Wilhelmina Ziekenhuis Assen De do’s en don’ts bij huidproblemen Hannie Bouwman Gespecialiseerd...

Wilhelmina Ziekenhuis Assen

De do’s en don’ts bij huidproblemen

Hannie BouwmanGespecialiseerd chirurgie verpleegkundige

(oa. Stomaverpleegkundige)


Uitgangspunten

• Peristomale huid is erg belangrijk

• Verzorging vereist voortdurend aandacht

• Voorkomen van huidproblemen is beter dan genezen. Soms kun je het niet voorkomen

• Bij huidproblemen zo snel mogelijk een stomaverpleegkundige inschakelen

- Anamnese!

- Behandelen Oorzaak wegnemen / infecties behandelen


Huidproblemen

• Huidirritatie (toxisch/ afsluiting)

• Granulomen

• Contactallergie/ intolerantie

• Huidinfectie (bacterieel/schimmel)

• Folliculitis

• Maceratie

• Stripeffect

Minder voorkomende huidproblemen:

• Hyperkeratose• Pyoderma

Gangrenosum• Ulceratie• Predisponerende

(andere huidaandoeningen) factoren


Huidirritatie• Huid vuurrood met/ zonder

papels

• Soms vorming van blaasjes die gaan perforeren en vocht of afscheiding geven

• Droge en gebarsten huid


Huidirritatie-oorzaken 1

• Inwerking van urine/ ontlasting op de huid door o.a.:- kuil/ plooi

- lekkage- te grote opening huidplak

• Chemische irritatie (door prikkelende stoffen zoals bv oplosmiddelen/ ontvettende substanties)

• Verkeerd aanbrengen/ verwijderen materiaal

• Allergie voor het opvangmateriaal

• Scheren


Huidirritatie-oorzaken 2

• Bacteriële/ schimmelinfecties• Gevoelige/ droge huid• Verminderde weerstand/ algehele malaise/

ondervoeding/ bepaalde ziektebeelden• Medicatie (chemotherapie, antibiotica,

corticosteroïden)• Radiotherapie


Huidirritatie-behandeling

Oorzaak achterhalen

Controle basiszorg

• materiaal aanpassen

• hulpmiddelen toepassen:

- pasta

- barrière-crème

- poeder

• Toepassen wondverzorgingsmaterialen

• Dermatoloog inschakelen zn


GranulomenOvermatige vorm van

granulatieweefsel


Granulomen-oorzaken

• Hechtingen blijven te lang in situ en zo ontstaat er “wild” vlees

• Irritatie van de brug bij een dubbelloops stoma

• Slechte algehele conditie

• Het schuren van het opvangmateriaal tegen de stoma en/of huid

• Te krapzittend opvangmateriaal


Granulomen-behandeling

• Granulomen rondom de stoma:- soepele huidplak- goede stomamal knippen- aanstippen met zilvernitraat (i.o.m. stomaverpleegkundige of de arts)

• Granulomen op de stoma: - aanstippen met zilvernitraat (i.o.m. de arts)


Contactallergie

Contactallergie is een overgevoeligheid voor een bepaalde substantie en kan optreden na herhaalde blootstelling hieraan.

• Roodheid

• Jeuk

• Zwelling

• Wondjes of blaren

• Papels


Contactallergie-oorzaken

• Kan na jaren spontaan ontstaan

• Overgevoeligheid voor bepaalde componenten van het opvangmateriaal

• 1 à 2% is een allergie voor hydrocolloïd


Contactallergie-behandeling

• Materiaal aanpassen

• Poeder

• Barrière-crème/film

• Eventueel een katoenen overhoesje

• Wondverband bij huiddefecten

• Evt. niet vette zalf, op indicatie van de dermatoloog

• Evt. dermatoloog in consult voor allergietest


Schimmelinfecties

Een schimmelinfectie kan een

gevolg zijn van Candida Albicans

Candida is normaal aanwezig

in de mond, vagina, maag- en

darmslijmvlies, peri-anaal en

soms elders op de huid

Bij verminderde weerstand

zoals bij OK wordt

het pathogeen

CANDIDA INFECTIE


Schimmelinfectie-oorzaak

• Onbekend

• Er zijn wel bepaalde factoren bekend: - Diabetes Mellitus - gebruik van corticosteroïden - antibioticakuur

- chronische vochtigheid met warmte (incontinentie)

- slechte lichamelijke conditie


Schimmelinfectie-behandeling

• Huid droog houden - bij warm weer, sterke transpiratie vaker het opvangmateriaal verwisselen - opvangmateriaal gebruiken wat vocht opneemt

• Nystatine, Daktarin poeder of lotion i.o.m. de dermatoloog/specialist aanbrengen

• Een huidbeschermend en vochtopnemend opvangmateriaal gebruiken

• 1 keer per dag behandeling toepassen, ook bij gebruik van een 2-delig opvangmateriaal


Folliculitis

Een ontsteking van een haarzakje

FOLLICULITIS


Folliculitis-oorzaken

• Ontstaat onder pleisters of occlusief verband (huidplak)

