sterk conceptmodel. Hier moet de klant letterlijk een plaats én een stem krijgen in

het ontwikkelingsproces. Een gedetailleerde profilering van klanten en stakeholders leent zich daar

uitstekend toe.

De implementatie van de dienst of het product wordt uitgevoerd met respect voor de verwachtingen van de

klant en van het bedrijf.

Omdat Finnoveren iedereen gefocust houdt, kan men sneller voortgang boeken. We stimuleren om te

werken op korte opeenvolgende iteraties gericht op het creëren van klantwaarde. Mogelijke bottlenecks

worden eerst aangepakt en pas later houdt men zich bezig met het ‘voor de hand liggende’. Er komt een

gedrevenheid in het team en ieder wordt optimaal ingezet, wat zorgt voor vaart en betrokkenheid.

Deze fase eindigt in de marktintroductie van een klantklare innovatie.

Figuur 7 - Finnoveren fase 'Uitvoeren'

13 di²D, Finnoveren

5. Finnoveren-toolbox

De Finnoveren-toolbox is een effectief hulpmiddel om innoveren systematisch en gestructureerd aan te

pakken. Men krijgt grip op het proces waardoor de time-to-market korter wordt, de ontwikkelkosten lager en

de risico’s op falen onder controle. Voor alle duidelijkheid, de Finnoveren-toolbox is geen gadget of is geen

commercieel product.

Het warm water opnieuw uitvinden? Neen dank je wel. De inhoud van de Finnoveren-toolbox is een

verzameling van bestaande tools, methodieken en best practices aangevuld met eigen Finnoveren-tools.

Wat men op welk moment best gebruikt, is een kwestie van ervaring.

Hieronder een greep uit de beschikbare tools.

Figuur 8 - Finnoveren Toolbox

14 di²D, Finnoveren

6. Finnoveren vermijdt de klassieke valkuilen van innoveren

Valkuil 1: Mensen krijgen niet de kans om ideeën te formuleren of

mensen zwijgen over hun ideeën.

Mensen en hun ideeën zijn het startpunt van Finnoveren. Mensen hebben altijd ideeën. Alleen zijn er

verschillende redenen waarom die misschien niet aan de oppervlakte komen. Denk maar aan:

• bedrijfsculturen waarin een sterke hiërarchie contraproductief werkt en mensen hun ideeën niet

vrijgeven omdat ze er geen erkenning voor krijgen

• bedrijven die zeer risico-avers opereren zodat een nieuw idee op voorhand stuit op ‘maar-reacties’

• op nog andere plaatsen worden ideeën wel opgevangen, maar er wordt niets mee gedaan

• of de ideeën gaan naar ‘boven’ en er komt weinig of geen feedback terug

• of men verwacht dat de CEO de enige is met ideeën.

Kortom, tal van redenen waarom het niet werkt als men innoveren niet als een proces opneemt,

Finnoveren maakt dat er via een proces aandacht komt voor alle aspecten van innoveren, waardoor het

omgaan met innoveren werkbaar wordt. Finnoveren geeft aandacht aan het genereren van ideeën en aan

een gebruikersvriendelijke manier van opslaan en bewerken van ideeën.

Valkuil 2: De selectiecriteria zijn niet de goede en ‘waardevolle

ideeën’ gaan verloren.

Stel men heeft een continue instroom van ideeën, hoe haal je daar de waardevolle ideeën uit? Finnoveren

zal op verschillende manieren de ideeën bekijken. Eerst gaan we grof filteren. Veel ideeën zijn een

vertaling van een frustratie en bijgevolg zijn een groot pak ideeën louter operationele verbeteringen. Deze

worden aangepakt, maar niet binnen het Finnoveren proces. Blijven dus over, die ideeën waar meer in zit.

