‘INFORMEELLEIDERSCHAP’

Mehmet Okuducuinfo@okmonderwijs.nl

WIEISWIE?Werkzaamheden• Interim-schoolleider• Opbrengstgerichtwerken• Cultuurtrajecten• Procesbegeleider• Lerendeorganisatie• kwaliteitszorg• toetsenendeterminatie• omgaanmetverschillen• Examentrainingen• Trainingen/workshops

sectievoorzitters

DOEL

• Beeldencreërenbijinformeelleiderschap• Hoekanjejeinformeelleiderschapvergroten?

PROGRAMMA

1. Invloed2. Leiderschap3. Cultuur4. Omgaanmetwrijvingen5. Kernkwaliteiten

BENJIJ/KENJIJEENINFORMELELEIDER?

• Noemeenaantalkenmerkenvaneeninformeleleider

1.

INFORMELELEIDER• Nietindelijn• Vrijespelermetgezag• Communicatief sterk• Neemtinitiatief• Denktvanuitresultaat

Je hebt het in je ommensen aan te sturen. Je hebtformeel geen leidinggevende rol, maar als ervarenprofessional trek jij wel vaak de kar en inspireerje je collega’s.

• Schrijfeenstweedingenopdieubelemmerenbijuwwerkzaamhedenalsexamensecretaris.

CIRKELVANINVLOED

CIRKELVANINVLOED

• Directeinvloed(onseigengedrag)• Indirecteinvloed(gedragvananderen:confronteren,luisteren,meevoelen,stimuleren,voorbeeldstellen,meedenken)

• Geeninvloed(waaraanwenietskunnendoen)

INVLOEDVERGROTEN

• Ondersteuningbijwolff-analyse• interventies bedenken omdeleerlingenbetervoortebereidenophetexamen.

• SE-gemiddeldesinhet voorexamen- enexamenjaaromrisicovakkeninbeeldtebrengenendaarvanuitjerolleidingtegeven.

• Examentrainingorganiseren?• Heldererapportages?

DELEIDERSCHAPSDRIEHOEK

onderwijskundigleiderschap

beheersmatigmanagement persoonlijkleiderschap

sturenop/metinhoud

sturenopgedragsturenmbvmiddelen

2.

KOUDOFWARM EXAMENSECRETARISSCHAP?WERKINTWEETALLENUIT:HOEKRIJGJEHETWARM?

• inhoudvoormijncollega’skoud of warm

• (werk)vorm koud of warm

• Benik,alsleidinggevend mens koud ofwarm

LEIDERSCHAPOP?• opdeinhoud(warm ofkoud)• onderwerp,thema,kwestie,vraagstuk• isdeinhoudrelevantvoordecollega’s

opde(werk)vorm (warm ofkoud)

• activiteit,werkvorm,product,opbrengst• inrichtingvanderuimte,plaatsvandestoelen

alsmens(warm ofkoud)

• kwaliteitvanderelatie,doelgericht,vanuitgezag:hardopdeinhoud,zachtopderelatie

LEIDERSCHAPVERGROTENOPINHOUD/VORM

• Ondersteuningbijwolff-analyse• interventies bedenken omdeleerlingenbetervoortebereidenophetexamen.

• SE-gemiddeldesinhet voorexamen- enexamenjaaromrisicovakkeninbeeldtebrengenendaarvanuitjerolleidingtegeven.

• Examentrainingorganiseren?• Heldererapportages?

CULTUUR

3.

SAMENDEKARTREKKEN

ONDERSCHEIDCULTUURENKLIMAAT

• Cultuurisdemanierwaaropprofessionalsmetelkaaromgaan.Hetisdaarmeedusgerichtophetwerk.

• Klimaatisdesfeer vandeschool,indekoffiekamer,pratendoverdevakantie,samenuiteten,avondjevoetballen,enz.

• Eentégoedklimaat(bijnaklef)kánbelemmerendzijnvooreenprofessionelecultuur;niemandspreektniemandaan.

