Post on 16-Jul-2015
Belangrijke kengetallen
Leerstoelgroep Bedrijfseconomie, Wageningen University
Departement Gezondheidszorg Landbouwhuisdieren, Universiteit Utrecht
Wat kunt u van mij verwachten
• Anders denken zonder quotum
• Melkproductie en tussenkalftijd
• Overbezetting
Oude denken
• Productiecapaciteit is quotum
– Melkopbrengsten staan vast
– Dus doel van veehouder: zo min mogelijk
kosten om deze opbrengsten te behalen
– Kosten melkproductieverliezen:
Extra kosten om extra koeien te houden
– Hoeveel is dat?
Nieuwe denken
• Stalruimte is beperkend (voorlopig)
• Opbrengsten kunnen varieren
– Prijs en hoeveelheid
• Kosten kunnen ook varieren
– Prijs en hoeveelheid
• Economisch management wordt
belangrijker
Waar op letten bij
veranderingen• Return on investment of terugverdientijd
Verdien ik mijn investering terug en hoe
lang duurt dat.
Is iets anders dan: kan ik het opbrengen!!
• Kritische melkprijs
Risico
Interessant: dierziektes worden
duurder• Maar u ziet dat niet!!!
• Belangrijkste schadepost is namelijk
melkproductie
Verandering in schade
• Melkproductieverliezen
– Was: marginale kosten om extra koeien te houden
– Onze berekening: ~ € 0,12 per kg
– Veehouders: € 0 – 0,10 per kg
– Wordt: melkprijs – extra voerkosten
– Jan. 2014 ~ € 0,33 per kg
– Jan. 2015 ~ € 0,20 per kg
• Afvoer
– Afhankelijk van de vraag naar gebruiksvee
• Arbeid
– Drukker dus “duurder”?
~ € 0,25 per kg
Voorbeeld mastitis (€/koe/jaar)
Quotum Vrije markt
Productieverliezen klinisch 18 37
Productieverliezen subklinisch 17 36
Dierenarts 1 1
Medicijnen 10 10
Weggegooide melk 13 20
Afvoer 22 22
Arbeid 4 4
Korting 0 0
Totale kosten 85 130
Wat kunt u van mij verwachten
• Anders denken zonder quotum
• Melkproductie en tussenkalftijd
• Overbezetting
Melkproductie kengetallen
• 305 dagen melkproductie
– Goed om productiecapaciteit te vergelijken
• Lactatieproductie
– Beloning voor lange tussenkalftijd
– Grote getallen
• Rollend jaargemiddelde
• Gemiddelde productie per koe per dag
(inclusief droogstand)
Productie per koe per dag
• Houdt rekening met droogstand
– Is een niet productieve periode, maar koe
neemt wel ruimte in en eet wel!!
• Houdt rekening met lange tussenkalftijd
• Houdt rekening met de beperking:
koeplaatsen.
TKT (dgn) 365 410 455
Productie (kg)
305 dgn 10.000 10.000 10.000
Lactatie 10.000 10.610 11.108
Per dag 27,4 25,9 24,4
Consequenties
TKT (dgn) 365 410 455
Productie (kg)
305 dgn 10.000 10.000 10.000
Per dag 23,3 22,5 21,6
Qutoum
Koeien nodig voor 1.000.000 kg 100 106 112
Extra kosten (€/jaar) ???? - 6.000 12.000
Geen quotum
Totale productie bij 100 koeien 1.000.000 944.566 891.055
Verminderde inkomsten (€/jaar) - 13.861 27.236
Anders uitgedrukt
• Van 365 dgn -> 410 dgn: € 3,08 per koe/dag
• Van 410 dgn -> 455 dgn: € 2,97 per koe/dag
• Voor individuele koeien
• Niet vertalen naar hele bedrijf!!!!
• Voor bedrijf:
• Van 365 dgn -> 410 dgn: € 1,44 per koe/dag
• Van 365 dgn -> 455 dgn: € 1,57 per koe/dag
• Rekentool is beschikbaar
Wat kunt u van mij verwachten
• Anders denken zonder quotum
• Melkproductie en tussenkalftijd
• Overbezetting
Overbezetting
• Heeft nadelige effecten:
– Voeropname
– Melkproductie
– Uiergezondheid
– Klauwgezondheid
– Welzijn
• Hoeveel: ????
• Maar: meer koeien = meer melk in totaal
Zonder quotum
• Stijgende melkprijzen:
meer of minder koeien?
• Dalende melkprijzen:
meer of minder koeien?
Vanaf 2015 geen quotum
• Stijgende melkprijzen:
meer of minder koeien?
• Dalende melkprijzen:
meer of minder koeien?
• Vaak gehoord: Bij lagere melkprijzen moet
ik meer produceren want dan nemen m’n
(vaste) kosten per kg melk af
Vaste kosten
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
0 2 4 6 8 10 12
Ko
ste
n p
er
kg
melk
Totale Productie
Gem. vaste kostenGem. vaste kosten
Plus variabele kosten
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
0 2 4 6 8 10 12
Ko
ste
n p
er
kg
melk
Totale Productie
Gem. vaste kosten Gem. var kosten Gem. tot. kosten
Maar ook: marginale kosten
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
0 2 4 6 8 10 12
Ko
ste
n p
er
kg
melk
Totale Productie
Gem. vaste kosten Gem. var kosten
Gem. tot. kosten Marginale kosten
Belangrijk: marginale kosten
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
0 2 4 6 8 10 12
Ko
ste
n p
er
kg
melk
Totale Productie
Gem. vaste kosten Gem. var kosten
Gem. tot. kosten Marginale kosten
Hogere prijs -> meer koeien
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
0 2 4 6 8 10 12
Ko
ste
n p
er
kg
melk
Totale Productie
Gem. vaste kosten Gem. var kosten
Gem. tot. kosten Marginale kosten
Lagere prijs: minder koeien
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
0 2 4 6 8 10 12
Ko
ste
n p
er
kg
melk
Totale Productie
Gem. vaste kosten Gem. var kosten
Gem. tot. kosten Marginale kosten
Boeiende vraag
• Weet uw de marginale kosten?
• Is namelijk niet hetzelfde als de variabele
kosten
• Hebt u een goed beeld bij de productie in
uw stal gerelateerd aan bezetting?
We weten hier niet veel van
• Wat is relatie overbezetting dierenwelzijn?
........ en dierziektes (anbitioticagebruik)?
........ en melkproductie?
• Hoe definieer je overbezetting?
• Hoe zit het met de lange termijn?
– Schakelen bij hogere prijzen?
• Balanceren!!!
• Zelfde geldt ook voor
krachtvoergift
Tenslotte
• Einde quotum geeft forse veranderingen
• Meer keuzes -> meer ondernemerschap
• Nieuwe balans
– Dierziektes (preventie)
– Reproductie (melkproductie per koe per dag)
– Veebezetting
– ….
• Kunt u dat altijd zelf of hebt u adviseurs
nodig?