Economische evaluatiestudies, ook bij hulpmiddelen

dr. Marc Koopmanschap

iMTA/iBMG Erasmus Universiteit Rotterdam

koopmanschap@bmg.eur.nl

Maart 2013

Medisch hulpmiddel = technologie

Introductie van nieuwe technologieën

VergoedingIntroductiein dezorg

Soms periodieke

toetsing

Dagelijksgebruik

Besluitvormingop macroniveau

Besluitvormingop microniveau

Economische Evaluatie (of HTA)

nieuwe interventie

oude interventie

gezondheidstoestand na interventie

inzet middelen

Vraag:

Weegt de verbetering van gezondheidstoestand op tegen de hogere inzet van middelen wanneer de nieuwe interventie in de plaats komt van de oude?

Economische evaluatie (EE)

INDIRECT

GEZONDHEIDSZORG INTERVENTIE

EFFECTEN

KOSTEN OVERLEVING KWALITEIT VAN LEVEN

DIRECT QALY’S = gzh. winst

KOSTENEFFECTIVITEITS (UTILITEITS) RATIO

EE helpt bij het kiezen tussen strategie A en strategie B

Voorbeeld cholesterolverlaging:

Doelgroep: personen met een verhoogd cholesterol gehalte, die daardoor een verhoogde kans hebben op hart- en vaatziekten.

Strategie A: niets doen

Strategie B: dagelijks innemen van een cholesterolverlagend geneesmiddel

Berekening van de kosten-effectiviteitsratio van strategie B t.o.v. strategie A:

kosten B - kosten A

uitkomstmaat B - uitkomstmaat A

Geeft aan hoeveel moet worden geïnvesteerd voor een extra eenheid gezondheid wanneer strategie A wordt vervangen door strategie B.

Bijv. Operatie plus hulpmiddel vs alleen operatie

kost 30.00 euro extra per gewonnen QALY

K-E plane en betalingsgrens R

Extra effecten

altijd onacceptabel

I altijd acceptabel

R

II

acceptabel

III

acceptabel?

nieuwe behandeling

onacceptabel

onacceptabel

E

xtra

kos

ten

Gezondheidswinst, dat alleen telt

• CVZ en samenleving worden scherper

– erg innovatief -> telt nauwelijks

– Meer gebruiksgemak -> onvoldoende

– Echte winst in gezondheid (QALYs) of welzijn bij de eindgebuiker (patient en/of evt mantelzorger), dat telt (value for money)

– Bijsluiter (Radar burger-initiatief)

Nog veel te doen bij hulpmiddelen (vgl met geneesmiddelen)

• Veel beter bewijs effectiviteit nodig = gezondheidswinst in de dagelijkse praktijk

• Ook doelmatigheidsstudies nodig: toon aan dat de extra kosten per QALY aanvaardbaar zijn

• (= enough value for money)

• Nu nog te vaak onbewezen effectiviteit (Mol, VK):– Glucosemeters– Robotchirurgie

Wat is aanvaardbaar als kosten/QALY?

0

20000

40000

60000

80000

0 0,2 0,4 0,6 0,8 1

Severity of disease (proportional loss of QALYs)

Co

st

pe

r Q

AL

Y

EURO 20,000 per QALY

Increasing threshold

• iMTA/BMG doet dit al 20 jaar, internationaal gereputeerd (www.imta.nl; www.bmg.eur.nl)

• Informatie over vergoedingsbeleid, zie www.cvz.nl

• Bekijk richtlijnen voor farmaco-economisch onderzoek van College voor Zorgverzekeringen (CVZ)

Expertise economische evaluatie

Leestips

• Rutten-van Mölken, et al. Van kosten tot effecten. Een handleiding voor evaluatiestudies in de gezondheidszorg. Elsevier Gezondheidszorg. Maarssen (ISBN 90 352 2281 4). 2010.

• Drummond MF, et al. Methods for the Economic Evaluation of Health Care Programmes. Oxford Medical Publications.Oxford 2005 (ISBN 978.019852945)