26 TILBURG PLUS

Bomen zijn ons debaas.Zo af en toe houd ikop de Vrijthof in Hil-varenbeek nederig

halt bij de gebodenlinde, eenjongeheer van bijna drieënhal-ve eeuw. En dan mijmer ik hoe-veel kiendjes aan zijn takkenhebben gehangen. Dood en be-graven zijn ze, generatie na ge-neratie. Geruimd zijn hun gra-ven. Een dorp vergeet zijn pas-santen nu eenmaal.Maar de linde staat straks weerongegeneerd met al zijn loverte pronken alsof het de eerstelente van Hilvarenbeek is. Langduurt het niet of zo’n kleintjejengelt alweer ‘papa papa, ik

wil in de boom, optillen!’

Natuurlijk, ook bomen gaandood. Het In Flanders FieldsMuseum te Ieper heeft een dik-ke schijf liggen uit de stam vaneen zomereik, die in 1994 werdgeveld. Je kunt aan de jaarrin-gen zijn eerbiedwaardigeouderdom aflezen: 235 jaar. Debuitenste rand, een kleine tach-tig jaar dik, ziet er onberispe-lijk uit. Ietsje verder terug inde tijd toont het hout eenkrans van verschroeide plek-ken. Kogels en granaten uit‘14-‘18 hebben daar de boom ge-troffen. Maar zelfs een GroteOorlog kreeg hem niet klein.

Vandaag rijdt er door Oister-wijk een treintje met kunste-naars, op zoek naar bomenwaar ze wat mee kunnen. Eindmei komt daar een route van:Kunst en Bomen 2014. Mooi ini-tiatief.De boom die mij als kind inbange nachten uit mijn slaaphield, zal ongetwijfeld ook ar-

tistiek toegetakeld worden.Het is een ontzagwekkendeeik tussen Moergestel en Heu-kelom. Hij staat op een heuvel-tje. Het is alsof de andere bo-men voor hem terugdeinzen.In zijn bast is lang geleden eenkruis uitgesneden als eerbe-toon aan een meisje dat tienjaar oud mocht worden.Marietje Pagie werd in de scha-duw van de eik verkracht engewurgd. De dag was 15 augus-tus 1941, Maria Hemelvaart no-ta bene. Twee maanden laterzag een jachtopziener vlakbijde boom een blauw kinder-schoentje boven de grond uit-steken. Marietje zelf lag er be-dolven onder takken en zand.De vermoedelijke dader, Theo-dorus van Berkel, had nog meehelpen zoeken naar het vermis-te meisje. Nooit voor de moordveroordeeld, biechtte hij hemals oude man alsnog op.Marietje Pagie ligt op het kerk-hof van Loven-Besterd. Andersdan Marietje Kessels is ze ver-geten, al is het graf niet ge-ruimd. ‘De Heer plukte haar alseen bloem voor het paradijs’,staat er op te lezen. Wonderlijkdat de Heer dat uitgerekendaan Van Berkel overliet.Het was een gewetenloze ke-rel, die twee weken na Marie-tje het 13-jarig meisje AnnieRemken langs de Franse Baanin Tilburg het leven benam.Daarvoor draaide hij wél de celin. Weer vrij wurgde hij in Lim-burg een 11-jarig jongetje, Hans-je Hermans. In Tegelen haddenze Van Berkel ‘de kinder-vriend’ genoemd, omdat hij zogul was met het uitdelen vanijsjes.

Als kind had je van Theodorusvan Berkel geen weet. Maar dathet een moordboom was die jevoorbij moest fietsen om inhet stuifzand van de Pieren-berg te kunnen ravotten, datwist je wel. Daarom trapte jewat harder. En ‘s avonds lag jein bed te piekeren: wat zou dieboom wel niet gezien hebben?

Reacties? t.tacken@bd.nl

TOEKOMST GEBOUWEN SPOORZONE

Gebouw 60-a

Houtloods: 41

Polygonale Loods: 46

Gemeentelijkmonument

Spoorlaan

Stadscampusfase-I

FEITEN

De gemeente nam het terrein van de voormalige NS-Werkplaats in 2011 in gebruik. Het bezoekers-aantal steeg van 15.000 in dat jaar tot 62.000 in 2013.

In het Evenementdeel trokken onder meer Festival Mundial, Bazouq Winterfair, de Social Inno-vation Week en Oktoberfest veel publiek.

