Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid

Sociale Economie

Welkomstwoord

De heer Marc Wellens

Gedeputeerde provinciebestuur Antwerpen

Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid

Sociale Economie

Kempense Buurtresto’s

Buurtrestaurants in Balen, Mol en RetieSociaal Restaurant in Mol

François Mentens – OCMW-secretaris OCMW Balen

Kempense buurtresto’s

Samenwerkingsverband OCMW Balen, Dessel, Mol en Retie: het gaat om bestuurskracht!

Vertrekken vanuit de bevindingen van het armoedeproject in Balen:

8 tot 12 procent is arm en een deel daarvan vindt niet de weg naar de hulpverlening

Gebrek aan een sociaal netwerk verhoogd de sociale isolatie “Het OCMW heruitgevonden”: op (be)zoek gaan Inclusief beleid

Kempense buurtresto’s

Kempense buurtresto’s

Kempense buurtresto’s

Opstart in kader van het samenwerkingsverband Balen, Dessel, Mol en Retie

In samenwerking met vzw de Biehal Sociaal TewerkstellingsCentrum (STC) Eveneens partner in project lokale diensteneconomie

de Klussendienst ‘nagel op de kop’

Kempense buurtresto’s

• Nood voor een sociaal restaurant en buurtrestaurants bleek na bevraging aanwezig te zijn in de gemeenten

•Burgers en cliënten anders bereiken•Isolement vermijden•Gezonde voeding promoten•Sociale tewerkstelling genereren•Buurtrestaurant zijn !

Kempense buurtresto’s

• Paste in projectsubsidie van de provincie• Stimuleert sociale economische bedrijvigheid

→ sociaal restaurant en buurtrestaurants zijn sociaal economische bedrijven

• Bevordert werkgelegenheid van kansengroepen

→ project genereert een directe tewerkstelling van 8 VTE• Samenwerking met kleinere lokale besturen

→ OCMW Balen, Mol en Retie (later Dessel) zijn partner

Kempense buurtresto’s

• Financiële middelen• Kosten

• Huur infrastructuur, tijdelijke huur van keukeninfrastructuur, afschrijvingen van investeringen in gebouw, vervoer, personeelskosten, overhead en foodcost ten bedrage van 541.779 euro

• Opbrengsten• Bijdragen voor maaltijden van de klanten, bijdragen van

ocmw’s voor maaltijden, inkomsten van bijzondere activiteiten, tussenkomsten lokale besturen en promotor, subsidies Vlaamse en Federale overheid voor Sociale werkplaatsen en Vlaamse overheid Arbeidzorg ten bedrage van 389.852 euro

Kempense buurtresto’s

• Exploitatietekort van 151.927 euro over projectperiode van 3 jaar• 2011: tekort 25.347 euro

→ tussenkomst provincie: 40.000 euro• 2012: tekort 90.875 euro

→ tussenkomst provincie: 60.000 euro• 2013: tekort 35.705 euro

→ tussenkomst provincie: 50.000 euro

• Vanaf 2014 zelfbedruipend zijn + behalen van het beoogde tewerkstellingsvolume

Kempense buurtresto’s• Aantal deelnemers

Kempense buurtresto’s

• Praktische werking• Frequentie anno april 2012

Buurtresto’s Balen: 4x per maand, elke vrijdag in een ander gehucht

Buurtresto’s Mol: 2x per maand, elke 1ste donderdag van de maand in een ander gehucht, elke 3de donderdag van de maand in Mol Millegem

Buurtresto’s Retie: 2x per maand, elke 1ste en 3de dinsdag van de maand in gemeenschapscentrum Den Dries

Kempense buurtresto’s

• Vzw de Biehal STC kon eveneens steunen op hun ervaring en expertise met betrekking tot sociaal restaurant en buurtresto’s in Limburg, onder andere in Lommel en Hechtel-Eksel

Kempense buurtresto’s

• Praktisch• Menu is op voorhand gekend• Inschrijven kan tot x aantal dagen voor het

buurtrestaurant op verschillende voorverkooppunten (OCMW, gemeente, Kringwinkels, maar ook dagbladhandelaars)

• Inschrijven gebeurt aan de hand van een voorverkoopkaart

• Menu wordt bekendgemaakt aan de hand van affiches op de verschillende voorverkooppunten en strategische plekken