DRIECULTUREN

1.Ambtelijkcultuur• ‘alshetmaaroppapierstaat’• sterkehiërarchie

2.Politiekecultuur• gelijkemonniken,gelijkekappen• schooliseendemocratie

3.Professionelecultuur• erkendeongelijkheid• alleenkwaliteittelt

50%

25%

25%

Drieculturen• Ambtelijkecultuur• Politiekecultuur• Professionelecultuur

CULTUURBOTSINGEN

• Kijkeensnaarjezelf:• welkgedraguitdelinkerkolomvertoonje?

• enwelkgedraguitderechterkolom?

CULTUURBOTSINGENMEERPERSOONLIJK

Professioneel• elkaaraansprekenopgedrag• reagerenopwatiemanddoet• voorjezelfpraten• speler• lerenvanfoutendoorreflectie• ervoorgaan• gerichtopontwikkeling• nietalleshoevenweten• risiconemen• ervanuitgaandatdeleidingookgoedwerkwilleveren

• beslissenopgrondvanervaringen• transparantie• denkeninoplossingen

Ambtelijk/politiek• wandelgangenpraat• reagerenopwatiemandis• namensanderenpraten• toeschouwer• opzoekgaannaardeschuldige• eropterugkomen• gerichtopbewakingencontrole• zichsnelgepasseerdvoelen• Indekken• argwaant.o.v.deleidingalsnatuurlijke

vijand• besluitennemenopgrondvanovertuigen• camouflage• denkeninproblemen

PROFESSIONELEDISCIPLINEWel Niet

Optijdbeginnen,ongeachthetaantalafwezigen.

Telaatkomenenmeteeninwoordengebaardeaandachtvragen.

Doenwatjehebtbeloofd. Afsprakennietnakomen.

Spullenoptijdaanleveren. Zemoetenjeachterdevoddenzitten.

Indienverhinderd,tijdignetjesafmelden.

Wegblijvenzonderaftezeggen.

Zwijgenoverwaarjegeenverstandvanhebt.Bijcommentaarverbeteringenformuleren.

Hethoogstewoordvoerenzonderdestukkengelezentehebben.

Bijjeleestblijven. Beunen.

AANSPREKENOPFUNCTIONERENWel Niet

Debalspelen Demanspelen

Uitzijnoprespectverwerven Uitzijnopsympathieverwerven

Aansprekenopwatjeziet,hoort,voelt.

Aansprekenopverondersteldeintentie

Ruimtegeven Betuttelen

Eisenstellen Ziemaar

Standaardhandhaven Gedogen

Vráág nietomgewenstgedrag,maarorganiseer

gewenstgedrag

leiding

docent(e)

hoge sturing gemiddelde sturing

lage sturing

hoge zelfsturing

--hoge frictie

-frictie

0congruent

gemiddelde zelfsturing

-frictie

0congruent

+positieve frictie

lage zelfsturing

0congruent

+positieve frictie

-laissez faire (ook frictie)

STURING LEIDING – STURING DOCENT

HOEGAJEOMMETWRIJVINGEN‘GEDOE’?

4.

assertief

nietassertief

nietcoöperatief coöperatief

forceren

vermijden

exploreren

aanpassen

waterbijdewijngevenennemen

THOMASKILMANN

IN METAFOREN

HETHAMLET-PRINCIPE

Blijfuitemotionelesituatiesalsje• Hongerhebt• Angstigbent• Moebent• Laaiendboosbent• Eenzaamofgeïsoleerdbent• Tijdsdrukervaart

HERKENJEOPKOMENDEEMOTIES?

“Ohja,daargaikweer”• Herkennen“Datgedragmaaktmekwaad,onzeker,mismoedig.”

• ErkennenBesluit:iklaatmeernietdoorleiden!!• BedarenOpgedraggerichteconstructieveactieuitvoeren• Handelen

WERKENMETKERNKWALITEITENENKERNKWADRANTEN

5.

