Duurzaam houtgebruikDuurzaam houtgebruik

Sabien Leemans

WWF België

www.wwf.be

Duurzaam houtgebruik

• Afkomstig uit verantwoord bosbeheer

• Zonder preventieve chemische verduurzaming

www.wwf.be

Verantwoord bosbeheer

• In de samenwerkingsovereenkomst: • FSC of equivalent• basisniveau - milieuverantwoord productgebruik• onderscheidingsniveau – milieuverantwoord

productgebruik: actieve sensibilisatie

Branden - Bosexploitatie - illegale houtkap - omvorming naar landbouwgrond

Bossen in noodBossen in nood

www.wwf.be

Boycot van houtgeen oplossing ?

• Economisch waarde van bossen daalt ander grondgebruik (landbouw) aantrekkelijker

• Geen onderscheid tussen goed en slecht bosbeheer

• Bevoordeelt vervanging van hout door PVC en aluminium

www.wwf.be

Oplossing ?

CERTIFICERING !CERTIFICERING !

www.wwf.be/fsc

www.wwf.be

Forest Stewardship Council

Samenwerking (1993)

tussen houtsector,

sociale en milieu-

organisaties

Doel: verantwoord bosbeheer overal ter wereld

Milieu aspect

Sociaal aspect

Economisch aspect

Sociaal en economisch welzijn van Sociaal en economisch welzijn van bosarbeiders en lokale bevolkingbosarbeiders en lokale bevolking

Ecologische en economische productiviteitEcologische en economische productiviteit

Dipterocarp forest, Malaysia Telemaco Borba, Brazil

www.wwf.be

Hoe werkt het systeem ?

• bosbeheer wordt gecontroleerd a.h.v. aantal minimum-criteria die voor elk land worden uitgewerkt (Forest management certificaat)

• de ganse weg tussen bos en consument wordt gecontroleerd door onafhankelijke bedrijven (Chain of Custody certificaat)

• in eindstadium kan het hout een label krijgen

www.wwf.be

Stand van zaken internationaal

• Wereldwijd meer dan 100 miljoen ha bos gecertificeerd in 79 landen

• Meer dan 8000 CoC certificaten

www.wwf.be

Stand van zaken in België

• www.fair-timber.be

• 10.000 ha bos gecertificeerd in Vlaanderen en Brussels Gewest (Zoniënwoud, Meerdaalwoud, Heverleebos, Lommel, Hechtel-Eksel)

• 150 bedrijven met CoC certificaat

• leveranciersgids en database houtsoorten: www.wwf.be/fsc

www.wwf.be

www.wwf.be

Vermijden van chemische verduurzaming

• « Het juiste hout op de juiste plaats »

• Rekening houden met de duurzaamheidsklasse van het hout

• Rekening houden met de risicoklasse van de toepassing

• Constructieve houtbescherming

• Andere belangrijke technische eigenschappen van hout:– Densiteit (bij mechanische belasting: >700kg/M3)– Stabiliteit (gevoeligheid voor krimpen en zwellen)

www.wwf.be

Constructieve houtbescherming

• Beschermen tegen vochtindringing • Drogen vergemakkelijken Risicoklasse van de toepassing

verlagen

www.wwf.be

Rol gemeenten

• Zelf FSC hout voorschrijven en gebruiken bij openbare werken (niet verduurzaamd)

• FSC gelabeld papier gebruiken

• Inwoners sensibiliseren en stimuleren, bv via subsidieregelement

Project: Subsidiereglementbio-ecologische bouwmaterialen

Fabian SpreeuwersMilieuambtenaar gemeente Leopoldsburg

Project: Subsidiereglementbio-ecologische bouwmaterialen

Aanloop – intern en politiek proces (1)

• “SIS”-aanpak– Tankslag (2005)– Planadvies Duurzaam Bouwen (2005-nu)– Zonneslag (2006) – Elke dag ZONdag (2006-2007)– Samenwerking met CeDuBo (2006)– Subsidie bio-ecologische bouwmaterialen (2006)

Project: Subsidiebio-ecologische bouwmaterialen

Aanloop – intern en politiek proces (2)

- Voorstel milieuraad subsidie “bio-ecologische bouwmaterialen” (juni) + ‘groene fiche’ (september)

- Infoavond met VIBE (18 oktober)- Persconferentie + gemeenteraad (28

november 2006)- Subsidie vanaf 1 januari 2007

Project: Subsidie Bio-ecologische bouwmaterialen

Basis: reglement gemeente Riemst i.s.m. VIBE

Inhoud:

• Natuurverf (15% max. 250 € - 20% max. 300 €)

• Isolatiematerialen (15% max. 800 € - 20% max. 1000 €)

• FSC-hout (15% max. 500 € - 20% 650 €)

Project: Subsidie Bio-ecologische bouwmaterialen

Goede voorbeeld gemeentebestuur

Ook de gemeentelijke bossen zijn intussen FSC gecertificeerd (via ANB)

Project: Subsidie Bio-ecologische bouwmaterialen

Resultaten van het project : aantal dossiers sinds 1/1/2007

• Natuurverf– 2007: 2 (76 €)– 2008: 2 (51 €)

• Isolatiemateriaal– 2007: 1 (567 €)– 2008: 2 (274 €)

• FSC-hout– 2007: 1 (650 €)– 2008: nog geen…

• Jaarlijks 2000 € in de begroting

Project: Subsidie bio-ecologsiche bouwmaterialen

Aandachtspunten + aanbevelingen naar andere gemeenten toe

- Draagvlak binnen het bestuur – aanzet via milieuraad bijv.

