Post on 02-Jan-2021
AHN2 – Open data
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 2 versie v1.0
Inhoudsopgave
INHOUDSOPGAVE ........................................................................................................ 2
1.0 INLEIDING ........................................................................................................... 3
1.1 DOCUMENT VERSIES ............................................................................................ 3
1.2 OVERZICHT VAN TERMEN EN AFKORTINGEN ...................................................... 4
2.0 DATA...................................................................................................................... 5
2.1 AHN2 0,5 METER MAAIVELD RASTER, OPGEVULD ........................................... 5
2.2 AHN2 0,5 METER MAAIVELDRASTER, NIET OPGEVULD ................................... 5
2.3 AHN2 0,5 METER RUW RASTER ......................................................................... 6
2.4 AHN2 5 METER MAAIVELDRASTER ..................................................................... 6
2.5 AHN2 GEFILTERDE PUNTENWOLK ...................................................................... 6
2.6 AHN2 UITGEFILTERDE PUNTENWOLK ................................................................ 7
3.0 DOWNLOADEN ................................................................................................... 8
4.0 GEBRUIK IN BENTLEY PRODUCTEN .......................................................... 9
4.1 WMS ..................................................................................................................... 9
4.2 RASTER BESTANDEN .......................................................................................... 15
4.3 PUNTENWOLKEN ................................................................................................. 18
4.3.1 OMZETTEN LAZ BESTANDEN ............................................................................ 19
4.3.2 GEBRUIK VAN POINT CLOUDS .......................................................................... 20
4.3.3 SCALABLE TERRAIN MODEL .............................................................................. 22
4.4 BESTANDSGROOTTE ........................................................................................... 34
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 3 versie v1.0
1.0 Inleiding
Vanaf 6 maart 2014 is het Actueel Hoogtebestand Nederland voor iedereen vrij toegankelijk via PDOK. Eerder was al het AHN1 als 25 meter raster via PDOK beschikbaar, nu worden ook de AHN2 rasters én de puntenwolken en alle overige AHN1 bestanden open data.
De gegevens uit het hoogtebestand vormen een digitale hoogtekaart. De kaart werd tot nu toe vooral door Rijkswaterstaat en de waterschappen gebruikt bij het waterbeheer en het beheer van waterkeringen. Een van de weinige openbare toepassingen van de AHN was de mogelijkheid om de hoogte van een bepaald adres op te vragen via het invoeren van de postcode. Door het volledig en zonder enige voorwaarden openstellen van het bestand willen overheden hergebruik van de beschikbare gegevens stimuleren.
De gegevens uit het AHN zijn verzameld vanuit de lucht. Met lasertechnologie is vanuit helikopters en vliegtuigen 3D hoogte-informatie verzameld. Zodoende is van elke vierkante meter in Nederland tot op 5 centimeter nauwkeurig de hoogte op maaiveldniveau bekend. Ook is informatie beschikbaar over bouwwerken en begroeiing. Het inwinnen van de gegevens neemt een aantal jaren in beslag. Het eerste AHN, ook wel AHN1, is samengesteld tussen 1997 en 2003. Het AHN2 bevat gegevens die tussen 2007 en 2012 zijn verzameld. De provincies, de waterschappen en Rijkswaterstaat financieren het programma.
Overheidsdata zijn voor bedrijven en burgers een waardevolle bron van informatie. Het kabinet streeft daarom naar open data: veel van deze (geografische) gegevens komen de komende jaren voor iedereen vrij beschikbaar. Ze kunnen daarmee ook worden gebruikt voor commerciële doeleinden. De overheid zorgt dat data die worden opengesteld continue, transparant en kwalitatief hoogwaardig beschikbaar zijn. Door de data via PDOK beschikbaar te stellen wordt aan deze wens voldaan.
Bentley producten
In dit document wordt beschreven welke data er beschikbaar is , hoe deze gedownload kan worden en
hoe deze gebruikt kan worden in verschillende Bentley producten.
1.1 Document versies
Versie Auteur Datum Omschrijving
V1.0 Marc Rietman April 2014 Initieel
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 4 versie v1.0
1.2 Overzicht van termen en afkortingen
Term of Afkorting
Betekenis Zie ook
PDOK Publieke Dienstverlening Op de Kaart www.pdok.nl
WMS Web Map Service nl.wikipedia.org/wiki/Web_Map_Service
WFS Web Feature Service nl.wikipedia.org/wiki/Web_Feature_Service
AHN Actueel Hoogtebestand Nederland www.ahn.nl
LAS Bestandsformaat voor opslaan 3D point cloud data
LAZ Gecomrpimeerde LAS
POD Bentley formaat voor Point Clouds
DEM Digital Elevation Model (Digitaal hoogtemodel)
nl.wikipedia.org/wiki/Digitaal_hoogtemodel
STM Scalable Terrain Model https://communities.bentley.com/products/geospatial/desktop/w/geospatial_desktop__wiki/6276.scalable-terrain-model-stm.aspx
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 5 versie v1.0
2.0 Data
AHN2 wordt beschikbaar gesteld via PDOK (www.PDOK.NL).