De ontwikkeling van de Stadscam-pus stagneert na afketsen nieuw-bouw Fontys (locatie 60-b). Ook de komst van de bibliotheek van de toekomst (locatie gebouw 70) staat op losse schroeven.

In totaal zijn nu dagelijks zo’n 260 mensen werkzaam in het gebied: 120 bij de Smederij en 112 bij de Hall of Fame (inclusief vrijwilli-gers). De ‘Hall’ mag volgens af-spraak tot in 2016 hier blijven.

In de Smederij worden binnenkort de laatste werkruimtes bezet. Door dit deel komt straks de nieuwe fietsroute Willem II-straat-Theresia. Onder meer in gebouw 79 komt wellicht weer plaats. Voor activiteiten als clubavonden is nog volop ruimte.

In het gerestaureerde Deprez-gebouw werken nu 23 mensen van onder meer VolkerWessels, CAST en creatieve bureaus.

door Stephan Jongerius

TILBURG - Kijk, als je van gelikt engelakt houdt, moet je het niet inde Spoorzone zoeken. Zeker voorde pioniers was het soms afzien:brainstormen met drie jassen bijheatertjes, stroom die uitvalt, her-rie en overlast.Maar dik 120 Tilburgers inmiddelszijn in hun element in De Smede-rij, zoals het middelste gedeeltevan de voormalige NS-Werk-plaats nu heet. Zij róemen die rau-we hallen met hun spanten enbuizen, kennen de verrassende ga-ten en hoekjes en maken er sa-men iets steeds mooiers van.Já, ze vinden het zonde dat Fon-tys-nieuwbouw uitblijft, maar destemming drukt het niet. „Inte-gendeel: laten zien wat hier alle-maal wél kan zodat Fontys straksnog spijt krijgt”, schetst ErwinSchellekens de sfeer. Hij is creativedirector van Mundial Productionsdat onlangs de rol van ’huisbaas’van het Smederij-complex over-nam van Walas. Hij vergelijkt hetmet een dorp: je komt elkaarsteeds tegen, kletst wat, helpt eenander en gunt elkaar wat.Op de fraaie zolder van gebouw88 zijn de broers Jonathan en Ru-ben Smit van het bedrijfje Brand-stichting exponent van die ge-dachte. Razend druk met de nieu-we videoreclame voor Interpolis,maar ze nemen even tijd om tevertellen over hun levendige sa-menwerking met verschillendeburen. Voorbeeld: ze maakten eenvideo voor het culinaire bedrijf ElHambre, dat in ruil een feestelijke

barbeque verzorgde voor Brand-stichting en hun relaties.In gebouw 84 huist een tientalstudentenbedrijfjes in het Houseof Creative Concepts van Fon-tys-ACI. Teun Aarden brain-stormt met mede-studenten overeen nieuw woonproduct: een prik-bord vol tips om in tijden vanwerkstress toch de huiselijke ban-den te onderhouden. „Je moet hethier veel meer zelf doen dan in degesloten schoolomgeving”, verteltAarden. Hij vindt het een goede

ontwikkeling en betreurt dat Fon-tys niet de hele overstap aandurft.„Maar er moet nog veel gebeurenom echte kruisbestuiving te krij-gen met gevestigde bedrijfjes: ope-ner, drempels weg!”.Het Midpoint Centre for Social Inno-vation in gebouw 88 kent geendrempels. Zzp’ers zitten aan werk-tafels in een open ruimte met hetonlangs geopende café-restaurant-je Perron 88. Steeds vaker zijn hierook conferenties. „We stimulerenhet onderlinge contact met zeep-

TILBURG – Tilburg telt sinds dezeweek 320 ‘alarmbassadeurs’ bij 84bedrijven en (zorg)instellingen.Ze gaan zich dit jaar inspannenom het aantal nodeloze uitrukkenvan de brandweer op automati-sche brandmelders mee terug tedringen.De brandweer Midden- enWest-Brabant rukte afgelopenjaar ruim 3000 keer uit na alarmvan openbare meldsystemen. In95 procent van de gevallen wasdat onnodig. Er was geen brand,maar melders waren afgegaandoor bijvoorbeeld vervuiling, aan-gebrande tosti’s of stoom uit vaat-wasmachines. Met name bij

