1
Social Architectsof Meaning
Connectivity creates abundance
www.samenergiek.be
2
Collectieve energieprojecten als lokaal kapitaalBetrekken van de kritische belanghebben
Lieven CallewaertCo-founder SAMenergiek
www.samenergiek.be
3
DE MAATSCHAPPELIJKE VIJFHOEK
Samen bouwen: met wie?
Wat is de weg vooruit, wat niet…
Is niet:• Gestuurd en gedreven door
overheid en subsidies
• Een overlegplatform voor organisatiebelangen
• Vrijblijvend
Is wel:• Gedragen door actieve
actoren die meerwaarde willen re-genereren
• Een co-creatieplatform met duidelijke samenwerkingsafspraken
• Vrijheid om te handelen, vanuit gemeenschappelijk belang
Collectieve paradigmashift: naar de gouden vijfhoek toe
Van fragmentatie
Naar ontmoeting en co-creatieBurgers
Sociale actoren
Kennis-instellingen
Financiele wereld
communities
Dienst- en product
verleners
overheid
Dit vraagt een doorbraak op
• Mentaliteitsniveau: handelen vanuit gemeenschappelijk belang en samen met: van rug aan rug naar zij aan zij
• Middelenniveau: investeren in een lange-termijn, vanuit de basisbehoeften van de maatschappij en de burger: van “subsidie” naar “pre-financiering”
• Structuurniveau: gebouwd op vrijheid en ondernemerschap: van verantwoording naar handeling
• Organisatieniveau: de opdrachtgever is de maatschappelijke missie, de persoonlijke passie en een integraal businessmodel: van “wat moet” naar “wat kan”
Vrije ruimte = speelveld van vrije-ruimtespelers
Vrije ruimtespelers als hefbomen voor maatschappelijke innovatie
Van weten-schap naar re-generatieve kennis:
- Blue Economy- Systeemdenken
- Cradle to cradle
Van “wroeten” naar co-creatie, participatie, co-orperatie
Van subsidiering naar integraal businessplan- Seed money- Impact investing- Transitiefonds- Crowdfunding
Van voorschrijvend naarconditiecreerend:-Free zones-Waardengericht-Doorbraakgericht
Van eigen-waarde naar collectieve waarde:
- Ketendenken- Lokale verankering
- Katalysator voor spin-off
10
Energie als lokaal kapitaal:een concrete weg vooruit
Schets van ontwikkelde aanpak
Ontwikkeling
Technologisch platform
Schets van voorbeelden
“Wake up call”
Sociaalplatform
kerngroep Community bijeenkomst50 sleutelfiguren
Energiescans- productie- verbruik
Mobiliseren restVan community adhvconcrete, plaatselijke
mogelijkheden
Scenario-ontwikkeling
Afspraken en creëren vanbetrokkenheid en dialoog:
“World café”Behoeftenverfijning in
energieborrels,bepaling voordeel
Community dialoog
Keuzemoment
Co-creatie-team
S1 S2 S3Project-groep
Dorp als collectiefmet presentatie - toekomstdromen - concrete behoeften
Energie-conventie
Project-groep
Realisatie
88
Hoe?
12
Stap 1: scannen van potentieel
• Wat is het aanwezige lokale kapitaal?• Gemaakte kosten: 2.000 euro * aantal families• Aanwezig kapitaal: 60.000 euro * aantal families
• Wat is het aanwezige technische potentieel?• Leer de kaart lezen van het gebied• Breng specialismen bij elkaar omtrent wind, zon, biomassa vanuit
een lokaal perspectief• Zoek naar combinaties die de energiestroom lokaal uniek kan
maken
• Wat is het aanwezige sociale potentieel?• Wie zijn de sleutelfiguren die we vanuit de vijfhoek nodig
hebben? Scan
Technische potentieel
Consume,Purchase
KWh
Consume,Purchase
Saving
Purchase
Invest
Produce
Consume
Purchase
Invest
Produce
Consume
Purchase
Invest
Produce
Consume
Purchase
Invest
Produce
Consume
Invest
Purchase
Produce
Consume
2012 20142013 2015 2016 2017 2018
Bezuinigen produceren investeren
Scan
14
Organiseren collectieve bijeenkomsten
Sociaal potentieel
Ruimte voor experiment, pilots
Ondernemerscapaciteit
Kennis/expertiseFinancieel/investeringsvermogen
Regulerend vermogen
Scan
Samen-stellen
kerngroep
15
Stap 2: screen: scenario’s
• Systeemmapping van alle mogelijkheden
Screen
In kaart brengen van waardestromenMappen van Primair
lokaal kapitaal
Screen
Screen
Screen
19
Stap 3: Implement: keuzes maken“sociale” businesscases
• Lokale investering• Zichtbare resultaten voor investeerders• Samenwerking met derden vereist• Basisteam IN het dorp
Implement
20
Concreet voorbeeld: Eliksemeen ruraal dorp zoals
1000 andere in Vlaanderen:
van ordinair naar extra-ordinair
Uitgangspunt: systemische scan van het potentieel
22
Sociaal potentieel van het dorp
• Is een typisch dorp, waarin de roots nog verweven liggen• Enkele verenigingen dragen het dorp:
– Lokale “tappersgroep” in de parochiezaal– De parochiegemeenschap– Gemeenschap rond “de reus”– Kookclub van het dorp
• Enkele plekken zijn ontmoetingsplekken, maar beperkt:– Oude watermolen van het dorp– Parochiezaal– Geen enkele winkel of spontane ontmoetingsplek meer open
• Er is een grote behoefte en verlangen aan meer sociale cohesie• Er zijn gebouwen en mensen aanwezig die willen participeren
23
Financieel potentieel van Eliksem
• 150 * 2.000 euro energie per gezin/jaar = 300.000 euro (!) basiskapitaal
• Potentieel aan energieproductie: veelvoud hiervan– Wind via kleinschalige turbines– Bio-massa, bij voorkeur op regioschaal– Zon, in combinatie met landbouw– Water – Warmtenetten
• Potentieel aan community-investering: van bijna nul naar grote behoefte en groot potentieel
Leegstaande brouwerij
Verlaten visvijvers
KoningsmolenLeegstaande
margarinefabriek
Te herbestemmen
kerk
182 gezinnen, 430 inwonersRijke landbouwgrond in directe omgevingSterkste on-shore windstreek VLNatuurgebied; vallei kleine gete
Voedselketen
Aanwezige energiepotentieel
Gesloten kringloopwonen , water,
energie
In kaart brengen van waardestromenMappen van Primair
lokaal kapitaal
29
BELANGRIJKSTE LESSEN
Wat werkt wel en niet?
• Bouwen van energiegemeenschappen is holistisch en brengt fundamentele verandering: vraagt een blik van buitenaf
• En en en en:– En de lokale gemeenschap dient de lead te nemen– En er is een heldere, professionele aanpak nodig– En het komt vanuit het hart– En het komt vanuit het verstand
• Creeren van nieuwe verbindingen en een nieuw wereldbeeld: tijd is onze vriend
• Creeren van een nieuwe realiteit: team van dromers EN praktijkmensen nodig
30
Top Related