Via Webservices (WMS / WFS ) wordt de bladindeling aangeboden.
De data zelf is te downloaden via Atofeeds.
De volgende AHN2 data kan worden gedownload:
AHN2 0,5 meter maaiveld raster, opgevuld
AHN2 0,5 meter maaiveldraster, niet opgevuld
AHN2 0,5 meter ruw raster
AHN2 5 meter maaiveldraster
AHN2 gefilterde puntenwolk
AHN2 uitgefilterde puntenwolk
2.1 AHN2 0,5 meter maaiveld raster, opgevuld
url = http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_05m_int.xml
Het AHN2 0,5 meter maaiveldraster, opgevuld is bedoeld als maaiveldbestand,
waarbij alle niet-maaiveld objecten (bomen, gebouwen, bruggen en andere
objecten) uit de puntenwolk zijn verwijderd en vervolgens tot een 0,5 meter raster
zijn herbemonsterd op basis van een Squared IDW methode. Vervolgens zijn
incidentele no-data cellen (maximaal 2 aansluitend) opgevuld. No-data cellen als
gevolg van filtering (bijvoorbeeld gebouwen) zijn NIET opgevuld.
2.2 AHN2 0,5 meter maaiveldraster, niet opgevuld
url = http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_05m_non.xml
Het AHN2 0,5 meter maaiveldraster, niet-opgevuld is bedoeld als maaiveldbestand,
waarbij alle niet-maaiveld objecten (bomen, gebouwen, bruggen en andere
objecten) uit de puntenwolk zijn verwijderd en vervolgens tot een 0,5 meter raster
zijn herbemonsterd op basis van een Squared IDW methode. Er zijn geen verdere
bewerkingen uitgevoerd.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 6 versie v1.0
2.3 AHN2 0,5 meter ruw raster
url = http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_05m_ruw.xml
Het AHN2 0,5 meter ruwe raster, opgevuld is bedoeld als ruw bestand, waarbij
zowel het maaiveld als de niet-maaiveld objecten (bomen, gebouwen, bruggen en
andere objecten) vanuit de puntenwolk tot een 0,5 meter raster zijn herbemonsterd
op basis van een Squared IDW methode. Er zijn geen verdere bewerkingen
uitgevoerd.
2.4 AHN2 5 meter maaiveldraster
url = http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_5m.xml
Het AHN2 5 meter maaiveld raster is bedoeld als maaiveldbestand en is
herbemonsterd op basis van het 0,5 meter raster op basis van een ongewogen
gemiddelde methode. Er zijn geen verdere bewerkingen uitgevoerd.
2.5 AHN2 gefilterde puntenwolk
url = http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_gefilterd.xml
De gefilterde puntenwolk is een maaiveldbestand, waarbij alle niet-maaiveld
objecten (bomen, gebouwen, bruggen en andere objecten) uit de puntenwolk zijn
verwijderd.
NB Door samenvoeging van de gefilterde en de uitgefilterde puntenwolk wordt een
ruwe puntenwolk verkregen, waarbij naast het maaiveld en de niet-
maaiveldobjecten samenkomen.
De puntenwolk is een LAZ file (een gecomprimeerde LAS file, ofwel LASzip). LAS is
standaard binair formaat om LiDAR data op te slaan en uit te wisselen. Door de
compressie toe te passen wordt de originele LAS file gereduceerd tot ca. 10%
waarbij geen kwaliteitsverlies optreedt.
De gefilterde puntenwolk is een maaiveldbestand, waarbij alle niet-maaiveld
objecten (bomen, gebouwen, bruggen en andere objecten) uit de puntenwolk zijn
verwijderd.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 7 versie v1.0
2.6 AHN2 uitgefilterde puntenwolk
url = http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_uitgefilterd.xml
De uitgefilterde puntenwolk is een niet-maaiveldbestand, het bevat alle niet-
maaiveld objecten (bomen, gebouwen, bruggen en andere objecten) die uit de
originele puntenwolk zijn verwijderd.
NB Door samenvoeging van de gefilterde en de uitgefilterde puntenwolk wordt een
ruwe puntenwolk verkregen, waarbij naast het maaiveld en de niet-
maaiveldobjecten samenkomen.
