Amsterdamse Wijkaanpak, halfjaarrapportage

Post on 28-Jan-2016

294 views 4 download

description

Gemeente Amsterdam DMO, Amsterdamse Wijkaanpak, halfjaarrapportage

Transcript of Amsterdamse Wijkaanpak, halfjaarrapportage

Bewonersparticipatie in de wijkaanpak 2009

1

Colofon Bewonersparticipatie in de wijkaanpak 2009 is een uitgave van het Program­mabureau Amsterdamse Wijkaanpak, Gemeente Amsterdam

ConceptKarin Daman, Dienst WonenDanielle Driessen en Jacqueline Slenders, Nieuwe Maan

Tekst en eindredactie Emilie van Steen, Lapidair tekstenEsther OosterlingDanielle Driessen en Jacqueline Slenders, Nieuwe MaanTekstbijdragen van: Dienst Wonen, Dienst Maatschappelijke Ontwik­keling, de stadsdelen, de corporaties, Huurders vereniging Amsterdam, Amsterdams Steunpunt Wonen

VormgevingIrma Bannenberg, www.co3.org

DrukwwerkSpinhex & Industrie drukkerij

Illustratie participatiepiramideJaron Beekes

Fotografie voorzijde Archief ASWArchief EigenwijksJongeren Actief Amsterdam Joyce van Belkom Edwin van Eis Agnes D’anselmoAnton van Daal Ernst van Deursen Maria DouwesJosé de GoedeJan de Groot Cor Hotting Laura Kalter (ontwerp poster)Jansje KlazingaBas Köhler (tekening)Janna Koops Aziz KwyasseEmiel van LintIngeborg LübbersPhilip McIntyreKatrien MulderWim Salis Friso Spoelstra Jaap Wals Martijn Wijnands Hans Zwart5.6 fotografie

Fotografie achterzijde Panelgesprekken bewonersSander Coopmans

BewonersinitiatievenKatrien Mulder, VANDOORN Photography en Estella Snellen

InterviewsBram Budel, Stadsdeel Bos en Lommer, Hes van Huizen, Hans Zwart, Olga Plokhooij

Oktober 2009

2

Meedenken en meedoen!In onze eerste rapportage over bewonersparticipatie, riep mijn voorganger Tjeerd Herrema op om de spirit vast te houden zodat we samen het verschil kunnen maken in de Amsterdamse wijkaanpak. Dat heeft hij niet tegen dovemansoren gezegd. Door nieuwe methoden uit te proberen, en kennis en ervaring te delen zien we steeds meer bewoners in beweging komen om hun buurt te verbeteren. Daar ben ik trots op. Want actieve bewoners creëren een betrokken wijk waar mensen elkaar ontmoeten en aanspreken. Op die manier zorgen zij voor een prettig leefklimaat in hun buurt.

Deze rapportage is opnieuw een staalkaart die de rijkdom en variëteit aan bewonersinitiatieven toont. Met genoegen constateer ik dat er niet alleen veel is gebeurd, maar dat de plannen en initiatieven ook beter lijken aan te sluiten op issues in de wijk. Wat mij eveneens opvalt is dat die initiatieven steeds meer uitgaan van zelfbewuste bewoners die een duurzaam effect nastreven, er niet voor terugdeinzen om daarvoor verantwoordelijkheid te nemen maar ook bij professio-nals om ondersteuning durven vragen zodat hun ideeën echt tot uitvoering komen en onderdeel worden van de hele wijkaanpak.

Het afgelopen jaar zijn we met zijn allen in staat zijn geweest om veel van de Buurt Uitvoerings-plannen van de grond te tillen. Voor 2010 is het onze taak om de bewonersinitiatieven op een natuurlijke manier nóg beter te laten sporen met onze activiteiten in de buurt.

Meedenken en meedoen! Onze ambitie voor de zeventien buurten reikt ver en daar nemen we bewoners in mee. Want alleen samen kunnen we ervoor zorgen dat de kwaliteit van de plannen van ons als bestuurders en professionals, evenals de uitvoering daarvan, beter wordt. Bewoners-participatie is mijns inziens onmisbaar in de wijkaanpak en moeten we altijd blijven voorstaan. Ik besef dat dit niet altijd even gemakkelijk is, maar het maakt ons werk in de wijkaanpak wel een stuk ambitieuzer én leuker.

Freek Ossel

Wethouder Wijkaanpak

3

InleidingDeze rapportage laat zien dat bewoners meedoen in de Amsterdamse wijkaanpak. Het afgelopen jaar

is de pijler bewonersparticipatie in de wijkaanpak verder ontwikkeld. De inspanningen hebben in 2009

geleid tot betrokkenheid, inbreng en concrete initiatieven van bewoners in de zeventien buurten van

de wijkaanpak.

Het doel van de Amsterdamse wijkaanpak is om de zeventien aangewezen buurten te verbeteren.

Buurtgericht en vraaggericht werken zijn dé kenmerken van de Amsterdamse aanpak. Extra inspannin­

gen moeten voor verbetering zorgen op de volgende terreinen:

krachtige mensen (leren en opgroeien, integratie en participatie)

krachtige buurten (werken en economie, wonen en leven, veiligheid)

krachtige uitvoering

´Bewoners doen mee in de Amsterdamse wijkaanpak´Dat is de rode draad van het programma en wordt breed gedragen door vele bestuurders en profes­

sionals van stadsdelen, corporaties en organisaties. Bij de uitvoering van de wijkaanpak hebben zij

bewoners en ondernemers betrokken bij projecten in de buurt. In gesprekken en in concrete projecten

werden bewoners en professionals partners van elkaar. De uitnodiging om mee te praten of zelf ini­

tiatief te nemen, pakten de bewoners en bewonersorganisaties met beide handen aan. Er is dus veel

gebeurd en dat willen we laten zien. Tegelijkertijd blijft het betrekken van bewoners bij de verbetering

van hun buurten een zoektocht, zowel voor bewoners als voor professionals. Iedereen die meewerkt

aan de wijkaanpak kan daarvan leren. De doelstellingen van onze gezamenlijke zoektocht zijn helder:

1. meer participatie van bewoners bij de verbetering van buurten

2. een bredere groep bewoners die actief is in de buurt

3. een kwalitatieve verbetering van de bewonersparticipatie

Leeswijzer Deze rapportage gaat over de inspanningen van professionals om bewoners op een goede manier

te betrekken bij de wijkaanpak en over de inzet van bewoners om hun buurten te verbeteren door

zélf initiatief te nemen.

Op de voorzijde, de daadwerkelijke rapportage, lichten we eerst de participatiepiramide kort toe

en hebben we het stedelijk kader bewonersinitiatieven opgenomen. Beiden zijn leidraad in hoe

we in de Amsterdamse wijkaanpak bewonersparticipatie vorm geven.

Daarna presenteren we de resultaten per buurt. De beschrijvingen per buurt geven inzicht in de

aanpak van bewonersparticipatie breed, de aanpak op het gebied van bewonersinitiatieven en de

resultaten van de participatie agenda. Daarnaast worden bijzondere experimenten, samenwerkings­

partners of quotes van bewoners en professionals uitgelicht. Het experiment met het vouchersysteem

heeft een aparte plek gekregen.

Daarna leest u welke inspanningen het programmabureau wijkaanpak in het gezamenlijk programma

heeft gedaan om bewonersparticipatie in de wijkaanpak te stimuleren.

Op de achterzijde van dit rapport treft u naast de titels van alle gehonoreerde bewonersinitiatieven,

voorbeelden van bewonersinitiatieven. Een inspirerend overzicht dat niet alleen leuk is om door te

bladeren, maar ook als poster opgehangen kan worden. Ook op de achterzijde interviews met profes­

sionals in de wijkaanpak over de uitwisseling met bewoners.

Belangrijk:

De periode waarover wordt gerapporteerd is:

voor bewonersparticipatie breed: 1 januari 2009 tot 1 juli 2009

voor bewonersinitiatieven: 1 september 2008 (toen de bewonersbudgetten beschikbaar kwamen)

tot 1 juli 2009 (toen het geld voor 2008 toegekend moest zijn)

Voor de periode daarvoor verwijzen we naar de ´Halfjaarrapportage Bewonersparticipatie 2008´

die is verschenen in januari 2009.

Nieuwe Maan ©

4

Participatie piramide Waarom zouden bewoners willen meedenken en meedoen om hun buurt te verbeteren? Daar zijn

veel redenen voor. Zij hebben er hun kinderen op school zitten; wonen en/of werken er; doen er hun

boodschappen; sporten en recreëren in de buurt, en moeten er samen met andere buurtgenoten een

prettig leven opbouwen. Problemen die voor achterstand zorgen, ervaren bewoners aan den lijve. Een

deel van hen wil terecht zelf invloed hebben op de keuzes die voor hun buurt gemaakt worden.

Waarom vinden professionals het belangrijk om bewoners te betrekken? Omdat zij over een schat aan

informatie en ervaring beschikken die het mogelijk maakt dat ambtenaren, corporatiemedewerkers,

welzijnsinstellingen, de politie en anderen betere plannen ontwikkelen. Als bewoners mede­eigenaar

worden, wordt de verantwoordelijkheid voor de buurt gedeeld.

De participatiepiramide toont verschillende manieren waarop bewoners invulling kunnen geven aan

hun betrokkenheid. Ze kunnen INFORMATIE tot zich nemen over de wijkaanpak in hun buurt. In IN-

TERACTIE EN DIALOOG kunnen zij meepraten met professionals over de thema´s of over concrete

inspanningen die hen raken. Bewoners kunnen actief deelnemen aan concrete projecten waarbij zij

een COPRODUCTIE aangaan met een organisatie, corporatie, school of stadsdeel. En tot slot kunnen

bewoners zelf het initiatief nemen en daarmee bouwen aan een STERKE CIVIL SOCIETY.

In de Amsterdams wijkaanpak vormt deze participatiepiramide het handvat om per buurt aan een

participatieagenda te werken. Met elkaar stellen stadsdeel, corporaties, bewoners en andere partners

per buurt het Buurt Uitvoeringsprogramma (BUP) vast. Bewonersparticipatie is daarin een onderdeel

en wordt in steeds meer buurten uitgewerkt in een participatieagenda. We rapporteren met behulp

van de participatiepiramide over de aanpak van bewonersparticipatie per buurt.

Nieuwe Maan ©

STERKE CIVIL SOCIETYBewoner neemt zèlf initiatieven

COPRODUCTIEBewoner als actieve partner in concrete projecten

INTERACTIE EN DIALOOGBewoner als ervaringsdeskundige en

mede­eigenaar wijkaanpak

INFORMERENBewoner als consument

5

Budgetbewoners initiatieven

Aanpak bewonersinitiatievenIn deze rapportage hebben we de aanpak van bewonersinitiatieven per stadsdeel beschreven. U vindt deze

beschrijving steeds in de witte kolom per stadsdeel. In alle buurten was het stedelijk kader leidend. In sommige

buurten werden aanvullend spelregels of voorwaarden opgesteld. Die aanvullende spelregels worden benoemd

in de rapportage per stadsdeel.

Voorbeelden bewonersinitiatievenMooie voorbeelden van bewonersinitiatieven vindt u op de achterkant van dit rapport. Meer voorbeelden kunt u

vinden op www.wijkaanpak.amsterdam.nl

Stedelijk kaderHet stedelijk kader voor bewonersinitiatieven bevat de uitgangspunten voor de manier waarop we in Amster­

dam het budget voor bewonersinitiatieven besteden. Dit kader biedt ruimte voor een eigen invulling per buurt.

Het programmabureau van de wijkaanpak heeft het stedelijk kader en de werkwijze per buurt met alle partners

geëvalueerd. De bewoners die meededen aan de panelgesprekken hebben een plekje op de achterkant van dit

rapport gekregen. Andere partners die betrokken zijn in de evaluatie waren de corporaties, programmamanagers

in de wijkaanpak, participatiemakelaars, de Huurdersvereniging Amsterdam, het Amsterdams Steunpunt Wonen

en de Dienst Wonen. De uitkomsten van de evaluatie zullen we gebruiken voor het verder versterken van de

werkwijze. De belangrijkste elementen uit het stedelijk kader staan op de volgende pagina.

6

Uit het Stedelijk kader 2008-2009 voor het inzetten van het budget voor

bewonersinitiatieven

UitgangspuntEen laagdrempelige regeling, onder het motto: laat 1000 bloemen

bloeien

Doel van het budget Vergroten van de betrokkenheid van bewoners Bewoners stimuleren bij te dragen aan leefbaarheid en sociale

cohesie

Werkwijze In de werkwijze kan aangesloten worden bij dat wat nu al (goed)

draait en ook gekozen worden voor nieuwe vormen om de budgetten voor bewoners toegankelijk te maken.

De communicatie wordt breed opgezet, gebruikmakend van verschillende communicatiekanalen en middelen, met het doel elke bewoner te bereiken.

Financieel Tenminste 92% van het toegekende budget komt terecht bij de

bewoners zelf. Maximaal 8% is beschikbaar als handelingsbudget voor het

stadsdeel.

Bestemming De bewonersinitiatieven dragen bij aan sociale cohesie en

leefbaarheid. Zij hebben betrekking op één of meer van de volgende punten:

- het bevorderen van de leefbaarheid: prettig samenleven / schoon / heel / veilig

- één of meer van de terreinen: wonen / cultuur / educatie / recreatie

- het stimuleren van de werkgelegenheid van wijkbewoners

Toegankelijkheid Buurtbewoners hebben gelijke kansen om gebruik te maken van

de budgetten. Het stadsdeel draagt zorg voor een laagdrempelig fysiek en

digitaal loket (vanuit de één loket-gedachte).

Toekenning Bij aanvraag van een bewonersinitiatief wordt de hoogte van het

bedrag getoetst op realiteitsgehalte, in relatie tot omvang en inhoud van het initiatief.

In principe worden alle aanvragen die vallen binnen de spelregels gehonoreerd. Bij naderende overschrijding van het budget wordt een bewonersbijeenkomst georganiseerd waarin bewoners prioriteiten stellen binnen de gegeven mogelijkheden.

Aanvragers krijgen binnen een redelijke en vooraf afgesproken termijn een gemotiveerde reactie.

Minimaal 1x per jaar worden de besteding en de resultaten van het budget bewonersinitiatieven teruggekoppeld aan de buurt.

OndersteuningEr zijn twee vormen van ondersteuning nodig en mogelijk:

1. ondersteuning bij toeleiding naar en vormgeving van het

bewonersinitiatief

Lokaal wordt overlegd met (de vertegenwoordigers van) de bewoners over het aanbod van deze ondersteuning, samen met de verder noodzakelijke dienstverlening voor bewonersinitiatieven (het loket, de communicatie, de afhandeling van aanvragen, etc).

De kosten van deze ondersteuning en dienstverlening vallen niet binnen het budget bewonersinitiatieven, maar zijn onderdeel van de organisatie van de wijkaanpak.

2. ondersteuning bij de uitvoering van het initiatief

De indiener/bewoners blijven eigenaar van het idee. De uitvoering kan op diverse manieren plaatsvinden:

bewoners verzorgen zelf de uitvoering; bewoners kunnen professionals inschakelen voor zowel

ondersteuning bij het proces en de inhoud als voor de feitelijke uitvoering van het initiatief;

bewoners en professionals doen de uitvoering in partnerschap.

De kosten van deze ondersteuning en uitvoering vallen onder de begroting van de betreffende bewonersinitiatieven en worden uit het budget bewonersinitiatieven betaald.

7

Chassébuurt, Mercatorbuurt en GeuzenbuurtWijkaanpak: stadsdeel de Baarsjes, Ymere, Eigen Haard, de Key, Rochdale, Stadgenoot en bewoners.

Samen met: Stichting Dock, Stichting Akros, Amsterdams Steunpunt Wonen (ASW), BOOT, vrijwilligersorganisaties

27.000 bewoners

Aanpak bewonersparticipatie

De Baarsjes heeft gedurende

deze periode veel tijd gesto­

ken in het ontwikkelen van

beleid en het bedenken van

een aanpak om bewoners­

initiatieven op te gaan halen.

Het daadwerkelijk werven van

bewonersinitiatieven is daar­

door laat op gang gekomen. Er

is wel een participatiemakelaar

aangesteld. Deze is in dienst

van Stichting DOCK. Hij houdt

zich voornamelijk bezig met

het werven en ondersteunen

van bewonersinitiatieven.

De regie vindt plaats vanuit

het stadsdeel. Het voornemen

is om het vouchersysteem

te introduceren, met

ondersteuning van het ASW en

in samenwerking met Stichting

Dock en Stichting Akros.

Op het gebied van

bewonersparticipatie breed is

nog niet structureel gewerkt

aan een participatieagenda.

Wel is er in verschillende

projecten input van bewoners

gevraagd of samengewerkt

met bewoners.

Participatieagenda ­ resultaten

Informeren

De wijkaanpak is onder de aandacht gebracht via:

de website, Baarsjesberichten (huis aan huis blad), Nieuwsbrief Chassébuurt (Ymere en het stadsdeel), persberichten, flyers of mondeling tijdens evenementen, buurtoverleggen en ontmoetingen;

informatieavonden over het ontwerp van het postzegelpark Vespucci.

Interactie en dialoog

De Baarsjes heeft al jaren een bestuurlijk overleg met

bewoners en met intermediairs zoals school besturen,

stichtingen en instellingen. Daarnaast was er uitwis­

seling over de wijkaanpak tussen professionals en

bewoners op de volgende manieren:

In de periode tussen 1 januari en 1 juli 2009 is vooral gewerkt aan de uitvoering van de plannen die in 2008 met de bewoners zijn voorbereid. Gedurende dit halfjaar zijn er geen aparte bewonersavonden over de wijkaanpak breed gehouden.

Het digitale bewonerspanel krijgt regelmatig vragen over wijkaanpak projecten, bijvoorbeeld over overlast, schoon, heel en veilig of over huiselijk geweld.

Bewoners konden hun mening geven over het stedenbouwkundig plan ‘Augustinuspoort’ tijdens een informatieavond op 12 maart.

Ter voorbereiding van de wijkaanpak plannen 2010 is in juni en juli 2009 een digitaal panel georganiseerd met de vraag: ‘Wat zijn grootste ergernissen?’ Tevens is er in die periode overleg geweest met:

- moeders die de ouderkamers bezoeken; - de Marokkaanse gemeenschap (tijdens een

conferentie georganiseerd door Stichting Anahda);

- de ouderenadviesraad;- jongeren (zij zijn geïnterviewd);

- bewoners uit de Chassébuurt. Samen met hen is een Chassétour georganiseerd. Ymere en het stadsdeel hebben bewoners uitgenodigd om aan te geven wat ze in de buurt verbeterd willen zien. Binnenkort komen de professionals over dit onderwerp bij elkaar.

Alle uitkomsten worden meegenomen in de

buurtuitvoeringsplannen.

Coproductie

Voor het ontwerpen van het Witte de Withplein en omgeving heeft het stadsdeel een aantal ontwerpateliers georganiseerd. De uitkomsten van de ontwerpateliers zijn op 29 januari 2009 tentoongesteld in de BOOT (Buurtwinkel, Onderwijs, Onderzoek en Talentontwikkeling), samen met het ontwerp voor de Witte de Withstraat. Bewoners konden toen aangeven wat ze van de ontwerpen vonden. De feedback is zoveel mogelijk verwerkt in het voorlopige ontwerp waarna inspraak volgt.

De Baarsjes door de ogen van bewoners

Om bewoners van de Mercatorbuurt een gezicht te

geven, wordt een reizende fototafel georganiseerd.

In opdracht van De Key heeft kunstenares Domini­

que Panhuysen door middel van foto’s persoonlijke

verhalen van twaalf bewoners verzameld. De foto’s

tonen de verschillende manieren waarop bewoners

kijken naar hun buurt en het leven in Amsterdam. De

foto’s zijn gebundeld in twaalf boekjes. In het najaar

zijn die te zien als de mobiele fototafel rondreist door

de buurt.

Wesley Amzand, beleidsmedewerker

stadsdeel de Baarsjes:

‘We willen bewonersinitiatieven laagdrempelig maken.

Daarom organiseren we de werving en uitvoering

dicht bij de burger en bieden we de bewoners fysieke

ruimtes aan. In de toekomst willen we bewoners ook

meer betrekken bij beleidsvorming en uitvoering van

concrete plannen.’

Aanpak bewonersinitiatieven

Het werven van bewonersinitiatieven is laat op gang gekomen doordat er lang aan

het beleidskader is gewerkt. In de toekomst worden de inspanningen vergroot door

het ASW in te huren om het vouchersysteem in te voeren in de Baarsjes. Ook wordt

er een cursus voor vrouwen georganiseerd met betrekking tot de openbare ruimte.

Hier worden zij gemotiveerd om bewonersinitiatieven te nemen.

IdeeënWerving door middel van flyers en de website baarsjes.nl/buurt.

Op 16 mei 2009 was er een grote kick off­bijeenkomst over bewonersinitiatieven.

KiezenDe volgende spelregels zijn toegevoegd aan het stedelijk kader:

Bewoners kunnen maximaal 500 euro aanvragen; een bewonersgroep

of vrijwilligersorganisatie maximaal 2000 euro.

Voor een manifestatie of een programma kan maximaal 4000 euro worden

aangevraagd en voor een sociale cohesie­activiteit maximaal 10.000 euro.

Het initiatief moet in het Nederlands ingediend worden.

Het plan is niet van levensbeschouwelijke of politieke aard.

Het plan is niet in strijd met het beleid van het stadsdeel.

De bewonersinitiatieven worden één keer per maand beoordeeld door de

beoordelingscommissie. Deze bestaat uit ambtenaren van het stadsdeel.

De besluitvorming van de aanvragen gebeurt:

tot 500 euro door het Bewonersloket

tot 4000 euro door de beoordelingscommissie

tussen 4000 en 10.000 euro: wordt voorgelegd aan het wijkplatform

(zolang er geen wijkplatform aanwezig is, worden ze voorgelegd aan

de beoordelingscommissie), waarna er uiteindelijk door het dagelijks

bestuur (DB) over wordt besloten.

hoger dan 10.000 euro: met advies van de beoordelingscommissie

naar het DB

UitvoeringDe participatiemakelaar die bij Stichting Dock is ondergebracht, ondersteunt en

begeleidt bewoners bij het indienen en uitvoeren van hun plannen. Soms biedt

Stichting Akros ook begeleiding.

Bewonersinitiatieven op het terrein van kunst en cultuur worden meestal goed

georganiseerd en hebben weinig hulp nodig. Er zijn veel initiatieven ingediend met

het thema ‘ontmoeting’, zoals een buurtlunch voor vrouwen in de Chassébuurt.

Evaluatie door bewoners+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Waardering voor de rol van Dock.

Er zijn ‘nieuwe’ bewoners geactiveerd.

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Formulieren zijn te ingewikkeld.

Voor kleine projecten is de beslistermijn van zes tot acht weken te lang.

Er is meer en betere ondersteuning door het maatschappelijk veld nodig.

Meer rekening houden met actieve en betrokken bewoners die niet kunnen

lezen en schrijven.

Budget

Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008

€ 287.040 € 395.600 €66.140

Gemiddeld bedrag per initiatief: € 972, aantal initiatieven gehonoreerd: 68

De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten.

Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal gehonoreerde

initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

U het idee?Wij ‘t geld!

8

9

Robert Scott, Gulden Winckel, Erasmuspark, Gibraltar, KolenkitWijkaanpak: stadsdeel Bos en Lommer, De Key, Eigen Haard, Far West, Rochdale, Stadgenoot, Ymere en bewoners.

Samen met: ondernemers, Stichting Buurtparticipatie

30.000 bewoners

Aanpak bewonersparticipatie

Stadsdeel Bos en Lommer

streeft naar een forse

uitbreiding van het aantal

aansprekende en inspirerende

participatiemomenten. Maar

ook naar meer diversiteit van

methodieken zodat veel meer

bewoners zich uitgenodigd

voelen om mee te praten en

mee te doen in dit stadsdeel.

De wijkaanpak vormt een

goede aanleiding om de

bestaande verhoudingen op te

frissen, knelpunten weg te

werken en ruimte te maken

voor nieuwe mogelijkheden.

Bos en Lommer heeft een

participatiemakelaar voor de

bewonersinitiatieven.

Bewonersparticipatie is

daarnaast belegd bij de

trekker van de wijkaanpak en

wordt geagendeerd in een

regiegroep. Het speerpunt:

‘Onze bewoners doen het zelf’.

Participatieagenda ­ resultaten

Informeren

Op de website van stadsdeel Bos en Lommer is een

aparte plek over de wijkaanpak: www.bosenlommer.

amsterdam.nl/wijkaanpak. Leuk en handig voor be­

woners is dat hier, naast informatie over de wijkaan­

pak, ook te lezen is welke bewonersinitiatieven zijn

afgerond of in uitvoering zijn.

Interactie en dialoog

Per buurt iedere zes weken bewonersoverleg. Actieve bewoners en professionals nemen gezamenlijk de stand van zaken door en pakken nieuwe initiatieven op. Op deze bewonersoverleggen beslissen de bewoners over de besteding van het reguliere buurtbudget à 10.000 euro per buurt.