De volgende stap is een fijnere filter omdat vele ideeën incrementele verbeteringen aan producten of

diensten beogen. Na de fijne filter houden we de echt nieuwere ideeën over. Nu is het de kunst om deze

ideeën te analyseren zonder ze plat te analyseren. We willen vooral vermijden dat beloftevolle ideeën

verdwijnen. We maken een valorisatiematrix op die de ideeënselectie ondersteunt en onderbouwt. Hier

houden we ook rekening met gutfeeling, want een idee waar iedereen warm van loopt, moet meer hebben.

Valkuil 3: Onvoldoende draagvlak bij de mensen om het idee verder

uit te werken.

Het slechtste wat er kan gebeuren is dat een idee, het idee-van-één-iemand of erger het idee-van-een-

ander blijft. Met respect voor de idee-eigenaar, moet dit zo snel mogelijk opengetrokken worden naar een

team dat aangesproken wordt door het idee en dat tijd wil steken in het meer inhoud geven van het idee. In

onze toolset hebben we methodes die een team van mensen helpt om na te denken over een idee en op

zeer korte tijd helpt waardevolle informatie te verzamelen zodat men komt tot een gezamenlijke ‘value

proposition’.

15 di²D, Finnoveren

Valkuil 4: Het idee wordt losweg uitgewerkt zonder regelmatig na te

gaan of de verdere uitwerking van het idee nog steek houdt.

Het kan zijn dat een idee waar iedereen meteen voor te winnen was, direct doorgeduwd wordt naar

implementatie. Fout. Beter vooraf – al is het kort – enkele aspecten onder de loep nemen. Hoe sneller men

te weten komt dat iets niet is wat het zou moeten zijn, hoe sneller men of met een oplossing kan komen of

het geheel kan afvoeren. Soms kan het zijn dat men jaren doet over het ontwikkelen van een nieuw idee. In

dat geval is het zeer belangrijk dat men de trends in de markt of de wetgeving ter zake continu opvolgt.

Valkuil 5: Het duurt veel te lang om het product of dienst in de

markt te zetten. Het momentum is voorbij.

Dat risico wordt veel kleiner als men de uitwerking iteratief aanpakt en de risico-aspecten eerst uitwerkt. In

het Finnoveren proces is het belangrijk dat elke stap in de uitwerking eindigt in een aantoonbaar resultaat.

Dat vermijdt te optimistisch dromen dat het wel in orde zal komen. Dit stimuleert een team om door te gaan

omdat er telkens op korte termijn een doel bereikt wordt. Soms beter eerst een brug in hout, snel en

doeltreffend – dan direct een brug in beton met fundamenten voor 100 jaar. Het zou wel eens kunnen dat,

tegen dat men met de betonnen brug de overkant heeft bereikt, men daar al lang een andere manier van

reizen heeft gekozen.

Valkuil 6: Het product komt er wel, maar is niet marktklaar. De

markt reageert bijgevolg zeer lauw, niet of zelfs negatief.

Hoe dikwijls gebeurt het niet dat men datgene ontwikkelt wat men graag doet en vergeet dat de klant iets

anders verwacht. Vooral technologiebedrijven lopen warm voor de technologie op zich. Gebruikers echter

kicken op functionaliteit en vormgeving. En dan kom je uit met een metalen kubus, terwijl je gebruikers een

mooie ronde vormgeving willen die geen storend element wordt in hun interieur. Dat had je wel kunnen

weten, als je vooraf een correcte profilering had gemaakt van de klantenbasis. Finnoveren besteedt ruim

aandacht aan de profilering van klanten, potentiële klanten, klantengroepen en stakeholders. Onze intentie

is om de klant mee rond de tafel te zetten en hem een gezicht en stem te geven in het ontwikkelingsproces

van nieuwe zaken.

16 di²D, Finnoveren

7. Finnoveren brengt op

Met iets nieuws beginnen kost geld. Duidelijk! Wat zijn de alternatieven?

Niet innoveren en gewoon voortdoen? Dat is hetzelfde als stilstaan. Voor ons geen optie.

