genees- en hulpmiddelen

97zorg & financiering > 5-2008

600 voorschrijven van medicijnen aan ouderen is zelden optimaal

Bij bijna alle oudere patiënten die thuis wonen,klopt het medicijnenvoorschrift niet helemaal.Bij zestig procent ontbreken nog medicijnen enbij dertig procent van de ouderen worden medi-cijnen voorgeschreven die mogelijk negatieveeffecten en/of bijwerkingen hebben. Deze con-clusies trekt Wilma Denneboom, apotheker enonderzoekster bij de afdeling Kwaliteit vanZorg van het UMC St Radboud uit een onder-zoek, waarop zij onlangs is gepromoveerd.Door apotheker en huisarts gezamenlijk perio-diek de medicatie te laten screenen, kan dezesituatie worden verbeterd.

Wilma Denneboom heeft onderzoek gedaannaar problemen bij het gebruik van medicijnendoor thuiswonende ouderen, die dagelijks meerdan vier geneesmiddelen naast elkaar gebrui-ken. Uit dit onderzoek onder 286 ouderen blijktdat ondergebruik (minder gebruiken dan wordtvoorgeschreven) het meest voorkomt. Hieropvolgen praktische problemen met het medicijn-gebruik, zoals het breken van tabletten en hettoedienen van oogdruppels. Ook werden medi-cijnen op het verkeerde moment ingenomen.

Onjuistheden

Frequenter en van groter belang dan de gebrui-kersproblemen zijn echter de onjuistheden enonvolkomenheden in de voorgeschreven medi-catie voor deze ouderen. Uit haar onderzoeknaar de farmacotherapie van thuiswonendeouderen blijkt dat er bijna altijd (98%) aan-dachtspunten te noteren zijn met betrekking totde voorgeschreven medicatie. Zo krijgen oude-

ren hun medicijnen niet altijd in de juiste dose-ring, krijgen ze medicijnen voorgeschreven dieeigenlijk niet door hen gebruikt zouden moetenworden en meer dan eens zouden medicijnentoegevoegd moeten worden om de medicamen-teuze behandeling te verbeteren.

Medicatie review

Denneboom heeft studie gedaan naar vormenvan ‘medicatie review’, waarbij de apothekerperiodiek de volledige medicatie van de gebrui-ker beoordeelt en de bevindingen daarvan terug-koppelt naar de huisarts. Uit haar onderzoekblijkt dat een terugkoppeling via een een-op-eencontact betere resultaten oplevert dan eenschriftelijke terugkoppeling en daarom de voor-keur heeft. Niet alleen leidt een persoonlijk con-tact tussen apotheker en huisarts tot een groteraantal wijzigingen in het voorschrijfgedrag, hetoverleg wordt door beiden ook positiefgewaardeerd.

Verantwoordelijk

Voor een periodieke screening van medicatie iseens te meer reden, zegt Denneboom, nu deopenbare apotheker is opgenomen in de Wet opde geneeskundige behandelingsovereenkomst(WGBO). ‘Door die nieuwe status van wettelijkerkend zorgverlener is niet alleen de arts, maarook de apotheker verantwoordelijk voor de kwa-liteit en veiligheid van de medicatie. Die nieuwerol vraagt een andere opstelling en een anderevorm van samenwerking.’ Bron: UMC St Radboud, 12 maart 2008<

ZenF-0508 cyaan.qxd 9-5-2008 13:51 Pagina 97