Datum 06-02-2014

Absenteïsme Presenteïsme

Communicerende vaten?

dr. P.A. Flach

bedrijfsarts

Datum 06-02-2014

Disclosure of interest

(potential) conflict of interest: geen

Datum 06-02-2014

Opzet presentatie

� Een beetje geschiedenis

� Wanneer is ‘terug naar werk’ succesvol

� Duurzame werkhervatting

� Functioneren na werkhervatting

Datum 06-02-2014

Een beetje geschiedenis

Arbowet 1983

TAV 1992

TBA 1993

TZ/Arbo 1994

AMBER 1995

WULBZ 1996

PEMBA 1998

WVP 2002

VLZ (2 jaar doorbetalen)

WIA 2005

Wijzigingen arbowet 2007

Datum 06-02-2014

Effect

� Bedrijfsartsen verleggen focus naar terugdringen verzuim

� Vooral individuele gevalsbehandeling

� Geen nationaal overzicht verzuimreden en – duur

Probleem: weinig tot niets bekend over wat er gebeurt na langdurig

verzuim.

Datum 06-02-2014

Het vat van Verbaan

Datum 06-02-2014

Het vat van Verbaan

Datum 06-02-2014

Datum 06-02-2014

Verzuimduur als maat begeleiding?

Geen goede maat, want:

� multifactorieel

� duurzaamheid

� functioneren

� ieder heeft zijn eigen definitie van succes

Datum 06-02-2014

Duurzaamheid van hervatting I

39%

29%

21%

11%

1 2 3 4

Verzuimduur resultante van veel factoren

(Baldwin 1996)

4 patronen van terugkeer naar werk (LBP)

1. eerste RTW succesvol, blijft in baan

2. eerste RTW niet succesvol, niet aan het werk

3. eerste RTW niet duurzaam,

maar uiteindelijk wel

4. eerste en volgende

pogingen niet duurzaam,

niet aan het werk

Datum 06-02-2014

Functioneren na hervatting

Dit is nog heel weinig onderzocht.

� Evanoff (2002) na klachten H&B: functioneren lang beperkt

� Hees (2013) na depressie: beter met aanvullende therapie

� Flach (2013): slechter na psychische klachten

Datum 06-02-2014

Wat is: ‘succesvol terug naar werk’

Hees (2012)

Bedrijfsartsen :

Duurzaamheid (74%) en functioneren op het werk (49%)

Leidinggevenden:

Duurzaamheid (55%) en functioneren op het werk (55%)

Medewerkers:

bevrediging in het werk (53%), psychisch functioneren (51%), werk-

thuis balans (49%) en duurzaamheid (40%)

Datum 06-02-2014

Wat is: ‘succesvol terug naar werk’

Bij meten van succes is het dus belangrijk vanuit wiens perspectief

je dat wilt doen.

Datum 06-02-2014

Nieuwe concepten

In terugkeer naar werk zijn 4 fasen te onderscheiden (Young 2005)

� Verzuimfase

� Fase van terugkeer naar werk

� Zorg voor duurzaamheid en functioneren

� (nieuwe carrièreplannen)

In deze fasen kans op presenteïsme

Datum 06-02-2014

Voorganger ICF

Disease/

Disorder

Impairment Disability Handicap

Datum 06-02-2014

ICF

Health

Condition

Body

Functioning

Activities Participation

Environmental

Factors

Personal

Factors

Verzuim

Re-integratie

Duurzaam?

Vooruitgang

Datum 06-02-2014

Datum 06-02-2014

Datum 06-02-2014

Duurzame hervatting?