In de drie buurten waar stedelijke vernieuwing plaatsvindt, worden allerlei ontwerpateliers gehouden. Daarin praten bewoners mee over de toekomst van hun buurt.

In twee buurten wordt samen met bewoners een sociaal programma ontwikkeld.

Op 26 februari kwam een netwerk van bewoners en maatschappelijk ondernemers uit de Gibraltarbuurt bij elkaar om in dialoog met corporaties en het stadsdeel de sociale behoeften in de buurt te benoemen. De groep bedacht een aantal initiatieven om meer verschillende groepen uit de buurt met elkaar in contact te brengen. Op 13 mei tijdens de grote buurtbijeenkomst ‘Gibraltar leeft!’ maakten de buurtbewoners een keuze uit de voorstellen.

De Key organiseerde op 13 mei een wijkactiedag met allerlei groen-activiteiten.

In alle buurten wordt jaarlijks een feestdag georganiseerd, waar gesprekken altijd onderdeel zijn van het programma.

Coproductie

Via vrijwilligersorganisaties dragen veel bewoners van Bos en Lommer bij aan de invulling van het welzijnsaanbod, vooral ten aanzien van integratie en participatie.

Bewonersparticipatie bij De Koningsvrouwen van Landlust (zie kader).

Kopgroep bewoners betrokken bij vernieuwingsplan Bosleeuw midden (zie kader).

Jeroen Broeders, stadsdeelvoorzitter:

‘Het geld voor bewonersinitiatieven is de smeerolie

van de wijkaanpak. Je kunt dingen snel aanpakken

en de resultaten zijn snel zichtbaar. Dat zet mensen

eerder aan om mee te denken over hoe ze hun wijk

kunnen verbeteren.’

Iris Westerterp, participatiemakelaar:

‘Het bewonersinitiatief Huiswerkbegeleiding in de

Robert Scottbuurt is opgestart door Marokkaanse

moeders. Het is een succesvol initiatief omdat het

intercultureel is, er kracht inzit en de moeders bar-

rières overwinnen. Kortom empowerment!’

10

Participatie vernieuwing Bosleeuw midden

Op 18 april 2009 presenteerde Stadgenoot samen

met het stadsdeel het concept vernieuwingsplan voor

Bosleeuw midden. In 2008 is het participatietraject

voor dit vernieuwingsgebied gestart met een buurt­

schouw, buurtinterviews, een bewonersonderzoek

en de Bosleeuwdag. In 2009 hebben Stadgenoot en

stadsdeel met een stedenbouwkundig bureau de visie

uitgewerkt. Daarbij hebben zij de hulp ingeroepen

van een vaste groep van 16 bewoners die vier keer bij

elkaar zijn geweest. Deze Kopgroep bewoners kreeg

vier modellen gepresenteerd.

De Koningsvrouwen van Landlust

De Koningsvrouwen van Landlust is een groot reno­

vatieproject waar Woningstichting Eigen Haard ruim

240 woningen onder handen neemt. Uniek is dat alle

buurtbewoners intensief meedenken over de renova­

tieplannen. Van de plattegronden van de woningen,

vloer­ of plafondverwarming, tot de tegels in de

badkamer en het soort keukenblok. Dat gebeurt via

de speciaal opgezette renovatieraad, maar ook via de

bewonerscommissie, de vrouwenraad en zelfs via de

leerlingen van scholen in de wijk.

De betrokkenheid komt ook sterk tot uitdrukking in de

initiatieven van bewoners zelf. Zo heeft de bewoners­

commissie in januari een energie­excursie georgani­

seerd. Een gevarieerde groep van ruim 35 bewoners

bracht een bezoek aan een palletketel in Veenendaal.

Daar wordt op een milieuvriendelijke manier geperst

zaagsel verbrand om water te verwarmen. Vervolgens

deden de bewoners Laren aan waar ze een warmte­

pomp in bedrijf konden zien. Die maakt gebruik van

aardwarmte. Eerder bezochten de bewoners op eigen

initiatief al een ander renovatieproject om te zien hoe

het er daar aan toe gaat. Reiny van Twillert: Eigen

Haard neemt bewoners serieus en besteedt daarom

veel tijd aan bewonersparticipatie. Niet alle kennis

komt van boven. De meest bruikbare informatie vind

je bij de bewoners zelf.’

Aanpak bewonersinitiatieven

In Bos en Lommer wordt het budget bewonersinitiatieven deels beheerd door de

Stichting Buurtparticipatie (opbouwwerk). Zij keert geld uit aan, en begeleidt de

kleinere ‘sociale’ initiatieven. Het stadsdeel beheert het budget voor de grotere,

vaak fysieke plannen voor de openbare ruimte. De participatiemakelaar bij het

stadsdeel zorgt voor de regie, de werving, het netwerk en het commitment van

verschillende partijen. Corporaties hebben een beperkte rol.

IdeeënHet budget voor 2008 was eind oktober 2008 al bestemd. In juni 2009 is het pr­of­

fensief voor het budget van 2009 gestart. De werving is op een persoonlijke manier

opgepakt. Naast inzet van flyers, aanvraagformulieren en de stadsdeelwebsite zijn

bewoners door buurtvoorlichters persoonlijk zijn aangesproken. Op straat en op de

markt. Meer diepgaande contacten worden gelegd door de Stichting Buurtpartici­

patie en het stadsdeel bij feesten en iftars van bewoners. Er is bij de werving ­ meer

dan in 2008 ­ rekening gehouden met de dynamiek in elke buurt.

KiezenIn 2008 werd tijdens verschillende bewonersoverleggen (per buurt tussen de 25 en

70 bewoners) besloten welke bewonersinitiatieven er wel en niet gekozen werden.

Zij stemden over de binnengekomen initiatieven en verdeelden de budgetten

globaal.

In 2009 is per buurt, in een bij de buurt passende vorm, een initiatievenmarkt ge­

organiseerd. Ook hier nemen de bewoners weer de besluiten. In aanvulling hierop

wordt een comité opgericht, bestaande uit twee à drie bewoners, twee raadsleden

en een ambtenaar. Het comité komt in actie als het budget overschreden dreigt te

worden en er keuzes moeten worden gemaakt.

UitvoeringDrie coördinatoren van Buurtparticipatie bieden laagdrempelige ondersteuning

aan bewoners die hulp nodig hebben bij kleinschalige initiatieven. Die begeleiding

bestaat uit hulp bij het maken van een projectplan, het aanvragen van een eve­

nementenvergunning of het snel verkrijgen van een klein voorschot, kopieerwerk,

flyers maken en informatie zoeken op Internet. Soms is slechts een schouderklopje

al voldoende. Sommige initiatieven zijn door corporaties begeleid in de uitvoering.

Evaluatie+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Bewoners zijn vol lof voor Stichting Buurtparticipatie: zij voelen zich

gesteund bij de uitwerking van plannen, uitvoering en betaling. Opvallend

is dat Stichting Buurtparticipatie initiatieven heel goed bij bewoners laat

liggen.

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Vertraging door knelpunten in benodigde vergunningen of

toestemming in openbare ruimte.

Er is gebrek aan beschikbare ruimtes om projecten en activiteiten

uit te voeren. De corporaties die leegstaande gebouwen niet

beschikbaar stellen, krijgen veel kritiek.

Meer samenwerking met corporaties is gewenst.

Budget

Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 € 316.066 € 436.410 € 316.000

Gemiddeld bedrag per initiatief: € 8.171, aantal initiatieven gehonoreerd: 32

De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten. Bestemd

2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Een tweetal projecten is niet uitgevoerd.

Het budget daarvan wordt bij de ronde 2009 opnieuw bestemd. Het aantal gehonoreerde

initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

11

Slotermeer (Noordoost en Zuidwest) en Geuzenveld Wijkaanpak: stadsdeel Geuzenveld­Slotermeer, Eigen Haard, Ymere, Stadgenoot, De Alliantie, Rochdale en bewoners. Samen met: basisscholen,

politie, west in kracht, opbouwwerk, jongerenwerk, UWV, DWI, nieuwe kansen nieuw west, ondernemers, centrale stad en vele anderen

41.000 bewoners

Aanpak bewonersparticipatie

Stadsdeel Geuzenveld­

Slotermeer is voor 90% een

vernieuwingsgebied. De

aanpak is gebaseerd op input

van bewoners die de afgelopen

jaren is verzameld in

verschillende

participatietrajecten. Zowel

stadsdeel als corporaties

hebben directe contacten met

bewoners. Zo heeft iedere

buurt een eigen steunpunt

voor leefbaarheid en veiligheid

met een buurtcoördinator en

in steeds meer buurten zijn

corporaties zichtbaar aanwezig

met een huismeester. Via hen

zijn de lijnen kort.

In de wijkaanpak waren de

projecten in 2009 vooral

gericht op het vooruit helpen

van bewoners op het gebied

van scholing, werkgelegenheid

en talentontwikkeling.

Goedlopende projecten zijn

verder uitgerold over de

buurten. Maatschappelijke

participatie van bewoners

staat daarbij voorop: zorgen

dat bewoners meedoen en uit

hun isolement komen; dat ze

deelnemen aan taallessen en

de weg vinden naar het

participatiecentrum. Zorgen

dat jongeren hun opleiding

afmaken en werk vinden. En

dat bewoners naast de

ontwikkeling van hun talenten

ook initiatieven nemen om hun

buurt te verbeteren.

Participatieagenda ­ resultaten

Informeren

Stadsdeelmagazine tweemaandelijks huis aan huis. Dit jaar was er een special wijkaanpak en een special bewonersinitiatieven.

Op de website van het stadsdeel is doorlopend informatie te vinden over projecten van de wijkaanpak en bewonersinitiatieven.

Posters en flyers. Artikelen in huis aan huis-bladen. Voorlichtingsprogramma’s, bijvoorbeeld voor

het project schuldhulpverlening.

Interactie en dialoog

In het participatietraject voor de vernieuwing van Slotermeer hebben we in maart en april 2009 bij bewoners getoetst of de sociale projecten die het stadsdeel uitvoert resultaat hebben. Bewoners gaven aan dat zij vooral de inzet van de flexteams (die werken aan schoon, heel, veilig) als zeer prettig ervaren. Zij zien graag dat dit wordt voortgezet.

Er zijn expertmeetings georganiseerd met ondernemers over de ontwikkeling van de creatieve industrie in dit stadsdeel.

Door Ymere zijn bankgesprekken met jongeren georganiseerd. Op basis van de uitkomsten van deze gesprekken wordt nu een pand beschikbaar gesteld voor jongerenactiviteiten in buurt 5.

Coproductie

Bij het inrichten van de openbare ruimte rond basisschool de Kans hebben jongeren in de leeftijd van 10 tot 14 jaar actief meegedacht. Zij hebben maquettes gemaakt en duidelijk aangegeven wat zij willen op dit plein. De jongeren gaven een presentatie aan de buurt. De plannen zijn verwerkt in het definitieve ontwerp voor het plein.

In de Noorderhof wordt samen met bewoners een plan gemaakt om de overlast van hangjongeren in dit gebied tegen te gaan. Het plan is zowel fysiek als sociaal van karakter.

Voor de nieuw te maken natuurspeeltuin wordt samen met bewoners (jong en oud) een plan gemaakt. De gekozen aanpak moet ertoe leiden dat bewoners het eigenaarschap van de tuin op zich nemen en dat de natuurspeeltuin grootstedelijke bekendheid krijgt.

Buurtouders worden betrokken bij de uitvoering van het STER project. Zij denken mee en geven input aan de manier waarop de Zoneparcs beheerd kunnen worden. Tevens vervullen zij ook een deel van het beheer.

Jongerendebat houden?

Heeft u een idee waar de buurt prettiger van wordt? Vraag geld aan bij het stadsdeel!

www.geuzenveld.amsterdam.nl/goedidee T: 020 889 83 66 E: goedidee@geuzenveld.amsterdam.nl

Goed idee? Wij doen mee!

Jongerendebat houden?

12

Buurt 5: een gezonde wijk

Woningcorporatie Far West en het stadsdeel heb­

ben samen met Creative Urbans het project Healthy

Climate WeZt opgezet. Jongeren in de leeftijd van

16­23 jaar denken mee over de inrichting van Buurt

5 als gezonde wijk. Gedurende dit traject krijgen de

studenten workshops en lezingen, maar verzorgen zij

ook zelf een communicatietraject om de omgeving te

betrekken bij hun speurtocht. De studenten krijgen

studiepunten die meetellen op school. Daarnaast

worden jongeren na afloop van het traject opgenomen

in het ‘peereducation’ systeem van Creative Urbans.

Albert Heijn in de wijkaanpak

De afgelopen maanden zijn op Plein 40­45 de banden

aangehaald met een filiaal van Albert Heijn. Het

stadsdeel werkt nu intensiever samen met Albert Heijn

en andere ondernemers en eigenaren om Plein 40­45

schoner, leefbaarder en veiliger te maken. Albert Heijn

wil meer interactie met de buurt. Op grond van de

resultaten van deze pilot wil de supermarktketen in de

toekomst versneld het beleid van lokale betrokken­

heid uitrollen in de rest van Nederland.

Experiment: adopteer een goed idee!

Tijdens twee avonden in juni konden bewoners met

andermans ideeën aan de slag. Ideeën die al eerder

door bewoners waren geopperd werden gepresen­

teerd. Een lijst met wel duizend ideeën voor de buurt.

Bewoners, geclusterd op interesse zoals creatief, ont­

moeting, muziek, kwamen met elkaar in gesprek over

deze ideeën. Er ontstonden nieuwe allianties tussen

bewoners en nieuwe projecten werden geboren

Leerpunt

Participatie is een middel dat goed werkt als het gaat

om onderwerpen die rechtstreeks impact hebben op

het dagelijks leven; onderwerpen die het belang van

bewoners raken. Een leerpunt is dat je het vooral ook

klein moeten houden. Dan werkt participatie.

Aanpak bewonersinitiatieven

De participatiemakelaar houdt zich volledig bezig met de bewonersinitiatieven.

Het proces van ophalen, uitvoeren en verantwoorden van initiatieven is gekoppeld

aan de Wijkwebmethode die al langer in deze buurten gebruikt wordt.

IdeeënWerving zo veel mogelijk persoonlijk bij activiteiten met bewoners en buurt­

evenementen. Communicatiemiddelen die ingezet worden: ‘Westerpost’ en de

campagne ‘Goed idee’ (sinds mei 2009), een folder, posters, het aanvraagformulier

en berichtgeving in Stadsdeelnieuws en op de stadsdeelwebsite, reguliere mid­

delen van het stadsdeel waaronder persberichten, de evenementenkalender, de

website en het stadsdeelnieuws.

Kiezen Aanvragen kunnen het hele jaar door worden gedaan. Bewoners krijgen een

intakegesprek met de aanvraagcoördinator. Ze bespreken de uitwerking van

het plan en de aanvraag van het budget.

Elke maandag beoordeelt het team Wijkweb (een ambtelijk overleg van

professionals van het stadsdeel) de initiatieven aan de hand van criteria.

Initiatieven kleiner dan 1000 euro worden toegekend door het

Wijkwebteam. Initiatieven tussen de 1000 en 10.000 euro worden

beoordeeld door de portefeuillehouder. Daarboven beslist het dagelijks

bestuur. Er is geen maximum bedrag voor initiatieven.

Bewoners moeten kunnen aantonen dat de activiteit heeft plaatsgevonden

en een deelnemerslijst inleveren. Ze moeten ook bonnen overleggen.

De thema’s: veel educatieve en recreatieve cursussen, activiteiten gericht

op ontmoeten en kinderen.

UitvoeringVeel bewoners dienen hun aanvraag in als ruw idee. Er is veel begeleiding van pro­

fessionals nodig om tot realiseerbare projecten te komen. Ook bij de uitvoering van

projecten is bij bewoners vaak behoefte aan begeleiding. Die begeleiding wordt

deels gegeven door opbouwwerk en deels door medewerkers van het stadsdeel.

Bewoners zijn zelf verantwoordelijk voor de communicatie over hun initiatief. Erva­

ring leert dat dit in veel gevallen zonder extra begeleiding niet goed van de grond

komt. Het gevolg is dat de opkomst van deelnemers of bezoekers dan tegenvalt.

Evaluatie door bewoners+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Stadsdeel, buurtsteunpunt en corporaties helpen goed bij de uitvoering.

Sommige bewoners krijgen ‘handgeld’. Dat dit kan, wordt heel prettig

gevonden.

Mensen zijn tevreden met hun eigen resultaten, het geeft hen veel

voldoening

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Er worden te veel criteria gesteld (bijvoorbeeld minimaal tien deelnemers,

geen cadeautjes, twee handtekeningen van medebewoners, geen eigen

inkomsten). Daarbij komen dan nog criteria voor vergunningen.

De beslistermijn is zes tot acht weken, maar het duurt soms veel langer.

Er is onduidelijkheid over benodigde procedures, acties of vergunningen en

waar je moet zijn. Het stadsdeel zou eerder duidelijkheid moeten geven.

Budget

Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 € 408.395§ € 563.922 € 304.603

Gemiddeld bedrag per initiatief: € 4.615, aantal initiatieven gehonoreerd: 67

De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten

Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal gehonoreerde

initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

13

De Banne, Nieuwendam Noord, Van der Pekbuurt en VogelbuurtWijkaanpak: stadsdeel Amsterdam­Noord, Ymere, Eigen Haard, Stadgenoot, de Key, de Alliantie en bewoners.

Samen met: Kansweb/Combiwel, Solid Amsterdam, Stichting Dock, TOS, JAA!

34.000 bewoners

Aanpak bewonersparticipatie

Amsterdam Noord kent vier

buurten in de wijkaanpak met

ieder hun eigen dynamiek.

Hoewel de coalities van

professionals in de buurten

‘bewonersparticipatie’ met

verschillende ambities op de

agenda hebben staan, hebben

bewonersinitiatieven overal

veel aandacht gekregen en is

het proces voor

bewonersinitiatieven in de vier

buurten ongeveer hetzelfde

ingericht. Er is vijf fte voor

bewonersinitiatieven

vrijgemaakt (drie

procesbegeleiders en drie

wijkmariniers). De

participatieagenda breed is

nog niet overal uitgewerkt,

maar in alle buurten gebeurt

wel al veel in samenwerking

met bewoners.

Participatieagenda – resultatenDe Banne

In de uitvoering van het Buurt Uitvoerings­

programma van De Banne zijn bewoners als

coproducent in een aantal projecten betrokken:

Programma ter voorkoming sociaal isolement. Vrijwilligers uit de buurt ondersteunen andere buurtbewoners bij het leggen van sociale contacten door actief huisbezoek. Daardoor worden mensen die zich eenzaam voelen stap voor stap aangemoedigd om weer ‘in beweging’ te komen.

Zomerzondagmiddagen in de Banne. In de zomer is een aantal festiviteiten voor en door bewoners georganiseerd waarbij bewoners hun kunsten aan elkaar kunnen vertonen. Een informatiemarkt waar organisaties die actief zijn in de Banne hun aanbod presenteren, is eveneens onderdeel van de festiviteiten.

Hofmaken is een leefbaarheidsproject gericht op ontmoeting en intercultureel contact in de Banne. Het gaat hierbij om het werken aan gezamenlijke doelstellingen rond leefbaarheid voor en door alle bewoners.

Project opknappen Grootzeil

Het project Grootzeil (geen bewonersinitiatief) is tot

stand gekomen door samenwerking met de buurt­

meester van het stadsdeel en de wijkbeheerder van

Ymere. Grootzeil is een pleintje met wat betonnen

blokken en hier en daar afvalbakken en zitbanken.

Dit alles was tot voor kort niet onderhouden.

Op initiatief van een aantal buurtbewoners is er

begonnen met het schilderen van de betonnen

blokken. De wijkbeheerder beschikt over verf om

graffiti meteen over te schilderen. Vervolgens

kwam de vraag van bewoners of er voetbaldoeltjes

konden worden geplaatst. Dit verzoek is ingewil­

ligd: er staan inmiddels voetbaldoelen die gemaakt

zijn door de experimentele werkplaats. De banken

zijn opnieuw geschilderd door deelnemers van

Buurt service Noord. Tenslotte verzochten de buurt­

bewoners een hek om het pleintje te plaatsen

om de ballen binnen het terrein te houden.

Bijzonder aan dit project is dat er met eenvoudige

middelen en door overleg met het stadsdeel, de

woningcorporatie en de bewoners, een leuke

speel­, ontmoetings­ en voetbalplek voor de

kinderen is gemaakt. Maar ook dat door mede­

werking van organisaties als Buurtservice Noord

en de Experimentele Werkplaats, mensen bij de

uit voering betrokken zijn geraakt die niet

deelnemen aan het reguliere arbeidsproces.

Zakgeldproject Thuis op Straat en Rochdale

TOS (Thuis op straat) organiseert voor de kinderen

in de Dekschuitstraat en omgeving elke week

naschoolse activiteiten. In februari startte TOS

samen met Rochdale het nieuwe zakgeldproject

voor leerlingen van de Dorus Rijkersschool en

kinderen uit de buurt. De kinderen van het eerste

uur Inssaf, Malika, Yasmina, Okan, Orlanda, Mellissa

en Siwora hebben wekenlang hard hun best gedaan

om alle rotzooi uit de struiken, bosjes, schoolplein

en stoep op te prikken en in vuilniszakken te doen.

Ze verdienden daarmee stempels op de speciale

strippenkaart en hebben nu hun eerste speelgoed­

bon. Ron Kreeft, de huismeester van Rochdale in

de Banne Zuid wil in het kader van de leefbaarheid

graag meer doen met de kinderen: winkelwagentjes

terugbrengen, tuintjes opknappen en onderdoor­

gangen schilderen. Ron: ’Dat gaat vast lukken,

er zijn steeds meer kinderen die zich aanmelden

om mee te doen!’

14

Participatie­agenda resultatenNieuwendam Noord

Het projectbureau Nieuwendam Noord bestaat uit het

stadsdeel en de corporaties en werkt al langer aan een

forse stedelijke vernieuwingsopgave in deze buurt.

Daarbij is veel aandacht voor de leefbaarheid tijdens

de vernieuwing.

Informeren

De bewoners zijn geïnformeerd tijdens een bewonersavond op 18 februari 2009. Dit was de startavond waarin Rob Post de grootste taart van Nieuwendam-Noord aansneed.

Nieuwendam Noord Nieuws: periodieke uitgave van het projectbureau NN.

Mondeling door professionals in hun contacten met de bewoners. En via flyers en wijkkrantjes.

Interactie en dialoog

Het project Burenuurtje dat in Nieuwendam-Noord portiekgesprekken houdt, heeft veel bewoners mondeling weten te bereiken.

De Wijkdenktank bestaat uit bewoners en professionals. Die gaan met elkaar in gesprek maar ook met andere bewoners

Coproductie

Burenbus Madame Chocola Vrouwenatelier Vrouwenzaak

Met de Burenbus langs bewoners van de Hilversumflat

Sinds kort is Rochdale eigenaar van de Hilversumflat.

Rochdale wil graag weten wat er leeft onder de

bewoners. Huismeester Suzanne Roling ging met

Coos Langkemper van Thuis in de Buurt langs met

de BurenBus. Zo hoorden ze bijvoorbeeld dat

liftstoringen voor veel ergernis zorgen. Ook enkele

beglazing van de ramen is een veelgehoorde klacht.

En het mysterie van de trillingen. Is het de zendmast

van mobiele telefonie? Of het centrale afzuigsysteem?

Niemand weet het, maar het zorgt wel voor veel

irritatie. Er was ook aandacht voor wat goed is.

De flat is de laatste tijd een stuk schoner en de

bewonerscommissie is weer actief. Bewoners kwamen

ook zelf met ideeën voor de wijkaanpak. Bijvoorbeeld

door met een picknicktafel of speeltoestel het gebruik

van het groen rond te flat te stimuleren. Met alle input

gaat Rochdale de flat en omgeving verbeteren.

15

Aanpak bewonersinitiatieven

IdeeënAlle buurten hebben een inschrijfformulier voor bewonersinitiatieven.

Voor de werving zijn verschillende activiteiten opgezet:

In de Banne zijn ideeën opgehaald met een ijscokar.

In Nieuwendam Noord sneed stadsdeelvoorzitter Rob Post op een

bewonersavond in februari de grootste taart van Nederland aan.

Daarmee nodigde hij bewoners uit om initiatieven in te dienen.

In de van der Pekbuurt zijn in september 2008 initiatieven opgehaald tijdens

het ‘Plannen in pannen­diner’. Daarna is er geworven via diverse netwerken.

In januari zijn in de Vogelbuurt ideeën huis aan huis opgehaald.

Dat gebeurde met een bakfiets die was versierd met lampionnen en werd

begeleid met knetterende vuurtjes en een swingende band. Alle partners

deden mee tijdens de koude winteravonden. Er werd warme chocolademelk

uitgedeeld en er werden 141 ingevulde formulieren opgehaald.

KiezenIn alle vier de buurten is een Wijkdenktank geformeerd. Die bestaat uit bewoners (de

meerderheid) en professionals. De Wijkdenktanks clusteren de initiatieven naar thema’s.

Elk thema heeft een procesbegeleider die bewoners uitnodigt om ideeën gezamenlijk

verder uit te werken. Het uitgewerkte plan gaat terug naar de Wijkdenktank om geac­

cordeerd te worden. Formeel worden ze daarna door het dagelijks bestuur goedgekeurd.

