Zo leer je kinderen lezen en spellen

Dr. Anna M. T. BosmanOrthopedagogiek, Radboud Universiteit Nijmegen

a.bosman@pwo.ru.nlwww.annabosman.eu

Het probleem

Leesachterstand– 10-15% in het Bao (Struiksma, 2003)– 73% in het Sbao (van Bon e.a., 2006)

Spellingachterstand– Geen gegevens

Oorzaak– Niet intelligentie of afkomst, maar

instructiekwaliteit

Het doel

Voorkómen van lees- en spelling-achterstanden in Sbao (…en Bao)

door

Effectieve Instructie

Waarmee?

De methodiek

“Zo leer je kinderen lezen en spellen”(ZLKLS; Schraven, 2004)

ontwikkeld door drs. José Schraven

Onderzoeksvragen

Wat is het effect van de methodiek ZLKLS?

Tot welk niveau leidt de methodiek ZLKLS?

Deelnemende scholen

School methodiek m / j anders-taligen

medicijnen /diagnose

X ZLKLS 1/10 2 6/6Y - 7/14 0 0/2Z - 3/9 4 4/2

School 1 jaar L&S Bao-3 Bao-2 SBao

X 9% 1 3 7Y 19% 4 11 6Z 33% 2 3 7

Gemiddelde leeftijd + scores op cognitieve tests

Leeftijd SPM WST LTM Cijfers vw/aw

X 82 21 26 4 20/6

Y 83 20 25 4 19/6

Z 89 21 25 5 20/5

SPM = Non-verbale intelligentie; Raven WST = Woordenschat; RAKIT LTM = Lange termijn geheugen; 12-woordentestCijfers vw/aw = korte termijn geheugen; cijferreeksen voor- en achterwaarts

ToetskalenderSeptember November Maart Juni

LezenAuditieve synthese x x x x

Letters lezen x x x xDMT x x x xAVI x x

SpellenAuditieve analyse x x x x

Letters spellen x x x x8-woordendictee x x x x

SVS x x

Verschillen tussen de scholen

Auditieve synthese (max. = 40)

05

1015202530354045

september november maart juni

XYZ

Letters lezen (max. = 34)

0

5

10

15

20

25

30

35

40

september november maart juni

XYZ

DMT 1a in aantal woorden per minuut

05

1015202530354045

september november maart juni

XYZ

DMT 2a in aantal woorden per minuut

0

5

10

15

20

25

30

september november maart juni

XYZ

DMT 3a in aantal woorden per minuut

0

2

4

6

8

10

12

14

16

september november maart juni

XYZ

Auditieve analyse (max. = 40)

0

5

10

15

20

25

30

35

40

september november maart juni

XYZ

Letters spellen (max. = 34)

0

5

10

15

20

25

30

35

september november maart juni

XYZ

8-Woorden spellen (max. = 8)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

september november maart juni

XYZ

SVS Dictees 1-3 in % correct (in maart)

92

76

57

83

55

37

80

38

24

0102030405060708090

100

M1 M2 M3

XYZ

SVS Dictees 4-5 in % correct (in juni)

86

40

59

79

20

33

01020

30405060

708090

E4 E5

XYZ

Niveaus van de scholen

Cito normen

0

5

10

15

20

25

Niveau

ABCDE

75%-

100% 50%-

75% 25%-

50%25%

-15% 0%

-10%

DMT 1a niveaus in juni

45

9

18 18

9

0 0

14

29

57

8 8

0

17

67

0

10

20

30

40

50

60

70

X Y Z

ABCDE

DMT 2a niveaus in juni

36

1827

0

18

0 05

19

76

08 8

17

67

0

10

20

30

40

50

60

70

80

X Y Z

ABCDE

DMT 3a niveaus in juni

2718

36

0

18

05 5 5

86

8 8 8 8

67

0

10203040

5060708090

X Y Z

ABCDE

Avi-1 niveaus in juni

73

18

9

19

10

71

8

17

75

0

10

20

30

40

50

60

70

80

X Y Z

BeheersingInstructieFrustratie

Avi-2 niveaus in juni

64

9

27

10 10

80

17

0

83

0102030

40506070

8090

X Y Z

BeheersingInstructieFrustratie

Avi-3 niveaus in juni

2836 36

0 0

100

8 8

83

0102030405060708090

100

X Y Z

BeheersingInstructieFrustratie

Spelling M23 niveaus in maart

27

45

9

18

0 0

10

0

52

38

0 0

17

38

68

0

10

20

30

40

50

60

70

X Y Z

ABCDE

Spelling E3b niveaus in juni

36

1827

9 9

0 0

9

29

62

0 0

17 17

67

0

10

20

30

40

50

60

70

X Y Z

ABCDE

Conclusies

De school met ZLKLS heeft op zowel lezen als spellen substantieel betere prestaties dan de scholen zonder.

Het leesniveau van de school met ZLKLS is vergelijkbaar met dat van het regulier onderwijs.

Het spellingniveau van de school met ZLKLS is beter dan dat van het regulier onderwijs.

s p e l ll e z e n n

Wat

Hoe

Wat maakt ZLKLS Effectief?

Het ‘Wat’Structuur

– van de orthografie door een denkkader (meta-cognitie)regelsdenkwijzen

– van oefeningen op basis van de taakanalyseLeesoefeningen vooraf aan lezen (auditieve synthese)Spellingoefening vooraf aan spellen (auditieve analyse)

Het ‘Hoe’ Directe instructie

– Leerkracht is model– Frontale opstelling– Differentiatie tijdens groepsles

Oriënteringsbasis– Concreet doel– Oefenen van onderdelen– Integratie met bestaande kennis

Multi-sensoriële basis– Visuele, auditieve en motorische kanaal

Toetsing en herhaling– Elke dag dezelfde volgorde– Elke dag een dictee

Succes verzekerd

Dank voor uw aandacht

www.zoleerjekinderenlezenenspellen.nl