� 519 WVP casus bij de RUG

� Volledig hervat in 2007 - 2009

� Data

� BA dossier

� Personeelsregistratiesysteem

� 18 maanden gevolgd

Datum 06-02-2014

Factoren

� Diagnose

� Relatie met werk ja/nee

� Psychosociale werkfactoren

� werkhoeveelheid

� gebrek aan ondersteuning

� Verzuim in de 12 maanden voor WVP

� Sociodemografische factoren

Datum 06-02-2014

Uitkomstmaten na 18 maanden

� Meldingsfrequentie

� Verzuimpercentage

� Nulverzuim

� Nieuw verzuim met zelfde diagnose

� Duur tot nieuw verzuim

Datum 06-02-2014

Duurzame hervatting II

Recidiefkans van verzuim binnen 18 maanden

� Klachten houding en beweging 16.2%

duur tot recidief 43.8 weken

� Psychische klachten 15.2%

duur tot recidief 38.7 weken

� Andere klachten 19.7%

duur tot recidief 44.0 weken

Datum 06-02-2014

Duurzame hervatting II

Recidiefkans van verzuim binnen 18 maanden

� Klachten houding en beweging 16.2%

duur tot recidief 43.8 weken

� Psychische klachten 15.2%

duur tot recidief 38.7 weken

� Andere klachten 19.7%

duur tot recidief 44.0 weken

Datum 06-02-2014

Meervoudige regressie

3.66 (NS)Tijdelijk contract

Psychische klachten

Nul-

verzuim

% na WVP

< 3.4%

MF na WVP

≤ 3

Recidief

diagnose

Vrouw 0.52

Wetenschappelijke staf

Werklast & controle

Gebrek aan steun

Nulverzuim voor 4.67

% voor WVP < 3.4

MF voor WVP < 3 5.43

Leeftijd 1.04

Datum 06-02-2014

Meervoudige regressie

3.66 (NS)Tijdelijk contract

Psychische klachten

Nul-

verzuim

% na WVP

< 3.4%

MF na WVP

≤ 3

Recidief

diagnose

Vrouw 0.52

Wetenschappelijke staf

Werklast & controle

Gebrek aan steun

Nulverzuim voor 4.67

% voor WVP < 3.4 1.81

MF voor WVP < 3 5.43

Leeftijd 1.04

Datum 06-02-2014

Meervoudige regressie

3.66 (NS)Tijdelijk contract

Psychische klachten

Nul-

verzuim

% na WVP

< 3.4%

MF na WVP

≤ 3

Recidief

diagnose

Vrouw 0.52

Wetenschappelijke staf 2.39

Werklast & controle

Gebrek aan steun

Nulverzuim voor 4.67 2.75

% voor WVP < 3.4 1.81

MF voor WVP < 3 5.43 2.37

Leeftijd 1.04

Datum 06-02-2014

Meervoudige regressie

0.80 (NS)3.66 (NS)Tijdelijk contract

Psychische klachten

Nul-

verzuim

% na WVP

< 3.4%

MF na WVP

≤ 3

Recidief

diagnose

Vrouw 0.52

Wetenschappelijke staf 2.39

Werklast & controle 0.21

Gebrek aan steun 2.86

Nulverzuim voor 4.67 2.75

% voor WVP < 3.4 1.81

MF voor WVP < 3 5.43 2.37

Leeftijd 1.04

Datum 06-02-2014

Meervoudige regressie

0.80 (NS)3.66 (NS)Tijdelijk contract

Psychische klachten

Nul-

verzuim

% na WVP

< 3.4%

MF na WVP

≤ 3

Recidief

diagnose

Vrouw 0.52

Wetenschappelijke staf 2.39

Werklast & controle 0.21

Gebrek aan steun 2.86

Nulverzuim voor 4.67 2.75

% voor WVP < 3.4 1.81

MF voor WVP < 3 5.43 2.37

Leeftijd 1.04

Presenteïsme?

Datum 06-02-2014

Tijd tot recidief diagnose

Maar:

� ziekteduur bij werkdrukproblemen 43 wk

� ziekteduur bij problemen met ondersteuning 25 wk

Datum 06-02-2014

Presenteïsme

‘Working while sick’

� Kosten (geschat) 2 - 5 keer hoger dan die van verzuim

(Schultz 2007)

� Ziektebeelden die bekend staan om hun presenteïsme

� arthritis

� depressies en angststoornissen

� allergieën

� diabetes

Datum 06-02-2014

Vakblad Arbo December 2013

‘Hoogte van ziekteverzuim bij veel werkgevers niet bekend’

‘Werkgevers hebben minder aandacht voor de mentale gezondheid

van individuele werknemers’

(Onderzoek door Motivaction in opdracht van Zilveren Kruis)

Datum 06-02-2014

Meten van presenteïsme

� Stanford Presenteeism Scale

� Work Limitations Questionnaire

� Work Role Functioning Questionnaire

� e.v.a. (vaak ook ziektespecifiek)

Datum 06-02-2014

Functioneren na lang verzuim

Samenstelling onderzoeksgroep

BGZ dossiers

AMD RUG

2010-2012

N ± 2830

Na WVP

2012

N=249

Nulverzuim

2012

N=253

Na WVP

respons

N=135

Nulverzuim

responss

N=127

Onderzoeks-

groep

N=262

WRFQ 2.0

Datum 06-02-2014

Schalen en vragen

1. Planning en output

2. Fysieke taakeisen

3. Mentale en sociale taakeisen

4. Eisen aan flexibiliteit

5. WRFQ 2.0 Totale score

Datum 06-02-2014

WRFQ uitkomsten

Gemiddelde en percentielen van WRFQ uitkomsten voor de planning

en output-schaal (andere schalen vergelijkbaar patroon)