UitvoeringDe leden van de Wijkdenktank begeleiden de uitvoering. In de Banne, Van der Pekbuurt

en Vogelbuurt waren in augustus 2009 elk circa twintig projecten in uitvoering. In Nieu­

wendam Noord maar liefst 51. Opvallend is dat veel initiatieven betrekking hebben op

de openbare ruimte. In de Banne heeft een aantal bewoners speeltoestellen voor hun

wijk aangevraagd. Zij hebben per locatie drie ontwerpen laten maken en deze op een

feestelijke bijeenkomst aan de kinderen voorgelegd. Middels het plakken van gekleurde

stickers op het favoriete ontwerp hebben de kinderen de uiteindelijke keuze gemaakt.

Evaluatie door bewoners+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + De grote rol die bewoners zelf spelen in de denktank is positief.

De denktank bevordert publiciteit en helpt bewoners om realistisch te

begroten.

Het tijdschrift ‘Van der Pek Maggezien’ (van Ymere) is goed en heel informatief.

De bewonersinitiatieven blijven eigen projecten van bewoners.

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Soms heeft men het gevoel dat er veel enthousiasme van het stadsdeel is in

de ideeënfase, maar dat het stadsdeel daarna weinig belangstelling heeft en

minder uitdraagt dan bewoners zouden willen.

Bij de procedure vinden de aanwezigen de wachttijd niet zozeer een

probleem, als je maar wél weet hoe lang je moet wachten.

Men heeft iemand nodig die met je meedenkt, met je projectplan en wat

daarvoor nodig is.

Het zou goed zijn als er verbanden worden gelegd met andere ontwikkelingen

in de buurt.

Budget

Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 € 469.184 € 647.442 € 45.572

Gemiddeld bedrag per initiatief: € 1.571, aantal initiatieven gehonoreerd: 30

De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten.

Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal gehonoreerde initiatieven is

ook op 1 juli 2009 gemeten. Over 73 aanvragen was op 1 juli 2009 nog niet besloten.

Participatieagenda ­ resultatenVan der Pekbuurt

In de van der Pekbuurt vormen Ymere en het stads­

deel de coalitie die de wijkaanpak uitvoert. Dit doen

zij zoveel mogelijk samen met bewoners en onder­

nemers. Die laatste groep is belangrijk omdat het

stimuleren van buurteconomie een belangrijke pijler

is in de wijkaanpak in de van der Pekbuurt.

Informeren

‘Van der Pek Maggezien’: een glossy bewonersblad van Ymere en het stadsdeel met bewoners in de redactie. Het derde nummer is inmiddels verschenen.

Van der Pek- Nieuwsbrieven

Interactie en dialoog

Wijkdenktankbijeenkomsten voor de uitwerking van bewonersinitiatieven: één keer per zes weken.

Borrel met stadsdeelvoorzitter in april. Bewonersbijeenkomst op 18 juli 2009. Buurtplatformbijeenkomsten onder leiding van

de buurtcoördinator. Jongeren worden betrokken in het project

Kruiwagen (stageplaatsen, netwerken met scholieren en rolmodellen uit de buurt).

Buurt-, straat-, en pleinschouwen met professionals en bewoners.

Buurtvaders in de Van der Pek: zij surveilleren op straat en spreken jongeren aan op hun gedrag en leiden hen naar andere activiteiten.

24 september: grote buurtbijeenkomst over de wijkaanpak

Coproductie

Het activiteitenprogramma voor buurthuis ’t Crat is in overleg met Ymere en bewoners opnieuw ingevuld. Het aanbod is volledig afgestemd op de vraag van de bewoners. Een deel van de beschikbare uren kunnen door bewoners zelf worden ingevuld, bijvoorbeeld voor de brei- en haakclub en een kookclub.

‘Van der Pek Maggezien’ wordt samen met bewoners gemaakt.

Nieuwe bestemming van panden

In de Van der Pekbuurt is een seniorenhuis en een

ruilwinkel geopend. Ymere stelt de panden gratis ter

beschikking. In het seniorenhuis worden activiteiten

georganiseerd die gericht zijn op ontmoeting en

het tegengaan van isolement en vereenzaming van

ouderen. Bij de ruilwinkel kan elke bewoner terecht

voor een kop koffie en een praatje. Daarnaast kunnen

bewoners spullen brengen die zij willen verkopen.

De opbrengst van de verkoop gaat naar de bewoner

en de winst gaat naar een goed doel in de buurt.Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

16

Participatieagenda ­ resultatenVogelbuurt/IJplein

Vogelbuurt/IJplein heeft naast het programmateam

een aparte participatiewerkgroep opgestart met ver­

tegenwoordigers van de corporaties en het stadsdeel.

De participatiewerkgroep heeft een rol gespeeld in

het ontwikkelen van de methodiek voor bewonersiniti­

atieven en het werven van ideeën. Daarnaast heeft de

werkgroep bijeenkomsten en keukentafelgesprekken

georganiseerd over de wijkaanpak breed. Door de

participatiewerkgroep is de verbinding met de profes­

sionals in de buurt (zoals huismeesters, buurtregisseur

en opbouwwerker) stevig. Veel uitvoerende profes­

sionals in de buurt hebben actief meegedaan met

werving van initiatieven en uitwisseling tijdens bijeen­

komsten. De participatiewerkgroep is tijdelijk begeleid

door een ingehuurde participatieadviseur.

Informeren

Nieuwsbrief in ontwikkeling

Interactie en dialoog

15 januari 2009: wijkaanpakbijeenkomst met circa vijftig sleutelfiguren (bewoners en professionals) die met elkaar in gesprek gingen volgens de ‘wereldcafé’ methode.

In februari kregen bewoners een terugkoppeling over de bewonersinitiatieven

12 mei: bijeenkomst met actieve bewoners, huismeesters en stadsdeelvoorzitter Rob Post.

In juni zijn er keukentafelgesprekken gehouden (zie kader)

Op 23 september werden de bevindingen van de keukentafelgesprekken gepresenteerd aan bewoners en besproken tijdens een dinerbijeenkomst in samenwerking met Resto VanHarte

Op 20 en 27 september waren er keukentafelgeprekken tijdens ‘Schone luchtdag’ en vond de opening plaats van het opgeknapte pierebadje. De resultaten van het onderzoek naar het gebruik van het (toilet)gebouw als buurthuiskamer (een lang gekoesterde wens van bewoners) werden hier gepresenteerd.

Jongerenparticipatietraject georganiseerd JAA! (zie kader).

De Key heeft in de Punt in samenwerking met Buurthuis de Meeuw gesprekken gevoerd met actieve huurders van De Key. Doel was het in kaart brengen van de gewenste veranderingen in de wijk. Naar aanleiding van deze gesprekken heeft De Key een plan van aanpak geschreven voor het opknappen van de tuinen.

Coproductie

Bewonersinitiatief Fietsenwerkplaats: een coproductie tussen het stadsdeel, Eigen Haard, Bredero College en een bewoner. In de Fietsenwerkplaats kunnen leerlingen van het Bredero stage lopen, kinderen kunnen daar zelf hun fiets repareren en hulp krijgen van de leerlingen. Eigen Haard heeft de ruimte aangeboden.

Er komt een Nieuwsbrief, een samenwerking tussen bewoners die nu een bewonerskrant maken en het stadsdeel.

Streetguerilla Vogelbuurt/IJplein

Op initiatief van Eigen Haard en JAA! (Jongeren Actief

voor Amsterdam) zijn jongeren uit Vogelbuurt/IJplein

een middag gevraagd om na te denken over hun wijk.

De methodieken die zijn gebruikt:

Een focusgroep over leefbaarheid in de buurt. Elke jongere maakte zijn of haar eigen

thermometer van de buurt. In vier groepen werden de thema’s van de

thermometer uitgediept. Onder andere door de buurt in te gaan.

De jongeren hebben aan het eind van de dag hun gezamenlijke thermometer ingeleverd en een advies gegeven aan het programmateam dat de resultaten meeneemt in het vervolg van de wijkaanpak.

Keukentafelgesprekken

De participatiewerkgroep Vogelbuurt/IJplein,

bestaande uit participatiemedewerkers van de

corporaties en het stadsdeel, heeft keukentafel­

gesprekken georganiseerd op drie pleinfeesten in

de buurt. Het doel was om bewoners te spreken die

normaal meestal niet naar bijeenkomsten komen.

Naast consultatie was een belangrijk streven om

ook meer bekendheid te geven aan de wijkaanpak.

De gesprekken zijn gevoerd aan de hand van de

volgende vier vragen:

1. In welke buurt woont u? 2. Heeft u gemerkt dat wij bezig zijn om de buurt

te verbeteren?3. Waarover bent u tevreden in uw buurt?4. Wat kan er beter in uw buurt?De reacties zijn op kaarten geschreven. Ook waren

er plattegronden van de buurt waarop bewoners

knelpunten of positieve dingen konden aangeven.

In totaal zijn er 96 reacties ingevuld tijdens de drie

pleinfeesten. Omdat de keukentafelgesprekken

succesvol waren, gaat de participatiewerkgroep ze

vaker organiseren.

17

Transvaalbuurt Wijkaanpak: stadsdeel Oost-Watergraafsmeer, Dynamo, Eigen Haard, Rochdale, Stadgenoot, Ymere en Stadsdeel Oost Watergraafsmeer en bewoners. Samen met: ondernemers, politie Amsterdam Amstelland, basisscholen de Kaap en de Kraanvogel, UWV Werkbedrijf en DWI

9.000 bewoners

Aanpak bewonersparticipatie

De coalitie in de Transvaal buurt

heeft met de participatie­

piramide als kapstok een

participatieagenda opgesteld.

Die agenda geeft aan waar en

hoe bewoners kunnen meedoen

in de wijkaanpak. De agenda is

ook besproken met een actieve

ommissie van bewoners.

Een team van stadsdeel,

corporatie en welzijn, onder

leiding van Wouter Stoeken,

trekt de buurt in en stimuleert

bewonersinitiatieven.

De participatiemakelaar

combineert de functie van

projectsecretaris wijkaanpak

met het versterken van

bewonersparticipatie aan de

zijde van de professionals.

Dan gaat het vooral om het

stimuleren van concrete

uitwisseling en samenwerking

met bewoners in projecten.

Voor een aansprekende

communicatie over de

wijkaanpak met de buurt, heeft

de coalitie gezamenlijk een

communicatieadviseur

aangetrokken.

Bewonersparticipatie heeft in

juni 2009 een extra impuls

gekregen door een workshop

voor alle projectleiders in de

wijkaanpak. Voor elk project

zijn daar concrete stappen

benoemd om bewoners te

betrekken.

Participatieagenda ­ resultaten

Informeren

Buurtkrant ‘Transvaalbuurt steeds beter’: drie keer per jaar

Campagnestijl ‘Transvaalbuurt steeds beter’: een positief ‘stempel’ op alle inspanningen door alle spelers in de buurt. Onder andere bouwborden voor corporaties en decoratiestickers voor winkelpuien.

Communicatiecampagne voor de buurtbijeenkomst in mei.

Film over de resultaten van de wijkaanpak tot nu toe (geplaatst op website NUL20).

Actief persbeleid: er verscheen een groot artikel in het Parool.

Evaluatieonderzoek buurtkrant

Interactie en dialoog

Buurtbijeenkomst Transvaal 13 mei 2009: alle wijkaanpakprojecten gepresenteerd. Gesprekken tussen bewoners en professionals. Ruim 200 bezoekers.

Activiteiten Krugerplein: naaiatelier, korte films voor jong en oud, bijeenkomst Sport en Spel en het Krugerpleinfestijn.

Herinrichting Krugerplein: de planning bewonersparticipatie is opgesteld.

Verschillende projecten (groenplan, speelruimteplan en de plannen voor de spoorwegonderdoorgang Tugelaweg) zijn tijdens een bijeenkomst van de buurtbeheergroep besproken.

Buurttafels zijn eind augustus gestart: een maandelijkse inhoudelijke en gezellige activiteit over relevante onderwerpen met bewoners en professionals.

Ondernemers in Transvaal zijn geworven voor deelname aan de Ondernemersprijs (Eigen Haard).

Coproductie

Het bewonersinitiatief om dieren als grote kunstobjecten in de openbare ruimte te plaatsen is geïntegreerd in het project herinrichting Krügerplein.

De speeltuin in De la Reystraat is in samenwerking met het stadsdeel, Ymere en bewoners opnieuw ingericht.

In samenwerking met bewoners zijn de projecten ‘aanbrengen groen op het Steve Bikoplein’ en de groene geveldag (Eigen Haard) georganiseerd.

De corporaties Ymere en Stadgenoot hebben samen met bewoners vijftig tuinen opgeknapt.

Het jongerenparticipatieonderzoek is afgesloten met een bijeenkomst van jongeren en professionals.

Het ‘Participatie jongeren Speelruimteplan’ is afgerond. Op basis van droomtekeningen van kinderen, schouwen en gesprekken zijn ontwerpen voor zes speelplekken gemaakt.

De plannen voor verbetering 450 woningen in Tugelawegblokken (Ymere) en woonomgeving zijn in volle gang. Tijdens toekomstwerkplaatsen werkten architecten en de ontwerper voor de openbare ruimte met bewoners de plannen verder uit. Bewoners spelen daarnaast een actieve rol als buurtvoorlichter.

18

Participatieonderzoek voor en door jongeren

Jongeren spotten trends en interviewen andere

jongeren. De uitkomsten worden gebruikt als input

voor jongeren en professionals om samen activiteiten

te ontwikkelen. Er zijn 42 trendspotkaarten ingevuld

en 18 straatenquêtes gehouden. Er is een bijeenkomst

met jongeren en professionals geweest waarna de

rapportage is afgerond.

De meeste wensen van de tieners sluiten goed aan bij

lopende projecten. Het bleek moeilijk om jongeren

in de Transvaalbuurt te bereiken. Er is een vervolgop­

dracht aan Young Works gegeven om in september

eenmalig een (speelse) bijeenkomst met de tieners te

organiseren.

Joke Soolsma, opbouwwerker bij

welzijnsorganisatie Dynamo:

‘Als opbouwwerker heb ik dagelijks contact met bewoners in de buurt. Wij fungeren als een soort schakel tussen bewonersgroepen, diverse instanties woningbouwcorporaties, politie en het stadsdeel. Het is dan ook vanzelfsprekend dat wij deel uit maken van de coalitie die vorm geeft aan de wijkaanpak in de Transvaalbuurt. Doordat wij de buurten door en door kennen kunnen we met de wijkaanpak gelden kansen creëren.’

Aanpak bewonersinitiatieven

Een werkgroep, bestaande uit de participatiemakelaar vanuit het stadsdeel, een

corporatie en het opbouwwerk Dynamo, houdt zich bezig met de bewoners

initiatieven.

IdeeënVanaf december 2008 is er actieve werving. Dat gebeurt via bestaande overleggen

met bewoners, speciaal georganiseerde bijeenkomsten, informatiemarkten,

de website, de flyer bewonersbudgetten en de wijkaanpakkrant Transvaalbuurt

steeds beter.

KiezenBewoners dienen hun plan in met een aanvraagformulier. Zij kunnen daarbij hulp

krijgen van de participatiemakelaar of van een opbouwwerker. Er is een commissie

die beoordeelt of een plan geld krijgt. De commissie bestaat uit vijf mensen:

vertegenwoordigers van het stadsdeel, woningcorporatie, welzijnsorganisatie

Dynamo en bewoners. De commissie toetst de plannen aan de regeling

bewonersbudgetten. Deze is gebaseerd op het stedelijk kader. De bewoners

krijgen binnen vier weken bericht. Voor de verantwoording wordt een inhoudelijk

verslag gevraagd.

Uitvoering en begeleidingDynamo biedt hulp vanuit de betaalde opdracht van het stadsdeel. Bewoners

kunnen extra ondersteuning door Dynamo meenemen in het budget voor het

project.

Budget

Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 €98.537 € 136.119 € 98.830

Gemiddeld bedrag per initiatief: € 7.602, aantal initiatieven gehonoreerd: 13

De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbaar budget minus 8% handelingskosten.

Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal gehonoreerde

initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.

een jaar gratis bedrijfsruimteonderneem en win

Doe mee met de Ondernemersprijs Transvaal. Maak kans op een jaar

lang gratis huur én zakelijke begeleiding voor uw onderneming.

Ga naar www.eigenhaard.nl

supported by

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

19

Borrendammebuurt, Wildemanbuurt, Zuidwest Kwadrant, Reimerswaalbuurt Wijkaanpak: stadsdeel Osdorp, De Alliantie, Eigen Haard, Stadgenoot, Rochdale, Ymere en bewoners. Samen met: Amsterdams Steunpunt Wonen (ASW), Sezo, Huurdersvereniging Amsterdam (HA)

15000 bewoners

Aanpak bewonersparticipatie

Bewonersparticipatie is de taak

van drie gebiedsregisseurs:

twee van het stadsdeel en één

van Ymere (Reimerswaalbuurt).

Daarnaast is er een trekker en

hoeder van de

bewonersinitiatieven binnen het

stadsdeel die de werving,

honorering en uitvoering

coördineert.

Naar aanleiding van ervaringen

in de buurt Meer en Oever is in

2009 een Buurtweb opgestart

in drie buurten. In de

Borrendammebuurt en de

Wildemanbuurt is dit gedaan

door KanWel. In het Zuidwest

Kwadrant door het Amsterdams

Steunpunt Wonen (ASW). Het

doel van Buurtweb is om met

een kerngroep van bewoners

het meedenken en meedoen te

organiseren en te stimuleren.

De nadruk lag in de eerste helft

van 2009 op het ophalen van

bewonersinitiatieven. De

actieve bewoners zullen in elke

buurt een netwerk vormen

onder de titel ‘Buurtweb’, dat

in de toekomst betrokken zal

worden bij de wijkaanpak

breed.

Participatieagenda ­ resultaten

In deze periode is niet structureel gewerkt aan een

participatieagenda. Wel is er dialoog en coproductie

met bewoners op gang gebracht in de volgende

projecten:

In het Zuidwest Kwadrant zijn begin 2009

galerijgesprekken gevoerd door Sezo in

opdracht van het stadsdeel, Eigen Haard

en Ymere. De gesprekken hadden tot doel

om te horen wat er bij de mensen speelt.

De uitkomsten worden meegenomen in het

Buurt Uitvoeringsplan.

De succesvolle start van het huiskamerproject

van bewoners in de Brede School ‘De Kikker’

in het Zuidwest Kwadrant.

De groep ‘Vrienden van het Botteskerkpark’

maakt een plan van aanpak voor de organisatie

van extra activiteiten in het park en het

betrekken van nog meer bewoners.

Het buurtbeheerbedrijf (Ymere) in de

Reimerswaalbuurt is geopend.

De ‘Creatieve Hotspot voor Social Design’

in garage Notweg in de Wildemanbuurt

is gestart (Ymere). Hier hebben bewoners

in 2008 tijdens de participatieweek over

meegedacht. In de garage is een huiskamer

voor de buurt van Stadgenoot.

Bewonersplatform Reimerswaal is een actieve

partner bij het vaststellen van het sociaal

programma voor de Reimerswaalbuurt

(Ymere). De bewoners van deze buurt

ontvangen ook de buurtkrant Nieuw

Reimerswaal.

Buurtoverleg in nieuwe vorm blijkt een succes Even voorstellen... nieuwe bewonersondersteuner Öznur Sendag

30 september Buurtactiedag Reimerswaal Leeft! De eerste maanden van BBNR Bewoners weten buurtbeheerbedrijf te vinden

De Nieuw Reimerswaal Buurtkrant is van u. Vindt u het leuk om te fotograferen en/of te schrijven? Dan kunt u zelf meewerken aan deze krant. Wilt u meer informatie of wilt u zich direct opgeven? Mail dan naar bewonersreimerswaal@hotmail.com

goed wonen natuurlijk!

Praatbus na de zomer weer de buurt in

Wil je weten wie er bij je in de buurt woont en heb je zin om af en toe met je buren te praten of mailen? Of wil je aan activiteiten deelnemen of die samen met je buren bedenken? Kijk dan op www.buurtleven.nl of www.besteburen.nl. Dit zijn nieuwe websites die je helpen om contact met je buren te maken.

ColofonDe Nieuw Reimerswaal Buurtkrant is een uitgave van VOF De Stadstuinen: Ymere en Bouwfonds in samenwerking met Stadsdeel Osdorp

Aan dit nummer werkten mee:Annet van Tulder, Anton van Daal, Bert van der Meeren, Bewonersplatform Nieuw Reimerswaal, Coen Schutte, Carrie Meijer, Ester Lacourt, Doreen van ‘t Spijker, Hanneke van Garderen, Klaas van de Meer, Lieke Herpers, Lotte Pieck, Lucy Drost, Manon Hoppenbrouwers, Marjan kootwijk, Mohammed Hajoui, Öznur Sendag, Richard van Klooster, Rick Mol, Steven Verbond.

Aan de inhoud van deze krant is de grootst mogelijke zorg besteed.Alle informatie is nadrukkelijk onder voorbehoud. Hieraan kunnen geen rechten worden ontleend.

Meer informatie?Ymere Wonen WestAnderlechtlaan 2001066 HL Amsterdam Tel: 0800-0006

www.nieuwreimerswaal.nl

Heeft u de nieuwe Praatbus al gezien? Het busje wordt tel-kens voor een andere portiek geparkeerd en is ingericht met een bankstel en sfeer- verlichting.

De bewoners worden door Ymere in de bus uit-genodigd om onder het genot van thee en koek-jes mee te denken over een opknapbeurt van hun portiek. In ruil voor de opknapbeurt ondertekenen zij een aantal leefregels. Zo spreken ze af dat de portieken ook mooi en schoon blijven na de opknapbeurt. De huismeesters komen vanuit het buurtbeheer-bedrijf BBNR bij de bewoners langs voor de ondertekening. Daarna komen de leefregels op een mooi en schoon plekje in de hal te hangen. De bewoners van de Zonzeelstraat kregen als eerst bezoek van de Praatbus. Later dit jaar kunnen ook een aantal bewoners van de Schoonboomstraat en de Ookmeerweg de bus nog in de straat verwachten.

Tip top Portiek“In onze portiek wilden de bewo-ners graag dat de deuren en de buitenkozijnen geschilderd wor-den” zegt Mohammed Hajoui die, omdat hij graag in de wijk wil blij-

ven wonen, van de Steelvliet-straat naar een tijdelijke woning in de Zonzeelstraat is verhuisd. ”Ook een grote schoonmaak-beurt en nieuw stucwerk stonden op onze wensenlijst. Van het overige budget wilden wij graag nog wat extra schilderwerk van de plafonds, muren en lam-briseringen.

Bij het gesprek waren bewoners van vijf woningen aanwezig. We hebben afspraken gemaakt over wat er niet in de portiek thuis-hoort. En na het opruimen houdt iedereen zich er goed aan. Soms kwamen er ook privévragen. Bijvoorbeeld over de huurverho-ging, hoe lang het nog duurt voor

de uitplaatsing straks en hoe dat in zijn werk zal gaan. Maar daar is het gesprek in de Praatbus

niet voor bedoeld. De mede-werkers van Ymere hebben

voor dat soort vragen de juiste contactpersonen opgegeven. Nee, in de praatbus gaat het over wat je graag zou willen verbeteren in de portiek. En om kennis te maken

met buren die je niet goed kent of om kleine onderlinge

irritaties weg te nemen. Zo heb ik gelukkig van mijn

benedenbuurvrouw gehoord dat zij mijn twee kinderen niet meer hoort. Die waren net na de ver-huizing best eventjes wat druk-ker dan normaal. De bewoners van onze portiek kenden elkaar wel, maar sinds het gesprek in de portiekbus gaan we prettiger met elkaar om.

In elk geval vind ik de praatbus een goed initiatief. Wellicht kan het tijdstip van het overleg nog iets worden aangepast, want in de buurt is niet iedereen al om 19.00 uur thuis van z’n werk. Maar ik ben positief: het schil-derwerk is al uitgevoerd, er zitten nieuwe naamplaatjes op de postkasten en iedereen let nu op dat het netjes en schoon blijft. Ons portiek ziet er weer tip top uit.”

Het gezicht bij de Praatbus:

gebieds-consulent Steven Verbond

Verhuizing naar nieuwe woning krijgt 6,7 gemiddeld De sloop en nieuwbouw van de Reimerswaalbuurt is volop bezig. Een aantal bewoners van de inmiddels gesloopte woningen moest daardoor verhuizen naar een andere woning. Voor andere bewoners van de buurt komt deze verhuizing nog. Ymere en het stadsdeel Osdorp willen de gedwongen verhui-zingen voor iedereen zo goed mogelijk laten verlopen. Onder de mensen die al verhuisd zijn is een tevredenheidsonder-zoek gehouden. Hier hebben 98 mensen aan deelgenomen.