Alles inzetten op innoveren, want innovaties zijn de toekomst? Dat is een brug te ver springen. Voor ons

ook geen optie, tenzij u een starter bent.

Finnoveren binnenbrengen en een cultuur kweken van ondernemersdynamiek met ‘het doen’ gericht op de

core business en een scherpe aandacht voor mogelijke innovaties. Dat is een werkbare manier van

omgaan met innovaties.

Met de implementatie van het Finnoveren proces werkt men op:

beloftevolle ideeën

sneller

minder risico

lagere kost

gericht op continuïteit.

Er is geen interpretatie van ‘opbrengen’ mogelijk. Of het gaat om effectief inkomsten genereren of het gaat

om extra kosten vermijden. Het Finnoveren kernproces zorgt voor korte stappen met focus en aantoonbare

meerwaarde voor de klant. Daardoor kan men sneller beslissen en verliest men geen kostbare tijd of

hypothekeert men niet nodeloos mensen en middelen die ergens anders meer hadden kunnen betekenen.

Het is een utopie om te denken dat men nooit meer op een verkeerd idee zal inzetten. Maar wat is beter?

Inzetten op een verkeerd idee dat wel beloftevol leek, maar daar snel achterkomen of een beloftevol idee

niet uitwerken. Kansen pakken en innovaties uitwerken, daarvoor bestaat Finnoveren.

17 di²D, Finnoveren

8. Typevraagstukken

Wat kan men nu echt bereiken met Finnoveren? Hieronder een greep uit concrete vragen die de

veelzijdigheid van dit concept en onderliggend proces aangeven.

• Wij hebben een product en een bepaalde marktbekendheid. Wij denken eraan om een extra

service te bieden die ons moet toelaten om klanten meer te binden en extra inkomsten te

genereren. Hoe beginnen we daar aan? Hoe moet die service eruit zien? Is er potentieel?

• Een tweetal jaar geleden zijn we gestart met een innovatie team. We zien nu dat de impact die we

in begin hadden aan het verzwakken is. Kunt u ons helpen onze werking te evalueren en ons te

begeleiden naar een betere interne positionering?

• Hoe kunnen we ervoor zorgen dat onze managers elke dag minstens 10’ bezig zijn met innovatie?

• Hoe kunnen we de instroom van ideeën behandelen?

• Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de ideeën blijven komen?

• Ik (bedrijfsleider van kleine KMO) heb veel ideeën, ik heb niet de tijd om die uit te werken. Hoe

moet ik dat nu aanpakken?

• We brainstormen, en wat er uit die sessies komt is zeker interessant maar situeert zich eerder in

de sfeer van verbetering. Bovendien valt het enthousiasme na zo’n sessie snel stil. Hoe kunnen we

dat beter doen?

• Wij hebben een bepaald idee. Hoe kunnen we op korte termijn te weten komen of er klanten voor

zijn en wat ze zouden willen betalen?

• We doen een workshop rond innoveren. Kunnen jullie komen spreken over Finnoveren en hoe je

dat wel kan integreren in je dagdagelijkse bezigheden.

• We willen innoveren, maar weten niet hoe we daaraan het best beginnen. We hebben al een

aantal initiatieven genomen, maar die zijn op een sisser uitgedraaid en nu staan mijn mensen

nogal sceptisch tegenover iets nieuws.

• We hebben een systeem om ideeën te capteren, maar we komen er maar niet uit op welke manier

we nu met die ideeën moeten omgaan. Hoe we ideeën kunnen selecteren. Hoe we feedback

kunnen geven aan de mensen die die ideeën hebben vrijgegeven.

• We hebben een revolutionaire technologie en we weten welke markt we willen aanpakken. Hoe

kunnen we nu te weten komen wat het minimum is wat de klanten willen en wat hen zou

overtuigen om ons product te kopen?