De puntenwolk is een LAZ file (een gecomprimeerde LAS file, ofwel LASzip). LAS is
standaard binair formaat om LiDAR data op te slaan en uit te wisselen. Door de
compressie toe te passen wordt de originele LAS file gereduceerd tot ca. 10%
waarbij geen kwaliteitsverlies optreedt.
De uitgefilterde puntenwolk is een niet-maaiveldbestand, waarbij alle niet-maaiveld
objecten (bomen, gebouwen, bruggen en andere objecten) in de puntenwolk
aanwezig zijn.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 8 versie v1.0
3.0 Downloaden
Te bestanden zijn te per kaartblad te downloaden op website van de PDOK.
https://www.pdok.nl/nl/producten/pdok-downloads/atomfeeds
Klik op de URL om de bestanden te downloaden op een loactie neer te zetten.
Het kan voorkomen dat het downloaden via een browser niet goed werkt gebruik
dan een tool zoals http://www.rssowl.org/
De bladindeling van de AHN2 data is te bekijken via een WFS
(http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/wfs?version=1.0.0&request=GetCapabilities) of via de
PDOK Viewer http://pdokviewer.pdok.nl/
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 9 versie v1.0
4.0 Gebruik in Bentley Producten
De volgende data wordt aangeleverd
AHN2 0,5 meter maaiveld raster, opgevuld
AHN2 0,5 meter maaiveldraster, niet opgevuld
AHN2 0,5 meter ruw raster
AHN2 5 meter maaiveldraster
AHN2 gefilterde puntenwolk
AHN2 uitgefilterde puntenwolk
AHN2 Data set Type
0,5 meter maaiveld raster, opgevuld
Tif
0,5 meter maaiveldraster, niet opgevuld
Tif
0,5 meter ruw raster Tif
5 meter maaiveldraster Tif
gefilterde puntenwolk LAZ
uitgefilterde puntenwolk LAZ
4.1 WMS
De volgende layers worden aangeboden via WMS.
Ahn2_0.5m_geinterpoleerd
Ahn2_0.5m_niet_geinterpoleerd
Ahn2_0.5m_ruw
Ahn2_5m
Ahn2_bladindex
Via getlegend kan de legenda van desbetreffende layer bekeken worden.
Legenda ahn2_0.5m_int
Legenda ahn2_0.5m_non
Legenda ahn2_0.5m_ruw
Legenda ahn2_5m
De url naar de WMS server is
http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/wms?service=wms&request=getcapabi
lities
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 10 versie v1.0
Toevoegen van een nieuwe WMS gaat via de Raster Manager.
File > Raster Manager
File > New > WMS
1. Type in de url naar de WMS server. (Enter)
2. Selecteer de layers die bekeken willen worden.
3. Voeg toe aan de Map
4. Verander evt. de volgorde.
5. Druk Save and Attach voor het opslaan en toevoegen van de WMS.
Sla de aangemaakt XWMS file op op een bekende locatie
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 11 versie v1.0
Pas evt. de instellingen in de Raster Attachment Options en klik op Attach.
De WMS is nu toegevoegd aan de Raster Manager.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 12 versie v1.0
Bestaande WMS toevoegen
Hierboven is een xwms bestand met de instellingen van een WMS server
aangemaakt.
Wanneer dit eenmalig gebeurd is kan de xwms toegevoegd worden.
Toevoegen van een bestaande XWMS gaat via de Raster Manager.
File > Raster Manager
File > Attach > WMS
Selecteer de xwms file.
Open
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 13 versie v1.0
Pas evt. de instellingen in de Raster Attachment Options en klik op Attach.
De WMS is nu toegevoegd aan de Raster Manager.
Layers bewerken
Wanneer een wms toegevoegd is kunnen de layers in de WMS aan en uitgezet
worden.
Wijzigen van een bestaande WMS gaat via de Raster Manager.
Selecteer de wms layer.
Rechter Muis > Layers
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 14 versie v1.0
Selecteer in de Layer Display de zichtbare layers.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 15 versie v1.0
4.2 Raster bestanden
De raster bestanden worden aangeleverd als een DEM (Digital Elevation Model).
Een DEM is te koppelen als een Raster Grid in Bentley Descartes (en Bentley Map
Enterprise).
Koppelen van een DEM.
In de Raster Manager.
Attach Raster Grid > Raster.
Selecteer het bestand.
Het bestand is nu gekoppeld.