Tevreden bewonersDe meeste verhuisde bewoners zijn tevreden over hun nieuwe woning, de nieuwe woonomgeving, de hoogte van de huur, de informatievoorziening en de begeleiding van Ymere. Ze geven gemiddeld een 6,7 voor het hele herhuisvestingproces. Het vinden van een nieuwe woning en het opzeggen van de oude ging in de meeste gevallen zonder problemen. Veel bewo-ners vonden binnen een jaar een nieuwe woning. Iedereen die het onder-zoek invulde, verhuisde naar een woning in Amsterdam. Veel van hen wonen nu in een nieuwbouwwoning in Vrankendijke of De Stadstuinen.

Nieuwe woning en woonomgevingDe meeste bewoners zijn tevreden over hun nieuwe woning. Ze wonen er prettig en vinden hun nieuwe woonomgeving een verbetering. Er zijn ook mensen die niet zo tevreden zijn over hun nieuwe woning of woonom-geving. Soms gaat het daarbij om zaken waarvan de bewoners al voor de

Buurtkrant/september 2009

Afsluiting inspraak BotterskerkparkOp 14 april vond de laatste partici-patieavond over het Botteskerk- park plaats. Tijdens deze avond werden de laatste wijzingen op het voorlopig definitief ontwerp van het park behandeld. Het resultaat, het Definitief Ontwerp (DO) Botteskerkpark, werd op 2 juni 2009 gepresenteerd aan de Raad.

Goede samenwerkingHet Definitief Ontwerp Botters-kerkpark werd goed ontvangen. De Raad had vooral complimenten voor de grote groep actieve bewo-ners. De prettige samenwerking tussen bewoners en stadsdeel zorgde ervoor dat het participatie-proces positief uit een externe evaluatie kwam. De deelnemers vonden dat daadwerkelijk is ge-luisterd naar alle zorgen en wen-sen. Er is samen gezocht naar een juiste balans tussen alle belangen om zo tot een goed plan te komen. Het Botterskerkplan voldoet aan de doelstelling om een mooi park te maken met een grote meer-waarde voor de buurt. Een bijzon-dere gezamenlijke productie! Op 16 juni heeft het dagelijks bestuur van het stadsdeel het definitief ontwerp vastgesteld. De voor-bereiding van de uitvoering is al gestart. Het streven is begin vol-gend jaar te beginnen met de uit-voering. Deze duurt tot eind 2010.

DierenweideDe planvorming voor de Dieren-weide loopt nog door. Voor de be-bouwing van de Dierenwaarde worden twee scenario’s verder uit-gewerkt. Het Programma van Eisen wordt komend najaar aan de Raad voorgelegd.

Vrienden van het BotterskerkparkDe deelnemers aan het participatie-traject Botteskerkpark zijn onlangs door Amsterdams Steunpunt Wonen uitgenodigd voor een ver-volgbijeenkomst. Het doel van die avond was om samen na te denken over de vorm en invulling van een bewonerswerkgroep: Vrienden van het Botterskerkpark. De Vrienden volgen de uitvoering van het park kritisch en denken mee over de fasering en het beperken van hinder voor de omgeving. Er is ook gesproken over het geld dat voor het park beschikbaar is vanuit de Wijkaanpak. De Vrienden van het Botterskerkpark kunnen nadenken over de besteding van het geld voor het park. Er zijn een groot aantal ‘duurzame’ ideeën aangedragen.

Als de Praatbus nog bij u in de straat komt, dan kunt u gebieds- consulent Steven Verbond in de bus verwachten. Samen met een collega van Ymere of een medewerker van BBNR voert hij de portiekgesprekken.

Steven stelt zich graag aan u voor. “Ik werk als gebiedsconsulent voor Ymere. Dat betekent dat ik een aanspreekpunt ben voor allerlei zaken die met uw woning en de Reimerswaalbuurt te maken hebben. Als u wordt uitgenodigd in de Praatbus, dan gaan we samen in gesprek, zodat u mee kunt beslissen over de opknapbeurt van het portiek in uw flat. Maar daarnaast ben ik ook geïnteresseerd in hoe u de buurt ervaart, wie u bent en welke ideeën u heeft voor de Reimerswaalbuurt. Uw inbreng is van harte welkom. Daarvoor kom ik graag met de bus naar u toe.”

verhuizing hadden kunnen weten dat ze niet helemaal naar wens zouden zijn. Mogelijk hebben deze mensen door de tijdsdruk van de verhuizing niet goed genoeg nagedacht over hun nieuwe woning en woonomgeving. Ontevredenheid komt in andere gevallen door onvoorziene omstandig-heden, zoals het verliezen van vrienden door de verhuizing.

Begeleiding en informatieDe verhuisde bewoners zien verbeterpunten op het gebied van informa-tie over de verhuizing. Bijvoorbeeld door het geven van informatie in verschillende talen, het omgaan met vragen van bewoners en het geven van duidelijkheid tijdens informatiebijeenkomsten. Uit het onderzoek komt ook een verbeterpunt op het gebied van persoonlijk advies. De projectconsulent van Ymere zou in de toekomst extra aandacht kun-nen besteden aan advies over financiën, de nieuwe woning, de nieuwe woonomgeving en het opzeggen van de oude woning. Ook gaven de bewoners aan dat Ymere de bewoners nog verder zou kunnen begelei-den na de verhuizing als ze de nieuwe woning weer van Ymere huren.

VerbeterenOndanks een aantal verbeterpunten zijn veel oud-bewoners tevreden over de herhuisvesting. Met de resultaten uit het onderzoek gaan het stadsdeel en Ymere de volgende fasen van de verhuizingen waar moge-lijk nog verder verbeteren.

Interview met Coen Schutte, buurtbewoner Praatbus na de zomer weer de buurt in Het gezicht bij de Praatbus: gebiedsconsulent Steven Verbond

Verhuizing naar nieuwe woning krijgt 6,7 gemiddeld Afsluiting inspraak Botterskerkpark

Schoon, heel, veilig en leefbaarAls eerste interviewde Marjan een aantal professionals die ge-zamenlijk zorgen dat de Reimers-waalbuurt de komende tijd schoon, heel, veilig en leefbaar is.

Ester Lacourt van het in mei geopende Buurtbeheerbedrijf vertelde dat de medewerkers van-uit de vestiging aan de Osdorper Ban hard werken aan oplossen van technische klachten in woningen. Bovendien zijn de medewerkers verantwoordelijk voor het beheer van de openbare ruimte, zoals bijvoorbeeld het verwijderen van zwerfvuil. Maar ook met sugges-ties en voor informatie over de buurt kunt u bij het Buurtbeheer-bedrijf terecht. En dat is nog niet alles, want in het Buurtbeheer-bedrijf staan computers die be-woners gratis mogen gebruiken!

Basjan Waldhober van de afdeling Interim Beheer van het stads- deel Osdorp, vertelde over het Cleanteam. Met een elektrische

Buurtoverleg in nieuwe vorm blijkt een succesWoensdagavond 12 augustus was het een drukte van belang in de grote zaal van Ontmoetings-centrum Joannes de Deo. Bewoners uit Nieuw Reimerswaal en professionals kwamen er bijeen voor het nieuwe Buurtoverleg. De gebiedsregisseur van Ymere, Marjan Kootwijk, legde uit dat dit nieuwe buurtoverleg in de plaats is gekomen voor het Interim Beheer Overleg. Het voor-deel van deze nieuwe opzet is dat alle bewoners nog actiever betrokken zijn. Iedereen kan volop meedenken over de buurt.

Bewoners in het zonnetjeNa de professionals nodigde Marjan Kootwijk een aantal bewo-ners uit om iets te vertellen over hun activiteiten in de buurt.

Mohammed Hajoui vertelde over zijn rol als voorzitter van het Bewonersplatform Nieuw Reimerswaal. Het Bewoners-platform behartigt de belangen van de buurtbewoners en startte verschillende bewoners- initiatieven op, zoals de moestuin en de huiskamer voor bewoners.Een bewonersinitiatief dat dankzij Ahlam Salah tot stand is gekomen, is de speeltuin bij de Zonzeel-straat. Daarnaast heeft zij samen

begeleiding, computerlessen,taallessen en ze begeleiden de PortiekPortiers. Fysiotherapeut de heer Veeneman van de Fysio-therapiepraktijk Osdorp vertelde over zijn praktijk en alle activiteiten die zij hebben voor de ouderen in de wijk.

Actief meedoen in Themagesprekken

Hierna werden de bewoners uitge- daagd om in groepjes te praten over: groen, veiligheid, een schone buurt, ontmoeten en jeugd. Voor elk thema was er een tafel. De bewoners mochten kiezen waarover zij graag wilden meepraten. Bijvoorbeeld over wat er goed gaat in de buurt en wat er beter zou kunnen. Ook mochten de bewoners dromen over de buurt aan de hand van foto’s met droombeelden. Deze dromen mochten ze vervolgens omzetten in concrete ideeën. Bijna iedereen vond dat er ruimte moet zijn in de buurt om elkaar te ontmoeten. Het is immers belangrijk dat jong en oud respectvol omgaan met elkaar.

Nadat de bewoners in groepjes had-den gewerkt, lichtte Marjan de uit-komsten in de zaal toe. Bewoners kregen stickers om hun stem te geven aan de beste ideeën voor de buurt. Deze ideeën worden in het volgende buurtoverleg, op 18 november 2009, verder besproken. Zo zijn onder andere de ideeën ontstaan om meer bloemen in de buurt te laten bloeien, meer zitplekken in de schaduw te creëren, meer sportfaciliteiten voor jong en oud te creëren en een kerst-markt voor de buurt te organiseren. Sommige ideeën worden al uitge-voerd. Zoals de zitplekken in de schaduw. Die worden gerealiseerd in de groenstrook tegenover Vrankendijke. Sommige ideeën kun-nen nog opgestart worden. Ymere zal het ASW vragen om bewoners te benaderen om een aantal ideeen verder uit te werken.

En zo liep het eerste buurtoverleg ten einde. Maar voordat de borrel werd geserveerd, werd er nog een film vertoond over het moes-tuinproject in Nieuw Reimerwaal. De film werd gemaakt door Stichting Al Camera. Een mooi initiatief als afsluiter van een succesvolle avond!

auto zorgt het Cleanteam dat vieze plekken in de buurt vaker schoongemaakt worden. Buurtregisseur Frans van der Tol was op vakantie en werd vervan-gen door Ron Derogee van de politie. Inmiddels is Frans alweer terug en houdt hij op dinsdag tussen 13.00 en 14.00 uur spreek-uur in het Buurtbeheerbedrijf aan de Osdorper Ban 951.

De Nieuw Reimerswaal Buurtkrant is van u. Vindt u het leuk om te fotograferen en/of te schrijven? Dan kunt u zelf meewerken aan deze krant. Wilt u meer informatie of wilt u zich direct opgeven? Mail dan naar bewonersreimerswaal@hotmail.com

Themagesprekken

Hierna werden de bewoners uitge-

met een tuinarchitect een ontwerp gemaakt voor een nieuwe buurt-tuin, naast de speeltuin. Deze tuin wordt binnenkort opgeknapt en geopend. Op 30 september is er een Buurt-actiedag. Tijdens deze dag kunnen bewoners elkaar ontmoeten, en krijgt de buurt wat extra aandacht. Zo is er bijvoorbeeld een informa-tiemarkt en wordt er extra schoongemaakt. Deze dag is een goed idee van de heer Schutte.Het is duidelijk dat er een aantal actieve bewoners zijn, die zich extra inzetten voor hun buurt. Met een bloemetje bedankte Marjan deze bewoners voor hun inzet en hun behaalde successen.

Activiteiten in de buurtHierna was een andere groep buurtbewoners en professionals aan de beurt. Yomi Hoever, student van het project VoorUit, vertelde dat studenten in dit pro-ject allerlei activiteiten opzetten en begeleiden in de buurt. En dat zijn er nogal wat. De studenten geven ondermeer huiswerk-

20

Experiment vouchers

In de Reimerswaalbuurt is geëxperimenteerd met het

vouchersysteem. Daartoe heeft ASW het Bewoners­

platform opgezet. Over de aanpak en resultaten

kunt u meer lezen in een apart hoofdstuk in deze

rapportage.

Aziz Kwyasse, initiatiefnemer van

‘Jeugdjournaal voor jongeren’ in de

Reimerswaalbuurt:

‘Er is door de bewonersbudgetten veel meer energie

in de buurt gekomen om initiatief te nemen en vol te

houden.’

Cor Stokman, bewoner Osdorp:

‘Projecten van bewoners worden niet zomaar meer in

de prullenbak gegooid. Ik ben heel goed geholpen

door de huismeester van de corporatie en door het

stadsdeel bij het opzetten van een activiteitenruimte

voor bewoners.’

Aanpak bewonersinitiatieven

Ideeën wervenIn alle buurten zijn informatiebijeenkomsten gehouden over het budget voor bewo­

nersinitiatieven. Daarvoor is huis aan huis geworven. Deze bijeenkomsten zijn geor­

ganiseerd door het stadsdeel, in samenwerking met het ASW of KanWel. Per buurt

kwamen gemiddeld tussen de twintig à veertig bewoners. Tijdens de bijeenkom­

sten werden bewoners geprikkeld om ideeën te bedenken. Ook konden zij meteen

een aanvraag indienen via een aanvraagformulier. Over reeds ingediende initiatie­

ven werd meteen gestemd. Uiteraard kunnen bewoners doorlopend initiatieven

indienen bij het stadsdeel en hier ook hulp bij krijgen van ASW of KanWel.

KiezenOsdorp kent nog geen formele regeling voor bewonersinitiatieven. Het stedelijk

kader wordt gehanteerd. Het stadsdeel heeft aanvullende criteria opgesteld, onder

andere over haalbaarheid. De meest opvallende aanvullende criteria zijn:

De activiteiten en/of doeleinden die onderdeel uitmaken van het initiatief

zijn niet van levensbeschouwelijke of politieke aard.

Tijdens de activiteiten wordt, voor zover van toepassing, de Nederlandse

taal gesproken.

Het bewonersbudget wordt geweigerd wanneer het beheer en het

onderhoud van de voorgestelde fysieke verbeteringen van de leefomgeving

niet kunnen worden gewaarborgd.

Besluiten over de honorering van initiatieven worden ad hoc genomen door het

dagelijks bestuur na te zijn voorgelegd aan de bewoners. Bewoners hebben dus

een belangrijke stem. De besluitvorming wordt voorbereid door de ‘trekker

bewonersinitiatieven’ van het stadsdeel. De nieuwe regeling voor 2009 wordt

vergelijkbaar met het vouchersysteem, waarbij een regiegroep van bewoners en

professionals de beslissingen neemt. Bij hoge bedragen wordt een buurtraad

pleging gedaan.

Uitvoering In de uitvoering van hun initiatieven worden bewoners ondersteund door de ge­

biedsregisseurs, de trekker bewonersinitiatieven van het stadsdeel, medewerkers

en huismeesters van corporaties en medewerkers van ASW en KanWel. Daarnaast

is Impuls aanspreekpunt voor veel bewoners, vooral voor bewoners met een

Marokkaanse achtergrond.

Evaluatie door bewoners+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Goede hulp bij aanvraag en uitvoering door ASW, KanWel en Ymere.

De besluitvorming verloopt vaak sneller dan gedacht.

De financiële afwikkeling wordt positief beoordeeld.

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Het is onvoldoende duidelijk of en waar men hulp en ondersteuning kan

krijgen (uitzondering Reimerswaalbuurt).

Het stadsdeel moet meer hulp bieden bij het opstellen van een begroting.

Het is soms laat duidelijk hoeveel geld je mag besteden. Soms zo laat dat

de activiteit al is uitgevoerd met ander geld.

Budget

Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 + 2009 €257.622 € 355.758 € 392.691

Gemiddeld berdrag per initiatief: € 9.577, aantal initiatieven : 46

De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten, exclusief

het voucherbudget Reimerswaal. Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009.

Het aantal gehonoreerde initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

21

Overtoomse VeldWijkaanpak: stadsdeel Slotervaart, Far West, de Alliantie, Stadgenoot, Eigen Haard en bewoners.

Samen met: Eigenwijks en ondernemers

8.000 bewoners

Aanpak bewonersparticipatie

De bewoners van Overtoomse

Veld waren in het eerste half

jaar van 2009 op verschillende

manieren betrokken bij de

aanpak van hun buurt.

Stadsdeel, corporaties en

bewoners gingen met elkaar in

gesprek over veiligheid en

over de hele breedte van de

aanpak van de buurt. Eveneens

breed van opzet was de

Actiedag waar de talenten en

vaardigheden van de bewoners

centraal stonden. De bewoners

denken ook mee in een aantal

concrete projecten. Het

budget bewonersinitiatieven is

overgeheveld naar stichting

Eigenwijks, die de rol van

participatiemakelaar voor

bewonersinitiatieven op zich

neemt.

Participatieagenda ­ resultaten

Informeren

Verschillende bijeenkomsten waarin bewoners zelf inbreng hadden, zijn aangegrepen om ook meer informatie te geven over (onderdelen van) de aanpak van Overtoomse Veld. Bewoners voelen zich, meer dan door het label ‘wijkaanpak’, vooral aangesproken door de feitelijke aanpak van hún buurt.

Het August Allebéplein in Slotervaart wordt vernieuwd. De samenwerkende corporaties Far West, Stadgenoot en Rochdale organiseerden op zaterdag 26 april voor bewoners een informatiemarkt. Ook was er gelegenheid om over de vernieuwing in gesprek te gaan. Voor- en tegenstanders van de bebouwingsplannen kwamen aan bod. De inrichting van de openbare ruimte op het plein wordt in het najaar samen met bewoners vormgegeven.

Interactie en dialoog

en het stadsdeel met elkaar om de tafel om te eten en elkaar te spreken over de aanpak van de buurt. Veiligheid was één van de thema’s. Ook stadsdeelvoorzitter Ahmed Marcouch nam deel aan het gesprek. Er was voor bewoners veel informatie over de aanpak beschikbaar. Het gesprek werd gebruikt als voorbereiding op de Actiedag die plaatsvond op 6 juni.

Tijdens de Actiedag op 6 juni was er in Overtoomse Veld op acht plaatsen van alles te doen. Bewoners toonden hun initiatieven, organiseerden activiteiten of lieten hun buurtgenoten hun bijzondere kunnen en kunsten zien. Er was alle gelegenheid voor informele uitwisseling.

Coproductie

Onder de titel Ons Rembrandtpark! werken stadsdeel, Eigenwijks en bewoners samen aan plannen voor een beter gebruik van het Rembrandtpark, vooral door kinderen. In het voorjaar zijn zo’n 200 mensen uit de buurt ondervraagd. In het najaar volgen ontwerpworkshops om het park voor kinderen en anderen aantrekkelijk te maken. Ook gaan bewoners eigen initiatieven voor het park uitvoeren. Verschillende belanghebbenden en georganiseerde bewoners begeleiden het proces in een netwerkgroep.

22

Marion Bestenbreur, opbouwwerker

Stichting Eigenwijks:

‘Als bewoners elkaar kennen en contact met elkaar hebben, vergroot dat de leefbaarheid in de buurt. Ik denk dat mensen daar uiteindelijk gelukkiger van worden. Onze buurt is een van de weinige met de meeste kleinere initiatieven. Dat vind ik positief, want die individuen of groepjes mensen bereiken met hun ideeën weer andere mensen. Zo profiteert de hele buurt ervan. Naast de vaak al jaren actieve bewoners, zien we ook nieuwe mensen opstaan met frisse ideeën. Ook bewoners die voorheen vooral liepen te klagen zijn bereid iets te doen voor hun buurt. Je merkt een voorzichtige omslag. Dat zie ik als een grote winst.’

Aanpak bewonersinitiatieven

Ideeën De werving van initiatieven is opgepakt door de opbouwwerker van Eigenwijks.

Zij spreekt mensen persoonlijk aan, ondersteunt hen en adviseert bij aanvragen.

Corporaties en stadsdelen zetten tevens hun netwerk in om bewoners te bereiken.

Op 6 juni zijn er op acht plaatsen bewonersinitiatieven uitgevoerd. Tijdens deze

dag werden ook actief nieuwe bewonersinitiatieven geworven. Voor het indienen

van een bewonersinitiatief moeten nieuwe formulieren, opgesteld door Eigenwijks,

worden ingevuld. Bewoners kunnen daarbij van Eigenwijks ondersteuning krijgen.

KiezenEigenwijks beheert het geld en toetst de aanvragen. Elk initiatief wordt besproken

met de buurtcoördinator. Alle initiatieven worden in principe gehonoreerd totdat

het geld op is. Voor de verantwoording moeten bewoners een verslag maken en

bonnen bewaren en beschikbaar houden (ze hoeven niet overlegd te worden).

Vaak gaan rekeningen rechtstreeks naar Eigenwijks, die deze betaalt.

Uitvoering en begeleidingDe opbouwwerker bij Eigenwijks ondersteunt bewoners bij de uitvoering van

initiatieven. De ervaring is dat bewoners vaak veel hulp, begeleiding en advies

nodig hebben bij het indienen en uitvoeren van een initiatief. Echter, sommige

initiatiefnemers organiseren activiteiten ook bijna geheel zelfstandig. Ze doen

nieuwe vaardigheden op en ze leren andere mensen kennen.

Nu zijn het veel kleine initiatieven. Bewoners hebben bescheiden wensen.

Eigenwijks gaat actieve bewoners volgend jaar actief bij elkaar brengen.

De thema’s betreffen vooral prettig samenleven, ontmoeting, kennismaken,

educatie en recreatie.

Evaluatie door bewoners+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + De respondenten vinden het aanvraagformulier eenvoudig.

Als er hulp nodig was werd die gegeven.

Er werd snel beslist op aanvragen: binnen enkele dagen.

Slechts in één geval duurde het wel lang: zes weken.

Het betrekken van andere bewoners ging heel goed.

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Het is niet altijd makkelijk om een goede locatie te vinden.

De belangstelling van professionals voor de projecten is matig tot afwezig.

De belangstelling van de media voor de projecten is matig tot afwezig.

Budget

Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 + 2009 € 101.469 € 139.945 € 125.932

Gemiddeld bedrag per initiatief: € 2.031, aantal initiatieven gehonoreerd: 62

De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8%

handelingskosten.

Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal

gehonoreerde initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

23

Indische buurtWijkaanpak: stadsdeel Zeeburg, Eigen Haard, Ymere, de Alliantie en bewoners.

21.000 bewoners

Aanpak bewonersparticipatie

De aanpak in de Indische

buurt heeft twee sporen.

Het eerste spoor is ‘andersom

participeren’. Dat wil zeggen:

de initiatieven en netwerken

van bewoners faciliteren.

Het tweede spoor is

beleidsparticipatie: de

professionele partijen vragen

bewoners mee te denken

over de belangrijke

veranderingen in de buurt.

De participatiemakelaar

besteedt 16 uur per week

aan bewonersparticipatie,

waarvan 12 uur aan

bewonersinitiatieven. Hij heeft

daarnaast nog andere taken

op het gebied van civil

society in de Indische buurt.

De participatiemakelaar is

als adviseur betrokken bij

het overleg van het

programmateam (stadsdeel

en corporaties) dat de

participatieagenda vaststelt.

De participatieagenda

wordt voorbereid tijdens

het overleg tussen de

participatiemakelaar, de

participatiemedewerkers van

de corporaties en Civic.

Participatieagenda ­ resultaten

Informeren

‘Samen Indische buurt’ is een informatiekrant over de vernieuwing van de Indische Buurt en verschijnt vier keer per jaar.

De website: www.zeeburg.amsterdam.nl/indischebuurt.

De wijkmeesters van de corporaties hebben gezamenlijk een spreekuur in de Sumatrastraat.

De buurtambassadeurs (bewoners uit de buurt) denken mee over manieren om zoveel mogelijk bewoners te betrekken bij sociale ontwikkelingen en evenementen in de buurt.

Interactie en dialoog

Buurtbeheer in de Indische Buurt bestaat uit mede­

werkers van corporaties, stadsdeel, politie en welzijn.

Bewoners kunnen op uitnodiging van Buurtbeheer

meepraten over allerhande onderwerpen op het

gebied van bijvoorbeeld leefbaarheid en veiligheid.

In het vernieuwingsprogramma van de Indische buurt

is een grootschalig woningverbeteringsprogramma

opgenomen. Daarnaast worden er visies ontwikkeld

voor verschillende deelgebieden.

In 2009 zijn er twee grote projecten in de Indische

buurt waarover bewoners kunnen meepraten:

Planvorming Flevoparkbuurt (stadsdeel en corporaties) en herontwikkeling Flevohuis (Ymere).

Aanpak Muiderpoortbuurt. Er zijn toekomstscenario’s ontwikkeld voor het station en omgeving door samenwerkende partijen: omwonenden, ondernemers, stadsdelen Zeeburg en Oost-Watergraafsmeer, NS Poort, ProRail, Ymere, de Alliantie, Eigen Haard, Startgoed BV en DRO.

Kleinere projecten:

27 mei: gesprekken met bewoners over de wooncomplexen van Ymere en Eigen Haard aan de Palembangstraat, de Minahassastraat en aan de Insulindeweg.

Het bewonersplatform is betrokken bij de

planontwikkeling van de renovatie van de panden in de Eerste Atjehstraat.

Het bewonersplatform is betrokken bij de planontwikkeling van de renovatie van het Van de Pekblok (de Alliantie).

