‘Charity Governance’ & Noordelijke Nuchterheid

Door Erik-Jan Kreuze

Welke lessen trekt KWF hieruit?Een belangrijke les is dat we, zeker bij innovatieve projecten, er scherper op moeten toezien dat het (bestuurlijke) toezicht goed is geregeld.

En: als we innovatie financieren, wat we zeker moeten blijven doen, dat we dan de extra risico's die dat met zich meebrengt, goed monitoren en intensiever toezichthouden op de verantwoording van de subsidie. Bijvoorbeeld: jaarlijkse rapportage i.p.v. halverwege het project.

www.kwf.nl/veelgesteldevragen-subsidie-inspire2live

Interne aansprakelijkheid

ls sprake is van een ernstig verwijtbare onbehoorlijke taakvervulling, kan het bestuur aansprakelijk zijn voor de aan de stichting of vereniging toegebrachte schade. De curatoren kunnen bij een faillissement bestuurders - maar ook ex-bestuurders - hoofdelijk aansprakelijk stellen voor het tekort in de boedel, als aannemelijk is dat

onbehoorlijk bestuur een belangrijke oorzaak is van het faillissement.

Externe aansprakelijkheid

Het bestuur kan ook in zijn verhouding tot derden aansprakelijk zijn. Vaak is er dan sprake van een ‘onrechtmatige daad’. Hierbij gaat het om gevallen waarin anderen zich in hun rechten aangetast voelen door uw doen of laten. De aansprakelijkheid kan ook samenhangen met een wanprestatie: het niet of niet volledig nakomen van een overeenkomst. Of uw stichting heeft zich schuldig gemaakt aan misleiding, doordat uw stichting of vereniging op voorhand wist of had kunnen weten dat zij de aangegane verplichtingen niet zou kunnen nakomen. .

Bron: ABN AMRO

Bron: ABN AMRO

Bron: ABN AMRO

Nuchter bestuur en toezicht

• Waarom?

• Wat is Goed Bestuur?

• Bov-ven met het jaarverslag?

• Gedragscodes en keurmerken

• Fiscaliteiten

Wat is goed bestuur?

Onbehoorlijke taakvervulling

1. Handelen in strijd met de statuten.2. Verwaarlozen van verplichtingen, bijvoorbeeld het niet betalen van rekeningen, zowel opzettelijk

als uit onachtzaamheid.3. Het aangaan van financiële verplichtingen zonder een deugdelijke begroting en eventuele

financieringsregeling vooraf op papier te zetten.4. Het niet of niet tijdig verschaffen van informatie aan leden, toezichthouders, contractpartijen, en

belanghebbende instanties zoals de Belastingdienst.5. Niet voldoen aan de gestelde eisen van een subsidie, waardoor deze wordt teruggevorderd.6. Het verwaarlozen van kredietbewaking.7. Het selectief betalen van crediteuren.8. Het verstrekken van financieringen zonder daarvoor zekerheid te vragen.9. ‘Zwart’ betalen of ontvangen van bedragen.10. Het niet tijdig indekken tegen voorzienbare risico’s.11. Onvoldoende deskundigheid of besluiteloosheid, zoals het niet aanvragen van een faillissement

terwijl duidelijk is – of hoort te zijn – dat de verplichtingen niet kunnen worden nagekomen.12. Het niet controleren van de kredietwaardigheid van contractpartners.13. Het in het bestuur opnemen van bestuurders met onvoldoende kwaliteiten.

Onbehoorlijke taakvervulling

1. Handelen in strijd met de statuten.2. Verwaarlozen van verplichtingen, bijvoorbeeld het niet betalen van rekeningen, zowel opzettelijk

als uit onachtzaamheid.3. Het aangaan van financiële verplichtingen zonder een deugdelijke begroting en eventuele

financieringsregeling vooraf op papier te zetten.4. Het niet of niet tijdig verschaffen van informatie aan leden, toezichthouders, contractpartijen, en

belanghebbende instanties zoals de Belastingdienst.5. Niet voldoen aan de gestelde eisen van een subsidie, waardoor deze wordt teruggevorderd.6. Het verwaarlozen van kredietbewaking.7. Het selectief betalen van crediteuren.8. Het verstrekken van financieringen zonder daarvoor zekerheid te vragen.9. ‘Zwart’ betalen of ontvangen van bedragen.

10. Het niet tijdig indekken tegen voorzienbare risico’s.11. Onvoldoende deskundigheid of besluiteloosheid, zoals het niet aanvragen van een faillissement

terwijl duidelijk is – of hoort te zijn – dat de verplichtingen niet kunnen worden nagekomen.12. Het niet controleren van de kredietwaardigheid van contractpartners.13. Het in het bestuur opnemen van bestuurders met onvoldoende kwaliteiten.

