Wilhelmina Ziekenhuis Assen
De do’s en don’ts bij huidproblemen
Hannie BouwmanGespecialiseerd chirurgie verpleegkundige
(oa. Stomaverpleegkundige)
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Uitgangspunten
• Peristomale huid is erg belangrijk
• Verzorging vereist voortdurend aandacht
• Voorkomen van huidproblemen is beter dan genezen. Soms kun je het niet voorkomen
• Bij huidproblemen zo snel mogelijk een stomaverpleegkundige inschakelen
- Anamnese!
- Behandelen Oorzaak wegnemen / infecties behandelen
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Huidproblemen
• Huidirritatie (toxisch/ afsluiting)
• Granulomen
• Contactallergie/ intolerantie
• Huidinfectie (bacterieel/schimmel)
• Folliculitis
• Maceratie
• Stripeffect
Minder voorkomende huidproblemen:
• Hyperkeratose• Pyoderma
Gangrenosum• Ulceratie• Predisponerende
(andere huidaandoeningen) factoren
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Huidirritatie• Huid vuurrood met/ zonder
papels
• Soms vorming van blaasjes die gaan perforeren en vocht of afscheiding geven
• Droge en gebarsten huid
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Huidirritatie-oorzaken 1
• Inwerking van urine/ ontlasting op de huid door o.a.:- kuil/ plooi
- lekkage- te grote opening huidplak
• Chemische irritatie (door prikkelende stoffen zoals bv oplosmiddelen/ ontvettende substanties)
• Verkeerd aanbrengen/ verwijderen materiaal
• Allergie voor het opvangmateriaal
• Scheren
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Huidirritatie-oorzaken 2
• Bacteriële/ schimmelinfecties• Gevoelige/ droge huid• Verminderde weerstand/ algehele malaise/
ondervoeding/ bepaalde ziektebeelden• Medicatie (chemotherapie, antibiotica,
corticosteroïden)• Radiotherapie
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Huidirritatie-behandeling
Oorzaak achterhalen
Controle basiszorg
• materiaal aanpassen
• hulpmiddelen toepassen:
- pasta
- barrière-crème
- poeder
• Toepassen wondverzorgingsmaterialen
• Dermatoloog inschakelen zn
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
GranulomenOvermatige vorm van
granulatieweefsel
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Granulomen-oorzaken
• Hechtingen blijven te lang in situ en zo ontstaat er “wild” vlees
• Irritatie van de brug bij een dubbelloops stoma
• Slechte algehele conditie
• Het schuren van het opvangmateriaal tegen de stoma en/of huid
• Te krapzittend opvangmateriaal
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Granulomen-behandeling
• Granulomen rondom de stoma:- soepele huidplak- goede stomamal knippen- aanstippen met zilvernitraat (i.o.m. stomaverpleegkundige of de arts)
• Granulomen op de stoma: - aanstippen met zilvernitraat (i.o.m. de arts)
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Contactallergie
Contactallergie is een overgevoeligheid voor een bepaalde substantie en kan optreden na herhaalde blootstelling hieraan.
• Roodheid
• Jeuk
• Zwelling
• Wondjes of blaren
• Papels
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Contactallergie-oorzaken
• Kan na jaren spontaan ontstaan
• Overgevoeligheid voor bepaalde componenten van het opvangmateriaal
• 1 à 2% is een allergie voor hydrocolloïd
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Contactallergie-behandeling
• Materiaal aanpassen
• Poeder
• Barrière-crème/film
• Eventueel een katoenen overhoesje
• Wondverband bij huiddefecten
• Evt. niet vette zalf, op indicatie van de dermatoloog
• Evt. dermatoloog in consult voor allergietest
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Schimmelinfecties
Een schimmelinfectie kan een
gevolg zijn van Candida Albicans
Candida is normaal aanwezig
in de mond, vagina, maag- en
darmslijmvlies, peri-anaal en
soms elders op de huid
Bij verminderde weerstand
zoals bij OK wordt
het pathogeen
CANDIDA INFECTIE
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Schimmelinfectie-oorzaak
• Onbekend
• Er zijn wel bepaalde factoren bekend: - Diabetes Mellitus - gebruik van corticosteroïden - antibioticakuur
- chronische vochtigheid met warmte (incontinentie)
- slechte lichamelijke conditie
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Schimmelinfectie-behandeling
• Huid droog houden - bij warm weer, sterke transpiratie vaker het opvangmateriaal verwisselen - opvangmateriaal gebruiken wat vocht opneemt
• Nystatine, Daktarin poeder of lotion i.o.m. de dermatoloog/specialist aanbrengen
• Een huidbeschermend en vochtopnemend opvangmateriaal gebruiken
• 1 keer per dag behandeling toepassen, ook bij gebruik van een 2-delig opvangmateriaal
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Folliculitis
Een ontsteking van een haarzakje
FOLLICULITIS
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Folliculitis-oorzaken
• Ontstaat onder pleisters of occlusief verband (huidplak)
• Ten gevolge van scheren
• Bij verminderde weerstand bij bijv. chemotherapie
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Folliculitis-behandeling
• Afwachten
• Aanstippen met jodium of chloorhexidine tinctuur