Nieuwe bewoners en terugkerende bewoners van het Van de Pekblok zijn betrokken bij het plan voor inrichting en gebruik van de tuin.

Coproductie

Samen met professionals uit de wijk zetten bewoners zich in om het pedagogische klimaat te verbeteren. Dit doen zij door naschoolse activiteiten te organiseren. Onder andere op het gebied van sport, cultuur en educatie.

Eigen Haard organiseerde samen met bewoners uit beide buurten het Pannatoernooi Venserpolder-Indische buurt.

Rob van Veelen, participatiemakelaar:

‘De Indische Buurt staat te boek als een achter-

standswijk maar heeft, misschien wel mede daardoor,

steeds meer aantrekkingskracht op de creatieve

middenklasse. Deze creatieven zijn echte bridgers:

zij staan open voor de multiculturele samenleving,

zijn innovatief en worden geraakt door maatschap-

pelijke problemen en uitdagingen. Zij zoeken andere

bewoners actief op. Zo ontstaan verbindingen tussen

krachtige en kwetsbare bewoners. Op dit moment

zijn wij sterker in het faciliteren van bewonersiniti-

atieven dan in participatiebeleid. Wat betreft dat

laatste zijn wij als coalitie zoekende. De corporaties

betrekken bewoners al langer in de planontwikke-

ling, maar bij sociale projecten is dat minder het

geval. Wij denken eraan om een inspiratiebijeen-

komst te organiseren voor alle projectleiders in de

Indische Buurt.’

Sterke bewonersnetwerken

Timorplein Community

De Timorplein Community (TPC) is een netwerk van

(sociale) ondernemers, vertegenwoordigers van maat­

schappelijke organisaties en creatieve zelfstandigen

die zich willen inzetten voor initiatieven ter verbete­

ring van de buurt. Ondernemers kunnen hun kennis,

ervaring, ideeën, netwerk en middelen inzetten voor

de buurt. De buurt is rijk aan ideeën én aan midde­

len, maar soms ontbreekt de verbinding. De TPC wil

ervoor zorgen dat mensen elkaar gemakkelijk weten

te vinden bij de aanpak van een probleem, of het reali­

seren van een goed plan.

Karrewiel Community

Het Karrewiel is een leegstaand pand in de Indische

Buurt. Buurtbewoners en ondernemers hebben zich

georganiseerd rondom de mogelijkheden die het

pand voor hen biedt. De Karrewiel Community is in­

middels uitgegroeid tot een netwerk van 32 groepen.

Zij hebben zich voorgenomen om vier keer per jaar

een grote gemeenschappelijke productie tot stand te

brengen. Zoals Jalan Jalan, de Midwinter Droomtocht

en het Indische Buurt Festival.

Alkhmiessa wint publieksprijs

Het publiek van het Samen Indische Buurtfestival koos

het activiteitenprogramma Alkhmiessa voor Marok­

kaanse gezinnen als beste buurtinitiatief. Initiatiefne­

mer Mustapha Aljedyan ziet het als een erkenning van

zijn inspanningen:

‘We zijn een vrijwilligersgroep, maar gaan professio­

neel te werk. We willen ouders bewuster maken van

de opvoeding van hun kinderen. We zien de ouders en

kinderen drie keer per week. We bieden de kinderen

activiteiten aan en leren ouders hoe ze hun kind struc­

tuur kunnen bieden. Je hoort vaak dat er problemen

zijn met Marokkaanse jongeren. Wij willen grenzen

stellen en alternatieven bieden.’ Alkhmiessa ontving

tijdens het festival 2500 euro.

Aanpak bewonersinitiatieven

Ideeën Bewonersambassadeurs organiseren de tamtam over bewonersinitiatieven. Er is

ook een folder maar die wordt door weinig mensen gelezen. Daarnaast zijn er

sterke bewonersnetwerken (zie kader) waarin enkele honderden mensen actief zijn.

In principe wordt er één keer per jaar een ideeënmarkt georganiseerd waar alle

plannen worden gepresenteerd en bewoners kunnen stemmen. De eerste idee­

enmarkt voor het budget van 2009 was op 16 mei 2009 (Indische Buurt Festival).

De participatiemakelaar fungeert als ‘loket’, gaat in gesprek met initiatiefnemers,

verbindt en voert een stille regie.

KiezenBegin 2009 zijn bewoners betrokken in een bewonerspanel om spelregels voor het

budget te ontwikkelen. Het bewonerspanel bestaat uit ongeveer dertig buurt­

bewoners en is representatief voor de buurt. Vanaf begin 2009 beoordeelt een

onafhankelijke burgerjury (denktank sociale cohesie) de initiatieven. De belangrijk­

ste spelregel is dat er alleen duurzame initiatieven worden gehonoreerd. Dit komt

omdat er een apart budget is voor eenmalige initiatieven, zoals buurtfeesten: het

budget Civil Society. Andere spelregels:

Initiatieven kunnen maximaal 25.000 euro krijgen. Wanneer meer nodig is,

moet cofinanciering worden gezocht.

Bij bedragen van meer dan 10.000 euro moet een accountantsverklaring

worden overlegd.

Er zijn in 2008 zes initiatieven gehonoreerd. De corporaties en het stadsdeel

hebben deze keuze gemaakt. In 2009 werd de keuze gemaakt door de sociale

denktank van negen bewoners, nadat bewoners tijdens het ideeënfestival hun stem

uitbrachten. Na de eerste ideeënmarkt op het Indische Buurt Festival zijn negen

van de 27 initiatieven gehonoreerd.

Uitvoering De participatiemakelaar biedt ondersteuning bij de uitvoering. Daarnaast kunnen

bewoners hulp krijgen van:

Tekstschrijvers of kunstenaars voor de promotie en presentatie van hun plan of

de inhoudelijke verantwoording. Dit wordt door het stadsdeel gefinancierd

en gebeurt door vrijwilligers of voor lagere dan marktconforme tarieven.

De leden van de Timorplein Community.

Een ander plan was om studenten van de HVA in te zetten om van initiatieven

‘bedrijfsplannen’ te maken. Deze pilot is mislukt. Het maken van een bedrijfsplan

voor bewonersinitiatieven is wezenlijk anders dan voor een commercieel bedrijf.

Evaluatie door bewoners+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + De participatiemakelaar is de juiste man op de juiste plaats.

Buurtnetwerken functioneren goed.

De denktank heeft zelf de regels en criteria opgesteld. Het stadsdeel bleef

hier buiten. Dat zeer gewaardeerd.

Er was positieve aandacht voor bewonersinitiatieven in de pers.

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Er worden te weinig kansarmen bereikt. Daar willen bewoners extra op

inzetten. Een tip voor het stadsdeel is daarom om de communicatie nog

verder te versterken en de successen nog beter zichtbaar te maken.

Er is een duidelijke blauwdruk voor verslaglegging nodig.

Budget

Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 + 2009 €130.358 € 179.825 € 231.500

Gemiddeld bedrag per initiatief: € 15.433, aantal initiatieven gehonoreerd: 20

De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten.

Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal gehonoreerde

initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

24

25

EGK­buurt Wijkaanpak: stadsdeel Zuidoost, Rochdale, Ymere, De Key, Eigen Haard en bewoners.

Samen met: ondernemers, diverse basisscholen en Politie Amsterdam­Amstelland

13.000 bewoners

Aanpak bewonersparticipatie

De coalitie van de Wijkaanpak

EGK­buurt heeft haar visie en

ambitie op het gebied van

bewonersparticipatie

verwoord in het Buurt

Uitvoeringsplan 2008/2009.

De mijlpalen van de projecten

worden met elkaar gedeeld

en gevierd.

Vanaf januari 2009

is de functie van

participatiemakelaar ingevuld.

De participatiemakelaar is het

directe aanspreekpunt voor

bewoners om verder te praten

over hun ideeën voor de buurt.

De bewoners worden begeleid

bij het concreet maken van hun

idee, evenals bij het opstellen

van hun projectplan en een

haalbare begroting.

Participatieagenda ­ resultaten

Informeren

De EGK-krant over de wijkaanpak verschijnt twee keer per jaar.

www.eengoudenkans.nl is dé website van de wijkaanpak in de EGK-buurt.

Het logo ‘Een Gouden Kans’ voor wijkaanpak en bewonersinitiatieven.

Bezoekers van de bewonersavond krijgen een terugkoppeling van de avond en ontvangen informatie over het vervolg.

Interactie en dialoog

28 mei: bewonersavond over de wijkaanpak EGK-buurt. Tijdens een informatiemarkt werden de projecten en resultaten van één jaar wijkaanpak gepresenteerd. Bewoners en professionals gingen daarna in gesprek over hun ervaringen, beelden en goede ideeën voor de buurt.

Per buurt zijn diverse bijeenkomsten over de thema’s ´schoon, heel en veilig´ georganiseerd. De bewoners kregen informatie over de projecten van het stadsdeel en er was ruimte voor dialoog.

Om beter in gesprek te raken met een aantal bijzondere doelgroepen is samen met enkele sleutelpersonen Groups in Focus gestart (zie kader).

Coproductie

De bewoners hebben een grote bijdrage geleverd aan de herinrichting en verbouwing van de collectieve ruimtes Kikkenstein en Gravestein. De herinrichting werd als idee geopperd tijdens de bewonersavond in 2008 en is uitgevoerd in samenwerking met Rochdale en de bewonersverenigingen van beide complexen. De bewonersverenigingen beheren de ruimte en zijn verantwoordelijk voor het programma. In de ruimten vinden activiteiten plaats ten behoeve van de bewoners van de flats en de directe omgeving.

In mei is het project Flatcoach van start gegaan in de complexen Kikkenstein en Kruitberg. Acht bewoners uit beide flats lopen (in groepjes van twee) met regelmaat rondes door de flats en rapporteren hun bevindingen aan de huismeester. Zonodig ook aan andere partijen, zoals de buurtregisseur van politie. Ook bezoeken zij nieuwe bewoners, overhandigen zij hun een welkomstpakket en zullen zij met hen praten over de regels in en om de flat.

Er zijn diverse bewonersinitiatieven gestart waarbij sprake is van coproductie: het stadsdeel zorgt voor begeleiding bij het opstellen van het projectplan, de woningcorporaties denken actief mee over beschikbare ruimte en de bewoners voeren hun idee verder uit.

Margriet Muis, participatiemakelaar:

‘Bewoners zijn bereid veel tijd en energie te steken

in het verbeteren van hun buurt. Dat het stadsdeel

en woningcorporaties dit zoveel mogelijk ondersteu-

nen, spreekt voor zich!’

Groups in Focus: bewoners organiseren zelf bijeenkomst

In Zuidoost is met zogenoemde Groups in Focus extra

ingezet op het bereiken van moeilijke doelgroepen in

de wijkaanpak. Het uitgangspunt is dat bewoners zélf

hun bijeenkomst organiseren. De participatiemakelaar

schuift aan. Tijdens de begeleiding van bewoners­

initiatieven bleek dat bewoners vaak over een

uitgebreid netwerk beschikken. Het aanhaken bij deze

bewonersnetwerken past in de focus van de wijkaan­

pak in Zuidoost om eigen initiatief en zelfredzaamheid

te stimuleren.

De opzet is om een actieve bewoner uit de wijk zelf

een bijeenkomst te laten organiseren voor de eigen

doelgroep zoals moeders, jongeren of de Afrikaanse

gemeenschap. De participatiemakelaar van Zuidoost

begeleidt de bijeenkomsten en vertelt over de

beschikbare budgetten voor bewonersinitiatieven.

De wijze waarop de bijeenkomst wordt ingericht staat

vrij. Vanuit de wijkaanpak zijn er enkele kaders en

randvoorwaarden over onder andere de inhoud,

het budget en het minimum aantal aanwezigen.

De reacties op deze bijeenkomsten zijn zeer positief.

Behalve informatie en uitwisseling over de wijkaanpak

is ook de gezellige ontmoeting een resultaat van de

bijeenkomst waar bewoners veel behoefte aan heb­

ben. Een groep vrouwen gaf aan: ‘Er zijn nu te weinig

plekken waar wij gewoon als vrouwen onderling

kunnen samenkomen om bij te babbelen.’ De vrouwen

willen ook graag wat kunnen betekenen voor de jon­

geren én de ouderen in de EGK­buurt, bijvoorbeeld

door het bezoeken van mensen thuis. Vijftig vrouwen

opperden in hun focusgroep 19 ideeën voor de buurt.

Ruimte voor Compubrain

Woonstichting de Key faciliteert het project Com­

pubrain. Een bewonersinitiatief waarbij buurtbewoners

gratis computerlessen en huiswerkbegeleiding krijgen.

Een dagelijkse groep van twintig tot dertig kinde­

ren krijgen huiswerkbegeleiding van vrijwilligers die

voorheen zelf in de K­flats woonden en die inmiddels

aan de universiteit of het HBO studeren. De Key stelt

gratis bedrijfsruimte beschikbaar. Minister van der

Laan bezocht Compubrain op 30 maart 2009.

Aanpak bewonersinitiatieven

IdeeënDe werving van initiatieven gebeurt via bijeenkomsten, de website en de balie

van het stadsdeel (formulieren kunnen daar worden opgehaald) en corporaties.

De participatiemakelaar is bereikbaar via het e­mailadres: wijkaanpak@zuidoost.

amsterdam.nl. In 2009 is er in de EGK­buurt één bijeenkomst gehouden over de

wijkaanpak. Daar konden bewoners met elkaar initiatieven bedenken en indienen.

Daarnaast zijn er Groups in Focus in het leven geroepen om moeilijke doelgroepen

te bereiken (zie kader).

Bewoners opperen naast hun eigen initiatieven veel ‘professionele’ ideeën zoals

activiteiten voor hangjongeren of opleidingsprogramma’s voor alleenstaande

moeders.

KiezenHet budget voor bewonersinitiatieven is bedoeld voor projecten die iets extra’s

betekenen voor de EGK­buurt. Bewoners komen met het idee en blijven actief bij

de uitvoering van hun plan. Het stadsdeel heeft naast het stedelijk kader enkele

voorwaarden geformuleerd over uitvoerbaarheid en financiële risico´s.

Bewoners die een initiatief indienen worden uitgenodigd voor een gesprek met

de participatiemakelaar. Samen vullen zij het projectplan en de begroting in.

Over initiatieven kleiner dan 3000 euro besluit de programmamanager. Deze doet

dat in samenspraak met de participatiemakelaar en de wijkcoördinator van de

EGK­buurt. Over aanvragen groter dan 3000 euro brengt een adviescommissie

advies uit aan het dagelijks bestuur. In de adviescommissie zitten professionals van

de corporaties en het stadsdeel. In de commissie delen de verschillende partners

ook op informele wijze kennis en ervaring over bewonersparticipatie en de lopende

projecten.

UitvoeringHet opbouwwerk in Zuidoost (Stichting Maazo) is weggevallen. Daardoor is er een

‘gat’ ontstaan in de begeleiding van bewonersinitiatieven. Er komt een nieuwe

aanbesteding in het voorjaar van 2010. De participatiemakelaar ondersteunt nu

bewonersinitiatieven en bewaakt het traject: van het ophalen van ideeën tot en

met de evaluatie. De participatiemakelaar helpt bij het concretiseren van het plan

en toetst het op haalbaarheid. Bewoners met vergelijkbare ideeën worden met

elkaar in contact gebracht. De bewoners dienen een financiële en inhoudelijke

verantwoording te geven. Bij twijfel moeten bewoners bonnen overhandigen.

Evaluatie door professionals+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + De persoonlijke en directe benadering van bewoners werpt zijn vruchten af.

De individuele begeleiding en hulp bij het toetsen van haalbaarheid van

plannen is goed.

Bewoners weten hun weg naar collectieve ruimtes in de buurt voor hun

activiteiten goed te vinden.

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Bij de beoordeling van de aanvragen is er in de adviescommissie vaak

discussie over het al dan niet waarderen van de inzet van de initiatiefnemer.

Sommige bewoners zijn bereid om zich geheel vrijwillig in te zetten,

anderen vragen een vergoeding.

Budget

Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 + 2009 € 240.454 € 331.850 € 316.635

Gemiddeld bedrag per initiatief: € 22.616, aantal initiatieven gehonoreerd: 14

De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten.

Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal gehonoreerde

initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

26

27

Het vouchersysteem versterkt bewoners-participatieIn 14 Nederlandse steden wordt gewerkt met het experimentele vouchersysteem. Dit tegoedbonnen­

systeem, bedacht door het LSA, geeft de bewoners meer invloed op hun wijk. Idee is dat zij écht zelf

kunnen beslissen waaraan ze geld uitgeven. De Huurdersvereniging Amsterdam zette het voucher­

systeem in Amsterdam in drie buurten in.

Kern van het vouchersysteem is dat het geld voor bewonersinitiatieven in de vorm van tegoedbonnen

aan bewoners wordt gegeven. Met deze tegoedbonnen kunnen bewoners zelf hun initiatieven beta­

len. Het Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken (LSA) wil hiermee de positie van bewoners

als samenwerkingspartner en initiatiefnemer versterken. De regie over de verdeling van de budget­

ten wordt daadwerkelijk uit handen gegeven aan bewoners die deel uitmaken van een zogeheten

regiegroep.

Experiment: het vouchersysteem in Amsterdam

Dit jaar is bij wijze van proef in Amsterdam het vouchersysteem geïntroduceerd. In drie Amsterdamse

buurten: de Dapperbuurt, Venserpolder (beide geen wijkaanpak­buurten) en de Reimerswaalbuurt

(wel wijkaanpak­buurt) voert Huurdersvereniging Amsterdam (HA) in samenwerking met het Amster­

dams Steunpunt Wonen (ASW) de regie over het project dat zij ‘Bewoners aan het stuur’ genoemd

hebben.

Hoe werkt het? Bewoners met ideeën kunnen een voorstel indienen. Wanneer het voorstel goedge­

keurd wordt, dan krijgen ze een voucher (een waardebon) die vervolgens besteed kan worden. Voor

de initiatieven gelden weinig beperkingen. Het moet wel gaan om initiatieven die de leefbaarheid van

buurt ten goede komen. De indieners van een initiatief blijven zelf verantwoordelijk voor de uitvoering

van hun idee. Dat betekent niet dat ze alles zelf moeten doen. Met de waardebon kan ook ondersteu­

ning ingehuurd worden.

28

Aanpak vouchersysteemIdeeën

Het ASW heeft in de drie buurten in samenwerking met stadsdeel,

corporaties en lokale pers actief ideeën geworven door middel van

informatiefolders en posters en een huis aan huis bezorgde uitnodiging

voor een startbijeenkomst. Het ASW maakte ook vooraf al werkafspraken

met de lokale partners (welzijnsorganisaties, corporaties, het stadsdeel,

de politie, scholen, etc.) over hun inzet bij het opzetten van dit project

in de buurt en de ondersteuning van de bewonersinitiatieven.

Tijdens de startbijeenkomst worden de bewoners eerst geïnspireerd

door korte presentaties van goede voorbeelden. Daarna gaan ze aan

de slag in kleine groepen van ongeveer tien deelnemers om onder

begeleiding van onafhankelijke gespreksleiders ideeën en initiatieven te

ontwikkelen. De ideeën worden vervolgens besproken in een uitwer­

kingsbijeenkomst, waarna ze worden omgezet in een plan. Daarna volgt

de beslissing van de regiegroep. De initiatiefnemers konden zowel

onderling afspraken maken over de collectieve inkoop van diensten als

over de planning in

de buurt.

Kiezen

Het geld moet goed worden besteed. Voor toekenning van de vouchers

gelden een aantal spelregels waaraan initiatieven moeten voldoen:

Het draagt eraan bij dat de bewoners prettig samenleven. De wijk gaat er op vooruit. Het is haalbaar en uitvoerbaar binnen de gestelde tijd. Er ligt een datum vast waarop de uitvoering uiterlijk begint. Het initiatief mag geen privé-belangen dienen. Eventueel beheer en onderhoud van fysieke investeringen

moeten geregeld zijn. Het mag niet in strijd zijn met de wet. De initiatiefnemers nemen de verantwoordelijkheid voor

de uitvoering.

In iedere wijk is een regiegroep van bewoners opgericht die de

bewonersinitiatieven in behandeling neemt en bepaalt welke initiatieven

vouchers krijgen. Een aantal betrokken professionals neemt deel als

adviseur in de regiegroep. Deze professionals hebben alleen een advise­

rende rol en mogen niet meebeslissen over de bewonersinitiatieven.

De regiegroep besluit en kan per initiatief vouchers uitdelen tot een

maximumbedrag van 10.000 euro. Wanneer voor een initiatief een

hoger bedrag nodig is, vindt er een wijkraadpleging plaats. Een wijk raad­

pleging is een vorm van stemmen in een bijeenkomst of een schriftelijke

of digitale meningspeiling.

Het is in de Reimerswaalbuurt niet gelukt om een regiegroep samen te stellen omdat er geen lokale bewonersondersteuning (opbouwwerk) is en de organisatiegraad van de bewoners zeer gebrekkig en onstabiel is. De Reimerswaalbuurt is een vernieuwingsgebied waaruit veel mensen vertrekken hierdoor is een tekort aan langdurig betrokken bewoners. Dit is opgelost door voor alle initiatieven wijkraadplegingen te houden. Wel is er een bewonersplatform waarin de HA zitting heeft als adviseur.

De Dapperbuurt heeft wel een regiegroep. Een vertegen-woordiger van de HA, het stadsdeel en corporatie De Key hebben als adviseur zitting in de regiegroep. Het opbouwwerk is aanwezig.

Venserpolder beschikt eveneens over een regiegroep: De HA en het stadsdeel leveren hier ieder een adviseur voor de regiegroep, waarbij het stadsdeel (wijkcoördinator) ook contact onderhoudt met de beheermedewerkers van de corporaties.

Uitvoering

Per buurt is een steunpunt opgezet waar bewoners hulp kunnen krijgen

bij de uitvoering van hun projecten. Dit is per buurt verschillend inge­

vuld. In Reimerswaal is er veel ondersteuning geboden via het Wijksteun­

punt Wonen en het ASW (met aanvullende financiële middelen uit het

bewonersbudget ikv de wijkaanpak). In de Dapperbuurt heeft het

opbouwwerk de bewoners begeleid en in de Venserpolder is er bij

gebrek aan opbouwwerk aanvullende ondersteuning ingehuurd

vanuit het deelbudget “handelingskosten” en is een verzoek bij het

stadsdeel neergelegd voor aanvullend budget.

Het ophalen van bewonersinitiatieven via het vouchersysteem ging

zo goed dat voor 1 juli 2009 ook al het budget van 2009 is gebruikt.

Evaluatie door bewoners

+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Positief dat bewoners besluiten: het geeft vertrouwen en het

zorgt dat er veel tussentijds contact mogelijk is. De manier waarop de regiegroep de initiatiefnemers informeerde

en ook tussendoor contact hield over het proces. Veel contact verliep via de mail.

De bewoners (vooral in Dapperbuurt) zijn vol lof over de ondersteuning door de regiegroep, opbouwwerkers en adviseurs in de regiegroep.

Er is contact geweest tussen verschillende projecten, wat soms tot samenwerking leidde en mensen heeft gesterkt in hun initiatief.

Men is tevreden over de financiële afhandeling. Voor de regiegroep is het beoordelen van de begrotingen

moeilijk. Het is voor de regiegroepen vaak moeilijk om goede

afwegingen te maken over wel/niet honoreren. Het duurde soms lang voordat de regiegroep een besluit nam,

en wijkraadplegingen zorgden verder voor vertraging (maar weinig frustratie door goede communicatie).

Budget

Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 + 2009

€ 276.000 ¤ 276.000 ¤ 381.346

Gemiddeld bedrag per initiatief: ¤ 8.113, aantal initiatieven

gehonoreerd: 47

De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbaar budget

voor de drie buurten minus 8% handelingskosten.

Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009.

Het aantal gehonoreerde initiatieven

is ook op 1 juli 2009 gemeten.

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

29

Het verbinden van de praktijkGezamenlijk programmaBewonersparticipatie staat hoog op de agenda in het gezamenlijk programma van de wijkaanpak.

Stimuleren, tempo maken, kennisdelen en faciliteren: dat doet Karin Daman, verbinder

bewoners participatie in de Amsterdamse wijkaanpak.

Karin: ‘Deze periode lag het accent op de uitvoering van de bewonersinitiatieven, het experiment met het

vouchersysteem en het verbreden van participatie naar alle lagen van de participatiepiramide.’

De participatiemakelaars zijn in de buurten flink aan de slag gegaan met de bewonersinitiatieven. ‘Het stedelijk kader

voor bewonersinitiatieven was voor 2008 en 2009 ruim geformuleerd’, aldus Karin. ‘Dat gaf ruimte voor een eigen aanpak

per buurt. In de werkgroep participatiemakelaars werd veel informatie uitgewisseld over die verschillende aanpakken.

Een aantal stadsdelen dat voorop liep, heeft voorbeelden gedeeld met de anderen.’

‘Participatiemakelaars kunnen heel goed aangeven wat de obstakels zijn voor de uitvoering en welke randvoorwaarden

ingevuld moeten worden’, vervolgt Karin. ‘Dat procedures niet nodeloos ingewikkeld zijn bijvoorbeeld. Veel wordt

opgelost door van elkaars oplossingen te leren. Als het nodig is, kan ik zaken doorspelen naar bestuurders of naar

de wethouder Freek Ossel.’