Kempense buurtresto’s

Affiche Voorverkoopkaart

Kempense buurtresto’s

• Restaurantmoment zelf• Medewerkers zijn rond 10u ter plekke

• Tafels en stoelen klaarzetten• Tafels indekken

• Eten wordt gebracht vanuit sociaal restaurant te Lommel of huurkeuken te Mol in afwachting SR Mol

• Eetmoment start om 12u• Soep, hoofdgerecht en dessert aan tafel gebracht en

afgeruimd• Afwassen en opruimen zaal

Kempense buurtresto’s

Kempense buurtresto’s

• Evaluatie na 6 maanden• Algemeen een positieve balans voor de buurtresto’s• Aantal bezoekers is stijgende• Regelmatige bezoekers• Concept is bekend aan het geraken• Grote groep senioren

Kempense buurtresto’s

• Toekomst• Gezamenlijk nadenken over beter bereiken van

kansarmendoelgroep • Ander tijdstip, ‘s avonds• Verder uitbouwen van infosessies gekoppeld voor of

na buurtrestaurants

Kempense buurtresto’s

• Indien iemand meer informatie wenst over de buurtrestaurants, neem contact op met :

• Nele De Wever, coördinator samenwerkingsverband OCMW Balen, Dessel, Mol en Retie

014/33 15 84 of nele.de.wever@ocmwmol.be • Dorien Leten, communicatieverantwoordelijke de

Biehal STC

011/79 03 90 of dorien.leten@debiehalstc.be

Digidak in SchildeAnke Fierens – Schepen gemeente

Schilde

Een vliegende start om de digitale kloof te dichten

Opstart in Schilde – 7 mei 2010

REDENEN

Groot succes PC-cursussen voor 55+ • Wachtlijsten • Probleem: basiskennis niet sterk genoeg – voortraject

Drempel verlagen Sociaal Huis• Gedeelde doelen: klanten sociaal huis = senioren,

werkzoekenden, kansengroepenE – Government

• Nood aan permanente begeleiding voor de burgers• Tax on web, alarmregistratie, e-loketten….

Bevraging bevolking* • 50 % van de bevolking vindt het heel belangrijk dat er

computercursussen worden georganiseerd

* Onderzoek Memori 2010

Digitale kloof in Schilde

Maakt geen gebruik van internet: • Vlaanderen (2009): 24 % • Schilde (2010): 22 %

• 70+ : 53 % • Geen diploma secundair onderwijs: 41%

Concept digidak

• Gratis • Vrije inloop • 2 begeleiders • 1 voormiddag per week• Individuele vragen• Doorverwijzing met andere PC cursussen• Initiaties• 2 begeleiders • Kleine groep ( max. 5 personen) • (Bijna) dagelijks opleidingen • Overdag• Buiten schoolvakanties• Vooraf in te schrijven• Korte cursussen van 3 à 4 x halve dag• USB stick voor elke deelnemer

1e jaar onder de vleugels van SPK (Strategische Projectenorganisatie Kempen)

• Eenmalige opstart (12.000 euro steun provincie) • Inrichting lokaal & (5) PC’s• Begeleiding vrijwilligers (maandelijks)• Internet en software

• Basisondersteuning (5.000 euro steun provincie tot 2013)• ‘Format’ digidak • Opleiding vrijwilligers • Overlegplatform (2 maandelijks)

• Gemeente voorziet werkingsmiddelen • 3000 euro werkingsmiddelen (drukwerk en kosten voor

vrijwilligers) • 3500 euro personeelskost (4u/wk)• Infrastructuur (ism Lokale Werkwinkel)

Resultaat na 1 jaar werking:

• 10 vrijwilligers• 40 initiaties • 217 cursisten• 80 unieke bezoekers vrije

inloop

• 63% vrouwen• 64% gepensioneerden• 17 % werkzoekenden• 17 % laaggeschoold• 15% heeft geen internet • 10% heeft geen computer

2e jaar: gedeeltelijk verzelfstandigd

• Behoud basisondersteuning door SPK• format, overlegplatform• Gemeente neemt werking voor 80% over• ICT• begeleiding vrijwilligers• communicatie• …

Resultaat naar 2 jaar werking:

16 vrijwilligers (werken op beide locaties)

88 initiaties 394 cursisten 200 unieke bezoekers

vrije inloop

3e jaar: zelfstandige opstart 2e locatie

‘s-Gravenwezel – 7 mei 2012 in vernieuwde Dorpshuis

• bibliotheekfiliaal (cultuurdecreet)