18 di²D, Finnoveren

9. Wat u echt moet onthouden over Finnoveren!

Met Finnoveren gaan we terug naar de essentie van innoveren ‘het moet opbrengen’. Niets mis mee,

toch? Dat is gewoon een kat een kat noemen.

Finnoveren is een proces omdat mensen gemakkelijker denken in proces termen en omdat bedrijven op

die manier vat hebben op hun innovaties.

Het Finnoveren-proces is eenvoudig, met een pragmatische down-to-earth toepassing en belangrijk:

• Elke stap is resultaatgericht.

• Elke vorm van dubbelwerk wordt vermeden.

• Risico’s worden al vroeg in het proces meegenomen.

• Mogelijke bottlenecks worden eerst behandeld waardoor men verder in het proces snel en

ononderbroken kan doorwerken.

• Voortgang wordt gestimuleerd omdat men werkt in kortere stappen en dus sneller resultaat boekt.

• Beslissingen volgen kort op elkaar zodat geen kostbare tijd, lees geld, verloren gaat.

Finnoveren is bovendien een flexibel proces zodat het aanpasbaar is aan elke specifieke situatie.

• Incrementele innovaties of quick wins of low hanging fruits, het maakt niet uit hoe je ze noemt, zijn

innovaties met een snelle time-to-market en waar het risico goed kan ingeschat worden. Snelle

geld verdieners dus, die zorgen voor motivatie.

• Breakthrough innovaties of jackpot ideeën hebben tijd nodig – soms veel tijd - de investering ligt

naar alle waarschijnlijkheid hoger en het risico is moeilijker in te schatten. Daar staat dan wel

tegenover dat terugverdienen een veelvoud is.

Er is een mix van nieuwigheden nodig: korte termijn en lange termijn en een Finnoveren proces om die mix

ook echt in de markt te krijgen.

Wat voegen we toe aan innoveren? NIETS!

Integendeel, we strippen innoveren tot een werkbaar proces dat effectief leidt tot succesvolle innovaties.

Innovaties zoals wij ze hebben gedefinieerd: Iets nieuws begint altijd bij iemand met een idee. Dat idee

wordt een innovatie als het wordt geaccepteerd door de markt.

19 di²D, Finnoveren

10. Bijlage – Case: ontwikkelen en vermarkten van een

nieuwe dienst

De Klant

Dienstenbedrijf, 30-tal medewerkers, actief in het aanbieden van consultancydiensten in een nichemarkt.

Het bestaande dienstenaanbod vereist zeer gespecialiseerde kennis en richt zich op de markt van de

productiebedrijven. De klantenfocus van het bedrijf ligt op de Top 300 van productiebedrijven in België.

De Situatie

De groei van het bedrijf stagneerde en was zelfs licht dalende. Door gebrek aan vernieuwing van de

diensten kwamen er geen nieuwe vervolgopdrachten binnen. Een te verwachten resultaat omdat de

bestaande diensten bij bijna alle klanten waren uitgespeeld.

Het management van het bedrijf kwam zelf met 3 mogelijke alternatieven:

Het dienstenpakket uitbreiden en / of vernieuwen.

De klantenfocus uitbreiden naar Top 300 bedrijven in het buitenland.

De klantenfocus uitbreiden naar productiebedrijven die niet tot de Top 300 behoorden, waarbij het

dienstenaanbod zeer zeker diende aangepast te worden.

Troeven en keuze

Het bedrijf beschikte over een zeer mooie klantenportefeuille. Men had de nichekennis in huis. Het bedrijf

was een erkende waarde in de markt.

In het kader van duurzame groei koos het bedrijf volop voor: vernieuwen en uitbreiden van het

dienstenpakket?

De opdracht

di²D werd ingeschakeld om het volledige proces van ideegeneratie tot vermarkten te begeleiden volgens

het Finnoveren-concept.

