1

DocentenhandleidingDe integratie van verantwoord ondernemen

Studie-avond Syntra West

13 september 2007

Marijke De Prins

2

De handleiding

Inhoudsopgave

• Inleiding: Waarom HET IVOOR

• Deel 1: DO en MVO

• Deel 2: DO en MVO in het onderwijs

• Deel 3: Het verband tussen MVO en de

vakgebieden

• Deel 4: De integratie van MVO –

didactische werkvormen

• Bijlage

3

De handleiding

Inleiding: Waarom HET IVOOR

– Doelstelling:Voorbereiden van toekomstige ondernemers op ‘Verantwoord Ondernemerschap’via aandacht voor MVO in lessen

– docenten/lesgevers hiervoor nodige tools geven= handleiding

4

De handleiding

Deel 1: DO en MVO

• 3 delen:

– Wat is duurzame ontwikkeling?

– Wat is maatschappelijk verantwoord ondernemen?

– Waarom verantwoord ondernemen?

• Opbouw:

– Toelichting

– Referenties en nuttige links

5

Inleiding op DO en MVO

• Duurzame Ontwikkeling (DO)– 1987– World Commission on Environment and Development

(Brundtland Commissie):“Sustainable development is development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs”

• Elementen:– Ontwikkeling– Milieu

– Hier en daar– Nu en later

6

Inleiding op DO en MVO

• Duurzame Ontwikkeling (DO)– Koopkracht (2006)

7

Inleiding op DO en MVO

• Duurzame Ontwikkeling (DO)– De ecologische voetafdruk

8

Inleiding op DO en MVO

• Duurzame Ontwikkeling (DO)– Agenda 21: een concreet actieplan voor DO (’92)

• Armoedebestrijding

• Verandering van consumptiepatronen

• Bescherming en bevordering van de gezondheid van de mens

• Behoud van biologische diversiteit

• Versterking van de rol van het bedrijfsleven

• Bevordering van educatie, maatschappelijk bewustzijn en scholing

9

Inleiding op DO en MVO

• Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)– Een toepassing van DO door het bedrijfsleven– Definitie ICDO:

‘MVO is een proces waarbij ondernemingen vrijwillig streven naar verbetering op bedrijfs- en maatschappelijk vlak door op systematische wijze economische, milieu- en sociale overwegingen op een geïntegreerde en coherente manier in de gehele bedrijfsvoering op te nemen, waarbij overleg met stakeholders of belanghebbenden van de onderneming deel uitmaakt van dit proces.’

10

Inleiding op DO en MVO

• Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)– People – Planet - Profit

Milieu- doelstellingen

Economische doelstellingen Sociale doelstellingen

PeoplePlanet

Profit

11

Inleiding op DO en MVO

• Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)– stakeholdermanagement

12

Inleiding op DO en MVO

• Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)– Waarom MVO?

• Verschillende drijfverenintern + extern

• Omdat het – MOET– HOORT– LOONT

13

Inleiding op DO en MVO

• Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)– Waarom MVO?

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

A B C D E F G

A: Verbetering van merkreputatie en bedrijfsimago (49%)

B: Onze onderneming aantrekkelijk maken voor werknemers (zowel bestaande als potentiële) (43%)

C: Iets positiefs doen voor de gemeenschap (38%)

D: Voldoen aan de wetgeving of aan reguleringen in de sector (36%)

E: Concurrentievoordeel (33%)

F: Respons op een algemene trend om binnen onze sector aan CSR-activiteiten deel te nemen (20%)

G: Het afweren van of antwoorden op kritiek van NGO’s, de media of het publiek (6%)

14

De handleiding

Deel 2: DO en MVO in het onderwijs– Vanaf ’72 aantal verklaringen over rol onderwijs

• 1990 Talloires Declaration

• 1994 Copernicus Charter

• 2002 UN Decade of Education for Sustainable Development

– 3 rollen/ mogelijkheden voor integratie• Curricula

• Bedrijfsvoering

• Onderzoek

15

De handleiding

– DO• Disciplinair• Transdisciplinair• Intercultureel• Maatschappelijk belang• Lange-termijnaspecten• Systeem• Persoonlijk leiderschap

– MVO• Samenhang zien• Samenwerking• Leiderschap• Leren

Deel 2: DO en MVO in het onderwijs• Competenties voor DO en MVO

16

De handleiding

Deel 3: Het verband tussen MVO en de vakgebieden– Inleidende tekst– Fiches voor het hoger onderwijs– Fiches voor ondernemersopleidingen bedrijfsbeheer

• MVO en Financieel Beleid

• MVO en Administratie en Boekhouden

• MVO en Recht en Wetgeving

• MVO en Commercieel Beleid

17

De handleiding

Deel 3: Het verband tussen MVO en de vakgebieden

Fiches

• Algemene beschrijving

• Tabel

•Thema, relatie, toelichting

• Aangeraden didactische werkvormen

18

De handleiding

• Thema’s tabel:– People

• Intern• Extern

– Planet– Profit– Stakeholdermanagement– Bedrijfsethiek

Deel 3: Het verband tussen MVO en de vakgebieden

19

De handleiding

Deel 4: De integratie van MVO: didactische

werkvormen– Inleidende tekst– Werkvormen rond MVO voor het hoger onderwijs– Werkvormen rond MVO voor ondernemersopleidingen

bedrijfsbeheer• MVO en Financieel Beleid

• MVO en Administratie en Boekhouden

• MVO en Recht en Wetgeving

• MVO en Commercieel Beleid

20

De handleiding

Werkvormen• Voorblad

– Vakgebied en opleidingsonderdeel

– Titel– Soort werkvorm– Omschrijving– Alternatieve opdracht

• Werkvorm zelf

Deel 4: De integratie van MVO: didactische werkvormen

21

De handleiding

Hoe de handleiding gebruiken?– Geen kant-en-klare cursus

– Stimuleren en ondersteunen van docenten

bij integreren van MVO in opleiding• Informatie

• Didactische werkvormen