© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Onbelemmerd Bouwen Noordelijk BouwNed Congres

Martiniplaza, Groningen, 29 januari 2004

Prof. dr Jouke van DijkHoogleraar regionale arbeidsmarktanalyse

Faculteit Ruimtelijke WetenschappenRijksuniversiteit Groningen

j.van.dijk@frw.rug.nl

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

De regionaal economische ontwikkeling in Noord-

Nederland en de betekenis daarvan voor de bouw

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Inleiding

De bouw De regio De regio en de bouw De toekomst

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

De bouw

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

De bouw in Noord-Nederland

Waar hebben we het over?

Aantal bedrijven: ca. 6.000

Werkgelegenheid: ca. 50.000

1 op de 13 werknemers werkt in de bouw

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Bouwbanen in % van totale werkgelegenheid

1. Menterwolde: 1 op 52. Borger-Odoorn: 1 op 63. Wûnseradiel 4. Achtkarspelen5. Bellingwedde6. Slochteren7. Kollumerland c.a.8. Dantumadeel9. Zuidhorn: 1 op 710. Gaasterlân-Sleat 11. Littenseradiel12. Tytsjerksteradiel

1

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Belang van de bouw per gemeente

In de gemeenten in de top 10 zitten 5600 banen in de bouwMaar: dat is slechts 11% van het totaalAantal banen bij bouwbedrijven in de stad Groningen is ook 5600!

Groningen: de bouwstad van het Noorden!Maar slechts 1 op de 20 banen is een bouwbaan

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Absolute concentraties van bouwbanen in 68 gemeenten

1. (63) Groningen 56002. (33) Emmen 37003. (66) Leeuwarden 27004. (38) Hoogeveen 21005. (44) Smallingerland 17006. (64) Assen 15007. (4) Achtkarspelen 12008. (22) Stadskanaal 11759. (9) Skarsterlân 115010.(47) Meppel 1100

TOTAAL 22.000: bijna de helft

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

De regio

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Werkgelegenheidsgroei in % in Noorden en Nederland

-2

-1

0

1

2

3

4

1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

Nederland Noorden

prognose

Bron: PWR/RUG

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Banengroei 1998-2002(gemiddeld % per jaar)

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

NL NO Gr Fr Dr Kern RestBron: PWR

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Banengroei 1998-2002

Bron: PWR

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Werkloosheid (WLB)

0

2

4

6

8

10

12

NL Noorden Gr Fr Dr

prognose

Bron: CBS, RUG

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Groei werkloosheid (NWW) in % okt. 2002 – okt. 2003

Bron: CWI

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Conclusies - Trends

Noorden haalt iets in, vooral GroningenVerschillen tussen provincies nemen afKernzones groeien harderVrouwen zijn de winnaars: hogere

banengroei, lagere groei werkloosheidJeugdwerkloosheid stijgt fors, vooral

in Friesland en Drenthe

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

De regio en de bouw

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Werkgelegenheidsgroei in % per jaar: bouw en totaal

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Noorden totaal Noorden bouw Bron: PWR/RUG

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Werkgelegenheidsgroei in % per jaar in de bouw

-8

-6

-4

-2

0

2

4

6

8

10

12

1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Groningen Friesland DrentheBron: PWR/RUG

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Waarde verleende bouwver-gunningen bedrijfsgebouwen

300

350

400

450

500

550

1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

Nederland (x 10 milj) Noorden (x milj)Bron: PWR/RUG

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Aantal verleende bouwvergun-ningen nieuwbouwwoningen

5800

6800

7800

8800

9800

10800

11800

1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

Nederland (x 10.000) Noorden (x 1.000)Bron: PWR/RUG

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Regio en bouw: toekomst

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Regio Bouw

Noordelijke economie als aanjager bouw?Waar komt het werk vandaan?

Bouw als aanjager noordelijke economie?Vereist minder afhankelijke opstelling

t.o.v. overheden, beleggers, etc.!

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Regio en bouw: regels

Natuurlijk zijn er te veel en overbodige regels op het gebied van R.O., arbeidstijden, ARBO, etc. Maar zonder regels kan ook niet Naast kritiek op een ander

kan/moet je ook zelf wat doen

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Regio en bouw:concurrentie en innovatie

Nieuwe technieken ontwikkelen Nieuwe technieken toepassen

Concurrentie: nationaal / internationaal Utiliteitsbouw / woningbouw Innovatie / arbeidsproductiviteit

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Bouw en regio: innovatie

Productvernieuwing Marktvernieuwing Organisatorische vernieuwing / ICT Personeel: loonkosten

scholing arbeidsmentaliteit arbeidsproductiviteit

© Prof.dr Jouke van Dijk BouwNed, 29-01-2004

Onbelemmerd Bouwen Noordelijk BouwNed Congres

Martiniplaza, Groningen, 29 januari 2004

Prof. dr. Jouke van DijkHoogleraar regionale arbeidsmarktanalyse

Faculteit Ruimtelijke WetenschappenRijksuniversiteit Groningen

j.van.dijk@frw.rug.nlPostbus 800, 9700 AV Groningen

Niets uit deze presentatie mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of op welke andere wijze dan ook zonder

voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.