eHealth & elektronische communicatie

Luc MaesProgramma directeur eHealth-platformWillebroekkaai 38B-1000 BrusselE-mail: Luc.Maes@ehealth.fgov.beWebsite eHealth-platform: https://www.ehealth.fgov.be

Agenda (1/2)

•Inleiding– Evoluties in IT en in de gezondheidszorg– Doel van het eHealth-platform

•Taken– Basisarchitectuur met basisdiensten– Standaarden– Registratie van software-pakketten

•Rechtszekerheid & Privacy•Voorbeelden van diensten met toegevoegde waarde

Agenda: (2/2)

•Multidisciplinair gegevens delen– Verzenden: eHealthBox– Delen:Hub-metaHub, Vitalink, Intermed– Geïnformeerde toestemming en therapeutische

relatie

•Actieplan 2013-2018– Actiepunten– eHealth in de praktijk in 2018

• Q&A

Agenda:

•Inleiding– Evoluties in IT en in de gezondheidszorg– Doel van het eHealth-platform

•Taken– Basisarchitectuur met basisdiensten– Standaarden– Registratie van software-pakketten

•Rechtszekerheid & Privacy•Voorbeelden van diensten met toegevoegde waarde

5

◁

Evolutie in gezondheidszorg• Acuut Chronisch• Hypertensie• Hart&vaatziekten• Diabetes• COPD• Nier-insufficiëntie

• Patiëntenpopulatie verandert

• veroudering

• activiteitsgraad

7

Multidisciplinair samenwerken

• Nood aan communicatie tussen de zorgverstrekkers

– Delen van nuttige informatie

– Zorgpaden, zorgtrajekten, zorgplannen,…

– 1e, 2de, 3de lijn

Doel van het eHealth-platform

• Hoe ?

– door een goed georganiseerde, onderlinge elektronische dienstverlening en informatie-uitwisseling tussen alle actoren in de gezondheidszorg

– met de nodige waarborgen op het vlak van de informatie-veiligheid, de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en het beroepsgeheim

Doel van het eHealth-platform

• Wat ?

– optimaliseren van de kwaliteit en de continuïteit van de gezondheidszorgverstrekking

– optimaliseren van de veiligheid van de patiënt

– vereenvoudigen van de administratieve formaliteiten voor alle actoren in de gezondheidszorg

– degelijk ondersteunen van het gezondheidszorgbeleid

Agenda:

•Inleiding– Evoluties in IT en in de gezondheidszorg

•Doel van het eHealth-platform•Taken

– Basisarchitectuur met basisdiensten– Standaarden– Registratie van software-pakketten

•Rechtszekerheid & Privacy•Voorbeelden van diensten met toegevoegde waarde

BasisdiensteneHealth-platform

Netwerk

BasisarchitectuurPatiënten, zorgverleners

en zorginstellingen

GAB GABGAB

Leveranciers

Gebruikers

PortaleHealth-platform

Portal Health

DTWDTWDTWDTW Software zorginstelling

DTWDTWDTWDTWMyCareNet

DTWDTWDTWDTW

Software zorgverlener

DTWDTWDTWDTWSite RIZIV

DTWDTWDTWDTW

GABGABGAB

10 basisdiensten

1) Portaalomgeving (https://www.ehealth.fgov.be)

2) Geïntegreerd gebruikers- en toegangsbeheer3) Beheer van loggings4) Systeem voor end-to-end vercijfering

• bij verzending naar een bestemmeling die gekend is op het moment van de vercijfering

• bij verzending naar een bestemmeling die niet gekend is op het moment van de vercijfering

5) Persoonlijke elektronische brievenbus voor elke zorgverlener (eHealthBox)

10 basisdiensten

6) Elektronische datering (timestamping)7) Codering en anonimisering8) Coördinatie van elektronische deelprocessen9) Raadpleging Rijksregister en

Kruispuntbankregisters10) Verwijzingsrepertorium (Metahub)

Geïntegreerd gebruikers- en toegangsbeheer

UserPolicy

Application(PEP)

Application

PolicyDecision (PDP)

Policy Administration

(PAP)

Policy Information(PIP)

Policy Information(PIP)