• Huid goed scheren
• Z.n. corticosteroïden
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
MaceratieOntvelling en vochtige huid
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Maceratie-oorzaken
Inwerking van urine/ ontlasting op de huid door o.a.:
- stomaligging;
• kuil
• plooi
• stoma op huidnivo- lekkage- te grote opening huidplak- te laat verwijderen huidplak
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Maceratie-behandeling
• instructie basiszorg
• barrière-crème
• bij erge vochtigheid; Orahesivepoeder
• evt. opvangmateriaal gebruiken wat vocht opneemt
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Stripeffect
Is een beschadiging van de hoornlaag door
overmatige verwijdering van de hoorncellen
• roodheid• pijn • jeuk• schrijnend gevoel• kapotte huid met nattende plekken
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Stripeffect-oorzaken
• Te frequent/onzorgvulding verwijderen van de huidplak waardoor de beschermende hoornlaag wordt verwijderd
• Het laatste stukje de plak er te snel aftrekken
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Stripeffect-behandeling
• instructie basiszorg
- ondersteun de huid goed bij het verwijderen van de huidplak
- verwissel de huidplak niet overmatig/onnodig
• gebruik van een 2-delig opvangmateriaal (tijdelijk)
• rode huid: barrière-crème
• natte plekken: Orahesivepoeder
• evt. toepassen hulpmiddelen/wondproducten
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Hyperkeratose
Een abnormale verdikking van het stratum corneum (hoornlaag van de huid)
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Hyperkeratose-oorzaken
• Inwerken van (alkalische*) urine of ontlasting (m.n. bij ileostoma) op de huid
• Onvoldoende huidverzorging• Opvangmateriaal wordt niet tijdig gewisseld• Te grote opening huidplak:
- knippen- erosie
* Gebruik een eiwitrijke voeding om de urine meer aan te zuren* Geen gebruik van citrusvruchten en thee; deze maken de urine alkalisch
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Hyperkeratose-behandeling
• Controle basiszorg
• Gebruik passend opvangmateriaal
• Aandoening deppen met een verdunde azijnoplossing (3 delen water, 1 deel azijn)
• Aanstippen met zilvernitraat, op indicatie van de arts
• Of behandelen met zalf op indicatie van de arts
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Pyoderma gangraenosum
• Zeer pijnlijk huiddefect
• De eerste fase is meestal een
blaasje, blaar, pukkeltje of pustel
• Later diverse oppervlakkige ulcera
en necrose, met onderhuids fistels
• Moeizame genezingULCUS MET VERDENKINGPYODERMA GANGRENOSA
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Pyoderma gangraenosum-oorzaken
• Onbekend
• Ontstaat wel vaak na een microtrauma (t.g.v. convexe huidplak)
• Gaat vaak gepaard met een bepaalde inflammatoire ziekte o.a.:- Colitus ulcerosa- Morbus Crohn- Rheumatische artritis- Diabetes Mellitus
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Pyoderma gangraenosum-behandeling
• Multidisciplinair: Gericht op behandeling van het achterliggende ziektebeeld, vaak met hoge dosis Prednison
• Symptomatisch:- Goede huid- en stomaverzorging- Optimale wondbehandeling:i.o.m de dermatoloog een niet vette zalf/lotion i.c.m. een huidbeschermende plak of schuimverband
- evt. pijnbestrijding: lidocaïne druppels of morfine
- evt. plastische chirurgie of stoma verplaatsen
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
UlceratieHuiddefect tot in de subcutane laag
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Ulceratie-oorzaken
• Morbus Crohn• Onbekend• Druk van convexmateriaal
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Ulceratie-behandeling
• Optimale wondbehandeling• Evt. door arts biopt laten afnemen om Morbus
Crohn uit te sluiten
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Predisponerende factoren
: bijv. eczeem, psoriasis
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Voorkomen huidproblemen
Goede basiszorg kan problemen rond de stoma voorkomen!
• Huid rond het stoma is Uw belangrijkste stukje huid
• Opvangmateriaal moet goed passend rond het stoma zitten
• Zo min mogelijk uitdrogende of ontvettende middelen gebruiken
• Plakresten hoeven niet altijd verwijderd te worden
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Verwijderen materiaal:
• Opvangmateriaal pellend van boven naar beneden verwijderen, m.b.v. een vochtig gaas
• Huid goed ondersteunen• Achterkant van de plak inspecteren om
eventuele problemen te signaleren
Na verwijderen materiaal:
• Huid reinigen met lauw water, droog deppen• Eventuele haargroei verwijderen (1x/wk)• Laatste huidinspectie
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Frequentie verwisselen opvangmateriaal
Verwissel opvangmateriaal indien nodig, gebruikelijk is het:
• Bij 1-delig:
- Colostoma; gemiddeld 2 zakjes per dag
- Ileostoma; 1 a 2 zakjes per dag
- Urostoma; 1 zakje per dag• Bij 2-delig;
- plak ± 2 of 3 per week
- zakje elke dag
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Bedankt voor Uw aandacht.
Top Related