De aanpak

Eerst was er een zeer intensief gesprek met de CEO en het managementteam. De eerste doelstelling

was duidelijk: gericht ideeën losweken - fase van het ‘Bedenken’. Daartoe besloten we een

brainstormsessie te organiseren volgens de brainwalking methode. Rond de tafel brachten we een

multidisciplinair2 team van medewerkers samen. Vooraf hadden we in overleg met het management de

focusvraag en de 5 hoofdthema’s bepaald. Na 2,5u hebben we deze sessie beëindigd met een resultaat

2 Multidisciplinair: medewerkers uit verschillende afdelingen en met verschillende profielen, zodat er verschillende standpunten en een

voldoende kritische massa aanwezig is.

20 di²D, Finnoveren

van een 50-tal zeer uiteenlopende ideeën waaronder nieuwe diensten, maar ook producten, organisatie,

andere business modellen, go-to-market, nieuwe markten,… Deze ideeën werden geplaatst in het

Finnoveren-ideeën-canvas3.

Hier werd een stop ingelast. Het ideeën-canvas werd op een zichtbare plaats opgehangen zodat iedereen

gemotiveerd werd om de ideeën verder te evalueren, nieuwe combinaties te bedenken, erover te

communiceren met collega’s…

Een week later gingen we aan het werk met de bewerkte lijst van ideeën. Er werd een panel

samengesteld met dezelfde diversiteit. Vooraf was er in overleg met het management gewerkt op een lijst

van belangrijke selectiecriteria waarbij volgende punten naar voor werden geschoven: originaliteit en

onderscheidend vermogen; implementatie; valorisatie, markt en klant, strategie. Onder begeleiding van

di²D werkte men een matrix uit op om een snelle en objectieve manier de ideeën eerst te filteren en dan te

waarderen. Aan het einde van de waarderingssessie bleven er drie zeer beloftevolle ideeën over.

Deze drie ideeën werden verder uitgewerkt in het door di²D aangereikte NABC denkkader. Dat wil zeggen

dat een team werkt rond 4 cruciale vragen (Need, Approach, Benefit, Competition) die het mogelijk maken

om op een gestructureerde manier een idee verder uit te werken, zowel kwalitatief als kwantitatief. Het is

de perfecte opstap om het idee-van-één-iemand te laten evolueren naar een idee van een team. De

uitkomst is meteen een aanzet naar een aangescherpte value proposition.

Het bedrijf in kwestie had niet de budgettaire ruimte, noch het aantal resources ter beschikking om de drie

ideeën in parallel uit te werken. Daarom besliste het managementteam, op basis van de drie

waardevoorstellen van de teams, om verder te gaan met één enkele piste. Het meest beloftevolle en ook

haalbare idee was het aanbieden van consultancydiensten op het vlak van productie-installaties, vanaf de

bouw tot en met de disposal van de installatie. Het zogenaamde ‘cradle to cradle’ principe. Doel was om

vertrekkende vanuit de bouw van de installatie en het verdere beheer ervan, de life cycle cost zo laag

mogelijk te houden.

Na deze eerder creatieve fase van ‘bedenken’, komt een fase van ‘exploreren’ die eindigt in het bevestigen

of afvoeren van het idee. Een goed idee moet eerst de eigen kritische massa overtuigen. In die zin gingen

we aan de slag met een groepssessie volgens de 6 denkhoeden van De Bono. In deze sessie wordt het

idee zeer kritisch benaderd vanuit 6 standpunten om te bekijken of het idee (intern) overeind blijft. Het

resultaat van deze sessie was positief en het idee werd aangevuld met een aantal heel originele en

waardevolle elementen. Nu was het idee zover dat kon overgegaan worden tot de ‘snelle markttoets’.

Door op een high level manier een eerste markttoets uit te voeren zijn volgende aspecten m.b.t. de

haalbaarheid van het idee afgetoetst geweest: analyse van de concurrentie, segmentatie van de markt en

3 Het Finnoveren-ideeën-canvas laat toe om ideeën op een snelle intuïtieve manier te clusteren naar idee-type (vb proces, product…)

en naar graad van innovatie.