Policy Repository Authentic Source Authentic Source

Administrator

Action on application

Action on application ALLOWED

Action on applicationDECLINED

Fetch Policies

InformationQuestion/Answer

InformationQuestion/Answer

Decision answer

Decision request

Authorisation management

Coördinatie elektronische deelprocessen

Application Application ApplicationClients

eHealth Service Bus (ESB)

Providers Application Application Application

OrchestrationOrchestration Application Integration & Monitoring

Exposed services

Consulted services

Standaarden

Standaarden

• IT-standaarden– Webservices, XML, Encryptie, certificaten,…

• Medische standaarden– Berichten: KMEHR, HL7, DICOM,…– Semantisch: Snomed, ICD9, ICF, KATZ,…– IHE-profielen

Registratie van software

• Informatiseringspremie RIZIV• Huisartsen, kinesitherapeuten en

thuisverpleegkundigen

Agenda:

•Inleiding– Evoluties in IT en in de gezondheidszorg– Doel van het eHealth-platform

•Taken– Basisarchitectuur met basisdiensten– Standaarden– Registratie van software-pakketten

•Rechtszekerheid & Privacy•Voorbeelden van diensten met toegevoegde waarde

• Verhoging van de rechtszekerheid bij gebruik van het eHealth-platform

– basisdiensten ter ondersteuning van informatieveiligheid en bescherming van de persoonlijke levenssfeer zoals

• gebruikers- en toegangsbeheer• end-to-end vercijfering• logging

zijn conform wettelijke vereisten terzake– basisdiensten ter ondersteuning van de bewijskracht zoals

• time stamping• ontvangstmeldingen

zijn conform wettelijke vereisten terzake– bij deze basisdiensten gebruikte gevalideerde authentieke bronnen zoals

• gegevensbank met hoedanigheid van zorgverstrekker• gegevensbanken met therapeutische relaties

zijn betrouwbaar

Waarborgen bij gebruik eHealth-platform

Waarborgen bij gebruik eHealth-platform

• Rechtszekerheid wordt gewaarborgd door

– wet op het eHealth-platform– specifieke wetgeving uitgewerkt op initiatief van het eHealth-platform (bvb.

elektronisch voorschrijven)– voorafgaande machtiging en permanente controle door Afdeling Gezondheid

van het Sectoraal Comité– controle door het Beheerscomité bestaande uit vertegenwoordigers van alle

stakeholders

• Voorafgaande rechtszekerheid over legitimiteit van de uitwisseling van persoonsgegevens en van de omstandigheden waarin ze geschiedt bij machtiging door de Afdeling Gezondheid van het Sectoraal Comité

• Service level agreements waarborgen– beschikbaarheid– performantie

Privacy

• F i n a l i t e i t

• Proportionaliteit

• VEILIGHEID

• Transparantie

Agenda:

•Inleiding– Evoluties in IT en in de gezondheidszorg– Doel van het eHealth-platform

•Taken– Basisarchitectuur met basisdiensten– Standaarden– Registratie van software-pakketten

•Rechtszekerheid & Privacy•Voorbeelden van diensten met toegevoegde waarde

Voorbeelden diensten toegevoegde waarde

• Invoer in en raadpleging van

– het Kankerregister– het register m.b.t. de heup- en knieprothesen (Orthopride)– de registers m.b.t. de verstrekte zorg inzake

hartimplantaten (Qermid)– het gedeeld elektronisch artritisdossier, met inbegrip van

elektronische processen voor terugbetaling van anti-TNF-medicatie (Safe)

Voorbeelden diensten toegevoegde waarde

• PROCARE RX waarmee radiologen anoniem radiografieën en bijhorende informatie kunnen opladen en opsturen aan deskundigen voor revisie of second opinion

• Beheer van wachtdiensten van huisartsen en tandartsen (Medega)