(zorg)instellingen gaat het mis.Medewerkers van bedrijven en in-stellingen moeten hiervan be-wust worden gemaakt door hetproject OMS Challenge. Dat is inTilburg bij wijze van proef vanstart gegaan.Het project loopt een jaar. Project-leider Sander Hesseling: „Het en-thousiasme is zo groot dat we albekijken of het ook in andere ge-meenten binnen het werkgebiedvan de brandweer Midden- enWest-Brabant kan starten.”Tilburg krijgt naar verwachtingkomende maanden een tweedebijeenkomst voor een volgendelichting ‘alarmbassadeurs’.

bd.nl● 24 uur per dag ● 7 dagen per week

bd.nl/tilburgplus

● Stem ook op de poll van dezeweek: Toprestaurant aan Bredase-weg is kansrijk● Alle activiteiten van dit week-end in de uitagenda!

COLUMN

Verder op bd.nl

WerkplaatsvirusWat bomen zoal zien

bd.nl/tilburgplus

De Spoorzone isde pioniersfasevoorbij. Watgebeurt er al ínen mét al diegebouwen?

Dat het eenmoordboom wasdie je voorbijmoest fietsen,wist je wel

Het regelen van de zorg ligt vanafvolgend jaar op het bordje van degemeente, maar er is minder geldvoor. Kan Tilburg dat wel aan?Geef uw mening op de site.

bd.nl/stadsgezichttilburg

Stadsgezicht

Bas Vermeer

Bas Vermeer blogt dagelijks in en over het centrum van Tilburg. Zoek hem op en praat mee

Zorg

De Bonte Bentheimers van het Var-kenhuis in de Factoriumtuin zijntwee maanden geleden geslacht.Waarom het hok er dan nog altijdstaat? Nou, er wordt gewerkt aaneen vervolg. Maar dan met ‘knuf-felvarkens’...

SPOORZONE

Tom Tacken

Brandmeld-actie goedvoor 320 ambassadeurs

Varkenshuis, deel 2

BRABANTS DAGBLAD ZATERDAG 1 FEBRUARI 2014 TILBURG PLUS 27

Slopen OnzekerBlijft behouden

Deprez

Locomotiefhal 60-b / 60-c

83

68

84

88

Gebouw 78

Gebouw 51

Ketelhuis

Gebouw 79

Gebouw 70

De Koepelhal 95

De Wagenmakerij 92

Hall of Fame 90

Club Smederij

Gemeentelijkmonument

Tunnel

Lange NieuwstraatBurgemeester Brokxlaan

Smederij

Evenementenlocatie

Gebouw 68 is in voor twee jaarin beheer bij Stichting Ateliers. Daar zit nu een tiental kunstenaars en cultureel ondernemers.

infographic JW | bron gemeente Tilburg

Gebouw 77Gebouw 76

door Hein Eikenaar

TILBURG – De eigenaar van de DADrogist aan het Besterdplein staatde dag na de overval ‘gewoon’ inde winkel. Zijn wang is nog fors ge-zwollen door de klap die de over-valler hem donderdagavond meteen vuurwapen gaf.

Hij staat zijn klanten vriendelijkte woord, maar de emoties zittennog te hoog om voor de krantover de heftige gebeurtenis te pra-ten.„Gelukkig is hij weer aan hetwerk”, zegt collega en winkeliers-voorzitter Berrie Peek in zijn Mi-tra-winkel aan de overzijde vanhet Besterdplein. „Heel dapper,want hij is zeer ontdaan. We zijn

allemaal geschrokken. Dit is nietalleen zijn probleem, het is een ge-zamenlijk probleem.”Peek staat vrijdag met een extrapersoneelslid in de zaak. Zevenjaar geleden werd hij het slachtof-fer van een gewapende overval.„Het speelt nu allemaal evenweer even op.”Donderdagavond beroofde eenman met vuurwapen de eigenaarvan de DA Drogist van geld. Hijsloeg hem daarbij met het wapentegen zijn hoofd. Vorige weekwerd de Wibra aan de Bester-dring overvallen, eveneens doorde man met vuurwapen.Dat dit nu twee keer zo snel ach-tereen gebeurt terwijl het langetijd rustig was, is wrang, zegt lin-tenmanager Saskia Nieuwesteeg.