Er zijn verschillende weergaves in te stellen zoals
Elevation
Slope
Ascpect
Intensity
Het instellen gaat via het selecteren van de raster file in de Map Manager en dan
rechtermuis Thematic Display > juiste weergave selecteren.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 16 versie v1.0
Voorbeeld:
De symbology is aan te passen door het selecteren van de raster file in de Map
Manager en dan rechtermuis Thematic Set > juiste weergave selecteren
Aanpassen Style.
In de Raster manager.
Selecteer de raster. Rechtermuis Thematic Set.
Selecteer de aan te passen Style
Verschillende instel mogelijkheden zijn mogelijk.
Bv de Default color (kleur die verschijnt wanneer een waarde niet getoond
wordt.)
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 17 versie v1.0
Aanmaken van nieuwe groepen kan via Generate Classes.
Geef min en max waarde, Distribution, aantal klasses en kleuren en druk op
Generate Classes.
Kleuren en waardes zijn aan te passen door dubbelklikken
Tussenvoegen van waardes kan door op een waarde te gaan staan en via
rechtermuis te kiezen voor Insert Above en Insert Below. Verwijderen van
een waarde kan via Remove.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 18 versie v1.0
Import settings kunnen opgeslagen en hergebruikt worden via Import /
Export.
4.3 Puntenwolken
De puntenwolk is een LAZ file (een gecomprimeerde LAS file, ofwel LASzip). LAS is
standaard binair formaat om LiDAR data op te slaan en uit te wisselen. Door de
compressie toe te passen wordt de originele LAS file gereduceerd tot ca. 10%
waarbij geen kwaliteitsverlies optreedt.
Om de LAZ bestanden te kunnen gebruiken dienen deze te worden omgezet naar
.pod bestanden.
De pod bestanden kunnen daarna gebruikt worden in een Scalable Terrain model of
rechtstreeks als PointCloud in MicroStation of Bentley Descartes.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 19 versie v1.0
4.3.1 Omzetten LAZ bestanden
Het omzetten van LAZ bestanden naar .pod kan met Bentley Pointools POD creater.
Bentley Pointools POD creater
Deze gratis tool is te downloaden via http://www.bentley.com/en-
US/Free+Software/Bentley+Pointools+PODcreator.htm
Werkwijze:
Start Pointools POD creater
Selecteer Add Files en selecteer de te converteren LAZ bestanden
Geeft Export Filename op. (incl path). De bestanden krijgen de
Filename_<LAZname>.pod.
Export options op POD per file (voor het samenvoegen van LAZ bestanden
selecteer POD per batch)
Selecteer Create POD om de conversie te starten
Omdat de data een grote intensiteit heeft is het in veel gevallen (bv om
hoogtematen of hoogtelijnen weer te geven) voldoende om minder punten op te
nemen in de .pod file. Dit kan door een filter aan te leggen.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 20 versie v1.0
In de PODCreator zet dan de optie Uniform Filter aan en geef een spacing op (bv
5m)
4.3.2 Gebruik van Point Clouds
De .pod bestanden zijn te gebruiken als Point Cloud in MicroStation en Bentley
Descartes. (Descartes biedt extra functionaliteit)
De werkwijze voor het gebruik is:
Open een 3D dgn
Start Point Clouds (File > Point Clouds)
Attach een pod file (File > Attach)
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 21 versie v1.0
Stel de gewenste Point Cloud Presentation Style in. (View Attributes > Point
Cloud Presentation).
Met de Presentation Style Manager is de symbology aan te passen.
In Descartes is extra Point Cloud functionaliteit aanwezig.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 22 versie v1.0
4.3.3 Scalable Terrain Model
Bentley Descartes biedt de funtionaliteit om Scalable Terrain Modellen (STM) aan te
maken. Door de grote hoeveelheid punten is het haast onmogelijk om Terrein
Modellen aan te maken. Door gebruik te maken van Scalable Terrain Modellen is
het wel mogelijk om grotere gebieden om te zetten naar Terrein Modellen.
De werkwijze voor het aanmaken van een STM is als volgt:
Open een 3D dgn
Start Scalable Terrain Model (File > Scalable Terrain Model)
Maak een nieuwe STM aan op een bekende locatie (File > New)
Pas evt. de instellingen aan. (is later aan te passen)
De STM Elevation Source Editor verschijnt.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 23 versie v1.0
Selecteer Add Elevation points en Point Files en voeg de .pod toe. (voor
gefilterde .pod bestanden is het ook mogelijk om meerdere pod bestanden
samen te voegen tot één STM)
Druk op Generate voor het aanmaken van de Scalable Terrain Model
!Let op. Dit kan even duren.
Het is mogelijk om een clip, breakline en Mask op te geven. Dit gaat allemaal via
elementen op een bepaald level. Voeg deze toe via de knoppen en selecteer
Generate om de STM opnieuw op te bouwen.