Het komende jaar zal kennisuitwisseling en faciliteren de rol van de verbinder blijven. Karin: ‘Samenwerken is het

speerpunt in 2010. Samen werken aan partnerschappen tussen bewoners, gemeente, corporaties en bewonersondersteuners

op de verschillende lagen van de piramide. Zodat we met recht kunnen zeggen: bewoners zijn partner in de wijkaanpak.’

Leren samen met partnersMede op verzoek van de participatiemakelaars werden er naast de werk­

groepbijeenkomsten twee bijeenkomsten en één training gehouden,

waaraan ook de corporaties en andere partners deelnamen:

6 april: bijeenkomst jongerenparticipatie (door DMO en Young-works, met presentaties door het programmabureau wijkaanpak)

16 april: miniconferentie bewonersparticipatie (programmabureau wijkaanpak en Nieuwe Maan)

8 juni: training voor participatiemakelaars en –medewerkers van stadsdelen en corporaties (programmabureau wijkaanpak en Nieuwe Maan)

Programma miniconferentie 16 april 2009Doel: inspireren en handvatten geven voor de uitvoering van

bewonersparticipatie

Hoe: voorbeelden van ‘interactie en dialoog’ en coproductie met elkaar

bespreken

Aantal deelnemers: 52 (corporaties, stadsdelen, participatiemakelaars,

bewonersorganisaties, bewonersondersteuners)

Waardering: hoog en vraag om vervolg

Presentaties:

Stichting de Bakkerij - Kinderparticipatie Transvaal De Alliantie - Bewonersparticipatie herstructurering

Staalmanpleinbuurt Amsterdams Steunpunt Wonen (ASW) - Experiment vouchers in

Reimerswaalbuurt Stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer - Participatie bij stedelijke

vernieuwing Slotermeer Ymere - Open Planproces Tugelawegblokken, Transvaal Zina Platform

Vitale coalities in een snelkookpan Wat: Training participatiemakelaars 8 juni 2009

Aantal deelnemers: 14

Duur: drie dagdelen, inclusief diner

Waardering: Goed

Programmaonderdelen:

Hoe activeer je het zelfoplossend vermogen van een wijk? Inspiratie uit Rotterdam door Ton Huiskens

Bouw je eigen participatiepiramide – workshop over rollen en competenties

Vitale coalities en het betrekken van bewoners Workshop dialoogmethodiek

Werkgroep bewonersorganisatiesHet Programmabureau Amsterdamse Wijkaanpak heeft overleg met de

werkgroep bewonersorganisaties. Daarin zitten de volgende partijen: de

Huurdersvereniging Amsterdam (HA), het Amsterdams Steunpunt Wonen

(ASW), Kompas en enkele bewoners die actief zijn in hun eigen buurt.

Onderwerpen van gesprek in de eerste helft van 2009 waren:

knelpunten in de uitvoering van bewonersparticipatie naar aanleiding van het bewonersontbijt in de ambtwoning (8 januari)

vouchersysteem evaluatie van bewonersinitiatieven

LeergangIn de Leergang Wijkaanpak werd een middag aandacht besteed aan

bewonersparticipatie. Nieuwe Maan en de SEV begeleidden deze

middag.

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

30

Factsheets bewonersinitiatievenFactsheets met verhalen van bewoners ondersteunen het belang van

bewonersparticipatie. In de eerste helft van 2009 werden 14 factsheets

gemaakt over bewonersinitiatieven:

1. Ieder kind een eigen boek Zuidoost2. Computerwijk Geuzenveld-Slotermeer3. Antenne Festival Slotervaart4. Kickbocksproject Osdorp, Wildemanbuurt5. De wereld in een straat Zeeburg, Indische Buurt6. Buurtcamping Slotermeer Geuzenveld-Slotermeer, Slotermeer7. Kunstwerk als entree

voor de buurt Bos en Lommer, Robert Scottbuurt8. Schoonmaakfeest Noord, Nieuwendam Noord9. Jalan Jalan Festival Zeeburg, Indische Buurt10. Booming Baarsjes De Baarsjes11. Vrouwenzaak Noord, Nieuwendam Noord12. Gastouders Zuidoost, EGK Buurt13. Schaakproject voor kinderen Zeeburg, Indische Buurt14. Vrouwenfeest Slotermeer Geuzenveld-Slotermeer

De factsheets zijn te downloaden via www.wijkaanpak.amsterdam.nl

Geef je buurt een gezichtDe traineepool van de gemeente Amsterdam heeft voor de Wijkaanpak

de opdracht ‘geef je buurt een gezicht’ uitgevoerd. Trainees van pool

10 zijn de buurten ingegaan om samen met bewoners, ondernemers

en andere professionals uit de buurt tot ideeën te komen om de buurt

een gezicht te geven. Uiteindelijk kregen 5 ideeën een ‘go!’. Zo zijn een

paar trainees aan de slag gegaan in Zeeburg, om actieve bewoners bij

elkaar te krijgen. Deze bewoners werden benoemd tot ambassadeurs en

kregen als missie om meer bewoners in de buurt te bereiken. Een ander

groepje heeft in Amsterdam Noord de buurt heel letterlijk een gezicht

gegeven. Zij maakten een fotomozaïek, welke is opgebouwd uit foto’s

van de wijk. Samen vormden de foto’s het gezicht van vrijwilligster Ali

de Keijzer die 43 jaar in de buurt woont en zich al jarenlang inzet voor

haar buurt. De foto hangt ondermeer in het buurthuis, ziekenhuis en de

bibliotheek. Op de fotomozaïek staat een citaat van mevrouw de Keijzer:

“Als klein vlammetje maak ik deel uit van een grote vlam vrijwilligers die in de Banne wakkert.”

Dag van de WijkaanpakDe Dag van de Wijkaanpak op 25 september 2009 stond in het teken

van bewoners. Het Sieraad in de Baarsjes was bomvol met 400 bezoe­

kers, waarvan ongeveer de helft bewoners. Er waren allerlei workshops

en in een bestuurlijk atelier spraken bestuurders over de uitdagingen

van de wijkaanpak. Ook werd het ‘Bewonersinitiatief 2009’ gekozen.

Per buurt zijn een aantal initiatieven geselecteerd. Daaruit heeft een

onafhankelijke jury er vijf genomineerd (zie achterkant). Het publiek

koost op de Dag van de Wijkaanpak de winnaar: Het Transvaaljournaal.

Alle partners die bij de wijkaanpak betrokken waren zochten elkaar op

tijdens de drukke borrel na afloop van het programma.

Evaluatie budget bewonersinitiatieven

Panelgesprekken bewonersHet programmabureau heeft materiaal verzameld over de stand

van zaken van de bewonersinitiatieven per 1 juli 2009. Daarnaast zijn

vanaf half augustus in 6 stadsdelen en over het vouchersysteem panel­

gesprekken met bewoners gehouden. De plus­ en minpunten die

zij noemden zijn verwerkt in de stadsdeelteksten in dit rapport.

De evaluatie maakte duidelijk dat de aanpak bewonersinitiatieven,

ten opzichte van september 2008, een enorme ontwikkeling heeft

doorgemaakt. In alle buurten bleek de werkwijze een groeiproces.

Adviesbijeenkomst partnersAlle gegevens over dit proces zijn verzameld en op 10 september

tijdens een adviesbijeenkomst met alle partners (corporaties, stads­

delen, HA, ASW en Dienst Wonen) uit de wijkaanpak besproken. Zij

concludeerden dat de initiatieven meer kwaliteit en variëteit hebben

dan vorig jaar werd verwacht en dat het tempo bij de stadsdelen er

inmiddels goed in zit. De partners signaleren ook dat het geven van

een goede ondersteuning bij bewonersinitiatieven nog een knelpunt

vormt. De belangrijkste aanbevelingen van de partners zijn:

Bewoners moeten overal een stem hebben in de keuze van

projecten en bij de toekenning van geld. De manier waarop

kan verschillen per stadsdeel.

Het is essentieel dat bewoners eigenaar blijven van hun

initiatieven en de regie in handen hebben.

Een goede ondersteuning op maat is belangrijk. Wat goede

ondersteuning is, kan verschillen per buurt en hangt af

van de aanwezigheid van actieve welzijnsorganisaties en

corporaties. Daarom is het goed dat de ondersteuning een

verantwoordelijkheid is van de stadsdelen, zodat zij het

maatwerk in de buurt kunnen organiseren.

Een goede communicatie en veel contact met en

tussen bewoners is van belang voor het slagen van

bewonersinitiatieven. Dit is een verantwoordelijkheid

van de stadsdelen, die dit organiseren of faciliteren.

In november wordt een werkconferentie over de aanpak van

bewoners initiatieven gehouden. Voor die tijd worden al keuzes

gemaakt voor het kader 2010­2011.

Experiment met vouchersAmsterdam deed afgelopen jaar een experiment met vouchers in drie

buurten (één behorend tot de wijkaanpak, de andere twee tot het

Grotestedenbeleid). Het vouchersysteem wordt in een apart hoofdstuk

beschreven. Ook zijn de bevindingen van de evaluatie met bewoners

daar opgenomen.

Budget

Beschikbaar budget Bestemd budget

bewonersinitiatieven 2008 bewonersinitiatieven 2008

€ 2.585.126 € 2.216.549

Totaal aantal ingediende bewonersinitiatieven tot 1 juli 2009: 635

Totaal aantal gehonoreerde bewonersinitiatieven tot 1 juli 2009: 399

Budget is minus 8% handelingskosten

HOOFD HART HANDEN

HOOFD HART HANDEN

HOOFD HART HANDEN

Mercatorbuurt

Transvaalbuurt Overtoomse veld 1

Robert Scott

Borredamme 1

Slotermeer

Indische buurt 1

De Banne

egk-buurt

aanpak voucher

verbinden

egk-buurtMercatorbuurt

Transvaalbuurt

Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne

32

viering Offerfeest, Hudson(herdenkings)feest, Amsterdamse cultuur in Nieuw West, het Van der Pek meezingkoor, kindergala met theater-voorstelling, kinder/ jeugdparticipatie- en initiatieven, onderzoeken + uitvoering, stichting Al Mawadda, aerobics, Amikino, gastouder-opvang, inrichting moestuin achter Viveporten-straat, kinderspeeltuin, dierenontmoetingsdag, sport- en spelactiviteiten Ernest Staesplein, herdenking 4 mei/5 mei, culturele ambachtsmiddag 50 plus, noppessysteem, kerstdiner met discussie-bijeenkomst, formeren schoonmaak-ploeg woensdag-middag, El-Noer, technische know-how, kerstmidwinter droomtocht, ieder kind een eigen boek, aanstellen bewoners-ondersteuner, jeu de boule baan, voetballen op de Dappermarkt, 6-wekelijks gezamenlijk koken, feestverlichting tijdens feestdagen bij Gibraltarbadje en speeltuin, interculturele salon MHT 9: voordrachten, muziek, lezing, expositie, Slotermeerfestival 2009, schoonmaakactie ‘leuke stek van der Pek’, Thabit Enasseri, muziekgroep organiseert optredens en workshops voor jongeren, zomeractiviteiten, El-Noer, sporten speldagen, het zelf opknappen van het Ceramplein, gezinsondersteuning, zomervakantie schoolkinderen, jongerenactiviteiten, vrijwilligers in het zonnetje, excursie naar projecten met terugwinwarmte in Veenendaal en Laren, letters uit de Baarsjes, gastvrijheid in de Van der Pek, Transvaal-journaal, kickboksen (projectnaam Samurai Sports), El-Noer, paaslunch en kinder-activiteiten, Jalan Jalan, beroepen-oriëntatietour, kamperen met buren/ bewoners in Hoge Veluwe, zwerfvuil ophalen met kinderen, eten en koken met de buren, korting voor sterillisatie/castratie voor katten en honden voor de minima, opfleuren Tijl Uile spiegel-straat, budgetmarkt, L.A.T., workshops buurtkrant maken, verteltassen laten maken door bewoners, El-Noer, mode en kleding, atelier K en K, vrouwen-talent voor de buurt, formeren schoonmaak-ploeg woensdag-middag, speelgelegenheid jeugd met begeleiding, tuinen opknappen in de Commelin-straat, leren koken, vrouwen-empowerment, fancyfair De Meidoorn, basis kappers cursus in eigen buurt voor volwassenen, training ‘Joubertplein speeltuin’, sporten met de kinderen v/h complex (wekelijks), El-Noer, karate, Zina platform, golfcourt, programma jeugd opstellen voor spel en creativiteit, kookcursus, fancy Fair, ouderen inloop de dichter, ontmoetingsdag ouderen 50+, Pop-up café, kindvriendelijke afvalbak op het J.P. Thijsseplein., 1x per kwartaal voetbaltournooi organiseren, opstellen jeugdprogramma spel/creativiteit, El-Noer, culinaire mix van culturen, kinderwerk op straat, sport- en spelolympiade, voorlichtings-campagne (boodschappen)diensten stadstuinen, muziek installatie en lessen voor jongeren, breiwerk, Studio 52nd, buurtspeeldagen in het kader van milieu educatie, recycling da’s mooi, feestmiddag ouderen, samen eten, samen praten, fotoproject ‘kinderen van Transvaal’, opknappen speelplaats Zonzeelstraat, El-Noer, cursus creatieve handenarbeid, beeldend project: onze buurt, 3x per jaar ouderen ontmoetings-bijeenkomst (Oklahomaflat), voetbaltenues + training voor Venserboys, DapperBuren, aanstellen bewonersondersteuner,vakantiekamp voor kinderen van gezinnen met een minimuminkomen, zomerfeest, spelletjes- & knutselmiddagen, laat je zien, laat je horen. Leer je buren beter kennen, ansichtkaarten verspreiden over Transvaal, El-Noer, voorlichting voor vrouwen, Dag buur man! Dag buurvrouw!, APK-opleiding, geveltuin voor flat stadstuinen, verfraaien elektriciteitshuisje, exposities in vitrines, viering 10-jarig bestaan Noorderhof, alternatief voor schotel-antennes, enquête splitsen, speelruimte jeugd met picknicktafels, kickbox gala, kamperen met buren/ bewoners in Hoog Veluwe, El-Noer, 4 mei herdenking, ondersteuning Timorplein-community, actieve moeders, speel- en sociaal-culturele activiteiten complex Vrankendijke, sport en spelattributen voor ‘t Spinnewiel (kinderen), zitsculptuur, een buurt voor iedereen, taaltraining, vrouwenfeest, de wijk vertelt, community art project, 6- wekelijks gezamenlijk koken, antennefestival, wereldmuziek door een koor, kinderen van de toekomst, opknappen speelplaats Zonzeelstraat, buurtwebsite + betrekken jongeren/scholen bij promoten van buurt, schaakbord tegen over het NH Tropenhotel, bingomiddag voor ouderen in Buurt 1, computercursussen, zinvolle, ontspannen middagen ouderen, klussen voor vrouwen, veld voetbal competitie, inrichting moestuin achter Viveportenstraat, Al Mawadda, zwemmen, opvoed ondersteuning voor mannen, 1 juli viering- afschaffing

33

viering Offerfeest, Hudson(herdenkings)feest, Amsterdamse cultuur in Nieuw West, het Van der Pek meezingkoor, kindergala met theater-voorstelling, kinder/ jeugdparticipatie- en initiatieven, onderzoeken + uitvoering, stichting Al Mawadda, aerobics, Amikino, gastouder-opvang, inrichting moestuin achter Viveporten-straat, kinderspeeltuin, dierenontmoetingsdag, sport- en spelactiviteiten Ernest Staesplein, herdenking 4 mei/5 mei, culturele ambachtsmiddag 50 plus, noppessysteem, kerstdiner met discussie-bijeenkomst, formeren schoonmaak-ploeg woensdag-middag, El-Noer, technische know-how, kerstmidwinter droomtocht, ieder kind een eigen boek, aanstellen bewoners-ondersteuner, jeu de boule baan, voetballen op de Dappermarkt, 6-wekelijks gezamenlijk koken, feestverlichting tijdens feestdagen bij Gibraltarbadje en speeltuin, interculturele salon MHT 9: voordrachten, muziek, lezing, expositie, Slotermeerfestival 2009, schoonmaakactie ‘leuke stek van der Pek’, Thabit Enasseri, muziekgroep organiseert optredens en workshops voor jongeren, zomeractiviteiten, El-Noer, sporten speldagen, het zelf opknappen van het Ceramplein, gezinsondersteuning, zomervakantie schoolkinderen, jongerenactiviteiten, vrijwilligers in het zonnetje, excursie naar projecten met terugwinwarmte in Veenendaal en Laren, letters uit de Baarsjes, gastvrijheid in de Van der Pek, Transvaal-journaal, kickboksen (projectnaam Samurai Sports), El-Noer, paaslunch en kinder-activiteiten, Jalan Jalan, beroepen-oriëntatietour, kamperen met buren/ bewoners in Hoge Veluwe, zwerfvuil ophalen met kinderen, eten en koken met de buren, korting voor sterillisatie/castratie voor katten en honden voor de minima, opfleuren Tijl Uile spiegel-straat, budgetmarkt, L.A.T., workshops buurtkrant maken, verteltassen laten maken door bewoners, El-Noer, mode en kleding, atelier K en K, vrouwen-talent voor de buurt, formeren schoonmaak-ploeg woensdag-middag, speelgelegenheid jeugd met begeleiding, tuinen opknappen in de Commelin-straat, leren koken, vrouwen-empowerment, fancyfair De Meidoorn, basis kappers cursus in eigen buurt voor volwassenen, training ‘Joubertplein speeltuin’, sporten met de kinderen v/h complex (wekelijks), El-Noer, karate, Zina platform, golfcourt, programma jeugd opstellen voor spel en creativiteit, kookcursus, fancy Fair, ouderen inloop de dichter, ontmoetingsdag ouderen 50+, Pop-up café, kindvriendelijke afvalbak op het J.P. Thijsseplein., 1x per kwartaal voetbaltournooi organiseren, opstellen jeugdprogramma spel/creativiteit, El-Noer, culinaire mix van culturen, kinderwerk op straat, sport- en spelolympiade, voorlichtings-campagne (boodschappen)diensten stadstuinen, muziek installatie en lessen voor jongeren, breiwerk, Studio 52nd, buurtspeeldagen in het kader van milieu educatie, recycling da’s mooi, feestmiddag ouderen, samen eten, samen praten, fotoproject ‘kinderen van Transvaal’, opknappen speelplaats Zonzeelstraat, El-Noer, cursus creatieve handenarbeid, beeldend project: onze buurt, 3x per jaar ouderen ontmoetings-bijeenkomst (Oklahomaflat), voetbaltenues + training voor Venserboys, DapperBuren, aanstellen bewonersondersteuner,vakantiekamp voor kinderen van gezinnen met een minimuminkomen, zomerfeest, spelletjes- & knutselmiddagen, laat je zien, laat je horen. Leer je buren beter kennen, ansichtkaarten verspreiden over Transvaal, El-Noer, voorlichting voor vrouwen, Dag buur man! Dag buurvrouw!, APK-opleiding, geveltuin voor flat stadstuinen, verfraaien elektriciteitshuisje, exposities in vitrines, viering 10-jarig bestaan Noorderhof, alternatief voor schotel-antennes, enquête splitsen, speelruimte jeugd met picknicktafels, kickbox gala, kamperen met buren/ bewoners in Hoog Veluwe, El-Noer, 4 mei herdenking, ondersteuning Timorplein-community, actieve moeders, speel- en sociaal-culturele activiteiten complex Vrankendijke, sport en spelattributen voor ‘t Spinnewiel (kinderen), zitsculptuur, een buurt voor iedereen, taaltraining, vrouwenfeest, de wijk vertelt, community art project, 6- wekelijks gezamenlijk koken, antennefestival, wereldmuziek door een koor, kinderen van de toekomst, opknappen speelplaats Zonzeelstraat, buurtwebsite + betrekken jongeren/scholen bij promoten van buurt, schaakbord tegen over het NH Tropenhotel, bingomiddag voor ouderen in Buurt 1, computercursussen, zinvolle, ontspannen middagen ouderen, klussen voor vrouwen, veld voetbal competitie, inrichting moestuin achter Viveportenstraat, Al Mawadda, zwemmen, opvoed ondersteuning voor mannen, 1 juli viering- afschaffing

34

slavernij, bijdrage bewoners aan buurtkrant, kerstboom, stampottdag, cameratoezicht, Baarsjes Buzz, barbecue, multiculti vrouwenbijeenkomst, zandkastelen bouwen, barbecue voor alle bewoners in de zomer, Al Mawadda, modecafé, naailes, wereldmuziek door een koor, benefit show, bloembakken, groen en meubilair stoep Vrankendijke, videofilm bewoners aan het stuur, ken je geschiedenis, jong en oud, barbecue tevens bingo met muziek, kinderactiviteiten (feest) i/d zomer, Al Mawadda, fietslessen, een gezinsprogramma, gericht op ontmoeting, participatie en opvoed ondersteuning, rap battle, opruimacties, kunstwerk Robert Scott, Rafi, een familievoorstelling, buurtcamping Slotermeer, gesprekstechnieken, vrouwenfeest voor alle dames v/h complex, El-Noer, theater, samen kijken & foto cursus, grote plantenactie, verfraaiing speelplein Robert Scottplein, being a jellybar, hangplek jongeren Burg Vening Meineszlaan, uitwisselingsbijeenkomst, iftar avond tijdens de ramadan, Nisa for Nisa, fietslessen, levend schaakspel, speelmiddag voor kinderen, opfleuren Jan van Galenstraat door muur-schildering, buurttuin Corantijn, thee-naaicursus, huiswerkbegeleiding, grote schoonmaakacties om de 2 maanden v/h complex, Nisa for Nisa, empoweren doe je zo, borrel pink 1019, buurtfeest, professionaliseren huiswerkbegeleiding, Postjesbuurt kinderkunstroute, rommelmarkt op Kruisherenpad, opvoedingsondersteuning, inrichting ST Paulusschool, Nisa for Nisa, Beter bewegen, kunstenaars adopteren een bewoners initiatief, versterking bewonersplatform, waterfietsen, kennismaking met marokkaanse cultuur, weekend leesclub op zondag, schoonmaakactie met als beloning uitje naar de Efteling, het organiseren van een milieudag, lichamelijke beweging en welzijn voor mannen, Alkhmiessa, actiedag ‘Reimerswaal leeft’, aankleden buurtcentrum Erik de Roodestraat, kralenworkshop, arabisch les voor beginners, paspoort naar de toekomstdroom, fietsproject, sport en spel voor kinderen, schaakclub, van kijkgroen naar gebruiksgroen, opknappen huisje Flierefluiterpad/ Wiltzanglaan, bustocht, naaicursus, spelen bij de buurvrouw, uitstapje voor kinderen, koken voor mannen, kindervideofilm over de buurt, veiligheidsteam, vogelnestkastjes, vrouwenverwendag, speelplekken, sterk in samenleven, inrichting bewonerscentrum, kinderpersbureau ‘de koningsvrouwen van Landlust’, paasactiviteit, kinderbingo, zakgeldproject, buurtkeuken, muurschildering, promotieteam schone buurt, participatie ouderen, orgelconcert + lezing, tuinendag Wijsgerenbuurt, steuntje in de rug I, zwemmen met je buren, KAP, verbeteren vaardigheden migrantenjongeren, aanpak stortvuil, styling voor een appel & een ei, circusmiddag voor kinderen (6-14 jaar) in Buurt 5/ Rousseaubuurt, steuntje in de rug II, inventariseren bij kinderen in de buurt wat ze willen doen, ISCC, sport en spel voor meisjes, deskundigheidsbevordering bewonersplatform, slatuinen weg: van pad tot parel, belcanto- en musical concert, natuurlijk schoon, beplanten van boombakken, ISCC, naschoolse opvang, schoonmaakactie met kinderen, klassieke muziek in Jeruzalemkerk, zomerfeest 2009, Holy Phagwa, bloembakken bij hoofdingang flat P. Calandlaan 200, ISCC, inloop vrouwen en meiden, kinderkookmiddagen, beplanten boomkransen R. Claeszenstraat, tuinieren voor mindervaliden, Madame Chocola, bloembollen plaatsen in de omgeving van Jan van Zutphenstraat, ISCC, computerles voor vrouwen, ontmoetings- en cursusruimte voor ouderen, sportactiviteiten voor buurtbewoners, multiculturele Keti Kotie, geveltuin merelstraat, jongerenplatform beschilderen muren, ISCC, Aerobics, jongerenprojecten, buurtbijeenkomst: stop huiselijk geweld, opknapbeurt speeltuin Slotermeer + spelactiviteiten kinderen, buurtbrunch Vogeldorp, taalles voor allochtone vrouwen, grasmat op z’n kop, voetbaltoernooi 16 - 23 jr., voetbaltoernooi (buurtfeest), activiteitenruimte flat C en D Pieter Calandlaan (speelruimte), Nisa for Nisa, mode en ontwerp, bewustwording, integreren met behoud identiteit voor marokkaanse jongeren, jongerendebat, activiteit voor 28 bewoners, trapveldje Karel Klinkenbergstraat,vaste clubmiddag op dinsdag 50+, yoga zonder grenzen, bloembakkendag bloembakken op daken parkeergarages JvZplantsoen beplanten, stichting Raja – zwemlessen voor vrouwen, picknick e.a. voor kinderen en ouders, Geuzenschilders, educatief tuinproject, inrichtingen en onderhouden tuinen rond Diamant, zaalvoetbal, kindervoorstelling toneel < 8 jr., Sanskriet Taalles, verschillende uitstapjes voor bewoners, taekwondo in Slotervaart, badmintonnen 20+,