Behoud ondersteuning SPK

Financiering door gemeente: • 5 laptops• Inrichting lokaal • 3000 euro werkingsmiddelen • 3500 euro personeelskost (4 u/wk)• 3000 euro ICT kost

Uitdagingen:

Meer laaggeschoolden bereiken

Meer leeftijden bereiken

Meerwaarde van digidak

• Digitale kloof = gedeeltelijk gedicht • Doorstroming naar andere opleidingen• Drempelverlaging

• Sociaal Huis = OCMW en Werkwinkel• Dorpshuis = Bibliotheek

• Sociale cohesie• Gebruikers zijn ‘leden’ van de club• Sociale mix • Engagement en band tussen vrijwilligers

Uitwisseling praktijkervaring via SPK = meerwaarde voor alle digidak locaties

Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid

Sociale Economie

Routedokter

Bart Quirijnen, De Sprong vzw

Eveline Sierens, Toerisme Provincie Antwerpen vzw

Omschrijving project

Doelstellingen Kwaliteit recreatieve routes (72u!) Tewerkstelling kansengroepen

15,3 (+ 2) VTE 1 dispatcher

Structuur

ROUTE-DOKTER

Toerist/ recreant

Toeristisch beleid

anderen

Route beheerders

5 Vzw’s

De Schorre

70 gemeenten

Andere weg- en terrein-beheerders

Omschrijving project

Structuur Bovenlokaal luik: provincie Antwerpen Lokaal luik

Samenwerking met gemeentebesturen 1e fase: 16 participerende gemeenten

2e fase: 24 participerende gemeenten

Financiering

Departement Recreatie,

Sport, Toerisme€ 180.000

Toerisme Vlaanderen

€ 77.000

Dienst Sociale Economie

€ 197.000

Vlaanderen WerkSociale Economie

€ 185.000

Gemeenten € 125.000

sociaaltoeristisch

Vlaamse overheid

Provincie Antwerpen

Federaal€ 30.000

Onderhoudszones

Onderhoudszones – fase 2

Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid

Sociale Economie

• Juni 2010: Oprichting vzw De Voorsprong vanuit vzw De Sprong

• Wat ging hieraan vooraf?• Voorjaar 2010 samenkomst Provincie + 4 sociale

tewerkstellingsinitiatieven: Natuurwerk, Fluxgo, Boskat en De Sprong vzw

• Verschillend kader SWP-LDE• Overlegmomenten diverse gemeenten

Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid

Sociale Economie

• De Sprong: sinds 1999 erkenning als sociale werkplaats

• Tewerkstelling 42 doelgroepwerknemers (+ 4 personen art. 60) en 14 personen omkadering

• 3 afdelingen:• Groenonderhoud: lokale besturen, KMO’s, …• IOK Afvalbeheer: Regionaal Overslagstation• Nike: Donations, Re-use-a-shoe

• Arbeidszorgproject sinds 2005: 15 arbeidszorgmedewerkers (5 VTE) + 2 begeleiders

Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid

Sociale Economie

• Lokale diensteneconomie beoogt een koppeling van de invulling van lokale noden aan lokale werkgelegenheid voor mensen die moeilijk hun weg vinden naar de arbeidsmarkt.

• Decreet lokale diensteneconomie: • Sui-generis afdeling: afzonderlijke inhoudelijke en

financiële activiteiten + communicatie

Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid

Sociale Economie

• Doelgroepwerknemers:• Max. diploma HSO + minstens 1 jaar ingeschreven bij

VDAB als niet werkend werkzoekende. Ook leefloongerechtigden en personen die recht hebben op financiële maatschappelijke hulp komen in aanmerking.

• Omkadering: Minstens 1 VTE omkaderingspersoneelslid bij de tewerkstelling van 1 tot en met 10 doelgroepwerknemers.

• Persoonlijk ontwikkelingsplan: stimulans doorgroeimogelijkheden

Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid

Sociale Economie

• 1 ste lijnsonderhoud:• Onderhoud bewegwijzering• Onderhoud

basisinfrastructuur• Globaal toezicht

basisinfrastructuur• Ondersteuning monitoring

(telpunten i.f.v. aantal bezoekers)

• Wegomleidingen• Ondersteuning officiële

toeristische evenementen• Saneren

Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid

Sociale Economie

• 2de lijnsonderhoud• Onderhoud paden, bermen• Onderhoud andere

randinfrastructuur• Paden proper maken• Ondersteuning toeristische

evenementen• Deze taken kunnen

toegevoegd worden indien gemeenten paticiperen

Vragen?

Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid

Sociale Economie

Een nieuw provinciaal ontmoetingscentrum ?

Daniël VerheyenBijzonder Opdrachthouder Sociale Economie

?

?!

Nieuw ontmoetingscentrum• Provincie Antwerpen zal een ontmoetingscentrum sociale economie, diversiteit, armoede en wijkwerking realiseren in Antwerpen.

• Op de site van het voormalig Dominicanerklooster:• naast het centraal station van Antwerpen, achter de Zoo• heeft straatzijdes aan de Provinciestraat (kerk) en de

Ploegstaat (klooster)• De site omvat nu

• een kloostergebouw met binnentuin• een woning• een kapel• een kerk

Luchtfoto

3D BEELD huidige situatie

3D beeld huidige situatie

Werk aan de winkel

Kerk en kapel: interieur

Doel: kwaliteitsvolle invulling

• Ontmoetingscentrum• sociaal restaurant en ontmoetingsruimte• diverse polyvalente zalen• de voormalige kerk biedt plaats voor evenementen,

tentoonstellingen en congressen.

• Het Provinciaal Steunpunt Sociale Economie en het Provinciaal Documentatiecentrum Atlas krijgen er hun nieuwe uitvalsbasis.

• Werkplek voor organisaties uit de thematische domeinen.

Kwaliteitsvolle architectonische invulling.

• De procedure ‘Open Oproep’ van de Vlaamse Bouwmeester.

• De procedure is unaniem goedgekeurd op de provincieraad van 23 juni 2011.

• De Open Oproep is op 22 juli 2011 gepubliceerd.• Geselecteerde bureau’s:

• Barak, Gent• ONO architectuur Gert Somers | Jonas Lindekens, Antwerpen• Baukuh, Genua• Witherford Watson Mann Architects – ORIGIN, London-Brussel• L’Escaut – Greisch, Brussel-Angleur

ontwerpvoorstellen

ontwerpvoorstellen

ontwerpvoorstellen

ontwerpvoorstellen

Sfeerbeelden

Provinciaal centrum en ontmoetingsplaats

sociale economie, diversiteit, armoede en wijkwerking

Toegang Ploegstraat

Toegang Ploegstraat

Inkomhal

Opengewerkte indeling klooster

Binnenplein

Kantoren

Met zicht op oud en nieuw gebouw

Vernieuwde invulling kapel

Toegang Provinciestraat

Polyvalent gebouw

Tijdslijn projectontwikkeling

• Publicatie Open Oproep: 2011 juli

• Indiening en presentatie van de 5 concepten 2012 april• Laureaat krijgt de opdracht: 2012 mei• Definitief ontwerp: 2012 /2013

• Samenwerkingsovereenkomsten• Organisatorische invulling• Beheer

• Aanbesteding van de werken 2013• Start bouwproces: 2014

Contactpersonen

Marc Wellens

Gedeputeerde

Koningin Elisabethlei 22

2018 Antwerpen

T 03 240 52 40

marc.wellens@provant.be

Daniël Verheyen

Bijzonder opdrachthouder sociale economie

Koningin Elisabethlei 222018 Antwerpen

T 03 240 58 90T 0473 860 800

daniel.verheyen@admin.provant.be

Alick Gerené

Projectverantwoordelijkedienst infrastructuur

Koningin Elisabethlei 222018 Antwerpen

T 03 240 66 31 T 0473 94 57 31 alick.gerene@admin.provant.be

Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid

Sociale Economie

Aan de slag met Sociale EconomieTips voor lokale besturen

Marjan VanuytselProjectleider Sociale Economie

Tools

Catalogus sociale economiewww.provant.be/SE > 400 SE ondernemingen en vestigingen +/- 7.500 mensen tewerkgesteldProducten, diensten, sectorenPublicatie ‘Wie is wie in de sociale economie’‘Gemeentelijke fiche SE organisaties’ Aanvullingen/correcties: sociale_economie@admin.provant.be

Tools

Monitor sociale economiewww.provant.be/SEmonitor Alle gegevens over uw gemeente en een uitgebreide beschrijving van de gebruikte data Analyse cijfers ‘07-’10: rapportGemeentelijke fiches: selectie van gegevens