Aanpassen gaat als volgt:
Selecteer de aan te passen STM en selecteer Modify
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 24 versie v1.0
Selecteer de optie die uitgevoerd moet worden en de daarbij behorende
level.
Druk op Generate om de STM opnieuw aan te maken.
Een clip is weer te verwijderen door deze te selecteren en te kiezen voor Delete
De STM is nu aangemaakt en kan gebruikt worden. Hierbij enkele opties waarvoor
een STM gebruikt kan worden.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 25 versie v1.0
Viewen met verschillende Display Styles.
De werkwijze is als volgt:
In een 3D dgn koppel de STM (File > Attach in STM Menu).
In View Attributes selecteer de juiste Display Style
Bv. Thematic Height
Of Thematic Slope
Het is mogelijk om zelf Display Styles aan te maken.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 26 versie v1.0
Draperen van lijnen.
Vector lijnen kunnen over STM’s heen gedrapeerd worden.
De werkwijze is als volgt:
In een 3D dgn koppel de STM (File > Attach in STM Menu).
Selecteer de lijnen die gedrapeerd dienen te worden (bv de weggegevens via
PDOK WFS)
Selecteer Drape Element in STM menu
Pas evt de settings aan en accepteer de lijnen.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 27 versie v1.0
De elementen zijn nu gedrappeerd over de STM.
Draperen van Raster.
Rasters kunnen over STM’s heen gedrapeerd worden.
De werkwijze is als volgt:
In een 3D dgn koppel de STM (File > Attach in STM Menu).
Attach de de drapen rasterfile in de Raster Manager.
Selecteer Set Draping in STM menu
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 28 versie v1.0
Selecteer de te drapen Raster en Move of Copy the file
De Raster is nu gedrappeerd
In STM menu selecteer Display Draped Rasters
In View Attributes selecteer de juiste Display Style en pas de Global
Brightness aan.
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 29 versie v1.0
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 30 versie v1.0
3D PDF
Export naar Terrein Model.
Voor civiel technisch ontwerp is het soms nodig om een Terrein Model aan te
maken. Dit is mogelijk vanuit het STM.
De werkwijze is als volgt:
In een 3D dgn koppel de STM (File > Attach in STM Menu).
In het STM menu selecteer Edit > Extract TM Element.
Selecteer Area type en Boundary
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 31 versie v1.0
Selecteer het te creeren gebied (afhankelijk van Area type dat gekozen is)
Het Terrein Model is nu aangemaakt.
Hoogtelijnen.
Het is mogelijk om een hoogtelijnen kaart aan te maken
De werkwijze is als volgt:
In een 3D dgn koppel de STM (File > Attach in STM Menu).
In het STM menu selecteer Display Contours.
In het STM menu deselecteer Display Triangles
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 32 versie v1.0
Via Element Informatie is het mogelijk om Symbology ed. Aan te passen.
!Via Edit > Extract Contours is het mogelijk om contouren te converteren naar
vector elementen.
Hoogtematen.
Om hoogtematen te tonen is de meeste eenvoudige manier om een element
template te gebruiken. Deze template dient eenmalig aangemaakt te worden. (Zie
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 33 versie v1.0
http://communities.bentley.com/communities/user_communities/bentley_general_
nl/b/weblog/archive/2014/03/14/uitleg-hoe-hoogtemaaten-te-tonen-van-
terreinmodellen-in-descartes.aspx )
De werkwijze is als volgt:
In een 3D dgn koppel de STM (File > Attach in STM Menu).
Selecteer de STM met element selection
Selecteer in element templates Hoogtemaatjes
De hoogtemaatjes worden nu weergegeven
AHN2 - Bentley
Bentley Systems 34 versie v1.0
4.4 Bestandsgrootte
Om een indruk te geven van de grootte hierbij een overzicht.
Overzicht van de bestanden van 1 blad (5km x 6km). De bestandsgrootte verschilt
per blad. Dit is een voorbeeld.
AHN2 Data set Type Download (Zip) Bestandsgrootte
0,5 meter maaiveld raster, opgevuld
Tif 269 Mb 488 Mb
0,5 meter maaiveldraster, niet opgevuld
Tif 266 Mb 488 Mb
0,5 meter ruw raster Tif 309 Mb 488 Mb
5 meter maaiveldraster Tif 3 Mb 5 Mb
gefilterde puntenwolk LAZ 687 Mb 687 Mb
POD 4.5 Gb
STM 7.1 Gb
uitgefilterde puntenwolk LAZ 961 Mb 961 Mb
POD 2.5 Gb
STM 4.5 Gb