What to do (afdeling open deuren)?

1. Schrijf uw stichting in bij de Kamer van Koophandel en leg de statuten vast in een notariële akte.

2. Laat nieuwe bestuurders tekenen voor ontvangst van de statuten en het huishoudelijk reglement.

3. Geef nieuwe en afgetreden bestuurders door aan het handelregister.

4. Zorg voor een heldere omschrijving van bestuurstaken en bestuursbevoegdheden.

5. Leg procuraties en procedures voor het doen van uitgaven, de tekenbevoegdheid, het kasbeheer en budgetbeheer vast.

6. Breng onderscheid aan tussen uitvoering en controle; de penningmeester mag niet zelf in de kascontrolecommissie zitten.

7. Maak jaarverslagen: in elk geval het financiële jaarverslag en het verslag van het bestuur. Laat deze in geval van een vereniging goedkeuren en tekenen door de ALV.

What to do (nog een paar…)?

8. Stel een jaarbegroting op. Laat deze in geval van een vereniging goedkeuren door de Algemene Ledenvergadering. Vraag voor bijzondere uitgaven specifiek de goedkeuring van de ALV.

9. Zorg voor notulen van de vergaderingen en laat deze na vaststelling ondertekenen.

10. Dechargeer vertrekkende bestuurders van hun beleid.11. Stel in het geval van beleggingen een beleggingsstatuut op.12. Regel de tekenbevoegdheid bij de bank en houd deze up to date.13. Zorg voor zicht op alle rekeningen die onder de stichting of

vereniging vallen.14. Laat de statuten aansluiten bij de actuele situatie en activiteiten.15. Laat bij bijzondere activiteiten de deelnemers of de ouders van

minderjarige deelnemers een akkoordverklaring tekenen.

Waar kan het fout gaan!

Kern van de zaak is het antwoord op een vraag:

Rekenen, rekenen en rekenen

Overzicht, één A4 of één Afier

Wat heeft u gedaan om risico’s te voorkomen of gevolgen te

beperken!

Vervolg is belangrijkste:

Papier gewillig

Jaarverslag en kascontrole?

Betrouwbaar, objectief, verantwoord =

BOV

BOV-en, hoe?

• Geobjectiveerd

• Professioneel

• Juiste grondslagen: RJ 650

• Transparantie en keurmerken

Geobjectiveerd?

Vertrouwen tot

controle anders aangeeft!

Drie partijen

Professioneel/kritisch?

Accountant 3.0

vergelijk

Accountant 1.0

• Alleen terugkijken

• Eerst regels, dan

• Checklistdenken

• Zelfde trukje uitvoeren

• Cijfers

• Boekhouding 1e

• Vaag en juridisch

• Papier en cijfers

• Vaktechnisch juist

Accountant 3.0

• Blik op de toekomst

• Eerst meedenken, dan

• Gezond verstand

• Innoveren

• Processen, gedrag, waarden

• Alle data geintegreerd

• Duidelijk

• Digitaal en visueel

• Bredere horizon

Met juiste grondslagen

Vergelijkbare uitgangspunten

RJ 650

Het is voor het maatschappelijk vertrouwen in de fondsenwerving van belang dat het publiek er van uit kan gaan dat de verslaggeving een correcte weergave is van zowel de verwerving als van de besteding van de middelen. Een openhartige, heldere en transparante verslaggeving die gericht is op deze oordeelsvorming is van belang en RJ 650 is hiervoor uitermate geschikt.

RJ 650

De doelstelling van de jaarverslaggeving van fondsenwervende instellingen is afwijkend van andere rechtspersonen. Omdat het accent licht op de maatschappelijke prestatie is het jaarverslag in feite belangrijker dan de jaarrekening.

Transparantie, gedragscodes en keurmerken?

Transparant

Bomen/bos codes en keurmerken

• VFI Gedragscode

• Code Goed bestuur / Code Wijffels

• Richtlijn Beloning

• Richtlijn Goed financieel beheer

• Keurmerk Goede doelen

• Keurmerk Goed besteed

• RFB-keur (Raad voor Financiële betrouwbaarheid)

• CBF-keurmerk

Oorlog van de keurmerken

Oorlog van de keurmerken

€!

€ 2.890

€ 425

Fiscaliteiten

ANBI, SSBI, Geefwet, etc

Vraagt u dat maar bij de borrel!

Adviseur…?

• Dat roept iedereen…

• Deskundigheid

• Speciale vaardigheden