• Ondersteuning van het elektronisch zorgvoorschrift in 95 ziekenhuizen

• Recip-e

Elektronisch voorschrift ziekenhuizen

Voorschrift A1

Hashcode A2

Voorschrift B

Hashcode B

Timestamp bagElectronic

timestamping

4

Electronicsignature

5

Archive6

Archive63

User 2Recipient

User 1Originator

Key Management

/ Depot

MessagesDepot

1 asks for key

2 sends keySymmetric

keyEncrypted with public

key of user 1

3 sends encrypted message

Message encrypted with

symmetric key

Encrypted with public key of

Message depot

Message encrypted withsymmetric key

4 justifies right toobtain key

4 justifies right toobtain message

Symmetric key

Encrypted with public

key of user 2

5 receives key

5 receives message

Message encrypted with

symmetric keyEncrypted with public key of

User 2

Vercijfering onbekende bestemmeling

Voorbeelden diensten toegevoegde waarde

Elektronische mededeling van wachtverslagen door geneesheren van wacht aan de houder van een GMD

• Rapportering over• MUG-interventies• incidenties van bepaalde ziekten (bvb. H1N1-virus)

• Elektronische raadpleging van verzekerbaarheid in de ziekteverzekering door verplegers(groeperingen)

• Elektronische overmaking van facturen derde betaler door verplegers(groeperingen) aan ziekenfondsen

Voorbeelden diensten toegevoegde waarde

• Elektronische aangifte van de geboorte - eBirth

• Raadpleging van de wilsbeschikkingen inzake euthanasie

• Resident Assessment Instrument (BelRAI)

• Elektronische invoer en raadpleging van de evaluatie van de personen met een handicap in het informatiesysteem van de FOD Sociale Zekerheid (Medic-e)

• Platform voor gegevensuitwisseling tussen het Vlaams Agentschap voor Zorg en Gezondheid en de door haar erkende diensten (VESTA)

Voorbeelden diensten toegevoegde waarde

• Online registratiesysteem voor de private voorzieningen uit de sector Bijzondere Jeugdzorg in Vlaanderen

• Zorgportaal SARAI van het Ziekenhuisnetwerk Antwerpen (ZNA) ter ondersteuning van– de samenwerking tussen huisartsen, specialisten en

zorgteams in het kader van de zorgtrajecten van het RIZIV (diabetes en nierinsufficiëntie)

– de bijdrage van huisartsen aan het multidisciplinair oncologisch consult

Agenda:

•Multidisciplinair gegevens delen– Verzenden: eHealthBox– Delen:Hub-metaHub, Vitalink, Intermed– Geïnformeerde toestemming en therapeutische

relatie

•Actieplan 2013-2018– Actiepunten– eHealth in de praktijk in 2018

• Q&A

Prioriteit: Multidisciplinaire gegevensdeling

1. Verzendenmomentopname van de gegevens

verzender kiest bestemmeling

verzender is verantwoordelijk om de gegevens enkel te verzenden naar bestemmelingen die rechtmatige toegang hebben tot deze gegevens

Prioriteit: Multidisciplinaire gegevensdeling

2. Delenevolutieve gegevens

de bron weet niet op voorhand wie de gegevens zal raadplegen (bv. arts met wachtdienst)

duidelijkheid nodig over wie toegang heeft tot de gegevens

Agenda:

•Multidisciplinair gegevens delen– Verzenden: eHealthBox– Delen:Hub-metaHub, Vitalink, Intermed– Geïnformeerde toestemming en therapeutische

relatie

•Actieplan 2013-2018– Actiepunten– eHealth in de praktijk in 2018

• Q&A

eHealthBox

Verzenden van berichten naar “actoren in gezondheidszorg”op basis van

rijksregisternummerRIZIV-nummerKBO-nummer

via webtoepassing of geïntegreerd in het medisch dossiermet (of zonder) encryptie op basis van eHealth certificaten/ sleutelsandere functionaliteiten: (ontvangst-, publicatie-, leesbevestiging; reply & forward; raadpleging van meervoudige mailboxen; prioriteitsniveau; auto-delete)

Agenda:

•Multidisciplinair gegevens delen– Verzenden: eHealthBox– Delen:Hub-metaHub, Vitalink, Intermed– Geïnformeerde toestemming en therapeutische

relatie

•Actieplan 2013-2018– Actiepunten– eHealth in de praktijk in 2018

• Q&A

Multidisciplinaire gegevensdeling

1. Gegevens uit ziekenhuizen– delen van decentrale documenten tussen ziekenhuizen en artsen– het “hubs en metahub systeem”

