Workshop BSD5 en 26 oktober
Nieuwe beroepen in de gezondheidszorg; een
ondersteuning?
Marco van Woensel & Machteld LangenbergLinda Kemink & Meggy van Kruijsdijk
Opzet workshop
• Nieuwe ondersteunende beroepen in de gezondheidszorg
• Opleiding, taken, bevoegdheden, wettelijk kader
• Discussie n.a.v. stellingen
• Samenwerken in de praktijk: een voorbeeld
POH, PA, VS, PVH
• Zowel in de eerste als in de tweede lijn zijn nieuwe beroepen bijgekomen
• Praktijkondersteuner (somatiek en GGz); praktijkverpleegkundige; nurse practitioner?; physician assistant; verpleegkundig specialist; gespecialiseerd verpleegkundige
• Wie doet wat? Waar? En wanneer?
Extra handen aan het bed???
• Amerika: al 60 jaar PA’s werkzaam; inmiddels 60.000 PA’s
• 2001: introductie PA in Nederland • 2003: 1e NVAO geaccrediteerde opleiding Utrecht
en Nijmegen • Nu 5 hogescholen: Utrecht, Nijmegen, Rotterdam,
Amsterdam, Groningen. Rotterdam leidt PA en PA-VK op (PA verloskunde)
Geschiedenis PA binnen de gezondheidszorg
• Er zijn in Nederland bijna 900 PA's (al dan niet in opleiding). Inmiddels werkzaam binnen alle specialismen.
• JBZ 14 PA’s• Tolbrug (onderdeel JBZ) 4 PA’s
Geschiedenis PA binnen de gezondheidszorg
Sinds 1 januari 2012 geldt een aangepast wettelijk kader voor de bevoegdheden van twee betrekkelijk nieuwe professionals binnen de Nederlandse gezondheidszorg: Verpleegkundig Specialisten (VS) en Physician Assistants (PA). Het betreft een tijdelijke regeling op grond van een experimenteerartikel (36A) in de Wet BIG. Deze regeling verleent VS’en en PA’s gedurende vijf jaar onder bepaalde voorwaarden zelfstandige bevoegdheden bij de behandeling van patiënten.
PA en VS wettelijk op eigen benen
Bij de aangepaste wettelijke regeling gaat het uitdrukkelijk om het aandeel taakherschikking in de functies en niet om taakdelegatie. D.w.z. dat bepaalde medische taken structureel worden overgedragen aan de VS of PA. Deze wordt zelfstandig bevoegd tot het stellen van de diagnose, de indicatie en de uitvoering van de behandeling voor zover dat bij die overgedragen taken hoort. De VS of PA is voor het verrichten van die behandeling zelf verantwoordelijk.
PA en VS wettelijk op eigen benen
• Werkzaamheden binnen een medisch specialisme • Zelfstandige beslissingen omtrent de behandeling
van patiënten • Kan een beroep doen op supervisie en
vakinhoudelijk advies van een medisch specialist • Functionele afspraken met de arts waarmee de
PA een samenwerkingsverband heeft
Positionering PA binnen de gezondheidszorg
Bestaande regelgeving zoals die ook voor artsen geldt: • Wet op Geneeskundige Behandelovereenkomst
(WGBO)• Burgerlijk Wetboek• Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg
(Wet BIG)• Geheimhoudingsplicht• Klachtenregelingen van de zorginstelling waar de
PA werkzaam is.
Wettelijke kaders en codes PA
Op basis van de Wet Taakherschikking en de Geneesmiddelenwet is de PA zelfstandig bevoegd tot het verrichten van bepaalde voorbehouden handelingen volgens:
• Algemene Maatregel van Bestuur PA• Artikelen 6, 7 en 38 van de Wet BIG
Wettelijke kaders en codes PA
• Het Medisch Tuchtrecht is van toepassing • De NAPA heeft een aanvullend
verenigingstuchtrecht in ontwikkeling• De PA is gehouden aan de NAPA-Beroepscode en
aan de Gedragscode Geneesmiddelenreclame
• Door inschrijving in het NAPA-Kwaliteitsregister verklaart de Physician Assistant zich aan deze codes te houden
Wettelijke kaders en codes PA
• De PA beschikt over het diploma Master Physician Assistant van een door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) erkende hbo-masteropleiding.
Opleiding PA
Om in de beroepsuitoefening de titel (Master) Physician Assistant te mogen voeren, is nodig:
• Afronding van NVAO-erkende Masteropleiding Physician Assistant
• Inschrijving in het Diploma-register van Physician Assistants van de NAPA
• Voldoen aan de eisen zoals omschreven in het NAPA-kwaliteitsregister.