- Goede voorbeeld geven- Ruimer kaderen / Ook ‘ander’ gedrag

stimuleren en belonen

Convenant voor verantwoord gebruik van hout- en papierproducten

Fair Timber – Stad Gent

Diny DriessensDuurzaamheidsambtenaar

Milieudienst Stad Gent

FSC - Convenant

• vrijwillige overeenkomst

• verantwoord hout- en papiergebruik

• concrete doelstellingen

• sensibilisering burger

Wat?

• Opgericht door vertegenwoordigers uit economische, sociale en ecologische hoek

•Doel: verantwoord bosbeheer wereldwijd te ondersteunen door gelabeld hout en houtproducten te promoten in België

•Aanspreekpunt in België voor alle vragen rond het FSC label

FSC - ConvenantMet wie?

• verantwoord papiergebruik

• verantwoord houtgebruik

• ondersteuning door Fair Timber vzw

FSC - ConvenantInhoud?

FSC - ConvenantInhoud?

• verantwoord papiergebruiko tegengaan papierverspilling

onnodig verbruik tegengaan

papier gescheiden inzamelen

o gerecycleerd papier

o nieuwe vezels: geloofwaardig gecertificeerd verantwoord bosbeheer (FSC)

FSC - ConvenantInhoud?

• verantwoord papiergebruik: concreeto inventaris met nulmeting: 65% milieuverantwoord papier in 2006

o MFT’s: dubbelzijdig printen en kopiëren

o digitale druktechnologie ipv offset

o stadsdrukkerij: FSC CoC certificaat (FSC claim!)

o IMZ: tips rond milieuverantwoord papiergebruik en drukwerk

o …

FSC - ConvenantInhoud?

• verantwoord houtgebruik:o FSC-eis in bestekken bouwprojecten sinds 1999

Vb: Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen

buitenschrijnwerk ~10m³ Meranti Saraya.

OSB platen voor de binnenbekleding, buitenwanden, vloeren en verdiepingen.

Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen : passief huis

Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen : passief huis

Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen : passief huis

FSC - ConvenantInhoud?

• verantwoord houtgebruik:o FSC-eis in bestekken bouwprojecten sinds 1999

o bestek aankoop hout herstellingswerken (12%)

o kantoormeubilair: FSC als gunningscriterium

o kleedkamerbanken: idem

o subsidiereglement FSC hout particulieren (wordt verwacht)

o …

FSC - ConvenantDoel?

• Signaal naar de markt

o beschikbaarheid

o prijs

• Formaliseren, bundelen en aanscherpen engagementen: ‘kapstok’

o FSC is de regel sinds 1999, maar ongeschreven

o aantal maatregelen al gepland, andere pas door opmaak convenant

• Belichten van inspanningen betrokken diensten

FSC - ConvenantDoelgroep?

• Collega’s: opvolgen engagementen

• Markt: doelstellingen kenbaar maken zodat aanbod en prijs volgen

• Burgers: sensibiliseren papier + hout

FSC - ConvenantSamenwerkingsovereenkomst:

thema Milieuverantwoord Productgebruik

• Gebruik van duurzaam geëxploiteerd hout (verplicht)

• Standaardbestekvoorschrift (nog niet beschikbaar)

• een passieve sensibilisatie, oa duurzaam geëxploiteerd hout (0.5 punt)

o Persconferentie (13 juni), Stadsmagazine,o Website en nieuwsbrief Fair Timbero Informering papier- en houtsector

Basis

FSC - ConvenantSamenwerkingsovereenkomst:

thema Milieuverantwoord Productgebruik

• actieve sensibilisatie: subsidiereglement FSC hout particulieren (1 punt)

Onderscheidingsniveau:

FSC - ConvenantRol Fair Timber?

• Aanreiken concept, sjabloon

• voorstellingen FSC, Fair Timber en convenantsysteem

• Communicatie:

o contacten pers

o eigen kanalen (website, nieuwsbrief)

o contacten papier- en houtsector

• Ondersteuning in dagelijkse praktijk

FSC - ConvenantMiddelen?

• Opmaak convenant: vnl. manuren

o overleg betrokken diensten

o opmaak inventaris

• FSC houto niet per se duurder

o meerkost bij totaalproject vaak beperkt

• FSC papiero Meerkost sterk afhankelijk van leverancier en drukker

FSC - ConvenantVragen?

Diny Driessens

diny.driessens@gent.be

09 268 23 12