Post on 17-Jun-2015
description
Duurzaamheid en
energie; hoe geef je dat
vorm.
Intro
• Sietze Bottema • Hogeschool Van Hall Larenstein te
Leeuwarden • opleiding milieukunde
• economie, beleid en duurzame energie
HPBO-project
• Samenwerking 6 scholen: • 3 HBO: Van Hall, HAN en HvA • 3 MBO: Friese Poort, KW I en ROC A’dam
HPBO
• Doel: duurzaamheid integreren in het techniekonderwijs
• Praktisch: duurzaamheid en elektriciteit • Uitwerking:
– Kenniskring en docententrainingen – Curriculumontwikkeling; horizontaal en
vertikaal – Specials en evenementen
I Intro duurzaamheid uit
docenttraining
• Duurzaamheid ≠ milieuvriendelijk
Duurzame ontwikkeling
• Containerbegrip • Vergelijk rechtvaardigheid • Positief definiëren lastig, negatief wil beter
Duurzame ontwikkeling
• Gaat over de ontwikkeling van de maatschappij
• proces = verandering • Definitie Brundtland rapport
(vernoemd naar de voorzitter: Gro Harlem Brundtland)
Duurzaamheid = sustainability
• Brundtland definitie 1987: een duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van de huidige generatie wereldburgers, zonder dat daarbij het vermogen van de toekomstige generaties in gevaar wordt gebracht om in hun eigen behoefte te kunnen voorzien. (NCDO)
Definitie
• Staat in officieel VN-Rapport • Resultaat van jarenlang onderhandelen
tussen “Noord”en “Zuid” • Deels politiek • Lijkt moeilijk hard te maken, maar is geod
te concretiseren
Operationaliseren duurzaamheid
• Drie aspecten: John Elkington • een ideaal evenwicht tussen
ecologische, economische en sociale belangen
• = People = sociale aspecten – Planet = ecologische aspecten – Profit = economische aspecten
Dus: operationaliseren
• Meetbaar maken: Definitie à aspecten à criteria à indicatoren
• Dan beoordelen • Per criterium • En dan totaaloordeel (altijd per definitie
subjectief)
VN - Website
• http://www.un.org/esa/dsd/index.shtml
• http://www.un.org/esa/dsd/susdevtopics/sdt_index.shtml
• http://www.un.org/esa/sustdev/natlinfo/indicators/guidelines.pdf blz 12
Guidelines
• http://www.un.org/esa/sustdev/natlinfo/indicators/factsheet.pdf
• of • E:\HPBO\factsheet.pdf
Toepassing bedrijfsleven
• MVO • http://www.mvoprestatieladder.nl/
downloads.php
Toepassing: case “Beans and roses”
• Groente en bloemen in de supermarkt – Sperciebonen uit Egypte met Kerst – Rozen uit Kenia met Kerst
• Vergelijk met producten van “onze”tuinbouw
• Wat is duurzamer?
Doen??
• Kies indicatoren, motiveer ze • Invullen in schema • Geef aan hoe je het wilt aanpakken.
II Toepassen op energie:
Duurzame energie
• Voorstel om te operationaliseren: – People – Planet – Profit
Toepassen
• NB diverse projecten of technieken meten aan de hand van indicatoren en vergelijken; zowel onderling als met fossiel
Criteria/indicatoren
• Voor het beoordelen van duurzaamheid van energie
• Hebt u een voorstel?
Planet
• Emissies en energiegebruik: – CO2 uitstoot per kWh of MJ – Vermeden gebruik van fossiel in MJ – Kritische grondstof – Effect biodiversiteit – Afval
Profit
• Kostprijs in euro’s per kWh of MJ • Kostprijs in euro’s per vermeden ton CO2
• Bijdrage aan de (regionale) werkgelegenheid
People
• Veiligheid • Acceptatie • Esthetische aspecten • Ruimtegebruik/ -beslag
Cijfers???
Energiebron CO2-uitstoot Gram per kWh
Wind 9 - 25 Water 8 - 33
Zon (PV) 50 - 60 Kernenergie 3,5 - 100 Biomassa 0 - 540 Aardgas 350 - 450
Kolen 850 - 1000
Voorbeeld resultaat PPP Kostprijs per kWh
Tvt in jaren
Tvt energie in jaren
kWh per m2
Sociaal
Zon PV € 0,20
15 -25
4 135 Mooi of lelijk?
Wind
€ 0,07 12 0,5 1000 Horizonvervuiling
Biogas € 0,15 20 ? 5 Voedselverdring-ing
PPO € 0,10 nvt nb laag 3 Voedselverdring-ing
Toepassen op:
Aanpak • Trias energetica