N gemiddeld percentielen

25 50 75

WVP H&B 36 90.0

WVP psychisch 50 78.3

WVP anders 45 84.7

Geen verzuim

2012

126 80.0

Datum 06-02-2014

WRFQ uitkomsten

Gemiddelde en percentielen van WRFQ uitkomsten voor de planning

en output-schaal (andere schalen vergelijkbaar patroon)

N gemiddeld percentielen

25 50 75

WVP H&B 36 90.0 83.1 95.0 100.0

WVP psychisch 50 78.3 74.4 82.9 92.5

WVP anders 45 84.7 77.5 87.5 96.3

Geen verzuim

2012

126 80.0 74.4 82.9 92.5

Datum 06-02-2014

WRFQ uitkomsten na WVP verzuim

1.912.893.190.802.06WP

Planning

&

Output

≤ 90

Fysiek

≤ 90

Mentaal

&

sociaal

≤ 90

Flexibiliteit

≤ 90

Totaal

≤ 90

Gezondheid

(schaal 1 – 5)

0.34 0.38 0.29 0.33 0.25

WVP H&B 0.63 2.51 0.75 0.73

WVP psychisch 3.03 0.30 2.62 2.02

Datum 06-02-2014

WRFQ uitkomsten nulverzuimers

Planning

&

Output

≤ 90

Fysiek

≤ 90

Mentaal

&

sociaal

≤ 90

Flexibiliteit

≤ 90

Totaal

≤ 90

Man 2.66

WP 1.47 1.82 1.87

Gezondheid

(schaal 1 – 5)

0.42 0.61

Leeftijd 0.96 0.96 0.96

Datum 06-02-2014

Even rekenen…

25% van de groep geeft aan

tenminste 25% van de tijd

niet optimaal te functioneren.

Minimaal 6.25% van de tijd

gaat deels verloren.

Het verzuim bij de RUG is ± 3.4%

in deze periode…

Gemiddelde en percentielen van WRFQ uitkomsten voor de planning

en output-schaal (andere schalen vergelijkbaar patroon)

percentielen

25

Geen verzuim

2012

74.4

Datum 06-02-2014

Even rekenen…

25% van de groep geeft aan

tenminste 25% van de tijd

niet optimaal te functioneren.

Minimaal 6.25% van de tijd

gaat deels verloren.

Het verzuim bij de RUG is ± 3.4%

in deze periode…

Datum 06-02-2014

SHARP at work interventie

Stimulating Healthy Participation and Relapse Prevention

� Een onderzoek van Iris Arends (2013), UMCG

� gebaseerd op de denklijn van de richtlijn Psychische klachten

� voorkomen van terugval

� verbeteren van functioneren

Datum 06-02-2014

Wat moeten we nu?

� Pleiten voor aandacht na werkhervatting

� Presenteisme als concept verspreiden

� Onderzoek doen naar duurzaamheid

� De WRFQ gaan gebruiken

� …

Datum 06-02-2014

En uw eigen resultaten?

Die vindt u op www.nascholingnoord.nl

Dank voor uw aandacht

Datum 06-02-2014

Referenties

Baldwin ML, Johnson WG, Butler RJ. The error of using returns-to-work to measure the outcomes of health care. Am J Ind Med 1996 Jun;29(6):632-641

Evanoff B, Abedin S, Grayson D, Dale AM, Wolf L, Bohr P. Is disability underreported following work injury? J Occup Rehabil 2002 Sep;12(3):139-150.

Hees HL, de Vries G, Koeter MW, Schene AH. Adjuvant occupational therapy improves long-term depression recovery and return-to-work in good health in

sick-listed employees with major depression: Results of a randomised controlled trial. Occup Environ Med. 2013;70:252-60.

Flach PA,. Sick leave management beyond return to work [dissertation]. Groningen: Research Institute SHARE, University Medical Center Groningen; 2013.

Hees HL, Nieuwenhuijsen K, Koeter MW, Bultmann U, Schene AH. Towards a new definition of return-to-work outcomes in common mental disorders from

a multi-stakeholder perspective. PLoS One 2012;7(6):e39947

Young AE, Roessler RT, Wasiak R, McPherson KM, van Poppel MN, Anema JR. A developmental conceptualization of return to work. J Occup Rehabil 2005

Dec;15(4):557-568.

Schultz AB, Edington DW. Employee health and presenteeism: A systematic review. J Occup Rehabil. 2007;17:547-79.

Arends I, Prevention of recurrent sickness absence in workers with common mental disorders [dissertation]. Groningen: Research Institute SHARE,

University Medical Center Groningen; 2013.