• Ten gevolge van scheren

• Bij verminderde weerstand bij bijv. chemotherapie


Folliculitis-behandeling

• Afwachten

• Aanstippen met jodium of chloorhexidine tinctuur

• Huid goed scheren

• Z.n. corticosteroïden


MaceratieOntvelling en vochtige huid


Maceratie-oorzaken

Inwerking van urine/ ontlasting op de huid door o.a.:

- stomaligging;

• kuil

• plooi

• stoma op huidnivo- lekkage- te grote opening huidplak- te laat verwijderen huidplak


Maceratie-behandeling

• instructie basiszorg

• barrière-crème

• bij erge vochtigheid; Orahesivepoeder

• evt. opvangmateriaal gebruiken wat vocht opneemt


Stripeffect

Is een beschadiging van de hoornlaag door

overmatige verwijdering van de hoorncellen

• roodheid• pijn • jeuk• schrijnend gevoel• kapotte huid met nattende plekken


Stripeffect-oorzaken

• Te frequent/onzorgvulding verwijderen van de huidplak waardoor de beschermende hoornlaag wordt verwijderd

• Het laatste stukje de plak er te snel aftrekken


Stripeffect-behandeling

• instructie basiszorg

- ondersteun de huid goed bij het verwijderen van de huidplak

- verwissel de huidplak niet overmatig/onnodig

• gebruik van een 2-delig opvangmateriaal (tijdelijk)

• rode huid: barrière-crème

• natte plekken: Orahesivepoeder

• evt. toepassen hulpmiddelen/wondproducten


Hyperkeratose

Een abnormale verdikking van het stratum corneum (hoornlaag van de huid)


Hyperkeratose-oorzaken

• Inwerken van (alkalische*) urine of ontlasting (m.n. bij ileostoma) op de huid

• Onvoldoende huidverzorging• Opvangmateriaal wordt niet tijdig gewisseld• Te grote opening huidplak:

- knippen- erosie

* Gebruik een eiwitrijke voeding om de urine meer aan te zuren* Geen gebruik van citrusvruchten en thee; deze maken de urine alkalisch


Hyperkeratose-behandeling

• Controle basiszorg

• Gebruik passend opvangmateriaal

• Aandoening deppen met een verdunde azijnoplossing (3 delen water, 1 deel azijn)

• Aanstippen met zilvernitraat, op indicatie van de arts

• Of behandelen met zalf op indicatie van de arts


Pyoderma gangraenosum

• Zeer pijnlijk huiddefect

• De eerste fase is meestal een

blaasje, blaar, pukkeltje of pustel

• Later diverse oppervlakkige ulcera

en necrose, met onderhuids fistels

• Moeizame genezingULCUS MET VERDENKINGPYODERMA GANGRENOSA


Pyoderma gangraenosum-oorzaken

• Onbekend

• Ontstaat wel vaak na een microtrauma (t.g.v. convexe huidplak)

• Gaat vaak gepaard met een bepaalde inflammatoire ziekte o.a.:- Colitus ulcerosa- Morbus Crohn- Rheumatische artritis- Diabetes Mellitus


Pyoderma gangraenosum-behandeling

• Multidisciplinair: Gericht op behandeling van het achterliggende ziektebeeld, vaak met hoge dosis Prednison

• Symptomatisch:- Goede huid- en stomaverzorging- Optimale wondbehandeling:i.o.m de dermatoloog een niet vette zalf/lotion i.c.m. een huidbeschermende plak of schuimverband

- evt. pijnbestrijding: lidocaïne druppels of morfine

- evt. plastische chirurgie of stoma verplaatsen


UlceratieHuiddefect tot in de subcutane laag


Ulceratie-oorzaken

• Morbus Crohn• Onbekend• Druk van convexmateriaal


Ulceratie-behandeling

• Optimale wondbehandeling• Evt. door arts biopt laten afnemen om Morbus

Crohn uit te sluiten


Predisponerende factoren

: bijv. eczeem, psoriasis


Voorkomen huidproblemen

Goede basiszorg kan problemen rond de stoma voorkomen!

• Huid rond het stoma is Uw belangrijkste stukje huid

• Opvangmateriaal moet goed passend rond het stoma zitten

• Zo min mogelijk uitdrogende of ontvettende middelen gebruiken

• Plakresten hoeven niet altijd verwijderd te worden


Verwijderen materiaal:

• Opvangmateriaal pellend van boven naar beneden verwijderen, m.b.v. een vochtig gaas

• Huid goed ondersteunen• Achterkant van de plak inspecteren om

eventuele problemen te signaleren

Na verwijderen materiaal:

• Huid reinigen met lauw water, droog deppen• Eventuele haargroei verwijderen (1x/wk)• Laatste huidinspectie


Frequentie verwisselen opvangmateriaal

Verwissel opvangmateriaal indien nodig, gebruikelijk is het:

• Bij 1-delig:

- Colostoma; gemiddeld 2 zakjes per dag

- Ileostoma; 1 a 2 zakjes per dag

- Urostoma; 1 zakje per dag• Bij 2-delig;

- plak ± 2 of 3 per week

- zakje elke dag


Bedankt voor Uw aandacht.

Wilhelmina Ziekenhuis Assen De do’s en don’ts bij huidproblemen Hannie Bouwman Gespecialiseerd...

Documents

Transcript of Wilhelmina Ziekenhuis Assen De do’s en don’ts bij huidproblemen Hannie Bouwman Gespecialiseerd...