2. Extramurale gegevens– delen van gestructureerde gecentraliseerde gegevens tussen 1ste lijn

en andere extramurale zorgverstrekkers– de “extramurale kluizen”

3. Gekoppeld en interoperabel– standaarden– informed consent– therapeutische / zorg-relatie

39

Hubs & Metahub systeem : oprichting van de "hubs"

5 hubs

3 technische implementaties

95 % van de Belgische ziekenhuizen (hebben het

protocol 2011 ondertekend)

Hub–metahub: vroeger

Hub–metahub: in uitvoering

A

CB

1: Where can we find data?

3: Fetch data from hub A

3: Fetch data from hub C

METAHUB

4:All data available

2: In hub A and C

Extramurale gegevens 2/2

A

CB

METAHUBInter-Med

Casus: Maria 79 jaar (1)

• Voorgeschiedenis:

– hartfalen NYHA klasse II post-infarct– gekende diabetes type 2, behandeld met medicatie en dieet

• Op bezoek bij dochter, valt, breekt heup

• Opname in ziekenhuis waar ze ongekend is

– quid voorgeschiedenis? >> beschikbaar via Hubs-Metahub

– quid huidige medicatie? >> beschikbaar via Vitalink

• Heelkundige behandeling en ontslag naar woon-zorgcentrum

Casus: Maria 79 jaar (2)

• Aankomst in woonzorgcentrum

– quid verdere verzorging ?>> ontslagbrief via eHealthBox>> verdere info in Hubs-Metahub

– quid medicatieschema ?>> Vitalink

• Opvolging door huisarts

– 2 dossiers (woonzorgcentrum en huisarts) >> synchronisatie via Vitalink

– communicatie met verpleging >> Vitalink, eHealthBox

Agenda:

•Multidisciplinair gegevens delen– Verzenden: eHealthBox– Delen:Hub-metaHub, Vitalink, Intermed– Geïnformeerde toestemming en therapeutische

relatie

•Actieplan 2013-2018– Actiepunten– eHealth in de praktijk in 2018

• Q&A

Informed consent &therapeutische relatie

Informed consentpatiënt informeren over het systeem

patiënt kan toestemming verlenen en besluiten “in het systeem te stappen”

zorgverstrekker en patiënt bepalen samen welke informatie gedeeld wordt

https://www.ehealth.fgov.be/webconsent/consent/patient.xhtml

Informed consent &therapeutische relatie

Therapeutische relatieenkel zorgverstrekkers die een therapeutische relatie hebben met de patiënt (1) hebben toegang tot die informatie die ze nodig hebben om hun taak uit te voeren (2)

(1) bewijs van therapeutische relatie bepaalt toegang tot welke patient

(2) rol bepaalt tot welk type gegevens

eHealthConsenthttps://www.ehealth.fgov.be/webconsent/consent/patient.xhtml

Agenda:

•Multidisciplinair gegevens delen– Verzenden: eHealthBox– Delen:Hub-metaHub, Vitalink, Intermed– Geïnformeerde toestemming en therapeutische

relatie

•Actieplan 2013-2018– Actiepunten– eHealth in de praktijk in 2018

• Q&A

50

• Authentificatie van de identiteit van de patiënt

• Verificatie van de verzekerbaarheid• GMD ?

Via eID van de patiënt

(nabije) Toekomst: eHealth in de praktijk

De patiënt raadpleegt zijn geneesheer

Administratieve voordelen

Mogelijkheid om therapeutische linken te leggen

Medische voordelen

(nabije) Toekomst: eHealth in de praktijk

Raadplegen van laboresultaten

Opzoeken voorgeschiedenis

via de SumEHR

Medicatie-schema

Online advies en guidelines

Elektronische verwijsbrief

Elektronische voorschriften

Voordelen bij

afsluiting

(nabije) Toekomst: eHealth in de praktijk

Tarificatie,facturatie

Attesten aanmaken en

versturen

SumEHR, medicatie-schema, ... updaten

Verslag versturen naar GMD-houder

Registraties

DANK U !Vragen ?