Zeker omdat de Besterd (en ookKorvel) net de vijfde ster van hetkeurmerk veilig ondernemenheeft gekregen. Er gebeurt dus, insamenwerking met politie en ge-meente, al veel aan criminaliteits-bestrijding. Peek: „Je kunt heelver gaan, maar wat kun je doenals een of andere malloot je zaakbinnendringt?”Ondernemers en lintenmanagerhebben afgesproken snel om de ta-fel te gaan om te kijken naar ge-schikte maatregelen. Gisteren pas-seerden Live View (snel doorstu-ren van camerabeelden vanuitwinkel naar de politie) en buurt-preventie al de revue.Van de overval op de drogist zijncamerabeelden. De politie heeftze in onderzoek.

kistsessies en eat-ins”, zegtMaartje Pinxteren.Achter zijn PC puzzelt jonge on-dernemer Daan Kuijsten aan eenwebapplicatie. Hij raakte tijdensde lunch onlangs aan de praatmet een andere zzp’er die onder-zoeksprojecten doet, vertelt hij.Resultaat: brainwave voor een veel-belovende site, maar over de in-houd zwijgt hij wijselijk.Is hier toekomst mocht zijn be-drijf er straks groot mee groeien?De Smederij moet volgens af-

spraak over maximaal zeven jaarplaats maken voor nieuwbouwvan de Stadscampus. Maar die we-tenschap drukt het Spoorzone-vi-rus nog niet. „De onroerend goed-markt ziet er nog niet goed uit”,constateert Jan Drissen van Mun-dial. „En het zal er straks van af-hangen of wij met z’n allen onzeeconomische en maatschappelijkemeerwaarde kunnen aantonen.Ons idee: ze moeten straks goedemotieven hebben om af te brekenwat hier is opgebouwd.”

TILBURG – Slopen kan altijd nog.Dat uitgangspunt hanteren de ge-meente en VolkerWessels anno2014 bij de ontwikkeling van hetterrein van de voormaligeNS-Werkplaats.Alles wat bruikbaar kan zijn omdie ’spoor-identiteit’ van het ge-bied vast te houden, wordt benut.Sprekend voorbeeld: het Ketelhuisdat op de valreep tóch overeindbleef en nu het trottoir blokkeertvan de Burgemeester Brokxlaan.Gebouw 51 - nog even in gebruikvoor opslag - gaat binnenkort weltegen de vlakte. Maar plan is danweer een aantal spanten te ver-

werken in een soort wesetlij-ke toegangspoort aan deBrokxlaan.Drie waardevolle gebou-

wen hopen de gemeente en Vol-kerWessels dit jaar door te stotennaar een nieuwe eigenaar en/ofexploitant.Dat is om te beginnen de Polygo-nale loods met draaischijf. Dit ge-meentelijk monument grenststraks aan de westkant van hetnieuwe stationsplein: ideale loca-tie voor bijzondere horeca, liefstmet een onderwijs/educatief tint-je. De gemeente schrijft binnenenkele weken een prijsvraag uit,er is al de nodige belangstellingbij ondernemers. De zaak moetdraaien als in de loop van volgendjaar het stationsplein klaar is.Voor de Houtloods heeft Volker-Wessels vergaande contacten meteen partij. Dit oudste van alleWerkplaatspanden zou eigenlijk

plat gaan voor de Brokxlaan totTon Wagemakers op de cultuur-historische waarde wees. Straksbiedt de loods een combinatievan werkfuncties, informatiecen-trum over bouwplannen (Claris-senhof) en horeca met terras.Later dit jaar volgt ook e de aanbe-steding van de Koepelhal waar almenig feest en evenement heeftplaatsgevonden. De gemeente laatdaar eerst nieuwe luchtbehande-ling en geluidwerende voorzienin-gen aanbrengen zodat de hal vol-doet aan de eisen voor een hore-ca-inrichting. Geen van de hallenop dit evenementendeel van hetNedtrainterrein heeft een monu-mentale status, maar de gemeen-te wil ze - eventueel met aan- enopbouwen - alle laten staan.

De Smederij moetvolgens afspraak overmaximaal zeven jaarplaats maken voor deStadscampus

Dagelijks zijn momenteelzo’n 260 mensen werkzaambij de vaste gebruikersin de Spoorzone

Gemeente en ontwikkelaarwillen dit jaar driegebouwen overdoen aan(horeca)ondernemers

wérkt, ook zonder Fontys7 ��

‘Overval is probleem van ons allen’

Hal en loodsen in de aanbieding

Het Brabants Dagblad op je

iPad? Ja! in de app-store!