KERNKWALITEIT

• Behoorttotdekern,hetwezenvandepersoon.• ‘Kleurt’eenmens.• Ondeelbaar• Vandezeeigenschapzegtbetrokkenezelf:‘daarstaikbekendom’

AccuratesseAutonoomBedachtzaamBeheerstBehulpzaamBescheidenBeschouwendBesluitvaardigBetrokkenBetrouwbaarConsensusgerichtDaadkrachtDaadkrachtigEfficiëntEmpathischFlexibelGedisciplineerd

GehoorzaamGestructureerdGezagsgetrouwHarmonischIdealistischIngetogenInnovatiefKritischLoyaal gezagMeegaandMoed(ig)Optimistisch

OrdenendProfilerendRationeelRealistischRelativerendRelativeringsvermogenRust(ig)Service-gerichtSpontaniteitStabielToegewijdVolgzaamWederkerigZelfverzekerd

Kernkwaliteiten

KERNKWADRANTEN

kernkwaliteit Vervorming

allergie uitdaging

………. ……….

………. ……….

Negatieftegenovergestelde

Positieftegenovergestelde

teveelvanhetgoede

teveelvanhetgoede

Ofmann,1992

+ -

- +

KERNKWALITEITENVALKUIL/VERVORMING

Kernkwaliteit1 valkuil

Behulpzaam-

heidteveelvanhetgoede

Ofmann,1992

bemoeizucht

+ -

Kernkwaliteit2 valkuil

aanpassings-

vermogenteveelvanhetgoede

Ofmann,1992

wispelturigheid

+ -

KERNKWALITEITENVALKUIL/VERVORMING

VALKUIL

• Isetiketdatiemanddikwijlsopgeplaktkrijgtdoordeomgeving.• Terechtofnietde‘valkuil’hoortbijeenkernkwaliteit;beidezijnonlosmakelijkmetelkaarverbonden.

• Vanuitde‘valkuil’isdusookterugteredenerennaardekernkwaliteit!

Ofmann,1992

KERNKWALITEITENUITDAGING

• Tweeelkaaraanvullendekwaliteiten• Tussendezetweebalansvinden• Wiewilvoorkomendathijinzijn‘valkuil’terechtkomt,zorgtervoordathijzijn‘uitdaging’ontwikkelt.

• Balansaanbrengenbetekentdenkenin‘en-en’,nietin‘of-of’!

KERNKWALITEITENUITDAGING

kernkwaliteit Vervorming

uitdaging

Vastberaden-heid halsstarrigheid

souplesse

Positieftegenovergestelde

teveelvanhetgoede

Ofmann,1992

+ -

+

KERNKWALITEITENUITDAGING

kernkwaliteit Vervorming

uitdaging

vastberaden-heid halsstarrigheid

souplesse

Positieftegenovergestelde

teveelvanhetgoede

Ofmann,1992

+ -

+gedraai

allergie teveelvanhetgoede

-

Negatieftegenovergestelde

KERNKWALITEITENALLERGIE

• Iemandskernkwaliteitisafteleidenwaarpotentiëleconflictenmetdeomgevingteverwachtenzijn.

• Demeestemensenzijn‘allergisch’vooreenteveelvanhun‘uitdaging’(vooralalsdieverpersoonlijktisineenander).

• Hoemeeriemandineenanderwordtgeconfronteerdmetzijnallergie,destegroterdekansdathijinzijnvalkuilstapt.

KERNKWALITEITENUITDAGING

kernkwaliteit Vervorming

uitdaging

vastberaden-heid halsstarrigheid

souplesse

Positieftegenovergestelde

teveelvanhetgoede

Ofmann,1992

+ -

+gedraai

allergie teveelvanhetgoede

-

Negatieftegenovergestelde

TEGENPOLENENSOORTGENOTEN

• Tweesoortgenotenhebbenhetnietzondermeer‘gemakkelijk’metelkaar(denkaantweevastberadentypes).

• Hoemoeilijkhetookis,tweesoortgenotenhebbendoorgaanswelrespectvoorelkaar.

• Bijtegenpolen,waarbijmenmetelkaarsallergiewordtgeconfronteerd,ligtminachtingopdeloer.

• Hetgedragvaneenanderwaarvoormenallergischis,iswaarschijnlijkhet‘teveel’vaneenkwaliteitdiemenzelfhethardstnodigheeft.

OPDRACHT

• Maakvaneenvanjekernkwaliteiteneenkernkwadrant• Wisselin4-tallenuit

WAT NEEMT U MEE VAN DEZE OCHTEND?