21 di²D, Finnoveren

afnemers, analyse van trends en tendensen, analyse van risico’s en impact, analyse van verschillende

scenario’s. Ook na deze stap was het duidelijk dat het idee moest verder uitgewerkt worden. Deze stap

heeft vooral vanuit klanten perspectief nog een aantal uit te zoeken punten aangevoerd. De

daaropvolgende detailanalyse resulteerde in een concept model, geruggensteund door een business case.

Het management was unaniem in de beslissing om de dienst effectief uit te werken en in de markt te

zetten.

Alle verzamelde gegevens werden gebruikt voor het opmaken van een echte stakeholderprofilering. De

twee belangrijkste stakeholders waren in dit specifieke geval de klant en de partners waarmee op enkele

specifieke kennisdomeinen samengewerkt zou worden. Klant en partner werden op een dusdanige manier

geprofileerd dat ze daadwerkelijk een gezicht en stem kregen. Deze verpersoonlijking ondersteunt effectief

de beslissingen van het ontwikkelteam.

Op dat moment is het businessplan eigenlijk al uitgewerkt en is het enkel nog een kwestie van het

bundelen van alle informatie die stapsgewijs werd verzameld, geanalyseerd en gebruikt.

Op dit punt is de rol van di²D als Finnovator grotendeels uitgespeeld. In het vervolgtraject nemen we nog

enkel de rol van externe, kritische en onafhankelijke klant op.

Het Resultaat

Het bedrijf heeft de dienst gelanceerd, met een eerste nieuwe groeischeut van het bedrijf als resultaat.

De feedback over de Finnoveren aanpak

In het Finnoveren-proces is de informatie op een geleidelijke manier opgebouwd, zodat telkens opnieuw de

inspanningen voor het verzamelen beperkt zijn gebleven. Met beperkte inspanningen, kan wel voldoende

inhoud geleverd worden om beslissingen te nemen over het al dan niet verder uitwerken van het idee.

Gesteld dat op een bepaald moment de analyses niet zo positief hadden gebleken en men had geopteerd

om het uitwerken van het idee stop te zetten, zou de investering vanuit het bedrijf beperkt zijn gebleven.

Door het opmaken van de stakeholderprofilering is de dienst relatief snel en rekening houdend met de

verzuchtingen van de stakeholders gelanceerd. Daardoor vond de dienst zeer snel ingang naar de

beoogde doelgroep.

Deliverables en Doorlooptijd

De deliverables in dit project waren de volgende:

1. Een ideeënlijst

2. Selectiecriteria voor het waarderen van ideeën

3. De 3 meest beloftevolle ideeën

22 di²D, Finnoveren

4. Het meest beloftevolle idee

5. Kritische evaluatie van het idee (Go/No Go beslissing)

6. Snelle markttoets van het idee (Go/No Go beslissing)

7. Gedetailleerde markttoets van het idee / Concept (Go/No Go beslissing)

8. Stakeholderprofilering

9. Business Plan

Het bedrijf stelde één medewerker full time ter beschikking om de snelle en gedetailleerde markttoets uit te

voeren en te coördineren. Voor de gedetailleerde markttoets schakelde het bedrijf een gespecialiseerd

marktstudie- en trendbureau in.

Het effectief ontwikkelen en uitwerken van de dienst met alle beschikbare informatie duurde een 2-tal

maanden. 3 medewerkers werden halftijds vrijgemaakt om deze dienst marktklaar te maken.

De totale doorlooptijd van het traject van ideeëngeneratie tot en met vermarkten bedroeg 5 maanden.

di²D werd gedurende deze 5 maanden 27 dagen ingeschakeld voor facilitatie, coaching, coördinatie en

opvolging.