Titelvoering PA
Praktijkondersteuner Verpleegkundig Specialist
Physician Assistant
Instroomeisen HBO gezondheidszorgInservice verpleegkunde(doktersassistenten en MBO volgen ieder een apart voortraject)2 jaar werkervaring
HBO-verpleegkundeGeregistreerd verpleegkundige
HBO gezondheidszorg
Duur opleiding 1 jaar (29 lesdagen)MBO-er volgt voortraject 1 jaar/23 dagen
Duaal 2 jaar Duaal 2,5 jaar
Oriëntatie opleiding
Verpleegkundig en medisch
Breed vanuit gezondheidsproblemen
Medisch en verpleegkundig
Breed vanuit gezondheidsproblemen
Medisch
Breed vanuit geneeskunde
Oriëntatie functie Integratie verpleegkundige en gedelegeerde geprotocolleerde medisch taken
Gericht op chronisch zieken
Integratie medische en verpleegkundige taken
Gericht op patiëntencategorie
Accent op medische taken met technisch karakter
Medisch specialisme gericht
TAAKHERSCHIKKINGgeneeskundig
-- COMPLEXITEIT +
cardioloog
NA
VOORverpleegkundig
geneeskundigcardioloog
verpleegkundig
-- COMPLEXITEIT +
verpleegkundige arts - specialist
verpleegkundige arts - specialist
VS
PA
TAAKHERSCHIKKING
arts-specialist
PA
-- COMPLEXITEIT +
arts-specialistNA
VOOR
POH• Sinds wanneer
• Opleiding
• Bevoegdheden
• Taken
• In welke behoefte wordt voorzien
• Meggy FOTO!!
We kunnen niet meer zonder POH!
• Toename chronische zorg
• Substitutie tweede naar eerste lijn
• Als eerste belast met zorg voor type 2 DM en COPD. Vervolgens uitbreiding naar zorg voor CVRM, GGz en kwetsbare ouderen.
Achtergrond van introductie POH
POH introductie• introductie van de POH in 2001.• ruim 80 procent van de huisartspraktijken heeft
een POH. ‘s-Hertogenbosch e.o: 63 POH’s • Opleiding: HBO 1 jaar voor verpleegkundige, 2
jaar (waarvan 1 voorbereidend jaar) voor assistentes
• Er is een ontwikkeling naar PVH (praktijkverpleegkundige huisartspraktijk) HBO-V Bachelor of Nursing Huisartsenartsenzorg
Taken/bevoegdheden POH
• POH bieden zelfstandig medisch inhoudelijke huisartsgeneeskundige zorg aan specifieke groepen chronische zieken en ouderen.
• De eindverantwoordelijkheid voor huisartsenzorg ligt bij de huisarts.
• Regie en toezicht van de huisarts, maar terugkoppeling is verantwoording van de POH
• Er is sprake van taakdelegatie en niet van taakoverdracht. • Het accent ligt op die medisch-inhoudelijke activiteiten die zich
lenen voor taakdelegatie en protocollering
Bestaande regelgeving zoals die ook voor artsen geldt: • Wet op Geneeskundige Behandelovereenkomst (WGBO)• Burgerlijk Wetboek• Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG)
geldt alleen voor verpleegkundigen• Geheimhoudingsplicht• Klachtenregelingen van de zorginstelling waar de POH
werkzaam is. • Geen bevoegdheid tot voorschrijven medicatie• Verlengde armconstructie (aansprakelijkheid huisarts)
Wettelijke kaders
De ontwikkeling; toekomstvisie NHG-LHV
• Er is een ontwikkeling naar VS in HAP • praktijkverpleegkundigen kunnen een masteropleiding
volgen tot verpleegkundig specialist (VS). • Naar analogie van de kaderhuisartsen: de inzet van de
masteropgeleide verpleegkundige als kaderverpleegkundige:
Betrokken bij kwaliteitsprojecten met organisatorische taken, advisering, coaching en supervisie, management taken, overstijgende taken in de ketenzorg etc
stellingen
• Een PA/VS doet in het diagnostisch traject nu vaak het huisartsenwerk dunnetjes over
• Door de komst van de POH ziet de chronische patiënt de huisarts niet meer
• Het inschakelen van PA/VS is onontkombaar om de steeds duurder wordende gezondheidszorg betaalbaar te houden
• Een POH kan de zorg voor complexe, chronische patiënten niet aan
• Een PA/VS is niet bevoegd diagnoses te stellen
• Een praktijkvoorbeeld van goede samenwerking eerste – tweede lijn
Ketenzorg dementie
• Zorg voor kwetsbare ouderen POH doet inventarisatie (TRAZAG)• Getrapt MDO: POH-HA-SO-geriater en
casemanager dementie• POH doet inbreng iom eigen HA,
rapportage: MDO formulier
Ontwikkeling regio ‘s-Hertogenbosch
• ZonNW project gestart in 5 gezondheidscentra
• Dezelfde rapportage MDO • Behandelplan duidelijk, ook ivm
ANW dienst
Ontwikkelingen regio ‘s Hertogenbosch
• POH/ WV doet inventarisatie• Getrapt MDO met POH - HA – SO
geriater en gespec. dementie manager H. Staats / M. Jansen
• Onderling uitwisseling van patiënt-gegevens, geen dubbele oz.
• Toekomst: opzetten KIS
Project Ketenzorg Dementie ‘s Hertogenbosch West en Boxtel
• Zorg op maat: betere afstemming onderling, voorkomen van dubbele onderzoeken. KIS noodzakelijk
• Nieuwe ondersteuning is al een feit, zorg wel dat wij als artsen de regie houden!
• Er zijn ook andere opkomende spelers in het veld: WV, ZZP.
Leerdoelen
Top Related