Tools

Monitor sociale economie - Gemeentelijke fichesAangepast werk via sociale economie

Werkgelegenheid ≠ werkvormen en maatregelen LDE en art. 60 in arrondissement (+ algemene

werkloosheidsgraad) Doorstroom vanuit SE-statuten Evoluties: jaargroei enkele maatregelen

Tools

Monitor sociale economie - Gemeentelijke fichesArbeidsreserve en personen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt

Algemene werkloosheidsgraad (%), algemene werkloosheid (#) & vertegenwoordiging kansengroepen

Arbeidsreserve vlgns werkloosheidsduur Evolutie # kwetsbare werkzoekenden Structuur werkzoekende arbeidsreserve (%) Arbeidsmarkt voor laaggeschoolden Arbeidsmarktparadox

Tools

Sociale economie: ook uw leverancier!Praktische gids over SE en overheidsopdrachten

Overheden zijn belangrijke consumenten! Duurzaam aankoopbeleid kan werkgelegenheid en SE

organisaties ondersteunen SE organisaties = kandidaat-leveranciers Sociale clausule Opleiding overheidsopdrachten uitbreiden m.b.t. sociale

clausule Inspiratie: voorbeelden van lokale besturen

Tips

Kijk om u heenLaat u inspireren door de cijfersGluur bij uw gebuur Maak kennis met de sociale economie organisaties in onze provincie

Tips

Bepaal wat u wilGa na wat voor u belangrijk is Bepaal uw financiële mogelijkhedenVind geen warm water uit Vele kleintjes maken één grootMaak van de sociale economie uw leverancier

Tips

Ga over tot actieKiest u voor de realisatie van een eigen project: maak een bedrijfsplan op Gaat u voor samenwerking: kies uw partner zorgvuldig uit en maak goede afspraken Streeft u naar een ‘socialer’ aankoopbeleid: begin kleinWilt u groeien in de sociale economie: innoveerGa een stap verder, ga Europees

Tips

Verspreid het nieuwsGa voor drukGa digitaal

Tips

Provinciaal Steunpunt Sociale Economie p/a Technologiehuis van de Kempen, Cipalstraat 3, 2440 GeelT 014/56 52 36 of 014/56 52 35, F 014/56 52 42

marjan.vanuytsel@admin.provant.be

of an.verboven@admin.provant.be

Bijzonder Opdrachthouder Sociale Economie Koningin Elisabethlei 22, 2018 AntwerpenT 03/240 56 90, F 03 240 58 79

daniel.verheyen@admin.provant.be

Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid

Sociale Economie

Een sterke, lokale alliantie voor de sociale economie

Slottoespraak door Fons LeroyGedelegeerd bestuurder VDAB

Belang van maatwerk in de SE

Zoveel mogelijk mensen moeten evenveel kansen op werk krijgen

De meest kwetsbare personen – met een grote afstand tot de arbeidsmarkt – moeten maximale ondersteuning krijgen om toe te treden tot die AM

Maatwerkdecreet SE: doel

Doorstroming van doelgroepwerknemers vanuit SE naar NEC

Vanuit de maatwerkbedrijven via de bedrijven die maatwerken.

Toekomstige rol VDAB als regisseur in de SE

• Indiceren van doelgroepwerknemers

• Bepalen van het werkondersteuningspakket i.f.v. afstand tot arbeidsmarkt: rugzakprincipe

• Opmaken van concreet advies: 4 mogelijke modules

• Evaluatie voor eventuele bijsturing

Samenwerkingsovereenkomst VDAB - Provincie Antwerpen

• Creëren van intra- en interbestuurlijke efficiëntiewinsten en verhogen van de synergie tussen de betrokken overheden

• Creatie van 200 extra plaatsen in de sociale economie via samenwerkingsovereenkomsten met clusters van gemeenten.

• Ondersteuning van de lokale besturen op vlak van regierol lokale diensteneconomie

Continuering project art. 60

• Begeleiding van 108 OCMW’ers met gemeenschappelijke middelen VDAB - provincie

• Verderzetting met extra aandacht voor doorstroom/uitstroom

Belang van sterke, lokale allianties voor VDAB

• Verdieping Vlaams activeringsbeleid

• Labo-functie SE

• Inzicht in de dekkingsgraad en de doorstroom naar de reguliere economie

• Klare kijk op evolutie aantal provinciaal en interregionaal

Dankwoord