35

slavernij, bijdrage bewoners aan buurtkrant, kerstboom, stampottdag, cameratoezicht, Baarsjes Buzz, barbecue, multiculti vrouwenbijeenkomst, zandkastelen bouwen, barbecue voor alle bewoners in de zomer, Al Mawadda, modecafé, naailes, wereldmuziek door een koor, benefit show, bloembakken, groen en meubilair stoep Vrankendijke, videofilm bewoners aan het stuur, ken je geschiedenis, jong en oud, barbecue tevens bingo met muziek, kinderactiviteiten (feest) i/d zomer, Al Mawadda, fietslessen, een gezinsprogramma, gericht op ontmoeting, participatie en opvoed ondersteuning, rap battle, opruimacties, kunstwerk Robert Scott, Rafi, een familievoorstelling, buurtcamping Slotermeer, gesprekstechnieken, vrouwenfeest voor alle dames v/h complex, El-Noer, theater, samen kijken & foto cursus, grote plantenactie, verfraaiing speelplein Robert Scottplein, being a jellybar, hangplek jongeren Burg Vening Meineszlaan, uitwisselingsbijeenkomst, iftar avond tijdens de ramadan, Nisa for Nisa, fietslessen, levend schaakspel, speelmiddag voor kinderen, opfleuren Jan van Galenstraat door muur-schildering, buurttuin Corantijn, thee-naaicursus, huiswerkbegeleiding, grote schoonmaakacties om de 2 maanden v/h complex, Nisa for Nisa, empoweren doe je zo, borrel pink 1019, buurtfeest, professionaliseren huiswerkbegeleiding, Postjesbuurt kinderkunstroute, rommelmarkt op Kruisherenpad, opvoedingsondersteuning, inrichting ST Paulusschool, Nisa for Nisa, Beter bewegen, kunstenaars adopteren een bewoners initiatief, versterking bewonersplatform, waterfietsen, kennismaking met marokkaanse cultuur, weekend leesclub op zondag, schoonmaakactie met als beloning uitje naar de Efteling, het organiseren van een milieudag, lichamelijke beweging en welzijn voor mannen, Alkhmiessa, actiedag ‘Reimerswaal leeft’, aankleden buurtcentrum Erik de Roodestraat, kralenworkshop, arabisch les voor beginners, paspoort naar de toekomstdroom, fietsproject, sport en spel voor kinderen, schaakclub, van kijkgroen naar gebruiksgroen, opknappen huisje Flierefluiterpad/ Wiltzanglaan, bustocht, naaicursus, spelen bij de buurvrouw, uitstapje voor kinderen, koken voor mannen, kindervideofilm over de buurt, veiligheidsteam, vogelnestkastjes, vrouwenverwendag, speelplekken, sterk in samenleven, inrichting bewonerscentrum, kinderpersbureau ‘de koningsvrouwen van Landlust’, paasactiviteit, kinderbingo, zakgeldproject, buurtkeuken, muurschildering, promotieteam schone buurt, participatie ouderen, orgelconcert + lezing, tuinendag Wijsgerenbuurt, steuntje in de rug I, zwemmen met je buren, KAP, verbeteren vaardigheden migrantenjongeren, aanpak stortvuil, styling voor een appel & een ei, circusmiddag voor kinderen (6-14 jaar) in Buurt 5/ Rousseaubuurt, steuntje in de rug II, inventariseren bij kinderen in de buurt wat ze willen doen, ISCC, sport en spel voor meisjes, deskundigheidsbevordering bewonersplatform, slatuinen weg: van pad tot parel, belcanto- en musical concert, natuurlijk schoon, beplanten van boombakken, ISCC, naschoolse opvang, schoonmaakactie met kinderen, klassieke muziek in Jeruzalemkerk, zomerfeest 2009, Holy Phagwa, bloembakken bij hoofdingang flat P. Calandlaan 200, ISCC, inloop vrouwen en meiden, kinderkookmiddagen, beplanten boomkransen R. Claeszenstraat, tuinieren voor mindervaliden, Madame Chocola, bloembollen plaatsen in de omgeving van Jan van Zutphenstraat, ISCC, computerles voor vrouwen, ontmoetings- en cursusruimte voor ouderen, sportactiviteiten voor buurtbewoners, multiculturele Keti Kotie, geveltuin merelstraat, jongerenplatform beschilderen muren, ISCC, Aerobics, jongerenprojecten, buurtbijeenkomst: stop huiselijk geweld, opknapbeurt speeltuin Slotermeer + spelactiviteiten kinderen, buurtbrunch Vogeldorp, taalles voor allochtone vrouwen, grasmat op z’n kop, voetbaltoernooi 16 - 23 jr., voetbaltoernooi (buurtfeest), activiteitenruimte flat C en D Pieter Calandlaan (speelruimte), Nisa for Nisa, mode en ontwerp, bewustwording, integreren met behoud identiteit voor marokkaanse jongeren, jongerendebat, activiteit voor 28 bewoners, trapveldje Karel Klinkenbergstraat,vaste clubmiddag op dinsdag 50+, yoga zonder grenzen, bloembakkendag bloembakken op daken parkeergarages JvZplantsoen beplanten, stichting Raja – zwemlessen voor vrouwen, picknick e.a. voor kinderen en ouders, Geuzenschilders, educatief tuinproject, inrichtingen en onderhouden tuinen rond Diamant, zaalvoetbal, kindervoorstelling toneel < 8 jr., Sanskriet Taalles, verschillende uitstapjes voor bewoners, taekwondo in Slotervaart, badmintonnen 20+,

36

naaiclub voor volwassenen, kinderfilm-project, eigen films over hun buurt laten maken, stichting Raja – Aerobics voor vrouwen, marokkaanse vrouwen in beweging: koken en avond organiseren voor de buurt, Hindilessen & thematische mythologie, van kijkgroen naar gebruiksgroen, tegengaan waaigroen, stichting Raja – Aerobics voor jonge vrouwen, voorlichting over wijzigingen in Ziekenfonds, wijkwebcafé, organiseren van uitstapjes voor bewoners, moeders van Overtoomse Veld, sportactiviteiten, uitje voor ouderen, Hindi taalles (deel 1t/m deel 3), adopteer een speelplek, Steven Stuger – muziek maken in Overtoomse Veld, gezellige middag voor ouderenclub Jeruzalem, spaanse les niveau 2, Ballorig speelparadijs, meidenclub voor tienermeiden, orgelconcerten, gitaarles voor kinderen, bewonersondersteuner, multiculturele excursies, dagtocht naar historische plaatsen in Nederland, teakwando, aanleg geveltuintjes, activiteitenmiddag voor kinderen, naaicursus, thema avonden ouderen en gehandicapten, Kinderkarweiteam 10-14 jr., stichting steunpunt voor ontwikkeling en participatie (SSOP), computerworkshops voor de jeugd, informatiebijeenkomst over beroepsonderwijs/ nadelen vroegtijdig school verlaten, fijnschilderen, Ons Dorpshuis, ontmoetingsruimte rond dinertijd, Nisa for Nisa, tabak, alcohol, drugs en jongeren, discussiebijeenkomst: omgang verschillende generaties, kinder kookclub 6-11 jaar, internetcafe met betrekking tot buurtleven.nl, Nisa for Nisa, maatschappelijke oriëntatie, huiswerkbegeleiding, samen koken, uitstapjes / busreizen voor mannen, Nisa for Nisa, samen lezen, uitje/ gezinsdag ouders en kinderen, knutselen voor kinderen 3-12 jaar, inrichting moestuin achter Viveporten-straat, buurtfeest voor bewoners Libo flat, eten met de buurt 55+/ kennismaking buurtbewoners met Movib, knutselen Voor kinderen 4-8 jaar, aanstellen bewoners-ondersteuner, knutselmiddagen voor kinderen, voorlichting GGD 55+, knutselen Voor kinderen 8-11 jaar, 6-wekelijks gezamenlijk koken, moeders van Overtoomse Veld, sportactiviteiten, lotgenoten contact etcetera, yoga avontuur voor kinderen 8-12 jaar, kamperen met buren/ bewoners in Hoge Veluwe, MOS - iftar, voorlichting, lezingen, overleg en begeleiding met betrekking tot problemen sociaal/ economisch niveau, hoofddoek binden, programma jeugd opstellen voor spel en creativiteit, wereld buurtfeest voor bewoners Karel Klinekbergstraat, volkenkundig bezig zijn/ folklore, yoga avontuur voor kinderen 4- 8 jaar, voorlichtings-campagne (boodschap-pen)diensten stadstuinen, rondje Amsterdamse Bos, bewustwording slavernij; kinderparade in klederdracht; 6 - 12 jaar, arabische les voor vrouwen, 3x per jaar ouderen ontmoetings-bijeenkomst (Oklahomaflat), speelmiddag, voorlichting: opvoeden voor jonge vrouwen, naaiclub voor vrouwen, geveltuin voor flat stadstuinen, excursie naar Belgie voor vrouwen (MOS), internationaal koken, koffie ochtenden voor ouderen en alleenstaanden, speel- en sociaal-culturele activiteiten complex Vrankendijke, workshop mozaieken Rembrandtparkfestival, nieuwjaarsbijeenkomst, buikdansen voor kinderen, opknappen speelplaats Zonzeelstraat, toneelstuk Rafi Rembrandtparkfestival, hoe multiculturele (buurt) activiteit organiseren, vervolg, themabijeenkomst en vrouwenfeest, bijdrage bewoners aan buurtkrant, culinaire workshops voor kinderen en optreden Orkest van de smaak, voorlichtingsbijeenkomst over pubertijd, vanaf 11 jaar en ouderen, couscous met zuurkool, bloembakken, groen en meubilair stoep Vrankendijke, opening Rembrandtparkfestival en dansworkshops, inloopochtenden voor allochtone vrouwen: uit isolement halen, wereldkookclub, kinderen bouwen mini vlotjes en doen een wedstrijdje tijdens Rembrandtparkfestival, voorlichting 50+ (omtrent spreekuren org’s), keramiekcursus, catering voor alle vrijwilligers en organisatoren tijdens Rembrandtparkfestival, vrouwenochtend in de Baarsjes: conversatie en uitwisseling, keramiek, workshops en voorstelling kindercircus Rembrandtp, voorlichting over de monarchie 55+, schildersclub ‘t Ezeltje, mozaieken voor mannen, paasbrunch voor ihb Surinaamse ouderen, surinaams hoofddoeken binden, contact- muziekdag in kerstsfeer voor ouderen, zieken en gehandicapten, promotiefeest step/ aerobics, zonnebloemdag: Gezellig samen zijn voor ouderen, zieken en gehandicapten, pannenkoeken bakken met kinderen, orgelconcerten Aug.kerk, cinema CC, communites Art, creatieve kinderworkshop creamclub

37

naaiclub voor volwassenen, kinderfilm-project, eigen films over hun buurt laten maken, stichting Raja – Aerobics voor vrouwen, marokkaanse vrouwen in beweging: koken en avond organiseren voor de buurt, Hindilessen & thematische mythologie, van kijkgroen naar gebruiksgroen, tegengaan waaigroen, stichting Raja – Aerobics voor jonge vrouwen, voorlichting over wijzigingen in Ziekenfonds, wijkwebcafé, organiseren van uitstapjes voor bewoners, moeders van Overtoomse Veld, sportactiviteiten, uitje voor ouderen, Hindi taalles (deel 1t/m deel 3), adopteer een speelplek, Steven Stuger – muziek maken in Overtoomse Veld, gezellige middag voor ouderenclub Jeruzalem, spaanse les niveau 2, Ballorig speelparadijs, meidenclub voor tienermeiden, orgelconcerten, gitaarles voor kinderen, bewonersondersteuner, multiculturele excursies, dagtocht naar historische plaatsen in Nederland, teakwando, aanleg geveltuintjes, activiteitenmiddag voor kinderen, naaicursus, thema avonden ouderen en gehandicapten, Kinderkarweiteam 10-14 jr., stichting steunpunt voor ontwikkeling en participatie (SSOP), computerworkshops voor de jeugd, informatiebijeenkomst over beroepsonderwijs/ nadelen vroegtijdig school verlaten, fijnschilderen, Ons Dorpshuis, ontmoetingsruimte rond dinertijd, Nisa for Nisa, tabak, alcohol, drugs en jongeren, discussiebijeenkomst: omgang verschillende generaties, kinder kookclub 6-11 jaar, internetcafe met betrekking tot buurtleven.nl, Nisa for Nisa, maatschappelijke oriëntatie, huiswerkbegeleiding, samen koken, uitstapjes / busreizen voor mannen, Nisa for Nisa, samen lezen, uitje/ gezinsdag ouders en kinderen, knutselen voor kinderen 3-12 jaar, inrichting moestuin achter Viveporten-straat, buurtfeest voor bewoners Libo flat, eten met de buurt 55+/ kennismaking buurtbewoners met Movib, knutselen Voor kinderen 4-8 jaar, aanstellen bewoners-ondersteuner, knutselmiddagen voor kinderen, voorlichting GGD 55+, knutselen Voor kinderen 8-11 jaar, 6-wekelijks gezamenlijk koken, moeders van Overtoomse Veld, sportactiviteiten, lotgenoten contact etcetera, yoga avontuur voor kinderen 8-12 jaar, kamperen met buren/ bewoners in Hoge Veluwe, MOS - iftar, voorlichting, lezingen, overleg en begeleiding met betrekking tot problemen sociaal/ economisch niveau, hoofddoek binden, programma jeugd opstellen voor spel en creativiteit, wereld buurtfeest voor bewoners Karel Klinekbergstraat, volkenkundig bezig zijn/ folklore, yoga avontuur voor kinderen 4- 8 jaar, voorlichtings-campagne (boodschap-pen)diensten stadstuinen, rondje Amsterdamse Bos, bewustwording slavernij; kinderparade in klederdracht; 6 - 12 jaar, arabische les voor vrouwen, 3x per jaar ouderen ontmoetings-bijeenkomst (Oklahomaflat), speelmiddag, voorlichting: opvoeden voor jonge vrouwen, naaiclub voor vrouwen, geveltuin voor flat stadstuinen, excursie naar Belgie voor vrouwen (MOS), internationaal koken, koffie ochtenden voor ouderen en alleenstaanden, speel- en sociaal-culturele activiteiten complex Vrankendijke, workshop mozaieken Rembrandtparkfestival, nieuwjaarsbijeenkomst, buikdansen voor kinderen, opknappen speelplaats Zonzeelstraat, toneelstuk Rafi Rembrandtparkfestival, hoe multiculturele (buurt) activiteit organiseren, vervolg, themabijeenkomst en vrouwenfeest, bijdrage bewoners aan buurtkrant, culinaire workshops voor kinderen en optreden Orkest van de smaak, voorlichtingsbijeenkomst over pubertijd, vanaf 11 jaar en ouderen, couscous met zuurkool, bloembakken, groen en meubilair stoep Vrankendijke, opening Rembrandtparkfestival en dansworkshops, inloopochtenden voor allochtone vrouwen: uit isolement halen, wereldkookclub, kinderen bouwen mini vlotjes en doen een wedstrijdje tijdens Rembrandtparkfestival, voorlichting 50+ (omtrent spreekuren org’s), keramiekcursus, catering voor alle vrijwilligers en organisatoren tijdens Rembrandtparkfestival, vrouwenochtend in de Baarsjes: conversatie en uitwisseling, keramiek, workshops en voorstelling kindercircus Rembrandtp, voorlichting over de monarchie 55+, schildersclub ‘t Ezeltje, mozaieken voor mannen, paasbrunch voor ihb Surinaamse ouderen, surinaams hoofddoeken binden, contact- muziekdag in kerstsfeer voor ouderen, zieken en gehandicapten, promotiefeest step/ aerobics, zonnebloemdag: Gezellig samen zijn voor ouderen, zieken en gehandicapten, pannenkoeken bakken met kinderen, orgelconcerten Aug.kerk, cinema CC, communites Art, creatieve kinderworkshop creamclub

38

Stadsdeel Bos en Lommer

Stadsdeel Geuzenveld Slotermeer

Stadsdeel de Baarsjes

Stadsdeel Osdorp

Deze bewoners deden mee aan de panelgesprekken over bewoners initiatieven. De meesten zijn zelf initiatiefnemer

Stadsdeel Noord

Vouchersysteem

Stadsdeel Zeeburg

40

Cultureel­educatieve uitstapjes

voor mannen uit Osdorp

Wat?Cultureel­educatieve uitstapjes voor mannen uit Zuidwest Kwadrant

naar bijvoorbeeld het Spoorwegmuseum, Museum Van Speeldoos tot

Pierement, Museum De Cruquius en Sint Bavokerk.

Wie?Bert Kollerie

Waarom?‘Mannen stimuleren om op een leuke, laagdrempelige manier in contact

te komen met cultuur op plaatsen waar zij vanuit zichzelf niet snel

naartoe willen of kunnen gaan’, aldus Bert

Hoe wordt het uitgevoerd?Het project is opgezet door één bewoner. Aan de uitstapjes doen zo’n

vijftig mannen per keer mee. Er zijn al een paar uitstapjes geweest.

De verwachting is dat er steeds weer nieuwe mensen mee zullen gaan.

Betekenis voor de buurt? De verschillende groepen (mannelijke) bewoners raken meer met elkaar

vertrouwd omdat zij samen ‘op stap’ gaan. Bovendien hebben de

uitstapjes een positief effect op cultuurinteresse en –deelname. Dat komt

niet alleen ten goede aan de mannen zelf, maar ook aan hun vrouwen

en kinderen. Onderzoek wijst uit dat cultuurparticipatie een belangrijk

element is in het verhogen van onderwijsprestaties en het verhogen van

de integratie van verschillende groepen in een wijk.

genomineerd

41

‘Pittig gekruid’:

wortelen in je buurt

Wat?Kruidentuin in de Wieringenwaardstraat in Amsterdam Noord.

Wie?Inge Stuijf en Hannelore Bohl.

Waarom?‘Om alle volwassenen en kinderen te laten genieten van een tuin’, zegt

Inge. ‘Hier kunnen ze eerlijk tuinieren en dat is goed om te ontstressen.

De tuin brengt buurtbewoners op een leuke manier samen en er ontstaat

meer verantwoordelijkheidsgevoel voor het groen in de woonomgeving.’

Hoe?De kruidentuin van 9 bij 15 meter is op 3 juni in samenwerking met kin­

deren en ouders aangelegd. De buurtbewoners mogen gebruik maken

van de kruiden en helpen mee om de tuin te onderhouden. Verder

organiseren ze een lentefeest en een oogstfeest, waar wordt gekookt

met de kruiden uit de tuin.

Betekenis voor de buurt? De kruidentuin wordt enthousiast gebruikt en onderhouden door ouders

en hun kinderen. Inmiddels is er op initiatief van een andere bewoner

een picknicktafel aangevraagd en is de kruidentuin een hele gezellige

ontmoetingsplek geworden.

genomineerd

42

42

Schaakproject

voor kinderen

Wat?Schaakclub Zeeburg, een schaakproject voor kinderen.

Wie nam het initiatief?Mustapha el Jarmouni. Hij wil alle kinderen in stadsdeel Zeeburg

leren schaken.

Waarom?Mustapha: ‘Omdat niet iedereen reguliere schaaklessen kan betalen.

Het is goed voor het analytisch denkvermogen van kinderen en het

blijkt een positieve invloed op schoolprestaties en gedrag te hebben.

Maar bovenal is het gewoon hartstikke leuk om te doen.’

Hoe wordt het uitgevoerd?Elke donderdag krijgen vierentwintig kinderen les in buurtcentrum de

Meevaart. De aanmelding loopt grotendeels via scholen en Civic Zee­

burg. Schaakclub Zeeburg heeft twee gediplomeerde schaaktrainers.

De lessen vormen een combinatie van leuke opdrachten en spelletjes

die bijdragen aan het schaakbegrip. Alle deelnemende kinderen krijgen

een werkboek en een schaak CD­rom voor thuis.

Betekenis voor de buurt?De schaakclub wordt een plek in de buurt waar mensen elkaar

ontmoeten. Niet alleen voor kinderen, maar ook voor volwassenen.

De schaakclub werkt ook aan uitbreiding van haar netwerk en

activiteiten, zodat nog meer mensen de club weten te vinden.

Meer informatieBuurtcentrum de Meevaart

Telefoon: 06­18 29 82 90

E­mail: schaakzeeburg@hotmail.comgenomineerd

4343

Budgetmarkt de Baarsjes Wat?Budgetmarkt op het Columbusplein in de Baarsjes.

Wie?Bewoners van de Werkgroep Samen Meedoen.

Waarom?‘De kredietcrisis is extra hard voor mensen met een krappe beurs’, zegt

Laura Papendorp namens Samen Meedoen. ‘We wilden een gezellige

dag organiseren met niet alleen een kleding­ en rommelmarkt, maar

ook een informatiemarkt voor praktische tips en adviezen over wonen,

inkomensondersteuning, schuldhulpverlening, zorg en ziektekosten, en

belasting. Daarnaast was er ruimte voor ontmoeting tussen bewoners

en kon men workshops volgen over uiterlijke verzorging.’

Met wie werd het uitgevoerd?De bewoners van de Werkgroep Samen Meedoen wilden hun jaarlijkse

kledingmarkt uitbreiden en hebben daarvoor partners gezocht. De markt

is georganiseerd in samenwerking met het opbouwwerk (stichting Dock),

DWI, de adviseur Armoedebeleid van het Stadsdeel en de Budget­

karavaan, een initiatief van de gemeente Amsterdam en DWI.

Betekenis voor de buurt? De markt was succesvol door de combinatie van goede sfeer, leuke

koopjes en slimme tips. Mensen die niet zo makkelijk de weg vinden naar

diverse organisaties konden nu rechtstreeks door die instanties worden

aangesproken. Het project is een goed voorbeeld voor andere buurten

en krijgt al navolging.

genomineerd

4444

De Vrouwenzaak Wat?Een ondernemersatelier voor vrouwen uit Nieuwendam­Noord. Sinds

maart 2009 experimenteren veertien vrouwen in een voormalige kerk

met het starten van een eigen bedrijf. De vrouwen zijn gecertificeerd

of nog bezig met een opleiding.

Wie?Een aantal vrouwen trof een jaar lang voorbereidingen om hun eigen

bedrijf te realiseren en om de Vrouwenzaak op te richten.

Waarom?‘In de Vrouwenzaak word je gestimuleerd’, zegt schoonheidsspecialiste

Amina Airir. ‘We zijn net zussen. We steunen elkaar en we leren van

elkaar.’

Hoe wordt het uitgevoerd?De ruimte is beschikbaar gesteld door Stadsgenoot. De onderneemsters

in de dop krijgen in samenwerking met het Ondernemershuis les in

bedrijfskunde, financiën, belasting en marketing. Bovendien volgen

ze workshops van vrouwen die al een eigen onderneming zijn gestart.

De onderneemsters stromen na één jaar door naar hun eigen ruimte

zodat een nieuwe groep vrouwen kan starten in de Vrouwenzaak.

Meer informatie:www.vrouwenzaak.com

45

Gastouderschap

aan huis

Wat?Kleinschalig Innovatief Gastouderschap (KIG). Vrouwen uit de EGK­buurt

in Zuidoost vangen kinderen thuis op.

Wie?Guillaumine Nelom. Zij is inmiddels projectleider van (KIG). Het viel haar

op dat er veel ondernemerszin is bij Surinaamse en Antilliaanse vrouwen

in deze wijk.

Waarom?Guillaumine: ‘Om de economische positie van vrouwen uit de EGK­

buurt te versterken. Veel vrouwen hebben een uitkering en vaak alleen

middelbaar onderwijs gevolgd, maar vangen wel al op informele manier

kinderen thuis op.’

Hoe wordt het uitgevoerd?In 2008 behaalden 18 vrouwen in de EGK­buurt het certificaat.

Acht vrouwen zijn inmiddels gastouderschap aan huis begonnen.

Met een bijdrage van de wijkaanpak geven zij op hun beurt vrouwen

uit de buurt met een uitkering ook een training in het gastouderschap.

Wat is het resultaat?Het project is een groot succes. De training voldoet aan de eisen van

de wet Kinderopvang. Het behaalde certificaat biedt de vrouwen ook

de kans om een pedagogische opleiding te starten.

KIG is een opleidingsprogramma van Stichting Kansrijk Ondernemen

Nederland (KON) voor (allochtone) vrouwen met een grote afstand tot

de arbeidsmarkt.

Meer informatie:www.stichting­kon.nl

46

Vrouwenfeest

Slotermeer

Wat?Een gezellig muzikaal feest voor vrouwen op 21 maart in de kantine

van het Nova College in Slotermeer.

Wie?Najoua Benmoussa.

Waarom? ‘Om allochtone vrouwen uit hun isolement te halen en andere vrouwen

te ontmoeten’, zegt Najoua. ‘Ook hebben autochtone vrouwen vaak een

bepaald beeld over allochtone vrouwen, vooral wanneer ze een hoofd­

doek dragen. Ze denken dat die vrouwen vaak somber en gesloten zijn.

Ik wil autochtone vrouwen laten kennismaken met een andere kant van

allochtone vrouwen, door hen te zien dansen en plezier beleven.’

Hoe?Het feest werd georganiseerd in het kader van 8 maart Internationale

Vrouwendag en 21 maart Internationale Dag tegen Racisme. De bewo­

nerscommissie Buurtgenoten, waarvan Najoua voorzitter is, heeft het

vrouwenfeest gedurende drie maanden voorbereid. Ze kregen daarbij

financiële en facilitaire ondersteuning van stadsdeel Geuzenveld­

Slotermeer en woningcorporatie Stadgenoot. De corporatie bood de

commissie ondersteuning in de vorm van vergaderruimte.

Betekenis voor de buurt?De in totaal zeventig deelnemers waren erg te speken over het feest en

hopen op een herhaling. De verwachting is dat allochtone en autochtone

vrouwen zich meer betrokken voelen bij elkaar en bij de samenleving.

47

Hudsonstraat feest Wat?Feest in de Hudsonstraat in de Baarsjes op 16 mei.

Wie?Gré Wams en Mohamed Aznag.

Waarom?2009 Staat in het teken van 400 jaar relaties New York­Amsterdam.

Gré: ‘Kapitein Henry Hudson voer in 1609 voorbij het eiland Manhattan

de rivier op, later de Hudsonrivier gedoopt. Hier ontstond de handels­

post Nieuw Amsterdam, het latere New York. Als er ergens feest moet

worden gevierd, is het wel in de Hudsonstraat.’

Hoe?Buurtorganisaties sloten zich aan en er werden contacten gelegd met

Amerika. Woningcorporaties Stadgenoot, de Key, Rochdale en Eigen

Haard namen een deel van de feestkosten voor hun rekening en hielpen

mee bij de uitvoering. De participatiemakelaar van Stichting Dock

steunde de twee initiatiefnemers bij hun plannen. De feestelijke middag

stond in het teken van samen eten en drinken, spetterende maritieme

optredens, eigentijdse rapmuziek en een multiculturele modeshow.

Welzijnsorganisaties en de woningcorporaties presenteerden zichzelf op

een informatiemarkt. Drie gelukkige loterijwinnaars mogen een week

meevaren op de replica De Halve Maen op de Hudson River.

Betekenis voor de buurt?De buurt wil meer doen rond het thema ontdekkingsreizigers. Dat geeft

een positief beeld van de wijk en meer verbondenheid met de buurt.

48

Moestuinproject Wat?Een gezamenlijke moestuin voor bewoners in de Viveportestraat

in de Reimerswaalbuurt in Osdorp.

Wie?Mohamed Hajoui.

Waarom?De Reimerswaalbuurt ondergaat sloop­ en nieuwbouwwerkzaamheden,

maar ondertussen wordt er ook nog gewoond. Mohamed: ‘Tijdens een

buurtoverleg bleek er behoefte aan een ontmoetingsplek. Het leek

ons leuk om een plek te hebben waar we onze eigen groenten en fruit

kunnen verbouwen en waar we onze kinderen kunnen leren over milieu

en gezonde voeding.’

Hoe?Met hulp van Ymere, Kooter Hoveniers en studenten die in ruil voor

diensten gratis wonen, kwam de moestuin van de grond.

Betekenis voor de buurt?De tuin roept grotendeels enthousiaste reacties op. Er ontstaan

hier ook weer nieuwe initiatieven zoals buurtbarbecues. Het werkt

verbindend en inspirerend. Mensen raken met elkaar aan de praat

als ze daar zijn.

Inmiddels hebben achttien bewoners een plek waar ze hun sla,

aardbeien, komkommers en tomaten laten groeien. Er is zelfs

een wachtlijst.

49

Muurschildering

Slotervaart

Wat?Een muurschildering gemaakt door buurtgenoten en leerlingen

van het Comenius Lyceum in Slotervaart.

Wie?Kenneth Echteld.

Waarom?Het thema van de muurschildering is ‘markt’. ‘Een markt is een plek

van ontmoeting en van alle culturen’, aldus Kenneth. ‘Ik wilde met

dit kunstproject de buurt en de school met elkaar verbinden.’

Hoe?Gedurende acht maanden werkte Kenneth samen met leerlingen van het

Comenius Lyceum, kinderen uit de buurt en hun ouders aan het kunst­

werk. Ze maakten foto’s van onder andere de Albert Cuyp en de

Ten Katemarkt en maakten er prachtige collages van. Een zoon van

Kenneth, een landschapsarchitect, hielp met fotoshop het ontwerp te

maken. In totaal deden ruim 200 mensen uit zeker dertig culturen mee.

Betekenis voor de buurt?De grote grijze muur straalt nu met al zijn kleuren een warme sfeer

uit. De muurschildering is over het hele buurtplein te zien. Iedereen is

enthousiast. Het project fleurt de wijk niet alleen op, het vergroot ook de

sociale cohesie in de buurt en het brengt mensen in contact met kunst.

50

Empowerment

en bijles

Wat?Ontmoeting en kennisuitwisseling tussen vrouwen uit de

Robert Scottbuurt in Bos en Lommer.

Wie?Kadizja Lazaar en Massaouda el Hamdi.

Waarom?Om iets te doen aan het isolement waarin veel vrouwen verkeren en

om kinderen met een oplopende leerachterstand te helpen. Kadizja:

‘Hun moeders kunnen vaak niet met huiswerk helpen omdat ze de taal

niet spreken. Zelf hebben ze dus ook behoeft aan taal­ en inburgerings­

lessen’.

Hoe?Vijfentwintig vrouwen en ruim dertig kinderen komen wekelijks bij

elkaar in buurtcentrum Erik de Rooden. Naast huiswerkbegeleiding voor

kinderen, ontmoeting en taallessen, vertellen voorlichters van Mentrum

en GGD hier over voeding, depressies, gezondheid en opvoeden.

De Robert Scottvrouwen koken ook wekelijks samen in een keuken

die door het ROC gratis ter beschikking is gesteld. Eén keer per maand

nodigen zij de buurt uit om te komen eten.

Betekenis voor de buurt?Empowerment, inburgering en bijscholing: dit bewonersinitiatief

slaat drie vliegen in één klap. Het is een groot succes omdat het

door vrouwen zelf wordt uitgevoerd. Het haalt de vrouwen uit hun

isolement en kinderen worden bijgeschoold.

51

Buurttuintje

Spreeuwenpark

Wat?Buurtontmoetingsplek in de Vogelbuurt, Amsterdam­Noord

Wie?Henk en Jolanda Vester

Waarom?Om een thuisgevoel te creëren. ‘Ons balkonnetje is te klein voor een

familie van zes personen. Daarom zaten we geregeld met tuinstoelen,

limonade en kopjes koffie in het park mét extra bekers voor buurt­

genoten. Buren kwamen er al snel bij. Zo kregen we het idee voor

een ontmoetingsplek.’

Hoe?Een deel van het Spreeuwenpark in de Vogelbuurt is opnieuw ingericht

met twee picknicktafels, houten tuinstoelen en twee kruidentuinen.

Mensen met een verstandelijke beperking van de nabijgelegen zorg­

instelling Cordaan, helpen mee om de tuinen te onderhouden.

Betekenis voor de buurt?Buurtbewoners zitten geregeld in het park en voeren gespreken met

elkaar. De mensen groeten elkaar vaker en ze nodigen elkaar ook uit bij

hen thuis. Diverse bewoners gebruiken de kruidentuin en leren elkaar zo

op een laagdrempelige manier kennen. Bovendien ontstaan er plannen

om meer te doen voor de buurt, zoals schoonmaakacties.

52

Tuineninspiratiedag

Wijsgerenbuurt

Wat?Tuineninspiratiedag op 26 juni in de Wijsgerenbuurt in Geuzenveld­

Slotermeer.

Wie?Willy Wieringa.

Waarom?Om groen in de buurt onder de aandacht te brengen. Willy: ‘Ik ben een

echt tuin­ en bloemenmens. Groen kan de buurt verbinden. Kijk naar

de moestuin, daar wisselen mensen van allerlei verschillende culturen

recepten met elkaar uit. Superleuk.’

Hoe?Bewoners uit de buurt stelden hun eigen tuin open voor het publiek.

Ook de gezamenlijke moestuin werd deze dag officieel geopend en

er was een plantenmarkt. De dag werd afgesloten met een barbecue.

De Tuineninspiratiedag kwam mede tot stand in samenwerking met

Ymere, de huismeester Wijsgerenbuurt en het Amsterdams Steunpunt

Wonen. Vorig jaar organiseerden het Steunpunt en Ymere een feest in

deze buurt. Het draaiboek daarvan konden de buurtbewoners dit jaar

weer gebruiken.

Betekenis voor de buurt?Op het buurtfeest kwamen tachtig bezoekers af van verschillende

leeftijden. Momenteel maken twaalf bewoners gebruik van de tuin.

Zeven personen staan op de wachtlijst. Groen zorgt voor sociale controle

en de Tuineninspiratiedag brengt mensen op ideeën wat ze gezamenlijk

met groen in de buurt kunnen doen. Zelfbeheer en verantwoording

dragen voor je eigen leefomgeving worden hiermee aangewakkerd.

53

Transvaaljournaal Wat?Transvaaljournaal in Transvaal, Oost­Watergraafsmeer.

Jongeren van 12 tot 20 jaar filmen de buurt.

Wie?Hicham Aoulad­Said

Waarom?Hicham: ‘Met het maken van een mediaproductie doen jongeren een

beroep op hun eigen talenten en vaardigheden, wat weer ten goede

komt aan hun algemene ontwikkeling en meningsvorming. Tegelijkertijd

krijgen ze meer binding met de buurt en betere contacten met de

buurtbewoners. Daarnaast leren ze omgaan met filmapparatuur.’

Hoe?Veel jongeren uit de buurt werken mee aan het journaal, dat maandelijks

wordt vertoont via de lokale omroep en te zien is op Internet. Zij worden

daarbij ondersteund door professionals aan de hand van een participa­

tiemodel. De jongeren verdiepen zich in de buurt en stappen actief af op

bewoners, buurtorganisaties, ­activiteiten en andere zaken die ze in de

wijken tegenkomen.

Betekenis voor de buurt? Het Transvaaljournaal toont wat er leeft in de buurt en geeft aan leiding

tot discussie. Door dit initiatief worden andere buurtinitiatieven

beter zichtbaar. Naast buurtbewoners krijgen ook andere betrokken

organisaties en instellingen een beter beeld van de buurt en kunnen

die kennis weer toepassen in hun praktijk. Bovendien ontstaat er meer

begrip tussen jongeren en andere buurtbewoners en zal hun verstand­

houding verbeteren.

54

gewonnen !

55

Winnaar bewonersinitiatief 2009: Het Transvaaljournaal!

56

‘In gesprek zijn met bewoners is vanzelfsprekend voor onze manier van

gebiedsgericht werken. Wij streven naar kwaliteit in wonen en leven.

Maar kwaliteit is niet iets wat een corporatie eigenhandig bepaalt.

Mensen weten zelf heel goed wat zij belangrijk vinden. Dus moet je

als corporatie de buurten in. Dat doen wij uiteraard al een aantal jaren

met behulp van onder andere gebiedsregisseurs en huismeesters. Maar

door onze fusie vorig jaar hebben we dit nog nadrukkelijker tot een

speerpunt gemaakt. Dat heeft zich dit jaar gemanifesteerd in de ope­

ning van drie buurtentrees: toegankelijke ruimtes waar de huismees­

ter bewoners kan ontvangen en waar bewonersgroepen ook kunnen

vergaderen. Volgend jaar openen we er nog een aantal. Zo staan we

meer open voor problemen, klachten, maar ook tips en initiatieven van

buurtbewoners. De functie van huismeester is de laatste jaren trouwens

flink opgewaardeerd. Het gaat al lang niet meer enkel om het indraaien

van een lampje. Zij vormen een onmisbare schakel als het gaat om het

leggen en onderhouden van sociale contacten in de buurt. Ik was laatst

in Nieuwendam­Noord. Een aantal bewoners had daar het idee om

samen met een kunstenaar de hallen in hun trappenhuizen op te fleuren

met tegeltableaus. Dat is natuurlijk fantastisch. Dat maken wij financieel

graag mede mogelijk. Ik besef des te meer dat dit soort initiatieven

pas goed van de grond kan komen, wanneer onze mensen fysiek in de

buurt zijn. Als een bewoner met een goed idee eerst contact moet op­

nemen met ons organisatiekantoor, dan werp je een enorme drempel

op. Daarentegen is het contact met de huismeester laagdrempelig en

daarmee moedigen wij dit soort bewonersinitiatieven aan. Het bouwen

aan een prettige, leefbare buurt is een wisselwerking tussen corporaties

en bewoners. Toch zie ik nog vaak dat hoofdzakelijk de oudere Neder­

lander actief is in bewonerscommissies en de traditionele inspraak­ en

participatieavonden bezoekt. Daarom hebben we ook veel huismees­

ters van bijvoorbeeld Turkse, Marokkaanse of Surinaamse achtergrond.

Omdat we dan het gesprek met die verschillende groepen makkelijker

kunnen aangaan. Als je goed in beeld wilt hebben wat mensen in de

buurt willen, dan is het absoluut belangrijk dat álle groepen worden

bereikt.’

Gerard Anderiesen, directeur woning-corporatie Stadgenoot

‘Buurtentrees voor een laag drempelig

contact met bewoners’

36

‘Ik vind het vanzelfsprekend dat het buurtgericht uitvoeren van over­

heidsplannen in samenwerking met bewoners gebeurt. Niet alleen om

draagvlak te creëren, maar ook omdat plannen er beter én concreter

van worden. Bewoners weten namelijk het beste wat er nodig is om hun

buurt te verbeteren.

Bewonersparticipatie zorgt voor gelijkwaardigheid. Ik mag dan wel

een bestuurder zijn, maar ik wil niet tot een overheid behoren die op

afstand over mensen beslist. Ik ben regelmatig aanwezig bij bewoners­

vergaderingen in Erasmuspark en in Guldenwinckel. Mijn twee collega­

portefeuillehouders bezoeken ieder ook in twee buurten de bewoners­

vergaderingen. Bij die zeswekelijkse bijeenkomsten, ondersteund door

het opbouwerk, is eveneens een buurtregisseur van de politie aanwe­

zig, iemand van de buitendienst en een buurtmanager. Samen bespre­

ken we de agenda van de bewoners en plannen van het stadsdeel. Het

stadsdeel is te gast en dat we er zijn wordt gewaardeerd.

De rol van ambtenaren verandert sowieso. Natuurlijk is er beleid, zijn er

kaders en is niet alles vrij, maar we nemen tegenwoordig meer met een

open houding kennis van de agenda van de buurt. Bewoners mogen

van mij hoge verwachtingen hebben. Zij realiseren zich uiteraard dat

het geld bij ons vandaan komt en dat de deelraad uiteindelijk over de

plannen beslist, maar daar gaan ze op een heel ontspannen manier

mee om.

Wij hebben op onze beurt ook hoge verwachtingen van bewoners.

De bewonersagenda wordt gaandeweg steeds meer ondersteund

door bewonersenquêtes via Internet. Dat is positief, want zo worden

veel meer mensen bereikt dan alleen de deelnemers aan de bewoners­

vergadering. Ook de bewonersinitiatieven, klein en groot, bereiken een

grotere groep mensen. De uitvoering hebben bewoners compleet in

eigen hand. Hebben zij een goed idee, dan dragen zij ook de eerste

verantwoordelijkheid. Dat zorgt voor saamhorigheid in de buurt.

De betrokkenheid van bewoners bij de buurt en bij elkaar is gewoon

zichtbaar.’

Ger Timmer, portefeuillehouder wijkaanpak en gebiedsgericht werken in Bos & Lommer

‘Bewonersparticipatie zorgt voor

gelijkwaardigheid’

57

3758

‘De activiteiten die voor en door bewoners worden ontplooid, zijn on­

misbaar voor een geslaagde wijkaanpak. Daarbij blijft onze rol redelijk

bescheiden. Wij maken het mede mogelijk, maar de bewoners doen

het echte werk. Zo ben ik heel trots op Compubrain, een stichting in

de EGK­buurt in Zuidoost die is opgericht door een Ghanese gepensio­

neerde priester en systeembeheerder. Hier krijgen Afrikaanse jongeren

huiswerkbegeleiding van bewoners, ondersteund door vrijwilligers die

vroeger ook huiswerkbegeleiding kregen en nu aan de universiteit of

HBO studeren. Wij faciliteren dit bewonersinitiatief door de ruimte

beschikbaar te stellen. Ik ben heel blij dat zij nu officieel steun hebben

gekregen en onderdeel zijn geworden van de wijkaanpak. Voor De Key

is dit de ultieme vorm van participatie: een initiatief dat op de lange

termijn leidt tot empowerment. Op dit moment zijn we bezig met

enkele experimenten op het gebied van bewonersparticipatie.

Als grootste studentenhuisvester van Amsterdam, merken we bijvoor­

beeld dat studenten niet warmlopen voor traditionele vormen van

participatie. Daarom gaan wij volgend jaar met hen brainstormen over

nieuwe vormen. In de EGK­buurt willen we een bewonerscommissie

oprichten en hebben we een oproep gedaan aan onze bewoners.

Daar hebben we 71 reacties op ontvangen. Dat is echt heel erg veel.

Dankzij de wijkaanpak zien mensen dat hun stem belangrijk is en dat

er echt naar ze wordt geluisterd. Ik ben ervan overtuigd dat als wij dit

vóór de wijkaanpak hadden geïnitieerd, er minder aanmeldingen voor

een bewonerscommissie waren geweest. Veel mensen zijn bereid om

wat te doen. Ook degenen die hiervoor niet echt met hun buurt bezig

waren. Een aandachtspunt is mijns inziens de manier waarop de geza­

menlijke partners communiceren met bewoners. Onlangs bleek uit een

onderzoek dat een op de twaalf Nederlanders laaggeletterd is. Daarvan

woont ruim 30% in de aandachtswijken. Dat zijn me een aantallen!

Als wij dan communiceren dat bewoners een voorstel moeten indienen

in drievoud, haken mensen af. Daar kunnen we onszelf ongetwijfeld

nog in verbeteren.’

Tamar Hagbi, regiomanager Woonstichting De Key

‘Empowerment is hard

op weg om te slagen’

38

37 59

‘De afgelopen twee jaar hebben we in de wijkaanpak als adviseurs

bewonersparticipatie gewerkt. We zijn erg trots op wat er allemaal

gebeurd is. We zien dat de partijen in de buurt het adagium van minister

Vogelaar ´Bewoners als partner in de wijkaanpak´ serieus hebben

opgepakt. In dit rapport staan zoveel goede voorbeelden!

Wij hielpen in de buurt met het vormgeven van de ontmoeting met

bewoners. Een goede dialoog voeren en zorgen voor een prettige

sfeer is volgens ons essentieel bij het betrekken van bewoners.

Daarmee hebben we in veel buurten er aan bijgedragen dat de groep

bewoners die uitwisselt met professionals groter en diverser is, meer

een afspiegeling van de buurt. Professionals hielpen we bij het

ontwikkelen van een participatieagenda en het inzetten van

communicatie.

Terugkijkend constateren we dat het vertrouwen in de buurten versterkt

is en dat er een goede infrastructuur is opgebouwd. Maar dat betekent

niet dat bewonersparticipatie klaar is. Stadsdeel, corporaties en

bewoners hebben volgens ons een blijvende relatie met elkaar.

En die moet je onderhouden.

We hebben een paar aanbevelingen voor de komende tijd:

Over de dialoog: betrek ook de nieuwe mensen die actief zijn geworden, maar accepteer dat niet iedereen altijd wil meedoen.

Wat betreft de samenwerking: probeer bewoners ook te betrekken bij de meest urgente aanpak, bijvoorbeeld bij thema´s zoals onderwijs en veiligheid.

De ondersteuning van bewonersinitiatieven zou zich wat meer kunnen richten op het héle uitvoeringsproces.

Blijf communiceren over resultaten en over de samenwerking zelf. Bewoners voelen zich dan echt (mede-) eigenaar.

Ontwikkel kennis en expertise over bewonersparticipatie in uw eigen organisatie. Investeer in competenties van de professionals in de buurt om daadwerkelijk effectieve verbindingen te kunnen leggen.’

Ramon Schleijpen en Danielle Driessen adviseurs van Nieuwe Maan

‘Stadsdeel, corporaties en bewoners

hebben een blijvende relatie met elkaar’

6060

‘In september 2008 organiseerden we op het Van der Pekplein ‘Plannen

in pannen’, een gezellige bijeenkomst waarbij bewoners met elkaar

gingen koken en eten. Ondertussen hielden ze brainstormsessies over

manieren om de buurt te verbeteren. In totaal zijn daar 71 ideeën uit

voortgekomen. Daarna begint voor mij het echte sociaal activeren. Ik

merk namelijk regelmatig dat wanneer mensen een goed idee hebben,

ze vervolgens heel passief kunnen worden en denken: ik heb een plan

ingediend en dat knappen jullie van Ymere en het stadsdeel maar op.

Ja, zo werkt het natuurlijk niet. Dus ga ik, soms met iemand van het

stadsdeel, naar de bewoners toe om uitgebreider over hun ideeën te

praten. Wat bedoelen ze en hoe zien ze het plan voor zich? Natuurlijk

moedig ik ze ook aan om mee te helpen hun eigen initiatief te realise­

ren. Ik heb een vertrouwensband met bewoners en geef ze een zetje

in de rug. Maar ze staan er niet alleen voor. We gaan het samen doen.

Inmiddels zijn de spelregels bekend, de budgetten aangevraagd en

kunnen we de bewonersinitiatieven gaan realiseren. Dat heeft even op

zich laten wachten. Waarom? We leerden dat belangenverstrengeling

op de loer ligt. Als je bedragen voorbij ziet komen van pakweg een

halve ton, dan moet je daar voorzichtig mee zijn. De wijkaanpakgelden

zijn natuurlijk voor bewonersinitiatieven, maar als een bewoner een

documentaire over zijn buurt wil maken en aanbiedt dat een familie­

lid kan filmen voor de beraamde kosten van 50.000 euro omdat hij

documentairemaker is… dat is lastig natuurlijk. Daarom hebben we een

denktank gevormd van bewoners en een vertegenwoordiger van Ymere

en het stadsdeel. Samen beoordelen zij de initiatieven zodat we eerlijke

en objectieve beslissingen kunnen nemen. De bazaar, dit voorjaar

weer gehouden, is een goed voorbeeld van een geslaagd bewoners­

initiatief. Deze wordt al enkele jaren georganiseerd maar omdat er nu

meer budget is, hebben we het grootser kunnen aanpakken en beter

kunnen promoten. Veel mensen hadden zich ingeschreven voor een

gratis kraam om hun spullen te verkopen. Er kwamen ontzettend veel

buurtbewoners op af. Dat was zo fantastisch. Je ziet dat mensen een

geweldige dag hebben en een goede band met elkaar ontwikkelen.’

Jacob Nielen, sociaal wijkbeheerder voor Ymere in de Van der Pekbuurt, Amsterdam-Noord

‘Ik geef bewoners een

zetje in de rug’

‘Om de aandachtswijken te verbeteren, moeten we bewoners

benaderen als producent en deskundige van hun eigen woon­ en

leefomgeving. De komst van het vouchersysteem ging als een lopend

vuurtje door de drie buurten. Mensen komen daardoor sneller met

elkaar in contact. Je ziet de sociale cohesie met sprongen toenemen.

Het leuke van het vouchersysteem is dat de bewoners zelf over de

initiatieven beslissen. We merken dat mensen dat heel serieus nemen.

Bovendien blijken ze kritisch. De sociale controle is gigantisch. Het

is immers gemeenschapsgeld en men wil voorkomen dat het geld in

iemands zak verdwijnt of dat het aan iets onbenulligs wordt uitgegeven.

Bewoners willen dat een initiatief een duurzame betekenis heeft voor

de buurt. Dat vind ik een enorm positief signaal.

In de regiegroep van elke buurt zit ook een afgevaardigde van de

corporaties en het stadsdeel. Dat heeft ontzettend leuk gewerkt.

Vanuit hun eigen discipline bekeken zij hoe een en ander in goede

banen kon worden geleid en effectief kon worden opgepakt.

We zijn nu bezig met de evaluatie, maar wij zijn er in grote lijnen voor

dat dit proces in ieder geval nÛg een periode moet worden voortgezet.

Elke buurt is namelijk verschillend. De aanpak is dan ook in alle drie de

wijken anders geweest. We moeten het systeem aanpassen aan de spe­

cifieke kenmerken van de buurt en het moet aanslaan bij de bewoners.

Maar met voldoende ondersteuning kan het vouchersysteem overal

werken.’

John Sedney, penningmeester van de Huurdersvereniging Amsterdam

‘Het vouchersysteem maakt

van bewoners deskundigen’

61